i
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ
ÖZOFAGUS KANSERİNDE CERRAHİ TEDAVİ
VE
SONUÇLARIMIZ
Dr. Ali ÇELİK
GÖĞÜS CERRAHİSİ ANABİLİM DALI
TIPTA UZMANLIK TEZİ
DANIŞMAN
Prof. Dr. Hasan Şevket KAVUKÇU
ANKARA
2011
ii
ÖNSÖZ
Eğitimimin her aşamasında katkı ve desteklerini esirgemeyen başta tez
danışmanım Sayın Prof. Dr. H. Şevket Kavukcu, Sayın Dekanım ve Anabilim dalı
başkanım Prof. Dr. İlker Ökten, değerli hocalarım Prof. Dr. Murat Akal, Prof Dr.
Adem Güngör, Prof.Dr. Hakan Kutlay, Doç Dr. Ayten Kayı Cangır, Yrd. Doç. Dr.
Serkan Enön, Yrd. Doç. Dr.Cabir Yüksel ve Op. Dr Murat Özkan’a, araştırma
görevlisi arkadaşlarıma, yardımcı sağlık personeline, sabırla bekleyen eşim ve kızıma
sonsuz teşekkür ederim.
iii
İÇİNDEKİLER
Sayfa No:
KABUL VE ONAY ...................................................................................................... i
ÖNSÖZ ........................................................................................................................ ii
İÇİNDEKİLER ........................................................................................................... iii
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ................................................................. v
ŞEKİLLER DİZİNİ ..................................................................................................... vi
TABLOLAR DİZİNİ ................................................................................................. vii
1. GİRİŞ VE AMAÇ ................................................................................................. 1
2. GENEL BİLGİLER .............................................................................................. 2
2.1. Embriyoloji ve Histoloji ..................................................................................... 2
2.2. Özofagus Anatomisi ........................................................................................... 4
2.3. Özofagusun Fonksiyonu ..................................................................................... 6
2.4. Özofagus Kanseri ............................................................................................... 7
2.4.1. Tarihçe ............................................................................................................... 7
2.4.2. Etiyoloji .............................................................................................................. 8
2.4.3. Patoloji ............................................................................................................... 9
2.4.4. Klinik ............................................................................................................... 10
2.4.5. Tanı Yöntemleri ............................................................................................... 11
2.4.6. Evreleme .......................................................................................................... 14
2.4.7. Tedavi ............................................................................................................... 17
3. MATERYAL VE METOD .................................................................................... 29
4. BULGULAR .......................................................................................................... 30
5. TARTIŞMA ........................................................................................................... 43
6. SONUÇ .................................................................................................................. 53
iv
ÖZET ........................................................................................................................ 55
SUMMARY ............................................................................................................... 56
KAYNAKLAR .......................................................................................................... 57
v
SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ
A Arter
N Nervus
V Ven
G Glandula
YHK Yassı Hücreli Kanser
ADK Adenokarsinom
ÜDK Üst Diş Kavsi
TYH Taşlıyüzük Hücreli Karsinom
BT Bilgisayarlı Tomografi
ARDS Akut Respiratuar Disitres Sendromu
SVO Serebro Vasküler Olay
ABY Akut Böbrek Yetmezliği
DİC Dissemine İntravasküler Koagülasyon
PET Pozitron Emisyon Tomografisi
vi
ŞEKİLLER DİZİNİ
Şekil No Sayfa No
Şekil 2.1.1 Önbağırsağın proksimal kısmından gelişen trakeobronşial 2
divertikül ve özofagusun gelişimin değişik evrelerindeki durumu. 3.-4. Haftalar
Şekil 2.1.2 Özofagusun tabakaları 3
Şekil 2.4.5.1 Özofagus kanserinde baryumlu grafi ile dolum defektlerinin
görüntüsü 13
Şekil 2.4.5.2 Özofagus kanserinde BT kesitlerinde duvar kalınlaşması 14
Şekil 2.4.7.1 17 cm de yassı hücreli ca baryumlu grafi ve BT kesiti 22
Şekil 2.4.7.2 Hipofarenks karsinomunda çıkarılan piyes 22
Şekil 2.4.7.3 Orta bölge tümörlerinde özofajektomi materyali 25
Şekil 2.4.7.4 Alt torasik özofajektomi 26
Şekil 2.4.7.5 Kardiya tümöründe çıkan piyes 27
Şekil 4.1 Hastaların cinsiyete göre dağılımı 30
Şekil 4.2 Endoskopik ve radyolojik bulgulara göre lezyonun yerleşimi 33
Şekil 4.3 Yapılan cerrahi girişimlerin dağılımı 35
Şekil 4.4 TNM sınıflamasına göre hastaların % dağılımı 38
Şekil 4.5 Aylara göre sağkalım olasılığı 39
Şekil 4.6 Evrelere göre sağkalım analizi 40
vii
TABLO DİZİNİ
Tablo No Sayfa No
Tablo 2.4.3 Özofagusun malign tümörleri 10
Tablo 2.4.6.1 Özofagus kanserinde TNM evrelemesi 16
Tablo 2.4.6.2 Özofagus kanserinde evreleme grupları 17
Tablo 2.4.7.1 Özofagusun rekonstrüksiyonu için kullanılan organların
seçimini etkileyen aktörler 21
Tablo 4.1 Hastaların yaş ve cinsiyete göre dağılımı 31
Tablo 4.2 Hastaların yaşadığı bölgelerin dağılımı 32
Tablo 4.3 Histopatolojik klasifikasyon 34
Tablo 4.4 Yapılan cerrahi işlemin patoloji ve cinsiyete göre
dağılımı 35
Tablo 4.5 Postoperatif dönemde gelişen komplikasyonların
dağılımı 37
Tablo 4.6 Evrelere göre sağkalım analizi 39
Tablo 4.7 Bölgelere göre sağkalım analizi 40
Tablo 4.8 Cinsiyete göre sağkalım analizi 41
Tablo 4.9 Patolojiye göre sağkalım analizi 41
Tablo 4.10 Tümör lokalizasyonuna göre sağkalım analizi 41
Tablo 4.11 Ameliyat yılına göre sağkalım analizi 41
1
1.GİRİŞ VE AMAÇ
Özofagus kanseri tüm kanserler arasında 6. sırada yer almakta ve tüm gastrointestinal
kanserlerin %5-7’sini oluşturmaktadır (1). Ortalama 60 yaş civarında görülmekte
olup 30 yaş altında nadirdir. Erkeklerde kadınlardan 2-4 kat daha fazla görülmektedir
(1,2).
Günümüzde özofagus kanserinin en etkili tedavisi cerrahi ile sağlanabilmektedir.
Özofagus kanserinin cerrahi tedavisinde farklı metodlar uygulanmakta olup, dünyada
en sık Ivor Lewis (Transtorasik özofajektomi) ve Orringer (Transhiatal özofajektomi)
metodları uygulanmaktadır.
Özofagus kanseri, tanı ve tedavi yöntemlerindeki bütün gelişmelere rağmen,
maligniteler içinde hala en kötü prognoza sahip olanlardan birisidir. Klinik bulgular
ortaya çıktığı zaman hastalar çoğunlukla kürabilite sansını yitirmiş durumdadırlar.
Özofagus kanserinin primer tedavisi, medikal kontrendikasyon veya metastatik
hastalık olmadığı sürece cerrahidir.
Çalışmamızın amacı kliniğimizde 9 yıllık süre içinde özofagus kanseri nedeniyle
opere edilen hastalarda morbidite, mortalite ve sağkalım sonuçlarını incelemek ve
literatür verileriyle karşılaştırmaktır.
2
2. GENEL BİLGİLER
2.1 Embriyoloji ve Histoloji
Sindirim sisteminin oluşması, sferoidal blastokistte endodermal tabakanın
görülmesiyle başlar. Splanik mezoderm endoderme yaklaştığında birleşerek
splankoplörayı oluşturduğunda iki tabakalı primitif bağırsaklar meydana gelir.
Embriyo 3 haftalıkken, faringeal bağırsağın heme
