Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: Dr.sc. S. Škorić TOKARENJE

TOKARENJE

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

TOKARENJE

Tokarenje je postupak obrade odvajanjem čestica (rezanjem) pretežno rotacijskih (simetričnih i nesimetričnih, okruglih i neokruglih) površina. Izvodi se na alatnim strojevima, tokarilicama, pri čemu je glavno (rezno) gibanje kružno kontinuirano i pridruženo je obradku.

Posmično gibanje je pravolinijsko kontinuirano u ravnini koja je okomita na pravac brzine glavnog gibanja i pridruženo je alatu. Os okretanja glavnog gibanja zadržava svoj položaj prema obradku bez obzira na smjer brzine posmičnog gibanja.

Alat za tokarenje je tokarski nož definirane geometrije reznog dijela, s jednom glavnom reznom oštricom. Rezni dio izrađuje se od materijala znatno veće tvrdoće od obrađivanog materijala, a najčešće se koriste brzorezni čelici, tvrdi metali, cermet, keramika te kubni nitrid bora. Od brzoreznog čelika izrađuje se cijeli nož.

pojam

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

Tokarski stroj iz 1840. godine Spur

spur

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

CNC tokarski stroj iz 2003. godine Spinner

CNC

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

PODJELA POSTUPKA

Tokarenje se može podijeliti na osnovi više kriterija podjele:

Prema proizvedenoj kvaliteti obrađene površine:

grubo, završno i fino tokarenje

Prema kinematici postupka:

uzdužno i poprečno

Prema položaju obrađene površine:

vanjsko i unutarnje.

Prema obliku obrađene površine(elementarne površine):

okruglo, plansko (poprečno), konusno, profilno, oblikovno (kopirno), tokarenje navoja i neokruglo.

podj

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

uzd

Uzdužno vanjsko tokarenje

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

Plansko (poprečno) tokarenje

plan

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

Unutarnje uzdužno tokarenje

unut

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

Konusno tokarenje

kon

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

prof

Profilno tokarenje - polukugla

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

profilno tokarenje- utor

prof

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

Oblikovno (kopirno) tokarenje

kop

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

Tokarenje navoja

navoj

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

Neokruglo tokarenje

neokr

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

par Parametri zahvata – brzine rezanja

f vc = ?

vf = ?

vcve

vfz

y

D

n

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

pres Parametri zahvata

b

f

h

a p

RT

r

r

f

D

f = posmak , mm ap = dubina obrade, mm h = debljina rezanja, mm b = širina rezanja, mm

Površina presjeka rezanja: ?

ap = ?

f = ?

b = ?

h = ?

Zavod za tehnologiju,Katedra za alatne strojeve: TOKARENJE

sile