Jaarverslag 2013

STICHTING BIBLIOTHEEK.NL

Jaarplan BNL - 2013

2

Inhoud

Deel 1: Bestuursverslag 2013

1. Voorwoord

2. Algemeen

3. Managementsamenvatting

4. Activiteitenverslag

5. Financiële toelichting

Deel 2: Jaarrekening 2013

Balans per 31 december 2013

Exploitatierekening 2013

Grondslagen van waardering en resultaatbepaling

Toelichting op de balans

Toelichting op de exploitatierekening

Deel 3: Overige gegevens

Statutaire bepaling exploitatieresultaat

Gebeurtenissen na balansdatum

Controleverklaring van de accountant

Jaarplan BNL - 2013

3

Deel 1:

Bestuursverslag

Jaarplan BNL - 2013

4

1. Voorwoord In dit jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over de activiteiten van Stichting Bibliotheek.nl (BNL) en de bijbehorende financiële rapportage in het jaar 2013. Daarnaast wordt kort vooruitgekeken naar de activiteiten in 2014, het jaar waarin BNL zich voorbereidt om haar activiteiten per 1 januari 2015 over te dragen aan de Koninklijke Bibliotheek. In 2013 is ook al hard gewerkt aan de integratie die gaat plaatsvinden.

In 2013 zijn er een aantal belangrijke mijlpalen bereikt. Enkele daarvan zijn gericht op het publiek (de eindgebruiker), zoals:

- Lees Meer-campagne en de Vakantiebieb-app: het publiek laten kennismaken met e-books van de Bibliotheek

- Tools als WelkBoek en LuisterBieb ter ondersteuning van het digitale bibliotheekwerk - Muziek-luisteren in de Bibliotheek (complete collectie) en thuis (pilot met een selectie) - Lancering ‘e-learning’ samen met de HEMA Andere mijlpalen waren gericht op ondersteuning van de branche (backoffice): - Uitbreiding website-services (WaaS) en groei aantal deelnemende bibliotheken - NBC+ - Datawarehouse In het bestuursverslag wordt hierop een toelichting gegeven. Deze activiteiten worden in meer detail toegelicht in de bijlagen. In 2013 heeft ook de laatste bibliotheek zich aangemeld voor deelname aan de digitale infrastructuur, zodat nu met recht gesproken kan worden van een dienstverlening aan de gehele branche. BNL heeft daarmee het succes van de collectieve aanpak in het digitale domein een belangrijke plek gegeven in de branche. En daar zijn we trots op.

BNL realiseert zich dat deze resultaten niet zouden zijn behaald zonder samenwerking met de vele partners in de bibliotheekbranche en daarbuiten. Partnerships met derden, input van branchepartners, wensen van de eindgebruikers en de visie in de branche op de digitale bibliotheek zijn leidend geweest bij de uitvoering van activiteiten door BNL.

Jaarplan BNL - 2013

5

2. Algemeen Oprichting en rechtspersoon

De stichting is per 18 november 2009 opgericht en is ontstaan vanuit de splitsing van de ‘oude’ Vereniging Openbare Bibliotheken. De stichting is in Den Haag gevestigd.

Doelstelling stichting

BNL helpt bibliotheken bij het innoveren, door het ontwikkelen en beheren van een gezamenlijke digitale infrastructuur en nieuwe diensten en door te helpen bij de implementatie daarvan.

Subsidiebeschikking

Bij beschikking van 17 mei 2013 heeft het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) met mandaat van het ministerie van OCW een projectsubsidie verleend aan de BNL van € 17.249.401,-. Daarnaast is bij beschikking van 12 december 2013 tevens door het SIOB een eenmalige (additionele) financiële bijdrage verleend van € 168.302,- voor de redactie ten behoeve van leescontent.

In bijgaand document wordt door BNL verantwoording afgelegd conform de eisen die in de beschikking zijn genoemd en conform de Regeling op het specifiek cultuurbeleid.

Toelichting bij jaarverslag

Het jaarverslag bevat de jaarverantwoording 2013: het bestuursverslag, het activiteitenverslag, de jaarrekening en overige gegevens. In dit jaarverslag worden de activiteiten financieel en inhoudelijk verantwoord die in 2013 zijn uitgevoerd. BNL heeft met betrekking tot het jaarverslag 2013 en specifiek op de rechtmatigheid van de besteding van de middelen, een controle laten uitvoeren door een onafhankelijke accountant.

Bestuur en directie

De samenstelling van directie en bestuur van BNL is in 2013 ongewijzigd.

Bestuur: ● Drs. H.B. (Bas) Eenhoorn, voorzitter (o.a. waarnemend burgemeester) ● Dhr. K.F.K. (Kurt) de Belder, MA MLIS (o.a. directeur Universiteitsbibliotheek Leiden) ● Drs. E. (Eric) Eljon (o.a. commissaris bij het Commissariaat voor de Media) ● H.A.M.A. (Henriëtte) de Kok – Koning, MPM (o.a. directeur Bibliotheek Midden-

Brabant) ● Jhr. E.F.M. (Eppo) Van Nispen tot Sevenaer (o.a. directeur CPNB)

Directie: ● Drs. D.J. (Diederik) van Leeuwen

Jaarplan BNL - 2013

6

Code Cultural Governance

BNL onderschrijft de Principes en Best Practice-bepalingen van de Code en past deze op belangrijke punten toe binnen de organisatie. De Code wordt echter niet integraal toegepast als gevolg van het relatief korte bestaan van BNL en gezien het feit dat BNL door het ministerie van OCW formeel is meegedeeld dat BNL per 1 januari 2015 geïntegreerd zal worden in de Koninklijke Bibliotheek. Als bestuursmodel is het Bestuur + Directiemodel van toepassing. Het bestuur heeft zich bereid gesteld om in ieder geval tot eind 2014 aan te blijven dan wel tot en met de afwikkeling van BNL in 2015. In lijn met de Code is in 2013 een directiereglement opgesteld en ingevoerd.

Het bestuur en de directie komen in een tweemaandelijkse cyclus bijeen waarbij middels een uitgebreide voortgangsrapportage alle activiteiten van de organisatie worden besproken. Daarnaast is er op regelmatige basis overleg tussen de directeur en de voorzitter van het bestuur over de gang van zaken bij BNL, zodat alle relevante informatie tijdig wordt verstrekt.

Jaarplan BNL - 2013

7

3. Managementsamenvatting 2013 Dit hoofdstuk geeft een algemeen beeld van het verloop van 2013, de geboekte resultaten en de ontwikkeling van de organisatie. De activiteiten van BNL in 2013 moeten worden bezien in de context van de meerjarenplanning voor de ontwikkeling van de digitale bibliotheek. Daarom start dit hoofdstuk met een schets van de ontwikkeling van de digitale bibliotheek en de rol die BNL daarin speelt. 3.1 Ontwikkeling van de digitale bibliotheek Stichting Bibliotheek.nl (BNL) is eind 2009 opgericht om digitale diensten als online zoeken in de nationale bibliotheekcatalogus, verlengen, lid worden en reserveren namens en voor bibliotheken te ontwikkelen, uit te rollen en te beheren. Met andere woorden: BNL bouwt de landelijke digitale bibliotheek. BNL hanteert bij de uitvoering van haar activiteiten de volgende definitie van de digitale bibliotheek:

In aansluiting op de gehanteerde definitie ontwikkelt BNL een digitale bibliotheek die in essentie bestaat uit een infrastructuur (software, hardware, koppelingen) en content (metadata, databestanden en -bronnen, digitale publicaties) die via deze infrastructuur wordt ontsloten. De infrastructuur bestaat uit een back-end (de infrastructuurcomponenten) en een front-end (de diensten en de portal) die de gebruiker toegang biedt. De aangeboden content bestaat uit creatie (redactionele content), inkoop (gebruikslicenties van ingekochte e-books, e-muziek en andere digitale content) en een archief (zoals het BKT-depot van de KB).

Jaarplan BNL - 2013

8

Het ministerie van OCW heeft met de nieuwe Wet Stelsel Openbare Bibliotheken (Wsob)1 de wens om structureel een digitale bibliotheek (als dienst) aan alle Nederlanders aan te bieden, kracht bijgezet. BNL verwacht dat de gewenste digitale bibliotheek eind 2016 ‘gereed’ is – dat wil zeggen: de basisfaciliteiten biedt en geïmplementeerd is bij alle bibliotheken. Uiteraard blijven jaarlijks modificaties en innovaties noodzakelijk om voortdurend in te spelen op nieuwe behoeften en technologie. De digitale bibliotheek is nooit ‘af’. Het onderstaande schema geeft aan hoe het ontwikkelpad van de digitale bibliotheek er op hoofdlijnen uitziet.

Dit ontwikkelpad maakt de context van het jaar 2013 inzichtelijk. In 2013 zijn de eerste stappen gezet op weg naar ‘Bibliotheek 2.0’. Dat betekent dat in 2013 is ingezet op het bereiken van mijlpalen ten aanzien van de speerpunten die bij Bibliotheek 2.0 horen: NBC+, e-bookplatform, Datawarehouse, WaaS en portal en de omslag naar een eigen, volledig operationele beheerorganisatie. De volgende paragraaf geeft een algemeen beeld van het jaar 2013 ten aanzien van deze speerpunten. Hoofdstuk 4 bevat een uitgebreid activiteitenverslag van alle activiteiten binnen Front-end infra, Back-end infra en Content, zoals weergegeven in de onderstaande tabel. Ook de speerpuntprojecten komen in dit hoofdstuk nogmaals uitgebreid aan de orde. 3.2 Mijlpalen 2013 Medio 2013 werd duidelijk dat bij het ongewijzigd voortzetten van alle plannen een financieel tekort zou kunnen ontstaan. Enerzijds werd dat veroorzaakt door onvoorziene stabiliteitsproblemen met de WaaS aan het begin van 2013 die opgelost moesten worden, anderzijds door kostenoverschrijdingen op een aantal grote projecten. Budgetoverschrijdingen bij de grote projecten waren zonder uitzondering het gevolg van de grote technische en organisatorische complexiteit rond deze projecten. Er is over de hele linie sprake van een groot aantal afhankelijkheden van technische aard, tussen projecten, met systeemleveranciers en met de branche. In de zomer van 2013 heeft BNL tijdig bij kunnen sturen door onder meer de volgende drie acties te ondernemen: 1. Het versterken van de inzet op professionalisering en efficiency door de verbetering van

beheer. Deze inspanningen zijn succesvol geweest en hebben tot grote besparingen geleid. Tevens is daarmee een eigen, volledig operationele beheerorganisatie opgebouwd.

                                                                                                               1 De beoogde inwerkingtreding van de wet is 1 januari 2015.

Jaarplan BNL - 2013

9

2. Het opnieuw stellen van prioriteiten over de hele breedte, waardoor de budgetten van een aantal ‘nice to have’-activiteiten opnieuw zijn gealloceerd naar ‘must have-activiteiten, met name het e-bookplatform, de NBC+ en WaaS 2.0. Dit heeft ertoe geleid dat de doelstellingen op een aantal van de niet-speerpuntproducten in 2013 niet geheel zijn gehaald.

3. Ook binnen de speerpuntprojecten zijn prioriteiten onder de loep genomen. Zo is besloten om een aantal stappen in de doorontwikkeling van de portal door te schuiven naar 2014, wat ook beter past in de stabilisatie van de WaaS en de plannen rond de doorontwikkeling van de web-infra, waaronder een oplevering van een verbeterde Website as a Service (WaaS). Hiermee is extra budget vrijgemaakt voor NBC+, WaaS 2.0 en het e-bookplatform.

Op deze manier heeft BNL in 2013 toch een aantal belangrijke mijlpalen kunnen halen. Website as a Service (WaaS) Begin 2013 was een natuurlijk evaluatiemoment voor de WaaS omdat de aanbesteding hiervoor medio 2014 afloopt. Met het oog daarop is er een plan voor doorontwikkeling naar WaaS 2.0 gemaakt. Uitgangspunten daarbij zijn: ● Vereenvoudigen en gebruiksvriendelijker maken van de redactieomgeving ● Terugbrengen van de complexiteit door maatwerk te beperken ● Verhogen van de stabiliteit ● Terugbrengen van de beheerlast. Bibliotheken hebben na de overgang de keuze om aan te sluiten via de WaaS of via een eigen CMS van waaruit de API wordt aangesproken. Daarmee hebben ze zeer veel vrijheid om de eigen website in te richten naar eigen inzicht en toch gebruik te maken van de functionaliteiten en content van BNL. Echter, de kosten voor deze website komen volledig voor rekening van de lokale bibliotheek; BNL gaat maatwerk niet (meer) bekostigen. Hiermee ondersteunen we alle bibliotheken door keuzes te bieden voor meer of minder ontzorging.

Figuur - De mate van ontzorging is afhankelijk van de keuze die de bibliotheek zelf maakt

Jaarplan BNL - 2013

10

De portal is een inrichtingsvorm van de Waas 2.0, en wordt dus binnen dezelfde infrastructuur gebouwd. De portal is een collectieve site waarop alle online diensten van BNL worden ontsloten en waar lokale bibliotheken gebruik van kunnen maken als ze compleet ontzorgd willen worden. In lijn met de overgang naar WaaS 2.0 is de strategische voorbereiding van de portal in 2013 afgerond. De daadwerkelijke uitvoering (ontwerp, design en bouw) van de portal is verschoven naar 2014, enerzijds vanwege de doorontwikkeling naar WaaS 2.0, anderzijds omdat belangrijke bouwstenen voor de portal – zoals de NBC+ en het e-bookplatform - in 2013 nog niet beschikbaar waren. E-bookplatform In 2013 zijn alle infrastructurele componenten om e-books te kunnen uitlenen opgeleverd, zodat medio januari 2014 de lancering van het e-bookplatform met ruim 5.000 titels kon plaatsvinden. Ook is in 2013 het aanbod e-books stevig uitgebreid en is met campagnes en apps een groot publiek bereikt. Zo heeft de VakantieBieb geleid tot meer dan 1 miljoen downloads en werd met de campagne ‘Lees Meer’ ca. 25% van alle Nederlanders bereikt met de boodschap dat je ook e-books kunt lenen via de Bibliotheek.

Figuur - Leverproces - Zoeken en aanvragen e-book

Jaarplan BNL - 2013

11

Nationale Bibliotheekcatalogus (NBC+) De Nationale Bibliotheekcatalogus (NBC+) is de semantische zoekoplossing voor de openbare bibliotheken. Het is straks dé voorziening voor alle Nederlanders die toegang biedt tot de totale collectie Nederland. De NBC+ ontsluit alle fysieke en digitale collecties van de openbare bibliotheken en de landelijke collecties. In de loop van 2013 is het ambitieniveau ten aanzien van de NBC+ bijgesteld. Het opleveren van een volledig operationele NBC+ waarin alle (ook lokale) bronnen worden ontsloten bleek niet realistisch binnen de beschikbare tijd en het budget. In 2013 is desondanks een aantal belangrijke mijlpalen gehaald: ● Zoeken & vinden: een eerste

productieversie van de NBC+ is opgeleverd. Hierin zijn het zoekplatform en de nieuwe interface van de AquaBrowser Library (ABL+) gekoppeld via de API. De OBA (Amsterdam) neemt deze versie in maart 2014 in gebruik.

● Een groot aantal bronnen is beschikbaar gesteld via de NBC+, zoals het GGC, de Krantenbank, de Consumentengids, Gutenberg, Ihlia, de Amsterdamse Uitgids, G!DS, CDR-tracks, de Winkler Prins en Literatuurplein.

● Bezitssynchronisatie: voor 75% van de bibliotheken is het bezit volledig gesynchroniseerd met het GGC, en doorzoekbaar via de NBC.

Datawarehouse (DWH) In 2013 is een verbeterde versie van het Datawarehouse (DWH) opgeleverd. Daarnaast is het DWH zowel technisch als organisatorisch opgenomen in het reguliere beheerproces. BNL levert de infrastructuur voor het DWH, maar de bibliotheken zijn zelf verantwoordelijk voor het aanleveren van de juiste data waarmee het DWH wordt gevoed. Dit laatste verloopt nog niet in het gewenste tempo. Samen met de VOB en het SIOB wordt daarom gewerkt aan een campagne om de eigen verantwoordelijkheid van bibliotheekorganisaties hierin te bevorderen. Tevens worden de PSO’s nu in technische zin betrokken om als een ‘datahub’ te fungeren voor aangesloten bibliotheken, zodat levering van data in bulk kan gaan plaatsvinden.  

Jaarplan BNL - 2013

12

Figuur - Verdeling bibliotheken aangesloten op het DWH, per status Verdere professionalisering van beheer BNL heeft de taak om de landelijke digitale infrastructuur voor bibliotheken te ontwikkelen en in stand te houden. Deze infrastructuur zal dus ook beheerd moeten worden voor alle bibliotheken die daar gebruik van maken. Beheer is door de toename van het aantal aangesloten bibliotheken in de afgelopen jaren steeds belangrijker geworden en ging een steeds groter deel van het budget van BNL beslaan. In 2012 opgestelde prognoses wezen uit dat de beheerkosten op de langere termijn zodanig zouden kunnen toenemen dat er nog nauwelijks budget over zou blijven voor ontwikkeling. In 2013 heeft BNL daarom veel aandacht besteed aan het verder professionaliseren en standaardiseren van beheer op basis van best practice-modellen tot een eigen, volledig operationele beheerorganisatie. De gewenste resultaten zijn bereikt: in 2013 heeft BNL succesvol de omslag gemaakt van (primair) een projectorganisatie voor ontwikkeling, naar een professionele beheerorganisatie inclusief doorontwikkelingen op opgeleverde diensten. Omdat bij deze ontwikkeling de tijdelijke inhuur van capaciteit is omgezet naar eigen personeel, kon er een aanzienlijke efficiencyslag gemaakt worden in het beheer. Waar BNL in prognoses in voorgaande jaren te maken had met sterk oplopende beheerkosten, hebben we deze ontwikkeling in 2013 kunnen omkeren. We zien dat beheerkosten niet langer oplopen maar juist stevig zijn gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit stemt positief voor

Jaarplan BNL - 2013

13

de kostenontwikkeling op langere termijn. In het activiteitenverslag in hoofdstuk 4 is een uitgebreidere toelichting op beheer opgenomen. 3.3 Organisatieontwikkeling BNL De organisatiestructuur van BNL is in 2013 niet gewijzigd. Wel heeft BNL ernaar gestreefd om waar mogelijk, externe medewerkers te vervangen door interne medewerkers. BNL werkt daardoor steeds meer met een stevige kern van vaste medewerkers, aangevuld met een kleine flexibele schil van ingewerkt en zogezegd ‘een vaste groep’ extern personeel. Daarnaast is er een grote flexibele schil van externe capaciteit die werkt onder outsourcing-, dan wel inhuurcontracten. Integratie met de KB Naast het bereiken van operationele en organisatorische resultaten zijn in 2013 de eerste stappen gezet op weg naar de integratie met de Koninklijke Bibliotheek (KB) per 1 januari 2015. Er heeft in goede sfeer veelvuldig bestuurlijk en uitvoerend overleg plaatsgevonden, er is een Plan van Aanpak opgesteld dat is geaccordeerd door de opdrachtgever OCW, er is een uitgebreid Due Diligence-onderzoek uitgevoerd en eind 2013 is de beslissing gevallen dat de Koninklijke Bibliotheek in principe alle activiteiten en het bijbehorende personeel van BNL zal overnemen, onder voorbehoud van besprekingen hierover met de VOB. In 2014 zal deze overgang verder vorm krijgen.

Jaarplan BNL - 2013

14

4. Activiteitenverslag 2013 In dit hoofdstuk zijn alle activiteiten van BNL beschreven. Per product/dienst is aangegeven: ● wat het product/de dienst inhoudt ● wat de doelstelling voor 2013 was ● welke activiteiten hebben plaatsgevonden en welke resultaten zijn behaald. In paragraaf 4.1 wordt ingegaan op de werkzaamheden aan de front-endinfrastructuur, zoals de WaaS, de portal en diverse marketingprojecten. In paragraaf 4.2 komt de back-endinfrastructuur aan de orde, d.w.z. de technische componenten die tezamen de infrastructuur vormen. Tot slot wordt in paragraaf 4.3 gerapporteerd over de activiteiten op het gebied van content, zoals G!DS, Literatuurplein en Leesplein. 4.1 Front-end Infra Inleiding De projecten die vallen onder Front-end Infra richten zich op de diensten met een directe interface naar bibliotheken en gebruikers: de web-infrastructuur en de daarop aangeboden widgets en diensten. Ook branchecommunicatie (waarmee het gebruik van de diensten wordt gestimuleerd door allerlei marketingactiviteiten) en de Public Relations en Public Affairs van BNL vallen onder deze noemer. Deze paragraaf geeft een overzicht van alle activiteiten die in 2013 hebben plaatsgevonden ten aanzien van de web-infrastructuur, diensten en marketing, zoals in de nevenstaande tabel weergegeven. Begin 2013 ontstonden onvoorziene stabiliteitsproblemen met de WaaS2. Bij toenemend gebruik werd duidelijk dat het oude WaaS-platform kampte met een steeds grotere beheerlast, oplopende kosten en een grote mate van complexiteit. Ingrijpen was noodzakelijk om de WaaS te stabiliseren. Deze ontwikkelingen hebben grote impact gehad op de activiteiten van Front-end Infra in 2013. Er is gewerkt aan een voorstel voor doorontwikkeling met daarin een grondige herziening van de gehele web-infrastructuur: WaaS 2.0. Door deze extra inspanningen was het nodig om prioriteiten te herzien. Het daarmee samenhangende heralloceren van budgetten heeft ertoe geleid dat de doelstellingen op een aantal ‘niet-speerpunt’-producten in 2013 niet geheel zijn gehaald. Ook is in lijn met de overgang naar WaaS 2.0 de strategische voorbereiding van de portal in 2013 afgerond maar is de daadwerkelijke uitvoering (ontwerp, design en bouw) van de portal verschoven naar 2014. Website as a Service (WaaS)                                                                                                                2 Lees meer over de stabiliteit van de infrastructuur in paragraaf 4.2 Back end Infra, onder het kopje Beheer

Algemeen op pagina 27

Jaarplan BNL - 2013

15

De Website as a Service (WaaS) is een dienst waarin online bibliotheekproducten en diensten van de Bibliotheek voor het publiek beschikbaar worden gesteld. De dienst voorziet duidelijk in een behoefte: inmiddels zijn er meer dan zestig bibliotheeksites die volledig draaien op de WaaS. De doelstelling voor 2013 was dat alle bibliotheken gebruik moeten kunnen maken van de dienst. Om deze doelstelling te kunnen verwezenlijken hebben we aanpassingen moeten doen aan het platform ten behoeve van de stabiliteit. Medio mei is het platform stabiel genoeg bevonden om verder te gaan met het doorvoeren van verbeteringen die door de afnemende bibliotheken als wens waren ingediend. In vier releases hebben we een selectie van de ingediende wensen gerealiseerd. Begin 2013 was, door het aflopen van de raamovereenkomsten vanuit de aanbesteding in juni 2014, een natuurlijk evaluatiemoment voor de WaaS. De implementatie van de WaaS bij een significant deel van de Nederlandse bibliotheken en het gebruik van de dienst door die bibliotheken heeft ons waardevolle inzichten verschaft met betrekking tot doorontwikkeling en optimalisering. De trend (ingezet in 2012) van toenemende beheerlast en kosten, de wens om het redactieproces voor bibliotheken aanzienlijk te vereenvoudigen en het relatief ingewikkelde en langdurige ontwikkelproces voor nieuwe functionaliteiten duidden erop dat het huidige platform aan de grens van haar mogelijkheden zit. Een grondige herziening van de gehele web-infrastructuur is noodzakelijk. Daartoe is een voorstel gedaan op basis van de kennis die in het implementatietraject is opgedaan en die via werkgroepen met interne en externe vraaglijnen is verkregen. Uitgangspunten hierbij waren: - het aanzienlijk vereenvoudigen en gebruiksvriendelijker maken van de redactieomgeving - het terugbrengen van de complexiteit door maatwerk te beperken - het verhogen van de stabiliteit en het terugbrengen van de beheerlast - meer mogelijkheden voor geavanceerd multisitebeheer en statistieken, blauwdrukken,

personalisatie, campagnes, etc.

Jaarplan BNL - 2013

16

Het voorstel WaaS 2.0 komt in het kort neer op de keuze voor een standaard CMS-pakket dat de wensen en eisen zo volledig mogelijk afdekt. In lijn met de uitgangspunten van de landelijke architectuur maakt het CMS gebruik van de landelijke API om content en functies binnen de WaaS-sites te kunnen aanbieden. Het CMS vervangt samen met de API de vier huidige onderdelen: Widgetplatform, Widgetstore, DCR en het TMS. De ontwikkelde widgets worden omgezet naar componenten in het CMS. Bibliotheken hebben na de overgang de keuze om aan te sluiten via de WaaS of via een eigen CMS van waaruit de API wordt aangesproken. Hiermee ontstaat een grote mate van flexibiliteit en kunnen alle bibliotheken in Nederland kiezen voor meer of minder ontzorging. Concreet zijn in 2013 de volgende zaken opgeleverd: ● Stabilisering van de web-infrastructuur ● Inrichting van beheerprocessen ● Realisatie van een significant deel van de ingediende RFC’s (wijzigingsverzoeken) ● Inventarisatie van wensen en eisen (intern en extern) ten behoeve van het

doorontwikkelvoorstel ● Oplevering van het doorontwikkelvoorstel voor de web-infrastructuur ● Proof of Concept ten behoeve van de CMS-pakketkeuze ● CMS-keuze (Adobe Experience Manager) ● Ontwerp voor de inrichting van het nieuwe CMS ● Communicatieplan ● High level migratieplan ● Content API-specificatie De focus op het stabiliseren van de web-infrastructuur en de inzichten rondom de doorontwikkeling van de WaaS hebben ertoe geleid dat BNL voorzichtig is geweest met het ontwikkelen van nieuwe functionaliteiten in de huidige WaaS. De geplande doorontwikkelingen zijn niet uitgevoerd en als wensen en eisen meegenomen in het selectie- en ontwerpproces voor het nieuwe CMS van WaaS 2.0. De realisatie hiervan zal in 2014 plaatsvinden. Portal In 2013 zou de website www.bibliotheek.nl worden omgebouwd tot de portal voor bibliotheken: een collectieve site waarop alle online diensten van BNL worden ontsloten, waar lokale bibliotheken gebruik van kunnen maken als ze compleet ontzorgd willen worden. De

Jaarplan BNL - 2013

17

portal is een inrichtingsvorm van de Waas 2.0, en draait dus op dezelfde infrastructuur. BNL biedt keuzevrijheid in de mate van vrijheid en ontzorging: hoe meer een bibliotheek aansluit op de portal www.bibliotheek.nl, hoe minder lokale ruimte, en hoe meer ontzorging.

De daadwerkelijke uitvoering (bouw) van de portal is verschoven naar 2014 omdat het budget geheralloceerd is ten behoeve van WaaS 2.0, het e-bookplatform en de NBC. Van het oorspronkelijke ontwikkelbudget (150k) is echter wel 50k gehandhaafd voor de afronding van de strategische voorbereiding. Van dit budget is een interactieontwerp gemaakt voor de portal bibliotheek.nl in een strategisch traject.

Er is een planning en kosteninschatting gemaakt voor de doorontwikkeling in 2014. Er is een interactieontwerp voor categoriepagina's en de achterliggende titeldetailpagina’s gemaakt, en zogenoemde Service Blueprints, waarin alle gewenste userscenario's zijn uitgetekend die een gebruiker van de Bibliotheek zou kunnen doorlopen. Bij het nieuwe ontwerp waren de behoefte van de klant, het bereik en de verdieping leidend. De in het jaarplan geformuleerde strategie (faciliteren, inspireren, personaliseren en participeren) is als uitgangspunt genomen voor het centrale meetplan. De laatste inzichten en trends zijn verwerkt op het gebied van (mobiel) internetgebruik en design. Bureau Vals Plat heeft het nieuwe ontwerp getest op usability (zie hiervoor de aparte paragraaf over usability). De ontwerpen en de uitkomst van de usability-test zijn gepresenteerd op de BNL Updatedag van 25 september en besproken met de klankbordgroep.

Figuur - Aantal bezoeken aan BNL-websites in 2013 (VakantieBieb ontbreekt)

Jaarplan BNL - 2013

18

Mijn Bibliotheek/B2C CRM Mijn Bibliotheek is een omgeving waarin een gebruiker het volgende kan beheren: persoonlijke gegevens, lidmaatschap, interesseprofiel en reserveringen. Daarnaast moet het mogelijk zijn online lid te worden, de leenhistorie in te zien, de leenperiode van geleende materialen te verlengen, online te betalen voor diverse diensten en deze transacties ook in te zien. Om deze omgeving te realiseren, moeten front-endpagina’s en modules voor de functies binnen Mijn Bibliotheek worden ontwikkeld. Deze front-end presenteert gegevens uit diverse (back-end)systemen, zoals de bibliotheeksystemen (ILS), het e-bookleverplatform, B2C CRM, Online Betalen en Online Ticketing. Om dit mogelijk te maken moeten al deze systemen gekoppeld worden. Het product Mijn Bibliotheek/B2C CRM is een combinatie van de volgende initiatieven (uit 2012): B2C CRM, Online Betalen, Online Ticketing en Self-service. De doelstelling voor 2013 was het opleveren van een eerste versie van een nieuwe Mijn Bibliotheek-omgeving. In 2013 zijn de voorbereidingen voor de realisatie van de nieuwe Mijn Bibliotheek-omgeving afgerond: het projectvoorstel en de projectbrief zijn opgesteld en goedgekeurd, de requirements zijn opgesteld, het generieke functioneel ontwerp is opgesteld en er is een start gemaakt met het interactie-ontwerp. Het daadwerkelijk bouwen, testen en implementeren van Mijn Bibliotheek is verschoven naar 2014. Door de vele afhankelijkheden met andere producten/projecten is het een complex product. Dit, en het inleveren van een groot deel van het budget ten behoeve van WaaS 2.0, het e-bookplatform en de NBC+, heeft voor vertraging in de oplevering gezorgd. Eén afhankelijkheid is die met de ontsluiting van de bibliotheeksystemen door middel van een standaard protocol (zogenoemde NCIP-berichten). De oplevering hiervan is vertraagd door de trage respons van de bibliotheeksysteemleveranciers en gaat pas in 2014 plaatsvinden. Widgetstore De Widgetstore is een etalage voor beschikbare widgets (functionaliteiten) voor bibliotheken. Bibliotheken kunnen in de Widgetstore widgets afnemen om te plaatsen op de eigen website. In 2013 hebben er op de Widgetstore geen belangrijke ontwikkelingen plaatsgevonden. De basisfunctionaliteit was voldoende voor bibliotheken om hun Waas-sites te kunnen vullen met benodigde widgets. In het doorontwikkelvoorstel voor de web-infrastructuur is geen rol meer voor de Widgetstore voorzien. De dienst wordt samen met het Widgetplatform, DCR en TMS (Drupal) in de loop van 2014 vervangen door het nieuwe CMS. Wel zijn er in 2013 een aantal nieuwe widgets opgeleverd, zoals de Slider-widget, de NS Publieksprijs-widget en de Persoonlijke boekentips-widget.

Jaarplan BNL - 2013

19

Figuur - Top 10 van meest afgenomen widgets 2013 Campagnes De landelijke mediacampagne rondom Lees Meer liep van december 2012 tot en met januari 2013. Het lezen van de e-books op de Lees Meer-website was mogelijk vanaf december 2012 tot juni 2013. Het doel van de Lees Meer-campagne was mensen te inspireren om e-books te gaan lezen. Dit is gelukt: bijna 50.000 Nederlanders begonnen met lezen.

De campagne heeft bovendien een positief effect gehad op de beeldvorming over de Bibliotheek: de Bibliotheek gaat met haar tijd mee en ook niet-leden houden er een positief beeld aan over. Dit was de belangrijkste conclusie van de effectmeting die onderzoeksbureau Blauw Research in opdracht van BNL heeft afgerond. Verder bleek uit het onderzoek: een kwart van de Nederlanders heeft kennisgenomen van de campagne; 40% van de bibliotheekleden en 18% van de niet-leden geeft aan ten minste een van de campagne-uitingen te hebben gezien. Nederlanders vinden de campagne duidelijk, passend bij de Bibliotheek en geloofwaardig. Bijna de helft van de mensen die de campagne hebben gezien, komt in actie: praat erover, bezoekt de website, informeert bij de Bibliotheek of meldt zich aan. In de zomer van 2013 is de evaluatie van de Lees Meer-campagne toegestuurd aan de marketingcommissie en het campagneteam van de VOB.

Leadgeneratie BNL ontwikkelde in 2013 een leadgeneratiebeleid met het doel om samen met PSO’s en bibliotheken leads (potentiële klanten) te verzamelen, warm te maken/houden en op lokaal niveau te converteren naar lidmaatschap. Via de campagnes Lees Meer en de VakantieBieb-app zijn inmiddels ruim 150.000 leads (geregistreerde gebruikers) verzameld. Met het leadgeneratiebeleid, dat ten uitvoer wordt gebracht met de start van het e-bookplatform en de e-bookcampagne, worden

Jaarplan BNL - 2013

20

bibliotheken in staat gesteld om deze leads professioneel op te volgen. Er zijn verkennende gesprekken gevoerd in het land met vertegenwoordigers van de Nationale Bibliotheekpas, marketeers van bibliotheken en twee vertegenwoordigers van de marketingcommissie over leadgeneratie. Pijlers van het leadgeneratiebeleid:

● Het vergroten van de bekendheid met en het gebruik van de online dienstverlening om de leads warm te houden

● Het verrijken van de leads door de opbouw van een consumentenprofiel en een kwalitatieve opbouw van een database

● Het koppelen van de leads aan de lokale bibliotheken op basis van de verstrekte postcode. Hierdoor krijgen ze bibliotheken in de buurt te zien door middel van een bibliotheekfinder.

De uitvoering van het leadgeneratiebeleid is voorbereid:

● Er zijn voorbereidingen getroffen om de leads op een veilige manier over te dragen aan bibliotheken. Hiertoe zijn de verzorgingsgebieden uit G!DS gekoppeld aan het marketingbestand en worden de leads in een beveiligde omgeving bewaard, waar bibliotheken met een inlog de leads die binnen hun verzorgingsgebied vallen uit kunnen halen. Er is besloten dat in 2014 alle leads overgeheveld worden naar de Sugar CRM-database van BNL. Vanuit dit systeem worden de landelijke mailings verstuurd.

● Er wordt een online tool ontwikkeld waarmee het verwerken van leads wordt ondersteund. Hierdoor kan de bestaande en toekomstige dienstverlening van de Bibliotheek beter onder de aandacht worden gebracht bij (potentiële) leden. De tool bestaat uit een website waar voor de klant de lokale bibliotheken in de directe omgeving zichtbaar zijn en waar de klant het desbetreffende social media-account van zijn/haar lokale bibliotheek ziet. Achter de webpagina zit een systeem voor het verwerken van de leads die worden gegenereerd. De tool is bijna klaar en zal in Q1 2014 opgeleverd worden.

Usability Gebruiksvriendelijkheid is een voorwaarde voor alle diensten die door BNL worden ontwikkeld. Vanuit de activiteit Usability worden de digitale producten en diensten van de Bibliotheek voor eindgebruikers getest op gebruiksvriendelijkheid. Het testen geeft inzicht in de sterke en zwakke punten van een dienst en levert concrete verbeterpunten voor de producten en diensten op. In 2013 lag de nadruk op het ontwikkelen van een visie voor www.bibliotheek.nl. Samen met de inzichten uit het SEO-traject heeft dit geleid tot waardevolle inzichten voor de doorontwikkeling van de portal www.bibliotheek.nl. In 2013 is een bureau (Vals Plat) geselecteerd om te toetsen of de gemaakte ontwerpkeuzes goed aansluiten op de behoeften van de klant. In de zomer heeft het usability-onderzoek plaatsgevonden in een usability-lab. Doel was het onderzoeken van de usability op de verschillende pagina’s, de overgang van landelijke/lokale pagina’s en het aanhouden van de nieuwe stijl tegen de doelgroep. De resultaten van het usability-onderzoek zijn besproken binnen BNL en in het najaar ook in de klankbordgroep portal gepresenteerd.

Jaarplan BNL - 2013

21

Search Engine Optimization (SEO) Search Engine Optimization (SEO) is erop gericht om zoekopdrachten in Google te verbinden aan de content van de Bibliotheek: hoe zorgen we dat de (potentiële) klant de Bibliotheek online vindt? Het doel voor 2013 was het opstellen van een SEO-strategie en het zetten van de eerste stappen van de uitvoering van het beleid, zodat de Bibliotheek steeds hoger in Google komt.

Figuur - Leesplein en Literatuurplein in de top 10 van zoekresultaten in Google In samenwerking met het portalproject is een SEO-strategie opgesteld, met focus op de vindbaarheid van catalogusitems en het versterken van het linkprofiel door losse bibliotheeksites te koppelen in de portal. Vanuit de strategie is input op de portal en het meetmodel gegeven. Verder zijn technische keuzes getoetst aan de SEO-strategie rondom andere projecten binnen BNL (bijvoorbeeld canonnical url, lokale NBC-implementatie of gevolgen van het hanteren van het SSL-certificaat). Toelichting SEO en linkprofiel Google indexeert de inkomende en uitgaande links en neemt deze links én de waarde ervan mee in de beoordeling van websites. Dit linkprofiel kan worden bereikt door middel van linkbuilden. Kort gezegd betekent dit dat andere websites een waardevolle en natuurlijke link naar uw website plaatsen. De trustfactor gaat omhoog en uw website zal hoger in Google worden geplaatst. Bron: website van EOS Internet Marketing

Jaarplan BNL - 2013

22

Een belangrijk onderdeel van de strategie van BNL op het gebied van SEO is het beter vindbaar maken van de catalogus door Google. In 2013 zijn de mogelijkheden om dat te bereiken in kaart gebracht. Mogelijke oplossingsrichtingen zijn onder andere: een centrale zoekfunctie op www.bibliotheek.nl, structuur met categoriepagina’s en een upgrade van de huidige detailpagina’s. Het doorvoeren van deze plannen in 2013, vooruitlopend op de portal, bleek niet haalbaar en niet wenselijk vanwege afhankelijkheden van andere projecten (portal en WaaS) en andere prioriteiten in deze projecten.

Figuur - Het WelkBoek-profiel bovenaan in de Afbeeldingenresultaten van Google Social media BNL is in 2013 aangehaakt bij de landelijke social media-pilot ‘U zendt, wij luisteren’, die is geïnitieerd en wordt gecofinancierd door de Rijnbrinkgroep, in samenwerking met vertegenwoordigers van diverse lokale bibliotheekorganisaties in het land. In de pilot wordt een intensiever online contact tussen de Bibliotheek en (potentiële) leden gecreëerd door in te haken op de gebeurtenissen die zich in hun dagelijks leven afspelen. Ook worden diensten van BNL onder de aandacht gebracht. De merkbeleving van de Bibliotheek wordt hierdoor sterker, alsmede de positionering van bibliotheken op digitaal en maatschappelijk gebied. De pilot is gestart met medewerkers van vijf bibliotheken. Aan het eind van 2013 deden er twaalf bibliotheken mee. Het aantal volgers is gestaag gegroeid van 400 naar 1600 en deze ontwikkeling blijft doorgaan. Relatief veel volgers zijn jongeren. Doelstelling van de pilot is het vergroten van de zichtbaarheid van de Bibliotheek in social media door de opbouw van een landelijk netwerk van bibliotheekmedewerkers die gezamenlijk in de social media acteren.

Jaarplan BNL - 2013

23

Uit een evaluatie is gebleken dat aan de doelstellingen van de pilot is voldaan en daarom worden op dit moment stappen ondernomen om het vervolg op de pilot organisatorisch en financieel te verankeren in de branche. De eerste helft van 2014 is een overbruggingsfase. Een structurele doorstart kan worden gemaakt vanaf de tweede helft van 2014.

Analytics Bij Analytics gaat het erom een duidelijk beeld te krijgen van het bezoek aan de website. Voor Literatuurplein, Leesplein en bibliotheek.nl worden aantallen bezoekers, bezoeken en paginaweergaves vastgelegd in Google Analytics. Inzicht in het webbezoek kan het maken van bijvoorbeeld inrichtingskeuzes van de website ondersteunen. Het doel in 2013 met Analytics was het opstellen van een meetplan, gericht op het structureren van de te verzamelen gegevens voor het project portal. Er is meegedacht over het meetmodel dat voor het portalproject is opgesteld. Het daadwerkelijk uitwerken van een meetplan is uitgesteld omdat we overgaan naar een nieuwe infrastructuur: WaaS 2.0. Daarnaast zijn in 2013 verschillende vragen vanuit de organisatie en branche afgehandeld. Zo is de cookiemelding aangepast en is er onderzocht of er een on click script binnen de Waas geplaatst kan worden om ook links te kunnen meten. Binnen BNL zijn afspraken gemaakt dat de Google Analytics-vragen tijdelijk door Implementatie worden afgehandeld. Daarnaast is ondersteuning van Maxlead ingezet voor het trainen van BNL-medewerkers in het gebruik van Google Analytics en het inrichten van Google Analytics voor de websites van BNL. Huisstijl Doelstelling voor 2013 is het bewaken van het merk en de huisstijl van de Bibliotheek, en het adviseren over het doorvertalen van de huisstijl in producten en diensten, om tot een uniforme merkuitstraling te komen. Bij de doorontwikkeling van www.bibliotheek.nl is de huisstijl toegepast.

Aan deze doelstelling is voldaan voor zover het budget het toeliet. Reguliere huisstijlactiviteiten die in 2013 hebben plaatsgevonden zijn: de ontwikkeling van logo's voor bibliotheken, de toepassing van de huisstijl op campagnes zoals VakantieBieb en de toepassing van de huisstijl op de ontwikkelde widgets. Daarnaast is voor de portal een strategietraject doorlopen waarbij een nieuwe toepassing van de online huisstijl is voorgesteld. Doorontwikkeling van deze nieuwe online huisstijl kon niet uitgevoerd worden vanwege budgettekort.

De look & feel van bibliotheekwebsites is het meest zichtbare deel voor de buitenwereld. Daarom zijn (redactie)richtlijnen en tools voor bibliotheken bijzonder belangrijk. Dit gaat zowel over de kwaliteit van teksten als over beelden op een site. Dit blijft een punt van aandacht en hier kan, als het budget het toelaat, zeker nog een verbeterslag in worden gemaakt.

Jaarplan BNL - 2013

24

Marketing en Communicatie Om een goede relatie op te bouwen met bibliotheekorganisaties en overige stakeholders (OCW, VNG, IPO, enzovoorts) en om die relatie te bestendigen, is het van belang deze partijen goed te informeren over waar BNL mee bezig is en ze te betrekken bij de diensten die worden (door)ontwikkeld. Marketing en Communicatie verzorgt de corporate communicatie en betrekt bibliotheken en stakeholders. BNL houdt bibliotheken en andere stakeholders op de hoogte van haar activiteiten met een digitale nieuwsbrief. In 2013 zijn 9 nieuwsbrieven verschenen. Het aantal abonnees van de digitale nieuwsbrief is dankzij een ledenwerfactie meer dan verdrievoudigd: van 750 naar 2.300. Voorts heeft BNL bijeenkomsten georganiseerd in 2013. Op 25 september heeft BNL bijvoorbeeld de bibliotheken in de Winkel van Sinkel te Utrecht geïnformeerd over het e-bookplatform en de e-bookcampagne, de WaaS 2.0 en de NBC+. De bijeenkomst werd bezocht door ruim 140 mensen. Verder heeft BNL een bijdrage geleverd aan het KNVI-congres op 14 november met een sessie en een stand. Voor de gelegenheid is er een filmpje gemaakt over de toekomst van de Bibliotheek. Directeur Diederik van Leeuwen heeft verder op de OCW-conferentie Cultuur in beeld (25 november) een CultTalk gehouden over cultureel ondernemerschap en de (financiële en inhoudelijke) kansen van collectief samenwerken. Tot slot zijn er in 2013 diverse publicaties verschenen over de diensten van BNL. Voorbeelden zijn:

● de brochure Terugblik 2010-2012 en Vooruitblik 2013 ● een brochure met een overzicht van alle activiteiten van BNL in 2013 ● een flyer over het nieuwe project eLibrary ● een nieuwe e-bookflyer voor de eindgebruiker. Hierin worden alle e-bookdiensten van

de Bibliotheek beschreven ● een brochure over Literatuurplein en een brochure over Leesplein. Vanaf 2014 wordt

de externe redactie van Literatuurplein en Leesplein uit de VOB-inkoopgelden betaald. Pers en knipseldienst BNL startte in 2013 met een actieve persbenadering. Het afgelopen jaar zijn 15 persberichten verzonden over o.a. de Lees Meer-campagne, de bouw van het e-bookplatform, eMuziek, LuisterBieb-app, VakantieBieb-app, samenwerking met uitgeversgroepen WPG en VBK over de levering van e-books en het cursuspakket dat bibliotheken samen met HEMA-academie aanbieden aan leden. De afspraak is dat BNL de landelijke, regionale en vakpers bedient en dat lokale bibliotheken persberichten doorsturen naar de lokale media. Dat leverde het afgelopen jaar honderden artikelen op in de diverse media. Daarmee zorgen we voor een constante stroom nieuwsberichten waarmee wij miljoenen Nederlanders bereiken. Een absolute media-hit was de VakantieBieb-app. Tussen juli en eind december verschenen bijna 850 artikelen, met een totale advertentiewaarde van ruim € 500.000 en een bereik van meer dan 10 miljoen Nederlanders. De samenwerking tussen BNL en de lokale bibliotheken bij het doorsturen van persberichten werpt zijn vruchten af.

Jaarplan BNL - 2013

25

4.2 Back-end Infra Inleiding De afdeling Informatiemanagement bewaakt onder meer de samenhang van alle componenten in de landelijke infrastructuur. De informatiemanagers, -analisten en -architecten hebben daartoe op beslissende momenten in het BNL-ontwikkelproces een belangrijke advies- en ontwerprol. Met ingang van 2013 is ervoor gekozen de informatiemanagers meer in de business te laten opereren. Een aantal van hen heeft om die reden een rol in het productmanagement op zich genomen voor het Datawarehouse, de NBC, WaaS & portal, en de ESB (servicebus). Issues met betrekking tot de samenhang worden steeds in het IM-afdelingsoverleg besproken. Verder is in 2013 een conceptplan voor de Informatievoorziening en Automatisering (I&A) opgesteld. Eenmaal vastgesteld kan dit plan in 2014 ook dienen als input voor de integratiebesprekingen met KB. Identity and Access Management (IAM) IAM voorziet in een functionaliteit die het (eenmalig) online inloggen en het identificeren en autoriseren van gebruikers mogelijk maakt. Daartoe wordt een toegangs- en identiteitenlaag aan de landelijke digitale infrastructuur toegevoegd. Een gezamelijke database naar gebruiksgegevens maakt daar deel van uit. Uiteindelijk ontstaat daardoor een nationale bibliotheekfederatie die kan worden verbonden met andere federaties en contentproviders. Op deze manier kan in de toekomst sectorbreed op eenvoudige wijze de toegang tot content van derden worden geregeld (bijvoorbeeld bij de KB). Uiteraard wordt IAM ook gebruikt om individuele gebruikers toegang te verlenen tot de bibliothecaire online dienstverlening op basis van een webaccount, zoals in 2014 gebeurt met het e-bookplatform. 1. Realtime synchronisatie via NCIP-berichten ILS-leverancier HKA heeft als eerste de koppeling met de IAM-identiteitenlaag via de servicebus van BNL gerealiseerd. Ook Infor en Clientrix hebben de koppeling opgeleverd. De koppeling wordt in januari 2014 getest. Op een enkele bibliotheek na hebben inmiddels alle bibliotheken op IAM ingeschreven en is de documentatie over de aansluiting van het lokale bibliotheeksysteem op de servicebus ten behoeve van IAM naar de bibliotheken verstuurd. De daadwerkelijke synchronisatie is nog niet gestart in 2013. Enerzijds omdat de leveranciers, met uitzondering van HKA, de aanpassing in hun systemen laat hebben gerealiseerd en anderzijds omdat de migratie naar de managed hosting-omgeving van BNL vertraagd is. In het eerste kwartaal van 2014 start de synchronisatie wel. 2. Alternatieve inlogvoorziening Zolang de synchronisatie van gegevens van bibliotheekleden met IAM nog niet gerealiseerd is, is een alternatieve inlogroute (via de VOB-proxy) beschikbaar. Deze functionaliteit is in het eerste kwartaal opgeleverd, waarna enkele wijzigingsverzoeken —met name over de dialoog met de gebruiker en de opmaak van schermen— zijn binnengekomen en in het laatste kwartaal gerealiseerd.

Jaarplan BNL - 2013

26

3. Aansluiten diensten op IAM De volgende diensten zijn in de acceptatieomgeving van IAM aangesloten: WaaS, eMuziek, Cloudreader, VDX (aanvragen). Over de aansluiting van VDX loopt nog een discussie met OCLC, dus die is nog niet afgerond. Verder is de HEMA Academie op de VOB-proxy aangesloten. Deze aansluiting wordt in 2014 overgezet naar IAM. 4. Upgrade van de IAM-software In het tweede kwartaal is de upgrade van de IAM-software voor de Identiteitenlaag afgerond. 5. Voorzieningen aansluiten mobiele diensten De IAM-schermen zijn responsive gemaakt, zodat ze er goed uitzien op mobiele apparaten. Er is een extra IAM-component ontwikkeld en opgeleverd om het inloggen met apps mogelijk te maken. De e-bookapp is de eerste die hiervan gebruikmaakt. 6. Integratie IAM met klantgerichte componenten Deze activiteit heeft geheel in het teken gestaan van het e-bookproject. Hiervoor zijn de nodige aanpassingen aan IAM gerealiseerd, waaronder het verplicht aanmaken van een account als de eerste keer met een pasnummer in IAM wordt ingelogd. Verder is op het registratiescherm een vinkje opgenomen, waarmee de gebruiker kan aangeven dat hij op de hoogte gehouden wil worden van de ontwikkelingen rondom e–books. Voor het project Mijn Bibliotheek is de mogelijkheid gerealiseerd om het e-mailadres van je landelijke account te wijzigen. 7. Geschikt maken van IAM voor andere gebruikersgroepen Deze doelstelling is niet gerealiseerd. In het derde kwartaal heeft vanwege bezuinigingen een herprioritering van de activiteiten plaatsgevonden. Deze activiteit is daarbij naar 2014 doorgeschoven. 8. Koppeling webaccount met meerdere lokale lidmaatschappen Deze doelstelling is niet gerealiseerd. In het derde kwartaal heeft vanwege bezuinigingen een herprioritering van de activiteiten plaatsgevonden. Deze activiteit is daarbij naar 2014 doorgeschoven. Er is een nieuw datamodel voor IAM opgesteld, dat begin 2014 wordt doorgevoerd, waarin deze activiteit is opgenomen. Aanvullend gerealiseerd: omdat BNL naar minder verschillende beheerpartners/leveranciers wil is het beheer en de doorontwikkeling van de Identiteitenlaag overgedragen van Everett naar Finalist bij het aflopen van de raamovereenkomst met Everett. De ontwikkeling van de nieuwe IAM-component om ook apps op de digitale infrastructuur aan te sluiten is een stuk duurder uitgevallen dan begroot. Ook de vele —soms last minute— wijzigingsverzoeken (met name ten behoeve van e-books) en wijzigingen in de specificaties hebben voor extra uitgaven gezorgd. Servicebus & API’s BNL realiseert een landelijke infrastructuur die is gebaseerd op een flexibele, op herbruikbare services gebaseerde architectuur. Een servicebus (oftewel: ESB = Enterprise ServiceBus) vormt het hart van een dergelijke architectuur en infrastructuur. De servicebus maakt al

Jaarplan BNL - 2013

27

vanaf het begin deel uit van de BNL-infrastructuur. Tot en met 2012 lag de focus vooral op de aansluiting van (back-end) bedrijfstoepassingen, zoals IAM, lokale bibliotheeksystemen en CRM B2C. Hier zorgt de servicebus voor zaken als integratie (bijvoorbeeld van klantgegevens uit diverse toepassingen) en routering (naar het juiste lokale bibliotheeksysteem). Ook in 2013 zijn bedrijfstoepassingen aangesloten, zoals het nieuwe Ordersysteem. In 2013 is de focus uitgebreid naar de aansluiting van gebruikerstoepassingen (webtoepassingen, apps) via een gestandaardiseerde BNL-API. De BNL-API stond niet in het jaarplan 2013. Deze constructie is gaandeweg ontstaan tijdens het onder architectuur uitvoeren van het e-bookproject, en is vervolgens geformaliseerd en verder uitgebouwd. API staat voor Application Programming Interface en beschrijft formeel hoe de functionaliteit van een applicatie kan worden aangeroepen en gebruikt door een andere applicatie.

1. Realisatie levering e-books aan bibliotheekleden onder architectuur Het e-bookproject was in 2013 een belangrijk project waarin volgens de hierboven beschreven principes een aantal samenwerkende componenten de totale functionaliteit leveren, zoals:

● een cloud-reader en mobile app voor de eindgebruiker ● een generieke ‘boekenplank’ als API op de servicebus ● een Ordersysteem en e-bookplatform (CB) als bedrijfscomponenten.

De generieke boekenplank en het Ordersysteem zijn in hoge mate herbruikbaar voor aansluiting van nieuwe productplatforms. De realisatie van het e-bookplatform (in brede zin) is voor BNL een eerste exercitie in servicegericht ontwikkelen. Op veel vlakken is door dit project geïnvesteerd in de infrastructuur; nieuwe projecten zullen hiervan profiteren. 2. Specificaties voor het aansluiten van bibliotheeksystemen (NCIP) Een beschrijving van alle services waarmee een lokaal bibliotheeksysteem aansluit op de Servicebus is aangeboden aan de diverse leveranciers. Een selectie van deze services (ledensynchronisatie, controleren beschikbaarheid, reserveren) is in 2013 door een aantal leveranciers gerealiseerd. De nog niet gerealiseerde services betreffen vooral selfservice-functies; deze worden in 2014 gerealiseerd. Op de servicebus zelf zijn de nodige voorbereidingen getroffen waardoor bibliotheeksystemen kunnen aansluiten op basis van deze specificaties. 3. Beveiliging van de informatieuitwisseling met aangesloten systemen Beveiliging is gerealiseerd op basis van een Public Key Infrastructure (PKI). 4. Beschrijving servicegerichte architectuur De architectuur die aan de servicebus ten grondslag ligt is in 2013 beschreven in het architectuurgereedschap Enterprise Architect (EA). 5. Servicebuscomponenten kunnen worden gerealiseerd door meerdere partijen Er zijn organisatorische en technische maatregelen getroffen waardoor meerdere partijen naast elkaar servicebuscomponenten kunnen realiseren, testen en in beheer kunnen nemen. 6. Modularisatie van servicebuscomponenten

Jaarplan BNL - 2013

28

Er zijn de nodige technische maatregelen getroffen waardoor servicebuscomponenten in kleinere logische eenheden kunnen worden gerealiseerd, getest en in beheer genomen. Dit vereenvoudigt het releasemanagement en verhoogt de flexibiliteit van de systeemontwikkeling. Er is in 2013 meer gerealiseerd dan aanvankelijk gepland ten aanzien van de BNL-API. Het uitwerken van de plannen rondom een BNL-API heeft pas in 2013 verder vorm gekregen. Een aantal zaken kon niet worden gerealiseerd in 2013 en is doorgeschoven naar 2014.

● Aanvullende maatregelen om de servicebus -ook bij intensief dataverkeer- stabiel te houden

● Voorbereidingen om de servicebus wanneer nodig te kunnen opschalen ● Ondersteuning bij testen en aansluiten van bibliotheeksystemen bij de nog niet

gerealiseerde services ● Meerdere versies van dezelfde service moeten naast elkaar kunnen werken

Implementatie De afdeling implementatie richt zich in het algemeen op het implementeren van BNL-diensten binnen de branche en op het bevorderen van kennis en gebruik van BNL-diensten, in de branche en binnen BNL zelf. De hoofdactiviteiten van implementatie in 2013 betroffen Implementatie en accountmanagement algemeen, en implementatie NBC, WaaS en DWH. Binnen deze hoofdactiviteiten zijn meer specifieke doelstellingen en plannen voor 2013 gedefinieerd. 1. Implementatie en accountmanagement algemeen ● Bevordering security awareness infrastructuur bij collega’s: veiligheidsrisico’s zijn

geïnventariseerd en doorgegeven aan Security officer en Beheer. ● Bevordering deskundigheid Google Analytics: Implementatie/Accountmanagement heeft

deelgenomen aan een interne training Google Analytics, waardoor bibliotheken beter konden worden voorgelicht.

● Externe (bibliotheken) en interne (collega’s) kennisvergroting: er zijn trainingen verzorgd voor medewerkers van de afdelingen Content, Marcom en Beheer. Kennisvergroting bij de bibliotheken is ingevuld door wiki’s en faq’s, documentatie, bijeenkomsten en accountgesprekken.

● Verbetering van processen voor RFC’s, informatie over nieuwe ontwikkelingen middels onder meer ‘terugkomsessies’, vraaglijnen- en quick wins-documenten.

● Bevordering van gebruik diensten BNL door voorlichting en rapportage (ook intern): door inspanningen van Implementatie/Accountmanagement is nu ook de enige niet-gesubsidieerde bibliotheek overgehaald om aan te sluiten op de landelijke infrastructuur.

● Algemene communicatie met bibliotheken via onder meer mailings & nieuwsbrieven, en de organisatie van en deelname aan update-dagen en provinciale directie-overleggen.

2. Implementatie NBC ● Voortzetting implementatieproces en traject bezitssynchronisatie: door de proactieve

benadering van bibliotheken kon bezitssynchronisatie voor veel bibliotheken worden afgerond.

● Begeleiding pilotproject ‘Aansluiting OBA op NBC’.

Jaarplan BNL - 2013

29

● Afronding vervolganalyse per provincie met betrekking tot lokale bronnen: inventarisatie bij tien PSO’s en een aantal Plusbibliotheken.

3. Implementatie WaaS ● Bevordering verdere uitrol WaaS: vijfentwintig nieuwe WaaS-sites zijn onder begeleiding

van Implementatie live gegaan in 2013. In Q4 werd de uitrol stopgezet in afwachting van het migratieproces WaaS 2.0.

● Verbetering stabiliteit en performance WaaS: advisering aan Beheer over mogelijke oorzaken van de instabiliteit en de slechte performance.

● Bevordering formalisering aansluiting IAM: het proces van ingezonden opdrachten is bewaakt. Resultaat: op drie bibliotheken na zijn alle IAM-opdrachtformulieren ontvangen.

● Bevordering portal: bibliotheken zijn geïnformeerd over plannen met portal. 4. Implementatie Datawarehouse (DWH) ● Voortzetting implementatieproces DWH en aansluitproces bibliotheken: proactieve

benadering van bibliotheken, waardoor twaalf bibliotheken tot regelmatige export konden overgaan. Hiertoe behoort ook Bieb voor de Zaanstreek die eerder niet wilde aansluiten op de landelijke infrastructuur. De verdere groei in deelname is stopgezet vanwege de benodigde aanpassing aan de inleesprocedure van PSO’s.

● Bevordering gepersonaliseerde opslag van gegevens in DWH: er is een mailing aan bibliotheken verzorgd en het proces van ingezonden opdrachten is bewaakt. Resultaat 2013: zesenvijftig extra opdrachten voor gepersonaliseerde opslag.

● Bevordering formalisering toegang PSO’s tot bibliotheekgegevens: er is een mailing aan bibliotheken verzorgd en het proces van ingezonden opdrachten is bewaakt. Resultaat 2013: negentig opdrachten voor toegang PSO of leverancier.

Datawarehouse (DWH) Het Datawarehouse (DHW) vormt een gemeenschappelijke bron voor beleids- en branche-informatie. In het DWH zijn onder meer gegevens opgenomen met betrekking tot de basisbibliotheken, de leden, de titels, objecten en transacties. Het DHW wordt gevoed vanuit de verschillende systemen die bibliotheken gebruiken. De bibliotheken zelf, maar ook de brancheorganisaties kunnen gebruikmaken van (delen) van deze informatie. BNL levert de infrastructuur voor deze voorziening, maar de bibliotheken zijn zelf verantwoordelijk voor het aanleveren van de juiste data. Dit verloopt nog niet in het gewenste tempo. Samen met de VOB en het SIOB wordt daarom gewerkt aan een campagne om de eigen verantwoordelijkheid van bibliotheekorganisaties hierin te bevorderen. Na de lancering van de eerste versie van het DWH in 2012 was voor 2013 een aantal nieuwe ontwikkelingen gepland. De doelstelling voor 2013 was drieledig: 1. Verbetering van de eerste opgeleverde versie ● Bibliotheekinfo, nodig voor de metadatering, wordt nu uit G!DS gehaald ● Segmentatiedata is verbeterd (toegang via ISIL-codes) ● Laden van PSO-bestanden: het is nu mogelijk om meerdere bibliotheken in één bestand

aan te leveren ● Er is een rapportageomgeving met meer mogelijkheden opgeleverd.

Jaarplan BNL - 2013

30

2. Het opnemen in het reguliere beheerproces en het uitwerken van de technische en organisatorische aspecten daarvan ● Het DWH is verplaatst naar managed hosting op Nederlands grondgebied ● Er zijn test- en ontwikkelomgevingen geïnstalleerd

o Beheer DWH-straat (gereed) o Uitbreiden DWH T,A,P (gereed)

● Inrichten processen rond de Wet Bescherming Persoonsgegevens (gereed). 3. Het uitbreiden van de functionaliteit van het DWH

● Vanwege capaciteitsproblemen bij de leverancier is dit doorgeschoven naar 2014. Beheer algemeen Het beheer van ICT-systemen wordt onderverdeeld in 3 gebieden: Technisch Beheer (netwerk, infrastructuur en serverpark); Applicatiebeheer (software) en Functioneel Beheer (inhoud, gebruik en nieuwe functionaliteit). De afdeling Beheer richt zich op de regie over de beheerpartijen die het Technisch en Applicatiebeheer voor BNL uitvoeren. Functioneel Beheer valt onder de verantwoordelijkheid van de productmanagers. Daarnaast heeft Beheer de regie over ICT-beheerprocessen, zoals incident- en wijzigingsbeheer. In 2013 had Beheer, naast het in beheer nemen van nieuwe diensten, een drietal doelstellingen. In deze paragraaf geven we aan welke resultaten zijn geboekt. 1. Beheerkosten onder controle houden De focus op de beheerkosten in 2013 heeft als resultaat gehad dat 2013 ruim binnen het budget voor Beheer is afgesloten. Op basis van een inventarisatie van de beheerkosten is een model opgezet. Daarmee kan continu gestuurd worden op basis van een rolling forecast van de beheerkosten. Er is een aantal kostenbesparende maatregelen doorgevoerd:

● Het vervangen van inhuurkrachten door interne medewerkers. Het serviceteam, dat de operationele regie voert over leveranciers en de interne organisatie bij meldingen en wijzigingen, bestaat inmiddels volledig uit interne medewerkers (bestond begin dit jaar uit vier à vijf externe medewerkers)

● De gebudgetteerde kosten voor de overgang naar een nieuwe Managed Hosting-partij zijn door een efficiënt migratieplan lager uitgevallen

● Beheercontracten en facturen worden continu kritisch beoordeeld op noodzaak, juistheid en besparingsmogelijkheden.

Deze focus op kosten heeft zijn vruchten afgeworpen: de bestedingen van Beheer zijn ruim onder het budget gebleven. 2. De netwerkinfrastructuur, het serverpark en het technisch beheer daarop onderbrengen bij een professionele ‘Managed Hosting’-beheerpartij De aanbesteding voor Managed Hosting is succesvol opgezet en afgerond en het contract met de nieuwe partij (Vancis) is getekend. De eerste fase in de migratie van de oude BNL-systemen naar de hardware van Vancis is afgerond. In het eerste kwartaal van 2014 zal de totale migratie zijn afgerond.

Jaarplan BNL - 2013

31

3. De IT-processen verder professionaliseren ● De samenwerking met de PSO’s voor de vraagafhandeling voor bibliotheken is

verbeterd. Ook de werking van het servicedesksysteem Topdesk is verbeterd, waardoor meer efficiëntie en transparantie wordt verkregen bij het afhandelen van meldingen en wijzigingen.

● Er is een Change-proces geïmplementeerd dat nauw aansluit op de werkwijze en verantwoordelijkheden rond Productmanagement.

● De monitoring en signalering is aangepast, waardoor beheerders sneller op de hoogte zijn van verstoringen om herstelacties te coördineren.

Met de komst van het e-bookplatform verandert de rol van BNL. We leveren nu niet alleen meer diensten aan bibliotheken, maar ook rechtstreeks aan consumenten. Dat stelt andere eisen aan de ondersteuning. Vanuit beheer is er een selfservicetool opgezet met daarin veel voorkomende problemen en oplossingen. Zo kan de gebruiker aan de hand van vragen en antwoorden zelf de oplossing vinden. Lukt het niet, dan is er altijd nog de mogelijkheid om een vraag te stellen. Aan de hand van nieuwe vragen wordt het systeem steeds verder verbeterd. Het is de bedoeling dat 80% van de vragen via het selfservicesysteem afgehandeld kunnen worden. Customer Relation Management B2B (CRM B2B) Voor CRM B2B stonden voor 2013 geen plannen opgesteld, anders dan het aanbieden en onderhouden van deze functionaliteit. In 2013 is met een aantal geïnteresseerden gepraat over de wens om CRM B2B te implementeren. Eén bibliotheekorganisatie is daar in 2013 ook daadwerkelijk mee begonnen. Innovatielab Innovatielab heeft in vergelijking met 2012 op een laag pitje gestaan. In de BNL-begroting was daarvoor uiteindelijk weinig ruimte, mede doordat SIOB binnen haar eigen jaarplan 2013 een hogere prioriteit en overeenkomstig budget heeft toegekend aan het eigen SIOB-beleidsthema innovatie. Innovatielab heeft hierdoor in 2013 geen nieuwe activiteiten geïnitieerd, maar samen met SIOB een plan van aanpak ontwikkeld voor de uitvoering van een aantal op innovatie gerichte activiteiten. Het plan werd in mei onder de titel ‘Innovatieagenda’3 gepubliceerd. Hierna heeft BNL impactanalyses uitgevoerd op een aantal bij SIOB ingediende projectvoorstellen. SocialMediaCaster/ExplorApp Het in 2012 door Innovatielab gefinancierde project SocialMediaCaster/ExplorApp kon van start in september, toen de eerste versie van de API van het NBC+-zoekplatform beschikbaar kwam.

                                                                                                               3 http://www.siob.nl/thema-s/projectplan-bij-innovatieagenda/item1614

Jaarplan BNL - 2013

32

Nederland schrijft Samen met bibliotheek Zuid-Kennemerland heeft BNL eind 2012 de pilot-website Nederland Schrijft live gezet, een website waar (amateur)schrijftalent en lezers bij elkaar gebracht worden.

De website is gedurende heel 2013 operationeel geweest en kon eind 2013 worden geëvalueerd. Op basis van de evaluatie zal in 2014 een tweede fase worden uitgewerkt waarin uiteraard de punten uit de evaluatie zullen worden meegenomen. Daarbij zal met name aandacht zijn voor uitbreiding van het aantal deelnemers, een flexibelere en aantrekkelijkere website, een ‘kids-versie’ en de aansluiting op de landelijke digitale infrastructuur, inclusief de NBC+. De stand van zaken is momenteel als volgt: Schrijvers met accountaanvraag 225

Geactiveerde accounts 150

Schrijvers actief met verhalen 85 (BZK: 70 ; streefcijfer na 1 jaar: 100)

Verhalen 160 (BZK: 135)

Unieke bezoekers 8.600 per 1-11-2013 (streefcijfer na 1 jaar: 5.000)

Verhalen direct gelezen 9.780

Verhalen gedownload als e-book 12.600 (streefcijfer na 1 jaar: 500)

Recensies 685

Gemiddeld aantal sterren 4 (op 5)

Wedstrijden BZK: 4 (61 deelnemers) ; BMB: 1 (10 deelnemers)

Workshops BZK: 140 deelnemers; BMB: volgt later

Facebook 94 likes

Twitter 1.556 volgers ; 208 geplaatste tweets

Kunst in de Bieb Samen met PSO Biblionet Drenthe is een start gemaakt met de uitrol van ‘Kunst in de Bieb’ – het alom bekende kunstuitleenconcept vertaald naar een moderne aanpak waarbij online en op locatie digitaal kunstwerken kunnen worden bekeken en aangevraagd. Deze pilot wordt in 2014 afgerond. De resultaten zullen gedeeld worden met de andere PSO’s en ook met kunstuitleencentra, waarna deze gebruikt kunnen worden voor een mogelijke taakverbreding en ondersteuning door de Bibliotheek op dit gebied.

Jaarplan BNL - 2013

33

4.3 Content Inleiding De afdeling Content heeft als doel kwalitatief hoogwaardige content binnen de landelijke digitale infrastructuur aan te bieden aan verschillende doelgroepen. De content bestaat uit verschillende bronnen en verschillende media voor zowel bibliotheken als eindgebruikers. E-books en e-muziek maken deel uit van het aanbod e-content. Daarnaast zorgt Content voor de ontsluiting van specifieke landelijke diensten voor bijvoorbeeld de doelgroep jeugd en onderwijs of op het gebied van literatuur. De highlights in 2013 binnen content zijn: ● VakantieBieb-app: de VakantieBieb-app bood gedurende

een beperkte periode (de zomer-, herfst- en kerstvakantie) een select aantal e-books aan (50 titels). De app is met meer dan 150.000 geregistreerden en ruim 1 miljoen gedownloade e-books een groot succes.

● Lancering app LuisterBieb in april 2013: inmiddels zijn er bijna 300 luisterboeken beschikbaar en is de app bijna 36.000 keer gedownload.

● De aanbesteding van het leversysteem e-books is in 2013 gegund: CB heeft een online leesomgeving gerealiseerd en de mogelijkheid om e-books te downloaden. Ciber heeft een mobiele app gebouwd om e-books te lezen op smartphone en tablet.

● Inkoop e-books: de e-bookmodellen zijn vastgesteld en besproken met uitgevers. Resultaat: 5.000 e-books zijn beschikbaar gemaakt voor uitlening door de Bibliotheek.

● De subsidieregeling de Bibliotheek op school (dBos) is een groot succes: meer dan 71% van de bibliotheekorganisaties dienden een aanvraag in, die vrijwel alle zijn gehonoreerd.

● Start pilot HEMA Academie, een pilot waarbij bibliotheekleden via hun bestaande lidmaatschap één pakket met cursussen (IT, Sociale Vaardigheden/Social Media of Vrije Tijd) kunnen kiezen, zonder extra kosten. Voor de periode van één jaar zijn 100.000 pakketten beschikbaar.

● Lancering eMuziek: in april 2013 is eMuziek in samenwerking met de CDR gelanceerd. Hiermee kunnen bibliotheekleden thuis naar muziekstreams luisteren. Het gebruik van de dienst door leden is onder meer door gebrek aan promotie niet goed van de grond gekomen. Dit had te maken met het verzoek van OCW deze dienst ‘low profile’ te lanceren in verband met een mogelijk uit te voeren markttest. Deze dienst zal in 2014 verder gepromoot en geëvalueerd worden.

In de navolgende uitwerkingen van de verschillende producten en diensten is duidelijk gemaakt wat er wel en wat er niet gerealiseerd is in 2013 (en waarom).

Jaarplan BNL - 2013

34

G!DS G!DS is een database met adressen, agenda-items, nieuws, aanbod en internetlinks met achtergrondinformatie. De informatie wordt getoond op websites en andere digitale toepassingen. Doelstellingen van G!DS zijn het doorontwikkelen en versterken van het G!DS-systeem, gericht op het bestaande en toekomstige gebruik binnen de drie hoofdfuncties: basisbestand voor de bibliotheken, contentbron en instrument voor cultureel ondernemen. Resultaten

● De geplande widgets zijn opgeleverd: openingstijden- en G!DS-algemene widgets. ● De koppeling van het basisbestand bibliotheken met aanvullende bibliotheekinformatie

met de NBC+ en het CRM-systeem is gerealiseerd. De koppeling met het Datawarehouse is voorbereid en wordt in 2014 geïmplementeerd. Het beheer van de ISIL-codes in G!DS is geïmplementeerd en technisch geborgd. Het synchroniseren van agenda-items van bibliotheken met Ticketservice is voorbereid. Het project start in 2014.

● Bibliotheken en PSO’s zijn geadviseerd inzake lokale en regionale acquisitie. Er is documentatie beschikbaar en er zijn materialen ontwikkeld. Belangrijkste strategieën: o G!DS als enige adressendatabase binnen de gemeentelijke infrastructuur. o Afspraken voor koppelingen en gedeelde acquisitie met SDU/Appsoftware binnen

het sociale domein en partners in de culturele en recreatieve sector. o Afspraken met provinciale servicemanagers inzake het omgaan met concurrenten.

● Voorbereiding koppeling met Promotie Podiumkunsten voor gezamenlijk gebruik van content in de culturele sector.

Jaarplan BNL - 2013

35

● De Productencatalogus onderwijs is geïmplementeerd bij 18 bibliotheken en 1 provincie en in ontwikkeling bij 13 bibliotheken en 2 provincies. De aansluiting met

dBos is in 2013 voorbereid. ● Het doorontwikkelen van G!DS op basis van gebruikerswensen: de overgang van G!DS

naar de servers van BNL is in gang gezet en tevens is er een nieuwe zoekmachine voorbereid, die nodig is in verband met de uitfasering van gebruikte software en traagheid in het systeem. Overige verander- en verbeterpunten (RFC’s) zijn geïnventariseerd, geclusterd en worden doorgeschoven naar 2014

● De opschoning van de doelgroepenthesaurus is voorbereid, maar niet geïmplementeerd, vanwege de terugval in formatie voor G!DS landelijk. De opschoning is noodzakelijk en zal zo mogelijk worden geïnitieerd in 2014.

● De Edurep-koppeling is niet gerealiseerd; de koppeling vroeg een te grote technische en inhoudelijke inspanning. Bovendien is de hoeveelheid content voor Edurep teruggelopen door het wegvallen van G!DS voor de website van Mediawijzer.net van Kennisnet. De koppeling wordt aangehouden tot 2014, als de content van de Productencatalogus onderwijs van bibliotheken kan worden ingebracht. De koppeling met het Handelsregister wordt aangehouden.

● De koppeling met BAG (Basisadministratie Adressen en Gebouwen) wordt doorgeschoven naar 2014.

Jaarplan BNL - 2013

36

Nationale Bibliotheekcatalogus (NBC+) De Nationale Bibliotheekcatalogus (NBC+) is de semantische zoekoplossing voor de openbare bibliotheken en is onderdeel van de collectieve digitale infrastructuur. Dit maakt een betere, snellere en modernere dienstverlening van de bibliotheken mogelijk. De NBC+ biedt een zoekplatform en een API (Application Programming Interface) waarmee marktpartijen, bibliotheken en BNL zelf applicaties kunnen koppelen en portalen kunnen ontwikkelen om bibliotheekvoorzieningen beschikbaar te stellen voor verschillende doelgroepen van de Bibliotheek. Onderstaand plaatje geeft een overzicht van de architectuur.

Figuur - Architectuur van NBC+ De NBC+ is een voorziening die alle Nederlanders toegang biedt tot de totale collectie Nederland. De NBC+ draagt bij aan het optimaliseren van toegang en vindbaarheid voor alle gebruikers (leden en niet-leden), op termijn inclusief speciale doelgroepen als leesgehandicapten en kinderen. In 2013 is via de NBC+ het fysieke bezit van de KB en bijna alle openbare bibliotheken ontsloten, en daarnaast van centrale bronnen zoals bijvoorbeeld de Krantenbank, de Consumentengids en de Winkler Prins. De opgeslagen content en metadata zijn via API-functies voor zoeken en openen van content en klantdiensten zoals reserveren beschikbaar gesteld. Door verschillende partijen zijn of worden inmiddels gebruikersinterfaces voor bibliotheken ontwikkeld die gebruikmaken van de API.

Jaarplan BNL - 2013

37

Resultaten ● Zoeken & vinden: een eerste productieversie van de NBC+, waarin het zoekplatform

en de ABL+-interface gekoppeld zijn via de API, is opgeleverd, en zal in de loop van 2014 door de Openbare Bibliotheek Amsterdam in gebruik worden genomen.

● Een groot aantal bronnen is beschikbaar gesteld via de NBC+, zoals het GGC, de Krantenbank, de Consumentengids, Gutenberg, Ihlia, de Amsterdamse Uitgids, G!DS, CDR-tracks, de Winkler Prins en Literatuurplein.

● Bezitssynchronisatie: voor 75% van de bibliotheken is het bezit volledig gesynchroniseerd met het GGC, en doorzoekbaar via de NBC.

NBC+: Aanvragen Met de dienst Aanvragen kunnen bibliotheekleden een IBL-verzoek indienen. IBL is het leenverkeer tussen bibliotheken. Bibliotheekleden kunnen hierdoor titels lenen die niet in de collectie van de eigen bibliotheek zitten. De titel wordt door een bibliotheek in het land naar de eigen bibliotheek gestuurd waar het door het bibliotheeklid opgehaald kan worden. De onderliggende applicatie zorgt er voor dat het IBL-verzoek toegewezen wordt aan leverende bibliotheken en regisseert de digitale afhandeling. Door de dienst Aanvragen wordt de collectie van bibliotheken beter benut en kunnen leners niet alleen titels uit de eigen bibliotheek lenen, maar ook titels die niet in de collectie van de eigen bibliotheek zitten. De globale doelstelling is de ondersteuning van de dienst Aanvragen om de werking en de beschikbaarheid verder te professionaliseren en te borgen. Daarnaast zijn stappen genomen om de dienst Aanvragen gebruik te laten maken van IAM en aan te laten sluiten bij de NBC+. Resultaten

● In 2013 is de dienst Aanvragen vrijwel zonder storingen beschikbaar geweest. De dienst wordt nog steeds flink gebruikt, al is er een afname te zien van 239.000 in 2012 naar 180.000 in 2013 doordat een aantal provincies de provinciale aanvragen via het eigen ILS laten afhandelen.

● Het percentage gehonoreerde aanvragen is afgenomen. Soms is een titel niet beschikbaar (tegen het door de lener gekozen tarief). Het is niet helemaal duidelijk waardoor de daling van de honorering wordt veroorzaakt.

● De functionele ondersteuning voor Aanvragen is in 2013 verder geprofessionaliseerd door meer kennis bij en betere afspraken tussen de landelijke servicecoördinator Aanvragen en de productmanager Aanvragen bij BNL.

● De samenwerking in de ondersteuning door de provinciale servicemanagers (ondersteuning van bibliotheken en klankbord voor wensen in de branche) is versterkt door het gezamenlijke overleg weer op te pakken.

● Het SSL-certificaat op de Aanvragen-omgeving is vervangen. Dit certificaat garandeert dat er beveiligde gegevensuitwisseling (encryptie) is tussen Aanvragen en de klant.

● Het MUI (de muziekcollectie in Gelderland) gaat de collectie onderbrengen in de bibliotheekapplicatie van Overijssel. Dit heeft gevolgen voor de afhandeling van IBL-leenverzoeken van Gelderse leners. OCLC heeft de testomgeving van VDX aangepast om dit manco te verhelpen. De aanpassing wordt getest op het gewenste effect.

● De installatie van een nieuwe versie van Aanvragen is in 2013 niet gerealiseerd. De nieuwe versie moet onder andere authenticatie via IAM mogelijk

Jaarplan BNL - 2013

38

maken. IAM kon in 2013 nog niet worden ingezet als authenticatietool voor Aanvragen. ● Aanvragen gaat -voor de IAM-authenticatie- ISIL-codes uit G!DS ophalen. De

voorbereidingen hiervoor zijn vrijwel afgerond. ● Door het uitstellen van VDX-versie 6.3 is het configureren van de GSM-responder

(verzoek van Plusbibliotheken om de afhandeling van NCC-IBL-verzoeken in VDX uit te kunnen voeren in plaats van CBS) niet gerealiseerd.

● Eind 2013 is begonnen met een onderzoek naar de toekomst van IBL. Recommender (WelkBoek) Binnen de dienst Recommender worden producten ontwikkeld die de gebruiker kunnen voorzien van advies dat is toegespitst op haar/zijn interesses en voorkeuren. Op dit moment heeft BNL één aanbevelingssysteem online: WelkBoek. De focus lag in 2013 jaar op de bestendiging van WelkBoek (tool en organisatie) en op de uitbreiding van content. Het doel voor WelkBoek was om aan het einde van het jaar zo’n 10.000 bezoeken per maand te krijgen en rond de 700 titels in de database te hebben. Daarnaast was een doel het inventariseren van de wensen en het uitwerken van de ideeën voor andere aanbevelingsfuncties. Resultaten

● Na de oplevering van de WelkBoek-widget bleken er nog een aantal bugs in de widget te zitten. Eind 2013 werkte de widget naar behoren.

● Het doel om het aantal titels in WelkBoek gedurende het jaar aan te vullen tot rond de 700 is gehaald. Eind 2013 zaten er 712 titels in de database. Alle proeflezers zijn enthousiast en hebben toegezegd om ook in 2014 voor WelkBoek te blijven lezen.

● Het doel om aan het einde van het jaar 10.000 bezoeken per maand op WelkBoek te krijgen is niet gehaald. Naar schatting zijn er in 2013 in totaal ruim 28.000 bezoeken aan de WelkBoek-pagina’s geweest. Dit heeft te maken met het uitstellen van communicatie over de widget totdat deze naar behoren zou werken. In 2014 wordt ingezet op PR richting bibliotheken en later ook richting de eindgebruiker.

● Plaatsing van de WelkBoek-widget door bibliotheken op hun eigen websites bleek technisch te complex. Met de overgang naar WaaS 2.0 in 2014 wordt gekeken of het alsnog mogelijk kan worden gemaakt de widget voor bibliotheken beschikbaar te stellen.

● Van de mogelijke ideeën voor de ontwikkeling van WelkBoek zijn er eind 2013 twee uitgewerkt in een voorstel voor de VOB Inkoopcommissie: het maken van een WelkBoek-app en het aanbieden van de titels in WelkBoek als e-book. Dit voorstel is door de VOB Inkoopcommissie goedgekeurd. In 2014 worden de plannen gerealiseerd.

● Het doel om de plannen voor andere aanbevelingsfuncties, waaronder interesseprofielen, uit te werken is niet gehaald. Halverwege 2013 zijn budgetten verschoven naar de speerpuntprojecten.

● In 2012 is de zogenoemde Inlichtingenfunctie, een chatbot, ontwikkeld. In 2013 bleken de functionaliteiten te beperkt te zijn waardoor werd besloten de Inlichtingenfunctie uit te faseren. In 2013 zijn de contracten met de leveranciers van de verschillende achterliggende technische componenten opgezegd. Dit scheelt aanzienlijk in beheerkosten.

Jaarplan BNL - 2013

39

E-books BNL wil de mogelijkheid voor bibliotheken om e-books te lenen aan hun leden ontwikkelen. In 2012 waren een aantal infrastructurele diensten zoals een e-bookleversysteem reeds aanbesteed. In 2013 was gepland deze infrastructuur verder te ontwikkelen en te koppelen aan bestaande infrastructuur. De doelstelling in 2013 was het realiseren van een e-bookplatform dat het mogelijk maakt:

● e-books te zoeken en te vinden via de NBC+ ● gebruikers te autoriseren tot het lezen van e-books, afhankelijk van hun abonnement ● e-books te lezen, zowel online als in een mobiele app en op een e-reader ● bij aanvang meer dan 1000 e-books aan te bieden aan leden van de Bibliotheek.

Door de vele afhankelijkheden van infrastructurele componenten die door andere projecten moesten worden opgeleverd, is de projectplanning gedurende het jaar bijgesteld. Resultaten

● Het zoeken van e-books in de NBC+ zal later in 2014 worden opgeleverd zodra het NBC+-project hiervoor klaar is. Wel zijn eind 2013 alle metadata van e-books die voor bibliotheken beschikbaar komen ingevoerd in het GGC, zodat de NBC+ hier gebruik van kan maken. Een tijdelijke maatwerkoplossing zorgt er voor dat e-books kunnen worden gezocht en gevonden bij de aanvang van het uitlenen van e-books in 2014.

● Een maatwerk ordersysteem dat is gekoppeld aan IAM draagt zorg voor het verwerken van aanvragen van e-books. Omdat eind 2013 nog geen bibliotheken in IAM waren

Jaarplan BNL - 2013

40

geladen, is er een tijdelijke autorisatie via de bestaande A-Selectservers gerealiseerd om gebruikers bij aanvang van het uitlenen van e-books in 2014 toch te kunnen autoriseren.

● De aanbesteding van het leversysteem dat in 2012 was gestart, is in 2013 gegund aan CB en Ciber. CB heeft een online leesomgeving gerealiseerd en ook een mogelijkheid om e-books te downloaden. Ciber heeft een mobiele app gebouwd waarmee het mogelijk is om e-books te lezen op smartphone en tablet.

● Door actieve promotie bij uitgevers is het gelukt om veel meer e-books in de collectie te verkrijgen: bij aanvang 2014 is er voor meer dan 5.000 titels afspraken gemaakt (ongeveer 20% van het totale commerciële aanbod van e-books)

Naast de opbouw van het nieuwe e-bookplatform zijn een aantal bestaande e-bookactiviteiten voortgezet:

● Online lezen (Public Library Online) is in 2013 voortgezet: zodra het nieuwe platform in 2014 is opengesteld aan het publiek zal de content worden overgezet en wordt het oude platform afgesloten.

● eBooks eregalerij: zowel de app als de website werd ook in 2013 goed gebruikt. Zodra het nieuwe platform in 2014 hiervoor gereed is, zullen titels daarnaar worden overgezet.

● E-bookselectie (oudere public domain-titels): ook hiervan werd in 2013 ruim gebruik gemaakt. Ook deze titels zullen verhuizen naar het nieuwe platform zodat deze tijdelijke constructie kan worden afgebouwd.

● VakantieBieb: de promotieactie om e-books van de Bibliotheek bij een groot publiek onder de aandacht te brengen was een groot succes.

E-book overig: LuisterBieb De LuisterBieb is een gratis app, voor iedereen te downloaden uit de Apple of Google Play Store. De app bestaat uit een bibliotheek met bijna 300 luisterboeken: 237 gratis en rechtenvrij en 57 speciaal voor de app ingekocht bij luisterboekenuitgevers. Met de LuisterBieb-app kun je luisterboeken beluisteren waar en wanneer je maar wilt: van spannende thrillers tot luistercolleges op universitair niveau; content voor volwassenen én kinderen. De content wordt in de app geladen, deze kan dus niet gekopieerd of doorgestuurd worden en er zijn geen datakosten om de content te beluisteren. Er is alleen voor het downloaden eenmalig WiFi nodig. De doelstelling is het ontsluiten van alle mogelijke luistercontent voor zowel bibliotheekleden als niet-leden om mobiel te luister-lezen/-leren. Tevens kunnen lokale bibliotheken zich via de app middels podcasts naar hun bestaande en nog te verkrijgen achterban profileren. Resultaten

● De LuisterBieb-app is in acht maanden tijd 36.000 keer gedownload en daarmee is de doelstelling om mensen in contact te laten komen met gesproken literatuur/colleges behaald.

● Bij Rubinstein, Home Academy, LuisterWijs en Bezige Bij is content ingekocht om de waarde van de app te vergroten.

● Bibliotheekleden kregen gratis de kans om e-luisterboeken naar keuze ongelimiteerd te beluisteren. Naar verwachting zal in de loop van 2014 een deel van de app alleen

Jaarplan BNL - 2013

41

voor bibliotheekleden beschikbaar komen. Gedacht wordt aan een limiet van achttien keer per jaar drie e-luisterboeken voor drie weken lenen.

● Er is met een zestal bibliotheken en een tiental middelbare scholen een pilot Luisteren voor je Lijst gestart. De reacties zijn tot dusver positief en er is behoefte aan meer content.

● Het inlogscherm dat nodig is om bibliotheekleden naast de gratis titels ook ingekochte titels te kunnen aanbieden, is nog niet gerealiseerd en is doorgeschoven naar 2014.

● De app ging eind april 2013 live met een bescheiden promotiecampagne. In 2014 volgen meer promotieacties.

eMuziek/eMuziek-exploitatie CDR Stichting Centrale Discotheek Rotterdam (CDR) en BNL werken samen aan een collectieve infrastructuur en muziekdiensten voor de bibliotheken. Naast het verder integreren met de landelijke infrastructuur wordt ook een muziekdienst voor bibliotheekleden thuis gerealiseerd. Voor 2013 waren de volgende doelen gesteld:

● Muziek is te zoeken en te vinden via de NBC+ ● Bibliotheekleden worden geautoriseerd tot het gebruik van muziek thuis ● Rapportages over het gebruik van muziekdiensten via het Datawarehouse ● Het realiseren van de streaming muziek thuis voor leden van bibliotheken (ook wel

bekend als eMuziek) en het realiseren van de streaming muziek bij en in de bibliotheek (ook wel bekend als Muziekwebluister).

Resultaten

● De dienst Muziekwebluister is ook in 2013 voortgezet en wordt goed gebruikt. ● De landelijke dienst eMuziek is in 2013 uitgerold naar het publiek. Het gebruik van de

dienst loopt nog achter bij de verwachtingen: het verbeteren van de invoerprocedure, het aanpassen van de dienst eventueel voor gebruik op mobiele devices en het toevoegen van extra content zal dit in 2014 verder moeten verbeteren.

● Er is een koppeling gerealiseerd om bibliotheekleden te autoriseren op basis van de oude infrastructuur. In de praktijk blijkt dit voor gebruikers erg omslachtig. Dat heeft impact op het beperkte resultaat. De omschakeling naar IAM moet in 2014 hier een grote verbetering in brengen.

● De rapportage over het gebruik van muziekdiensten gebeurt nu nog rechtstreeks vanuit de systemen van CDR. Het verder aansluiten op DWH is naar 2014 doorgeschoven.

● Het zoeken van muziek in de NBC+ zal met de livegang van NBC+ in 2014 verder worden uitgerold en verbeterd. Wel zijn eind 2013 alle metadata van muziek inclusief trackinformatie aangeleverd, zodat de NBC+ hier gebruik van kan maken.

Audiovisueel De dienst audiovisueel was een nieuwe (nog op te starten) dienst en zou betrekking hebben op het aanbod van audiovisuele content voor het publiek (bibliotheekleden en niet-leden) en alle activiteiten die nodig zijn om deze content beschikbaar te maken. De dienst moet een bijdrage leveren aan de verbetering, verbreding en verrijking van het digitale contentaanbod. Het doel voor 2013 was het opstarten van de pilot voor het aanbieden van een selectie van digitale speelfilms aan bibliotheekleden.

Jaarplan BNL - 2013

42

De pilot is niet voorbij de ideeënfase gekomen omdat gebruikgemaakt zou worden van grote infrastructurele onderdelen van de digitale bibliotheek, zoals IAM en het e-bookplatform. Deze componenten waren in 2013 nog niet ver genoeg ontwikkeld om er een nieuwe dienst op te ontwikkelen. Het budget voor audiovisueel is halverwege het jaar toegewezen aan de ontwikkeling van het e-bookplatform. Jeugd De dienst Jeugd houdt zich bezig met de vertegenwoordiging van de jeugdigen binnen de digitale bibliotheek. De doelstelling is het (door)ontwikkelen van digitale producten en diensten voor de twee miljoen jeugdleden van de Bibliotheek. Een laagdrempelige, goed bereikbare bibliotheek voor alle (vijf miljoen) kinderen en jongeren (0-18 jaar) overal in Nederland, waarbij de Bibliotheek de rol van inspirerende gids inneemt. Concrete doelstellingen zijn het bevorderen van lezen, een laagdrempelige toegang tot informatie en cultuur, het vergroten van het bereik en de Bibliotheek als inspirerende gids positioneren.

Resultaten

● De content voor de leesapps, waarvan de basis in 2012 is gelegd, is uitgebreid: het aantal recensies is vergroot van 46 tot 67. Het overzicht van de leesapps is voorzien van een filterfunctie. Daarnaast zijn enkele andere verbeteringen doorgevoerd aan het overzicht en de detailpagina’s van de apps.

● Er zijn geen themapagina’s ontwikkeld omdat prioriteiten gesteld moesten worden binnen een beperkt budget. Er is gekozen voor focus op leesbevordering/lezen, omdat daar al veel content beschikbaar voor is (Leesplein) en omdat dit een duidelijke taak is van de Bibliotheek. Bovendien wordt er in de nieuwe omgeving (WaaS 2.0) op een andere manier aandacht besteed aan categorieën/thema’s. Wel zijn er twee

Jaarplan BNL - 2013

43

themawidgets gemaakt (met content uit verschillende bronnen rond 4 en 5 mei en rond Nederland Leest), waarin behalve content voor volwassenen ook content voor jeugd is opgenomen.

● De Leukste Kinderboekenkast van Nederland, een promotieactie die in 2012 als pilot is uitgevoerd, is niet voortgezet in 2013 wegens gebrek aan draagvlak bij Stichting Lezen en CPNB.

● Er waren plannen voor een kindvriendelijke schatkamer met onder andere meer aandacht voor beeld, omdat uit usability-onderzoek is gebleken dat kinderen hier veel mee doen. Wegens herallocatie van het budget konden deze plannen niet worden uitgevoerd.

● De jeugdachtergronden zijn niet plaatsbaar gemaakt voor bibliotheken omdat dit bij de overgang naar een nieuwe omgeving met bijbehorend nieuw CMS wordt meegenomen.

● Andere prioriteiten bij de dienst Aanvragen hebben ertoe geleid dat er voor kindvriendelijk aanvragen geen stappen zijn gemaakt. Er is wel een wensenlijst opgesteld met de productmanager Aanvragen.

● Omdat de nieuwsbrief jeugd geen concrete doelgroep bediende (jeugd, intermediair/professional in algemene zin) en omdat de producten en diensten van BNL die ontwikkeld zijn voor bibliotheken ook bij jeugdbibliothecarissen onder de aandacht gebracht moeten worden, is in samenwerking met het Marketing– en Communicatieteam gewerkt aan een verbeterslag op de jeugdnieuwsbrief. Daarin wordt nu naast Leespleinnieuws ook aandacht besteed aan algemeen jeugdnieuws. Daarnaast wordt duidelijker opgeroepen tot actie, met de jeugdbibliothecaris als primaire doelgroep.

● Er is gesproken met mensen van Aangepast Lezen over een widget die zou verwijzen naar het jeugdaanbod van Aangepast Lezen. Dit is op verzoek van Aangepast Lezen uitgesteld tot de nieuwe website van Aangepast Lezen volledig op orde zou zijn.

Jaarplan BNL - 2013

44

De Bibliotheek op school (dBos) De Bibliotheek op school is een landelijk ontwikkelde aanpak die een impuls geeft aan de lokale samenwerking tussen bibliotheek, school en gemeente. De Bibliotheek op school is in 2012 gestart binnen de in het onderwijs gehanteerde systematiek ‘opbrengstgericht werken’. Landelijk worden tools ontwikkeld die bibliotheken lokaal kunnen inzetten bij de samenwerking met het onderwijs. BNL verzorgt daarbij de digitale ondersteuning. BNL ontwikkelt de landelijke digitale infrastructuur voor bibliotheken. Het is van groot belang dat alle digitale initiatieven van bibliotheken passen binnen de kaders van de nieuwe infrastructuur. Daarover heeft BNL in het kader van de Bibliotheek op school afspraken gemaakt met leveranciers HKA en Infor. Stapsgewijs wordt over een periode van drie jaar de integratie met de landelijke infrastructuur bewerkstelligd. Het gaat om geïntegreerde portals voor stakeholders en eindgebruikers in het Primair Onderwijs, het Voortgezet Onderwijs en volwasseneneducatie op het gebied van lezen, mediawijsheid en collectie. Het doel is om de leerlingenportals aan te sluiten op onder andere de Nationale Bibliotheekcatalogus, het Datawarehouse, het single sign on inloggen via de infrastructuur van BNL en het lokaal beschikbaar stellen van landelijk verworven content. In 2013 lag de focus op de voorbereiding voor de verdere integratie met de BNL-infrastructuur. In 2014 moet die integratie verder gerealiseerd worden. Resultaten

● Meer dan 71% van de bibliotheekorganisaties diende een aanvraag in die vrijwel allemaal zijn gehonoreerd door BNL. In verband met het vastgestelde subsidieplafond is de vergoeding vastgesteld op € 0,035 per inwoner. Ook in 2014 kunnen bibliotheken opnieuw een aanvraag indienen voor vergoeding. Bibliotheken verwachten aan het einde van schoolseizoen 2013/14 ongeveer 1200 scholen te hebben aangesloten (20% van het totaal).

Toelichting vergoedingsregeling aanschaf van schoolbibliotheeksystemen Bibliotheken die een licentie op een schoolsysteem nemen bij een door BNL goedgekeurde leverancier kunnen onder bepaalde voorwaarden bij BNL een vergoeding krijgen. Deze regeling ging in per 1 september 2013 en geldt voor de drie daaropvolgende schooljaren. De vergoeding is een tegemoetkoming in de door bibliotheken gemaakte kosten voor de aanschaf van een licentie, is gebaseerd op het aantal inwoners van het werkgebied van de (basis)bibliotheek en berekend op de basislicentiekosten voor een schoolbibliotheeksysteem. SIOB en BNL willen het bibliotheken met deze regeling makkelijker maken om succesvol een leerlingenportal op te (laten) zetten. Het doel is om tijdens de driejarige periode van de regeling een groei in het aantal aangesloten scholen in de werkgebieden van de bibliotheken te bewerkstelligen van minimaal 50%.

● Op de leerlingenportals schoolWise en V@School kunnen door BNL ontwikkelde jeugd-

en onderwijswidgets worden geplaatst. De widget met informatie voor werkstukken en spreekbeurten is uitgebreid met 50 nieuwe onderwerpen en is functioneel verbeterd.

Jaarplan BNL - 2013

45

● In verband met de voortgang van de NBC+ wordt het aansluiten van de zoekinterfaces van schoolWise en V@School doorgeschoven naar 2014.

● De ageranking classifier Puppy IR (contentclassificatie op leeftijd) is als werkend prototype door Spinque opgeleverd. Er is een aantal use cases beschreven op basis waarvan een uitwerking in NBC+ kan plaatsvinden in de loop van 2014.

● Er zijn afspraken gemaakt met CITO over het gebruik van data uit de LOVS bovenschoolse module voor gebruik in de Monitor dBos. Het exportformat bij de grootste leverancier van leerlingvolgsystemen Parnassys is in opdracht van BNL aangepast voor dBos en inmiddels succesvol getest en geïmplementeerd.

● Het Mediaplan (een wizard bedoeld om afspraken over informatievaardigheden tussen bibliotheek en school vast te leggen in digital format) is opgeleverd als interactief PDF en beschikbaar via de landelijke dBos-portal. Voor het vergelijkbare Leesplan wordt nog gebruikgemaakt van het bestaande format van Stichting Lezen.

● Er is een speciaal dBos-contentpakket samengesteld met e-books, e-content, arrangementen en animaties. Dit pakket is landelijk afgekocht via de Inkoopcommissie van de VOB.

● In november is de Productencatalogus onderwijs functioneel vernieuwd en volgens dBos-criteria omgezet naar Productencatalogus dBos. De migratie van deze op G!DS gebaseerde Productencatalogus naar de landelijke WaaS-omgeving is door de WaaS 2.0-ontwikkelingen doorgeschoven naar 2014.

● Bibliotheken hebben in alle provincies (behalve Friesland) een schoolbibliotheeksysteem afgenomen van HKA of Infor. 114 bibliotheken hebben voor een totaal werkgebied van 10 miljoen inwoners besteld via PSO’s of direct bij leveranciers.

● Er kon een complete export richting Kennisnet plaatsvinden. Met deze export werd een koppeling tussen het bestand met Edumedia-animaties en Edurep (database met metadata van onderwijsgerelateerde bronnen) gelegd. Hierdoor is deze content o.a. beschikbaar voor docenten via Wikiwijs.

● De informatieve WaaS-portal www.debibliotheekopschool.nl is uitgebreid met een onderdeel voor voortgezet onderwijs.

● Een plan van aanpak voor inpassing van Lezen voor de Lijst in de landelijke infra is opgeleverd. Dit project bevindt zich nog in de afstemmingsfase tussen de betrokken branchepartijen SIOB, Kunst van Lezen, Stichting Lezen, Rijksuniversiteit Groningen en BNL.

● De portal ‘Bibliotheek & Basisvaardigheden’ is (als WaaS-site) opgeleverd aan SIOB als instrument om bibliotheken beter te informeren over producten en diensten die zij kunnen aanbieden op het gebied van basisvaardigheden.

Literatuurplein (inclusief redactie) Het in 2002 opgerichte Literatuurplein, dat zich zowel richt tot het publiek als tot de leesbevorderaars in de Bibliotheek, is uitgegroeid tot de digitale variant van de leesbevordering. In de benadering van de literatuur gaat het daarbij zowel om het ‘actief’ omgaan daarmee in de vorm van rubrieken als Literaire cursussen, Literaire excursies, de Literaire agenda en discussietips voor leesclubs als om verdieping en inspiratie in rubrieken als Nieuws & Actueel, Interviews, Columns, Literaire prijzen, Recensies, Nieuwe boeken, Video’s met en dossiers over auteurs, een Literaire wereldkaart en een Literaire tijdlijn. In de zogenaamde Specials wordt met informatie over boeken en auteurs rond thema’s

Jaarplan BNL - 2013

46

nadrukkelijk aangesloten op de actualiteit of landelijke acties. Voor Literatuurplein was de doelstelling in 2013 tweeledig: enerzijds de content zoals die is vormgegeven in een twintigtal onderling verbonden rubrieken verder uitbouwen en steeds actualiseren en anderzijds die content in de vorm van widgets verder aanbieden aan de bibliotheken en Literatuurplein zelf technisch doorontwikkelen. Aangezien bijna het integrale Literatuurplein al in 2012 in de vorm van 38 widgets is aangeboden, dienen in 2013 nog slechts enkele rubrieken ook als widget te worden gerealiseerd. Wel dient bij een deel van de homepagewidgets van Literatuurplein in de configuratie de mogelijkheid te worden aangebracht al dan niet zelf de vervolgwidgets te plaatsen. Er is een brochure over Literatuurplein uitgebracht (ook als pdf beschikbaar)

Resultaten

● De database van Literatuurplein is in 2013 voortdurend uitgebreid en voorzien van actuele informatie.

● In 2012 waren bijna alle rubrieken van Literatuurplein al als widgets aangeboden voor overname op de websites van bibliotheken. In 2013 is ook de aanbieding van de Specials als widget voorbereid. In 2013 zijn Specials samengesteld over:

o de Tweede Wereldoorlog (in afstemming met het Nationaal Comité 4 en 5 Mei, mede als onderdeel van een algemene widget van BNL)

o het vernieuwde Rijksmuseum o de honderdste Tour de France o Godfried Bomans in het kader van Nederland Leest (mede als onderdeel van een

algemene widget van BNL) o ‘Leesclubboek van de Maand van Boekdelen’ bestaande uit elf afleveringen o ‘Vaktaal’ (nieuwe special), waarvan de eerste twee afleveringen geplaatst.

● Een belemmering bij de uitrol van de widgets in 2013 was dat het plaatsen van de vervolgwidgets (de lijstwidget en de detailwidget) op de eigen site van de Bibliotheek veel

Jaarplan BNL - 2013

47

technische vaardigheid vereiste. In de nieuwe WaaS-omgeving zal dat probleem zich niet meer voordoen.

● Er was in 2013 slechts een beperkt budget voor de doorontwikkeling van Literatuurplein. Dat is onder meer ingezet om bij de import in de database ook een derde bron aan te boren: de Titelbank van het Centraal Boekhuis. Daaruit worden nu standaard de covers en de flapteksten geïmporteerd. Een ander project was het plaatsen van directe links bij elk item van Literatuurplein naar Facebook, Twitter en LinkedIn. De widget met de Specials die in 2013 is voorbereid, wordt begin 2014 aangeboden.

● Een beoogd project om de West-Europese character-set om te zetten naar de universele character-set (noodzakelijk nadat NBD Biblion daarop was overgegaan) werd vanwege het beperkte budget uitgesteld tot 2014. Dat geldt ook voor een upgrade van de server van Literatuurplein.

Leesplein (jeugd, lezen en redactie) BNL stelt leescontent beschikbaar via de website Leesplein en specifieke leeswidgets die gebaseerd zijn op content van Leesplein en die overgenomen kunnen worden door bibliotheken. De content biedt kinderen, jongeren, ouders en professionals inspiratie, advies en informatie op het gebied van lezen en boeken. Het aanbod bestaat concreet uit een collectie beschrijvingen op maat en uit specifieke leesonderdelen. De doelstellingen voor 2013 zijn divers. De bestaande content op Leesplein en in de leeswidgets wordt gecontinueerd door de redactie en de technische ondersteuning, beheer en hosting via de externe partij Icontact. Nieuwe leescontent wordt (door)ontwikkeld middels een viertal projecten (optimalisatie van de zoekfunctie op Leesplein, Boekenzoeker-widget beschikbaar maken voor de Bibliotheek, Canon-widget en Zoeken op Onderwerp-widget) voor nieuwe widgets of gebaseerd op bestaande content. De huidige leescontent moet gemigreerd worden naar de infrastructuur van BNL. De (on)mogelijkheden van een dergelijke migratie worden in 2013 in kaart gebracht en het traject wordt gestart. Resultaten

● De vier projecten die gepland waren, zijn niet of niet volledig gerealiseerd. Het ontwikkelbudget dat hiervoor aangevraagd was, werd lopende het jaar elders ingezet. De projecten betroffen: o De aanpassingen aan de gebruiksonvriendelijke zoekfunctie op Leesplein zijn in

kaart gebracht, maar zijn veelomvattend. Het is onduidelijk of deze in 2014 wel gerealiseerd kunnen worden.

o Er is in 2013 overleg geweest om de Boekenzoeker-widget - een initiatief van Stichting Lezen Vlaanderen waarmee kinderen en jongeren via hun eigen keuzes en interesses leesadvies op maat krijgen – in de huisstijl aan bibliotheken aan te bieden. Indien mogelijk zal deze content in een andere vorm in 2014 aangeboden worden.

o Door de nieuwe plannen van de WaaS (WaaS 2.0) en de migratie van de widgets naar de nieuwe WaaS is besloten om de Canon-widget voor 0-18 jaar niet te ontwikkelen. Er wordt in 2014 bekeken of de content op een andere manier aangeboden kan worden binnen de mogelijke financiële en technische kaders.

o Ook de widget ‘zoeken op onderwerp’ voor 6-12 jaar is geschrapt vanwege de nieuwe plannen van de WaaS. In 2014 wordt bekeken of de content op een andere manier aangeboden kan worden. Gedacht wordt aan een filtersysteem binnen de

Jaarplan BNL - 2013

48

NBC+ waarmee de onderwerpen op vraag en maat gepresenteerd kunnen worden. ● Icontact heeft i.o. met BNL exportbestanden gemaakt van de database van Leesplein.

Hiermee kunnen o.a. titelbeschrijvingen en auteursportretten van Leesplein beschikbaar gesteld worden als bron binnen de NBC+. Doordat andere bronnen voorrang kregen, is Leesplein geparkeerd. Het project wordt in 2014 weer opgepakt.

● De redactie hield het gehele jaar de database en de rubrieken zo goed mogelijk op peil en de content werd volgens plan uitgebreid. Ook zorgde Leesplein voor speciale aandacht bij de landelijke leesacties van het CPNB; bibliotheken konden deze content als een kant-en-klaar actieaanbod op hun eigen website plaatsen. In december werd een folder over Leesplein en de leeswidgets uitgebracht (ook als PDF beschikbaar).

Inkoop e-content De inkoop van e-content is voor de bibliotheken centraal geregeld via de Inkoopcommissie van de VOB (VIC). BNL adviseert en faciliteert de VIC bij de uitoefening van taken. Namens de VOB int Bibliotheek de zgn. omslaggelden (een bijdrage per inwoner in het verzorgingsgebied van de Bibliotheek) om e-content in te kopen. De betreffende licenties en de gehele administratieve afhandeling wordt door BNL afgesloten en beheerd. Eventuele infrastructurele aanpassingen om content de kunnen ontsluiten worden door BNL uitgevoerd en bekostigd uit de innovatiegelden (subsidie SIOB). Gedurende 2013 is de volgende content ingekocht en zijn de volgende zaken middels (co)financiering van de VOB inkoopcommissie gerealiseerd:

● Meer dan 5.000 e-books voor het e-bookplatform, de VakantieBieb, Online Lezen, etc. ● Digitale muzieklicenties voor e-muziek, bijdragen aan Muziekwebluister en een

Jaarplan BNL - 2013

49

bijdrage aan muziek in de aquabrowser ● Databanken voor leden en bezoekers van de Bibliotheek via de bibliotheekvestiging,

zoals de Krantenbank, Winkler Prins, Oefenen.nl, Slimme Nieuwslezer, etc. ● Speciale content voor jeugd en onderwijs, zoals bijvoorbeeld Arrangementen voor

spreekbeurten en werkstukken ● De online cursussen van de Hema (zie onder) ● Marketing van diverse soorten content en pilots

Jaarplan BNL - 2013

50

Bibliotheek/HEMA Academie (onderdeel van inkoop e-content) HEMA Academie is het grootste online opleidingsinstituut voor bedrijven, overheid en onderwijs. De bibliotheek/HEMA Academie is een pilot waarbij aan bibliotheekleden de mogelijkheid wordt geboden om via hun bestaande lidmaatschap één pakket met cursussen te kiezen, zonder extra kosten. Er zijn drie pakketten aangeboden: IT, Sociale Vaardigheden/Social Media en Vrije Tijd. Elk pakket bevat drie cursussen die alle drie door de cursist gevolgd mogen worden. Alle cursussen zijn online te volgen op die momenten dat het de cursist schikt. De pilot startte op 12 december 2013 voor de periode van één jaar. Er zijn voor de periode van een jaar 100.000 pakketten beschikbaar. De doelstellingen van de cursussen van de bibliotheek/HEMA Academie zijn gericht op (verdere) ontwikkeling van kennis op tal van terreinen en bieden zo een meerwaarde aan bibliotheekleden voor hun professionele en persoonlijke ontwikkeling. Resultaten

● Via drie webinars, een speciale portal voor bibliotheekmedewerkers, direct mail en nieuwsbrieven is een bereik gecreëerd om zoveel mogelijk informatie en kennis voor de start van de dienst over te dragen.

● De dienst was in 2013 ca. twee weken live en die periode viel rond de feestdagen. De landelijke bekendheid van de dienst viel daarom tegen, maar toch zijn er in 2013 al 2200 accounts aangemaakt.

 

Jaarplan BNL - 2013

51

5. Financiële toelichting Financiële status ultimo 2013 In 2013 is een positief exploitatieresultaat gerealiseerd van € 51K. Dit resultaat kan worden gesplitst in een negatief resultaat op de activiteiten namens de VOB inkoopcommissie van € 545K en een positief resultaat op de activiteiten van BNL zelf van € 596K. Het negatieve resultaat van de VOB inkoopcommissie heeft geleid tot een onttrekking van de bestemmingsreserve van de inkoopcommissie. Het positieve resultaat op de activiteiten van BNL zelf is gedoteerd aan de algemene reserve. Per saldo bedraagt het stichtingsvermogen ultimo 2013 € 259K. Analyse realisatie 2013 Algemeen Financieel gezien zijn er in 2013 een drietal bepalende ontwikkelingen geweest.

1. Het terugbrengen van de beheerlasten van de digitale infrastructuur door het verder professionaliseren en efficiënter inrichten van de technische beheeractiviteiten.

2. Het oplossen van stabiliteitsproblemen met de WaaS 3. Het realiseren van een aantal speerpunten op het gebied van de (door)ontwikkeling

van met name de WaaS 2.0, het e-bookplatform en de NBC+ Door het succesvol terugbrengen van de beheerlasten van de digitale infrastructuur is BNL in 2013 in staat geweest om de kosten gemoeid met onvoorziene stabiliteitsproblemen met de WaaS alsmede een aantal budgetoverschrijdingen als gevolg van de grote technische en organisatorische complexiteit bij belangrijke projecten te compenseren. Daarnaast is in 2013 een belangrijke taakstelling gelegen in het terugdringen van het negatieve exploitatieresultaat uit 2012 en de daardoor ontstane negatieve algemene reserve van € 875K. Doelstelling daarbij was dat het tekort in 2013 met € 250K zou worden teruggebracht en in 2014 met € 625K. Met het realiseren van het terugbrengen van het tekort met € 596K in 2013 is deze taakstelling ruimschoots gehaald. Baten De baten van € 21,7 mln in 2013 zijn € 488K lager dan de begroting van € 22,2 mln. Deze lager dan gebudgetteerde baten zijn voor € 625K het gevolg van posten die in het budget via de opbrengsten zijn verantwoord terwijl deze in werkelijkheid danwel via de balans zijn gelopen (inlopen tekort -/-€ 250K via algemene reserve en + € 750K overbesteding activiteiten VOB inkoopcommissie via bestemmingsreserve) dan wel direct in mindering zijn gebracht op de kosten (€ 125K door te belasten inkoop e-books aan de VOB inkoopcommissie). Het gaat dus met name om een andere verwerking en niet om daadwerkelijk lagere baten. Tegenover de lagere baten van € 625K staat een extra eenmalige financiële bijdrage van het SIOB van € 168K met betrekking tot redactiekosten ten behoeve van leescontent die niet was gebudgetteerd.

Jaarplan BNL - 2013

52

Ten opzichte van 2012 zijn de baten met ruim € 3,1 mln afgenomen. Deze daling is het gevolg van € 979K aan hogere eenmalige projectsubsidies in 2012 en tevens was er in 2012 nog een extra bedrag van € 2,2 mln beschikbaar aan projectsubsidies uit voorgaande jaren. Beheerlasten (apparaatlasten) De werkelijke beheerlasten van € 2,1 mln zijn € 71K lager dan de begroting van € 2,2 mln. Hierbij valt op te merken dat de personele lasten fractioneel hoger (€ 30K) zijn dan begroot terwijl de materiële kosten lager (€ 100K) zijn dan begroot. De onderbesteding op de materiële kosten wordt veroorzaakt door lagere huisvestingskosten als gevolg van de verhuizing per mei 2013 naar een nieuwe locatie en door lagere kosten voor kantoorautomatisering door het insourcen van de support functie. Ten opzichte van 2012 zijn de beheerlasten gestegen met € 174K (van € 1,97 mln naar € 2,14). Met name de personele lasten hebben daarbij een stijging laten zien als gevolg van het noodzakelijk invullen van een tweetal nieuwe functies (secretariële ondersteuning en contractbeheer) en tevens was het noodzakelijk om twee functies met meer uren in te vullen dan begroot (administratie en HRM). Activiteitenlasten personeel De Activiteitenlasten personeel zijn met € 3,2 mln circa € 362K lager dan de begroting van € 3,6 mln. Deze onderbesteding valt te verklaren doordat het bij een drietal gebudgetteerde vacatures niet noodzakelijk was om die in te vullen (2 dataspecialisten en een projectmanager) en tevens is de inzet van een ingehuurde implementatie-adviseur vervangen door een medewerker in dienst van BNL wat heeft geleid tot een verdere besparing. Ten opzichte van 2012 zijn de Activiteitenlasten personeel gedaald met € 644K (van € 3,9 mln naar € 3,2 mln) als gevolg van de reeds in 2012 ingezette transitie van inhuur van medewerkers naar meer functies in dienst bij BNL. Activiteitenlasten materieel De Activiteitenlasten materieel vormen met een kostenpost van € 16,3 mln verreweg (75%) de belangrijkste categorie binnen de exploitatie van BNL. Voor dit onderdeel zal dan ook per activiteit een separate toelichting worden gegeven. Inkoop digitale content Deze activiteit wordt uitgevoerd namens de VOB inkoopcommissie en wordt bekostigd uit de opbrengst via het omslagstelsel naar alle openbare bibliotheken (€ 0,25 per inwoner van het werkgebied verantwoord onder de directe opbrengsten). Het in 2013 besteed bedrag à € 4,7 mln is € 197K lager dan de begroting van € 4,9 mln. Ten opzichte van 2012 zijn de inkopen met € 1,5 mln gestegen (van € 3,2 mln naar € 4,7 mln). Waar vorig jaar de inkoop van e-books nog niet echt los kwam als gevolg van de afhankelijkheden van diverse partners (branche, techniek en uitgevers), is in 2013 samen met de uitgeversbranche hard gewerkt aan het beschikbaar maken van e-books voor bibliotheken. Dit heeft geleid tot de inkoop van ruim € 1,1 mln aan e-books. Deze inkoop is o.a. middels de VakantieBieb-app deels reeds in 2013 uitgenut, maar zal voor het grootste deel na de livegang van het e-bookplatform in januari 2014 worden ingezet.

Jaarplan BNL - 2013

53

Verder zijn diverse digitale muzieklicenties, databanken voor leden en bezoekers van bibliotheken en speciale content voor jeugd en onderwijs ingekocht. Ontwikkeling Digitale Infrastructuur Totaal is er in 2013 € 4 mln gerealiseerd aan ontwikkeling van de digitale infrastructuur ten opzichte van een begroting van € 2,7 mln, een overbesteding derhalve van € 1,3 mln. In 2013 zijn een groot aantal diensten doorontwikkeld maar de nadruk qua ontwikkeling heeft gelegen op een drietal speerpuntprojecten te weten: NBC+, WaaS 2.0 en het e-bookplatform. Van deze drie projecten hebben de ontwikkeling van de NBC+ en het e-bookplatform geleid tot aanzienlijke overbestedingen van respectievelijk € 254K en € 614K. Dit zijn beide technisch en organisatorisch complexe (aanbestede) projecten waar verschillende oorzaken zorgen voor de overschrijding. Zo is er sprake geweest van meerdere leveranciers die van elkaar afhankelijk zijn wat leidt tot inefficiency, meer afstemming en inzet van projectmanagement en dus hogere kosten. Daarnaast moest er soms worden geschoven in de planning en ook ontstond er regelmatig extra vraag (o.a. extra functionaliteiten) waardoor de kosten verder op zijn gelopen. Deze projecten hebben tevens geleid tot overschrijdingen op de ontwikkeling van het Identity & Access Managementsysteem (IAM) van € 164K en op de servicebus die de verschillende systemen onderling laat communiceren van € 141K. Naast deze speerpuntprojecten zijn door onvoorziene stabiliteitsproblemen met de WaaS begin 2013 ook aanzienlijke kosten gemaakt aan de webinfrastructuur, wat heeft geleid tot een overschrijding van € 400K. Ten opzichte van 2012 is er € 2,9 mln minder aan ontwikkeling besteed (€ 4 mln vs. € 6,9 mln) aangezien er in 2012 meer budget beschikbaar was voor ontwikkeling. Zo is in 2012 € 979K meer aan (eenmalige) additionele projectsubsidies van het SIOB ontvangen en tevens was er in 2012 nog € 2,3 mln aan projectsubsidies uit voorgaande jaren beschikbaar. Overige kosten Totaal is er in 2013 € 3,8 mln gerealiseerd aan Overige kosten, dit was conform budget. Ten opzichte van 2012 zijn deze kosten gedaald met € 478K (van € 4,3 mln naar € 3,8 mln) Onder deze categorie worden verschillende kosten verantwoord. Allereerst is BNL naast het ontwikkelen en beheren van de digitale infrastructuur voor een aantal onderdelen ook verantwoordelijk voor het verzorgen van de content zoals de redacties van Leesplein en Literatuurplein. Hierbij dient te worden opgemerkt dat dit vanaf 2014 door de branche via de VOB inkoopcommissie zal worden gefinancierd. BNL heeft in 2013 voor dit onderdeel een aanvullende bijdrage van het SIOB ontvangen van € 168K. Dit bedrag staat verantwoord onder de baten en dient ter dekking van de overschrijding op Leesplein en Literatuurplein van € 112K. Onder de post Schoolbieb / de Bibliotheek op school wordt de bijdrage inzake de opgezette ‘vergoedingsregeling aanschaf van schoolbibliotheeksystemen’ verantwoord. Deze regeling

Jaarplan BNL - 2013

54

loopt over 3 schooljaren (vanaf sept. 2013 t/m aug. 2016) waarbij de kosten in 2013 zijn gebaseerd op de aan bibliotheken uitgekeerde voorschotten (zijnde 50% van de vastgestelde vergoeding van € 0,035 per inwoner). Deze post laat een onderbesteding zien van € 246K aangezien de volledige vergoeding voor een heel kalender jaar was gebudgetteerd. Verder is in 2013 onder ‘e-Muziek Bijdrage CDR’ een bijdrage van € 500K aan het CDR inzake muziekcontent opgenomen. Deze post is conform voorgaande jaren waarbij de bijdrage alleen in 2012 rechtstreeks via het SIOB is verantwoord. Ook heeft BNL een grote raamovereenkomst afgesloten met een derde partij inzake het verwerken van en toegang tot metadata wat deels in het verleden door de bibliotheken individueel werd gedragen (en deels nieuwe activiteiten met betrekking tot de NBC+ ondersteunt). De kosten die hieruit voortvloeien zijn onder de NBC+ Zoeken en Vinden en NBC+ Bronnen en Aanvragen verantwoord. Tot slot worden er onder de post Bezitssynchronisatie voor € 484K aan kosten verantwoord voor het ontsluiten van titeldata van bibliotheken op de NBC+. Aangezien hiervan reeds een groot deel is gerealiseerd in 2012 zijn deze kosten gedaald ten opzichte van vorig jaar met € 359K (van € 843K in 2012 naar € 484K in 2012). Beheer Digitale Infrastructuur Eén van de belangrijkste onderdelen bij BNL vloeit voort uit de doelstelling waarbij nieuw ontwikkelde en reeds bestaande infrastructuur in stand moet worden gehouden en worden beheerd. De afdeling Beheer is verantwoordelijk voor het organiseren van dit beheer, wat uiteenvalt in applicatiebeheer en technisch beheer (functioneel beheer valt onder de verantwoordelijkheid van productmanagers). Op totaalniveau is aan deze beheeractiviteiten € 3,4 mln besteed waar € 4,6 mln was begroot, een forse onderbesteding derhalve van € 1,2 mln. Ten opzichte van 2012 zijn de beheerkosten gedaald met € 284K (van € 3,7 mln naar € 3,4 mln) terwijl een stijging van de kosten met € 904K was begroot als gevolg van het in beheer nemen van in 2012 ontwikkelde diensten. In 2013 is dan ook een grote focus geweest op het onder controle houden van de beheerkosten. Hierbij zijn een drietal kostenbesparende maatregelen doorgevoerd:

1. Het vervangen van inhuurkrachten door interne medewerkers 2. De gebudgetteerde kosten voor overgang naar een nieuwe Managed Hosting-partij

zijn door een efficiënt migratieplan lager uitgevallen 3. Beheercontracten en facturen worden continu kritisch beoordeeld op noodzaak,

juistheid en besparingsmogelijkheden. Deze focus op de kosten heeft zijn vruchten duidelijk afgeworpen waardoor de kosten ten opzichte van 2012 zijn gedaald en waardoor een grote onderbesteding ten opzichte van het budget is gerealiseerd.

Jaarplan BNL - 2013

55

Marketing & Communicatie In 2013 zijn de kosten voor BNL van diverse marketingacties afgebouwd (van € 639K in 2012 naar € 223K in 2013) waarbij het uitgangspunt is dat marketingacties met name door de branche zelf via de VOB inkoopcommissie gefinancierd dienen te worden. In 2013 zijn voor circa € 400K aan diverse marketingcampagnes reeds bekostigd via de Inkoop Content onder de verantwoordelijkheid van de VOB Inkoopcommissie. In 2013 zijn door BNL zelf alleen nog de kosten á € 220K met betrekking tot de reeds in 2012 opgestarte grote publiekscampagne Lees Meer verantwoord (ook € 200K in 2012). Vanuit de beheerlasten is tevens € 51K besteed aan Marketing & Communicatie-activiteiten (nieuwsbrieven en bijeenkomsten). Overige activiteiten In 2013 heeft BNL middels het Innovatielab financiering geboden aan een drietal haalbaarheidsonderzoeken en pilotprojecten. Totaal is hier € 161K aan besteed ten opzichte van een begroting van € 100K, een overbesteding derhalve van € 61K. In 2012 is € 302K besteed aan deze Innovatielab-activiteiten.  

Jaarplan BNL - 2013

56

Continuïteit van de stichting De digitale innovatie in de openbare bibliotheekbranche is met het Bibliotheekcharter vanaf 2010 structureel ingezet. Het ministerie van OCW heeft hiertoe de afgelopen jaren een innovatiesubsidie verleend aan BNL. Begin 2012 is aan het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) mandaat verleend om namens de minister van OCW projectsubsidies voor de opdrachttaak Digitale Innovatie te verstrekken. Deze mandaatregeling houdt in dat BNL bij het SIOB subsidie aan kan vragen voor haar activiteiten. Het SIOB neemt namens de minister een besluit op deze aanvraag. De huidige mandaatregeling eindigt echter op 31 december 2014. Per 1 januari 2015 zal naar verwachting de nieuwe bibliotheekwetgeving in werking treden. BNL is door het ministerie van OCW formeel meegedeeld dat op grond van deze wet BNL per genoemde datum geïntegreerd zal worden in de Koninklijke Bibliotheek. 2013 heeft reeds in het teken gestaan van de eerste stappen op weg naar deze integratie en in 2014 zal deze overgang verder vorm krijgen. Op basis van wat nu bekend is zal dit naar alle waarschijnlijkheid betekenen dat BNL per 2015 zelf geen taken meer uitvoert en dat de stichting in de loop van dat jaar zal worden opgeheven / ontbonden. Personele zaken Per 31 december 2013 bedroeg het aantal medewerkers in vaste dienst 44 ( 41,6 FTE). Per eind 2012 was dit 35 (32,9 FTE). In 2013 is de reeds in 2011 ingezette transitie van het inhuren van medewerkers naar het meer in dienst nemen van medewerkers verder ingevuld wat met name op de afdeling Beheer een flinke kostenreductie tot gevolg heeft gehad. Kasstromen en financieringsbehoefte De beschikking van de projectsubsidie voor BNL voor het jaar 2013 is per 17 mei 2013 door het SIOB verleend. Dit heeft tot gevolg gehad dat een gelijkmatige verstrekking van de bevoorschotting pas per genoemde datum op gang is gekomen. Op basis van de benodigde middelen volgens een maandelijks actuele liquiditeitsprognose heeft tot mei 2013 de bevoorschotting door SIOB op ad-hoc basis plaatsgevonden, waardoor de liquiditeitspositie door het jaar heen wel toereikend is geweest. Deze situatie was ook al het geval in voorgaande jaren en er is toen naar gestreefd om voor 2013 het proces van subsidie aanvragen en beschikken beter en tijdig te stroomlijnen. Helaas heeft dit dus niet tot het gewenste resultaat geleid. Voor 2014 is dit proces wel tijdig afgerond waarbij de beschikking reeds in de loop van januari 2014 is afgegeven waarmee de tijdige bevoorschotting is geregeld.  

Jaarplan BNL - 2013

57

Voornaamste risico’s Zoals benoemd onder “Continuïteit van de stichting” zal BNL per 1 januari 2015 geïntegreerd worden met de KB. Door OCW is dan ook aan BNL te kennen gegeven dat BNL per 2015 geen subsidie meer zal ontvangen, aangezien dit geheel overgaat naar de KB. 2014 zal derhalve in het teken staan van de uitwerking en invulling van deze gehele integratie. Aangezien dit proces consequenties heeft die alle werkgebieden en processen van BNL raakt, wordt dit proces van integratie in nauw contact met alle betrokken partijen uitgevoerd en met de inzet van de daarbij behorende specialisten om ervoor te zorgen dat alle risico’s die kunnen voortkomen uit dit proces tot een minimum worden beperkt. Aangezien het grootste deel van de inkomsten van BNL bestaat uit subsidies, dient zij aan specifieke wet- en regelgeving te voldoen. Daartoe heeft de stichting regelmatig contact met betrokken partijen alsmede met externe adviseurs. Het bestuur is van mening dat deze risico’s de juiste aandacht krijgen. Den Haag, maart 2014 Namens het Bestuur van Stichting Bibliotheek.nl H.B. Eenhoorn D.J. van Leeuwen Voorzitter bestuur Directeur E. Van Nispen tot Sevenaer Penningmeester bestuur

Jaarplan BNL - 2013

58

Deel 2:

Jaarrekening

Jaarplan BNL - 2013

59

BALANS PER 31 DECEMBER 2013(na resultaatbestemming)ACTIVA

Vaste activaMateriële vaste activa 406.765 420.076 Totaal vaste activa 406.765 420.076

Vlottende activa

VorderingenOnderhanden subsidieprojecten - 123.154 Debiteuren 277.396 84.827

31 december 2012€

31 december 2013€

Belastingen 872.808 1.180.515 Overige vorderingen en overlopende activa 613.349 856.692

1.763.553 2.245.188

Liquide middelen 1.644.450 1.764.908

Totaal vlottende activa 3.408.003 4.010.096

TOTAAL ACTIVA 3.814.768 4.430.171

PASSIVA

Eigen vermogenAlgemene reserve 277.945- 874.195- Bestemmingsfonds OCW 987 987 Bestemmingsreserves 535.945 1.081.127 Totaal eigen vermogen 258.987 207.919

Langlopende schuldenInvesteringssubsidie 86.139 193.893 Totaal langlopende schuld 86.139 193.893

Kortlopende schuldenCrediteuren 1.879.029 3.218.479 Onderhanden subsidieprojecten 15.000 - Belastingen en premie sociale verzekeringen 104.935 87.110 Pensioenen 46.642 65.364 Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap - 35.330

31 december 201231 december 2013€ €

Overige schulden en overlopende passiva 1.424.036 622.076 Totaal kortlopende schulden 3.469.642 4.028.359

TOTAAL PASSIVA 3.814.768 4.430.171

Jaarplan BNL - 2013

60

EXPLOITATIEREKENING 2013

Resultaat over 2012

Realisatie Realisatie Realisatie Begroting Realisatie Realisatie Realisatie

Activiteiten BNL VOB inkoop-

commissie Totaal Activiteiten BNL VOB inkoop-

commissie Totaal€ € € € € € €

BATEN

Directe opbrengsten

Overige inkomsten 207.820 4.132.781 4.340.601 4.985.000 268.278 3.273.606 3.541.884

SubsidiesOCW subsidies 17.406.082 17.406.082 17.249.401 20.553.652 20.553.652

TOTAAL BATEN 17.613.902 4.132.781 21.746.683 22.234.401 20.821.930 3.273.606 24.095.536

LASTEN

Beheerslasten personeel 886.073 886.073 857.109 704.992 704.992 Beheerslasten materieel 1.257.712 1.257.712 1.357.790 1.265.257 1.265.257 Totaal beheerslasten 2.143.785 - 2.143.785 2.214.899 1.970.249 1.970.249

Activiteitenlasten personeel 3.265.180 3.265.180 3.626.796 3.909.346 3.909.346 Activiteitenlasten materieel 11.617.431 4.677.963 16.295.394 16.392.706 15.825.089 3.200.492 19.025.580 Totaal activiteitenlasten 14.882.611 4.677.963 19.560.574 20.019.502 19.734.435 3.200.492 22.934.927

TOTAAL LASTEN 17.026.396 4.677.963 21.704.359 22.234.401 21.704.684 3.200.492 24.905.176

Saldo uit gewone bedrijfsvoering 587.506 545.182- 42.324 - 882.754- 73.114 809.639-

Saldo rentebaten en -lasten 8.744 8.744 - 8.559 8.559

EXPLOITATIERESULTAAT 596.250 545.182- 51.068 - 874.195- 73.114 801.081-

Verdeling resultaat naar activiteiten

Activiteit Lasten Baten Resultaat rente-verdeling Eind-resultaat

Subsidiestroom inzake Innovatieproject 16.829.806 17.417.312 587.506 8.744 596.250Baten en lasten in het kader van de Inkoopcommissie 4.677.963 4.132.781 -545.182 -545.182Baten en lasten uit door te belasten abonnementen 196.590 196.590 0 0Rentebaten en lasten 8.744 8.744 -8.744 0Totaal 21.704.359 21.755.427 51.068 - 51.068

Op basis van deze verdeling wordt het exploitatieresultaat als volgt verdeeld:

Bestemmingsfonds OCWBestemmingsreserve Inkoopcommissie 545.182- Onderhanden werk InnovatiesubsidieAlgemene reserve 596.250

51.068

2013

Resultaat over 2013

Jaarplan BNL - 2013

61

GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Algemeen

Activiteiten

Grondslagen voor waardering van activa en passiva

Algemeen

Materiële vaste activa

Vorderingen

Langlopende schulden

Overige balansposten

De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met de jaarlijkse afschrijving die is gebaseerd op de verwachte economische levensduur. De afschrijving wordt berekend naar rato van tijdstip van investeren.

De verslaglegging is opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde verslaggevingregels. Specifiek is de jaarrekening opgesteld overeenkomstig het Handboek Cultuursubsidie Instellingen 2013 - 2016 en de regeling op het specifiek cultuurbeleid van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap als mede Richtlijn 640 "Organisaties zonder winststreven" van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Alle bedragen in de jaarrekening zijn in euro's.

Stichting Bibliotheek.nl helpt bibliotheken bij innoveren, door het ontwikkelen van een landelijke digitale infrastructuur en nieuwe diensten en door te helpen bij de implementatie daarvan.

Tenzij anders vermeld, worden de overige balansposten opgenomen tegen nominale waarde.

De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Indien noodzakelijk worden de vorderingen gecorrigeerd met een voorzienig voor mogelijke oninbaarheid.

De opgenomen langlopende schuld is gewaardeerd tegen nominale waarde.

Grondslagen voor bepaling van het saldo van baten en lasten

Lasten

Pensioenen

Eventuele investeringssubsidies worden verantwoord onder de langlopende schulden als subpost investeringssubsidies. Deze investeringssubsidie valt vrij via de exploitatierekening gelijklopend met de afschrijvingstermijn van de investering.

De lasten worden bepaald op basis van historische kostprijs en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.

De pensioenregeling van de stichting betreft een beschikbaar premieregeling. De pensioenregeling wordt gefinancierd door afdrachten aan de pensioenuitvoerder, te weten het bedrijfstakkenpensioenfonds voor de Openbare Bibliotheken.

De aan de pensioenuitvoerder te betalen premie wordt als last in de exploitatierekening verantwoord. Voor zover de te betalen premie over het boekjaar nog niet is voldaan, wordt deze als verplichting in de balans opgenomen. Indien de in het boekjaar betaalde premiebedragen de te betalen premie overtreffen, wordt het teveel betaalde bedrag opgenomen als vordering.

Als de reeds betaalde premiebedragen de verschuldigde premie overtreffen, wordt het meerdere opgenomen als overlopend actief voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door het fonds of van verrekening met in de toekomst verschuldigde premies.

Algemeen

Verantwoording subsidies

Het saldo van baten en lasten wordt bepaald als het verschil tussen de waarde van de geleverde prestaties en de lasten over het jaar. Verliezen worden verantwoord zodra zij voorzienbaar zijn. Baten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben.

De ontvangen subsidies worden in de exploitatierekening verwerkt voor zover kosten ervoor zijn gemaakt. Het niet besteedde deel van de subsidie wordt als een passief post in de balans opgenomen als een negatief onderhanden werk positie. Omwille van het inzicht worden de ontvangen subsidiegelden onder de subsidies in de exploitatierekening verantwoord. Vervolgens wordt het niet bestede deel als mutatie onderhanden subsidieprojecten gecorrigeerd op de ontvangen subsidiegelden, waardoor de subsidie bate resteert welke toeziet op de juiste periode.

Jaarplan BNL - 2013

62

 

TOELICHTING OP DE BALANS

Vaste activa

Materiële vaste activa 31-12-13 31-12-12

406.765 420.076 406.765 420.076

Verloopstaat materiële vaste activaInrichting/in-ventaris

Hardware eigen gebruik

Hardware voor doelstelling Totaal

Boekwaarde per 1 januariAanschafwaarde 87.289 243.394 384.182 714.865 Cumulatieve afschrijvingen 20.644- 83.857- 190.289- 294.789- Boekwaarde per 1 januari 66.645 159.537 193.893 420.076

Mutaties boekjaar

Boekwaarde per 31 december

Investeringen 216.615 7.699 11.621 235.935 Afschrijvingen 48.535- 81.335- 119.375- 249.246-

168.080 73.636- 107.754- 13.311-

Stand per 31 decemberCumulatieve aanschafwaarde 303.904 251.093 395.803 950.800 Cumulatieve afschrijving 69.179- 165.192- 309.664- 544.035- Boekwaarde per 31 december 234.725 85.901 86.139 406.765

Afschrijvingspercentages 20-33,33% 33,33% 33,33%

31-12-13 31-12-12Vorderingen

Onderhanden subsidieprojectenVooruitbetaalde Innovatiegelden 2013 0 123.154

Debiteuren 277.396 84.827Een voorziening voor mogelijke oninbaarheid wordt niet noodzakelijk geacht

Vlottende activa

De investering wordt verwerkt conform het handboek instellingen waarin is bepaald dat indien de investering gefinancierd wordt middels subsidies, de investering geactiveerd wordt en de ontvangen subsidie hiervoor gepassiveerd wordt. Deze passief post valt vrij naar gelang er afgeschreven is over de investering.

BelastingenOmzetbelasting 872.808 1.180.515

Overige vorderingen en overlopende passivaNog te ontvangen bedragen 12.930 150.443 Vooruitbetaalde bedragen 595.956 701.786 Waarborgsommen 4.463 4.463 Balans per 31 december 613.349 856.692

Liquide middelenABN-AMRO betaalrekening 457.349 1.761.237 ABN-AMRO deposito 86.887 881 ABN-AMRO ondernemersdeposito 1.099.880 2.458 ABN-AMRO ondernemers topdeposito 334 332 Balans per 31 december 1.644.450 1.764.908

De liquide middelen staan geheel ter vrije beschikking van de Stichting.

Jaarplan BNL - 2013

63

 

TOELICHTING OP DE BALANS (vervolg)

PASSIVA

Eigen vermogen

31-12-13 31-12-12Algemene reserveBalans per 1 januari/openingsbalans 874.195- - Resultaat boekjaar 596.250 874.195- Balans per 31 december 277.945- 874.195-

Bestemmingsfonds OCW

Balans per 1 januari/openingsbalans 987 480.646- Mutatie boekjaar 481.633 Balans per 31 december 987 987

Bestemmingsreserves

De bestemmingsreserves bestaan uit:

Bestemmingsreserve Inkoopcommissie 535.945 1.081.127

Dit bestemmingsfonds geeft het saldo weer over de jaren 2010 en 2011 met betrekking tot de instellingssubsidie. Per saldo is over de jaren een bedrag van EUR 987 meer ontvangen dan dat er kosten zijn gemaakt.

535.945 1.081.127

Bestemmingsreserve Inkoopcommissie

Balans per 1 januari/openingsbalans 1.081.127 1.008.013 Bij: dotatie 545.182- 73.114 Balans per 31 december 535.945 1.081.127

Jaarplan BNL - 2013

64

 

TOELICHTING OP DE BALANS (vervolg)

Langlopende schulden31-12-13 31-12-12

Langlopende schuld inzake investering in materiële vaste activa 86.139 193.893

Balans per 1 januari 193.893 207.841 Bij: dotatie vanuit investeringssubsidie 11.621 99.206 Af: vrijval lineair met afschrijving op activa voor doelstelling 119.375- 113.154- Balans per 31 december 86.139 193.893

Kortlopende schulden

Crediteuren 1.879.029 3.218.480

Onderhanden subsidieprojecten

Deze schuld is gevormd uit de ontvangen innovatiesubsidie. Conform het handboek instelling cultuursubsidies 2013-2016 dient ter grootte van het investeringsbedrag een langlopende schuld gevormd te worden welke vrijvalt na analogie van de afschrijving op de investering.

Vooruitontvangen SIOB gelden 15.000 Balans per 31 december 15.000 -

Belastingen en premies sociale verzekeringenLoonheffing 104.935 87.110

PensioenenBedrijfstakpensioenfonds 46.642 65.364

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

De Stichting is aangesloten bij het bedrijfstakpensioenfonds "Pensioenfonds Openbare bibliotheken". Er zijn geen afwijkende pensioentoezeggingen aan het personeel.

Afrekening projectsubsidie Innovatiebudget - 35.330 - 35.330

Overige schulden en overlopende passivaNog te ontvangen facturen 1.151.405 337.867 Nog te betalen vakantiegeld en -dagen 169.497 141.909 Nog te betalen personeel 83.054 142.300 Vooruitontvangen bedragen 20.080 -

1.424.036 622.076

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen

Aangegane verplichtingen met derdenTen behoeve van de innovatiegelden 2014 zijn per balansdatum reeds diverse projectverplichtingen aangegaan.

Aangegane verplichtingen met derdenDe afgegeven garantie ten behoeve van derden bedraagt per ultimo 2013 € 85.000

HuurverplichtingDe huidige huurovereenkomst (Stichthage) loopt tot 31 december 2017. De jaarlijkse huurverplichting bedraagt € 230.850.

Jaarplan BNL - 2013

65

 

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING

BATEN Werkelijk Begroting Werkelijk2013 2013 2012

Directe opbrengsten (overige inkomsten)Omslag Bibliotheek.nl (namens VOB inkoopcommissie) 4.132.781 4.875.000 3.273.606 Abonnementen 196.590 235.000 254.750 Overige baten 11.230 125.000- 13.528

4.340.601 4.985.000 3.541.884 Subsidies

OCW Projectsubsidie Innovatiebudget 17.249.401 17.249.401 17.249.401

OCW Projectsubsidie Innovatiebudget voorgaande jaren 2.256.457 Bij: eenmalige financiele bijdragen 168.302 1.147.000 Af: deel investeringsubsidie (passiva) 11.621- - 99.205- OCW baten, inzake projectsubsidie Innovatiebudget 156.681 - 3.304.252

17.406.082 17.249.401 20.553.652

LASTEN

Beheerslasten personeel

Salarissen 591.998 365.588 Sociale lasten 88.348 73.398 Pensioenlasten 88.132 25.781

768.478 - 464.767 Inhuur personeel 155.230 270.225 Ontvangen subsidie 37.635- 30.000-

886.073 857.109 704.992

Het gemiddeld aantal personeelsleden bedraagt in 2013: 41 (2012: 30).

Beheerslasten materieel

Overige personeelskosten 193.196 206.220 273.315 Huisvestingskosten 352.348 409.793 344.156 Kantoorkosten 261.049 343.430 258.904 Verkoopkosten 372 - 153 Afschrijvingskosten 129.871 100.000 86.390 Algemene kosten 320.876 298.347 302.338

1.257.712 1.357.790 1.265.257

Overige personeelskosten

Reiskst woon/werk onbelast 74.005 101.220 97.712 Overige reis- en verblijfskosten 151.753 87.615 Opleidingskosten 13.989 20.000 6.669 Seminars/brainstorm etc. 2.025 40.000 67.460 Verwerkingskosten salarissen 4.677 8.722 Representatiekosten 45.000 Diversen 46.679 86.223

293.128 206.220 354.401 Doorbelast aan activiteiten 99.932- 81.086-

193.196 206.220 273.315

Personeelsleden

Jaarplan BNL - 2013

66

 

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING (VERVOLG)

Werkelijk Begroting Werkelijk2013 2013 2012

Huisvestingskosten

Huurlasten 269.159 282.260 266.619 Schoonmaakkosten gebouw 33.826 67.570 54.084 Overige huisvestingskosten 49.363 59.963 23.454

352.348 409.793 344.156

Kantoorkosten

Kantoorbenodigdheden 27.699 42.000 41.648 Telefoonkosten 46.918 40.000 44.264 Kantoorautomatisering 173.436 223.830 161.879 Abonnementen en vakliteratuur 9.106 24.000 4.022 Drukwerk en fotokopieerkosten 3.890 10.000 6.953 Overige kantoorkosten - 3.600 138

261.049 343.430 258.904

Verkoopkosten

Representatiekosten 372 153 372 - 153

Afschrijvingskosten

Inrichting/inventaris 48.536 20.000 15.559 Eigen hardware 81.335 80.000 70.831

Totaal afschrijving 129.871 100.000 86.390 -

129.871 100.000 86.390

Algemene kosten

Advies P & O 94.237 100.000 92.785 Werving & Selectie 33.430 51.347 8.402 Juridisch advies 13.098 25.000 16.112 Overige advieskosten - 84.503 Accountants-, administratie- en (belasting-)advieskosten 55.796 45.000 60.884 Bestuurskosten 45.840 47.000 27.181 Marketing en communicatie 51.627 30.000 Overige algemene kosten 26.848 12.472

320.876 298.347 302.338

Activiteitenlasten personeel

Salarissen 1.794.937 1.645.788 Sociale lasten 512.039 472.945 Pensioenlasten

2.306.976 - 2.118.733 Inhuur personeel 893.695 1.709.527 Ontvangen ziekengeld 35.423- Overige personeelskosten 99.932 81.086

3.265.180 3.626.796 3.909.346

Activiteitenlasten materieel

Inkoop digitale content 4.677.963 4.875.000 3.200.492 Ontwikkeling Digitale Infrastructuur 4.017.334 2.734.989 6.904.878 Overige kosten 3.762.919 3.750.995 4.241.231 Beheer Digitale Infrastructuur 3.453.169 4.642.411 3.737.702 Marketing & Communicatie 223.135 290.000 639.673 Overige activiteiten 160.874 99.311 301.604

16.295.394 16.392.706 19.025.580

Jaarplan BNL - 2013

67

 

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING (VERVOLG)Werkelijk Begroting Werkelijk

2013 2013 2012Content inkoop tbv bibliotheken

Inkoop content / VOB inkoop 40 4.677.963 4.875.000 3.200.492 4.677.963 4.875.000 3.200.492

Ontwikkeling Digitale Infrastructuur

Webinfrastructuur 6 440.265 40.000 460.073 Digital Content Repository (DCR) 9 18.186 37.000 322.011 Widgets 100 - 532.172 Widgetsplatform 101 12.627 30.000 974.334 Widget Store 3 1.520 - 312.140 Web 2.0 functionaliteiten - - NBC+ Open Zoekplatform 105 93.358 60.000 780.867 NBC + Zoeken en Vinden 106 715.372 350.000 478.002 NBC+ Bronnen 107 305.150 450.000 835.331 Aanvragen 108 23.862 16.200 Bezitsynchronisatie 2 110.613 - Servicebus 10 215.895 75.000 305.320 Identity and Access Management (IAM) 4 224.212 60.000 456.503 Online Betalen 11 - 8.465 E-book platform 31 1.089.408 475.000 - Recommender / Inlichtingenfunctie 12 33.392 34.989 218.021 Datawarehouse (DWH) 8 63.640 150.000 289.549 Literatuurplein 13 - 39.648 Analytics 14 - 16.000 1.870 Software Development Kit (SDK) 15 1.810 12.000 30.765 Aansluiten G4 16 - 493.499 PuppyIR 17 - 55.000 CRM B2C 75 26.967 120.000 230.180 CRM B2B 18 14.231 10.000 46.216 G!ds 22 75.971 72.000 Waas 114 383.677 350.000 Portal 113 40.723 150.000 Schoolbieb / de Bibliotheek op School 27 94.083 80.000 Jeugd lezen 70.000 Literatuurplein 21 17.840 20.000 Overige 34 14.533 56.800 Responsive Design 19 - 34.912

4.017.334 2.734.989 6.904.878

Overige kosten

Leesplein 20 142.787 100.000 314.645 Literatuurplein 21 169.073 100.000 201.290 G!ds 22 116.622 90.000 255.040 Samenwerking met media 26 - - Schoolbieb / de Bibliotheek op School 27 94.154 340.000 462.317 Muziek 28 21.875 150.000 244.215 E-books en E-readers 31 24.168 - 259.149 E-reader 36 - 48.900 Voortgezet Onderwijs 32 - 7.328 Jeugd 33 - 36.783 Overige 34 6.502 - 15.630 e-Muziek Bijdrage CDR 117 500.000 500.000 - Waas 114 23.538 - - Portal 113 4.070 50.000 - NBC + Zoeken en Vinden 106 1.304.524 1.295.995 999.789 NBC+ Bronnen 107 336.278 336.000 - Aanvragen 108 534.856 489.000 552.980 Bezitsynchronisatie 2 484.472 300.000 843.167

3.762.919 3.750.995 4.241.231

Jaarplan BNL - 2013

68

 

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING (VERVOLG)Werkelijk Begroting Werkelijk

2013 2013 2012Beheer Digitale Infrastructuur

Beheer 3.143.362 2.843.770 Hosting 228.218 459.258 Implementatie - 269.791 Licenties 81.589 164.881

3.453.169 4.642.411 3.737.701 Afschrijving infrastructuur 119.375 113.152 Vrijval investeringsreserve 119.375- 113.152-

3.453.169 4.642.411 3.737.702

Marketing & Communicatie

Marketing Algemeen 50 - 190.498 Social Media 51 - 29.415 SEO 52 - 32.527 Huisstijl 53 2.640 40.000 30.438 Segmentatie 54 - 55.677 Usability 55 - - 48.022 Campagne Lees Meer 56 220.495 200.000 205.182 Lead generatie 110 0 50.000 - BNL backoffice 57 - 47.914

223.135 290.000 639.673

Overige activiteiten

Research & development (innovatielab) 70 160.874 99.311 301.604 160.874 99.311 301.604

Saldo rentebaten en -lasten

Rentebaten 8.744 - 8.559 8.744 - 8.559

Jaarplan BNL - 2013

69

Deel 3:

Overige gegevens

Jaarplan BNL - 2013

70

OVERIGE GEGEVENS

Statutaire bepaling exploitatieresultaat

Bestemming saldo exploitatierekening door het bestuur

Het saldo wordt als volgt verdeeld: Werkelijk Werkelijk2013 2012

Er zijn geen statutaire bepalingen met betrekking tot de bestemming van het exploitatieresultaat.

Bestemmingsreserve Inkoopcommissie 545.182- 73.114 Algemene reserve 596.250 874.195-

51.068 801.081-

Gebeurtenissen na balansdatumEr hebben geen gebeurtenissen na balansdatum plaatsgevonden.

ControleverklaringDe door Lentink Audit B.V. afgegeven verklaring betreffende deze jaarrekening is opgenomen op de volgende pagina.