Zarządzanie zasobami energii produkcja, obrót i magazynowanie Kielce, 12 grudnia 2014 r.

Radosław Koropis

Projekt „Perspektywy RSI Świętokrzyskie - IV Etap” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego

Funduszu Społecznego

ZAGADNIENIA

www.trmew.pl

uwarunkowania funkcjonowania rynku energii w Polsce, w tym aspekty formalno-prawne;

modele rynku obrotu energią; rynek energii – przebieg procesu dystrybucji energii od producenta do

odbiorcy końcowego; doświadczenia i wyzwania dla sprzedających i kupujących energię; formy handlu energią; sposób rozliczania energii wytwarzanej; bezpieczeństwo dostaw; magazynowanie energii; charakterystyka uczestników rynku energii, w tym miejsce

postumentów; produkcja energii na własny rachunek; mikroinstalacje – uprawnienia i obowiązki w obrocie energią.

DOŚWIADCZENIE

www.trmew.pl

26 lat istnienia stowarzyszenia

22 rocznica rejestracji TRMEW

527 członków zwyczajnych

237 członków posiadających małe elektrownie wodne

MIEJSCE HYDROENERGETYKI W POLSCE

www.trmew.pl

*źródło: Prezentacja pt. Inwentaryzacja stopni piętrzących, M. Kowalczyk, KZGW, Konferencja Dziś i jutro energetyki wodnej w Polsce i UE, Renexpo, Warszawa, 18.10.2012.

TRMEW OBRÓT Sp. z o.o. - STRUKTURA WŁAŚCICIELSKA

www.trmew.pl

33,84% TRMEW

66.16% Wytwórcy

(74)

115 MEW

11 Biogaz

8 Wiatr

110 GWh

www.trmew.pl

TRMEW OBRÓT Sp. z o. o. - STRUKTURA KLIENTÓW W 2014 ROKU

TRMEW OBRÓT Sp. z o. o. - KONCESJA NA OBRÓT ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ

www.trmew.pl

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ

www.trmew.pl

Rynek energii elektrycznej jest to całokształt procesów zachodzących między odbiorcami końcowymi, a producentami, z udziałem operatorów systemów sieciowych i różnego rodzaju pośredników, umożliwiających najkorzystniejsze zaspokajanie potrzeb elektroenergetycznych odbiorców przy rozsądnych zyskach firm uczestniczących w dostawach.

CECHY WYRÓŻNIAJĄCE ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ JAKO TOWAR: konieczność zapewnienia ciągłego i dokładnego równoważenia popytu i

podaży, małą elastyczność cenową popytu, brak możliwości bezpośredniego magazynowania produktu, ograniczoną elastyczność produkcji, strategiczne znaczenie niezawodnego działania systemu

elektroenergetycznego, łatwość monopolizacji rynku poprzez wykorzystanie specyficznych praw

rządzących pracą systemu elektroenergetycznego.

UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE DYREKTYWY UE

www.trmew.pl

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/72/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i

uchylająca dyrektywę 2003/54/WE

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz

2003/30/WE

Dyrektywa 2005/89/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. dotycząca działań na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa dostaw energii

elektrycznej i inwestycji infrastrukturalnych

17 Dyrektyw innych….

UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE

www.trmew.pl

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo Energetyczne

Ustawa z dnia 21 marca 2014 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw

Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej

Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej

Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym

UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE

www.trmew.pl

Rozporządzenie w sprawie taryf

4 Rozp.MG

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną

Rozporządzenia systemowe

15 Rozp MG i RM

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego

Rozporządzenie inne 22 Rozp MG

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 kwietnia 2014 r. w sprawie sposobu obliczania końcowego zużycia energii brutto ze źródeł odnawialnych oraz sposobu obliczania ilości energii elektrycznej i ciepła z takich źródeł

Rozporządzenia w sprawie świadectw

5 Rozp. MG

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 października 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii ….

UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE

www.trmew.pl

PSE

•INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI PRZESYŁOWEJ

•Część ogólna - Karta aktualizacji nr CO/1/2014 zatwierdzoną decyzją Prezesa URE nr DPK-4320-2(40)/2010/2014/LK z dnia 31 lipca 2014

•Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci – Karta aktualizacji nr CK/3/2014 zatwierdzoną decyzją Prezesa URE nr DRR-4320 2(40)/2010 /2014/LK z dnia 31 lipca 2014 r.

•Bilansowanie systemy i zarządzanie ograniczeniami systemowymi – Karta aktualizacji nr CB 11/2014 zatwierdzona decyzją Prezesa URE nr DRR 4329 2(40) 2010/2014/LK

OSD

•INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ

•Korzystanie z systemu elektroenergetycznego

•Przyłączenia oraz planowanie rozwoju sieci dystrybucyjnej

•Eksploatacja urządzeń, instalacji oraz sieci

•Bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego

•Współpraca między innymi OSD

•Prowadzenie ruchu SD

•Standardy techniczne oraz bezpieczeństwa SD

•Parametry jakościowe energii elektrycznej

•Bilansowanie systemu dystrybucyjnego i zarządzenie ograniczeniami systemowymi

•INSTRUKCJA ORGANIZACJI BEZPIECZNEJ PRACY

Spółka obrotu

•UMOWA KOMPLEKSOWA

•OGÓLNE WARUNKI UMOWY KOMPLEKSOWEJ

•TARYFA DYSTRYBUCYJNA

•ZBIÓR PRAW KONSUMENTA ENERGII ELEKTRYCZNEJ

•WARUNKI PROMOCJI - WAŻNE

UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE ASPEKTY FORMALNO - PRAWNE

www.trmew.pl

Energia elektryczna i ciepło

Polityka energetyczna

Prezes URE

Gaz ziemny; Gaz łupkowy

Odnawialne Źródła Energii

Ustawa – Prawo energetyczne

15 kwietnia 2014 r. – nowelizacja prawa energetycznego

(Dz. U. 2014 poz. 140)

Ustawa – Prawo gazowe

Ustawa o OZE w legislacji

druk sejmowy 2604

Nowe regulacje prawne 2014

UCZESTNICY RYNKU ENERGII

www.trmew.pl

UCZESTNICY RYNKU ENERGII

www.trmew.pl

Wytwórcy energii elektrycznej: elektrownie systemowe - 26 wytwórców np. PGE O/Bełchatów, O/Turów,

Kozienice, Połaniec, Opole( w tym 5 woda – Solina, Dychów, Żarnowiec, Żydowo, Porąbka-Żar)

elektrownie i elektrociepłownie przemysłowe, lokalne Elektrownie OZE - elektrownie wodne, wiatrowe, słoneczne, opalane biomasą,

biogazem – wydano 1563 koncesje WEE Operator sieci przesyłowej (OSP) 1 podmiot zarządzający siecią najwyższych napięć 220kV, 400kV i 750kV - PSE-Operator, Operatorzy sieci dystrybucyjnych (OSD) – 170 podmiotów zarządzający sieciami 110kV i niższych napięć, czyli podmiot z którym Klient posiada zawartą umowę dystrybucyjną np. Tauron Dystrybucja; PGE Obrót Spółki obrotu (OEE) – 405 podmiotów - zajmująca się sprzedażą energii do Klientów końcowych oraz działalnością na rynku hurtowym.

RYNEK ENERGII - REGULACJE

www.trmew.pl

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ – UCZESTNICY

www.trmew.pl

MOC OSIĄGANA [MW], W PODZIALE NA TECHMOLOGIE WYTWARZANIA (STAN NA 12.2014)

www.trmew.pl

PRODUKCJA OZE [GWh], W PODZIALE NA TECHNOLOGIE WYTWARZANIA

www.trmew.pl

Źródło: ARE

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ

www.trmew.pl

Rynek energii elektrycznej czynnej – przedmiotem obrotu jest energia elektryczna czynna w określonej ilości, cenie i czasie oraz w miejscu dostarczania. Rynek techniczny – przedmiotem obrotu na tym rynku są regulacyjne usługi systemowe, niezbędne dla umożliwienia przesyłu zakontraktowanej energii, a także energia elektryczna produkowana w określonych jednostkach wytwórczych, w których generacja jest wymuszona technicznymi ograniczeniami działania systemu elektroenergetycznego. Rynek finansowy – przedmiotem obrotu na tym rynku są kontrakty finansowe dotyczące dostaw energii, których cena i wielkości dostaw jest jednoznacznie określona, ale nie są bezpośrednio związane z fizyczną dostawą energii, rynek ten obejmuje również instrumenty pochodne: pozwala on uczestnikom rynku na zabezpieczenie się przed ryzykiem związanym z handlem energią elektryczną jako towarem.

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ – PODSTAWOWA STRUKTURA RYNKU

www.trmew.pl

Rynek kontraktowy - długoterminowe relacje handlowe zawierane pomiędzy wytwórcami energii a spółkami obrotu lub odbiorcami końcowymi. Rynek giełdowy– zorganizowana forma handlu energią, częściowo ( 15%) obligatoryjna, giełda energii prowadzona w Polsce przez Towarową Giełdę Energii S.A. Platformy brokerskie – platformy do zawierania kontraktów handlowych pomiędzy uczestnikami rynku energii. Rynek bilansujący – rynek techniczny (tzw. mechanizm bilansujący) na którym zgłaszane są do realizacji kontrakty bilateralne i giełdowe, a także pozyskiwane są poprzez OSP usługi systemowe gwarantujące bezpieczeństwo i niezawodne funkcjonowanie Krajowego Systemu Energetycznego (KSE). Rezerwa mocy – pozyskiwana poprzez OSP Praca dyspozycyjna – OSP dysponuje pracą Jednostek Wytwarzania Centralnie Dysponowaną (JWCD). Tzw. miedziana płyta – obrót energią elektryczną jest realizowany przy założeniu braku ograniczeń sieciowych. Wymiana międzysystemowa

RYNEK BILANSUJĄCY – ZASADA FUNKCKONOWANIA

www.trmew.pl

RYNEK BILANSUJĄCY

www.trmew.pl

Rynek bilansujący (RB) jest tą częścią rynku energii elektrycznej, gdzie operator systemu przesyłowego (OSP) dokonuje ostatecznego zbilansowania produkcji i zapotrzebowania, uwzględniając przy tym kontrakty i transakcje zawarte wcześniej przez uczestników rynku w pozostałych jego segmentach oraz złożone oferty bilansujące i ograniczenia systemowe. OSP zapewnia uczestnikom rynku bilansującego (URB) fizyczną realizację zgłoszonych do niego umów kupna-sprzedaży energii (USE) zawartych na rynku energii, w tym umów dwustronnych i giełdowych, pod warunkiem, że zostaną one zgłoszone zgodnie z przepisami obowiązującymi na rynku bilansującym. Uczestnikiem RB może być każdy podmiot, który zawrze z OSP umowę przesyłową w zakresie uczestnictwa w RB, na mocy której będzie realizował fizyczne dostawy (lub odbiór) energii w zakresie swoich jednostek grafikowych (JG) poprzez obszar objęty działaniem rynku bilansującego .

RYNEK TECHNICZNY

www.trmew.pl

Rynek techniczny obejmuje obrót rezerwami mocy i niektórymi usługami systemowymi (czyli regulacyjne usługi systemowe – RUS), dla zapewnienia wymaganego poziomu niezawodności pracy KSE. OSP zawiera kontrakty z właścicielami uprawnionych jednostki wytwórczych w celu: • zapewnienie dyspozycyjności jednostek wytwórczych koniecznych dla

prawidłowego działania systemu elektroenergetycznego; • ochronę uczestników rynku przed wykorzystywaniem przez te jednostki

wytwórcze „lokalnej siły rynkowej” związanej z ich monopolistyczną pozycją w danym węźle sieciowym systemu.

Przedmiot umowy stanowi usługa polegająca na utrzymaniu długoterminowej rezerwy mocy pozwalającej na usunięcie ograniczeń węzłowych związanych z produkcją energii elektrycznej Zawierane umowy zapewniają częściowy zwrot kosztów tym jednostkom wytwórczym, co umożliwi im udział w konkurencyjnym rynku energii.

RYNEK GIEŁDOWY

www.trmew.pl

Giełda towarowa prowadzona jest przez Towarową Giełdę Energii S.A., na której przedmiotem obrotu może być: a) energia elektryczna, b) paliwa ciekłe i gazowe, c) limity wielkości produkcji, w szczególności produkcji elektrycznej, d) limity wielkości emisji zanieczyszczeń, e) prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia, f) niebędące instrumentami finansowymi prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, paliw gazowych, mierników i limitów wielkości produkcji, emisji zanieczyszczeń lub praw majątkowych, o których mowa w podp. e) g) prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej, Prowadzenie rejestru świadectw pochodzenia dla energii z OZE, z kogeneracji, biogazu rolniczego oraz efektywności energetycznej.

RYNEK GIEŁDOWY

www.trmew.pl

Rynek Terminowy Towarowy (RTT) – notowane są cztery rodzaje kontraktów forward różne pod względem terminu ich wykonania: Typu BASE - z całodobowym okresem wykonania Typu PEAK5 - z dostawą w godzinach od 7:00 do 22:00. Kontrakt terminowy na dostawę energii elektrycznej jest umową, w której sprzedający (wystawca kontraktu) zobowiązuje się do dostarczenia energii elektrycznej w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, a kupujący (nabywca kontraktu) zobowiązuje się do nabycia energii elektrycznej w określonym terminie i po określonej cenie.

Źródło: TOE – Rynek Energii i Gazu - raport 2014

RYNEK GIEŁDOWY

www.trmew.pl

Rynek Dnia Następnego (RDN) - Rynek Dnia Następnego na TGE składa się z 24 godzinowych rynków spot, na których notowane są po jednym rodzaju kontraktu godzinowego oraz kontrakty blokowe: PASMO - kontrakt z dostawą 1 MWh w każdej godzinie doby, EUROSZCZYT - kontrakt z dostawą 1 MWh energii w każdej godzinie szczytu 8 -22 i OFFPEAK - kontrakt z dostawą 1 MWh energii w godzinach doliny zapotrzebowania 23-7. Minimalny wolumen zlecenia wynosi 1 MWh INDEKSY: IRDN [PLN/MWh]- Cena średnia ważona wolumenem ze wszystkich transakcji na sesji giełdowej, liczona po dacie dostawy dla całej doby. SIRDN [PLN/MWh] - Cena średnia ważona wolumenem ze wszystkich transakcji na sesji giełdowej, liczona po dacie dostawy dla godz. 8 – 22 offIRDN [PLN/MWh] - Cena średnia ważona wolumenem ze wszystkich transakcji na sesji giełdowej, liczona po dacie dostawy dla godz. 1-7, 23-24

RYNEK GIEŁDOWY

www.trmew.pl

Źródło: TGE S.A.

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ – MOZLIWOŚCI WYMIANY MIĘDZYSYSTEMOWEJ

www.trmew.pl

Informacja Operatora Systemu Przesyłowego w sprawie zdolności przesyłowych dla wymiany transgranicznej, udostępnianych w ramach aukcji miesięcznej (grudzień 2014 r.) organizowanej przez Biuro Aukcyjne we Freising. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (PSE S.A.) w ramach aukcji organizowanych przez Biuro Akcyjne we Freising udostępniają zdolności przesyłowe dla transgranicznej wymiany energii elektrycznej na profilu technicznym obejmującym połączenia krajowego systemu elektroenergetycznego z systemami Niemiec, Czech i Słowacji. Wyniki analiz technicznych były podstawą do określenia oferowanych zdolności przesyłowych w ramach aukcji miesięcznej: oferowane zdolności przesyłowe w kierunku eksportu wynoszą – 300 MW, w tym: • w podokresach redukcji: 5 i 19 grudnia 2014 r. – 200 MW, • w podokresach redukcji: 1-4 i 8-12 oraz 15-18 grudnia.2014 r. – 0 MW. Oferowane zdolności przesyłowe w kierunku importu wynoszą – 0 MW

www.trmew.pl

KR

AJO

WY

SY

ST

EM

EN

ER

GE

TY

CZ

NY

–

SC

HE

MA

T S

IEC

I w

N

298 MW

1385 MW

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PSE

TPA - WYZWANIA DLA SPRZEDAJĄCYCH I KUPUJACYCH ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ

www.trmew.pl

Proces zmiany sprzedawcy to zmiana podmiotu, który rozlicza odbiorcę za zużytą energię elektryczną. Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej jest realizowana zgodnie z zasadą TPA (ang. Third Party Access) .

Zasada TPA polega na udostępnieniu każdemu krajowemu odbiorcy energii możliwości wolnego wyboru krajowego dostawcy energii elektrycznej, który dzięki temu uzyska korzystniejszą cenę oraz warunki dostawy prądu.

Operator systemu dystrybucyjnego lub operator systemu przesyłowego jest zobowiązany do wykonania usługi przesyłu energii od sprzedawcy do odbiorcy.

Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej jest bezpłatna. Zmianę sprzedawcy można zrobić kilkukrotnie. W razie niezadowolenia można wrócić do

swojego starego sprzedawcy (tzw. sprzedawcy z urzędu), który ma obowiązek zawrzeć z nami umowę.

Umowa z dotychczasowym sprzedawcą ulega rozwiązaniu z ostatnim dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym oświadczenie kupującego dotarło do przedsiębiorstwa energetycznego.

TPA - WYZWANIA DLA SPRZEDAJĄCYCH I KUPUJACYCH ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ

www.trmew.pl

Źródło: URE

KORZYSTANIE Z PRAWA WYBORU SPRZEDAWCY OD GRUDNIA 2012 DO LUTEGO 2014

ODBIORCY KOŃCOWI – STRUKTURA CEN

www.trmew.pl

Źródło: ARE S.A.

KALKULACJA KOSZTÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ DLA ODBIORCY KOŃCOWEGO

www.trmew.pl

Źródło: ARE S.A.

PODZIAŁ PODMIOTÓW PRZYŁACZONYCH DO SIECI:

www.trmew.pl

Grupa I – podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci przesyłowej, Grupa II – podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci rozdzielczej o napięciu znamionowym 110 kV oraz podmioty przyłączane do sieci rozdzielczej, które wymagają dostaw energii elektrycznej o parametrach innych niż standardowe albo podmioty posiadające własne jednostki wytwórcze współpracujące z siecią, Grupa III – podmioty przyłączone bezpośrednio do sieci rozdzielczej o napięciu znamionowym większym niż 1 kV, lecz niższym niż 110 kV, Grupa IV – podmioty przyłączone bezpośrednio do sieci rozdzielczej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej większej niż 40 kW lub prądzie znamionowym zabezpieczenia przelicznikowego w torze prądowym większym niż 63 A, Grupa V – podmioty przyłączone bezpośrednio do sieci rozdzielczej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV oraz mocy przyłączeniowej nie większej niż 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przelicznikowego nie większym niż 63 A, Grupa VI – podmioty przyłączone do sieci poprzez tymczasowe przyłączenie, które będzie na zasadach określonych w umowie, zastąpione docelowym lub podmioty przyłączone do sieci na czas określony, lecz nie dłuższy niż 1 rok.

OZNACZENIA GRUP TAYGOWYCH np. C 22 a:

www.trmew.pl

X X XX

Litery oznaczające poziom napięcia sieci, z której

energia dostarczana jest odbiorcom:

A: napięcie wysokie ( WN)

B: napięcie średnie ( SN)

C: napięcie niskie ( nN)

G i R: niezależne od napięcia zasilania

Cyfry oznaczające wielkość zamówionej mocy:

1 : moc nie wyższa niż 40 kW i prąd

znamionowy zabezpieczenia

przedlicznikowego w torze prądowym

nie większy niż 63 A.

2 : moc wyższa niż 40 kW lub prąd

znamionowy zabezpieczenia

przedlicznikowego w torze prądowym

większy niż 63 A.

Cyfry oznaczające liczbę rozliczeniowych stref

czasowych:

1 : jednostrefowa,

2 : dwustrefowa,

3 : trójstrefowa,

Litery odnoszące się do grup taryfowych C

oznaczające rozliczenia w strefach:

a : szczytowej i pozaszczytowej

b : dziennej i nocnej

ZASADY ROZLICZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ

www.trmew.pl

Cena energii = opłata za transport energii sieciami dystrybucyjnymi + opłata za zużycie energii + podatek VAT czy aby na pewno…?

Opłata przesyłowa = opłata przesyłowa stała + opłata przesyłowa zmienna + opłata abonamentowa + opłata przejściowa +/– opłata jakościowa (prawdopodobnie od 2016r) oraz ukryte wartości w taryfach - marża, koszty zwrotu z kapitału, koszty rozwoju sieci Opłata za zużycie energii elektrycznej = koszt energii elektrycznej + koszt umorzenia „kolorów” + akcyza + koszty finansowe + koszty własne oraz koszty obligatoryjnych usług dodatkowych np. ubezpieczenia , assistnace

STRUKTURA OPŁAT ZA ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ:

www.trmew.pl

Opłata przesyłowa stała - płacisz za to, że ktoś zbudował linię energetyczną i pozwala Ci z niej korzystać, oraz że masz w domu licznik. Opłata przesyłowa, zmienna, całodobowa - płacisz za to, że pozwalają Ci w/w liniami energetycznymi przesyłać prąd z elektrowni do Twojego domu. Opłata za energię elektryczną czynną całodobową - tutaj jest cena faktyczna za prąd. Opłata abonamentowa - płacisz za to, że ktoś odczyta stan licznika i wyśle rachunek. Opłata za pobór mocy biernej - Rozliczeniami za ponad umowny pobór energii biernej są odbiorcy zasilani z sieci średniego napięcia, wysokiego i najwyższego napięcia. Rozliczeniami tymi mogą być objęci w uzasadnionych przypadkach także odbiorcy zasilani z sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1kV, którzy użytkują odbiorniki o charakterze indukcyjnym, o ile zostało to określone w warunkach przyłączenia lub umowie o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub umowie kompleksowej". Opłata przejściowa - płacisz za zmianę napięć w transformatorach (mówi się z wyższego na niższe, ale w domyśle płacisz za każdą transformację, a konkretniej za straty mocy)

SYSTEM WSPARCIA OZE I CHP – AKTUALNY SYSTEM – PRAWO ENERGETYCZNE

www.trmew.pl

Wytwórca OZE, biogaz

CHP

URE

TGE lub RR

Spółka obrotu sprzedająca ee do

odbiorcy końcowego – obowiązek umorzenia

Sprzedawca z Urzędu

Prawa Majątkowe

Obowiązek Świadectwa Pochodzenia – Prawa Majątkowe

SYSTEM WSPARCIA OZE I CHP – PLANOWANY SYSTEM – USTAWA OZE

www.trmew.pl

Nowy Wytwórca OZE

URE aukcje

Spółka obrotu , giełda, klient końcowy na warunkach rynkowych +

dopłata różnicy z OREO wytwórca >500 kW

Sprzedawca zobowiązany zakup bezpośredni po cenie aukcyjnej

wytwórca < 500 kW

SYSTEM AUKCYJNY

OREO dopłaty

SYSTEM WSPARCIA OZE

www.trmew.pl

RYNEK PRAW MAJĄTKOWYCH OBOWIĄZEK UMORZENIOWY

www.trmew.pl

Szacowana sprzedaż energii elektrycznej

do klienta końcowego za 2014 rok

128,3 TWh

Obowiązek umorzenia

za 2014 rok

13% -> 16,09 TWh

RYNEK PRAW MAJĄTKOWYCH ILOŚĆ PRAW MAJĄTKOWYCH W SYSTEMIE

www.trmew.pl

25,05

TWh

W systemie

12,7 TWh

Umorzono do października 2014

4,6 TWh

Szacowana produkcja do

końca stycznia 2015

4,2 TWh

Świadectwa ze współspalania z

lat 2012-2013

3,55 TWh

RYNEK PRAW MAJĄTKOWYCH - SYTUACJA NA RPM W CIĄGU OSTATNIEGO ROKU

www.trmew.pl

150,00

170,00

190,00

210,00

230,00

250,00

270,00

zł/M

Wh

Indeks PMOZEX_A vs. PMOZEX_A_TP

PMOZEX_A

PMOZEX_A_TP

Liniowy (PMOZEX_A)

Liniowy (PMOZEX_A_TP)

RYNEK PRAW MAJĄTKOWYCH CZYNNIKI, KTÓRE MOGĄ WPŁYNĄĆ NA CENĘ PRAW MAJĄTKOWYCH

W NADCHODZĄCYCH MIESIĄCACH

www.trmew.pl

- Możliwość samodzielnego umarzania świadectw pochodzenia przez przedsiębiorstwa energochłonne

- Wzrost obowiązku umorzeniowego do 13%

Wejście w życie ustawy o OZE, w tym:

- Brak wsparcia dla dużej hydroenergetyki i części współspalania

- Zapisy mówiące o cenach poniżej 75% opłaty zastępczej

- Ilość PM w systemie – nadpodaż

- Wydłużenie okresu umorzenia do końca czerwca

- Ilość nowych inwestycji wiatrowych

- Brak istotnego wzrostu sprzedaży energii do klienta końcowego

OBOWIĄZEK UMORZENIA KOLOROWYC CERTYFIKATÓW

www.trmew.pl

NOTOWANIA „KOLOROWYCH” INDEKSÓW NA TGE

www.trmew.pl

BIAŁY FIOLETOWY

ŻÓŁTY CZERWONY

ZMIENNOŚĆ CEN NA RYNKU DNIA NASTĘPNEGO – KONTRAKTY Q

www.trmew.pl

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ CENA PREZESA URE W 2014 I 2015 ROKU

www.trmew.pl

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ SZACUNEK CENY PREZESA URE NA 2015 ROK

www.trmew.pl

Kwartał 2014 Cena w zł/MWh

I 158,14

II 164,70

III 167,92

Szacowana cena Prezesa URE w 2015 roku (z danych dostępnych dzisiaj)

165 - 171 zł/MWh

ENERGIA ELEKTRYCZNA

NA RYNKU GIEŁDOWYM KOSZTUJE

199,40 zł/MWh (Fixing I RDN, dostawa na godz. 12 na 12.12.2014)

…ALE MY JĄ SPRZEDAJEMY ZA 181,55 zł/MWh (JESZCZE…)

www.trmew.pl

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ RYNEK DNIA NASTĘPNEGO W OKRESIE OSTATNICH 6 MIESIĘCY

www.trmew.pl

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ RYNEK DNIA NASTĘPNEGO W CIĄGU OSTATNICH 3 DNI

www.trmew.pl

-

200,00

400,00

600,00

800,00

1 000,00

1 200,00

1 400,00

1.0

0

2.0

0

3.0

0

4.0

0

5.0

0

6.0

0

7.0

0

8.0

0

9.0

0

10

.00

11

.00

12

.00

13

.00

14

.00

15

.00

16

.00

17

.00

18

.00

19

.00

20

.00

21

.00

22

.00

23

.00

24

.00

zł/M

Wh

Rynek Dnia Następnego w okresie 26.11.2014 - 28.11.2014

26.11.2014

27.11.2014

28.11.2014

CPURE

Oferowana cena we wszystkich wariantach cenowych obejmuje koszt bilansowania handlowego, rozumianego jako zgłaszanie do Operatora Systemu Przesyłowego przez podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe (POB) do realizacji umowy sprzedaży energii elektrycznej oraz uczestniczenie w procesie rozliczeń z Operatorem Systemu Przesyłowego niezbilansowania wynikającego z różnicy pomiędzy ilością energii z przyjętych do realizacji umów sprzedaży oraz rzeczywistą ilością energii elektrycznej wyznaczoną na podstawie pomiarów lub algorytmów agregacji w Miejscu Dostarczania.

www.trmew.pl

UMOWA SPRZDAŻY ENERGII ELEKTRYCZNEJ TRMEW OBRÓRT Sp. z o.o.

UMOWA SPRZDAŻY ENERGII ELEKTRYCZNEJ TRMEW OBRÓT Sp. z o.o.

Cena stała CS W poszczególnych latach obowiązywania Umowy cena sprzedaży energii elektrycznej w wariancie 1 rozliczeń (CS) wynosić będzie: •w 2015 roku: CS=CURE14r. – A [zł/MWh], •w 2016 roku: CS=CURE15r. – B [zł/MWh], •w 2015 roku: CS=CURE14r. – C [zł/MWh], w przypadku łącznej sprzedaży praw majątkowych do TRMEW Obrót sp. z o.o., •w 2016 roku: CS=CURE15r. – D [zł/MWh], w przypadku łącznej sprzedaży praw majątkowych do TRMEW Obrót sp. z o.o. Zasady wyznaczenia należności: N = Ew1 x Cs

www.trmew.pl

www.trmew.pl

UMOWA SPRZDAŻY ENERGII ELEKTRYCZNEJ - DEFINICJE

N - należność netto za sprzedaną ee w danym Okresie Rozliczeniowym H – liczba godzin w danym Okresie Rozliczeniowym. CTGE_fix_h – cena w godzinie h ustalona na fixingu o godz. 10.30 na Rynku Dnia Następnego prowadzonym przez TGE S.A. wyrażona w PLN/MWh, EW1_h;W2_h;W3_h – wolumen ee CURE14r.,URE15 – ogłaszana w 2015, 2016 roku przez Prezesa URE średnia cena sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym za rok 2014, 2015 zgodnie z art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b Prawa Energetycznego,

www.trmew.pl

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ JAK TO MA DZIAŁAĆ?

www.trmew.pl

Dostęp do danych rzeczywistych uwzgledniających wyprodukowaną energię elektryczną w postaci raportów dobowych, raportów rozliczeniowych opartych o dane pomiarowe uzyskane z Państwa OSD (tzw. monitoring dnia następnego).

Dobowa dostępność do raportów określających ceny na Rynku Bilansującym oraz z Towarowej Giełdzie Energii.

Rozwiązanie aktualnej umowy sprzedaży energii elektrycznej oraz przeprowadzenie procedury zmiany Podmiotu Odpowiedzialnego za Bilansowanie realizowane przez TRMEW Obrót sp. z o.o. na postawie pełnomocnictwa.

Możliwość wystawiania faktur w imieniu wytwórcy.

RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ JAK TO MA DZIAŁAĆ?

www.trmew.pl

SPRZEDAŻ ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ WYTWÓRCĘ OZE

www.trmew.pl

Sprzedaż do sprzedawcy z urzędu (sprzedawcy zobowiązanego)- obowiązek zakupu energii elektrycznej na podstawie uPe – art. 9 a ust 6 po średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym o której mowa w art. 23 ust 2 pkt 18 Sprzedaż do spółek obrotu Sprzedaż do spółek obrotu organizatorów grup zakupowych Sprzedaż na rynku giełdowym - sprzedaż za pośrednictwem domów maklerskich – minimalny pakiet oferowany na TGE – 1MWh. Konieczność agregacji wolumenu dla mniejszych wytwórców. Sprzedaż bezpośrednia do odbiorcy końcowego Zużycie na potrzeby własne Zużycie na potrzeby własne – prosument Magazynowanie energii

SPRZEDAŻ ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ WYTWÓRCĘ OZE

www.trmew.pl

Sprzedaż do odbiorcy końcowego bez koncesji Zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie obrotu energią elektryczną z wyłączeniem: obrotu energią elektryczną za pomocą instalacji o napięciu poniżej 1 kV będącej własnością odbiorcy.

SPRZEDAŻ ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRZEZ WYTWÓRCĘ OZE

www.trmew.pl

Sprzedaż do odbiorcy końcowego rozumianego w myśl art. 3 ust 13a uPe jako odbiorcy zużywającego nabytą e. e. na potrzeby własne wymaga od wytwórcy OZE: Uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia

energii wytworzonej w źródle odnawialnym (art. 9e ust 1 lub art. 9o ust. 1 uPe) lub uiszczenia opłaty zastępczej (art. 9a ust 1 uPe i § 3 Rozporządzenia MG z 18 listopada 2012 r. – Dz. U. 2012 poz. 1229 z późn. zmianami)

Uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia energii z kogeneracji lub uiszczenia opłaty zastępczej (art. 9a ust 8 uPe oraz art. 4 ust. 1 ustawy z 14 marca 2014 r. o zmianie uPe oraz niektórych innych ustaw Dz. U. z 2014 poz. 490).

Uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw efektywności energetycznej (art. 21 ust 1 ustawy o efektywności energetycznej) lub uiszczenia opłaty zastępczej (art. 12 ust 1 ustawy o efektywności energetycznej oraz § 2 i 4 Rozporządzenia MG z 4 września 2012 r. – Dz. U. z 2012 poz. 1039).

MAGAZYNOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ W USTAWIE OZE

www.trmew.pl

Instalacja odnawialnego źródła energii (art. 2 ust 13) – instalację stanowiącą: wyodrębniony zespół urządzeń służący do wytwarzania energii i wyprowadzania

mocy, przyłączonych w jednym miejscu przyłączenia, w których energia elektryczna lub ciepło są wytwarzane z odnawialnych źródeł energii, a także magazyn energii elektrycznej* przechowujący wytworzoną energię elektryczną, połączony z tym zespołem urządzeń lub

wyodrębniony zespół obiektów budowlanych i urządzeń stanowiących całość techniczno-użytkową służący do wytwarzania biogazu rolniczego, a także połączony z nimi magazyn biogazu rolniczego.

*Magazyn energii elektrycznej (art. 2 ust 17) – wyodrębnione urządzenie lub zespół urządzeń służących do magazynowania energii elektrycznej w innej postaci energii powstałej w wyniku procesów technologicznych lub chemicznych.

SPÓŁDZIENIE ENERGETYCZNE

www.trmew.pl

Duży potencjał spółdzielni energetycznych, jako rozwiązania, które ma docelowo wspierać rozwój mikrogeneracji w zakresie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. W UE funkcjonowanie spółdzielni energetycznych – Wielka Brytania, Francji, Holandii, Szwecja, Danii, Szwecji, Niemcy – ponad 850 spółdzielni. Pierwsza polska spółdzielnia energetyczna Spółdzielnia Nasza Energia to inicjatywa prywatno - samorządowa, której celem jest wybudowanie na terenie czterech gmin powiatu zamojskiego kompleksu 12 elektrowni biogazowych. Analiza mająca na celu wdrożenie instytucji spółdzielni energetycznej do polskiego systemu prawa w oparciu o najlepsze praktyki państw Unii Europejskiej - zrealizowana na podstawie umowy zawartej pomiędzy: Ministrem Gospodarki, a Wierciński, Kwieciński, Baehr Spółka Komandytowa

GMINNE MINI CENTRUM ENERGETYCZNE – OBSZARY WSPÓŁPRACY

www.trmew.pl

Zmniejszenie skutków awarii w sieci sN i nN po stronie odbiorców poprzez zasilanie źródłami GR wyodrębnionych obszarów sieci OSD – praca wyspowa mini centrum energetycznego.

Zmniejszenie skutków deficytu mocy w sieci lokalnej. Możliwość zasilenia odbiorów położonych poza obszarem zbilansowanej wyspy

utworzonej z mini centrum energetycznego – dołączanie odbiorów do zbilansowanej energetycznie wyspy w przypadku istnienia nadwyżki wytwórczej.

Możliwość sterowania popytem i podażą na moc czynną i bierną w obszarze należącym do gminnego mini centrum energetycznego

Tworzenie rezerwy wytwórczej lub uruchomienie jednostki wytwórczej na polecenie OSD.

Wyłączenie lub załączenie wyselekcjonowanego odbioru.

ZADANIA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W KONTEKSCIE INWESTYCJI ENERETYCZNYCH

www.trmew.pl

POLITYKA ENERGETYCZNA POLSKI DO ROKU 2030 - Podstawowe kierunki polityki: poprawa efektywności energetycznej. wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii. rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw. rozwój konkurencyjnych rynków energii. ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko.

USTAWA ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE Zapobieganiu sytuacjom kryzysowym. Przygotowaniu do podejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych

działań. Reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej. Odtwarzaniu infrastruktury lub przywracaniu jej pierwotnego charakteru.

GMINNE CENTRUM ENERGETYCZNE – PRZYKŁAD MODELOWY GMINA GIERAŁTOWICE

www.trmew.pl

KIERUNKI ROZWOJU SPRZEDAŻY ENERGII ELEKTRYCZNEJ

www.trmew.pl

KIERUNKI ROZWOJU SPRZEDAZY ROZLICZEŃ ENERGII ELEKTRYCZNEJ

www.trmew.pl

MIKROINSTALACJE – UPRAWNIENIA I OBOWIĄZKI W OBROCIE E. E.

www.trmew.pl

Art. 2 ust 19 ustawy o OZE - mikroinstalacja – instalację odnawialnego

źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 120 kW.

Prosument – profesjonalista + konsument - wytwarzającym produkt w celu jego skonsumowania we własnym zakresie, inaczej mówiąc produkt

wytworzony na własny użytek.

MIKROINSTALACJE – PODSTAWY ZAWARTE W uPe

www.trmew.pl

Wytwórca energii elektrycznej w mikroinstalacji, będący osobą fizyczną, nie prowadzącą działalności gospodarczej, który wytwarza energię elektryczną, w celu zużycia na własne potrzeby może sprzedać nadwyżkę niewykorzystanej energii elektrycznej wytworzonej przez niego w mikroinstalacji i wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej.

Sprzedaż, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wytwórca energii elektrycznej, w mikroinstalacji pisemnie informuje operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, na którego obszarze działania ma zostać przyłączona mikroinstalacja, o planowanej lokalizacji, rodzaju i mocy mikroinstalacji.

Za przyłączenie mikroinstalacji do sieci dystrybucyjnej nie pobiera się opłat.

Montaż instalacji dokonywany przez certyfikowanego instalatora.

MIKROINSTALACJE - KORZYŚCI

www.trmew.pl

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, osoba prawna

Osoba prywatna

Koncesja

Wymagana Niewymagana do 40 kW

Dotacja w ramach programu prosument NFOŚiGW

Brak możliwości otrzymania Możliwość otrzymania do 40 % wartości

instalacji (po odliczeniu kosztów efektywnie ok 25%)

Cena sprzedaży energii

Ustalona ustawowo, jako cena energii z poprzedniego roku ok. 0,18 zł/kWh

Ustalona ustawowo, jako 80% ( 100 %- ustawa OZE)ceny energii z poprzedniego

roku ok. 0,14 zł/kWh

Zielone certyfikaty

Przysługują - dodatkowy przychód ok 0,16 zł/kWh

Nie przysługują

ZADANIA JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W KONTEKSCIE INWESTYCJI ENERETYCZNYCH

www.trmew.pl

MIKROINSTALACJE KIERUNKI ROZWOJU INSTALACJI PRODUKUJĄCYCH ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ WG IEO

www.trmew.pl

MIKROINSTALACJE – MODEL ROZLICZENIOWY

www.trmew.pl

Wytwórca energii

OZE mikroinstalacja

Koszty uniknięte przez wytwórcę

Sprzedaż nadwyżki e. e.

do sieci sprzedawcy z

urzędu

Koszt uniknięty zakupy e. e. taryfa G12

ok. 300 PLN/MWh

Koszt uniknięty przesyłu e. e taryfa G12

ok. 220PLN/MWh

Sprzedaż nadwyżki

e. e. po cenie 144,25

PLN/MWh

NA ZAKOŃCZENIE

Rynek energii elektrycznej charakteryzuje się sformalizowaniem procesów sprzedaży.

Aktywne uczestnictwo w rynku sprzedaży energii elektrycznej wymaga

kompetencji prawnych i finansowych.

Sprzedaż pierwszej kWh przez Wytwórcę do klienta końcowego otwiera możliwości rozwoju i zwiększa jego niezależność.

www.trmew.pl

Dziękuję za uwagę

TRMEW Obrót Sp. z o. o.

Siedziba w Grudziądzu: Al. Królowej Jadwigi 1

86-300 Grudziądz

Oddział we Wrocławiu: ul. Kamienna 145 50-545 Wrocław

Numer KRS 0000477680 Sądu Rejonowego w Toruniu VII Wydział

Gospodarczy KRS. Wysokość kapitału zakładowego, który został opłacony w całości 137 200,- zł.