Rimski katakombi

Најдобро сведоштво за организацијата и развивањето на христијанската црква

Уште за времето на Св.Павле (61 г.) во Рим имало одредени форми на организација

Kатакомбите го носат името на дарителот на земја

Повторно се откриени 16 в. а најmnogu се пронајдени во крајот на 19в.

Giovanni Batista de Rossi (1822-1894) ги објавил во “Roma Sotterranea Cristiana”

St.Callixtus

Откриена е во 1849 од Џовани Батиста де Роси

Najreprezentativna, najstara (sr. na 2 vek) i najgolema (10 km)

\akonot Kalis (podocna stanuva papa) e tuka pogreban

Oфицијална гробница на римските папи,се до 6 в. тука се погребувани епископи - 9 папи и 3 африкански епископи

1.Криптата на папите2.Криптата на Луцина

3.Криптата(кубикулумот) на сакраментите

4.Одајата на ѓаконот Северус

5.Криптата на 5те светители

Pet glavni dela:

Kriptata na Lucina

Sr. na 2 - 3 vek Најстара претстава на Добриот пастир - релјеf на локус со фрула (античка матрица - Орфеј)

Најрепрезентативна : кубикулум А5

Епитафи со претstави на крстови, ленгери и христови монограми (најчесто Kонстантинови)

Evharisti~en banket (po~. na 3 vek)

Риба: како натпис ΙΧΘΥΣ Pogreben natpis so krstolika

scena - 2 ribi okolu trozabec, postaveni vo forma na hristov monogram = soteriolo{ka epopeja

Se povrzuva i so pokrstuvaweto: pretstava od kubikulumot A6 (3 v.)

Ostanati pretstavi:

Psalm 41 - најмногу со гулаби (речиси редовно со маслинови или палмови гранчиња) и Hристов монограм или извор во средината

Oranti фланкирани со животински претстави

Циклус на старозаветен Јона - 3 стандардни епизоди: 1.Mорнарите го

фрлаат во морето; 2.Kитот го исплукува на брегот; 3.Jона се одмора пред Ниневија (префигурација на христовата жртва)

Katakombata na Domitila

Најстарото јадро е од ср. на 2. век повеќе локации кои подоцна се

сврзале со проширување 2 нивоа, а некаде има и tri иli четiri Во vtora половина на 3в. донесени

телата на мачениците Нереј и Ахилеј и погребани vo kripta на 3. ниво

Во 4. век папата Дамас околу оваа крипта подигнал базилика со под на 2. ниво и кров над 4. - трокорабна со гинеакони над бочните кораби (rуинирана во 8 в., а целосно срушена од земјотрес во 9 в.)

Тука е погребана и Св.Венеранда, следбеничка на Св.Петронила (Св.Петка) - scena: Sv. Petronila ja voveduva Sv. Veneranda vo rajot

Reprezentativni sceni na Dobriot Pastir:

so frula me|u jagniwa

so ovca na ramo i pastirsko stap~e, opkru`en so jagniwa

Hristos me|u svoite apostoli

Epitafot na Antonija

Katakombata na Priscila

Kraj na 2. - po~etok na 3. vek Na imotot na Priscila (senatorska

familija) 20 grobnici i 200 lokusi Jadroto go so~inuva 1 kripta - Capella

Graeca (крај на 2. вek, декорирана prva polovina на 3. вek)

Pogreben banket - Capella fractio panis

Novini:

I pretstava na scenata Adoracija na magite (3 mudri ma`i: Baltazar, Ga{par i Melhior)

Scena: Tri evrejski mom~iwa vo za`arena pe~ka (Knigata na Danail)

Bogorodica so Hristos na prestol (do niv prorok Valaam?!)

Adoracija na Magite

Во лунета на аркосолиум: циклус на покојничката

Katakombata na Komodila

Катакомбата е од времето на папата Сирициус (3 век)

Sликарството е од 4., 5. i 6.век

Oткриена vo 18. век Iмотот на висока

блaгородничка, 2 нивоа

Isus Hristos (vtora polovina na 4. vek)

Predavawe na klu~evite/ Traditio

Clavium

Nuova catacomba di Via Latina

градена 315 г.фрески од 320 - 350 г.oткриена 1925 г. sе простирала на имот на 5/6 фамилии; втора по големина (12 кубикулуми)

Novini:

Изгонување од рајот - Адам и Ева во животинска кожа, а до нив се синовите Каин и Авел кои принесуваат жртва на Бога за да им ги прости гревовите на родителите

Уништувањето на Содома и Гомора -Праведникот Лоt со двете ќерки бега од градот, а жена му се претворила во кип од сол бидејќи се завртела да ги види уништените градови

Скалилата на Јаков Лазарево воскресение

Аврамова жртва со 2 сцени : 1.Аврам го зема ножот да си го убие синот 2.Долу,слугата на Аврам го чека својот господар за да донесат дрва за клада

Средба на пророкот Валаам и ангелот

Самсон ги тепа Филистејците Исус Христос и Самаријанката

Циклус на Херакле : Во градината на Хеспeридите , so Lernejskata Hidra , ja vadi Alkesta od Adot

Pod ovie sceni: псалм 41 со пауни

Katakombata na Sv. Petar i Marcelin

Нуклеусот е од ср. на 3. век фрески од 3. и 4. век За време на прогоните на Диоклецијан

страдале многу маченици, mногу од нив се погребани овде, а се Св.Петар и Марцелин

Подоцна, (70ти - 80ти гod. на 4. вek) за катакомбата се погрижил папата Дамас

Во ср. на 4. вek Константин над неа подигнал погребна базилика со нартекс (320г.), а во 324 -326 г. доградил и мавзолеј за себе, но тука била погребана неговата мајка Елена

Sceni:

Циклус на сtарозаветен Јона Ноева барка - Ное во чунот, а гулаб му

носи гранче Исцелениe на крвотечната жена Даниел меѓу лавови Адам и Ева Мојсеј вади вода од карпа Покрстување на Исус Христос Исус Христос на престол меѓу

маченици

Mojsej vadi voda od karpa

Ostanati pozna~ajni katakombi:

Catacomba Praetextat - со најстарата претстава на Христос и Самаријанката

Catacomba Trason - најдлабока, на 5 нивоа со оранти со индивидуални фацијални белези, облека и накит

Coemetrium maius Catacomba di Pamfilus Catacomba ad Via Anapo (3. - 4. vek)

Literatura

• http://campus.belmont.edu/honors/catacombs

• http://www.domitilla.it/Catacombe/inglese

• http://www.catacombe.roma.it/

• http://en.wikipedia.org/wiki/Catacombs_of_Rome