Transcript
Page 1: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Warszawa 2007

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1

FluidSIM®4Pneumatyka

Instrukcja użytkownika

Page 2: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Tytuł oryginału: FluidSIM®4 Pneumatics User’s Guide

Tłumaczenie i opracowanie: mgr inż. Arkadiusz Winnicki

© Festo Didactic GmbH & Co. KG, D-73770 Denkendorf, 1996-2004Internet: www.festo.com/didactice-mail: [email protected]

© Art Systems Software GmbH, D-33102 Paderborn, 1995-2004Internet: www.art-systems.com, www.fluidsim.come-mail: [email protected]

© for the Polish edition FESTO Sp. z o.o., PL 05-090 Raszyn, Janki k/Warszawy,ul. Mszczonowska 7Internet: www.festo.com/didactice-mail: [email protected]

Wszelkie prawa zastrzeżone.Żadna część niniejszej publikacji nie może być reprodukowana, przechowywana jako źródło danych i przekazywana w jakiejkolwiek formie zapisu bez pisemnej zgody posiadacza praw.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 2

Page 3: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Spis treści:

1. Oprogramowanie FluidSIM® Pneumatyka – podstawowe informacje.......................4 2. Szczegółowa charakterystyka oprogramowania FluidSIM-P®...................................6

2.1. Zalety dydaktyczne oprogramowania....................................................................6 2.2. Struktura katalogowa programu............................................................................7 2.3. Zakres instrukcji....................................................................................................8 2.4. Wymagania sprzętowe...........................................................................................8

3. Wprowadzenie do symulowania i tworzenia układów................................................9 3.1. Symulacja istniejącego układu pneumatycznego................................................11 3.2. Tryby symulacji...................................................................................................15

3.2.1. Reset i ponowne rozpoczęcie pracy..............................................................15 3.2.2. Symulacja w trybie pojedynczych kroków...................................................15 3.2.3. Symulacja w trybie „do zmiany stanu”........................................................15

3.3. Tworzenie nowego diagramu układu...................................................................15 4. Dodatkowe wskazówki dotyczące symulacji i tworzenia układów...........................30

4.1. Elementy konfigurowalne....................................................................................30 4.1.1. Konfigurowanie siłownika...........................................................................30 4.1.2. Konfigurowanie rozdzielacza.......................................................................36

4.2. Dodatkowe funkcje edycyjne..............................................................................38 4.3. Dodatkowe funkcje symulacyjne.........................................................................45 4.4. Łączenie elementów............................................................................................47 4.5. Numerowanie linii i tablica elementów przełączających....................................48 4.6. Diagram oznaczeń zakończeń..............................................................................48 4.7. Wyświetlanie parametrów liczbowych................................................................50 4.8. Wyświetlanie diagramu stanu..............................................................................53 4.9. Edytor wykresów funkcyjnych............................................................................56

4.9.1. Właściwości wyglądu obszaru wykresów ...................................................59 4.10. Powierzchowne sprawdzenie schematu.............................................................68 4.11. Połączenia pneumatyczne, elektryczne i mechaniczne......................................69 4.12. Styki...................................................................................................................75 4.13. Nastawialne elementy........................................................................................79 4.14. Ustawienia symulacji.........................................................................................80

5. Biblioteki elementów.................................................................................................83 5.1. Biblioteka elementów pneumatycznych..............................................................83 5.2. Elementy elektryczne.........................................................................................118 5.3. Pozostałe symbole.............................................................................................131

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 3

Page 4: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

1. Oprogramowanie FluidSIM® Pneumatyka – podstawowe

informacjeDziękujemy za zakup oprogramowania symulacyjnego FluidSIM ® Pneumatyka,

przeznaczonego do nauki podstaw pneumatyki i elektropneumatyki. Niniejszy

podręcznik pełni funkcję poradnika do FluidSIM-P wskazując możliwości i wyjaśniając

pojęcia i pracę z programem.

FluidSIM ® Pneumatyka jest narzędziem do nauczania i symulowania podstaw

pneumatyki i jest przeznaczony dla systemu Microsoft Windows ®. Podręcznik może

zostać użyty wraz z urządzeniami szkoleniowymi Festo Didactic Sp. z o.o. FluidSIM-P

został opracowany jako wspólne przedsięwzięcie między Uniwersytetem Paderborn,

Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn.

FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego integruje szereg modułów

programowych:

• edytor schematów pneumatycznych i elektropneumatycznych,

• symulator,

• moduł pomocy,

• moduł dydaktyczny.

Główną cechą programu jest jego bliski związek z funkcjonalnością i symulacją

programów typu CAD. FluidSIM uwzględnia normy DIN schematów pneumatycznych

i elektropneumatycznych, oraz może wykonać realistyczne symulacje bazując na

fizycznych modelach komponentów.

Funkcjonalność CAD w FluidSIM-P została dostosowana do wymogów tworzenia

układów pneumatycznych. Na przykład, podczas rysowania układu, program sprawdza

czy dane połączenie między komponentami jest dozwolone czy nie.

Projektowanie schematów połączeń następuje za pomocą kliknięć myszą. Umożliwia

to wyposażenie FluidSIM-P w:

• obszerne biblioteki systemowe,

• moduł sprawdzania syntaktycznej poprawności schematów,

• możliwość jednoczesnego projektowania wielu schematów,

• moduł eksportowania schematów do formatu DXF (format AutoCad),

• wygodne funkcje drukowania.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 4

Page 5: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Na każdym etapie projektowania możliwe jest testowanie na symulatorze

tworzonego schematu pneumatycznego przez:

• realizację algorytmu symulacji połączonego z ciągłym obliczaniem i wizualiza-

cją danych o ciśnieniu i przepływie strumienia sprężonego powietrza oraz

napięciu i natężeniu prądu elektrycznego,

• nastawianie parametrów takich jak: wymiary siłownika, stopień dławienia

przepływu, pozycje czujników krańcowych,

• wizualizację zależności: położenie, prędkość i ciśnienie w funkcji czasu,

• animację realizowaną w czasie rzeczywistym,

• jednoczesną symulację wielu schematów.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 5

Page 6: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

2. Szczegółowa charakterystyka oprogramowania

FluidSIM-P®

2.1. Zalety dydaktyczne oprogramowania

Istotą programów projektowo-symulacyjnych jest naśladowanie, czyli symulacja

sposobu działania różnych urządzeń lub systemów. Programy takie umożliwiają

użytkownikowi zapoznanie się z działaniem i obsługą wielu urządzeń, bez konieczności

ich zakupu. Korzyści płynące z nauki z wykorzystaniem programów symulacyjnych są

oczywiste:

• praca w środowisku maksymalnie zbliżonym do rzeczywistego,

• możliwość prostego i szybkiego modyfikowania zadań,

• możliwość wykrywania, sygnalizacji i obszernej diagnostyki różnych błędów i

nieprawidłowości,

• brak obawy o uszkodzenia lub zniszczenia cennego sprzętu, niska cena.

W przypadku pracy kilku układów symulacyjnych współpracujących w sieci

komputerowej, istnieje ponadto możliwość współdziałania nauczyciela-instruktora

z uczestnikami ćwiczeń, w zakresie rozwiązywania określonych zadań oraz ich bieżącej

kontroli.

Oprogramowanie FluidSIM-P oferuje użytkownikowi:

• naukę w formie zabawy z wykorzystaniem technik multimedialnych,

• zadania z zakresu kursów podstawowych i zaawansowanych,

• symbolikę zgodną z normami DIN,

• wygodne projektowanie i symulację układów.

Dodatkową cechą FluidSIM jest nastawienie na proces uczenia, ćwiczenia

i wizualizacji wiedzy związanej z pneumatyką. Elementy pneumatyczne są wyjaśnione

wraz z opisem, parametrami i animacjami, które ilustrują ich zasadę działania.

Ćwiczenia i filmy instruktażowe utrwalają wiedzę zarówno o tworzeniu układów

pneumatycznych jak i wykorzystaniu poszczególnych komponentów.

W menu zamieszczone są:

• struktury sekwencji filmowych na podstawowe tematy, uruchamianych

w oprogramowaniu „Windows Media Player",

• skrócone opisy wszystkich elementów zawartych w bibliotece systemowej

dostępne w formie zgodnej ze standardem menu Pomoc systemu Windows,

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 6

Page 7: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• zdjęcia wszystkich roboczych elementów dydaktycznych udostępnione są jako

grafiki w dużej rozdzielczości,

• animacje prezentujące zasady działania ważniejszych elementów, w tym

animacje interaktywne wyjaśniające prawa fizyczne i zasady działania

elementów pneumatycznych.

Twórcy FluidSIM-P położyli szczególny nacisk, aby interfejs użytkownika był

intuicyjny i łatwy do nauki. Użytkownik może szybko i łatwo nauczyć się rysować i

symulować układy elektropneumatyczne.

2.2. Struktura katalogowa programu

Strukturę katalogową FluidSIM-P przedstawia poniższy rysunek.

• W katalogu aq zawarty jest rejestr bazowy dla FluidSIM-P

• W katalogu bin znajduje się plik uruchomieniowy programu FluidSIM-P, wraz

z niezbędnymi bibliotekami. W katalogu tym nie można dokonywać żadnych zmian.

• Katalog bmp16c zawiera rysunki komponentów wykorzystane w materiałach

dydaktycznych programu FluidSIM-P.

• Katalog ct zawiera przykłady schematów układów pneumatycznych. Jest to zarazem

domyślny katalog, w którym są zapisywane wszystkie nowe schematy układów

tworzone przez użytkownika.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 7

Page 8: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Katalog doc zawiera instrukcje użytkownika w formacie pdf.

• Katalog misc zawiera dodatkowe pliki oraz opcjonalne komponenty programu.

• Katalog shw zawiera pliki z prezentacjami.

• Katalog snd zawiera pliki dźwiękowe.

• Ktalog sym przedstawia w sposób hierarchiczny bibliotekę komponentów. W ten

sam sposób można wyświetlić tą listę komponentów korzystając z w pasku

menu.

• Katalog tmp zawiera pliki tymczasowe z obliczeniami symulacji.

Kompletne oprogramowanie FluidSIM-P zajmuje na dysku około 16MB.

2.3. Zakres instrukcji

Niniejsza instrukcja przedstawia:

• możliwości programu FluidSIM-4P,

• sposób tworzenia pneumatycznych i elektropneumatycznych układów

sterowania w edytorze graficznym,

• sposób ustawiania parametrów elementów układu,

• sposób symulacji działania zaprojektowanych układów,

• opis bibliotek elementów pneumatycznych i elektrycznych.

W instrukcji podkreślono związek programu FluidSIM-4P z funkcyjnymi

możliwościami stosowanych elementów sterowania i możliwość prowadzenia symulacji

zsyntetyzowanych układów przez korzystanie z bibliotek elementów firmy Festo.

2.4. Wymagania sprzętowe

Do pracy z programem FluidSIM-4P zalecany jest komputer z procesorem

kompatybilnym z x86 pracującym pod jednym z poniższych systemów operacyjnych

Microsoft Windows9x®, Microsoft WindowsNT®, Microsoft Windows2000® lub Microsoft

WindowsXP®.

Dla zadań rysowania mało skomplikowanych układów pneumatycznych i symulacji

układów dołączonych do programu wystarczające jest 128 MB pamięci operacyjnej.

Natomiast dla zapewnienia płynnej pracy z rozbudowanymi układami pneumatycznymi

wskazane jest przynajmniej 256 MB pamięci operacyjnej.

W celu odtwarzania sekwencji dźwiękowych i ruchowych oraz filmów edukacyjnych,

wymagany jest napęd CD-ROM oraz karta dźwiękowa.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 8

Page 9: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

3. Wprowadzenie do symulowania i tworzenia układówNiniejszy rozdział umożliwia użytkownikowi poznanie istotnych funkcji programu

FluidSIM-P. Użytkownik prowadzony jest po poszczególnych funkcjach „krok po

kroku”.

→ Uruchom FluidSIM-P poprzez menu Start / Programy/ Festo Didactic.

Po chwili na ekranie monitora pojawi się główne okno programu FluidSIM-P.

Po lewej stronie widoczna jest biblioteka elementów FluidSIM-P (component

library). Zawiera ona pneumatyczne i elektryczne składniki umożliwiające zbudowanie

złożonych układów pneumatycznych (ich opis znajduje się w rozdziale 5.).

Pasek Menu rozwijanego (Menu bar) znajdujący się na górze okna zawiera

wszystkie funkcje niezbędne do przeprowadzenia symulacji i budowania diagramów

układów. Znajdujący się poniżej pasek narzędzi (Toolbar) zawiera najczęściej używane

funkcje z Paska Menu. W jego skład wchodzi 10 grup funkcji. Prezentuje je poniższa

tabela:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 9

Page 10: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Nr. IKONA OPIS DZIAŁANIA

1.

Otw

iera

nie

i za

pis

Otwarcie nowego diagramu, przeglądanie,

otwarcie i zapisanie istniejącego.

2.

Dru

kow

anie Drukowanie zawartości okna, np. diagramu

układu i zdjęcia elementu.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Edyc

ja

Cofanie ostatniej zmiany; kasowanie elementu;

kopiowanie elementu do schowka; wklejanie

zawartości schowka.

Dopasowywanie i układanie elementów w

układzie: w pionie (trzy pierwsze ikony) i

poziomie (pozostałe).

Obrót i lustrzane odbicie.

Włączenie/wyłączenie siatki linii

pomocniczych.

Zmiana powiększenia aktywnego okna: widok

w skali 1:1; poprzedni widok; dopasowanie

powiększenia tak, aby widoczne były wszystkie

elementy; powiększenie fragmentu ujętego w

ramce; skokowe przybliżenie i skokowe

oddalenie widoku.

Sprawdzenie prawidłowości połączeń w

układzie.

.9.

10

Sym

ulac

ja

Wyłączenie, uruchomienie i wstrzymanie

symulacji.

Funkcje działające w przypadku wstrzymania

symulacji: rozpoczęcie symulacji od początku,

wykonanie kolejnego kroku symulacji,

symulacja do następnej zmiany, przejście do

końca symulacji

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 10

Page 11: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

3.1. Symulacja istniejącego układu pneumatycznego

Na dysku instalacyjnym oprogramowania FluidSIM-P znajdują się kompletne

schematy działających układów pneumatycznych. W niniejszym materiale będą one

użyte do zademonstrowania możliwości programu.

Otwieranie wymienionych powyżej schematów pneumatycznych i symulowanie ich

działania:

→ Kliknij na ikonę lub wybierz komendę z menu rozwijanego .

Na ekranie powinno pojawić się okno zawierające schematy istniejących układów:

Otwarte okno zawiera skatalogowane schematy układów pneumatycznych ułożone

w porządku alfabetycznym. Każdy z nich przedstawiony jest w postaci miniatury.

Nazwa bieżącego katalogu jest umieszczona w pasku nazwy otwartego okna. Pliki

zawierające schematy układów FluidSIM-P mają rozszerzenie *.ct.

W celu przejścia do wybranego podkatalogu należy dwukrotnie kliknąć na jego

ikonę. Istnieje także możliwość stworzenia dodatkowych podkatalogów w dowolnym

katalogu fl_sim_p. Są one rozpoznawane przez FluidSIM-P, a ich ikony są

automatycznie na bieżąco tworzone.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 11

Page 12: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Klikając dwukrotnie na ikonę otwórz schemat układu demo1.ct.

Schemat układu może być również otwarty poprzez użycie okna dialogowego Open

File. Po kliknięciu na ikonę bądź wybraniu z menu pojawi się okno

dialogowe. Przy jego pomocy można, po dwukrotnym kliknięciu, otworzyć żądany

schemat układu pneumatycznego. Za każdym razem schemat pneumatyczny jest

otwierany i wyświetlany w nowym oknie:

→ Kliknij na bądź lub wciśnij klawisz .

FluidSIM-P przełączy się w tryb symulacji, tj. rozpoczęta zostanie symulacja

działania układu. W trakcie pracy programu w trybie symulacyjnym kursor myszy

zmieni swój kształt na symbol ręki . W trakcie symulacji FluidSIM-P oblicza najpierw

wszystkie parametry elektryczne. Następnie formułowany jest model diagramu

pneumatycznego. Na jego podstawie obliczane są ciśnienia i natężenia przepływu

w całym układzie pneumatycznym.

W zależności od stopnia komplikacji schematu i mocy obliczeniowej komputera,

symulacja działania układu może odbywać się z różną prędkością. W dolnym lewym

rogu okna programu, widać z jaką prędkością przebiega symulacja w procentowym

odniesieniu do czasu rzeczywistego symulowanego procesu. Natychmiast po obliczeniu

wyników, linie łączące elementy układu zmienią kolor, a siłowniki wysuną się:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 12

Page 13: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Znaczenie kolorów linii łączących elementy układu opisano w poniższej tabeli:

Kolor Znaczenieciemno-niebieski Linia pneumatyczna pod ciśnieniemjasno-niebieski Linia pneumatyczne bez ciśnieniajasno-czerwony Linia elektryczna, przepływ prądu

W pasku narzędzi istnieje możliwość samodzielnego powiązania

kolorów i wartości wielkości symulowanych. Zmiana ciśnienia linii ciemno-niebieskiej

obrazowana jest zmianą jej szerokości. FluidSIM-P wyróżnia dwie szerokości linii:

Szerokość ZnaczenieCiśnienie mniejsze niż maksymalneCiśnienie maksymalne

Dokładne wartości liczbowe określające ciśnienie, natężenie przepływu, napięcie

i natężenie prądu mogą być wyświetlane na dodatkowych dostępnych elementach

pomiarowych. W rozdziale 4.7. opisany został sposób, w jaki można uzyskiwać

informacje dotyczące wszystkich bądź tylko wybranych zmiennych ze schematu układu

(nawet jeśli nie wykorzystano elementów pomiarowych).

Symulacje w FluidSIM-P działają w oparciu o fizyczne modele elementów, jakie

można znaleźć w zestawach dydaktycznych Festo Didactic GmbH & Co. KG. Dzięki

temu obliczone wartości powinny zgadzać się z wartościami mierzonymi na

rzeczywistych zestawach dydaktycznych. Jednak przy porównaniu wyników należy

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 13

Page 14: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

pamiętać o tym, że, w rzeczywistości pomiary mogą podlegać znacznym fluktuacjom

spowodowanym np. różną długością przewodów łączących czy temperaturą powietrza.

Obliczenia zmian wartości parametrów pracy układu realizowane w czasie

rzeczywistym zapewniają animację ruchu siłowników. Charakteryzuje się ona

następującą właściwością działania: gdy w rzeczywistości dany siłownik wysuwa się

z dwukrotnie większą prędkością niż inny to ta relacja jest spełniona również

w animacji symulującej ten ruch. Innymi słowy: zachowane są relacje czasowe.

Ręcznie sterowane rozdzielacze i przełączniki znajdujące się na schemacie układu

mogą być przełączane przy użyciu myszy.

→ Przemieść kursor myszy na lewy przycisk schematu elektrycznego (patrz

poprzedni rysunek).

Kursor myszy zmieni wygląd na rękę . Oznacza to, że stan przycisku może być

zmieniony.

→ Kliknij na przycisk.

Po kliknięciu na ręcznie sterowany włącznik, następuje symulowanie jego

rzeczywistego zachowania. W tym przykładzie styki przycisku zostaną zwarte

i automatycznie nastąpi przeliczenie zmiennych. W wyniku obliczeń nowe wartości

ciśnień i natężeń przepływu będą wyświetlone na wycofujących się do pozycji

początkowych siłownikach.

Przełączanie elementów jest możliwe tylko w przypadku, gdy symulacja trwa

( ) lub, gdy jest wstrzymana ( ).

Jeśli istnieje potrzeba symulowania zachowania innego schematu pneumatycznego

nie jest konieczne zamykanie już otwartego układu. FluidSIM-P umożliwia działanie

wielu układów jednocześnie.

→ W celu przejścia z trybu symulacji w tryb edycji kliknij na bądź

.

Wtedy wszystkie elementy znajdujące się na schemacie układu (styki, zawory,

rozdzielacze, siłowniki) zostaną ustawione w ich stan początkowy. Obliczone przez

program wartości położeń, przepływów i ciśnień zostaną skasowane.

Przejście z trybu edycji w tryb symulacji bez rozpoczęcia symulacji jest możliwe po

kliknięciu na , bądź . Ta funkcja może być pomocna w przypadku,

gdy konieczne jest ustawienie stanu jakiegoś elementu przed rozpoczęciem symulacji.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 14

Page 15: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

3.2. Tryby symulacji

W uzupełnieniu funkcji opisanych w poprzednim rozdziale ( , , ) występują

jeszcze dodatkowo: Reset i ponowne rozpoczęcie symulacji Symulacja w trybie pojedynczych kroków

Symulacja w trybie „do zmiany stanu”

3.2.1. Reset i ponowne rozpoczęcie pracy

Po kliknięciu na bądź wybraniu trwająca bądź wstrzymana symulacja

może zostać uruchomiona ponownie.

3.2.2. Symulacja w trybie pojedynczych kroków

W trybie pojedynczych kroków symulacja zatrzymuje się po wykonaniu pojedynczego

kroku. Po kliknięciu bądź wybraniu symulacja będzie trwała przez

krótki czas (około 0.01 – 0.1 sekundy w systemie rzeczywistym) po czym nastąpi jej

wstrzymanie ( ). Uruchomiona symulacja w trybie normalnym, może być w dowolnej

chwili przełączona w tryb symulacji pojedynczych kroków. Możliwe jest wtedy

zwrócenie uwagi na sytuacje kluczowe dla istoty działania układu pneumatycznego.

3.2.3. Symulacja w trybie „do zmiany stanu”

Po kliknięciu na bądź wybraniu symulacja trwa aż do

chwili, w której następuje „zmiana stanu”. Wtedy następuje wstrzymanie symulacji

( ). Przez „zmianę stanu” rozumiane jest sytuację polegającą na:

• zatrzymaniu ruchu tłoka siłownika,

• zmianie stanu rozdzielacza,

• zmianie stanu cewki (włączenie / wyłączenie),

• zmianie stanu styków.

W dowolnej chwili trwania symulacji istnieje możliwość przejścia w tryb „do zmiany

stanu”.

3.3. Tworzenie nowego diagramu układu

W tym podrozdziale zawarte są informacje dotyczące tworzenia nowych schematów

pneumatycznych w oparciu o oprogramowanie FluidSIM-P.

→ Otwórz nowe okno programu z pustym arkuszem układu poprzez kliknięcie

na bądź wybranie .

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 15

Page 16: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Schemat układu może być tworzony i zmieniany wyłącznie w trybie edycji.

Tryb ten jest sygnalizowany m.in. przez kształt kursora myszy: .

Każdy, również nowo otwarty, schemat pneumatyczny automatycznie ma

przypisywaną nazwę, pod jaką może byś zapisany. Nazwa ta jest widoczna na pasku

tytułowym nowego okna.

W trybie podstawowym, po lewej stronie ekranu widać biblioteki dostępnych grup

komponentów, wyświetlone w sposób hierarchiczny. Aby wyświetlić komponenty

z danej grupy wystarczy kliknąć przyciskiem myszki na odpowiedniej grupie. Dla

lepszego widoku ogólnego, można też schować niepotrzebne elementy poprzez

ponowne kliknięcie i zwinięcie danej podgrupy elementów. W danej grupie elementów

często znajdują sie kolejne podgrupy, które również można wyświetlić lub zwinąć. Aby

rozwinąć daną grupę elementów wraz z wszystkimi jej podgrupami, można podczas

kliknięcia myszą na danej grupie przetrzymać wciśnięty przycisk . Ułatwia to

i skraca czas obsługi biblioteki, gdyż nie trzeba rozwijać każdej podgrupy oddzielnie.

W podobny sposób można użyć wciśniętego przycisku podczas kliknięcia myszą,

aby zwinąć od razu wszystkie podgrupy wraz z daną grupą nadrzędną.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 16

Page 17: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Wciśnij przycisk i kliknij przyciskiem myszki na grupę „ Pneumatyka”

(„Pneumatic”).

Zostaną wyświetlone wszystkie komponenty grupy „Pneumatyka”. Używając

przesuwnego paska umieszczonego po prawej stronie okna biblioteki elementów można

przejrzeć całą ich listę.

Używając myszy można „przeciągnąć” elementy z okna biblioteki i „upuszczać” je

w obszar tworzonego układu pneumatycznego (tzw. technika „drag and drop”):

→ Przesuń kursor myszy nad elementem w oknie biblioteki (np. nad

siłownikiem jednostronnego działania ze sprężyną).

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 17

Page 18: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Wciśnij lewy przycisk myszy i przytrzymując go przesuń kursor myszy.

Siłownik zostanie podświetlony (zaznaczony), a kursor zmieni wygląd na . Symbol

elementu będzie podążał za kursorem myszy.

→ Przesuń kursor myszy nad obszar schematu układu pneumatycznego i puść

przycisk myszy. Spowoduje to umieszczenie siłownika w wybranym miejscu

schematu układu pneumatycznego.

W ten sposób można „przeciągnąć” każdy z elementów znajdujących się w bibliotece

i „upuścić” go w dowolnym miejscu schematu pneumatycznego. Podobnie można

przestawiać elementy umieszczone już na schemacie układu.

→ Przesuń siłownik w prawy górny róg schematu pneumatycznego.

Dla wygody użytkownika, elementy po „upuszczeniu” na schemat układu są

automatycznie przyciągane do siatki.

→ Spróbuj przemieścić siłownik poza dozwolony obszar, np. poza okno.

Poza dozwolonym obszarem kursor myszy zmienia swój wygląd , a element nie

będzie mógł być upuszczony.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 18

Page 19: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ „Przeciągnij” drugi siłownik na schemat pneumatyczny (teraz on będzie

podświetlony).

→ Podświetl (zaznacz) pierwszy z siłowników poprzez kliknięcie na nim.

→ Skasuj siłownik klikając na (cut), wybranie bądź wciskając

klawisz .

Komendy z menu działają wyłącznie na zaznaczone wcześniej elementy

układu pneumatycznego.

→ Przeciągnij” na schemat pneumatyczny rozdzielacz trój drogowy

dwupołożeniowy (3/n-way valve), oraz źródło sprężonego powietrza

(compressed air supply).

→ Rozmieść elementy zgodnie z podanym poniżej rysunkiem:

Dwukrotnie kliknij na rozdzielacz, aby przypisać mu pożądane parametry. Powinno

pojawić się okno dialogowe:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 19

Page 20: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Wyjaśnienie parametrów okna dialogowego:

• Sterowanie z lewej/prawej strony (Left/Right Actuation)

Dla każdej ze stron rozdzielacza można zdefiniować osobno sposób jego sterowania.

Można wybrać jedną bądź więcej kategorii sterowania: ręczną (Manually), mechaniczną

(Mechanically) bądź elektropneumatyczną (Pneumatically/electrically). Sposób stero-

wania jest ustawiany przez kliknięcie w oknie kategorii i wybranie odpowiedniego sym-

bolu. Wybranie pustego pola spowoduje wyłączenie określonej kategorii sterowania.

Ponadto możliwe jest określenie czy na suwak rozdzielacza mają oddziaływać sprężyny

– zaznaczenie pola (Spring-returned) i czy ma być elementem dwustopniowym

(Piloted).

• Opis (Description)

Można wpisać tu nazwę rozdzielacza. Nazwa ta będzie pojawiać się na diagramie

stanów (state diagram) i na liście elementów (parts list).

• Wyróżnione połączenia (Valve Body)

Rozdzielacze mogą mieć do czterech wyróżnionych położeń. Dla każdego z nich

możliwe jest indywidualne ustalenie połączeń. Stan ustala się przez wybranie go i

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 20

Page 21: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

kliknięcie lewym klawiszem myszy. Wybranie pustego pola spowoduje wyłączenie

określonego połączenia. Rozdzielacz może zostać oznaczony jako „dwustronny”

(Reversible) co oznacza, że nie ma żadnego szczególnego kierunku przepływu

strumienia powietrza i przepływ przez rozdzielacz może odbywać się w obu kierunkach.

• Połączenie początkowe (Initial Position)

To pole umożliwia określenie pozycji początkowej (nazywanej również neutralną,

normalną) dla pracy rozdzielacza. Jest to pozycja ustalająca się w przypadku braku

sygnału sterującego. Wybór stanu początkowego nie może być w sprzeczności

z ustawieniami, jakie wynikają z ustawień oddziaływania sprężyn.

• Sygnał nadrzędny (Dominant Signal)

Można zdefiniować, który z sygnałów (prawy czy lewy) ma być sygnałem nadrzędnym,

tzn. który sygnał jest dominujący w przypadku, gdy rozdzielacz jest wysterowany

sygnałami z obu stron równocześnie.

• Przepływ nominalny (Standard Nominal Flow Rates)

Tutaj definiujemy standardową nominalną wartość przepływu rozdzielacza.

→ Ustaw sterowanie z lewej strony jako ręczne, z zapadką, a z prawej strony

uaktywnij działanie sprężyny. Zamknij okno dialogowe przyciskiem OK.

Wyjście „3” rozdzielacza ma służyć jako wylot powietrza i należy go w tym celu

wyznaczyć

→ Kliknij podwójnie na wyjściu „3” rozdzielacza.

Otworzy się okienko dialogowe, w którym może być wybrane zakończenie rozdzielacza

przez kliknięcie na strzałce w dół po prawej stronie listy symboli do wyboru.

→ Wybierz trzeci symbol prostego wylotu powietrza (the simple exhaust) i

zamknij okno dialogowe.

Rozdzielacz powinien wyglądać jak na rysunku:

→ Przemieść kursor myszy nad lewy króciec siłownika.

Nad króćcem przyłączeniowym kursor myszki zmienia swój wygląd na wskaźnik

celownika .

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 21

Page 22: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Naciśnij lewy klawisz myszy, gdy będzie on nad króćcem siłownika

i (trzymając go ciągle wciśniętym) przesuń mysz.

Kursor zmieni wygląd na wskaźnik celownika ze strzałkami na zewnątrz .

→ Przemieść kursor myszy (trzymając ciągle wciśnięty lewy przycisk) nad

górny króciec rozdzielacza.

Kursor zmieni wygląd na wskaźnik celownika ze strzałkami do środka .

→ Puść lewy przycisk myszy.

Natychmiast pojawia się linia łącząca oba elementy:

FluidSIM-P automatycznie narysuje linię łączącą dwa wybrane króćce. W przypadku,

gdy nie będzie możliwe połączenie dwóch króćcy kursor myszy zmieni swój wygląd na

znak zakazu .

→ Przemieść kursor myszy nad linię jak to przedstawia poniższy rysunek.

Kursor zmieni wygląd na wskaźnik umożliwiający zaznaczenie linii .

→ Wciśnij lewy przycisk myszy i przesuń kursor myszy w lewo. Następnie

puść przycisk myszy.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 22

Page 23: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Linia zostanie przesunięta.

W trybie edycji można elementy układu i linie łączące zaznaczać, przesuwać i kasować

wybierając bądź klawiszem .

→ Połącz elementy układu w sposób zbliżony do przedstawionego:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 23

Page 24: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Po narysowaniu układu pneumatycznego można przystąpić do symulowania jego pracy.

→ Rozpocznij symulację działania układu klikając na (lub wybierając

bądź klawiszem ).

→ Przemieść kursor myszy nad rozdzielacz i kliknij na nim symbolem .

W czasie symulacji wszystkie ciśnienia i natężenia przepływu są wyliczane, zaś linie są

odpowiednio kolorowane a tłoczysko wysuwa się z cylindra siłownika.

Po wysunięciu się tłoczyska ciśnienie w lewej komorze siłownika musi wzrosnąć.

Sytuacja ta jest rozpoznawana przez FluidSIM-P i parametry opisujące ten proces są

właściwie wyliczane. Ciśnienie sprężonego powietrza wzrasta do wartości zasilania

zadeklarowanej we właściwościach źródła sprężonego powietrza (compressed air

supply).

W złożonych systemach pneumatycznych, gdzie do przełączania potrzeba dużej siły,

rozdzielacze mogą być obsługiwane pośrednio. W metodzie tej zastąpiono bezpośrednią

pracę ręczną na pośrednią prace pneumatyczną.

→ Uaktywnij tryb edycji klikając na (lub wybierając bądź

klawiszem ).

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 24

Page 25: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Wybierz i usuń linię, która łączy cylinder i rozdzielacz.

→ „Przeciągnij” na schemat układu kolejny rozdzielacz trój drogowy (3-way

valve) i przez dwukrotne kliknięcie (lub przez ) otwórz okno

dialogowe rozdzielacza. „Zbuduj” rozdzielacz pneumatyczny, normalnie

zamknięty i zamknij okno dialogowe. Króciec „3” połącz z wylotem

powietrza. Rozmieść elementy w następujący sposób:

→ Połącz wyjście nowego rozdzielacza z cylindrem.

→ Połącz linią wyjście ręcznie sterowanego rozdzielacza z wejściem

sterującym rozdzielacza sterowanego pneumatycznie.

W rzeczywistych rozwiązaniach do podłączenia do istniejącej linii

dodatkowego elementu konieczne jest użycie trójnika. Dlatego gdy rysowana

jest linia łącząca króciec elementu z istniejącą już linią FluidSIM-P

automatycznie dodaje w miejscu połączenia trójnik.

→ Używając kursor myszki w postaci celownika połącz linią wejście

rozdzielacza sterowanego pneumatycznie z linią łączącą źródło sprężonego

powietrza z rozdzielaczem sterowanym ręcznie. Zauważ jak kursor zmieni

wygląd na wskaźnik celownika ze strzałkami do środka .

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 25

Page 26: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Puść przycisk myszy.

W trakcie rysowania schematu układu pneumatycznego należy dołożyć starań, aby

układ był możliwie przejrzysty.

Schemat układu powinien wyglądać w sposób zbliżony do poniższego:

→ Zapisz schemat pneumatyczny klikając na bądź wybierając .

Jeśli edytujemy nowy schemat i wcześniej nie podano jego nazwy,

FluidSIM-P automatycznie otworzy okno dialogowe zapisu pliku. Należy

wtedy podać nazwę pod jaką projekt zostanie zapisany.

→ Rozpocznij symulację klikając , po czym kliknij na rozdzielaczu

sterowanym ręcznie.

Kiedy następuje kliknięcie na rozdzielaczu, rozpoczyna się symulowanie jego

rzeczywistej pracy. Gdy klikniemy na zaworze ponownie, natychmiast rozpoczyna się

ponowne przeliczenie symulacji. W wyniku przełączenia pneumatycznie sterowanego

rozdzielacza następuje wysuwanie się tłoczyska siłownika.

Poza animacją działania elementów sterowanych ręcznie FluidSIM-P

umożliwia również symulowanie innych elementów wielostanowych.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 26

Page 27: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Poniższe rysunki przedstawiają rozdzielacz 3-drogowy w stanie zamkniętym i

otwartym:

Elementy, których stan przełączenia nie jest stabilny (nie są blokowane w

danym położeniu), pozostają przesterowane tak długo jak długo jest nad nimi

trzymany wciśnięty przycisk myszy.

→ Zatrzymaj symulację, co spowoduje jednocześnie przejście w tryb edycji.

Wybierz z biblioteki elementów diagram stanów (state diagram) i umieść go

na schemacie pneumatycznym.

Diagram stanów umożliwia zarejestrowanie zachowania (stanu) istotnych elementów

układu i wykreślenie tych stanów w formie graficznej.

→ Przesuń diagram stanów na wolną powierzchnię schematu pneumatycznego,

po czym „przeciągnij” siłownik a następnie „upuść” go nad diagramem

stanu.

→ Uruchom symulację i obserwuj diagram stanu.

→ Włącz „pauzę” wykonywanej symulacji a następnie przesuń kursor myszy

nad wykres diagramu stanu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 27

Page 28: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Kiedy kursor myszy pozostanie w bezruchu przez około sekundę, na diagramie

pojawi się wskazywana przez kursor dokładna wartość czasu i odpowiadająca jemu

wartość zmiennej stanu. Przesuwając kursor wzdłuż wykresu, aktualizowane będą

wyświetlane wartości zmiennych.

Możliwe jest zarówno umieszczenie kilku diagramów stanu w jednym układzie

pneumatycznym jak i umieszczenie kilku elementów na tym samym diagramie stanów.

Komponenty mogą być dodawane do diagramu stanu przez „upuszczanie” ich w jego

obrębie. Dodając kolejne komponenty do diagramu stanu, pojawia sie automatycznie

okno wyboru (selection dialog), które umożliwia wybór kolorów wyświetlania

przebiegów poszczególnych zmiennych. W przypadku niewybrania żadnej zmiennej

komponentu, dany komponent zostanie usunięty z diagramu stanu. Na diagramie stanów

można umieszczać następujące komponenty i rejestrować zachowanie następujących

stanów:

Element układu Stan

Siłownik (Cylinder)

położenie (position),

prędkość (velocity),

przyspieszenie (acceleration),

siła (force)

Rozdzielacz (Way valve) położenie (Position)

Manometr (Pressure meter)

Akumulator (Accumulator)ciśnienie (Pressure)

Zawór zamykający lub dławiący (Shutoff

valve, throttle valve)stopień otwarcia (Opening level)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 28

Page 29: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Element układu Stan

Pompa (Pump),

Silnik (Motor)prędkość obrotowa (rpm)

Siłownik o ruchu wahadłowym (semi-rotary

actuator)położenie (Position)

Zawór ciśnieniowy lub przełączający

(Pressure valve, switching valve)

stan (State),

ciśnienie (Pressure)

Zawór natężenia przepływu (flow control

valve)przepływ (flow)

Przepływomierz (flow meter)przepływ (flow),

objętość (volume)

Przełącznik (Swich) stan (state)

Cewka, zawór z elektromagnesem

(relay, valve solenoid)stan (state)

Lampka, brzęczyk, wskaźnik ciśnienia

(indicator light, buzzer, pressure indicator

state)

stan (state)

Licznik (counter)stan (state),

wartość licznika (counter value)

Generator funkcji, woltomierz (function

generator, voltmeter)napięcie (voltage)

Regulator stanu, regulator PID (status

controller, PID-controller)napięcie (voltage)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 29

Page 30: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

4. Dodatkowe wskazówki dotyczące symulacji i tworzenia

układówW niniejszym rozdziale przedstawione zostaną szczegółowe wskazówki i opis

funkcji, jakie mogą być użyte do symulacji i tworzenia diagramów przy użyciu

oprogramowania FluidSIM-P.

4.1. Elementy konfigurowalne

FluidSIM-P jest w stanie symulować ogromną liczbę różnego rodzaju siłowników

i rozdzielaczy. Przedstawienie tych wszystkich typów elementów w ich różnych

wariantach doprowadziłoby do znacznego zmniejszenia czytelności i funkcjonalności

biblioteki elementów. Dlatego w bibliotece obok tradycyjnych i najczęściej

stosowanych elementów, znajdują się również elementy konfigurowalne. Aby

skonfigurować siłownik lub rozdzielacz, należy przeciągnąć odpowiedni symbol

elementu konfigurowalnego i „upuścić” go w oknie projektowania schematu

pneumatycznego, po czym otworzyć okno konfiguracji tegoż elementu. Znajdują sie

tam ustawienia pomocne przy definiowaniu funkcjonalności i działania danego

elementu.

4.1.1. Konfigurowanie siłownika

W celu zdefiniowania projektowanej części, jej parametrów i zewnętrznych

oddziaływań na siłownik, należy kliknąć dwukrotnie myszą na symbolu danego

siłownika. Otworzy się wtedy okno konfiguracji, które to składa się z kilku zakładek,

dzięki czemu mamy dogodny widok ogólny okna mimo ogromnej liczby dostępnych

parametrów. Poniżej znajdują się opisy poszczególnych zakładek okna konfiguracji:

• Zakładka „Konfiguracja” („Configuration”)

Tutaj znajdują się podstawowe opcje umożliwiające określenie budowy siłownika

pneumatycznego. Można zdefiniować typ siłownika, typ tłoczyska, oraz dodatkowe

własności siłownika jak amortyzacja w pozycjach końcowych, użycie elementu

magnetycznego w tłoczysku itp.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 30

Page 31: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Opis opcji zakładki:

Opis elementu (Component Description)

Można wpisać tu nazwę siłownika. Nazwa ta będzie pojawiać się na diagramie stanów

(state diagram) i na liście elementów (parts list).

Typ siłownika (Cylinder Type)

Typ cylindra (jednostronnego działania (single-acting), dwustronnego działania

(double-acting), ze sprężyną powrotną (spring return)).

Typ tłoczyska (Piston Rod Type)

Typ tłoczyska (wielkość (quantity), konstrukcja (part design),z łącznikiem

magnetycznym (magnet coupling), z elementem suwakowy (slide unit)).

Właściwości (Properties)

Tutaj można zdefiniować dodatkowe własności siłownika, jak amortyzacja w pozycjach

końcowych (end position cushioning), lub użycie w tłoku siłownika magnetycznego

czujnika pozycji (sensing)) i poprzez zadeklarowaną etykietę (label) powiązać

z enkoderem pozycji (displacement encoder), co można wykorzystać np. w połączeniu

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 31

Page 32: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

z zaworami proporcjonalnymi przy konstruowaniu układu sterowania.

Odbicie (Mirror)

Tutaj definiujemy czy siłownik będzie odbity lustrzanie poziomo (horizontally) czy

pionowo (vertically). Ten sam efekt możemy uzyskać wykonując .

• Zakładka „Parametry” („Parameters”)

Opis opcji zakładki:

Maksymalny skok (Max. Stroke)

Maksymalny skok tłoka siłownika.

Pozycja tłoka (Piston Position)

Położenie tłoka siłownika przy starcie symulacji.

Średnica tłoka (Piston Diameter)

Średnica tłoka siłownika.

Średnica tłoczyska (Piston Rod Diameter)

Średnica tłoczyska siłownika.

Kąt zamocowania (Mounting Angle)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 32

Page 33: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Korpus siłownika oddziałuje na siłę tarcia poruszającej się masy. Masę oraz

współczynnik tarcia można zdefiniować w zakładce „zewnętrzne obciążenia”

Wewnętrzne przecieki (Internal Leakage)

Tutaj definiujemy wewnętrzne przecieki w siłowniku. W rzeczywistości nigdy nie ma

idealnego siłownika, ponieważ tłok nigdy nie przylega idealnie do powierzchni

wewnętrznej cylindra. Dlatego pomimo odcięcia dopływu powietrza do obu komór

siłownika, tłok nadal stopniowo przesuwa sie pod wpływem obciążenia.

Parametry wyliczone (Calculated Parameters)

Parametry takie jak powierzchnia tłoka oraz powierzchnia czynna tłoka są

automatycznie wyliczane na podstawie średnicy tłoka i tłoczyska.

Wyświetlane wielkości (Display Quantities)

Tutaj określamy które wielkości fizyczne mają być wyświetlane obok symbolu

siłownika. Wielkości te będą wyświetlane tylko wtedy gdy będą ustawione odpowiednie

opcje w oknie dialogowym wyświetlania zmiennych stanu (patrz rozdz.4.7).

• Zakładka „Zewnętrzne obciążenie” („External load”)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 33

Page 34: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Opis opcji zakładki:

Masa ruchoma (Moving mass)

Masę ruchomą podajemy, gdy zakładamy wpływ tejże masy na ruch siłownika. Masa

tłoka oraz tłoczyska są automatycznie i odpowiednio wyliczane przez program

FluidSIM-P na podstawie wprowadzonych rozmiarów siłownika. Zatem podana tutaj

masa odzwierciedla jedynie zewnętrzne obciążenie. W szczególności, podanie tutaj „0”

nie oznacza, że ruchome części siłownika nie posiadają masy.

Tarcie (Friction)

Tarcie statyczne i dynamiczne określa siłę tarcia ruchomej masy o powierzchnię.

Wewnętrzne siły tarcia wewnątrz cylindra są automatycznie i odpowiednio wyliczane

na podstawie podanych wymiarów siłownika. Wpisana wartość „0” w obu tych

parametrach oznacza, że dana masa porusza się bez siły tarcia (bez dotykania o gładź

cylindra). W rzeczywistości jest bardzo trudno określić rzeczywiste wartości tych

parametrów. Dlatego FluidSIM-P oferuje orientacyjne ustalenie parametrów

współczynników dla kilku klasycznych zestawień materiałów, dając ogólną orientację

o ich wielkościach. Do wyboru mamy następujące typy zestawień dwóch materiałów:

– stal – stal

– żeliwo- żeliwo

– drewno – drewno

– stal – drewno

– stal – lód

– opony – asfalt

Kiedy porówna się proponowane przez program wartości sił tarcia z innymi tabelami

(często uzyskanymi drogą eksperymentalną), może sie okazać, że w znacznej liczbie

przypadków te wartości się różnią. Dlatego podane wartości współczynników należy

traktować tylko jako orientacyjne.

Można również zdefiniować samemu współczynniki tarcia (np. z własnych badań

doświadczalnych). Należy jednak pamiętać, aby wyniki z symulacji traktować bardzo

ostrożnie. Gdyż nawet małe zmiany tychże wartości pozwalają na zauważalne zmiany

w odzwierciedleniu fizycznego oddziaływania tarcia statycznego i dynamicznego.

Proszę zauważyć, że kąt zamocowania również wpływa na siłę tarcia ruchomej

masy.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 34

Page 35: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Zakładka „Profil siły” („Force Profile”)

Opis opcji zakładki:

Stała siła (Constant force)

Ten parametr definiuje stałą wartość siły na całym odcinku ruchu tłoczyska siłownika.

Zmienna siła (Variable force)

Ta opcja jest wybierana, gdy zakładamy zmienną siłę w zależności od pozycji tłoczyska

siłownika. W sposób interaktywny można zdefiniować odpowiedni punkt na wykresie

i przez kliknięcie myszą połączyć dane punkty w jedną prostą. Alternatywnie można

zaznaczyć dany punkt poprzez podanie dwóch wartości numerycznych w odpowiednich

okienkach edycyjnych: położenia tłoka (Piston Position) i siły (Force)

Zakres (Range)

Używając suwaka można określić rząd wielkości pokazywany na wykresie siły.

Usuń (Delete)

Usuwa zaznaczony punkt z wykresu i łączy dwa przylegające punkty jedną prostą.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 35

Page 36: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Usuń wszystko (Delete all)

Usuwa wszystkie punkty i definiuje stałą wartość siły. Można użyć tej opcji by usunąć

istniejący wykres siły bez konieczności usuwania po kolei pojedynczych punktów.

• Zakładka „Etykiety czujników” („Actuating Labels”)

Tutaj można zdefiniować nowe etykiety lub zmienić istniejące. Nazwy tych etykiet

będą powiązane z etykietami czujników zbliżeniowych lub krańcówek w układzie

elektrycznym. Takie samo okno pojawi nam się, gdy klikniemy dwukrotnie myszką na

symbolu czujnika położenia (distance rule).

4.1.2. Konfigurowanie rozdzielacza.

Zarówno budowa rozdzielacza jak i jego sposób sterowania mogą być zmienione po

dwukrotnym kliknięciu na jego symbolu. Obraz okna, które się wtedy otworzy

prezentuje poniższy rysunek.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 36

Page 37: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Opis okna dialogowego:

• Sterowanie z lewej / prawej strony (Left/Right Actuation)

Dla każdej ze stron rozdzielacza można zdefiniować osobno sposób jego sterowania.

Można wybrać jedną bądź więcej kategorii sterowania: ręczną (Manually), mechaniczną

(Mechanically) bądź elektropneumatyczną (Pneumatically/electrically). Sposób stero-

wania jest ustawiany przez kliknięcie w oknie kategorii i wybranie odpowiedniego sym-

bolu. Wybranie pustego pola spowoduje wyłączenie określonej kategorii sterowania.

Ponadto możliwe jest określenie czy na suwak rozdzielacza mają oddziaływać sprężyny

– pole (Spring-returned) i czy ma być elementem dwustopniowym (Piloted).

• Opis (Description)

Można wpisać tu nazwę rozdzielacza. Nazwa ta będzie pojawiać się na diagramie

stanów (state diagram) i na liście elementów (parts list).

• Wyróżnione połączenia (Valve Body)

Rozdzielacze mogą mieć do czterech wyróżnionych położeń. Dla każdego z nich

możliwe jest indywidualne ustalenie połączeń. Stan ustala się przez wybranie go

i kliknięcie lewym klawiszem myszy. Wybranie pustego pola spowoduje wyłączenie

określonego połączenia. Rozdzielacz może zostać oznaczony jako „dwustronny”

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 37

Page 38: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

(Reversible) co oznacza, że nie ma żadnego szczególnego kierunku przepływu

strumienia powietrza i przepływ przez rozdzielacz może odbywać się w obu kierunkach.

• Połączenie początkowe (Initial Position)

To pole umożliwia określenie pozycji początkowej (nazywanej również neutralną,

normalną) dla pracy rozdzielacza. Jest to pozycja ustalająca się w przypadku braku

sygnału sterującego. Wybór stanu początkowego nie może być w sprzeczności

z ustawieniami, jakie wynikają z ustawień oddziaływania sprężyn.

• Sygnał nadrzędny (Dominant Signal)

Można zdefiniować który z sygnałów (prawy czy lewy) ma być sygnałem nadrzędnym,

tzn. który sygnał jest dominujący w przypadku gdy rozdzielacz jest wysterowany

sygnałami z obu stron równocześnie.

• Przepływ nominalny (Standard Nominal Flow Rates)

Tutaj definiujemy standardową nominalną wartość przepływu rozdzielacza.

• Odbicie (Mirror)

Tutaj definiujemy czy rozdzielacz będzie odbity lustrzanie poziomo (horizontally) czy

pionowo (vertically). Ten sam efekt możemy uzyskać wykonując .

4.2. Dodatkowe funkcje edycyjne

Poza poleceniami, jakie zostały wymienione w rozdziale 3, tryb edycji umożliwia

korzystanie z dodatkowych funkcji:

• Ustalanie rozmiaru papieru

W trybie edycji kontur kartki papieru jest wyświetlany w postaci czerwonego

prostokąta. Domyślnym rozmiarem papieru jest portretowo zorientowany format A4

(DIN A4, Portrait). Ustawienia domyślne mogą być zmienione w menu .

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 38

Page 39: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

W powyższym oknie można zmienić rozmiar i orientację papieru. Jeśli rozmiar

wydruku jest większy od rozmiaru papieru w drukarce, całkowity obszar wydruku może

być podzielony na mniejsze fragmenty i wydrukowany na kilku kartkach papieru.

Dla lepszej orientacji w menu można umieścić dodatkowe informacje

dotyczące konkretnego schematu. Tekst, który zostanie wpisany w pole Description jest

potem widoczny w czasie otwierania istniejących schematów i może ułatwić odszukanie

właściwego pliku.

• Krokowe cofanie edycji schematu

Przy pomocy przycisku lub polecenia z menu i , można

anulować każdą zmianę wykonaną w trybie edycji.

Klikając na ( ) można cofnąć każdą zmianę dokonaną w trybie edycji.

FluidSIM-P umożliwia cofnięcie do 128 czynności edycji schematu. Funkcja

działa na wszystkie zmiany wykonane w trybie edycji układu pneumatycznego.

Funkcja umożliwia użytkownikowi przywrócenie ostatnio cofniętego

kroku. Po każdorazowym wywołaniu funkcji schematowi pneumatycznemu zostanie

przywrócony wcześniejszy wygląd (sprzed ostatniego uruchomienia funkcji ).

Funkcja będzie aktywna do momentu, aż zostanie przywrócony pierwotny

wygląd (sprzed pierwszego użycia funkcji ) schematu pneumatycznego.

• Zaznaczanie wielu elementów

Elementy układu pneumatycznego mogą być zaznaczane (podświetlane) poprzez

klikniecie na nich lewym przyciskiem myszy. Jednak kliknięcie na inny element

(zaznaczenie go), spowoduje odznaczenie poprzedniego.

W przypadku, gdy w trakcie zaznaczania kolejnych elementów układu

pneumatycznego wciśnięty będzie klawisz , elementy już zaznaczone pozostaną

nadal podświetlone. Dodatkowo, jeśli na elemencie już zaznaczonym zostanie wciśnięty

klawisz myszy, element ten zostanie odznaczony.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 39

Page 40: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Innym sposobem na zaznaczenie kilku elementów układu pneumatycznego jest

zakreślenie obszaru obejmującego wybrane składniki układu. Obszar ten otwierany jest

poprzez naciśnięcie i przytrzymanie lewego klawisza myszy, a następnie

przemieszczenie kursora. W czasie rozpoczęcia zakreślania obszaru kursor myszy nie

może być umieszczony nad jakimkolwiek składnikiem układu pneumatycznego.

Wszystkie elementy układu, zarówno znajdujące się wewnątrz jak i tylko objęte

częściowo zakreślonym obszarem zostaną zaznaczone.

Elementy układu pneumatycznego i łączące je linie mogą zostać jednocześnie

zaznaczone przez polecenie menu bądź przez wciśnięcie klawiszy

Wszystkie funkcje edytujące schemat pneumatyczny jak np. przeciąganie,

przesuwanie, kopiowanie i kasowanie mogą być użyte na wszystkich

zaznaczonych elementach układu.

• Prawy klawisz myszy

Naciśnięcie prawego klawisza myszy powoduje otwarcie odpowiedniego menu

kontekstowego. Jeśli kursor myszy będzie umieszczony nad elementem

pneumatycznym bądź jego podłączeniem, element ten zostanie zaznaczony. Jeśli

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 40

Page 41: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

omawiany element nie był do tej pory zaznaczony, wtedy inne elementy (wcześniej

zaznaczone) zostaną odznaczone.

Kliknięcie prawym klawiszem myszy nad elementem pneumatycznym odpowiada

następującej sekwencji czynności: kliknięcie lewym klawiszem myszy nad elementem i

otwarcie menu.

• Dwukrotne kliknięcie myszą

Dwukrotne kliknięcie lewym klawiszem myszy nad elementem pneumatycznym

odpowiada następującej sekwencji czynności: zaznaczenie elementu i otwarcie

polecenia menu .

• Kopiowanie

Zaznaczone elementy pneumatyczne mogą być skopiowane do bufora przez kliknięcie

bądź . Po skopiowaniu przez kliknięcie bądź można te

elementy umieścić na schemacie pneumatycznym.

W ramach schematu zaznaczone elementy można kopiować przez wciśnięcie

klawisza i przemieszczać je. Kursor myszy zmieni swój wygląd na symbol

kopiowania .

• Kopiowanie pomiędzy oknami

Elementy pneumatyczne mogą być kopiowane pomiędzy oknami poprzez zaznaczenie

właściwych elementów i przesunięcie ich nad drugie okno.

• Wyrównywanie elementów

Aby wyrównać położenie elementów względem siebie, należy je zaznaczyć, a następnie

kliknąć na jedną z ikon , bądź wywołać odpowiednie polecenie menu

. Element leżący najdalej w kierunku, w którym następuje wyrównanie

stanowi punkt odniesienia dla pozostałych elementów. Oznacza to, że jeżeli kilka

elementów ma zostać wyrównanych do lewej, to wszystkie elementy poza najbardziej

wysuniętym w lewo elementem zostaną przesunięte w tym kierunku. Z uwagi na fakt,

że połączenia elementów pneumatycznych i elektrycznych muszą pokrywać się

z liniami siatki mogą wystąpić pewne rozbieżności pomiędzy obramowaniem

poszczególnych elementów.

• Obrót i odbicie lustrzane

Zaznaczone elementy mogą być obracane o 90°, 180° bądź 270° poprzez użycie

polecenia menu .W celu obrócenia pojedynczego elementu o 90° przeciwnie

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 41

Page 42: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

do ruchu wskazówek zegara, można wcisnąć klawisz i dwukrotnie kliknąć na nim

lewym klawiszem myszy. Aby zaś obrócić dany element o 90° zgodnie z ruchem

wskazówek zegara należy dodatkowo przytrzymać klawisz .

W celu dokonania lustrzanego odbicia zaznaczonych elementów należy wybrać

polecenie .Pojedyncze elementy zostaną odwzorowane względem ich

własnych osi, o ile dany element nie jest częścią grupy elementów. W takim wypadku,

pogrupowane elementy zostaną odbite względem centralnej osi danej grupy.

Zamiast stosować polecenia z menu, można również dokonać obrotu lub odbicia

lustrzanego korzystając z symboli znajdujących się w pasku narzędzi.

• Kasowanie linii

Zaznaczona linia i łączące się z nią niezaznaczone fragmenty linii mogą być skasowane

przy użyciu komendy bądź klawisza .

• Ustalenie typu linii

Typ każdej linii łączącej elementy pneumatyczne można zmienić ze standardowego

typu „Main Line” na typ specjalny „Control Line”. W trybie edycji, po dwukrotnym

kliknięciu na linię bądź po zaznaczeniu linii i wybraniu z menu pojawi

się okno dialogowe umożliwiające ustawienie typu linii. Linia kontrolna „Control Line”

jest pokazywana jako linia przerywana. Należy zwrócić uwagę na to, że poza zmianą

wyglądu, zmiana typu linii pneumatycznej nie wpływa na sposób działania układu

w trakcie symulacji.

• Zaślepianie połączeń, wylot powietrza

Połączenia pneumatyczne mogą zostać zaślepione. Aby uniknąć w programie

FluidSIM-P komunikatów ostrzegawczych o otwartych połączeniach, możliwe jest

również dodanie tłumika na ich końcu. W FluidSIM-P zaślepienie połączeń oraz

dodawanie tłumików może być ustawione bądź usunięte poprzez dwukrotne klikniecie

na połączeniu podczas pracy w trybie edycji. Otworzy się wtedy okno dialogowe

w którym można wybrać odpowiednie zakończenie edytowanego połączenia.

Innym sposobem na zmianę zakończenia połączeń jest zaznaczenie połączenia i

wybranie z menu . W obydwu przypadkach następuje otwarcie

poniższego okna dialogowego:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 42

Page 43: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Opis okna dialogowego:

Oznaczenie połączenia (Connection Designation)

Jeśli w menu jest włączona opcja , to wtedy wpisana

zawartość pola jest wyświetlana przy połączeniu.

FluidSIM-P automatycznie umieszcza oznaczenie połączenia w taki sposób by było

ono widoczne blisko danego połączenia. Oczywiście można zmienić pozycję opisu za

pomocą myszki lub klawiatury. Klikając myszką na opis możemy go następnie

przenieść w pożądane miejsce albo za pomocą myszki, albo za pomocą klawiszy

kierunkowych (strzałek) na klawiaturze.

FluidSIM-P chroni przez zbyt dalekim oddaleniem oznaczenia od danego

połączenia. W przypadku przekroczenia pewnej granicznej odległości od

połączenia, dalszy ruch w danym kierunku nie będzie możliwy.

Wyświetlanie wartości (Display Quantity)

Jeśli zostanie zaznaczona dana zmienna fizyczna, wtedy jej wartość wielkości fizycznej

będzie wyświetlona podczas symulacji.

Zakończenie (Terminator)

Definiuje czy otwarte połączenie ma pozostać otwarte, zamknięte przez zaślepienie, czy

zamknięte przez wylot powietrza.

Połączenie zaślepione jest przedstawione przez przekreślenie, zaś wylot jest

przedstawiony przez odpowiedni symbol DIN:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 43

Page 44: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Zmiana widoku

Zawartość okna można powiększyć przez kliknięcie lub z menu .

Pomniejszyć przez kliknięcie lub z menu . Jeśli mysz wyposażona jest

w rolkę, operację tę można przeprowadzić przez wciśnięcie klawisza i odpowied-

nie przesunięcie rolki.

Po kliknięciu lub wybraniu z menu i zakreśleniu kursorem

myszy prostokąta, obszar ten zostanie powiększony. Istnieje możliwość przełączenia się

pomiędzy aktualnym i wcześniejszym widokiem klikając lub wybierając

.

Przycisk lub powoduje dopasowanie do okna układu

pneumatycznego. Przycisk lub powoduje wyświetlenie schematu

w oryginalnym powiększeniu.

• Siatka tła

Kliknięcie na spowoduje wyświetlenie / ukrycie siatki tła. Wybranie w menu

powoduje wywołanie okna dialogowego umożliwiającego wybranie typu

i rozdzielczości linii siatki.

Opis okna dialogowego:

Szerokość (Width)

Określa wielkość oczek siatki. Istnieje możliwość wybrania spomiędzy trzech wartości:

zgrubna (Coarse), średnia (Medium), i dokładna (Fine).

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 44

Page 45: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Styl (Style)

Określa typ siatki. Siatka może być zbudowana z: punktów (Point), przecięć (Cross)

i linii (Line).

Wyświetl siatkę (DisplayGrid)

Włącza i wyłącza wyświetlanie siatki.

• Grupowanie obiektów

W celu połączenia kilku elementów układu pneumatycznego w jeden, można je

zgrupować zaznaczając je i wybierając z menu . Grupy mogę być

zagnieżdżone. Składniki grupy mogą być zaznaczane, przesuwane, kasowane

i kopiowane wyłącznie razem. Pomimo tego właściwości poszczególnych składników

grupy mogą być ustalane indywidualnie w sposób podany wcześniej (np. przez

dwukrotne kliknięcie na element).

• Rozgrupowanie obiektów

W celu rozdzielenia grupy obiektów należy zaznaczyć wybraną grupę i wybrać z menu

. W przypadku grup zagnieżdżonych rozgrupowanie zostanie

przeprowadzone tylko na najbardziej zewnętrznej grupie. W celu rozgrupowania

podgrupy wchodzącej w skład grupy głównej należy powtórzyć tę operację.

4.3. Dodatkowe funkcje symulacyjne

Niniejszy podrozdział opisuje szczegółowe informacje dotyczące symulacji układów

pneumatycznych.

• Jednoczesne uruchamianie wielu elementów

Czasami w trakcie symulacji układów zachodzi potrzeba jednoczesnego przesterowania

wielu przycisków czy rozdzielaczy. Można to zrealizować przez zmianę stanu

elementów w położenie stabilne. Przycisk bądź ręcznie sterowany rozdzielacz może

zostać pozostawiony w wybranym stanie poprzez wciśnięcie klawisza i przestero-

wanie go. Element może zostać wyłączony przez ponowne kliknięcie na niego.

Czasami może okazać się konieczne przesterowanie kilku obiektów jednocześnie. W

tym wypadku podczas zaznaczania ich myszką należy przetrzymać zamiast klawisz

to klawisz .Wybrane komponenty pozostaną wysterowane tak długo, dopóki

nie puści się klawisza .W ten sposób jest możliwie, aby wybrane obiekty

równocześnie powróciły do swoich pozycji początkowych.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 45

Page 46: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Przechodzenie w tryb edycji

Jeśli symulacja jest wstrzymana to przeciągnięcie na schemat pneumatyczny z okna

biblioteki elementów dowolnego składnika spowoduje przejście programu w tryb

edycji.

• Równoległa edycja i symulacja

Możliwe jest jednoczesne otwarcie więcej niż jednego okna ze schematami

pneumatycznymi. Każdy z nich może być zarówno edytowany jak i symulowana może

być jego praca. Oznacza to, że tryb edycji i symulacji mogą występować niezależnie

w wielu oknach jednocześnie. Można, zatem edytować jeden układ w czasie, gdy w dru-

gim oknie trwa symulacja pracy innego układu.

Ze względu na złożoność obliczeń koniecznych do poprawnego symulowania

działania układu wymagana jest dość znaczna moc obliczeniowa. W związku

z tym w przypadku komputerów o mniejszej wydajności jednoczesna edycja

i symulacja może oznaczać spowolnioną, a nawet skokową pracą programu.

Zaleca się w takim przypadku, dla poprawienia komfortu pracy Użytkownika,

zatrzymanie biegnących w tle symulacji i prowadzenie tylko edycji układu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 46

Page 47: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

4.4. Łączenie elementów

• Wstawianie rozgałęzień

FluidSIM-P automatycznie umieszcza w schemacie pneumatycznym rozgałęzienia

przewodów w przypadku, gdy wychodząca z elementu linia łączy się z istniejącą linią.

Funkcja ta obejmuje zarówno elementy pneumatyczne jak i elektryczne.

• Łączenie komponentów w szeregi

Aby wykonać złożone układy pneumatyczne, następujące po sobie moduły są często

łączone w szeregi. W rzeczywistości moduły te mają specjalnie standaryzowane

połączenia, które ułatwiają realizację połączenia w szereg. FluidSIM-P naśladuje tą

koncepcję. Jeśli kilka modułów zostanie rozmieszczonych w oknie schematu

pneumatycznego tak, że będą one zarówno wyrównane w pionie oraz nie będą mieć

żadnego dystansu między sobą w poziomie, wtedy FluidSIM-P automatycznie połączy

te moduły, jeśli ich odpowiednie wejścia i wyjścia pokryją się. Poniższy rysunek

przedstawia dwa przykłady dobrego i złego połączenia w szereg.

Pojęcie automatycznego łączenia komponentów nie ogranicza się jedynie do

następujących po sobie modułów. W rzeczywistości, automatycznie łączenie

komponentów występuje przy zachodzeniu na siebie jakichkolwiek innych połączeń

tego samego typu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 47

Page 48: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

FluidSIM-P może dokonać połączenia jedynie, jeśli symulacja była już wcześniej

uruchamiana, lub schemat pneumatyczny został sprawdzony pod kątem poprawności

struktury (check superficially) (patrz rozdz. 4.10).

4.5. Numerowanie linii i tablica elementów przełączających

Automatyczne numerowanie linii prądowych ułatwia odnajdywanie przełączników

i cewek wchodzących w skład schematów elektrycznych. Przy pomocy tablicy

elementów FluidSIM-P pomaga w zrozumieniu istoty działania układu

elektropneumatycznego wskazując, które przełączniki są sterowane, przez które cewki.

W celu zwiększenia przejrzystości pracy należy stosować się do poniższych

wskazówek:

• linia prądowa +24V powinna stanowić górną poziomą linię,

• linia prądowa 0V powinna stanowić dolną poziomą linię,

• cewki należy umieścić tuż nad linią prądową 0V,

• przełączniki zwierane, rozwierane, przełączane powinny znajdować się nad

cewkami,

• wszystkie połączenia prądowe w poszczególnych liniach powinny być

wyrównane względem siebie,

• odstępy pomiędzy poszczególnymi pionowymi liniami powinny być jednakowe.

Jeśli wygląd związany z automatyczną numeracją bądź położenie etykiet jest inne

od oczekiwanego potrzebne może być przeformatowanie składników układu. W przy-

padku, gdy linie prądowe w dwóch osobnych układach elektrycznych są nieprawidłowo

ponumerowane koniecznym może okazać się zwiększenie odstępu pomiędzy nimi

(odsunięcie jednego z nich).Funkcja automatycznego numerowania linii prądowych

może być w zależności od potrzeb włączona bądź wyłączona przez wybranie

.

4.6. Diagram oznaczeń zakończeń

Domyślne ustawienia diagramu oznaczeń zakończeń pomagają w przejrzystym łączeniu

zewnętrznych przekaźników, czujników i wskaźników stanów na zewnątrz

elektrycznego układu sterowania z cewkami i przekaźnikami wewnątrz. FluidSIM-P

automatycznie i w sposób właściwy numeruje zakończenia w układzie elektrycznym.

Operacja ta zachodzi od razu jak tylko w obszarze układu umieści się komponent

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 48

Page 49: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

diagramu oznaczeń zakończeń (“Terminal Assignment Diagram”). Korzystając z opcji

tegoż komponentu można zdefiniować indywidualne ustawienia:

Opis okna dialogowego:

Optymalizacja widoku (Optymize)

Możliwy jest wybór jednego z dwóch sposobów optymalizacji widoku schematu

pneumatycznego: szczegółowy widok ogólny lub redukcja liczby zakończeń w celu

poprawy przejrzystości schematu.

Połączenia (Wireup)

Można wybrać (o ile to jest możliwe), czy powierzamy logiczne numerowanie

zakończeń programowi FluidSim-P, czy może jako uprzywilejowane jest stosowanie

”przejść”, nawet jeśli spowoduje to zaburzenie ścisłego porządku numerowania.

Oznaczenia zakończeń (Terminal Designation)

Definiuje która konwencja oznaczeń zakończeń będzie obowiązywać na schematach

elektrycznych.

Podczas budowy obwodów elektrycznych, powinno się zostawiać dużo

wolnego miejsca pomiędzy elementami a ścieżkami napięciowymi, co pozwoli

dać wystarczająco dużo miejsca na automatycznie wstawiane oznaczeń

połączeń.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 49

Page 50: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

FluidSIM-P zaczyna nowy segment diagramu oznaczeń zakończeń dla każdego

obwodu, który nie jest połączony z innymi obwodami elektrycznymi. Są one

odpowiednio numerowane „X1”, „X2”, „X3”,... Diagram oznaczeń zakończeń może

pokazywać wszystkie segmenty lub tylko wybrany. Aby tego dokonać należy otworzyć

okno dialogowe poprze dwukrotne kliknięcie myszką na symbolu diagramu oznaczeń

zakończeń.

Opis okna dialogowego:

Wybór (Selection)

Definiuje która część obwodu elektrycznego będzie wyświetlona w diagramie oznaczeń

zakończeń.

Warstwa (Layer)

Tutaj można wybrać warstwę rysunku schematu. W zależności od ustawień warstwy,

może się zdarzyć, że symbole mogą być niewyświetlane lub mogą być nie edytowalne.

Aby zrobić obiekt widzialnym lub zmienić jego ustawienia, trzeba chwilowo

aktywować warstwę rysunku poleceniem menu .

4.7. Wyświetlanie parametrów liczbowych

Wartości wszystkich, a także wybranych, pojedynczych parametrów układu

pneumatycznego mogą być wyświetlane bez podłączenia do układu elementów

pomiarowych.

→ W celu wywołania okna dialogowego kliknij na

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 50

Page 51: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Wartości wielkości mierzonych mogą być wyświetlenie dla każdego z wymienionych

parametrów: prędkości ruchu tłoczyska siłownika (Velocity), siły (Force) stopnia

otwarcia zaworu dławiącego (Opening Level), ciśnienia (Pressure), natężenia przepływu

(Flow), napięcia (Voltage), natężenie prądu (Current) i stanu elementów logicznych

(State).

W przypadku wartości siły, ciśnienia i natężenia przepływu można wybrać

jedną z kilku jednostek miar. Ustawienie to ma wpływ na wartości wyświetlane

w połączeniach, na elementach, i na diagramie stanu.

Opis okna dialogowego:

• Nigdy (None)

Żadna wartość liczbowa związana z danym parametrem nie będzie wyświetlana.

• Wybrane (Particular)

Wyświetlone będą wartości liczbowe związane wyłącznie z elementami i połączeniami

wybranymi wcześniej przez użytkownika.

• Wszystkie (All)

Wyświetlone będą wartości liczbowe związane ze wszystkimi elementami i połącze-

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 51

Page 52: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

niami.

• Wyświetl jednostki (Display Measurement Units)

W tym polu wyboru określane jest czy wraz z wyświetlaną wartością mają być

wyświetlone również opisujące ją jednostki fizyczne (np. m/s).

W celu wywołania okna umożliwiającego zdefiniowanie wartości wyświetla-

nych wystarczy w trybie edycji wcisnąć klawisz „A”. Zaś aby wyświetlić konkretne

wartości dla wybranego połączenia należy:

→ Otwórz schemat pneumatyczny.

→ W trybie edycji kliknij dwukrotnie na wybrane połączenie elementu, bądź

zaznacz je i wybierz .

Otworzy się okno dialogowe z właściwościami połączenia. Przy pomocy pola (Show

Values) można określić parametry, jakie mają być wyświetlane dla danego połączenia.

Jednakże, jeśli w głównym oknie dialogowym została wybrana wartość „Nigdy”

(None), wtedy mimo wszystko wskazana wartość nie będzie wyświetlana.

Ustawienia dla wyświetlanych wartości są związane tylko z określonym

schematem pneumatycznym. Oznacza to, że dla wielu opracowywanych

równolegle układów pneumatycznych można określić indywidualne

ustawienia dotyczące wyświetlanych wartości. Kliknięcie

spowoduje zapamiętanie ustawień bieżącego układu

pneumatycznego jako wartości standardowych dla wszystkich nowych

projektów.

• Specjalne oznaczenia wyświetlanych parametrów

Parametry poza wartościami bezwzględnymi zawierają również informację o kierunku.

W celu przekazania tej informacji przed wartościami wyświetlane są znaki „+” (dla

parametrów dodatnich) i „-”(dla parametrów ujemnych). Do przekazania informacji

o kierunku mogą być użyte również strzałki. Notację stosowaną w oprogramowaniu

FluidSIM-P prezentuje poniższa tabela:

Wielkość Oznaczenie kierunku

Przepływ Znak, strzałka

Prędkość Znak

Siła Znak

Prąd Znak

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 52

Page 53: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Oznaczenie w postaci strzałek określających kierunek przepływu medium może być

włączane lub wyłączane przez . Strzałki będą pokazywały

kierunek przepływu tak długo jak długo przepływ będzie różny od zera.

Jeśli wartość liczbowa jest niezwykle bliska zera ( 0.0001), to wtedy nie będzie

wyświetlana żadna wartość liczbowa. W zamian, dla małych wartości dodatnich będzie

wyświetlany symbol „ 0”, zaś dla małych wartości ujemnych „ 0”.

4.8. Wyświetlanie diagramu stanu

Diagram stanu zapamiętuje i wyświetla zachowanie wybranych przez użytkownika

elementów układu pneumatycznego.

Możliwe jest zarówno umieszczenie kilku diagramów stanu w jednym układzie

pneumatycznym jak i umieszczenie kilku elementów na tym samym diagramie stanów.

Komponenty mogą być dodawane do diagramu stanu przez „upuszczanie” ich w jego

obrębie. Dodając kolejne komponenty do diagramu stanu, pojawia sie automatycznie

okno wyboru („selection dialog”), które umożliwia wybór kolorów wyświetlania

przebiegów poszczególnych zmiennych komponentów. W przypadku niewybrania

żadnej zmiennej komponentu, dany komponent zostanie usunięty z diagramu stanu.

→ Będąc w trybie edycji kliknij dwukrotnie myszką na diagramie stanów (state

diagram), lub wybierz z menu

Pojawi się przedstawione poniżej okno dialogowe:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 53

Page 54: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Opis okna dialogowego:

• Czas rejestracji (Display Interval)

Definiuje chwilę rozpoczęcia i zakończenia rejestracji, oraz sposób w jaki zmienne

stanu będą rejestrowane. Ustawienia te nie muszą być znane jeszcze przed symulacją,

lecz mogą być ustawione później, ponieważ FluidSIM-P przez cały czas symulacji

dokonuje wewnętrznej rejestracji wszystkich zmiennych stanów.

Jeśli aktywna jest opcja automatycznego dopasowywania (Adjust automatically),

wtedy wartości wpisane w pola startu i zakończenia rejestracji są ignorowane przez

program. W takim przypadku oś czasu jest dopasowywana do czasu trwania symulacji

Włączenie funkcji przesuwania automatycznego (Scroll automatically) powoduje

wyświetlanie na diagramie jedynie ostatnich „n” sekund przebiegu symulacji. Jeśli

symulacja trwa dłużej niż zdefiniowany czas, wtedy następuje przesuwanie osi czasu.

• Plik (Log File)

Wartości zarejestrowane w diagramie stanu mogą być zapisane do pliku. Aby uaktywnić

tę opcję należy wpisać pełną ścieżkę do pliku np.: C:\przebieg.txt w pole File Path

i ustalić pożądany krok archiwizacji. Należy zauważyć, że przy bardzo małym kroku,

ilość zapisanych danych może być bardzo duża. Dlatego, jeśli jest to konieczne należy

albo skrócić czas symulacji, albo powiększyć krok archiwizacji.

Jeśli jest zaznaczone „Record state changes only” spowoduje to zapisanie do pliku

jedynie informacji w chwilach w których nastąpiła zmiana stanu któregokolwiek

z zaznaczonych elementów.

• Kolor (Color)

W polu tym określamy kolor obramowania diagramu.

• Wypełnienie (Fill Area)

Pole to umożliwia określenie czy tło diagramu stanu ma być wypełnione kolorem. Do

wyboru koloru wypełnienia służy sąsiednie pole.

• Grubość linii (Line Thicknes)

Tutaj definiujemy grubość linii kreślonych na wykresie. Cienkie linie są odpowiednie

dla dokładnego odczytania wartości, zaś grube są lepiej widoczne z większej odległości.

• Kolumny wykresu (Diagram Columns)

Możemy zdecydować jakie kolumny mają być wyświetlone z lewej strony wykresu. Do

wyboru mamy: opis (Description), oznaczenie (Designation), wielkość wartości

(Quantity values).

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 54

Page 55: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Warstwa (Layer)

Pole to służy wskazaniu zarówno, do jakiej warstwy ma być przypisany diagram, jak

i jego właściwości (widoczny lub możliwy do zaznaczenia). Aby ustawienie skutkowało

zmianą w zachowaniu elementu konieczne jest wcześniejsze zdefiniowanie warstw

w

Wykaz elementów, które można umieszczać na diagramie i rejestrować ich zachowanie:

Element układu Stan

Siłownik (Cylinder)

położenie (position),

prędkość (velocity),

przyspieszenie (acceleration),

siła (force)

Rozdzielacz (Way valve) położenie (Position)

Manometr (Pressure meter)

Akumulator (Accumulator)ciśnienie (Pressure)

Zawór zamykający lub dławiący (Shutoff

valve, throttle valve)stopień otwarcia (Opening level)

Pompa (Pump),

Silnik (Motor)prędkość obrotowa (rpm)

Siłownik o ruchu wahadłowym (semi-

rotary actuator) położenie (Position)

Zawór ciśnieniowy lub przełączający

(Pressure valve, switching valve)

stan (State)

ciśnienie (Pressure)

Zawór natężenia przepływu (flow control

valve)przepływ (flow)

Przepływomierz (flow meter)przepływ (flow),

objętość (volume)

Przełącznik (Swich) stan (state)

Cewka, zawór z elektromagnesem

(relay, valve solenoid)stan (state)

Lampka, brzęczyk, wskaźnik ciśnienia

(indicator light, buzzer, pressure indicator

state)

stan (state)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 55

Page 56: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Licznik (counter)stan (state),

wartość licznika (counter value)

Generator funkcji, woltomierz (function

generator, voltmeter)napięcie (voltage)

Regulator stanu, regulator PID (status

controller, PID-controller)napięcie (voltage)

4.9. Edytor wykresów funkcyjnych

Używając edytora wykresów funkcyjnych, można w prosty sposób generować różnego

rodzaju wykresy funkcji. Poprzez przeciąganie myszą krawędzi okna, można zmieniać

wielkość tegoż okna. Możliwe jest również powiększenie okna na cały ekran.

Pasek narzędzi służy do edytowania wykresów funkcji. Tryb pracy może być

zmieniony za pomocą następujących sześciu przycisków:

• tryb edycji,

• rysowanie linii wykresu,

• wstawienie elementu źródła linii sygnałowej,

• wstawienie pola tekstowego,

• rysowanie linii sygnałowych i związków między sygnałami,

• wstawienie dodatkowych punktów węzłowych w linie sygnałowe.

Wybrany tryb pracy jest wskazywany przez podświetlenie ikonki przycisku na biało.

Na przykład wskazuje, że poprzez klikniecie myszką na obszarze wykresu, będą

rysowane linie sygnałowe.

Jeśli wskaźnik myszy pozostanie nad przyciskiem dłużej niż jedną sekundę, to wtedy

na ekranie pojawi się krótki opis.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 56

Page 57: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Tryb edycji

W tym trybie pracy możliwe jest dostosowanie obiektów w edytorze wykresów

funkcyjnych. Można przenosić elementy na wykresie oraz zmieniać rozmiar np. pola

tekstowego. Operacje przenoszenia oraz zmiany rozmiaru mogą być przerwane

klawiszem .

Jeśli wciśniesz lewy przycisk myszy i przesuniesz jej wskaźnik poza obszar

okna, wtedy nastąpi automatyczne przesunięcie widoku wewnątrz okna.

Poprzez dwukrotne kliknięcie myszą na elemencie edytora wykresów funkcji (np.

wierszu wykresu, polu tekstowym, elemencie źródła linii sygnałowej itp.), otworzy się

okno dialogowe w którym można wprowadzić wymagane ustawienia i opcje danego

elementu.

• Ustawienia właściwości edytora wykresów funkcyjnych

Poprzez kliknięcia na przycisku otworzy się okno dialogowe z ustawieniami

właściwości edytora wykesów funkcyjnych.

Liczba kolumn tekstu (Text columns - Number)

Określa liczbę kolumn w tabelce i rozmieszcza je równomiernie w poziomie.

Szerokość kolumn tekstu (Text columns - Width)

Określa szerokość kolumn w tabelce i rozmieszcza je równomiernie w poziomie.

Liczba kolumn wykresu (Diagram columns - Number)

Kolumny wykresu znajdują się po prawej stronie edytora wykresów funkcyjnych.

W tym obszarze następuje rysowanie linii wykresów funkcji. Liczba kolumn wykresu

może być również zmieniona przez przesunięcie myszką prawego marginesu wykresu

w prawo.

Szerokość kolumn wykresu (Diagram columns - Width)

Określa szerokość kolumn tabelki w obszaru wykresu i rozmieszcza je równomiernie

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 57

Page 58: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

w poziomie.

Kolor (Color)

Określa kolor linii siatki w obszarze wykresu.

Wysokośc wiersza (Row height)

Określa wysokość wierszy.

• Komórki tekstowe

Komórki tekstowe znajdują się po lewej stronie edytora wykresów funkcyjnych.

Dwukrotne kliknięcie na komórce tekstowej powoduje otwarcie następującego okna:

Rozmiar czcionki (Font size)

Określa rozmiar czcionki

Kolor (Color)

Określa kolor tekstu. Do wyboru jest szesnaście standartowych kolorów.

Szerokośc (Width)

Definiuje szerokośc kolum tablicy. Można ją równierz zmieaniać przy użyciu myszki.

Wysokość (Height)

Definiuje wysokość kolum tablicy. Można ją równierz zmieaniać przy użyciu myszki.

Poziome dopasowanie (Horizontal adjustment)

Tekst można dopasować: do lewej (left), do środka (central), do prawej (right).

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 58

Page 59: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Pionowe dopasowanie (Vertical adjustment)

Tekst można dopasować: góra (top), środek (center), dół (bottom).

• Dopasowanie tekstu w komórkach tabelki

W celu uzyskania tabelki bez widocznych ramek oraz z dopasowanym tekstem, należy

wprowadzić tekst mający znajdować się w tabelce. Tekst ten jest oddzdielony

tabulatorem. W celu wprowadzenia znaku tabulacji wewnątrz pola tekstowego okna

dialogowego, jest konieczne dodatkowe wciśnięcie klawisza .

Przykłady:

4.9.1. Właściwości wyglądu obszaru wykresów

Po prawej stronie od wierszy wykresu znajduje się obszar w którym są rysowane linie

wykresów.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 59

Page 60: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Poprzez dwukrotne kliknięcie myszką na tym obszarze, otworzy się następujące okno

dialogowe, w którym można określić właściwości wyglądu obszaru wykresu.

Liczba stanów (States - Number)

Określa liczbę stanów, a co za tym idzie i liczbę poziomych linii na obszarze wykresu.

Linia bazowa (States – Base state)

Linie poziome za linią bazową są rysowane cienką linią.

Numeracja - kolumna początkowa (Numbering – Start column)

Określa od której kolumny rozpoczyna się numeracja kolumn.

Numeracja - liczba początkowa (Numbering – Start number)

Określa od jakiej cyfry rozpocznie się numeracja kolumn.

Numeracja - liczba (Numbering – Number)

Określa ile kolumn będzie numerowanych.

Numeracja – szerokośc kroku (Numbering – Step width)

Określa o ile zwiększa sie numeracja pomiędzy sąsiednimi kolumnami.

Numeracja – pętla (Numbering – Loop)

Jeśłi to pole jest zaznaczone, to w ostatniej kolumnie, przy jej numerze pojawi się

dodatkowo zanak równości i numer pierwszej kolumny.

Reprezentacja – wyświetlenie strzałek (Representation – Display arrows)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 60

Page 61: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Jeśli to pole jest zaznaczone, wtedy na wykresie pojawiają się dwie strzałki osi.

Reprezentacja – wyświetlenie siatki (Representation – Display grid)

Jeśli to pole jest zaznaczone, wtedy zostają wyświetlone linie siatki.

Reprezentacja – wyświetlenie tekstu 1 (Representation – Display text 1)

Jeśli to pole jest zaznaczone, wtedy w obszarze wykresu jest widoczne pole tekstowe,

które może służyc np. do opisu wykresu, danego punktu lub linii wykresu albo do opisu

jednej z osi. Dane pole tekstowe jest powiązane z danym wierszem edytora wykresów

funkcyjnych i nie może być przeniesione do inngo wiersza.

Reprezentacja – wyświetlenie tekstu 2 (Representation – Display text 2)

Jest to dodatkowe pole tekstowe, które może być wyświetlone na wykresie. Jego cechy

są takie same jak pierwszego pola tekstowego.

Reprezentacja – color linii (Representation – Line color)

Definiuje kolor linii wykresu.

• Rysowanie linii wykresu

W tym trybie pracy możliwe jest rysowanie linii wykresu. Punkty węzłowe mogą

być umieszczone tylko na przecięciu się linii siatki. Nowy punkt węzłowy powstaje po

kliknięciu w danym miejscu lewym przyciskiem myszy.

Jeśli przetrzyma się wciśnięty lewy przycisk myszy, wtedy punkt węzłowy może

zostać przesunięty tak jak to ma miejsce w trybie edycji.

Wybrany punkt węzłowy jest oznaczony kolorem szarym. Można go wtedy usunąć

poprzez klawisz .

• Wstawianie elementów zródła linii sygnałowych

W tym trybie pracy możliwe jest poprzez kliknięcie lewym przyciskiem myszki

wstawianie w obszarze wykresu, elementów źródła linii sygnałowych.

Jeśli przetrzyma się wciśnięty lewy przycisk myszy, wtedy dany element żródła linii

sygnałowych może zostać przesunięty tak jak to ma miejsce w trybie edycji.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 61

Page 62: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Wybrany element sygnałowy jest oznaczony kolorem szarym. Można go wtedy

usunąć poprzez klawisz .

Dwukrotne kliknięcie myszką na elemencie w trybie edycji powoduje otwarcie okna

dialogowego, w którym można ustawić rodzaj symbolu elementu źródła linii

sygnałowej.

Typy symboli elementów (Signal type)

Do wyboru mamy 11 symboli reprezentujących róznego rodzaju elementy żródła linii

sygnałowej.

Wyświetl tekst (Display text)

Zaznaczenie tego pola powoduje pojawienie się pola tekstowego, w którym można dany

element opisać.

Kolor (Color)

Definiuje kolor elementu sygnałowego.

• Wstawianie pól tekstowych

W tym trybie pracy możliwe jest poprzez kliknięcie lewym przyciskiem myszki

wstawianie w obszarze wykresu pól tekstowych.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 62

Page 63: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Wybrane pole tekstowe jest oznaczone szarym kolorem. Można je wtedy usunąć

poprzez klawisz .

W trybie edycji, przy pomocy myszki można dokonać zmiany położenia i rozmiaru

pola tekstowego.

Zmiana rozmiaru:

Zmiana położenia:

Dwukrotne kliknięcie myszą na elemencie w trybie edycji powoduje otwarcie

następującego okna dialogowego, w którym można zdefiniować opcje wyglądu pola

tekstowego.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 63

Page 64: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Rozmiar czcionki (Font size)

Określa rozmiar czcionki

Kolor (Color)

Określa kolor tekstu. Do wyboru jest szesnaście standartowych kolorów.

Ramka (Frame)

Zaznaczenie tego pola powoduję, że dane pole tekstowe będzie wyświetlane w ramce.

Szerokośc (Width)

Definiuje szerokośc pola tekstowego.

Wysokość (Height)

Definiuje wysokość pola tekstowego.

Poziome dopasowanie (Horizontal adjustment)

Tekst można dopasować: do lewej (left), do środka (central), do prawej (right).

Pionowe dopasowanie (Vertical adjustment)

Tekst można dopasować: góra (top), środek (center), dół (bottom).

• Rysowanie linii sygnałowych i wstawianie połączeń sygnałów

W tym trybie pracy możliwe jest rysowanie w sposób dowolny linii sygnałowych

lub poprzez elementy źródeł sygnałów łączyć je automatycznie z innymi liniami

funkcyjnymi.

Rysowanie linii sygnałowych w sposób dowolny

Każde kliknięcie lewym przyciskiem myszki na obszarze wykresu powoduje powstanie

nowego punktu węzłowego. Operację tą można zakończyć przez kliknięcie myszką na

bieżącej linii z wciśniętym i przytrzymanym klawiszem , przez wciśnięcie

klawisza lub przez zmianę trybu pracy. Oznaczoną linię sygnałową można usunąć

klawiszem . Jeśli jest zaznaczony tylko dany punkt węzłowy, to usuwany jest

tylko ten punkt z danej linii sygnałowej.

W trybie edycji możliwe jest przemieszczanie punktów węzłowych linii sygnałowej.

Jeśli podczas przenoszenia lub umieszczania na wykresie funkcyjnym punktów

węzłowych jest wciśnięty klawisz , to wtedy dany punkt węzłowy zostanie

wyrównany w pionie i poziomie tak by uzyskana linia sygnałowa była odpowiednio

zorientowana w danym kierunku.

Dwukrotne kliknięcie myszką na linii sygnałowej w trybie edycji powoduje otwarcie

okna dialogowego, w którym można ustawić wygląd linii.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 64

Page 65: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Wyświetlenie opisu (Display description)

Zaznaczenie pola powoduje pojawienie się dwóch pól tekstowych. Jedno z nich jest

w ramce i może być swobodnie przesuwane po linii sygnałowej. Drógie pole tekstowe

jest bez ramki i można je dowolnie przesuwać po całym obszarze wykresu.

Strzałka na początku linii (Start with arrow)

Zaznaczenie pola powoduje pojawienie się strzałki skierowanej ku początkowi linii

sygnałowej. Strzałkę ta można przesuwać wzdłuż linii.

Strzałka na końcu linii (End with arrow)

Zaznaczenie pola powoduje pojawienie się strzałki skierowanej ku końcowi linii

sygnałowej. Strzałkę ta można przesuwać wzdłuż linii.

Kolor (Color)

Definiuje kolor linii.

Jeśli po skończeniu rysowania linii sygnałowej, klikniemy myszką na tej linii, to

w zaznaczonym miejscu pojawi się nowy punkt węzłowy od którego będzie można

poprowadzić nową linię sygnałową.

W trybie edycji, powstały punkt węzłowy można swobodnie przesuwać po linii

sygnałowej, lub poprzez podwójne kliknięcie na nim zmienić jego wizerunek.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 65

Page 66: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Rysowanie linii sygnałowych od elementów źródeł linii sygnałowej

W trybie rysowania linii sygnałowych , możliwe jest rysowanie linii od elementów

źródeł linii sygnałowej. Kliknij lewym przyciskiem myszy na symbolu źródła linii

sygnałowej i trzymając wciśnięty przycisk myszy przesuń mysz do pozycji gdzie ma

być koniec linii sygnałowej. Po puszczeniu przycisku myszy, pojawi się linia

sygnałowa.

Rysowanie linii sygnałowych od punktu węzłowego wykresu

W trybie rysowania linii sygnałowych , można rozpocząć rysowanie linii

sygnałowych od punktu węzłowego innego wykresu funkcyjnego. Kliknij lewym

przyciskiem myszy na punktu węzłowym i trzymając wciśnięty przycisk myszy przesuń

mysz do drugiego punku węzłowego gdzie ma być koniec linii sygnałowej. Po

puszczeniu przyciski myszy, pojawi się linia sygnałowa.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 66

Page 67: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Wstawianie dodatkowych punktów węzłowych do linii sygnałowej

W tym trybie pracy możliwe jest wstawienie dodatkowych punktów węzłowych do

istniejącej linii sygnałowej.

• Dodanie wiersza wykresu funkcyjnego

Poprzez kliknięcie przycisku nad aktualnie wybranym wierszem

wykresu funkcyjnego, zostanie dodany nowy wiersz wykresu. Jeśli żaden wiersz

wykresu nie jest wybrany, wtedy nowy wiersz zostanie dodany na dole wykresu.

• Usuwanie wiersza wykresu funkcyjnego

Poprzez kliknięcie przycisku następuje usunięcie aktualnie wybranego

wierszu wykresu funkcyjnego. Jeśli żaden wiersz wykresu nie jest wybrany, wtedy

przycisk jest nieaktywny.

• Dadatkowe funkcje

Powiększenie

Poprzez kliknięcie przycisku następuje ustawienie standardowego

powiększenia wykresu funkcyjnego.

Poprzez kliknięcie przycisku następuje zwiększenie powiększenia

wykresu funkcyjnego.

Poprzez kliknięcie przycisku następuje zmniejszenie powiększenia

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 67

Page 68: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

wykresu funkcyjnego.

Anulowanie operacji

Poprzez kliknięcie przycisku można cofnąć ostatnich 50 operacji.

Poprzez kliknięcie przycisku można przywrócić cofniętą ostatnio

operacje.

4.10. Powierzchowne sprawdzenie schematu

Przed uruchomieniem symulacji, schemat pneumatyczny może być automatycznie

sprawdzony pod względem graficznych pomyłek w budowie. Do błędów tych należą:

1. elementy poza obszarem wydruku,

2. linie przechodzące przez element (niepołączone z nim),

3. pokrywające się linie,

4. pokrywające się elementy,

5. pokrywające się połączenia,

6. otwarte połączenie pneumatyczne,

7. dwa lub więcej elementów o identycznych nazwach,

8. pomyłki w etykietach (patrz rozdział 4.11),

9. linia przechodząca przez połączenie do którego nie jest podłączona.

Poniższy schemat pneumatyczny zawiera błędy typu 1,2 i 3.

→ Kliknij na lub .

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 68

Page 69: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Pojawi się okno dialogowe, informujące o graficznych błędach. Istnieje możliwość

uruchomienia symulacji pomimo występowania tych błędów:

4.11. Połączenia pneumatyczne, elektryczne i mechaniczne

W ten sam sposób, w jaki tworzone są układy pneumatyczne, FluidSIM-P umożliwia

projektowanie układów elektrycznych. Elementy, które mogą wejść w skład układu

elektrycznego, znajdują się w bibliotece elementów i mogę być przeciągane na okno

schematu. Łączenie elementów elektrycznych odbywa się dokładnie w ten sam sposób

jak tworzenie schematów pneumatycznych. Poniższy rysunek przedstawia prosty

przykład:

→ Narysuj powyższy schemat na komputerze.

→ Po uruchomieniu symulacji żarówka zacznie świecić.

W bibliotece elementów występują elektryczne elementy umożliwiające połączenie

działania schematu elektrycznego ze schematem pneumatycznym. Wśród nich można

wymienić przełączniki elektryczne sterowane sygnałem pneumatycznym i cewki

sterujące rozdzielaczami pneumatycznymi.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 69

Page 70: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Schematy elektryczne są rysowane niezależnie od schematów pneumatycznych.

Dlatego koniecznym jest zdefiniowanie elementów umożliwiających współdziałanie

elementów elektrycznych (cewki) z elementami pneumatycznymi (rozdzielacze). Tak

zwane etykiety (Labels) umożliwiają współdziałanie obu tych schematów.

Etykiety mają unikalną nazwę i są przypisywane do konkretnych elementów. Kilka

elementów mających tę samą etykietę jest ze sobą połączonych, chociaż nie jest

wyświetlana pomiędzy nimi żadna linia.

Nadawanie nazwy etykietom odbywa się przy użyciu okna dialogowego, które

można wywołać przez dwukrotne kliknięcie na wybranym elemencie bądź zaznaczenie

elementu i wybranie . Etykiety mogą być nadawane zarówno z lewej jak

i z prawej strony rozdzielacza pneumatycznego sterowanego elektrycznie przez

dwukrotne kliknięcie na cewkę znajdującą się po odpowiedniej stronie rozdzielacza.

Poniższy przykład ilustruje sposób korzystania z etykiet w programie FluidSIM-P.

→ Przejdź w tryb edycji klikając bądź .

→ Utwórz schemat zgodnie z poniższym wzorem:

Aby rozdzielacz mógł być sterowany cewką należy nadać mu etykietę.

→ Kliknij dwukrotnie na cewkę sterującą rozdzielaczem bądź zaznacz ją

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 70

Page 71: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

i kliknij .

Pojawi się poniższe okno dialogowe:

Opis okna dialogowego:

• Etykieta (Label)

Nadanie etykiety zaznaczonemu wcześniej elementowi polega na wpisaniu nazwy

w wolne pole. Nazwa ta może zawierać do 32 znaków i składać się z liter, cyfr

i symboli.

→ Wpisz nazwę etykiety, np. „Y1”.

→ W celu otwarcia okna dialogowego kliknij dwukrotnie na zewnętrzną

krawędź cewki rozdzielacza.

→ Wpisz taką samą nazwę etykiety jak w przypadku cewki sterującej

rozdzielaczem: „Y1”.

Rozdzielacz jest w tej chwili połączony z cewką.

W praktyce cewka rozdzielacza nie powinna być sterowana bezpośrednio

przyciskiem. Zaleca się tzw. sterowanie pośrednie – przez styk dodatkowego

przekaźnika. W powyższym przykładzie struktura układu została uproszczona

ze względu na przejrzystość.

→ Uruchom symulację

Wartości prądu elektrycznego, ciśnień i natężeń przepływu zostaną obliczone i przedsta-

wiane na schemacie w postaci kolorowych linii. Aby poznać dokładne wartości

mierzonych parametrów należy zaznaczyć je w oknie wywołanym w

. Zaznaczone wielkości są wyświetlane obok połączeń elementów.

Dodatkowe dane znajdują się w rozdziale 4.7.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 71

Page 72: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Przesteruj przycisk elektryczny.

W wyniku przełączenia przycisku elektrycznego następuje przełączenie rozdzielacza

i tłok siłownika pneumatycznego zacznie się wysuwać.

Poza sterowaniem ręcznym bądź elektrycznym rozdzielacz może być przełączany

mechanicznie (tłoczysko siłownika, magnes zainstalowany na siłowniku itp.). Takie

połączenie jest uzyskiwane w ten sam sposób jak połączenia układu pneumatycznego

z elektrycznym: przez etykiety przypisane do czujnika położenia siłownika

i mechaniczne sterowanie rozdzielacza.

→ Umieść rozdzielacz na schemacie i skonfiguruj go jako sterowany

mechanicznie.

→ Dwukrotnie kliknij na symbol sterowania mechanicznego.

Wyświetli się okno dialogowe umożliwiające wprowadzenie nazwy etykiety. Jeśli taka

sama etykieta jest już przypisana do czujnika położenia siłownika, rozdzielacz zostanie

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 72

Page 73: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

automatycznie przesterowany w chwili, gdy tłoczysko siłownika osiągnie

zadeklarowane położenie.

Szczególną formą współzależności jest połączenie siłownika z enkoderem pozycji.

Wykorzystywane jest to np. w połączeniu z zaworami proporcjonalnymi przy

konstruowaniu układu sterowania.

→ Dwukrotnie kliknij na symbol siłownika.

Pojawi się okna dialogowe z ustawieniami siłownika. Zwróć uwagę, aby widoczna była

zakładka „konfiguracji” (Configuration)

→ Zaznacz pole użycia elementu magnetycznego w tłoczysku (sensing) i nadaj

nazwę etykiety.

→ Z biblioteki elementów, dodaj do schematu pneumatycznego enkoder pozycji

(displacement encoder) i kliknij na nim dwukrotnie myszką, by otworzyć

okno dialogowe.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 73

Page 74: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

→ Wpisz taką samą nazwę etykiety jak ta wpisana w siłowniku.

Na wyjściu enkodera pozycji podawane jest napięcie proporcjonalne do pozycji tłoka

siłownika. Napięcie to jest najniższe, gdy tłoczysko siłownika jest schowane

całkowicie, zaś najwyższe gdy tłoczysko siłownika jest zupełnie wysunięte.

• Style etykiet

Jeśli etykiety mają być wyświetlane w ramce (podobnie jak opis elementów) należy

kliknąć na . Pojawi się poniższe okno dialogowe:

Można przy jego pomocy określić, które typy etykiet (w układach mechanicznych

/ elektrycznych) mają być w ramce.

FluidSIM-P automatycznie umieszcza etykiety w taki sposób by były ono widoczne

blisko danego elementu. Oczywiście można zmienić pozycję opisu za pomocą myszki

lub klawiatury. Klikając myszką na opis możemy go następnie przenieść w pożądane

miejsce albo za pomocą myszki, albo za pomocą klawiszy kierunkowych (strzałek) na

klawiaturze.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 74

Page 75: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

FluidSIM-P chroni przez zbyt dalekim oddaleniem etykiety od danego

elementu. W przypadku przekroczenia pewnej granicznej odległości od

komponentu, dalszy ruch w danym kierunku nie będzie możliwy.

4.12. Styki

Ten podrozdział opisuje zastosowanie styków występujących we współpracy z siłowni-

kami, cewkami, czujnikami ciśnienia i innymi stykami.

• Styki w siłowniku

Czujniki krańcowe, zbliżeniowe i mechanicznie sterowane rozdzielacze mogą być

uaktywniane w wyniku przemieszczenia siłownika. W takim przypadku niezbędne jest

użycie czujnika położenia, połączonego z tłoczyskiem siłownika.

→ Przeciągnij siłownik i czujnik położenia (Distance rule) na okno

schematu.

→ Przemieść czujnik położenia w pobliże siłownika.

Gdy czujnik położenia zostanie upuszczony w pobliżu siłownika będzie on

automatycznie do niego przyciągnięty i z nim powiązany. Nieznaczne przemieszczenie

siłownika spowoduje równocześnie przemieszczenie czujnika położenia. Jeśli jednak

przemieszczenie siłownika będzie większe niż centymetr czujnik położenia przestanie

być związany z siłownikiem i pozostanie w miejscu.

Właściwe ustawienie czujnika położenia uzależnione jest od typu siłownika.

Może być on ustalony nad siłownikiem, przed siłownikiem (nad ruchomym elementem

– tłoczyskiem), bądź w obu tych miejscach jednocześnie.

→ Dwukrotnie kliknij na czujnik położenia.

Pojawi się poniżej przedstawione okno dialogowe.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 75

Page 76: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Opis okna dialogowego:

• Etykieta (Label)

Pole przeznaczone na nazwę etykiety czujnika zbliżeniowego lub krańcowego

w układzie elektrycznym, który jest włączany przez przemieszczający się siłownik.

• Położenie (Position)

Pole przeznaczone na zdefiniowanie wartości liczbowej odpowiadającej położeniu

siłownika.

→ Wpisz „Y1” jako nazwę etykiety w pierwszym wierszu i „35” jako jego

położenie początkowe (begin) i końcowe (end).

→ Zamknij okno dialogowe klikając „OK.”

Po wykonaniu powyższych czynności przy czujniku położenia pojawi się etykieta:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 76

Page 77: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Siłownik przesteruje styk lub rozdzielacz oznaczony etykietą „Y1”, gdy tłoczysko

osiągnie położenie 35 mm.

Jak tylko tłoczysko siłownika przekroczy zdefiniowane położenie 35mm, wtedy

nastąpi rozłączenie styku. Jeśli czas aktywacji styku jest wymagany na większym

dystansie, wtedy należy wprowadzić odpowiednie wartości dla początku i końca

aktywacji w oknie konfiguracji czujnika położenia.

Aby umieścić etykietę dla elektrycznego styku, należy kliknąć na nim dwukrotnie

myszką. Dla rozdzielaczy z mechanicznym przesterowaniem następuje to podczas

projektowanie „połączeń”, np. na końcu trzpienia., lub na środku rolki. Jeśli dany

element lub połączenie posiada już etykietę, wtedy w celu zmiany jej oznaczenia można

kliknąć na nią dwukrotnie myszką, zamiast na danym połączeniu.

• Cewki

Używając cewki, możliwe jest sterowanie równocześnie kilkoma stykami.

W związku z tym, ważne jest dla poprawnego działania układu powiązanie

odpowiednich styków z cewkami. Z tego powodu w FluidSIM-P istnieje możliwość

przypisywania etykiet cewkom. Realizowane jest to w ten sam sposób, w jaki

przypisywane są etykiety czujnikom położenia – przez dwukrotne kliknięcie na cewkę

i odpowiednie wypełnienie okna dialogowego.

Poniżej przedstawiona jest cewka, która steruje dwoma stykami normalnie otwartymi

i dwoma normalnie zamkniętymi.

Poza zwykłymi cewkami można użyć również cewek włączanych i wyłączanych,

z opóźnieniem oraz cewek z licznikami. Używane one są w przypadku, gdy

współpracujące z cewką styki mają być przełączone po zadanym odstępie czasu od

włączenia/wyłączenia cewki bądź, gdy styki mają być przełączone po zrealizowaniu

zadanej liczby włączeń cewki. Dwukrotne kliknięcie na symbol cewki spowoduje

otwarcie okna dialogowego umożliwiającego określenie odpowiednich parametrów.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 77

Page 78: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• Połączone przyciski sterowane ręcznie

W celu połączenia mechanicznego kilku przycisków sterowanych ręcznie należy im

wszystkim przypisać taką samą etykietę. W takim przypadku przesterowanie jednego

(dowolnego) z nich spowoduje zmianę stanu pozostałych.

• Automatyczne oznaczanie styków

FluidSIM-P rozpoznaje styki cewek z opóźnieniami, styki czujników krańcowych

i czujników ciśnienia. Przy stykach wyświetlana jest etykieta oraz symbol odpowiada-

jący zastosowanemu rodzajowi styków:

• styk powiązany z cewką włączaną z opóźnieniem,

• styk powiązany z cewką wyłączaną z opóźnieniem,

• styk sterowany mechanicznie,

• styk powiązany z czujnikiem ciśnienia.

Wygląd styków, których działanie następuje pod wpływem tłoka i informujących

o położeniu siłownika oraz ich etykieta mogą być określone przez wybranie

odpowiedniego symbolu z okna dialogowego:

• czujnik położenia,

• czujnik położenia z rolką,

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 78

Page 79: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

• czujnik położenia z magnesem.

W bibliotece FluidSIM-P nie ma symboli przedstawionych w powyższym oknie

dialogowym. Styk tworzymy przez nadanie odpowiedniej etykiety któremuś ze

zwykłych symboli styku:

4.13. Nastawialne elementy

Określone elementy zawierają parametry, które w trybie edycji można nastawiać.

Część z tych parametrów była omawiana wcześniej.

Okno dialogowe umożliwiające ustalenie tych parametrów można otworzyć przez

dwukrotne kliknięcie elementu bądź jego zaznaczenie i wybranie .

Podczas symulacji, niektóre elementy mogą być nastawiane w ten sam sposób jak

w rzeczywistości. Przykładem jest ciśnienie robocze sprężonego powietrza lub stopień

otwarcia zaworu dławiącego, gdzie możliwa jest ciągła zmiana nastawialnych

parametrów. Aby dokonać zmian parametrów, nie jest konieczne otwieranie okna

dialogowego z ustawieniami a potem jego zamykanie. Zamiast tego można kliknąć

myszką na danym elemencie, co spowoduje pojawienie się okienka z suwakiem.

Zmiana położenia suwaka skutkuje natychmiastową zmianą danego parametru. Okienko

zniknie w momencie kliknięcia myszką na innym elemencie bądź w dowolnym miejscu

wolnego obszaru schematu.

Gdy podczas symulacji, kursor myszki znajdzie się nad elementem, którego jest

możliwa zmiana nastaw, wtedy kursor myszki zmieni kształt na .

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 79

Page 80: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

W celu poprawy precyzji ustalenia nastaw, niektóre elementy mają alternatywny

sposób ustalenia wartości nastawy poprzez wpisanie pożądanej wartości w pole

edycyjne.

4.14. Ustawienia symulacji

Kliknięcie bądź w menu umożliwia ustalenie parametrów

symulacji.

• Parametry symulacji

Kliknięcie powoduje wyświetlenie poniższego okna dialogowego:

Opis okna dialogowego:

• Kolory linii (Line Colors)

W trakcie symulacji linie elektryczne, pneumatyczne i cyfrowe zmieniają kolor w zależ-

ności od wartości charakteryzujących je parametrów. Przypisanie stanom ww. linii kolo-

rów jest realizowane poprzez wybranie myszą żądanej barwy.

• Utrzymanie czasu rzeczywistego (Maintain Real Time)

Zaznaczenie tej opcji powoduje, że symulacja przebiegać będzie w czasie

rzeczywistym. Oznacza to, że np. ruch siłownika będzie przebiegać tak samo szybko jak

w rzeczywistości. Należy pamiętać, że obliczenia w czasie rzeczywistym wymagają

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 80

Page 81: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

odpowiednio dużej mocy obliczeniowej komputera.

• Maksymalna prędkość (Maximum Speed)

Opcja ta powoduje, że obliczenia symulacji są wykonywane tak szybko jak to tylko

możliwe przy wykorzystaniu całej mocy obliczeniowej komputera. Skrócenie czasu

obliczeń jest zależny od możliwości komputera. Jeśli jego moc obliczeniowa ledwie

wystarcza na obliczenia w czasie rzeczywistym, to zysk z maksymalnej prędkości

obliczeń jest niewielki.

• Współczynnik prędkości symulacji (Slow-motion Factor)

Współczynnik ten określa, w jakim stopniu prędkość symulacji ma być zmniejszona

w stosunku do prędkości działania rzeczywistego układu. W przypadku, gdy

współczynnik prędkości symulacji wynosi 1:1 symulacja wykonywana jest w czasie

rzeczywistym..

• Określanie etykiet (Label designation)

Domyślnie etykiety używane w FluidSIM-P nie rozróżniają wielkich i małych liter – po

wpisaniu nazwy są one zmieniane na wielkie litery. Po zaznaczeniu „Display uppercase

and lowercase” nazwy etykiet nie będą zamieniane na wielkie litery, a etykiety różniące

się tylko wielkością liter będą traktowane jako takie same: np. etykiety „a” i „A”

oznaczają styki tego samego przekaźnika. Zaznaczenie pola „Distinguish between

uppercase and lowercase” spowoduje, że etykiety różniące się tylko wielkością liter

będą traktowane jako różne, np. etykiety „a” i „A” oznaczają styki dwóch różnych

przekaźników.

• Technika cyfrowa (kompatybilna z LOGO!Soft) (Digital Technique

-Compatibility with Siemens LOGO!Soft)

Jest to przydatna konwencja oznaczania wejść cyfrowych, gdzie otwarte wejścia funkcji

AND, NAND i NOT są ustawiane na poziomie wysokim „Hi”. Oznacza to, że np.

bramka AND z trzema wejściami będzie funkcją negacji zgodnie z oczekiwaniem,

nawet jeśli tylko dwa z jej wejść będą podłączone. Dużo połączeń o stałej wartości „Hi”

może zrobić niepotrzebnie schemat nieczytelnym. Dlatego FluidSIM-P może zostać tak

skonfigurowany, by ustawić otwarte wyjścia elektryczne poszczególnych komponentów

zawsze na poziom wysoki „Hi”. Ta opcja może być oczywiście wyłączona. Jeśli przy

rozpoczęciu symulacji zostaną wykryte otwarte wejścia, wtedy FluidSIM-P generuje

ostrzeżenie. Wyświetlanie okna ostrzeżenia również można wyłączyć.

• Parametry dźwięków (Sound)

Kliknięcie powoduje wyświetlenie okna:

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 81

Page 82: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Opis okna dialogowego:

• Aktywne dźwięki (Enable Sound).

Sygnały dźwiękowe mogą być włączone bądź wyłączone i odpowiadają działaniu

następujących elementów:

• przycisków i styków (switch),

• cewek (relay),

• rozdzielaczy (valve),

• siłowników (cylinder)

• brzęczyków (buzzer)

Jeśli w komputerze nie ma zainstalowanego odpowiedniego sprzętu

dźwiękowego ustawienia nie wpłyną na zachowanie programu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 82

Page 83: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

5. Biblioteki elementówW FluidSIM-P każdy komponent odzwierciedlający rzeczywisty obiekt, znajduje

się w bibliotece elementów. FluidSIM-P analizując zbudowany układ pneumatyczny,

łączy wszystkie oddzielne elementy składowe układu i tworzy całościowy model

układu, który następnie jest symulowany.

Niniejszy rozdział zawiera opis bibliotek symboli pneumatycznych i elektrycznych

dostępnych w ramach oprogramowania FluidSIM-P. W tabelach umieszczone są

symbole elementów dostępne w bibliotece i ich opis. W opisie zawarte są m.in.

informacje o nastawialnych parametrach. Przedstawiono graniczne wartości

poszczególnych parametrów np. 0 – 16 l/min. W nawiasach okrągłych umieszczono

domyślne wartości poszczególnych parametrów.

5.1. Biblioteka elementów pneumatycznych

Elementy zasilające

Symbol OpisŹródło sprężonego powietrza

Compressed air supply

Źródło dostarcza sprężone powietrze do układu. Zawiera zawór

regulacji ciśnienia, który dostosowuje dostarczone ciśnienie do

wartości pożądanej w układzie.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0 – 2 MPa (0,6 MPa)

Maksymalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

Sprężarka

Compressor

Sprężarka dostarcza sprężone powietrze. Ciśnienie jest

ograniczone do ciśnienia roboczego.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0 – 2 MPa (0,6 MPa)

Maksymalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 83

Page 84: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisSprężarka, regulowana

Compressor, adjustable

Sprężarka dostarcza sprężone powietrze, oraz umożliwia

ustalenie natężenia przepływu poniżej rzeczywistych

warunków eksploatacyjnych. Ciśnienie jest ograniczone do

ciśnienia roboczego.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0 – 2 MPa (0,6 MPa)

Maksymalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)Układ przygotowania powietrza (symbol uproszczony)

Air sernice unit

Zespół przygotowania powietrza składa się z filtru sprężonego

powietrza z separatorem wody i zaworem regulacji ciśnienia

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0 – 2 MPa (0,6 MPa)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (750 l/min)Układ przygotowania powietrza

Air sernice unit

Zespół przygotowania powietrza składa się z filtru sprężonego

powietrza z separatorem wody i zaworem regulacji ciśnienia

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0 – 2 MPa (0,6 MPa)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (750 l/min)Zbiornik pneumatyczny

Air pressure reservoir

Akumulator sprężonego powietrza stosuje się w celu

wygładzenia fluktuacji ciśnienia w układzie pneumatycznym,

oraz jako zbiornik sprężonego powietrza na przypadek nagłego

zapotrzebowania energii. W połączeniu z zaworami

opóźniającymi i dławiącymi, możliwe jest uzyskanie dużych

stałych czasowych opóźnień.

Nastawialne parametry:

Objętość: 0,001 – 1000 litrów (1 litr)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 84

Page 85: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZbiornik pneumatyczny, 2 złącza

Air pressure reservoir (2 connection)

Akumulator sprężonego powietrza stosuje się w celu

wygładzenia fluktuacji ciśnienia w układzie pneumatycznym,

oraz jako zbiornik sprężonego powietrza na przypadek nagłego

zapotrzebowania energii. W połączeniu z zaworami

opóźniającymi i dławiącymi, możliwe jest uzyskanie dużych

stałych czasowych opóźnień.

Nastawialne parametry:

Objętość: 0,001 – 1000 litrów (1 litr)Filtr

Filter

Filtr usuwa zanieczyszczenie ze sprzężonego powietrza.

Wielkość odfiltrowanych cząstek zależy od klasy filtru.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)Filtr z ręcznym spustem kondensatu

Filter, manual condensate drain

Filtr usuwa zanieczyszczenie ze sprzężonego powietrza.

Wielkość odfiltrowanych cząstek zależy od klasy filtru.

Skroplona woda, która może powstać na skutek spadku

temperatury lub rozprężenia się sprężonego powietrza, może

być ręcznie odprowadzona z filtru

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)Filtr z automatycznym spustem kondensatu

Filter, automatic condensate drain

Filtr usuwa zanieczyszczenie ze sprzężonego powietrza.

Wielkość odfiltrowanych cząstek zależy od klasy filtru.

Skroplona woda, która może powstać na skutek spadku

temperatury lub rozprężenia się sprężonego powietrza, zostaje

automatycznie odprowadzona z filtru

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 85

Page 86: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisSkraplacz wody

Water separator

Skraplacz odprowadza wodę ze sprężonego powietrza.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

Skraplacz wody z automatycznym spustem

Water separator, automatic condensate drain

Skraplacz odprowadza wodę ze sprężonego powietrza. Woda

jest odprowadzana automatycznie.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

Smarownica

Lubricator

Smarownica wprowadza do sprężonego powietrza olej w celu

poprawy smarowania elementów ruchomych.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

Chłodnica

Cooler

Chłodzi sprężone powietrze.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

Osuszacz powietrza

Adsorption dryer

Osuszacz zmniejsza wilgotność sprężonego powietrza

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (1000 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 86

Page 87: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisPołączenie pneumatyczne

Connection

Połączenie pneumatyczne jest punktem, do którego można do-

łączyć linię pneumatyczną. Dla uproszczenia rysowania

schematu pneumatycznego w trybie edycji, połączenia

pneumatyczne są przedstawione jako małe okręgi.

Niepołączone z innymi połączenia pneumatyczne powinny

zostać zaślepione, w przeciwnym wypadku może to skutkować

uchodzeniem powietrza z instalacji. Z tego względu FluidSIM-

P zgłasza ostrzeżenia o pozostawieniu niezamkniętego

połączenia.

Dla każdego połączenia pneumatycznego można wyświetlić

charakteryzujące je wartości ciśnienia i natężenia przepływu.

Linia (pneumatyczna)

Line

Linia pneumatyczna łączy dwa elementy pneumatyczne.

Połączenia pneumatyczne mogą być zwykłymi połączeniami

bądź rozgałęzionymi. Linia pneumatyczna nie powoduje

spadku ciśnienia.

Ze względu na przeznaczenie linii mogą one pełnić funkcję

linii głównej bądź sterującej. Wyróżnikiem tej funkcji jest

wygląd linii, czyli to, czy linia jest ciągła, czy przerywana.

Nastawialne parametry:

Typ linii: {Linia główna lub linia sterująca} (Linia główna)

Rozgałęzienie

T-junction

Rozgałęzienie łączy trzy linie pneumatyczne zapewniając w

nich równomierne ciśnienie. Rozgałęzienie jest wprowadzane

automatycznie, gdy w trybie edycji do istniejącej linii

dołączany jest kolejny element.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 87

Page 88: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Rozdzielacze (konfigurowalne)

Symbol OpisRozdzielacz 2/n

Configurable 2/n way valve

Rozdzielacz 2/n (dwudrogowy, n – położeniowy) jest

rozdzielaczem o dwóch króćcach roboczych. Położenie

wyróżnione i sposób sterowania mogą być zdefiniowane przez

użytkownika.

Wybrane połączenia pneumatyczne mogą być zakończone

zaślepieniem lub spustem powietrza.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

Rozdzielacz 3/n

Configurable 3/n way valve

Rozdzielacz 3/n (trójdrogowy, n – położeniowy) jest rozdziela-

czem o trzech króćcach roboczych. Położenie wyróżnione i

sposób sterowania mogą być zdefiniowane przez użytkownika.

Wybrane połączenia pneumatyczne mogą być zakończone

zaślepieniem lub spustem powietrza.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

Rozdzielacz 4/n

Configurable 4/n way valve

Rozdzielacz 4/n (czterodrogowy, n – położeniowy) jest

rozdzielaczem o czterech króćcach roboczych. Położenie

wyróżnione i sposób sterowania mogą być zdefiniowane przez

użytkownika.

Wybrane połączenia pneumatyczne mogą być zakończone

zaślepieniem lub spustem powietrza.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 88

Page 89: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisRozdzielacz 5/n

Configurable 5/n way valve

Rozdzielacz 5/n (pięciodrogowy, n – położeniowy) jest

rozdzielaczem o pięciu króćcach roboczych. Położenie

wyróżnione i sposób sterowania mogą być zdefiniowane przez

użytkownika.

Wybrane połączenia pneumatyczne mogą być zakończone

zaślepieniem lub spustem powietrza.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

Rozdzielacz 6/n

Configurable 6/n way valve

Rozdzielacz 6/n (sześciodrogowy, n – położeniowy) jest

rozdzielaczem o sześciu króćcach roboczych. Położenie

wyróżnione i sposób sterowania mogą być zdefiniowane przez

użytkownika.

Wybrane połączenia pneumatyczne mogą być zakończone

zaślepieniem lub spustem powietrza.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

Rozdzielacz 8/n

Configurable 8/n way valve

Rozdzielacz 8/n (ośmiodrogowy, n – położeniowy) jest

rozdzielaczem o ośmiu króćcach roboczych. Położenie

wyróżnione i sposób sterowania mogą być zdefiniowane przez

użytkownika.

Wybrane połączenia pneumatyczne mogą być zakończone

zaślepieniem lub spustem powietrza.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 89

Page 90: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Zawory sterowane mechanicznie

Symbol OpisZawór 3/2, sterowany rolką, normalnie zamknięty

3/2-way roller lever valve, normally closed

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia rolki (np. przez

odpowiednią krzywkę zamocowaną na wysuwającym się

tłoczysku). W rezultacie strumień powietrza przepłynie z

połączenia 1 do 2. Po zwolnieniu rolki, na skutek działania

sprężyny powrotnej, rozdzielacz wraca do położenia

początkowego i połączenie 1 jest zamknięte.

W trybie symulacji, zawór może być przesterowany przez

kliknięcie na niego myszą (niezależnie od reakcji cylindra na

rolkę).Zawór 3/2, sterowany rolką, normalnie otwarty

3/2-way roller lever valve, normalny open

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia rolki (np. przez

odpowiednią krzywkę zamocowaną na wysuwającym się

tłoczysku). W rezultacie połączenie 1 zostanie odcięte. Po

zwolnieniu rolki, na skutek działania sprężyny powrotnej,

rozdzielacz wraca do położenia początkowego i następuje

ponownie otwarcie połączenia z 1 do 2.

W trybie symulacji, zawór może być przesterowany przez

kliknięcie na niego myszą (niezależnie od reakcji cylindra na

rolkę).Zawór 3/2, sterowany rolką jednostronnego działania,

normalnie zamknięty

3/2-way idle return roller valve, normally closed

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia rolki, ale tylko

przy ruchu tłoczyska w odpowiednim kierunku. Po zwolnieniu

rolki, na skutek działania sprężyny powrotnej, rozdzielacz

wraca do położenia początkowego i połączenie 1 jest

zamknięte.

Nastawialne parametry:

Zadziałanie:{wsuwanie(Extension),

cofanie(Retraction)} (cofanie)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 90

Page 91: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór sterowany trzpieniem

Pressurizing valve

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia trzpienia przez

czoło tłoczyska cylindra. W rezultacie strumień powietrza

przepłynie z połączenia 1 do 2, tak długo jak długo trzpień jest

wciśnięty. Po zwolnieniu trzpienia, na skutek działania

sprężyny powrotnej, rozdzielacz wraca do położenia

początkowego i połączenie 1 jest zamknięte.

W trybie symulacji, zawór może być przesterowany przez

kliknięcie na niego myszą (niezależnie od reakcji cylindra na

trzpień).

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (16 l/min)Pneumatyczny zawór zbliżeniowy, sterowany magnesem

Pneumatic proximity swich, selenoid operated

Zawór jest przesterowany na skutek wykrycia przez cewki

zaworu, magnesu umieszczonego na tłoczysku cylindra. W

rezultacie strumień powietrza przepłynie z połączenia 1 do 2, i

wyzwoli pneumatyczny sygnał sterujący

W trybie symulacji, zawór może być przesterowany przez

kliknięcie na niego myszą (niezależnie od wysterowania cewek

przez magnes).Zawór 3/2, sterowany przyciskiem, normalnie zamknięty

3/2-way valve with pushutton, normally closed

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia przycisku. W

rezultacie strumień powietrza przepłynie z połączenia 1 do 2.

Puszczenie przycisku umożliwi powrót do pozycji początkowej

na skutek działania sprężyny zwrotnej i nastąpi zamknięcie

połączenia 1.

Przez wciśnięcie przycisku i jednoczesne kliknięcie

myszą na zaworze powoduje przesterowanie zaworu i

pozostawienie go w stanie przesterowanym. Dopiero ponowne

kliknięcie myszą na zaworze powoduje powrót do stanu

początkowego.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 91

Page 92: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór 3/2, sterowany przyciskiem, normalnie otwarty

3/2-way valve with pushutton, normalny open

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia przycisku. W

rezultacie połączenia 1 zostaje odcięte. Puszczenie przycisku

umożliwi powrót do pozycji początkowej na skutek działania

sprężyny zwrotnej i następuje ponownie otwarcie połączenia z

1 do 2.

Przez wciśnięcie przycisku i jednoczesne kliknięcie

myszą na zaworze powoduje przesterowanie zaworu i

pozostawienie go w stanie przesterowanym. Dopiero ponowne

zwykłe kliknięcie myszą na zaworze powoduje powrót do

stanu początkowego.

Zawór 3/2, sterowany przyciskiem zatrzaskowym

3/2-way valve with selection swich or striking button

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia przycisku

zatrzaskowego. W rezultacie strumień powietrza przepłynie z

połączenia 1 do 2. Puszczenie przycisku nie przynosi efektu,

zawór pozostaje przesterowany. Dopiero przekręcenie

przycisku w prawo powoduje jego powrót do stanu

początkowego i zamknięcie połączenia 1.Zawór 5/2, sterowany przyciskiem zatrzaskowym

5/2-way valve with selection swich

Zawór jest przesterowany na skutek wciśnięcia przycisku

zatrzaskowego. W rezultacie strumień powietrza przepłynie z

połączenia 1 do 4. Puszczenie przycisku nie przynosi efektu,

zawór pozostaje przesterowany. Dopiero ponowne przełączenie

przycisku powoduje jego powrót do stanu początkowego i

otwarcie przepływu z połączenia 1 do 2.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 92

Page 93: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Zawory sterowane elektromagnesem

Symbol OpisZawór 3/2, sterowany elektromagnesem, normalnie

zamknięty

3/2-way selenoid valve, normally closed

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia napięcia do

cewki elektromagnesu. W rezultacie strumień powietrza

przepłynie z połączenia 1 do 2. Po zaniku napięcia sterującego

zawór powraca do pozycji początkowej i zamyka połączenie 1.

Jeśli do cewki magnesu nie jest dostarczone napięcie,

możliwe jest ręczne przesterowanie zaworu przez kliknięcie na

nim myszą.

Zawór 3/2, sterowany elektromagnesem, normalnie otwarty

3/2-way selenoid valve, normally open

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia napięcia do

cewki elektromagnesu. W rezultacie połączenia 1 zostaje

odcięte. Po zaniku napięcia sterującego zawór powraca do

pozycji początkowej i następuje ponownie otwarcie połączenia

z 1 do 2.

Jeśli do cewki magnesu nie jest dostarczone napięcie,

możliwe jest ręczne przesterowanie zaworu przez kliknięcie na

nim myszą.

Zawór 5/2, sterowany elektromagnesem

5/2-way selenoid valve

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia napięcia do

cewki elektromagnesu. W rezultacie strumień powietrza

przepłynie z połączenia 1 do 4. Po zaniku napięcia sterującego

zawór powraca do pozycji początkowej i następuje otwarcie

przepływu z połączenia 1 do 2.

Jeśli do cewki magnesu nie jest dostarczone napięcie,

możliwe jest ręczne przesterowanie zaworu przez kliknięcie na

nim myszą.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 93

Page 94: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór 5/2, bistabilny, sterowany elektromagnesem

5/2-way selenoid impulse valve

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia napięcia do

cewki elektromagnesu (przepływ strumienia z 1 do 4) i

pozostaje w tym stanie nawet po zaniku napięcia sterującego.

Dopiero podanie sygnału sterującego na drugą cewkę

elektromagnesu powoduje powrót do pozycji początkowej

(otwarcie przepływu z połączenia 1 do 2).

Jeśli do cewek magnesów nie jest dostarczone napięcie,

możliwe jest ręczne przesterowanie zaworu przez kliknięcie na

nim myszą.

Zawór 5/3, sterowany elektromagnesem

5/3-way selenoid valve, mid-Position closed

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia napięcia do

którejś z cewek elektromagnesu (przepływ strumienia z 1 do 4

lub z 1 do 2). Po zaniku napięcia sterującego zawór powraca

do pozycji początkowej i połączenia 1,2 i 4 są zamknięte.

Jeśli do cewek magnesów nie jest dostarczone napięcie,

możliwe jest ręczne przesterowanie zaworu przez kliknięcie na

nim myszą.

Zawory sterowane pneumatycznie

Symbol OpisZawór 3/2, sterowany pneumatycznie, normalnie

zamknięty

3/2-way valve,pneumatically operated, normally closed

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia sygnału

pneumatycznego do wejścia 12. W rezultacie strumień

powietrza przepłynie z połączenia 1 do 2. Po zaniku sygnału

sterującego zawór powraca do pozycji początkowej i zamyka

połączenie 1.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 94

Page 95: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór 3/2, sterowany pneumatycznie, normalnie otwarty

3/2-way valve,pneumatically operated, normally open

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia sygnału

pneumatycznego do wejścia 10. W rezultacie połączenia 1

zostaje odcięte. Po zaniku sygnału sterującego zawór powraca

do pozycji początkowej i następuje ponownie otwarcie

połączenia z 1 do 2.

Zawór 5/2, sterowany pneumatycznie

5/2-way valve, pneumatically operated

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia sygnału

pneumatycznego do wejścia 14. W rezultacie strumień

powietrza przepłynie z połączenia 1 do 4. Po zaniku sygnału

sterującego zawór powraca do pozycji początkowej i następuje

otwarcie przepływu z połączenia 1 do 2.

Zawór 5/2, bistabilny, sterowany pneumatycznie

5/2-way impulse valve, pneumatically operated

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia sygnału

pneumatycznego do wejścia 14 (następuje przepływ

strumienia z 1 do 4) lub na skutek dostarczenia sygnału

pneumatycznego do wejścia 12 (przepływ z 1 do

2).Rozdzielacz pozostaje w zadanym położeniu do póki na nie

pojawi się sygnał sterujący z przeciwnej strony.

Zawór 5/3, sterowany pneumatycznie

5/3-way pneumatic valve, mid-Position closed

Zawór jest przesterowany na skutek dostarczenia sygnału

pneumatycznego do wejścia 14 (przepływ strumienia z 1 do 4)

lub na skutek dostarczenia sygnału pneumatycznego do wejścia

12 (przepływ z 1 do 2). Po zaniku sygnału sterującego zawór

powraca do pozycji początkowej i połączenia 1,2 i 4 są

zamknięte.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 95

Page 96: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisWzmacniacz niskiego ciśnienia

Low pressure amplifier unit, 2 compartments

Każdy z dwóch dwustopniowych wzmacniaczy niskiego

ciśnienia pełni funkcję zaworu 3/2 normalnie zamkniętego.

Sygnał pneumatyczny podany na wejście 12 jest wzmacniany

przez dwustopniowy wzmacniacz i podawany na wyjście 2.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

Zawory odcinające i regulujące natężenie przepływu

Symbol OpisZawór sterujący – przełącznik obiegu

Shuttle valve

Gdy do któregokolwiek z wejść 1 zostanie podane ciśnienie

większe niż zero, wtedy zawór sterujący otworzy się i ciśnienie

pojawi się na wyjściu 2. Jeśli do obu wejść 1 zostanie

dostarczone sprężone powietrze, pierwszeństwo ma sygnał o

wyższym ciśnieniu i to ono pojawi się na wyjściu 2. (Zawór

pełni funkcje logiczna LUB).

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (500 l/min)

Zawór szybkiego spustu

Quick exhaust valve

Sprężone powietrze jest przepuszczane z połączenia 1 do 2.

Jeśli ciśnienie z wejścia 1 musi zostać szybko obniżone, wtedy

następuje przełączenie zaworu i sprężone powietrze z wejścia 1

uchodzi przez tłumik do atmosfery.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (550 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 96

Page 97: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór podwójnego sygnału

Two-pressure valve

Gdy na oba wejścia 1 podane zostanie sprężone powietrze,

wtedy zawór się otworzy dając wolną drogę strumieniowi

powietrza do wyjścia 2. Na wyjściu pojawi się sygnał o

mniejszym ciśnieniu. (Zawór pełni funkcję logiczną I).

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (550 l/min)

Zawór zwrotny

Check valve

Gdy ciśnienie na wejściu 1 zaworu jest większe od ciśnienia na

wyjściu 2, nastąpi otwarcie zaworu i swobodny przepływ

strumienia. W przeciwnym wypadku zawór pozostanie

zamknięty.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (108 l/min)

Zawór zwrotny ze sprężyną

Check valve, spring loaded

Gdy ciśnienie na wejściu 1 zaworu jest większe od ciśnienia na

wyjściu 2 i zarazem od nastawionego nacisku nominalnego

sprężyny, wtedy nastąpi otwarcie zaworu i swobodny przepływ

strumienia. W przeciwnym wypadku zawór pozostanie

zamknięty.

Nastawialne parametry:

Nacisk nominalny sprężyny: 0,001-2 MPa (0,1 MPa)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (108 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 97

Page 98: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór zwrotny sterowany

Check valve with pilot control

Gdy ciśnienie na wejściu 1 zaworu jest większe od ciśnienia na

wyjściu 2, nastąpi otwarcie zaworu i swobodny przepływ

strumienia. W przeciwnym wypadku zawór pozostanie

zamknięty. Dodatkowo zawór może być otwarty zewnętrznym

sygnałem sterującym 12 umożliwiając swobodny przepływ w

obu kierunkach.

Nastawialne parametry:

Stosunek powierzchni: 1-10 (5)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (108 l/min)Zawór zwrotny sterowany, ze sprężyną

Check valve with pilot control, spring loaded

Gdy ciśnienie na wejściu 1 zaworu jest większe od ciśnienia na

wyjściu 2 i zarazem od nastawionego nacisku nominalnego

sprężyny, wtedy nastąpi otwarcie zaworu i swobodny przepływ

strumienia. W przeciwnym wypadku zawór pozostanie

zamknięty. Dodatkowo zawór może być otwarty zewnętrznym

sygnałem sterującym 12 umożliwiając swobodny przepływ w

obu kierunkach.

Nastawialne parametry:

Nacisk nominalny sprężyny: 0,001-2 MPa (0,1 MPa)

Stosunek powierzchni: 1-10 (5)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (108 l/min)Zawór zwrotny ze sterowanym zamknięciem

Pilot to close check valve

Gdy ciśnienie na wejściu 1 zaworu jest większe od ciśnienia na

wyjściu 2, nastąpi otwarcie zaworu i swobodny przepływ

strumienia. W przeciwnym wypadku zawór pozostanie

zamknięty. Dodatkowo zawór może być zamknięty

zewnętrznym sygnałem sterującym 10.

Nastawialne parametry:

Stosunek powierzchni: 1-10 (5)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (108 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 98

Page 99: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór zwrotny ze sprężyną i sterowanym zamknięciem

Pilot to close check valve, spring loaded

Gdy ciśnienie na wejściu 1 zaworu jest większe od ciśnienia na

wyjściu 2 i zarazem od nastawionego nacisku nominalnego

sprężyny, wtedy nastąpi otwarcie zaworu i swobodny przepływ

strumienia. W przeciwnym wypadku zawór pozostanie

zamknięty. Dodatkowo zawór może być zamknięty

zewnętrznym sygnałem sterującym 10.

Nastawialne parametry:

Nacisk nominalny sprężyny: 0,001-2 MPa (0,1 MPa)

Stosunek powierzchni: 1-10 (5)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (108 l/min)

Dysza

Nozzle

Dysza reprezentuje opór pneumatyczny.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (100 l/min)

Zawór dławiący

Throttle valve

W rzeczywistym rozwiązaniu nastawa zaworu dławiącego jest

ustalana przy pomocy pokrętła. Zmiana nastawy powoduje

zmianę pola przekroju, przez który przepływa strumień

powietrza, a tym samym zmienia się opór przepływu.

Nastawialne parametry:

Stopień otwarcia: 0 – 100 % (100 %)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (100 l/min)

Kryza

Orfice

Kryza reprezentuje opór pneumatyczny.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (100 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 99

Page 100: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisKryza regulowana

Orfice, adjustable

Kryza regulowana reprezentuje zmienny opór pneumatyczny.

Nastawialne parametry:

Stopień otwarcia: 0 – 100 % (100 %)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (100 l/min)

Zawór dławiąco – zwrotny

One-way flow control valve

Zawór ten składa się z zaworu zwrotnego oraz zaworu

dławiącego. Zawór zwrotny blokuje przepływ powietrza w

jednym kierunku i wtedy strumień przepływa przez zawór

dławiący, którego przekrój poprzeczny jest regulowany przez

śrubę regulacyjną. W przeciwnym kierunku strumień powietrza

przepływa swobodnie przez otwarty zawór zwrotny.

Nastawialne parametry:

Stopień otwarcia: 0 – 100 % (100 %)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (100 l/min)

Licznik pneumatyczny

Pneumatic counter

Jest to rejestr zliczający impulsy pneumatyczne. Zliczanie

rozpoczyna się od z góry ustalonej liczby i odbywa się wstecz.

Po uzyskaniu wartości 0 na wyjściu licznika pojawia się

sygnał, który trwa tak długo, póki licznik nie zostanie

zresetowany bądź to ręcznie bądź przez sygnał na wejściu 10.

Nastawialne parametry:

Licznik: 0 – 9999 (3)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (60 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 100

Page 101: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisCzujnik odbiciowy

Ring sensor

Dyszowy czujnik odbiciowy jest bezdotykowym czujnikiem

pneumatycznym. Do wejścia 1 dostarczone jest niskie

ciśnienie. Jeśli przed dyszą czujnika pojawi się obiekt, który

zaburzy strumień wydmuchiwanego powietrza, wtedy na

wyjściu 2 czujnika pojawi się sygnał niskiego ciśnienia.

Aby symulować przesłonięcie dyszy i zaburzenie strumienia

powietrza, wystarczy kliknąć myszą na czujniku w trybie

symulacji.

Regulatory ciśnienia (redukcyjne)

Symbol Opis2 drogowy zawór redukcyjny

2-way pressure regulator valve

Zawór ciśnieniowy redukuje sprężone powietrze do wartości

zadanej oraz dodatkowo redukuje fluktuacje zminay ciśnienia

spręzonego powietrza. Gdy ciśnienie na wyjściu 2 przekroczy

nastawioną wartość ciśnienia roboczego, wtedy zawór zostaje

zamknięty. W rzeczywistych zaworach wartośc ta jest

ustawiona fabrycznie i nie może być zmieniona.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min) 2 drogowy zawór redukcyjny, regulowany

2-way pressure regulator valve, adjustable

Zawór ciśnieniowy redukuje sprężone powietrze do wartości

zadanej oraz dodatkowo redukuje fluktuacje zminay ciśnienia

spręzonego powietrza. Gdy ciśnienie na wyjściu 2 przekroczy

nastawioną wartość ciśnienia roboczego, wtedy zawór zostaje

zamknięty. Wartość ciśneinia roboczego może być ustalona za

pomocą nacisku sprężyny.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 101

Page 102: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór regulacji ciśnienia (redukcyjny) z manometrem

Pressure regulator valve with manometer

Zawór ten reguluje dostarczane ciśnienie do układu

pneumatycznego, opierając się o zadane ciśnienie robocze i

odchylenia od wartości zadanej. Manometr wskazuje ciśnienie

wyjściowe na połączeniu 2.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min)3 drogowy zawór redukcyjny

3-way pressure regulator valve

Zawór ciśnieniowy redukuje sprężone powietrze do wartości

zadanej oraz dodatkowo redukuje fluktuacje zminay ciśnienia

spręzonego powietrza. Gdy ciśnienie na wyjściu 2 przekroczy

nastawioną wartość ciśnienia roboczego, wtedy sprężone

powietrze jest wypuszczane przez wyjście 3 do amosfery. W

rzeczywistych zaworach wartośc ta jest ustawiona fabrycznie i

nie może być zmieniona.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min) 3 drogowy zawór redukcyjny, regulowany

3-way pressure regulator valve, adjustable

Zawór ciśnieniowy redukuje sprężone powietrze do wartości

zadanej oraz dodatkowo redukuje fluktuacje zminay ciśnienia

spręzonego powietrza. Gdy ciśnienie na wyjściu 2 przekroczy

nastawioną wartość ciśnienia roboczego, wtedy sprężone

powietrze jest wypuszczane przez wyjście 3 do amosfery.

Wartość ciśneinia roboczego może być ustalona za pomocą

nacisku sprężyny.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 102

Page 103: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZamykany zawór porównujący ciśnienia

Closing pressure compensator

Komparator ciśnienia ustala ciśnienie w zależności od oporu

pneumatycznego. Zawór ten jest zamykany gdy róznica ciśnień

p3-p4 przekroczy zadaną wartość ciśnienia. W rzeczywistych

zaworach wartość zadanego ciśnienia jest ustawiona fabrycznie

i nie może być zmieniona.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie przełączenia: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min)

Zamykany zawór porównujący ciśnienia, regulowany

Closing pressure compensator, adjustable

Komparator ciśnienia ustala ciśnienie w zależności od oporu

pneumatycznego. Zawór ten jest zamykany gdy róznica ciśnień

p3-p4 przekroczy zadaną wartość ciśnienia. Wartość zadanego

ciśneinia może być ustalona za pomocą nacisku sprężyny.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie przełączenia: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min)

Otwierany zawór porównujący ciśnienia

Opening pressure compensator

Komparator ciśnienia ustala ciśnienie w zależności od oporu

pneumatycznego. Zawór ten jest otwierany gdy róznica ciśnień

p3-p4 przekroczy zadaną wartość ciśnienia. W rzeczywistych

zaworach wartość zadanego ciśnienia jest ustawiona fabrycznie

i nie może być zmieniona.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie przełączenia: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 103

Page 104: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisOtwierany zawór porównujący ciśnienia, regulowany

Opening pressure compensator, adjustable

Komparator ciśnienia ustala ciśnienie w zależności od oporu

pneumatycznego. Zawór ten jest otwierany gdy róznica ciśnień

p3-p4 przekroczy zadaną wartość ciśnienia. Wartość zadanego

ciśneinia może być ustalona za pomocą nacisku sprężyny.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie przełączenia: 0,01 – 2 MPa (0,4 MPar)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (300 l/min)

Przełączniki sterowane ciśnieniem

Symbol OpisAnalogowy czujnik ciśnienia

Analog pressure sensor

Czujnik ciśnienia mierzy ciśnienie i w przypadku

przekroczenia nastawionej wartości następuje przełączenie

styków elektrycznych.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie przełączenia: 0,0001 – 2 MPa (0,3 MPa)

Różnicowy zawór ciśnieniowy

Differential pressure swich

Zawór ten może być użyty jako zawór ciśnieniowy (wejście

P1), zawór podciśnieniowy (wejście P2) lub jako różnicowy

zawór ciśnieniowy (P1-P2). Zadziałanie odpowiedniego

przetwornika następuje w momencie gdy różnica P1-P2

przekroczy nastawiona wartość ciśnienia..

Nastawialne parametry:

Ciśnienie przełączenia: -2 – 2 MPa (0,3 MPa)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 104

Page 105: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Grupy zaworów

Symbol OpisCiśnieniowy zawór sekwencyjny

Pressure sequence valve

Zawór ten jest wysterowany na skutek dostarczenia do wejścia

12 sterującego sygnału ciśnienia. Następuje wtedy

wysterowanie zaworu wstępnego, który przełącza rozdzielacz

główny otwierając swobodny przepływ strumienia z 1 do 2. Po

zaniku sygnału sterującego, rozdzielacz powraca do położenia

początkowego, zamykając połączenie 1. Ciśnienie sygnału

sterującego powyżej którego następuje przełączenie jest

regulowane śrubą regulacyjną.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: 0 – 2 MPa (0,1 MPa)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (100 l/min)

Nastawialny zawór podciśnienia

Adjustable vacuum actuator valve

Zawór jest wykorzystywany do konwersji sygnału

podciśnienia. Jak tylko na wejściu 1v sygnał podciśnienia

osiągnie nastawioną wartość podciśnienia, następuje

przesterowanie rozdzielacza i otwarcie przepływu między

wejściem 1 a 2.

Nastawialne parametry:

Ciśnienie robocze: -0,06 – -0,025 MPa (-0,025 MPa)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (100 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 105

Page 106: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisZawór opóźnienia, normalnie zamknięty

Time delay valve, normally closed

Zawór ten składa się z rozdzielacza 3/2, zaworu dławiąco-

zwrotnego i akumulatora pneumatycznego. Kiedy ciśnienie na

wejściu 12 osiągnie wymaganą wartość, wtedy następuje

przełączenie rozdzielacza i swobodny przepływ strumienia z

połączenia 1 do 2.

Nastawialne parametry:

Stopień otwarcia: 0 – 100 % (100 %)

Objętość: 0,001 – 100 litrów (0,01 litra)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (50 l/min)

Zawór opóźnienia, normalnie otwarty

Time delay valve, normally open

Zawór ten składa się z rozdzielacza 3/2, zaworu dławiąco-

zwrotnego i akumulatora pneumatycznego. Kiedy ciśnienie na

wejściu 10 osiągnie wymaganą wartość, wtedy następuje

przełączenie rozdzielacza i zamknięcie przepływu strumienia z

połączenia 1 do 2.

Nastawialne parametry:

Stopień otwarcia: 0 – 100 % (100 %)

Objętość: 0,001 – 100 litrów (0,01 litra)

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (50 l/min)

Moduł sterowania krokowego, typ TAA

Stepper module, type TAA

Moduł składa się z zaworów 3/2 – bistabilnego i

monstabilnego (pełniącego funkcję I), oraz zaworu funkcji

LUB.

Nastawialne parametry:

Położenie początkowe: {lewe, prawe} (lewe)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 106

Page 107: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisModuł sterowania krokowego, typ TAB

Stepper module, type TAB

Moduł składa się z zaworów 3/2 – bistabilnego i monostabilne-

go (pełniącego funkcję I), oraz zaworu funkcji LUB.

Nastawialne parametry:

Położenie początkowe: {lewe, prawe} (prawe)Programator krokowy

Quickstepper

Programator jest łatwy do dostosowania do współpracy z me-

chanicznymi / pneumatycznymi urządzeniami wykonawczymi

poprzez 12 portów wejść i wyjść. Wyjścia są odpowiednio

wyzwalane przy pomocy sygnałów wejściowych.

Zawory proporcjonalne

Symbol Opis5-drogowy 3 połóżeniowy zawór proporcjonalny

5/3-way proportional valve

Zawór proporcjonalny przekształca analogowy sygnal

elektryczny na odpowiadające jemu przesunięcie tłoczka

sterującego wewnątrz rozdzielacza, przez co zmienia się

przekrój poprzeczny przepływu powietrza przez ten zawór.

Połowie wartości napięcia zadanego, czyli 5V odpowiada

środkowe położenie zaworu, w którym wszystkie krawędzie

suwaka są odcięte, przez co przez zawór nie przepływa żaden

strumien spręzonego powietrza. Korzystne charakterystyki

stayczne i dynamiczne z minimalną histerezą (mniejszą niż

0,3%), krótkie czasy reakcji (typowo 5ms) oraz wysokie

czestotliwości graniczne (około 100Hz) są uzyskane dzięki

zintegrowaniu elektronicznej regulacji położenia suwaka

rozdzielacza. Dzięki temu zawór, jako element kontroli a

szczególnie w połączeniu z nadrzędnym układem regulacji

połózenia, nadaje się do pozycjonowania siłowników

pneumatycznych.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1-5000 l/min (773 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 107

Page 108: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

SiłownikiSymbol Opis

Siłowniki konfigurowalne

Configurable cylinder

Siłowniki konfigurowalne mogą być konfigurowane poprzez

okno dialogowe. Możłiwe są niemal wszystkie kombinacje

składników siłownika: tłoka (jednostronnego lub dwustronnego

działania), tłoczyska (podwójnie zakończone, z magnetycznym

łącznikiem lub z suwakiem), liczba cylindrów (jeden, dwa,

trzy) oraz z tłumeiniem przy pozycji końcowej (z tłumieniem,

bez tłumienia, z tłumeiniem regulowanym). FluidSIM-P

automatycznie dobiera symbol siłownika stosownie do

wybranych opcji konfiguracji.

Dodatkowo można zdefiniować obciążenie siłownika,

statyczny i dynamiczny współczynnik tarcia oraz profil siły w

zależności od położenia. W bibliotece elementów znajduje się

już kilka zdefiniowanych standartowych siłowników, które

można użyć odrazu w schemacie pneumatycznym układu. Jeśli

nie ma wymaganego siłownika, to wystarczy wybrać

najbardziej podobny do niego i nasepnie go przekonfigurować

do własnych potrzeb.

Nastawialne parametry:

Skok: 1 – 5000 mm (50 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (20 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (8 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 108

Page 109: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisSiłownik jednostronnego działania

Single acting cylinder

Tłoczysko siłownika jednostronnego wysuwa się pod

wpływem dostarczonego sprężonego powietrza do komory pod

tłokiem siłownika. Gdy dopływ sprężonego powietrza zostanie

odcięty, tłoczysko powraca do pozycji początkowej na skutek

działania sprężyny zwrotnej. Tłok siłownika zawiera magnesy

trwałe, które mogą posłużyć do wyzwolenia czujnika

zbliżeniowego.

Nastawialne parametry:

Skok: 1 – 5000 mm (50 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (20 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (8 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

Siłownik jednostronnego działania ze sprężyną powrotną

Single acting cylinder with return spring

W stanie normalnym tłok siłownika jest wysunięty. Pod

wpływem dostarczonego sprężonego powietrza do komory nad

tłokiem siłownika następuje chowanie się tłoczyska. Gdy

dopływ sprężonego powietrza zostanie odcięty, tłoczysko

powraca do pozycji początkowej na skutek działania sprężyny

zwrotnej.

Nastawialne parametry:

Skok: 1 – 5000 mm (50 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (20 mm)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 109

Page 110: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol Opis

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (8 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

Siłownik dwustronnego działania

Double acting cylinder

Tłoczysko siłownika dwustronnego działania przesuwa się pod

wpływem dostarczonego sprężonego powietrza bądź to do

przedniej lub tylnej komory siłownika. W końcowej pozycji

siłownika możliwa jest regulacja stopnia hamowania dobiegu,

która jest nastawiana dwiema śrubami regulacyjnymi. Tłok

siłownika zawiera magnesy trwałe, które mogą posłużyć do

wyzwolenia czujnika zbliżeniowego.

Nastawialne parametry:

Skok: 1 – 5000 mm (100 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (20 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (8 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 110

Page 111: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisSiłownik dwustronnego działania z dwustronnym

tłoczyskiem

Double acting cylinder with in and out piston rod

Tłoczysko siłownika dwustronnego działania przesuwa się pod

wpływem dostarczonego sprężonego powietrza bądź to do

przedniej lub tylnej komory siłownika. W końcowej pozycji

siłownika możliwa jest regulacja stopnia hamowania dobiegu,

która jest nastawiana dwiema śrubami regulacyjnymi. Tłok

siłownika zawiera magnesy trwałe, które mogą posłużyć do

wyzwolenia czujnika zbliżeniowego.

Nastawialne parametry:

Skok: 1 – 5000 mm (100 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (20 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (8 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

Siłownik dwustronnego działania z podwójnym tłoczyskiem

Double acting cylinder with two in and out piston rods and

single trestle

Siłownik ten posiada dwa tłoczyska połączone łącznikiem.

Konstrukcja ta zapewnia minimalne skręcenie podczas

pozycjonowania narzędzi w procesie np. montażu. Dodatkowo

konstrukcja umożliwia przeniesienie dwukrotnie większej siły

niż ma to miejsce w tradycyjnym siłowniku.

Nastawialne parametry:

Skok: 1 – 5000 mm (100 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 111

Page 112: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol Opis

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (28.28 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (10.5 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

Siłownik dwustronnego działania z podwójnym

dwustronnym tłoczyskiem

Double acting cylinder with two in and out piston rods and

double trestle

Siłownik ten posiada dwa dwustronne tłoczyska połączone z

obu stron łącznikiem. Konstrukcja ta zapewnia minimalne

skręcenie podczas pozycjonowania narzędzi w procesie np.

montażu. Dodatkowo konstrukcja umożliwia przeniesienie

dwukrotnie większej siły niż ma to miejsce w tradycyjnym

siłowniku.

Nastawialne parametry:

Skok: 1 – 5000 mm (100 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (28.28 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (10.5 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 112

Page 113: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisSiłownik wielopołożeniowy

Multiple position cylinder

Przez połączenie dwóch siłowników o tej samej średnicy, ale

różnych skokach, możliwe jest zatrzymanie tłoczyska w trzech

pozycjach (dwóch krańcowych i środkowej). Maksymalny

skok drugiego siłownika musi być większy niż skok siłownika

pierwszego. Skok krótszego siłownika na ogół wynosi połowę

skoku siłownika dłuższego. Siłownik wymaga dość

szczególnego układu sterowania, zwłaszcza przy ruchu

powrotnym do pozycji środkowej.

Nastawialne parametry:

Siła -1000 – 1000 N (0 N)

Skok: 1 – 2000 mm (200 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Położenie środkowe: 0 – Położenie tłoka mm (0 mm)

Powierzchnia tłoka: 0,25 – 810 cm2 (3,14 cm2)

Powierzchnia tłoka pomniejszona o powierzchnię tłoczyska:

0,1 – 750 cm2 (2,64 cm2)Napęd liniowy z magnesem trwałym

Linear drive with selenoid coupling

Ruch tłoka z dwustronnym tłoczyskiem jest kontrolowany

przez obustronne doprowadzenie sprężonego powietrza do

króćców siłownika.

Nastawialne parametry:

Skok: 10 – 5000 mm (200 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (16 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (0 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 113

Page 114: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisPneumatyczny napęd liniowy z łącznikiem kształtowym

Pneumatic linear drive with shape-fitting adaptor

Ruch sań beztłoczyskowego, dwustronnego działania

siłownika są sterowane przez odpowiednie doprowadzenie

sprężonego powietrza do króćców siłownika. Tego typu napędy

liniowe przenoszą siłę za pośrednictwem odpowiedniej

konstrukcji łącznika kształtowego.

Nastawialne parametry:

Skok: 10 – 5000 mm (200 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (16 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (0 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

Pneumatyczny napęd liniowy z łącznikiem kształtowym i

hamowaniem dwustronnym nastawialnym

Pneumatic linear drive with shape-fitting adaptor

Ruch sań beztłoczyskowego, dwustronnego działania

siłownika są sterowane przez odpowiednie doprowadzenie

sprężonego powietrza do króćców siłownika. Tego typu napędy

liniowe przenoszą siłę za pośrednictwem odpowiedniej

konstrukcji łącznika kształtowego.

Nastawialne parametry:

Skok: 10 – 5000 mm (200 mm)

Położenie tłoka: 0 – Skok mm (0 mm)

Średnica tłoka: 1 – 1000 mm (20 mm)

Średnica tłoczyska: 1 – 1000 mm (8 mm)

Kąt zamocowania: 0 – 360° (0° )

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 114

Page 115: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol Opis

Przecieki wewnętrzne: 0 – 100 l/(min*MPa) (0 l/(min*MPa))

Ruchoma masa: 0 – 10000 kg (0 kg)

Statyczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Dynamiczny współczynnik tarcia: 0 – 2 (0)

Siła: -10000 – 10000 N (0 N)

Silnik pneumatyczny

Air motor

Silnik pneumatyczny przetwarza zawartą w sprężonym

powietrzu energie na energie mechaniczną ruchu obrotowego.

Nastawialne parametry:

Pojemność jednostkowa: 0,01– 1000 litrów (0,1 litra)

Tarcie: 0,01 – 100 N*m*s/rad (3 N*m*s/rad)

Moment bezwładności: 0,00001 – 1kg*m2 (0,0001 kg*m2)

Zewnętrzny moment obrotowy: -1000 – 1000 Nm (0 Nm)

Siłownik pneumatyczny o ruchu wahadłowym

Semi-Rotary actuator

Sterowanie siłownika odbywa się przez odpowiednie

doprowadzenie sprężonego powietrza do króćców

komponentu. W pozycjach końcowych obrotu siłownika

możliwe jest wysterowanie przełącznika lub rozdzielacza,

poprzez użycie etykiet.

Nastawialne parametry:

Kąt obrotu: 1 – 360° (180°)

Pojemność jednostkowa: 0,01– 1000 litrów (0,1 litra)

Tarcie: 0,01 – 100 N*m*s/rad (0,1 N*m*s/rad)

Moment bezwładności: 0,00001 – 1kg*m2 (0,0001 kg*m2)

Zewnętrzny moment obrotowy: -1000 – 1000 Nm (0 Nm)

Położenie początkowe: {lewe, prawe} (lewe)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 115

Page 116: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisDysza podciśnieniowa

Vacuum suction nozzle

Element ten wytwarza podciśnienie opierając się na zasadzie

zasysania. Przepływ sprężonego powietrza przepływający z

połączenia 1 do 3, powoduje zasysanie strumienia z króćca 1v

tym samym wytwarzając podciśnienie. Umożliwia to

podłączenie do 1v na przykład chwytaka podciśnieniowego.

Jeśli do wejścia 1 przestaniemy podawać sprężone powietrze,

tym samym na wejścia 1v przestanie panować podciśnienie.

Chwytak podciśnieniowy

Sucker

Chwytak może być użyty łącznie z dyszą podciśnieniową do

chwytania elementów. W FludSIM-P chwytanie może być

symulowane przez klikniecie myszą na elemencie w trybie

symulacji.

Sprzęt pomiarowySymbol Opis

Manometr

Manometer

Manometr podaje wartość ciśnienia w króćcu przyłącze-

niowym.

Ciśnieniomierz różnicowy

Differential pressure gauge

Ciśnieniomierz różnicowy podaje wartość różnicy ciśnień

podanych na prawy i lewy króciec przyłączeniowy.

Optyczny wskaźnik ciśnienia

Pressure indicator

Optyczny wskaźnik ciśnienia jest aktywowany w momencie

przekroczenia na króćcu przyłączeniowym zadanego ciśnienia

Nastawialne parametry:

Ciśnienie przełączenia: 0,0001 – 2 MPa (0,3 Mpa)

Kolor: jeden z 16 dostępnych kolorów (Niebieski)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 116

Page 117: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisAnalogowy czujnik ciśnienia

Pressure sensor, analog

Analogowy czujnik ciśnienia mierzy podane na króciec

ciśnienie i dokonuje konwersji jego wielkości na

odpowiadającą mu wartość elektrycznego sygnału

napięciowego. W procesie konwersji, brane są pod uwagę tylko

ciśnienia z zadanego zakresu pomiarowego. Wartości

minimalnej ciśnienia odpowiada 0V, zaś wartości maksymalnej

ciśnienia pneumatycznego odpowiada 10V.

Przepływomierz

Flow meter

Przepływomierz mierzy przepływ strumienia sprężonego

powietrza i podaje albo aktualny przepływ strumienia, albo

przepływ całkowity. W zależności od wariantu podawanej

wartości, wyświetlany jest odpowiedni symbol elementu.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1 – 5000 l/min (2000 l/min)

Przepływomierz analogowy

Flow meter, analog

Przepływomierz analogowy mierzy objętościowy strumień

przepływu strumienia sprężonego powietrza i dokonuje

konwersji jego wielkości na odpowiadającą mu wartość

elektrycznego sygnału napięciowego. W procesie konwersji,

brane są pod uwagę tylko przepływy z zadanego zakresu

pomiarowego. Wartości minimalnej przepływu odpowiada 0V,

zaś wartości maksymalnej przepływu odpowiada 10V.

Nastawialne parametry:

Nominalne natężenie przepływu: 0,1 – 5000 l/min (2000 l/min)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 117

Page 118: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

5.2. Elementy elektryczne

Zasilanie

Symbol OpisZacisk 0 V

Electrical connection 0V

Zacisk zasilacza o napięciu 0 V.

Zacisk 24 V

Electrical connection 24V

Zacisk zasilacza o napięciu 24 V.

Generator funkcyjny

Function generator

Generator funkcyjny jest źródłem sygnału napięciowego, który

może przyjąć funkcje stałą, prostokątną, sinusoidalną lub

trójkątną. Zakres sygnału wyjściowego jest ograniczony do

zakresu od -10V do 10V. Możliwe jest zdefiniowanie

częstotliwości sygnału, jego amplitudy oraz przesunięcia.

Dodatkowo funkcję sygnału wyjściowego można

modyfikować. Punkty linii funkcji mogą być ustawiane

interaktywnie poprzez kliknięcie myszką na odpowiednim polu

graficznym wykresu. Punkty można łączyć w wieloboki, lub

już istniejące punkty mogą zostać zaznaczone i poprzez

odpowiednie pola edycyjne można modyfikować wartości

czasu i odpowiadającego mu napięcia. Jeśli zaznaczona jest

opcja „pętla” (loop), wtedy przebieg funkcji napięcia jest

powtarzany po każdym przejściu cyklu.

Nastawialne parametry:

Częstotliwość: 0 – 100 Hz (1 Hz)

Amplituda: 0 – 10 V (5 V)

Przesunięcie: -10 – 10 V (5 V)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 118

Page 119: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisTablica wartości zadanych

Setpoint value card

Tablica wartości zadanych definiuje profil napięcia poprzez

zdefiniowanie 8 punktów zadanych W1 do W8 w zakresie

napięcia -10V do 10V. Komponent wymaga zasilacza 24V.

Przyrost wartości pomiędzy kolejnymi punktami może być

zdefiniowane przez 4 rampy: R1 – R4. Wartości ramp są z

zakresu 0 s/V – 10 s/V, gdzie mała wartość oznacza duży

wzrost wartości napięcia, zaś duża wartość – mały wzrost.

Każda z rampa jest używana w innych zakresie zmian sygnału

R1 – gdy przyrost wartości jest powyrzej 0,

R2 – gdy spadek wartości jest powyrzej 0,

R3 – gdy spadek wartości jest poniżej 0,

R4 – gdy przyrost wartości jest poniżej 0.

Możliwe są trzy tryby pracy:

– “Czekaj na czas przełączenia” (Wait for swiching time)

Przejście do kolejnych punktów pracy następuje w

równych odstepach czasu (które można ustawić z zakresu

0,01 – 100 s).

– “Postęp punktów zadanych” (Advance setpoints)

Przejście do kolejnych unktów pracy następuje bez

opóżnienia (odrazu po osiągnięciu zadanej wartości punktu

pracy, a czas pomiędzy poszczególnmi przejściami zależy

wyłacznie od wartości nastawionych ramp).

– “Sterowanie zewnętrzne” (External control)

Przełaczanie do kolejnych punktów pracy nastęuje przez

podanie na wejścia I1, I2, I3 sygnału napięciowego, nie

mniejszego niż 15V. Wybór aktualnego punktu pracy

określa tabelka. W1: I1=0, I2=0, I3=0W2: I1=1, I2=0, I3=0W3: I1=0, I2=1, I3=0W4: I1=1, I2=1, I3=0W5: I1=0, I2=0, I3=1W6: I1=1, I2=0, I3=1W7: I1=0, I2=1, I3=1W8: I1=1, I2=1, I3=1

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 119

Page 120: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisPołączenie elektryczne

Connection (electrical)

Elektryczne połączenie jest punktem, do którego można

podłączyć linię elektryczną Dla uproszczenia procesu

rysowania schematu elektrycznego w trybie edycji, połączenia

elektryczne są przedstawione jako małe okręgi.

Dla każdego połączenia elektrycznego można

wyświetlić wartość napięcia i natężenia prądu.

Linia (elektryczna)

Line (electrical)

Linia łączy dwa elementy elektryczne. Połączenia elektryczne

mogą być zwykłymi połączeniami bądź rozgałęzionymi. Linia

elektryczna nie powoduje spadku napięcia – nie stanowi oporu

elektrycznego.

Rozgałęzienie

T-junction

Rozgałęzienie łączy trzy linie elektryczne. We wszystkich tych

trzech gałęziach panuje jednakowe napięcie. Rozgałęzienie jest

wprowadzane automatycznie, gdy do istniejącej linii dołączany

jest kolejny element.

Elementy wykonawcze i sygnałowe

Symbol OpisSilnik prądu stałego

DC motor

Silnik prądu stałego przetwarza energię elektryczną na energię

mechaniczną.

Nastawialne parametry:

Prędkość obrotowa (bez obciązenia): 10 – 20000 obr/min (75

obr/min)

Moment obrotowy: 0 – 20 Nm (0 Nm)

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 120

Page 121: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisLampka

Indicator light

W czasie przepływu prądu, lampka zapala się na kolor

zdefiniowany przez użytkownika.

Nastawialne parametry:

Kolor: Jeden z 16 standardowych kolorów (żółty).Brzęczyk

Buzzer

W czasie przepływu prądu, wokół brzęczyka wyświetlany jest

odpowiedni symbol. Ponadto, jeśli w menu

brzęczyk zostanie uaktywniony, słyszany będzie odpowiedni

dźwięk.

Przyrządy pomiarowe / czujnikiSymbol Opis

Woltomierz

Voltmeter

Przy pomocy woltomierza, można zmierzyć napięcie

elektryczne pomiędzy dwoma punktami obwodu

elektrycznego.Amperomierz

Ammeter

Przy pomocy amperomierza, można zmierzyć natęzenie prądu

elektrycznego pomiędzy dwoma punktami obwodu

elektrycznego.Enkoder pozycji

Displacement encoder

Enkoder pozycji to potencjometr suwakowy z wzdłużnym

stykiem. Dostarcza on napięcie elektryczne proporcjonalnie do

pozycji suwaka, który może być sprzężony z tłoczyskiem

siłownika. Zakres napięcia które ma reprezentować

maksymalne i minimalne położenie tłoczyska siłownika może

być zdefiniowane przez użytkownika i musi się mieścić w

zakresie -10V – 10V. Enkoder wymaga zasilania napięciem

niemniejszym niż 13V.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 121

Page 122: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisAnalogowy czujnik ciśnienia

Pressure sensor, analog

Symbol ten przedstawia elektryczną część analogowego

przetwornika ciśnienia.Analogowy przepływomierz

Flow meter, analogowego

Symbol ten przedstawia elektryczną część analogowego

przetwornika przepływu.

Styki

Symbol OpisStyk rozwierny

Break switch

Wygląd styku rozwiernego jest zależny od sposobu jego

sterowania.

Przykład: jeśli styk rozwierny jest przypisany (przez

nadanie takiej samej etykiety) do przekaźnika wyłączanego z

opóźnieniem, wygląd tego styku zmieni się stosownie do

wybranego sposobu działania. Styk zwierny

Make switch

Wygląd styku zwiernego jest zależny od sposobu jego

sterowania.

Przykład: jeśli styk zwierny jest przypisany (przez nadanie

takiej samej etykiety) do przekaźnika wyłączanego z

opóźnieniem, wygląd tego styku zmieni się stosownie do

wybranego sposobu działania.Styk przełączalny

Changeover switch

Wygląd styku przełączalnego jest zależny od sposobu jego

sterowania.

Przykład: jeśli styk przełączalny jest przypisany (przez

nadanie takiej samej etykiety) do przekaźnika wyłączanego z

opóźnieniem, wygląd tego styku zmieni się stosownie do

wybranego sposobu działania.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 122

Page 123: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Styki przełączane z opóźnieniemSymbol Opis

Styk rozwierny (włączany z opóźnieniem)

Break switch (switch-on delayed)

Styk rozwierany z opóźnieniem w stosunku do pojawienia się

sygnału sterującego. Styk powstaje przez umieszczenie

symbolu zwykłego styku rozwiernego i nadanie mu etykiety

przekaźnika włączanego z opóźnieniem.

Styk zwierny (włączany z opóźnieniem)

Make switch (switch-on delayed)

Styk zwierany z opóźnieniem w stosunku do pojawienia się

sygnału sterującego. Styk powstaje przez umieszczenie sym-

bolu zwykłego styku zwiernego i nadanie mu etykiety

przekaźnika włączanego z opóźnieniem.

Styk przełączalny (włączany z opóźnieniem)

Changeover switch (switch-on delayed)

Styk przełączany z opóźnieniem przełączenia w stosunku do

pojawienia się sygnału sterującego. Styk powstaje przez

umieszczenie symbolu zwykłego styku przełączalnego i nada-

nie mu etykiety przekaźnika włączanego z opóźnieniem.

Styk rozwierny (wyłączany z opóźnieniem)

Break switch (switch-off delayed)

Styk rozwierny z opóźnieniem zwarcia po wyłączeniu. Styk

powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

rozwiernego i nadaniu mu etykiety przekaźnika wyłączanego z

opóźnieniem.

Styk zwierny (wyłączany z opóźnieniem)

Make switch (switch-off delayed)

Styk zwierny z opóźnieniem rozwarcia po wyłączeniu. Styk

powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

zwiernego i nadanie mu etykiety przekaźnika wyłączanego

z opóźnieniem.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 123

Page 124: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisStyk przełączalny (wyłączany z opóźnieniem)

Changeover switch (switch-off delayed)

Styk przełączany z opóźnieniem przełączenia w stosunku do

zaniknięcia sygnału sterującego. Styk powstaje przez

umieszczenie symbolu zwykłego styku przełączalnego i na-

danie mu etykiety przekaźnika wyłączanego z opóźnieniem.

Czujniki położenia (krańcowe)Symbol Opis

Czujnik położenia (rozwierny)

Limit switch (break)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie rozwarty w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie ponownie zwarty. Styk

powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

rozwiernego i nadanie mu etykiety czujnika położenia.Czujnik położenia z rolką (rozwierny)

Switch with roll (break)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie rozwarty w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie ponownie zwarty. Styk

powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

rozwiernego, nadanie mu etykiety czujnika położenia i zazna-

czenie rodzaju czujnika w oknie dialogowym elementu.Czujnik położenia z magnesem (rozwierny)

Reed contact (break)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie rozwarty w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie ponownie zwarty. Styk

powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

rozwiernego, nadanie mu etykiety czujnika położenia i za-

znaczenie rodzaju czujnika w oknie dialogowym elementu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 124

Page 125: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisCzujnik położenia (zwierny)

Limit switch (make)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie zwarty w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie ponownie rozwarty.

Styk powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

zwiernego i nadanie mu etykiety czujnika położenia.

Czujnik położenia z rolką(zwierny)

Switch with roll (make)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie zwarty w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie ponownie rozwarty.

Styk powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

zwiernego, nadanie mu etykiety czujnika położenia i za-

znaczenie rodzaju czujnika w oknie dialogowym elementu.

Czujnik położenia z magnesem (zwierny)

Reed contact (make)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie zwarty w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie ponownie rozwarty.

Styk powstaje przez umieszczenie symbolu zwykłego styku

zwiernego, nadanie mu etykiety czujnika położenia i za-

znaczenie rodzaju czujnika w oknie dialogowym elementu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 125

Page 126: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisCzujnik położenia (przełączalny)

Limit switch (changeover)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie przełączony w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie przywrócony do

położenia normalnego. Styk powstaje przez umieszczenie

symbolu zwykłego styku przełączalnego i nadanie mu etykiety

czujnika położenia.

Czujnik położenia z rolką (przełączalny)

Switch with roll (changeover)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie przełączony w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie przywrócony do

położenia normalnego. Styk powstaje przez umieszczenie

symbolu zwykłego styku przełączalnego, nadanie mu etykiety

czujnika położenia i zaznaczenie rodzaju czujnika w oknie

dialogowym elementu.

Czujnik położenia z magnesem (przełączalny)

Reed contact (changeover)

Czujnik sterowany krzywką połączoną z tłoczyskiem

siłownika. Styk zostanie przełączony w chwili, gdy tłoczysko

siłownika będzie znajdowało się nad czujnikiem. Gdy

tłoczysko minie czujnik, styk zostanie przywrócony do

położenia normalnego. Styk powstaje przez umieszczenie

symbolu zwykłego styku przełączalnego, nadanie mu etykiety

czujnika położenia i zaznaczenie rodzaju czujnika w oknie

dialogowym elementu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 126

Page 127: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Przełączniki sterowane ręcznie

Symbol OpisPrzycisk (rozwierny)

Pushbutton (break)

Styki rozwierane w chwili wciśnięcia, a zwierane natychmiast

po puszczeniu przycisku.

W programie FluidSIM-P przycisk może być na stałe

rozwarty, gdy przełączenie nastąpi z wciśniętym klawiszem

. Stałe rozwarcie może zostać wycofane przez pojedyn-

cze kliknięcie przycisku.

Przycisk (zwierny)

Pushbutton (make)

Styki zwierane w chwili wciśnięcia, a rozwierane natychmiast

po puszczeniu przycisku.

W programie FluidSIM-P przycisk może być na stałe

zwarty, gdy przełączenie nastąpi z wciśniętym klawiszem

. Stałe zwarcie może zostać wycofane przez pojedyncze

kliknięcie przycisku.

Przycisk (przełączalny)

Pushbutton (changeover)

Styki przełączane w chwili wciśnięcia i przywracane do

położenia normalnego natychmiast po puszczeniu przycisku.

W programie FluidSIM-P przycisk może być na stałe

przełączony, gdy przełączenie nastąpi z wciśniętym klawiszem

. Stałe przełączenie może zostać wycofane przez poje-

dyncze kliknięcie przycisku.

Przełącznik bistabilny (rozwierny)

Detent switch (break)

Przełącznik rozwierany i blokowany po wciśnięciu.

Przełącznik bistabilny (zwierny)

Detent switch (make)

Przełącznik zwierany i blokowany po wciśnięciu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 127

Page 128: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisPrzełącznik bistabilny (przełączalny)

Detent switch (changeover)

Przełącznik przełączany i blokowany po wciśnięciu.

Przełączniki ciśnienioweSymbol Opis

Konwerter pneumatyczny na elektryczny

Pneumatic to electric conwerter

Konwerter wytwarza sygnał elektryczny w momencie, gdy

zostanie przekroczona wstępnie wyznaczona wartość różnicy

ciśnień.

Przełącznik ciśnieniowy (rozwierny)

Pressure switch (break)

Przełącznik rozwierany, gdy ciśnienie przełączające czujnik

zostanie przekroczone. Styk powstaje przez umieszczenie

symbolu zwykłego styku rozwiernego i nadanie mu etykiety

czujnika ciśnienia.

Przełącznik ciśnieniowy (zwierny)

Pressure switch (make)

Przełącznik zwierany, gdy ciśnienie przełączające czujnik

zostanie przekroczone. Styk powstaje przez umieszczenie

symbolu zwykłego styku zwiernego i nadanie mu etykiety

czujnika ciśnienia.

Przełącznik ciśnieniowy (przełączalny)

Pressure switch (changeover)

Przełącznik przełączany, gdy ciśnienie przełączające czujnik

zostanie przekroczone. Styk powstaje przez umieszczenie

symbolu zwykłego styku przełączalnego i nadanie mu etykiety

czujnika ciśnienia.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 128

Page 129: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisPrzełacznik ciśnieniowy

Pressure swich

Przełacznik przekazuje sygnał elektryczny, gdy ciśnienie

przełączające pneumatyczny czujnik ciśnienia zostanie

przekroczone.

Czujniki zbliżenioweSymbol Opis

Magnetyczny czujnik zbliżeniowy

Magnetic proximity switch

Czujnik zadziała, gdy znajdzie się w obrębie pola magne-

tycznego. W trybie symulacji czujnik zbliżeniowy może być

również włączony przez kliknięcie na niego.

Indukcyjny czujnik zbliżeniowy

Inductive proximity switch

Czujnik zadziała, gdy nastąpi zmiana pola elektromagne-

tycznego. W trybie symulacji czujnik zbliżeniowy może być

również włączony przez kliknięcie na niego.

Pojemnościowy czujnik zbliżeniowy

Capacitive proximity switch

Czujnik zadziała, gdy nastąpi zmiana pola elektrostatycznego.

W trybie symulacji czujnik zbliżeniowy może być również

włączony przez kliknięcie na niego.

Optyczny czujnik zbliżeniowy

Optical proximity switch

Czujnik zadziała, gdy nastąpi przerwanie bariery świetlnej. W

trybie symulacji czujnik zbliżeniowy może być również

włączony przez kliknięcie na niego.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 129

Page 130: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Cewki

Symbol OpisPrzekaźnik

Relay

Przekaźnik zostanie włączony natychmiast po zasileniu go

prądem, a wyłączony natychmiast po zaniku zasilania.

Przekaźnik włączany z opóźnieniem

Relay with switch-on delay

Przekaźnik zostanie włączony po upłynięciu zadeklarowanego

czasu od zasilenia go prądem, a wyłączony natychmiast po

zaniku zasilania.

Nastawialne parametry:

Opóźnienie: 0 – 100 s (5 s).

Przekaźnik wyłączany z opóźnieniem

Relay with switch-off delay

Przekaźnik zostanie włączony natychmiast po zasileniu go

prądem, a wyłączony po upłynięciu zadeklarowanego czasu od

zaniku zasilania.

Nastawialne parametry:

Opóźnienie: 0 – 100 s (5 s).

Przekaźnik zliczający

Relay counter

Przekaźnik zostanie włączony, gdy zostanie zliczona

zadeklarowana liczba impulsów prądowych występujących

pomiędzy stykami A1 i A2. Jeśli prąd zostanie podany

pomiędzy styki R1 i R2 do licznika zostanie wpisana

zadeklarowana wartość.

W trybie symulacji przekaźnik zliczający może być również

zresetowany przez kliknięcie na niego.

Nastawialne parametry:

Licznik: 0 – 9999 (5).

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 130

Page 131: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisOgranicznik prądu włączenia

Starting current limiter

Ogranicznik prądu włączenia składa sią zasadniczo z

przekaźnika, którego cewka znajduje się pomiędzy wejściami

IN i 0V, zaś przełącznik stykowy pomiędzy wejściami 24V i

OUT. Elektroniczny kontroler ogranicza, przepływ prądu do

zadanej wartości maksymalnej przez określony czas.

Ogranicznik prądu włączania jest zazwyczaj stosowany w

połączeniu z silnikiem elektrycznym.

Nastawialne parametry:

Czas trwania: 1 – 10000 ms (50 ms)

Maksymalny prąd: 0,1 – 100 A (2 A)

5.3. Pozostałe symbole

Symbol OpisPołączenie (mechaniczne)

Connection (mechanical)

Połączenie mechaniczne pojawia się w miejscu służącym

przypisaniu cewce rozdzielacza etykiety. Dla ułatwienia w

trybie edycji połączenie mechaniczne widoczne jest jako małe

kółko.

Cewka rozdzielacza

Valve solenoid

Cewka rozdzielacza przełącza rozdzielacz. Przy pomocy

etykiety, cewka rozdzielacza jest połączona z rozdzielaczem,

na który oddziałuje.

Cewka rozdzielacza proporcjonalnego (regulator pozycji)

Proportional valve solenoid, position controlled

W rozdzielaczu proporcjonalnym wymagana pozycja suwaka

jest ustalana poprzez odpowiedni sygnał napięciowy,

wypracowany z wewnętrznego regulatora położenia. Regulator

jak i wzmacniacz sygnału są integralna częścią zaworu.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 131

Page 132: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisCewka rozdzielacza (zapis drabinkowy)

Valve solenoid (ladder)

Cewka rozdzielacza przełącza rozdzielacz. Przy pomocy

etykiety, cewka rozdzielacza jest połączona z rozdzielaczem,

na który oddziałuje.

Czujnik położenia

Distance rule

Czujnik położenia jest elementem współpracującym z siłow-

nikiem. Etykiety zadeklarowane w czujniku położenia są połą-

czone z konkretnymi czujnikami zbliżeniowymi bądź

krańcowymi występującymi w schemacie elektrycznym.

Wskaźnik stanu

Status indicator

Wskaźnik stanu jest automatycznie wyświetlany w trybie

edycji na tych elementach, które są wysterowane w stanie

początkowym dla pracy układu.

Krzywka

Cam switch

Symbol krzywki jest automatycznie wyświetlany w trybie

edycji na tych mechanicznie sterowanych rozdzielaczach, które

są wysterowane w stanie początkowym dla pracy układu.

Tekst

Text

Element tekst umożliwia użytkownikowi opisanie innych

składników schematu, przypisanie im identyfikatorów, czy

wprowadzenie komentarzy do schematu. Istnieje możliwość

dostosowania wyglądu tekstu do oczekiwań użytkownika.

Diagram stanu

State diagram

Przy pomocy diagramu stanu istnieje możliwość zarejestro-

wania i graficznego przedstawienia zachowania interesujących

elementów.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 132

Page 133: Warszawa 2007 © Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 1 · Festo Didactic GmbH & Co. KG i Art Systems Art Software GmbH, Paderborn. FluidSIM-P w ramach wspólnego interfejsu graficznego

Symbol OpisDiagram oznaczeń zakończeń

Terminal assignment diagram

Diagram oznaczeń zakończeń zawiera listę automatycznie

tworzonych zakończeń w schemacie elektrycznym i wyświetla

je w tabelce.

Edytor wykresów funkcyjnych

Functional diagram editor

Używając edytora wykresów funkcyjnych, można w prosty

sposób generować różnego rodzaju wykresy funkcji.

Lista elementów

Parts list

Lista elementów zawiera zestawienie wszystkich występują-

cych w układzie elementów wraz z ich oznaczeniem i opisem.

Prostokąt

Rectangle

Prostokąt stanowi element graficzny, który może być użyty

wewnątrz schematu.

Elipsa

Ellipse

Elipsa stanowi element graficzny, który może być użyty

wewnątrz schematu.

Rysunek

Bitmap

W programie FluidSIM-P rysunki, tak jak wszystkie inne

elementy i obiekty mogą być wstawiane, przesuwane, obracane

i lustrzanie odbijane. Dodatkowo rysunki tak jak prostokąty i

elipsy mogą być swobodnie skalowane.

© Festo Didactic – FluidSim® Pneumatic 133


Recommended