Download pdf - English Paper Work

Нэгдүгээр бүлэг. Үйл хавсралт хэлц

1.1 Үйл хавсралт хэлцийн тухай ерөнхий ойлголт

Англи хэл нь дараах үгсийн аймгуудтай. Үүнд:

Тооны нэр (numerals)

Жинхэнэ нэр (nouns)

Тэмдэг нэр (adjectives)

Төлөөний үг (pronouns)

Үйл үг (verbs)

Үйл хавсрал буюу дайвар үг (adverb)

Угтвар үг (prepositions)

Холбоос үг (conjunction)

Эдгээр үгсийн аймгаас үйл хавсрал буюу дайвар үгийг дэлгэрэнгүй авч үзэх болно.

Үйл хөдлөлийн шинж хийгээд үйл хөдлөл өрнөж буй янз бүрийн нөхцөл

байдлуудыг заадаг бие даасан үгсийн аймгийг үйл хавсрал гэнэ. Үйл хавсрал нь

үйл үгэнд харъяалагдах бөгөөд үгтэй хоршиж, үйл хөдлөл хаана, хэзээ, хэрхэн,

үйлдэгдсэнийг зааж өгдөг.

Жишээ нь: This boy plays a chess well.

Орчуулга: Энэ хүү шатар сайн тоглодог. Сайн-үйлийн шинжийг зааж байна.

• Холбох үйл хавсрал нь өгүүлбэрийн үйл хавсрал байдаг ба өгүүлбэрээс ихэвчлэн таслалаар зааглагддаг.

• Ж/нь: In addition, you must undrstand that high technology is the basis of development. Нэмж хэлэхэд өндөр технологи бол хөгжлийн үндсэн суурь юм гэдгийг та бүхэн ойлгох ѐстой.

холбох (conjuncts)

• Хэлбэрийн (style). Энэ нь өгүүлбэрээр солигдох боломжтой байдаг. Үүнд "хэлэх" гэсэн үгс оролцдог.

• Ж/нь: frankly-г өгүүлбэрээр хэлбэл I say to you frankly (танд шууд хэлэхэд)

• Хэлбэрийн ялгах үйл хавсрал нь мөн байдлын үйл хавсралын үүрэг гүйцэтгэдэг.

• Утгын(content) ЭНэ нь баймж (modal) ба үнэлэмж(evaluative) гэж 2 ангилагдана.

ялгах (disjuncts)

• Хавсрах үйл хавсрал нь чанарын (байдал төрхийн), хугацааны, байрын, давтамжийн болон зэргийн үйл хавсралыг багтаана. Хавсрах үйл хавсрал нь мөн тодруулах үйл хавсрал (Particularizer)-ыг багтаадаг.

•Ж/нь: at least (ядахдаа дор хаяж), in particular (нэн ялангуяа)

•Мөн нэмэлт үйл хавсрал(additive adverbs)-ыг багтаана. as well(түүнчлэн, мөн, бас)

хавсрах (adjuncts)

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Үйл хавсралыг бүтцээр нь дараах байдлаар ангилна.

Үйл хавсралт хэлц

Орчин цагийн монгол хэлний зүйд: “Өгүүлбэрзүйн хувьд өгүүлэхүүн бус харьцаанд

байж, угсруулах эсвэл зэрэгцүүлэх холбоогоор холбогддог харилцах бус

мэдээллэх, нэрлэх үүрэгтэй нийлмэл дохиог холбоо үг гэнэ.” Хэмээн тодорхойлсон

байдаг. Бүтцийн хувьд хэлбэржсэн үг+үг гэсэн хэлбэртэй байгаа нь англи хэлний

хэлц (phrase)-тэй дүйцэж байгаа юм.

Жишээ нь: You can find this pencil in that place.

Орчуулга: Чи энэ үзгийг тэр газраас авч болно. /Байрлал заасан үйл хавсралт

хэлц/

Шүтэлцээтэй хам хэллэгүүд

Тэмдэг нэрийн адил үйл хавсрал нь харьцуулсан хам хэллэгтэй байдаг.

as....as- шиг:

Erdene speaks English as well as Bayar does.

Эрдэнэ англиар Баяр шиг сайн ярьдаг.

Үйл хавсрал

Adverbs

Энгийн/Simple

Бүрэлдмэл/Complex

Нийлмэл/Compound

Үүсмэл/Derivative

Үйл хавсралт хэлц гэдэг нь үйл хавсралын үүргээр оролцож буй бүлэг үгс юм.


not so ...as / not as...as-шиг -гүй:

This year I won‟t work so hard as I did before.

Энэ жил урьдынх шигээ махруу ажиллахгүй.

the...the:

The slower I go the more I catch cold.

Би удаан явах тутам улам даардаг юм.

1.2 Үйл хавсралт хэлцийн бүтэц

Үйл хавсралт хэлцийн бүтцийг ерөнхийд нь дүрслэн харуулбал:

Үйл хавсралт хэлцийн бүтцийг хүснэгтээр харуулбал:

Өмнөх тодорхойлогч

Premodifier

Цөм Head Төгсгөлийн тодорхойлогч

Postmodifier

so very well indeed

too quickly to see well

more easily than ever

Үйл хавсралт хэлц нь дээрх бүтэцтэй байхаас гадна

I. Угтвараар үүсэх (Adverb phrases made with preposition)

II. Үйл үгийн тодорхойгүй төлөв (Adverb phrases made with infinitives)- өөр үүсч

болно.

I. Угтвараар үүсэн үйл хавсралт хэлц

Бүх төрлийн үйл хавсралт хэлц нь угтвараар үүсч болдог. Жишээ нь:

Үйл

хавсралт

хэлц

Өмнөх тодорхойлогч

цөм

Төгсгөлийн

тодорхойлогч



Гүйцээвэр

Гишүүн өгүүлбэр

Угтварт хэлц


*She bought some spinach when she went to the corner store.

Тэрээр булангийн дэлгүүр лүү явахдаа бууцай худалдаж авсан.

Дээрх өгүүлбэрт угтвараар үүссэн үйл хавсралт хэлц нь to the corner store бөгөөд

"went" гэсэн үйл үгийг тодорхойлж байна. /чиглэл/

*Lightning flashed brightly in the night sky.

Шөнийн тэнгэрт цахилгаан маш тодоор цахиж байна.

Дээрх өгүүлбэрт угтвараар үүссэн үйл хавсралт хэлц нь in the night sky бөгөөд "

flashed " гэсэн үйл үгийг тодорхойлж байна. /байрлал/

*In early October, Giselle planted twenty tulip bulbs; unfortunately, squirrels ate

the bulbs and none bloomed.

Аравдугаар сарын эхээр Жизель 20 багц алтанзул цэцгийн булцруу

тарьсан боловч хэрэмнүүд түүнийг нь идээд аль нь ч цэцэглээгүй. /хугацаа/

Дээрх өгүүлбэрт угтвараар үүссэн үйл хавсралт хэлц нь In early October бөгөөд

өгүүлбэрийг бүхэлд нь тодорхойлж байна.

*We will meet at the library at 3:30 P.M.

Бид 3:30-д номын санд уулзана.

Дээрх өгүүлбэр дахь угтварт үйл хавсралт хэлц болох at 3:30 P.M нь “will meet”

гэсэн үйл үгийг тодорхойлж байна. /Цаг хугацаа/

The dogs were capering about the clown's feet.

Тэр нохойнууд туршлагагүй харайлдацгааж байсан.

Дээрх өгүүлбэрт угтвараар үүссэн үйл хавсралт хэлц нь about the clown's feet

бөгөөд “were capering” гэсэн үйл үгийг тодорхойлж байна. /төлөв байдал/

II. Үйл үгийн тодорхойгүй төлвөөр үүсэх үйл хавсралт хэлц

Англи хэлний үйл хавсралт хэлц үүсэх нэг хэлбэр нь үйл үгийн тодорхойгүй төлөв

бөгөөд ихэнх тохиолдолд ийм төрлийн хэлцүүд нь зорилгыг илэрхийлдэг. Жишээ

нь:

I'm saving my money to buy a car.


Би машин худалдаж авах гээд мөнгөө хадгалж байгаа. /зорилго/

The students all showed up to support the team.

Тэдгээр оюутнууд бүгдээрээ багаа дэмжихээр хүрэлцэн ирцгээжээ. /зорилго/

Sally brought a painting home from school to show to her mother.

Сэлли нэг зургаа ээждээ үзүүлэх гээд сургуулиасаа авчирсан. /зорилго/

1.3 Үйл хавсралт хэлцийн төрөл

Type Adverb phrase Example

Manner with a hammer The carpenter hit the nail with a hammer.

Мужаан хадаасыг алхаар цохидог.

Place next door

The woman who lives next door is a doctor.

Хажуугийн хаалганд амьдардаг эмэгтэй бол

эмч.

Time before the

holidays

We must finish our project before the holidays.

Бид төслөө амралтын өдрөөс өмнө дуусгах

ѐстой.

Frequency every month Jodie buys two CDs every month.

Жоде сар болгон 2 CD худалдаж авдаг.

Purpose for his mother Jack bought the flowers for his mother.

Жак ээждээ зориулж цэцэг худалдаж авсан.

№ Үйл хавсралт

хэлцийн төрөл

Жишээ

1 Төлөв байдал

Manner

in a brave manner /зоригтойгоор/, – in a beautiful manner /

way / style /үзэсгэлэнтэйгээр/, with great promptitude /,

without care /анхааралгүй/,


2 Байрлал

Place

on this spot /энд/, in all places /хаа сайгүй/, to the movies

/кинонд/, to another place /өөр газар руу/, at that place

/тэнд/, to a foreign nation /гадаад руу/

3

Хугацаа

Time

in former times / once upon a time /эр урьдын цагт/, just

now or at a recent date /одоогоор/, before very long

/удахгүй/, at the moment /одоо/, on holidays /амралтын

өдрүүдэд/, during the war /дайны турш/, from this moment

/одооноос эхлээд/,

4 Давтамж

Frequency

as often as possible /боломжой бол байнга/, every month

/сар бүр/, two times a week /долоо хоногт 2 удаа/

5 Зорилго

Purpose

to see brother /ахтайгаа уулзахаар/, for fun

/хөгжилдөхөөр/, to buy a car/машин авахаар/, to support

the team /багаа дэмжихээр/,

1.4 Үйл хавсралт хэлцийн өгүүлбэр дэх байрлал

Үйл хавсралын нэг онцлог шинж нь өгүүлбэрт олон янзаар байрладаг чадвар юм.

Төлөв байдал, зорилго заасан үйл хавсралт хэлц нь ихэвчлэн өгүүлбэрийн

төгсгөлд байрладаг. Жишээ нь:

He spoke in a polite manner.

Тэр эелдэгээр ярьсан.

She hurried to the mainland to see her brother.

Тэр ахтайгаа уулзахаар арал руу хурдалсан.

Харин цаг хугацаа болон байрлал заасан хавсралт хэлцүүд нь өгүүлбэрийн эхэнд

болон төгсгөлийн аль алинд нь байрлаж болно.

No such diseases were known in those days.

Иймэрхүү халдварт өвчин одоогоор мэдэгдээгүй байсан.


The senator ran to catch the bus.

Синатын гишүүн автобуснаасаа хоцрохгүйн тулд гүйсэн.

Every afternoon before supper, Dad impatiently walks into town to get a newspaper.

Өдөр бүр оройн хоолны өмнө аав маань сонин авахаар хотын төв рүү

яаравчлан алхдаг.

1.5 Үйл хавсралт хэлцийн дараалал

Өгүүлбэрт нэгээс олон үйл хавсралт хэлц орсон тохиолдолд дараах дараалалтай

байна.

THE ROYAL ORDER OF ADVERBS

Verb Manner Place Frequency Time Purpose

Beth

swims enthusiastically

in the

pool every morning

before

dawn

to keep in

shape.

Dad walks impatiently into

town

every

afternoon

before

supper

to get a

newspaper.

Tashonda

naps

in her

room every morning

before

lunch.

Англи хэлний хэрэглээнд нэг өгүүлбэрт хоѐр эсвэл гурав дарааллан

үйл хавсралт хэлц орох нь их ховор байдаг. Үйл хавсралт хэлцийн

байрлал нь их тогтворгүй өгүүлбэрийн эхэнд орох нь ч бий. Хэрэв

өгүүлбэрийн эхэнд орж байгаа тохиолдолд таслалаар тусгаарлаж

өгдөг. Жишээ нь: "Every morning, mom heaves-offering milk to the sun.”-

Ээж маань өглөө болгон нарандаа сүү өргөдөг.

TOFEL-ийн шалгалтан дээр гаргадаг зарим алдаанууд


TOFEL-ийн шалгалт өгөгч нь өөрийн анхааралгүй байдлаас эсвэл мэддэггүйгээсээ

болоод үйл хавсралт хэлцтэй холбоотой гаргадаг алдаануудыг гаргадаг. Эдгээрийг

жишээн дээр харуулъя.

*No longer (цаашдаа хэзээ ч үгүй)-г туслах үйл үг болон гол үйл үгийн хооронд

хэрэглэдэг. Хэзээ? гэсэн асуултанд хариулагддаг.

I can no longer see without my glasses. (Нүдний шилгүйгээр би харж чадахгүй нь.)

Буруу: We can not longer tolerate living with Terry.

Зөв: We can no longer tolerate living with Terry. (Бид цаашдаа Территэй хамт

амьдарч тэвчихгүй нь.)

Жишээ нь:

Алдаатай хувилбар Зөв хувилбар

Brad none longer works

here.

Brad no longer works

here.

Брэд цаашдаа энд

ажиллахгүй.

Since she talked with her

advisor, she is not longer

interested in majoring in

political science.

Since she talked with her

advisor, she is no longer

interested in majoring in

political science.

Тэр зөвлөхтэйгээ

ярилцсанаас хойш улс

төрийн шинжлэх ухааныг

сонирхохоо больсон.

The person you are trying to

reach is no long at this

telephone number.

The person you are trying

to reach is no longer at

this telephone number.

Чиний холбогдох гээд

байгаа тэр хүн цаашдаа

энэ дугаар дээр байхгүй.

Although they used to write

each other every day, they

are not longer exchanging

letters.

Although they used to

write each other every

day, they are not longer

exchanging letters.

Тэд өдөр бүр бие

биендээ захиа бичдэг

байснаа одоо бүр

больсон.

*For, болон since-тэй үйл хавсралт хэлцүүд

For-г нь тоологддог цагийн өмнө хэрэглэдэг бөгөөд үргэлжлэх хугацааг

илэрхийлдэг. Хэр удаан? гэсэн асуултанд хариулагддаг. Since нь тодорхой цагийн

өмнө хэрэглэгддэг бөгөөд мөн адил үргэлжлэх хугацааг илэрхийлдэг боловч

асуултаараа ялгаатай. Хэзээ эхэлсэн бэ?

Тоологддог цаг гэдэг нь хэдэн өдөр-нэг сар, 2 жил гэх мэт байж болно.

Тодорхой цаг хугацаа гэдэг нь лхагва гараг, 7-р сар, 1960 он гэх мэт байж болно.

Χ


Жишээ нь:


Mary has been on a diet

since three weeks.

Mary has been on a diet

for three weeks.

Тэри 3 долоо хоногийн

турш хоолны дэглэм

барьж байгаа.

She has been living here

before April.

She has been living here

since April.

Тэр 4 сараас хойш энд

амьдарч байна.

We haven’t seen him since

almost a year.

We haven’t seen him for

almost a year.

Бид түүнтэй уулзаагүй

бараг 1 жил болж

байна.

We have known each other

before 1974.

We have known each

other since 1974.

Бид бие биенийгээ 1974

оноос мэддэг.

He has studied English since

five years.

He has studied English

for five years.

Тэрээр англи хэлийг 5

жилийн турш судлаж

байна.

*As a whole(ерөнхийдөө, бүхэлдээ) нь гол өгүүлбэр болон гишүүн өгүүлбэрийн

эхэнд ордог.

Жишээ нь:


Wholly, we are in agreement. As a whole, we are in

agreement.

Ерөнхийдөө бид

тохиролцсон.

The house and all of its

contents was as a whole

consumed by the fire.

The house and all of its

contents was wholly

consumed by the fire.

Байшин болон дотор нь

байсан бүх зүйл

бүхэлдээ галд шатсан.

The terms are not rated

equally, but, wholly, they are

evenly matched.

The terms are not rated

equally, but, as a whole,

they are evenly matched.

Хугацааг яг тэнцүү

эрэмбэлээгүй ч гэсэн

ерөнхийдөө тохирч

байсан.

Wholly, Dan’s operation

proved to be successful.

As a whole, Dan’s

operation proved to be

successful.

Даний туршсан үйл

ажиллагаа ерөнхийдөө

амжилтанд хүрэх болно.

As whole, people try to be As a whole, people try to Хүмүүс ерөнхийдөө


helpful to tourists. be helpful to tourists. жуулчдад туслахыг

хичээдэг.


Хоѐрдугаар хэсэг. “ТВ хүмүүсийн харилцааг эвдэж байна уу? мөн Төсвийн

байгууллага болон төсвийн үйл явц” гэсэн хоѐр сэдэв дээр хийсэн үйл

хавсралт хэлцийн судалгаа

Has TV destroyed communication?

ТВ хүмүүсийн харилцааг эвдэж байна уу?

Nowadays, television plays an important role in people‟s life. It is the main

information source and its popularity is still growing.

Every day many new technological inventions are introduced. Almost all

activities at home have already been mechanized. We use machines for

everything. For example, we use microwave ovens to prepare food more quickly

than we used to do it before; we order food, books and anything else we need

just by clicking on few buttons on the computer keyboard. Also we use mobile

phones to be always in touch with our family, friends and the rest of the world.

This is the good side of using technology. A few centuries ago people

used to read newspapers and find out everything that happened all over the

world. Today newspapers are almost completely replaced by a newly invented

gadget. This innovation called television. It has been the most popular

information “supplier” since its invention.

Every evening family member sit in front of the TV set and watch TV programs

such as talking show, movies and news for hours, sometimes without even

saying a word to each other. Instead of sitting around the dining table and telling

each other about what happened earlier that day they sit on the sofa and gaze at

the TV screen.

Is that right? Apparently, it is not. We should ask ourselves whether we want

to lead such a life with no real contact with other human beings. Everybody has

to think for himself whether he and his family want to become „couch potatoes‟ or

they should continue to communicate with each other and avoid using TV and all

other technological achievements so much. Is it really worth it.


Nowadays, television plays an important role in people‟s life.

Өнөө үед ТВ хүний амьдралд чухал үүрэг гүйцэтгэж байна.

Үйл хавсралт

хэлц

Орчуулга Төрөл Бүтэц Өгүүлбэр дэх

байрлал

асуулт

in people’s life Хүмүүсийн

амьдралд

Байрлал

заасан

Угтвар+нэр

үг

төгсгөлд Хаана?

Every day many new technological inventions are introduced.

Өдөр бүр олон олон технологийн нээлтүүдийг хийсээр байна.


хэлц


байрлал

асуулт

Every day Өдөр бүр давтамж

заасан

Тэмдэг.нэр+нэр

үг

эхэнд Хэзээ

For example, we use microwave ovens to prepare food more quickly than

we used to do it before; we order food, books and anything else we need

just by clicking on few buttons on the computer keyboard.

Жишээ нь: богино долгионы цахилгаан зуухыг хоолоо өмнөхөөсөө илүү

хурдан бэлдэхийн тулд ашигладаг болд; хоол хүнс, ном болон хэрэгцээтэй

бүхий л зүйлээ захиалахдаа компьютерын гар дээр хэдхэн товч дарахад л

болно.

Үйл хавсралт хэлц Орчуулга Төрөл Бүтэц Өгүүлбэр

дэх байрлал

Асуулт

to prepare Бэлтгэх гэж

(тулд)

Зорилго

заасан

to+үйл үг Дунд Яах гэж?

just by clicking on

few buttons on the

computer

keyboard

Компьтерийн

хэдэн товчин

дээр дараад л

Төлөв

байдал

заасан

Adv+by+

verb(ing)

төгсгөлд Хэрхэн?

Яаж?

Also we use mobile phones to be always in touch with our family, friends

and the rest of the world.

Бид мөн гар утсыг гэр бүлийнхэн, найз нөхөд болон дэлхий нийттэй үргэлж

холбоотой байхын тулд ашигладаг.


Үйл хавсралт хэлц Орчуулга Төрөл Бүтэц Өгүүлбэр дэх

байрлал

асуулт

to be always in

touch with our

family, friends and

the rest of the world

Гэр бүл найз нөхөд,

дэлхийтэй үргэлж

холбоотой байхын

тулд

Зорилго

заасан

To+verb төгсгөлд Яах гэж?

A few centuries ago people used to read newspapers and find out

everything that happened all over the world.

Хэдхэн зууны өмнө хүмүүс сонин уншиж дэлхий дахинд болсон бүх

мэдээллийг олж авдаг байсан.


хэлц


байрлал

асуулт

A few

centuries ago

Хэдхэн зууны

өмнө

Цаг

хугацаа

заасан

Нэр үг+ago Эхэнд Хэзээ?

all over the

world

Дэлхий дахинд Байрлал

заасан

Угтвар+нэр

үг

төгсгөлд Хаана?

Today newspapers are almost completely replaced by a newly invented

gadget.

Өнөөдөр сонинг бараг л бүхэлд нь шинэлэг төхөөрөмжөөр сольчихоод

байна.


хэлц


байрлал

асуулт

almost

completely

Бараг

бүхэлдээ

Төлөв

байдал

заасан

Adverb+adverb дунд Хэрхэн? Яаж?

It has been the most popular information “supplier” since its invention.

Энэ нь үүсэн цагаасаа хойш мэдээллийн хамгийн алдартай түгээгч

болчихоод байгаа.


хэлц


байрлал

асуулт

since its Үүссэнээс

хойш

Цаг

хугацаа

Угтвар+нэр үг төгсгөлд Хэзээнээс?


invention заасан

Every evening family member sit in front of the TV set and watch TV

programs such as talking show, movies and news for hours, sometimes

without even saying a word to each other.

Гэр бүлийн гишүүн бүр ТВ-ийн суурины өмнө олон цагаар суун толк шоу,

кино болон мэдээ үздэг ба заримдаа бүр нэг үг бие биентэйгээ ярьдаггүй.


дэх

байрлал

асуулт

Every evening Орой бүр Давтамж

заасан

Тэмдэг.н+нэр

үг

эхэнд Хэр зэрэг?

in front of the

TV set

ТВ-н суурины урд Байрлал

заасан

угтвар+нэр үг дунд Хаана?

for hours Хэдэн цагийн

турш

Цаг

хугацаа

заасан

Угтвар+нэр үг дунд Хэдий

хугацаагаар?

without even

saying a word

to each other

Нэг ч үг бие

биендээ

хэлэхгүйгээр

Төлөв

байдал

заасан

Угтвар+

verb(ing)


Instead of sitting around the dining table and telling each other about what

happened earlier that day they sit on the sofa and gaze at the TV screen.

Хоолны ширээгээ тойрон суугаад өдөр юу болсон тухайгаа бие биентэйгээ

ярилцахын оронд диван дээрээ суун ТВ-ийн дэлгэц ширтэцгээдэг.


дэх

байрлал

асуулт

earlier that day Тухайн өдрөөс

өмнө

Цаг

хугацаа

заасан

Харьцуулсан

adv+нэр үг

дунд Хэзээ?

on the sofa Диван дээр Байрлал

заасан

Угтвар+нэр үг дунд Хаана?

at the TV ТВ-н дэлгэц рүү Байрлал

заасан

Угтвар+ нэр

үг

төгсгөлд Хаашаа?


screen

We should ask ourselves whether we want to lead such a life with no real

contact with other human beings.

Бид ямар ч харилцаагүйгээр иймэрхүү байдлаар амьдрахыг хүсч байгаа

эсэхээ өөрсдөөсөө асуух хэрэгтэй.


хэлц


байрлал

асуулт

to lead such a

life

Иймэрхүү

амьдралаар

замнах

зорилго

заасан

To+үйл үа дунд Яах?

with no real

contact with

other human

beings

Бусад

хүмүүстэй ямар

ч бодит

харьцаагүйгээр

Төлөв

байдал

заасан

Угтвар+нэр

үг


Everybody has to think for himself whether he and his family want to

become „couch potatoes‟ or they should continue to communicate with

each other and avoid using TV and all other technological achievements so

much.

Хүн бүр өөрийгөө болон гэр бүлээ ТВ ширтсэн амьтан болгохыг хүсч байна

уу эсвэл ТВ болон бусад бүх технологийн нээлтүүдийг ихээр ашиглахгүйгээр

харилцаагаа үргэлжлүүлэх үү гэдгийг дор бүрнээ бодох нь зүйтэй.


хэлц


байрлал

асуулт

so much Маш их Төлөв

байдал

заасан

adv+тэмдэг

нэр

төгсгөлд Хэр зэрэг?


Дүгнэлт:

ТВ хүмүүсийн харилцааг эвдэж байна уу? гэсэн сэдэвтэй эх нь нийт 18

өгүүлбэрээс бүтсэн бөгөөд нийт өгүүлбэрийн 12 өгүүлбэр нь үйл хавсралт хэлцийг

агуулж байна. Үүнийг графикаар харуулбал:

Графикаас харахад үйл хавсралт хэлц нь англи хэлний эхэд түгээмэл хэрэглэгддэг

болох нь харагдаж байна.

12 өгүүлбэрт нйт 19 үйл хавсралт хэлцийг олон тэдгээрт шинжилгээ хийж үзэхэд:

ТВ хүмүүсийн харилцааг эвдэж байна уу? сэдэвтэй эхэд үйл хавсралт хэлцийн 5

төрлөөс төлөв байдал болон байрлал заасан хэлц нь хамгийн их хувь буюу 25,5%,

дараа нь цаг хугацаа заасан хэлц 24%, хамгийн цөөхөн хувьтай байгаа давтамж

заасан хэлц 10%-тай байна.

67

33

ТВ хүмүүсийн харилцааг эвдэж байна уу?

үйл хавсралт хэлцтэй өгүүлбэр

үйл хавсралт хэлцгүй өгүүлбэр

байрлал заасан, 25.5

цаг хугацаа заасан, 24зорилго

заасан, 15

төлөв байдал заасан, 25.5

давтамж заасан, 10

үйл хавсралт хэлцийн төрөл

байрлал заасан

цаг хугацаа заасан

зорилго заасан

төлөв байдал заасан

давтамж заасан


Үйл хавсралт хэлцийн бүтцйин хувьд авч үзвэл угтварт хэлц болон үг нийлж

бүтсэн байна.


Дасгал ажил

A. Choose the correct answer.

1. According to communication theory, after the message leaves the sender, he

.........................controls it.

a. Not longer

b. None longer

c. Longer doesn’t

d. No longer

2. Penguins, the most highly specialized of all aquatic birds, may live

........................ twenty years.

a. Before

b. Since

c. For

d. from

3. ......................... the Gulf Stream is warmer than the ocean water surrounding it.

a. Wholly

b. Whole

c. As a whole

d. As whole as

4. It rained hard yesterday.

a

manner b

place c

time d

frequency e

purpose

5. I bought the glue to fix my broken lamp.

amanner

bplace

ctime

dfrequency

epurpose

6. Janice placed the chair next to the window.

amanner

bplace

ctime

dfrequency

epurpose

7. Joe buys flowers for his wife every week.

a

manner b

place c

time d

frequency e

purpose


8. Surfing is a popular sport in the summer.

a

manner b

place c

time d

frequency e

purpose

9. I wear woolly socks to keep my feet warm.

amanner

bplace

ctime

dfrequency

epurpose

10. The woman stared at me with an angry expression.

amanner

bplace

ctime

dfrequency

epurpose

B. Choose the incorrect word or phrase and correct it.

1. Ghost towns like (a) Rhyolite, are communities that are not longer (b) inhabited

because(c) changes in economic conditions have caused the people to move (d)

elsewhere.

2. Because national statistics on crime have only been kept for 1930(a) it (b) is not

possible to make(c) judgement about crime during the early years (d) of the

nation.

3. Although there are(a) exceptions, as whole(b) the male of the bird species is

more(c) brilliantly(d) colored.

C. Fill the gaps from the box.

I go running 1

with my friends from the jogging club. 2

, we were doing

a five-kilometer run from downtown Victoria through Beacon Park. As we were running

3at the edge of the sea, someone shouted "Look!" There was a grey whale

out in the ocean, about a hundred meters from the shore. We all stopped running

4. It was swimming

5, its tail flipping out of the water

every few seconds.

along the cliffs , every weekend, last Saturday, to look at the whale,

with a rolling motion


Key

A. Choose the correct answer.

1 d, 2 c, 3 c, 4 a, 5 e, 6 b, 7 c, 8 c, 9 e, 10 a

B. Choose the incorrect word or phrase and correct it.

1 b-no longer

2 a-since

3 b-as a whole

C. Fill the gaps from the box.

1-every weekend

2-last Saturday

3-along the cliffs

4- with a rolling motion

5- to look at the whale
