TÜRK İYETurİzm PİyasalariAraştirma Raporlari
MUĞLA’10
IGD
© 2
010
1sayfa/
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009Reel GSYH Büyümesi 6,2 5,3 9,4 8,4 6,9 4,7 0,8 -6,5Tüketici Fiyatları Enflasyonu (ort. %) 45,1 25,3 8,6 8,2 9,6 8,8 10,4 6,2
Bütçe Dengesi (GSYH’nın (%)si) -11,5 -8,8 -5,2 -1,1 -0,6 -1,6 -1,8 -5,5
Cari İşlemler Dengesi (GSYH’nın (%)si) -0,3 -2,5 -3,7 -4,6 -6 -5,8 -5,7 -1,9
Kısa Vadeli Faiz Oranı (ort. %) 72 48 21,5 23 27 25 25 15
TL/$ Ortalama Döviz Kuru 1,506 1,493 1,422 1,341 1,431 1,302 1,293 1,547$/€ Ortalama Döviz Kuru 1,06 0,89 0,80 0,80 0,80 0,73 0,68 0,72Kaynak: IMF, 2010
Hazırlanan çalışmanın amacı Türkiye’nin Turizm odak noktalarından biri olan Muğla’daki konaklama tesislerinin dağılımının, kişibaşı gecelik konak-lama fiyatlarının (kapı fiyatı) ve bu fiyatların otellerin hangi özelliklerine bağlı olarak değiştiğinin incelenmesi ve turizm potansiyeli yüksek olan il-çelerindeki 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerin odabaşı satış değerinin araştırılmasıdır.
Bu çalışma, Muğla’nın Bodrum, Marmaris, Fethiye, Ortaca, Dalaman, Dat-ça, Milas, Köyceğiz, Ula ve Muğla Merkez’deki konaklama tesislerinin da-ğılımını ve en fazla turist çeken ilçeleri olan Bodrum ve Marmaris’teki 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerin odabaşı satış değerleri ile bu otellerdeki kişibaşı gece-leme fiyatlarının (kapı fiyatı) yıllık ortalamasının ve otellerin değerini et-kileyen genel özelliklerinin neler olduğunun araştırmasını kapsamaktadır.
Bu araştırma raporu hazırlanırken odabaşı otel satış değerleri için bu böl-gelerdeki satılık otel ilanlarına ulaşılmış, ilan sahipleriyle telefon gö-rüşmesi yapılarak otellerin konaklama fiyatları ve diğer genel özellikle-riyle ilgili anket çalışması yapılmış ve otellerin konaklama fiyatları için acentelerin backofislerinden otellerin acente (kâr dahil) fiyatları araştırılmıştır.
Bir ülkenin ekonomik açıdan temel göstergeleri o ülkedeki diğer sektörlerle de bağlantılıdır. İstanbul Gayimenkul Değerleme olarak aşağıda verdiğimiz Türkiye ekonomisine ait temel veriler, ülkedeki turizm potansiyeli ve otellerin arz-talep dengesiyle direkt olarak ilgilidir. Tablo 1 bu verilerin özetini içermektedir.
Amaç
Kapsam
Yöntem
Tablo 1 Türkiye – Temel Ekonomik Göstergeler
Gayrisafi Yurtiçi Hasıla ve Turizm Gelirleri
Tablo 2 Gayrisafi Yurtiçi Hasıla
Kaynak: TYD, 2010Kaynak: TÜİK, 2010
Tablo 3 Turizm Gelirleri
Genel Ekonomik Görünüm
MUĞLA TURİZM PİYASASI ARAŞTIRMASI, 2010
Muğla – Araştırma Bölgesi
Tablo 2’de Türkiye’nin GSYH’nın 2006 ve 2009 yılları arasındaki değişimi görülmek-tedir. IMF verilerine göre 2008 yılında Türkiye 740 Milyar $ GSYH’sı ile dünya sı-ralamasında 15. büyük ekonomi haline gel-miştir. 2009 yılına ait GSYH ise 617 Milyar $’dır.
Tablo 3’te Türkiye’nin 2006 ve 2009 yılları ara-sındaki turizm gelirleri verilmiştir. 2008 yılında Türkiye’ye giriş yapan turist sayısı 26 milyon kişinin üzerinde hesaplanmış olup, turizm geliri önceki yıla oranla %18’lik bir artış göstererek, GSYH içinde %3’lük payı ile yaklaşık 22 milyar $ olarak hesaplanmıştır. 2009 yılında ise gelen turist sayısı 27 milyonu geçerek, turizm gelir-lerinin GSYH içindeki payı %3,5’a yükselmiş, 21,5 milyar $’lık turizm geliri elde edilmiştir.
IGD
© 2
010
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
2sayfa/
2009 yılında gelen yabancı turist sayısında Türkiye 7. sıraya yükselerek Almanya ve Meksika’yı geride bırakmış-tır. Gelirlerde ise geçen seneye göre bir sıra yükselerek 9. sıraya oturmuştur. Türkiye’nin 2009 yılı turizm geli-ri 21,3 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Türkiye’nin 2009 yılı gelen yabancı turist sayısı ise 25,5 milyon kişidir.
Türkiye’de ve Dünya’da Turizm
Muğla
Tablo 4 Dünya’da Turizm Gelirleri 2009 (İlk 10 Ülke)
Tablo 5 Gelen Yabancı Turist Sayısı 2009 (İlk 10 Ülke)
Ege Bölgesi’nin güneybatısında yer alan ve 13.338 km²’lik yüzölçüme sahip olan Muğla’nın, kuzeyinde Aydın, doğusunda Denizli ve Burdur, güneydoğusunda Antalya yer almaktadır. İlin komşu illere olan uzaklıkları ise Balıkesir’e 398 km, Aydın’a 100 km, Denizli’ye 153 km, Burdur’a 321 km ve Antalya’ya 336 km’dir.
Muğla, Türkiye’nin güney batısında % 65‘i ormanlarla kaplı, Akdeniz’e 1.124 km kıyısı olan, deniz, güneş ve tarihi özellikleri ile çok popüler bir ildir. Muğla’da 4 körfez, 97 koy, 2 milli park, 1 tabiat parkı, 6 kanyon, 4 tabii göl, 3 mağara, 3 termal kaynak, 5 müze, 222 anıtsal yapıt, 3 kilise, 3 kış turizm alanı ve 1 yamaç paraşütü alanı vardır.
Sosyo-Ekonomik Yapı
Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 2003 yılında hazırlanan gelişmişlik sıralamasına göre Muğla sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında 81 il içinde 13. sırada yer almaktadır. Muğla ili merkez ilçe ile beraber 11 ilçe, 65 belediye ve 395 köyden oluşmaktadır. Muğla kent merkezine 18 km ile en yakın mesafede olan ilçe Urla’dır. Fethiye 124 km ile merkez ilçeye en uzak mesafede bulunan ilçedir.
TÜİK’ten alınan son verilere göre, Muğla’nın 2009 yılına ait yerleşik nüfus 802.341 kişi olup bu nüfus yaz aylarında 8 Milyon kişiye kadar yükselebilmektedir. En kalabalık ilçesi 183.000 kişilik nüfusuyla Fethiye’dir.
2003 yılında Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan Muğla’nın gelişmişlik performansı Tablo 6’da özetlenmiştir.
Kaynak: WTO, 2010
Ülke Milyar $
1 A.B.D. 94,2
2 İspanya 53,2
3 Fransa 48,7
4 İtalya 40,2
5 Çin 39,7
6 Almanya 34,7
7 İngiltere 30,1
8 Avustralya 25,6
9 Türkiye 21,3
10 Avusturya N/A
Ülke Milyon kişi
1 Fransa 74,2
2 A.B.D. 54,9
3 İspanya 52,2
4 Çin 50,9
5 İtalya 43,2
6 İngiltere 28,0
7 Türkiye 25,5
8 Almanya 24,2
9 Malezya 23,6
10 Meksika 21,5
3sayfa/ IGD
© 2
010
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
Ekonomik Yapı
Tablo 8 İstihdamın Sektörel Dağılımı (2004) Tablo 9 İstihdamın Sektörel Dağılım Pr.(2025)
Tablo 7 Kişi Başına Düşen GSYİH ($)
Tablo 6 Muğla İli Gelişmişlik Performansı
Bir ülkenin ya da bir ilin kişibaşına düşen GSYH’sı, orada yaşayanların gelir ve dolayısıyla ekonomik refah seviyesinin temel göster-gelerinden biridir. Kişi başına GSYH’de 81 il arasında 7. sırada yer alan Muğla, genel performans değerlendirmesinde 13. sırada yer almaktadır.Muğla’nın ilçelerine göre 2004 yılı itibariyle istih-damın sektörel dağılımı Tablo 8’de verilmiştir. İl genelinde oransal olarak Tarım sektörü %56,7’lik bir orana sahipken, 2025 yılı için bu oran %38 olarak öngörülmüştür. Turizm alt sektörünün yer aldığı hizmetler sektörü için 2004 yılındaki oran il geneli için %36’dır. 2025 yılı için bu oran %51 olarak öngörülmüştür. Buna bağlı olarak, tüm ilçelerdeki hizmetler sektörünün ağırlığında bir artış meydana geleceği ve Bodrum’un 2004 yı-lındaki hizmetler sektöründeki lider konumunu 2025 yılında da koruyacağı öngörülmektedir.
Kayn
ak: D
PT, Ç
evre
ve
Orm
an B
akan
lığı A
ydın
-Muğ
la-D
eniz
li Çe
vre
Düz
eni P
lan
Rapo
ru, 2
009
Yıl Muğla Ege Bölgesi Türkiye Sıralama
DEMOGRAFİK GÖSTERGELER
Toplam Nüfus 2000 715.328 8.398.781 67.803.927 30
Şehirleşme Oranı (%) 2000 37,51 61,48 64,9 77
Yıllık Ortalama Nüfus Artışı %o 1990-2000 23,97 16,29 18,28 13
Nüfus Yoğunluğu (kişi/km²) 2000 55,66 100 88 47
Doğurganlık Hızı 2000 1,94 2,17 2,53 69
Ortalama Hanehalkı Büyüklüğü 2000 3,47 0,81 4,5 80
İSTİHDAM GÖSTERGELERİ
Tarım işkolunda çalışanların toplam istihdama oranı (%) 2000 55,02 50,48 48,38 58
Sanayi işkolunda çalışanların toplam istihdama oranı (%) 2000 5,95 13,84 13,35 46
Ticaret işkolunda çalışanların toplam istihdama oranı (%) 2000 13,73 10,1 9,67 5
SANAYİ GÖSTERGELERİ
Organize Sanayi Bölgesi Parsel Sayısı 2000 59 3.439 28.726 58
Fert Başına İmalat Sanayi Katma Değeri (milyon TL) 2000 16 449 350 68
MALİ GÖSTERGELER
GSYH İçindeki Payı (%) 2000 1,53 15,28 100 11
Fert Başına GSYH (milyon TL) 2000 2.659 2.130 1.837 7Kaynak: DPT
İLÇE TARIM (%) SANAYİ (%) HİZMETLER (%)
Merkez 29,6 12,6 57,8
Bodrum 33,1 7,3 59,6
Dalaman 34,6 13,2 52,2
Datça 36,8 9,1 54,1
Fethiye 42,3 8,1 49,6
Kavaklıdere 43,9 23,3 32,8
Köyceğiz 51,6 7,2 41,2
Marmaris 23,5 6,2 70,3
Milas 44,3 10,4 45,3
Ortaca 47,7 9,9 42,4
Ula 53,3 9,3 37,4
Yatağan 41,4 18,8 39,8
İL GENELİ 38,4 9,9 51,7
İLÇE TARIM (%) SANAYİ (%) HİZMETLER (%)
Merkez 51,24 6,98 41,78
Bodrum 39,91 5,68 54,41
Dalaman 51,76 9,22 39,03
Datça 54,6 4,37 41,03
Fethiye 67,39 3,22 29,38
Kavaklıdere 66,24 13,96 19,8
Köyceğiz 71,8 3,16 25,04
Marmaris 27,48 3,38 69,14
Milas 64,35 8,53 27,11
Ortaca 54,21 5,04 40,75
Ula 65,87 4,47 29,66
Yatağan 66,46 11,87 21,68
İL GENELİ 56,7 6,7 36,6
Kaynak: TUİK, 2010
4sayfa/IG
D ©
201
0
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la Turizm
Turizm Türleri
2009 verilerine göre Muğla’ya gelen yabancı tu-rist sayısı yaklaşık 2.800.000 kişi olarak hesap-lanmıştır. 2009 yılında ülkemize gelen yabancı ziyaretçilerin en çok giriş yaptıkları sınır kapı-larının bağlı olduğu iller sıralamasında Muğla %10’luk payı ile ilk dört il (Antalya, İstanbul, Edirne) arasında üçüncü sırada yer almaktadır.
Tablo 11 Sınır İstatistikleri-2009Tablo 10 Gelen Yabancı Turist Sayısı
Yat Turizmi
Spor Turizmi
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010
Üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye’de yat turizmi önemli bir yer tutmak-tadır. Türkiye'nin en donanımlı marinaları Güney Ege ve Akdeniz kıyılarında yoğunlaşmakta olup ilk 10 marinanın 8’i Muğla sınırları içinde yer almaktadır. Bu tam donanımlı limanlarda, yatçılar gereksinim duydukları tüm hizmet ve malzemeleri bulabilmektedirler. Türkiye genelindeki toplam 13 adet Mavi Bayraklı Marina’nın 7 tanesi Muğ-la’dadır.
Ayrıca Kuşadası’ndan Bodrum’a, Bodrum’dan Marmaris’e, Marmaris’ten Fethiye’ye ve Fethiye’den Kaş’a turistik yat gezileri dü-zenlenmektedir.Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre, 2009 yılında Muğla’ya gelen 2.892.358 adet yabancı turistin, %45’i (1.318.289 kişi) Marmaris, Bodrum, Fethiye, Datça, Güllük, Turgut Reis ve Yalıkavak Limanlarından giriş yapmışlardır.
Trekking: Kendine özgü bitki türleri ve doğası bakımından Muğla, en çok tercih edilen trekking rotalarından biridir. Bu rotalardan en önemlisi olan dünyaca ünlü Eski Likya Yolu, 500 km uzunluğunda olup Fethiye’de başlayarak Antalya’da sona ermektedir. Yol boyunca karşılaşılan doğal güzellikler, manzaralar ve tarihi şehir kalıntıları bu trekking rotasına olan talebi arttırmaktadır. Yol günü-birlik trekking’e açık olduğu gibi tek seferde yolun tamamının yüründüğü 1 aylık programlara da turistler tarafından talep fazladır.
Dalış: Marmaris’te toplam 52 adet dalış noktası yer almaktadır. Birçok tarihi batık şehrin su altındaki kalıntılarını barındıran Marma-ris kıyıları, dalış turizmi açısından en çok tercih edilen noktalardan biridir. Günübirlik pek çok dalış turu, lisanslı dalgıçlar tarafından hizmet vermektedir.Bodrum’da dünyanın sayılı denizaltı müzelerinden biri bulunmaktadır. En çok tercih edilen Küçük ve Büyük Resif noktaları başta olmak üzere toplam 9 adet ana dalış noktası bulunmaktadır.Datça’nın irili ufaklı adacıkları etrafından pek çok dalış noktası bulunmaktadır; fakat bu noktaların çoğu yasak bölgeye girmektedir. Datça Yat Limanı’na sonradan bağlanmış olan küçük bir adacık olan Esen Ada, Datça’daki en uygun dalış noktalarına sahiptir.
Rafting: Dirmil yakınlarındaki Kocaş Dağı’ndan doğan toplam uzunluğu 229 km olan Dalaman Çayı, Marmaris ve Fethiye arasında yer almakta ve Mayıs-Kasım aylarında Marmaris, Fethiye ve Dalyan’dan rafting turları düzenlenmektedir. Antalya Akdağlar’ın kuzeyinde, Kızılcadağ’dan doğan Eşen Çayı, kollarıyla ile Saklıkent Kanyonu ile Eşen deltasını oluşturarak Akde-niz’e dökülmektedir. 125 kilometre uzunluğundaki çayın 80 kilometresi Muğla sınırları içinde yer almaktadır. Eşen Çayı, yaz ayların-da özellikle kano turuna katılmak isteyenlerin akınına uğramaktadır.
Kanyoning: Fethiye’ye 50 km mesafede bulunan Saklıkent Kanyonu, 18 kilometre uzunluğunda ve 300 metre derinliğindedir. Türki-ye’nin en çok turist çeken kanyonları arasında yer almaktadır. Kanyonu, her yıl ortalama 200 - 250 bin kişi ziyaret etmektedir.
Yamaç Paraşütü: Muğla’da yer alan, Ölüdeniz, Babadağ uluslararası üne sahip bir yamaç paraşütü noktasıdır. Türkiye’de yamaç paraşütünün ilk yapıldığı yer olan Ölüdeniz dünyaca ün yapmıştır. Eşsiz doğası, güneşi ve denizi her sene binlerce yerli ve yabancı turisti büyüleyen bölge her çeşit outdoor aktivitesine uygun yapıdadır. Gelişmiş bir turistik merkez olan bölgede ulaşım, konaklama, yeme içme sorunu yaşanmamaktadır. Çevrede tekne turları ayrıca ilgi çekmektedir. Babadağ yaz kış trekking ve kampçılık alanı olarak tercih edilmektedir.
Golf Turizmi: Ülkemizde Turizm Bakanlığı’ndan onaylı 6 adet golf tesisi bulunmaktadır. Bunlardan 18 delikli golf sahasıyla Dala-man’daki Hilton Dalaman Golf Resort & SPA 5 yıldızlı olup, 410 oda 828 yatak kapasiteyle hizmet vermektedir.
IGD
© 2
010
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
5sayfa/
Türkiye jeotermal kaynak zenginliği ve potansiyeli açısından Dünya’da ilk yedi ülke arasında yer almakta olup, Avrupa’da birinci sıradadır. Termal turizmi, 12 ay turizm yapma imkanı, tesislerde yüksek doluluk oranına ulaşılması, yüksek istihdam oluşturulma-sı ve diğer alternatif turizm türleri ile kolay entegrasyon oluşturarak dengeli bölgesel turizm gelişmesinin sağlanması açısından fırsatlar sunmaktadır.Muğla’da Dalaman Kaplıcası, Girmeler Kaplıcası, Sultaniye Kaplıcası olmak üzere üç tane kaplıca bulunmaktadır. Dalaman Kaplıcası: Dalaman’da yer almaktadır. Termal kaynaktan yararlanan 1 adet tesis bulunmaktadır. Göl ve dağ manzaralı olan bu tesis 80 oda ve 200 yatak kapasitesine sahiptir.Girmeler Kaplıcası: Fethiye’de yer almaktadır. 1 adet 25 oda, 50 yatak kapasitesine sahip tesis bulunmaktadır. Yaz aylarında gü-nübirlik gelen ve konaklayan kişi sayısı 2000 civarındadır.Sultaniye Kaplıcası: Köyceğiz’de yer almaktadır. Sırasıyla 82 ve 32 yatak kapasitesine sahip iki adet tesis bulunmaktadır. Turistler tarafından günübirlik kullanımı yaygın olan kaplıcaya, karadan ve Köyceğiz Gölü’nden teknelerle çok sayıda turist gelmektedir.
Kongre Turizmi
Gençlik Turizmi
Devam Eden Turizm Projeleri
Türkiye’nin, Avrupa ve Asya’nın birleştiği yerde konumlanması, toplantı ve kongrelere çok uygun bir mekan yapmaktadır. Türkiye, birinci sınıf otel konaklama ve konferans tesisi zenginliği, dünyanın belli başlı şehirlerine kolayca ulaşım, güzel dekorlar ve eşsiz manzara cazibesi sunmaktadır. Bütün bunlara, mükemmel bir iklim ve alternatif destinasyon-lara göre çok daha düşük maliyet avantajı eklenmektedir. Sonuç itibariyle Türkiye’nin kongre turizmi için cazibesi çerçevesinde, yurt genelinde bu yön-de gelişimi destekleyici çalışmalar ve yatırımlar vardır ve devam etmektedir.Muğla’da kongre turizmi hizmeti veren 23 adet otel bulunmaktadır. Toplamda 50 adet konferans salonuyla hizmet veren bu otellerin tamamına yakın bir kısmı Bodrum ve Marmaris’te konumlanmıştır.
Termal Turizmi
Gençlerin seyahat etmeleri, kişiliklerini geliştirmelerinde, yeni yerleri ve yaşamları öğrenmelerinde ve sosyal ilişkilerini arttırmada en etkin yol-lardan biridir. Turizm ise seyahat etmeyi ve seyahat ederken öğrenmeyi sağlayan etkinliktir. Ülkemiz içinde herhangi bir nedenle seyahat eden gençlerimiz ile ya-bancı ülkelerden gelen gençler için indirim imkanı ve kolaylıklar sağlayan tesis-ler mevcuttur. Muğla sınırları içerisinde Gençlik Turizmi başlığı altında Turizm Bakanlığı ile ortaklaşa çalışarak konaklama imkanı sağlayan 17 adet tesis yer almaktadır. Bu tesislerin 5 tanesi Bodrum’da 4 tanesi Dalyan’da, 2’şer adet Fethiye, Datça ve Dalaman’da, 1’er adet de Akyaka ve Ortaca’dadır.
Uyku Vadisi Temalı Park Projesi: Milas İlçesi, Gökçeler Köyü, Değirmendere Vadisi (Uyku Vadisi)’nde İncirli Mağarası’nın da içinde bulunduğu bir alanda, Muğla Valiliği tarafından kültür kampı, Karia Açıkhava Sergisi, yörede üretilen el sanatları ve tarımsal ürünle-rin satışa sunulduğu Anadolu El Sanatları Köyü, seyir terası, gölet, mağara yönetim birimi, dinlenme noktaları, kafeterya, satış büfesi ve yürüyüş alanlarından oluşan “Temalı Park Projesi” geliştirilmiştir. Projeye yönelik çalışmalar devam etmektedir. Uyku Vadisi ve Gökçeler Mağarası, Bodrum ve Milas çıkışlı günübirlik tur düzenleyen acentelerin önemli bir parkuru sayılmaktadır. Vadi ve mağara doğal SİT alanı ilan edilmiş durumdadır.
Fethiye-Seki Eren Dağı Kayak Merkezi Projesi: Kış turizminin geliştirilmesi amacıyla Fethiye ilçesine 85 km uzaklıkta bulunan ve 2.670 metre yükseklikteki Seki Beldesi sınırlarındaki Eren Dağı’nda uluslararası nitelikte kayak merkezi oluşturma çalışmaları 1996 yılında başlamış olup 2010 Ocak ayı itibariyle sona ermiş ve tesis hizmete açılmıştır.
Köyceğiz-Sandras Dağı Kayak ve Dağcılık Eğitim Merkezi Projesi: Sandras Dağı’nda Muğla ve çevresindeki illerde öğrenim yapan gençlerin kayak ve dağcılık eğitimi almaları ve kış sporları için kayak okulu oluşturulması yönünde çalışmalar yürütülmektedir.
Yerküpe Mağarası’nın Turizme Kazandırılma Projesi: Kavaklıdere İlçesi, Menteşe Beldesi sınırlarındaki “Yerküpe Mağarası”nın ay-dınlatması ve çevre düzenlemesi, Milas Gökçeler Köyü İncirli Mağarası’nın ise aydınlatılması yapılarak turizme kazandırılmış durum-dadır.
Kanyon Turizminin Geliştirilmesi: Ula Kanyonu ve Arıcılar-Karabörtlen köyleri arasında bulunan Geyik Kanyonu’nun çeşitli trekking faaliyetleri ile turizme kazandırılması yönünde çalışmalar yürütülmektedir.
Yel Değirmenlerinin Restorasyon Projesi: Bodrum ve Datça ilçelerinde bulunan, her yıl binlerce turistin ziyaret ettiği toplam 41 yel değirmeninden Datça Kızlan Köyü’nde bulunan değirmen, restorasyonu yapılarak turizmin hizmetine sunulmuş durumdadır. Diğer değirmenler de, BOTAV’ın çalışmalarıyla önümüzdeki yıllarda restore edilerek turizmin hizmetine sunulacaktır.
6sayfa/IG
D ©
201
0
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
Fuar Merkezi: Muğla Merkez’e bağlı, Akçaova Köyü’nde 82 dönümlük arazi üzerine yapılması planlanan 15.000 m² kapalı olan fuar alanında, 2 adet sergi holü ile daimi etnografya sergisi; 80 odalı otel/restoran/kafe, 5 adet toplantı salonu; 3 tenis kortu, yüzme havuzu, 3 bin 500 kişilik açık hava tiyatrosu ve 82 bin 155 m² doğal yeşil alan yer alacağı planlanmaktadır.
Marmaris Denizcilik ve Bahar Festivali: Marmaris Belediyesi tarafından düzenlenen festival Mayıs ayın-da yapılmakta olup 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nın devamı niteliğimdedir.Uluslararası Bodrum Regatası (Yelkenli Ahsap Tekne Yarışı): 1989 yılından bu yana, Ekim ayının üçüncü haftası düzenlenen yarışa ERA Bodrum Yelken Kulübü ev sahipliği yapmaktadır. Bu yarış aynı zamanda her yıl gezi sezonunun bitişinin kutlamasıdır.Avrupa Açık Deniz Yüzme Şampiyonası (LEN CUP): Her yıl Eylül ayında yapılan şampiyonanın, 10 km’lik 2. Etabı Marmaris’te gerçekleşmektedir. İncilerin Dansı Uluslararası Çocuk Festivali: 2004 yılında ilk kez Moskova’da gerçekleştirilen festival, 2008 yılında beri Marmaris’te düzenlenmektedir. Festival 2009 yılında UNESCO’nun festivaller listesine alınmıştır.Bodrum Uluslararası Bale Festivali: Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Opera ve Balesi tarafından düzen-lenen festivalin, bu yıl Ağustos ayında 8.’si düzenlenmiştir.
Ölüdeniz Kültür ve Sanat Festivali: Ölüdeniz Belediyesi tarafından bu yıl 7.si düzenlenen fes-tival, her yıl Temmuz ayının ilk haftası Ölüdeniz’de gerçekleşmektedir. Uluslararası Ölüdeniz Hava Oyunları Festivali: Geçtiğimiz yıl Ekim ayında 10.’su düzenlenen festival, yamaç paraşütüyle de adını dünyaya duyuran Ölüdeniz’de Belcekız plajında yapıl-maktadır. Dünyanın 40’a yakın ülkesinden festivale katılım gerçekleşmektedir.Uluslararası Dalyan Caretta Caretta Çevre Kültür ve Turizm Festivali: İztuzu’daki caretta ca-retta kaplumbağaları sayesinde dünyaca ünlenen plajın bağlı olduğu belediye olan Ortaca Belediyesi tarafından her yıl düzenlenen festival, uluslararası kimliğe sahiptir.
Diğer Projeler
Etkinlikler ve Festivaller
Muğla, yurtiçi turizmi için önemli merkezlerden biri olduğu gibi, yurtdışı ziya-retçilerinin Türkiye’de tercih ettiği başlıca tatil bölgelerinden biridir.Tablo 12’de Muğla’ya gelen yabancı turistlerin milliyet dağılımına baktığımız-da, İngiltere’den gelen yabancı turistlerin %51 gibi büyük bir ağırlığa sahip ol-duğu görülmektedir. Almanya ve Hollanda ikinci sırayı paylaşırken, Rusya Fe-derasyonu üçüncü sırada yer almaktadır. Tatilde deniz kıyısında dinlenmeyi, golf, yat ve dalış gibi etkinlikleri seven, sağlık turizmini tercih eden İngilizleri, Muğla, sıcak iklimi, kültür, tarih ve doğal güzellikleri ve uygun fiyatlarıyla da etkilemektedir. Bu tatil türleri, aynı zamanda İngilizler’in Türkiye’yi tatil için tercih etmelerindeki başlıca nedenlerdendir. Temmuz-Eylül arası, Noel tatili ve Paskalya’da tatile çıkan İngilizler’in % 50’den fazlası Muğla’da, yüzde 15’i İstanbul’da , yüzde 12’si de Antalya’da tatil yapmayı tercih etmektedir. Tablo 13’te Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçilerin tercih ettikleri ilk 5 böl-ge verilmiştir. Bu bölgeler arasında, Antalya ilçeleri ilk sıralarda yer alırken, Muğla’nın turistik olarak en çok tercih edilen ilçelerinden biri olan Bodrum %13’lük payı ile 4. sıradadır.
Muğla’ya Gelen Yabancı Turist ProfiliTablo 12 Muğla’ya Gelen Yabancı Turistlerin Milliyet Dağılımı 2009
Tablo 13 Yabancı Turistlerin Türkiye’de Tercih Ettiği İlk 5 Bölge - 2008
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010
İSTANBUL
MUĞLA
ÇEŞME
KUŞADASI
BODRUM
IGD
© 2
010
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
7sayfa/
Tablo 16’da 2001 ve 2008 yılları arasındaki, Muğla ve Türkiye havalimanlarına gelen yolcu sayıları verilmiştir. Bu tabloya göre Tür-kiye’ye havayolu ile gelen yolcu sayısında 2001-2008 yılları arasında %122’lik bir büyüme, Muğla Havalimanları’na gelen yolcu sayılarında % 129 ve oranında büyüme gözlenmiştir.
Tablo 16 Türkiye ve Muğla Havalimanlarına Gelen Yolcu Sayısının Yıllara Göre Dağılımı
Tablo 17 Türkiye ve Muğla Havalimanlarına İniş Yapan Yolcu Sayısı - 2008
Tablo 14 Milas ve Dalaman Havalimanlarının Bazı İlçelere Olan Uzaklığı
Tablo 15 Muğla Havalimanları Yolcu Hareketleri
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010
Milas Havalimanı Dalaman Havalimanı
Bodrum 30 km Bodrum 220 km
Marmaris 90 km Marmaris 100 km
Fethiye 200 km Fethiye 50 km
YıllarToplam
Gelen-Giden
% Değişim
İç Hatlar
Gelen-Giden
% Değişim
Dış Hatlar
Gelen-Giden% Değişim % İç Hatlar
Payı% Dış Hatlar
Payı
2001 2.112.618 - 59.798 - 2.052.820 - 2,8 97,2
2002 3.410.974 61,5 68.524 14,6 3.342.450 62,8 2,0 98,0
2003 3.366.725 -1,3 67.202 -1,9 3.299.523 -1,3 2,0 98,0
2004 4.221.573 25,4 85.023 26,5 4.136.550 25,4 2,0 98,0
2005 4.840.933 14,7 135.953 59,9 4.704.980 13,7 2,8 97,2
2006 4.057.401 -16,2 126.130 -7,2 3.931.271 -16,4 3,1 96,9
2007 4.480.720 10,4 128.084 1,5 4.352.636 10,7 2,9 97,1
2008 4.898.752 9,3 130.658 2,0 4.768.094 9,5 2,7 97,3
2001-2008 %131 %118 %132
Türkiye %Değişim Muğla %
DeğişimMuğla'nın
Payı
2001 11.420.643 - 1.070.859 - 9
2002 13.059.316 14,3 1.725.012 61,1 13
2003 13.444.090 2,9 1.686.747 -2,2 13
2004 16.394.773 21,9 2.125.102 26,0 13
2005 19.680.061 20 2.422.813 14,0 12
2006 19.683.478 0,02 2.025.505 -16,4 10
2007 22.967.702 16,7 2.238.631 10,5 10
2008 25.368.296 10,5 2.452.509 9,6 10
2001-2008 %122 %129
Tablo 17’de 2008 yılında Türkiye havalimanlarına ve Muğla sınırları içindeki iki havalimanına (Milas ve Dalaman) gelen toplam yolcu sayıları verilmiştir. Gelen yolcu sayısının maksimuma ulaştığı aylar her iki veri için de Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Yolcu hareketlerinin Mayıs ve Ekim ayları arasında yoğunlaştığı gözlenmekte-dir. Buna göre, Muğla için 6 aylık aktif bir sezonun olduğu söylenebilir.
HavalimanlarıMuğla’ya hizmet eden havalimanları Milas ve Dalaman olmak üze-re iki tanedir.1981 yılında açılan ve 2004 yılında yeniden yapılan 10 Milyon yolcu kapasiteli Dış Hatlar terminaliyle hizmet veren Dalaman Havalima-nı’ndan en başta İngiltere, Almanya, Hollanda ve Rusya’ya olmak üzere 22 ülkeye direkt uçuş bulunmaktadır. 1997 yılında açılan Milas Havalimanı, 2012 yapımının tamamlan-ması hedeflenen yeni terminal binasıyla yolcu kapasitesini 5 mil-yon kişiye çıkartmayı planlamaktadır. Milas Havalimanı’ndan baş-ta yine Almanya, İngiltere ve Rusya olmak üzere, 21 ülkeye direkt uçuş bulunmaktadır.Bu havalimanlarının Bodrum, Fethiye ve Marmaris’e olan uzaklık-ları Tablo 14’te verilmiştir.
8sayfa/IG
D ©
201
0
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden alınan 2009 ve-rilerine göre Turizm Bakanlığı onaylı konaklama tesisi sayı-sı Muğla geneli için 386 olup, bu tesislere ait toplam yatak sayısı 40.649’dur. Tablo 20, Turizm Bakanlığı onaylı turistik tesislerin Muğ-la’nın ilçelerine dağılımını göstermektedir. Tesislerin yo-ğunlaştığı ilk üç ilçe sırasıyla Bodrum, Marmaris ve Fethi-ye’dir. Bu üç ilçe, Muğla genelindeki tüm tesislerin toplam sayısının %89’unu barındırmaktadır.
Tablo 21’de verilen Turizm Bakanlığı onaylı konaklama tesislerinin ve yatak sayılarının yıllara göre dağılımına baktığımızda, 2000-2008 yılları arasındaki yatak sayılarındaki artış oranı %21 olarak hesaplanmıştır.
Tablo 22, Mahalli İdarelerce Belgelendirilen tesislerin Muğla’nın ilçelerine dağılımını gös-termektedir. Muğla’da mahalli idarelerce bel-gelendirilen toplam tesis sayısı 553 olup, bu tesislere ait toplam yatak sayısı 57.040’tır.Marmaris, hem tesis sayısı yönünden hem de yatak kapasitesi bakımından lider konumdadır. Turizm Bakanlığı onaylı tesis istatistiklerinde ol-duğu gibi burada da liderlik Bodrum, Marmaris ve Fethiye’dedir.
Tesisler
Tablo 18’de gösterilen Turizm Bakanlığı onay-lı, turistik tesislerin Türkiye genelindeki yüzde dağılımı incelendiğinde Muğla %15’lik pay ile Antalya’dan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Tablo 19’da Muğla’ya gelen yabancı turistle-rin konaklama tesis türü tercihleri verilmiştir. Muğla Üniversitesi tarafından yapılan araş-tırmaya göre turistler %29 oranında 3 yıldızlı Oda+Kahvaltı hizmeti veren otellerde konak-lamayı tercih etmektedirler. İkinci sırada 4 yıldızlı otellerde konaklama tercihi yer alır-ken tatil köylerini tercih eden turistlerin oranı %20’dir.
Tablo 18 Turistik Tesislerin Dağılımı Türkiye İlk Üç İl - 2008
Tablo 21 Turizm Bakanlığı On. Tur. Tes. Oda ve Yatak Sayılarındaki Değişimler 2000-2008
Tablo 19 Yabancı Turistlerin Konaklama Türü Tercihi - 2009
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010
Kaynak: Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2010
Kaynak: Muğla Üniversitesi, 2009
Turizm Bakanlığı Onaylı Tesisler
Mahalli İdarelerce Belgelendirilen Tesisler
Tablo 22 Turizm Bakanlığı On. Tur. Tes. Oda ve Yatak Sayılarındaki Değişimler 2000-2008
Tablo 20 Turizm Bakanlığı Onaylı Turistik Tesislerin Muğla’nın İlçelerine Dağılımı
Tesis Sayısı
% Değişim
Yatak Sayısı
% Değişim
2000 633 110.280
2001 640 %1,1 113.520 %2,9
2002 649 %1,4 117.957 %3,9
2003 682 %5,1 125.216 %6,2
2004 695 %1,9 130.874 %4,5
2005 626 %-9,9 129.390 %-1,1
2006 569 %-9,1 136.056 %5,2
2007 508 %-10,7 130.967 %-3,7
2008 513 %1,0 134.341 %2,6
Yatak Sayısı Değişim Oranı 2000-2008
%21
Kaynak: Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2010
IGD
© 2
010
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
9sayfa/
3, 4 ve 5 Yıldızlı Otellerin Dağılımı
Kişibaşı Ortalama Gecelik Konaklama Fiyatı
Tablo 23 ve Tablo 24’te görüldüğü gibi Muğla’daki 3, 4, 5 yıldızlı otellerin yoğunlaştığı ilk üç ilçe Bodrum, Marmaris, Fethiye’dir. Turizm Bakanlığı onaylı 3 yıldızlı otel türünde tesis sayısı olarak Bodrum liderken, yatak kapasitesi açısından Marmaris ilk sırada-dır. 4 ve 5 yıldızlı otel kategorisinde hem tesis sayısı hem de yatak kapasitesi açısından liderlik yine Bodrum’dadır.
Bu bölümde Muğla’daki turizm sektöründe önde gelen 3 ilçesindeki Turizm Bakanlığı onaylı 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerdeki kişibaşı gecelik konaklama fiyat-ları (kapı fiyatı) incelenecektir.
Tablo 25 Kişibaşı ortalama gecelik konaklama fiyatlarında Bodrum ve Marma-ris 85 € iken Fethiye’de bu fiyat 35 €’dur.
4 yıldızlı otellerdeki kişibaşı ortalama gecelik konaklama fiyatlarında Bodrum ve Marmaris 136 € ile liderken Fethiye’de bu fiyat 52 €’dur.
5 yıldızlı otellerdeki kişibaşı ortalama konaklama fiyatlarında Bodrum 230 € lider konumdayken Marmaris 180 € ile ikinci, Fethiye 110 € ile üçüncü sıra-dadır.
Kişibaşı ortalama gecelik konaklama fiyatlarındaki (kapı fiyatı) en yüksek de-ğer tüm otel türleri için Bodrum’dadır. Marmaris 2. sırada yer alırken, üç ilçe içinden en düşük fiyat ortalaması Fethiye’dedir.
Kaynak: Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2010 Kaynak: Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2010
Kaynak: IGD, 2010 Kaynak: IGD, 2010
3 Yıldızlı Oteller
4 Yıldızlı Oteller
5 Yıldızlı Oteller
3, 4 ve 5 Yıldızlı Oteller
Tablo 25 3 Yıldızlı Otellerde Kişibaşı Ort. Gecelik Konaklama Fiyatı - 2010
Tablo 26 4 Yıldızlı Otellerde Kişibaşı Ort. Gecelik Konaklama Fiyatı - 2010
Tablo 27 5 Yıldızlı Otellerde Kişibaşı Ort. Gecelik Konaklama Fiyatı - 2010
Tablo 28 3,4 ve 5 Yıldızlı Otellerde Kişibaşı Ort. Gecelik Konaklama Fiyatı - 2010
Tablo 23 3, 4 ve 5 Yıldızlı Otellerin Dağılımı Muğla (İlk 3 İlçe) - 2008
Tablo 24 3, 4 ve 5 Yıldızlı Otellerin Yatak Sayılarının Dağılımı Muğla - 2008
10sayfa/
Türk
iye
Turi
zm P
iyas
alar
ı Ara
ştırm
ası -
Muğ
la
IGD
© 2
010
Odabaşı Ortalama Satış Değeri
Otel piyasasında bir diğeriyle tam anlamıyla örtüşen gayrimenkuller bulmak mümkün değildir. 3, 4 ve 5 yıldızlı oteller için en uygun satış karşılaştırmaları oda sayısı temel alınarak yapılmaktadır. Satılmış veya satışta olan oteller için gerçekleşen veya talep edilen fiyatlar oda sayısına bölünerek odabaşı değere ulaşılmaktadır.Bu bölümde Muğla’daki turizm sektöründe önde gelen 2 ilçesi olan Bodrum ve Marmaris’teki Turizm Bakanlığı onaylı 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerin odabaşı ortalama satış değerleri incelenecektir. Turizm Sektörü’nün Muğla’daki 3. önemli ilçesi olan Fethiye, yetersiz satış ilanı dolayısıyla araştırmaya katılmamıştır.
Tablo 31’de gösterilen Muğla’daki 5 yıldızlı otellerin odabaşı ortala-ma satış değerlerine baktığımızda, lider konumdaki ilçe 115.000 € ile Marmaris’tir. Bodrum 85.000 € ile ikinci sıradadır.
Tablo 29’da da görüldüğü gibi, Bodrum, Marmaris’teki 3 yıldızlı otellerin odabaşı ortalama satış değerleri karşılaştırdığımızda lider-lik 50.000 € ile Bodrum’dadır. 35.000 € ile Marmaris ikinci sırada yer almaktadır.*
*Fethiye için yeterli veri olmadığı için ortalama odabaşı satış değeri he-saplanamamıştır.
Tablo 30, 4 yıldızlı otellerin odabaşı ortalama satış değerleri karşı-laştırılmaktadır. 4 yıldızlı otellerin odabaşı ortalama satış değerinde liderlik yine 70.000 € ile Bodrum’dayken, Marmaris 55.000 € ile ikinci sırada yer almaktadır.
İncelenen 3, 4 ve 5 yıl-dızlı oteller için kişibaşı ortalama gecelik konak-lama fiyatlarındaki (kapı fiyatı) en yüksek değer tüm otel türleri için Bodrum’dadır. Marma-ris 2. sırada yer alırken, üç ilçe içinden en düşük fiyat ortalaması Fethi-ye’dedir.
Kaynak: IGD, 2010
Kaynak: IGD, 2010
3 Yıldızlı Oteller
4 Yıldızlı Oteller
5 Yıldızlı Oteller
3, 4 ve 5 Yıldızlı Oteller
Tablo 29 3 Yıldızlı Otellerin Odabaşı Ort. Satış Değeri - 2010
Tablo 30 4 Yıldızlı Otellerin Odabaşı Ort. Satış Değeri - 2010
Tablo 32 3,4 ve 5 Yıldızlı Otellerin Odabaşı Ort. Satış Değeri - 2010
Tablo 31 5 Yıldızlı Otellerin Odabaşı Ort. Satış Değeri - 2010
Telif Hakları
İletişim
Tamamıyla İGD’nin mülkiyetinde olan bu rapordaki bilgiler, referans verilmek kaydı ve izin alınmak sureti ve değişiklik yapılma-ması kaydı ile kullanılabilir.İzin ve özel izin ile kullanılan metinler üzerinde kullanıcıların mülkiyet hakkı bulunmamaktadır.Makale veya araştırma kullanımı için lütfen [email protected]’a e-posta gönderiniz ya da 0212.273.15.16 no’lu telefon ile irtibata geçiniz.
ÖNEMLİİGD, herhangi bir kişi ya da kurumun bu rapora istinat etmesi sonucu kaynaklanabilecek kayıp, zarar ve hasarlardan sorumlu tutulamaz.
Ahmet BÜYÜKDUMANKurucu OrtakGayrimenkul Değerleme UzmanıSPK Lisans: 400311
Tel: [email protected]
www.igd.com.tr
Celal ERDOĞDUKurucu OrtakGayrimenkul Değerleme UzmanıSPK Lisans: 400722
Tel: [email protected]
Dilek DİLAVERY. Şehir Plancısı
Tel: [email protected]
I s t a n b u lG ay r i m e n k u lD e g e r l e m eIGD
İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.
Cumhuriyet Cad. Pak Apt. No:30/1Elmadağ - Taksim / İstanbul
Tel: 0212.232.93.13
www.igd.com.tr
IGD I s t a n b u lG ay r i m e n k u lD e g e r l e m e
Recommended
