Karın travmalarına yaklaşım

Doç. Dr. Pars Tunçyürek

Travmaya genel yaklaşım» 45 y altında en sık ölüm nedeni» Künt veya penetran» Politravma (çok sayıda sistem risk altında)» Genel değerlendirme (ABCDEFG)» Temel incelemeler (kan grubu, PA AC, karın içi

sıvı varlığına yönelik hızlı USG...)» Hastanede kaldığı süre içinde değerlendirme

tekrarlanmalı» Triaj » Hastanın stabilize edilmesi ve buna yönelik

girişimlere öncelik tanınması (temel prensip)

Karın yaralanmaları

» Künt-Penetran » En önemli risk Hipovolemik şok» Tanı

» Fizik bakı» Değerlendirilebilir durumdaki

hastada “periton irritasyon bulguları” çok önemlidir.

Karın USG» Hızlı, sensitif (spesifik değil)» Yapan kişiye bağımlı» Hızlı değerlendirme aracı olarak acil

serviste kullanılabilir» Retroperitondaki değeri kısıtlı

Etkinliği üzerinde tartışmalar olan yöntemlerMR, Tanısal laparoskopi, laparoskopik US,

Anjiografi (embolizasyon işlemi de yapılabilir), endoskopi

FAST (The Focused Assessment with Sonography for Trauma)

Bilgisayarlı Tomografi (BT)

» Hastanın genel durumu stabil olmalı» Spiral BT (Konvansiyonel BT azaldı)» İçi boş organ yaralanmaları için yeterli

bilgi vermez. Ancak serbest hava iyi görüntülenir.

» Solid organ yaralanmalarını tanıyabilir» Konservatif yöntemlerde izlem amacıyla

kullanılır.

»Diagnostik peritoneal lavaj

» Diagnostik peritoneal lavaj» 10-20 ml den fazla serbest kan» 100.000/ml den fazla eritrosit» 500/ml den fazla lökosit» 20 U/L üzerinde amilaz» 3 U/L üzerinde alkalen fosfataz» Bilirübin» Barsak içeriği

Karaciğer yaralanmaları» Anatomik yerleşim

önemli» Derinlik sınıflamada

yararlı

Karaciğer yaralanmalarında onarım teknikleri

» Primer onarım» Perihepatik packing, omental packing» Hepatektomi» Damar ve safra yolu onarımları» ...

Karın içi büyük damar yaralanmaları

» Aort (nadir. Mortalite yüksek)» Renal arter (kesici delici alet

yaralanmaları ile» İliak damar yaralanmaları (pelvik

fraktürlere eşlik eder)» Vena Cava yaralanmaları (Suprahepatik,

infrahepatik, retrohepatik)» Büyümekte olan retroperitoneal

hematom Retroperitoneal damar yaralanmaları

Retrohepatik vena kava

Dalak yaralanması

» Son 10 yılda yönelim değişikliği olmuştur» Seçilmiş olgularda BT ile izlem

» Genel durumu stabil» >2Ü kan transfüzyonu gereksinimi

olmayan» Hemoperitoneeum genişlemeyen» Dalak laserasyonunda opak maddenin

damar dışına kaçışı olmayan» Eşlik eden organ yaralanması şüphesi

olmayan

Dalak koruyucu işlemler.

» Özellikle Genç hastalarda korunmasının önemi vardır.

(Dalak onarımı, omental patch, mesh ile kompresyon, parsiyel splenektomi)

İçi boş organ yaralanmaları

» Mide, duodenum, ince barsak, kolon ve rektum yaralanmaları

» Temiz yaralanmalarda primer onarım eksteriorizasyona yeğlenmeye başlanmıştır.

» En riskli Duodenal yaralanmalar

Böbrek yaralanmaları

» Preoperatif tanı konması önemlidir.» Nefrektomiden kaçınılmalı, yaşamı

tehlikeye atan durumlar dışında onarım teknikleri uygulanmalıdır

Hasar kontrol cerrahisi

» Masif transfüzyon yapılan (<10Ü)» Asidoz, hipoksi, koagülopati olan» Engellenebilir karın içi kontaminasyonu

olan» Yoğun bakım şartları hastanın

stabilizasyonu için uygunsa....

Ameliyatta hasarın primer nedeni kontrol altına alınır ve stabilleştikten sonra (24-48 hr) opere edilir.