สรปขอมลสถานะของคดตความคำาพพากษา

คดปราสาทพระวหารป ๒๕๐๕

นบจากทกมพชาไดยนขอใหศาลโลกตความคำาพพากษาคดปราสาท

พระวหารป ๒๕๐๕ ไทยและกมพชาไดยนเอกสารชแจงตอศาลฯ ไปแลว

ฝายละ ๒ รอบ และในขนตอนตอไป ศาลฯ ไดกำาหนดใหมการอธบาย

ทางวาจาเพมเตม (Further Oral Explanations) ณ กรงเฮก ประเทศ

เนเธอรแลนด ระหวางวนท ๑๕ - ๑๙ เมษายน ๒๕๕๖ หลงจากนน

คาดวาศาลฯ จะใชเวลาอกประมาณ ๖ เดอน ในการจดทำาคำาพพากษา

กอนทจะมการตดสนคดฯ ประมาณปลายป ๒๕๕๖

ไทยคดคานวาศาลฯ ไมมอำานาจพจารณาและกมพชาไมมอำานาจฟอง

เนองจากประเดนทกมพชาขอใหศาลฯ ตดสนวา บรเวณใกลเคยงปราสาท

(Vicinity of the Temple) เปนไปตามเสนเขตแดนบนแผนททกมพชา

เรยกวา “แผนทภาคผนวก ๑” (แผนทมาตราสวน ๑:๒๐๐,๐๐๐ ระวาง

ดงรก) ไมใชการตความ แตเปนการฟองคดใหมในเรองเขตแดน ซงอย

นอกขอบเขตของคดเดม และเปนเรองทไทยกบกมพชาจะตองเจรจากน

ภายใตกรอบคณะกรรมาธการเขตแดนรวม (Joint Boundary Commission

- JBC) ไทย - กมพชา

ไทยและกมพชาไมมขอพพาทในเรองการตความคำาพพากษาเดม

คำาฟองของกมพชาเปนการเปลยนทาทและเปนการรอฟนเรองทจบไปแลว

เพราะกมพชาไดยอมรบอยางเปนทางการตงแตป ๒๕๐๕ วา ไทยไดปฏบต

ตามคำาพพากษาในคดเดมอยางครบถวนแลว โดยไดถอนกำาลงทหาร

และตำารวจออกจากปราสาทพระวหารและบรเวณใกลเคยงปราสาท

ตามขอบเขตทกำาหนดโดยมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๑๐ กรกฎาคม

๒๕๐๕ ซงสอดคลองกบขอบเขตของพนทพพาทในคดเดมตามความเขาใจ

ของคความและศาลฯ

นอกจากน คำาฟองของกมพชาเปนเสมอนการอทธรณทซอนมา

ในรปคำาขอตความ ซงขดธรรมนญศาลฯ และแนวคำาพพากษาของศาลฯ

เพราะกมพชาขอตความคำาพพากษาสวนทเปนเหตผล ไมใชสวนทเปน

คำาตดสน โดยมวตถประสงคเพอขอใหศาลฯ ตดสนสงทศาลฯ ไดเคย

ปฏเสธมาแลวอยางชดแจงเมอป ๒๕๐๕ กลาวคอ (๑) เสนเขตแดน

อยทไหน และ (๒) แผนททกมพชาเรยกวา “แผนทภาคผนวก ๑” มสถานะ

ทางกฎหมายอยางไร

รฐบาลชดปจจบนใหความสำาคญกบการตอสคดฯ และประเดนท

เกยวกบปราสาทพระวหารเปนอยางยง และสนบสนนการดำาเนนงาน

ของคณะดำาเนนคดปราสาทพระวหารของประเทศไทยในการตอสคดฯ

ซงคณะดำาเนนคดดงกลาวเปนชดซงไดรบการแตงตงในสมยรฐบาล

ชดทผานมา ทงน โดยคำานงถงผลประโยชนของชาตเปนสำาคญ

หนวยงานทเกยวของของไทยและคณะดำาเนนคดปราสาทพระวหาร

ของประเทศไทยไดปฏบตหนาทอยางเตมความสามารถในการเตรยม

ทาทฝายไทยเพอโตแยงขอตอสของกมพชาในคด นอกจากนน ตงแตศาลฯ

มคำาสงมาตรการชวคราว สถานการณตามแนวชายแดนระหวางไทยและ

กมพชามความสงบ และความสมพนธในดานอน ๆ กพฒนาไปในทศทาง

ทดขน ซงสะทอนถงความตงใจจรงของประเทศไทยทจะยดแนวทางสนตวธ

และหลกนตธรรมเปนพนฐานในการแกไขปญหาความขดแยงกบประเทศ

เพอนบาน

ทงน สงทประเทศไทยใหความสำาคญมากทสด คอ ไมวาผลการตดสน

ของศาลฯ จะออกมาอยางไร กมใชชยชนะของประเทศใดประเทศหนง

แตเปน “ชยชนะแหงสนตภาพ” ทจะนำาไปสการแกไขปญหาระหวางไทย

กบกมพชา และนำามาซงสนตสขทยงยนระหวางประชาชนของทงสอง

ประเทศ และการเขาสการเปนประชาคมอาเซยนในป ๒๕๕๘

๔. กระบวนการพจารณาคดตความของศาลยตธรรม ระหวางประเทศ

๕. ขอตอสทางกฎหมายของไทย ๖. การดำาเนนการของรฐบาลไทย

๗. บทสรป

กระทรวงการตางประเทศตลาคม ๒๕๕๕สบคนขอมลเพมเตมไดท www.mfa.go.th/tcs

leaflet new16.indd 1 10/16/12 2:55 PM

๒. ไมใหไทยขดขวางการเขาออกปราสาทพระวหารโดยอสระของ

กมพชา

๓. ใหท งสองฝายดำาเนนการตามความรวมมอท ไดตกลงกน

ในกรอบอาเซยน โดยเฉพาะอยางยง อนญาตใหผสงเกตการณทตงขน

โดยอาเซยนเขาไปยงเขตปลอดทหารชวคราวฯ

๔ ใหทงสองฝายงดเวนการกระทำาใดๆ ททำาใหขอพพาทในศาลฯ

ทวความรายแรงหรอแกไขยากขน

พรอมกนน ศาลฯ ไดกำาหนดใหทงสองฝายรายงานศาลฯ เกยวกบ

การปฏบตตามมาตรการชวคราวขางตนดวย

คำาสงฯ ของศาลฯ ผกพนประเทศไทยและกมพชา ตามขอ ๙๔ ของ

กฎบตรสหประชาชาต ซงกำาหนดวา สมาชกสหประชาชาตตองปฏบต

ตามคำาตดสนของศาลฯ

อยางไรกด คำาสงฯ ของศาลฯ มผลเพยงชวคราวและจะสนผล

เมอศาลฯ มคำาตดสนคดตความ และในฐานะสมาชกสหประชาชาตและ

ประเทศทเคารพในกฎกตการะหวางประเทศ รฐบาลไทยจงมพนธะตอง

ปฏบตตามคำาสงดงกลาว

นอกจากน กฎบตรสหประชาชาต ขอ ๙๔ วรรค ๒ ระบดวยวา

หากฝายใดฝายหนงไมปฏบตตามคำาสงฯ ของศาลฯ คกรณอาจเสนอเรอง

ใหคณะมนตรความมนคงแหงสหประชาชาต (United Nations Security

Council - UNSC) พจารณาออกมาตรการเพอใหมการปฏบตตามได

วนท ๑๘ ตลาคม ๒๕๕๔ คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบใหปฏบตตาม

คำาสงฯ ของศาลฯ พรอมทงเหนชอบใหใชกลไกการประชมคณะกรรมการ

ชายแดนทวไป (General Border Committee – GBC) ซงมรฐมนตร

วาการกระทรวงกลาโหมเปนประธานในการเจรจากบกมพชาเกยวกบ

การปฏบตตามคำาสงมาตรการชวคราวของศาลฯ ทงน คณะรฐมนตร

ไดเสนอเรองตอรฐสภาตามมาตรา ๑๗๙ ของรฐธรรมนญฯ เมอ

วนท ๑๕ พฤศจกายน ๒๕๕๔ เพอรบฟงความคดเหนของสมาชก

สภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภา

วนท ๒๑ ธนวาคม ๒๕๕๔ ทประชมคณะกรรมการชายแดนทวไป

ครงท ๘ ไดตกลงกนใหจดตงคณะทำางานรวม (Joint Working Group - JWG)

เพอหารอในประเดนการปฏบตตามคำาสงฯ ของศาลฯ โดยมเสนาธการ

ทหารเปนประธานฝายไทย วนท ๓ - ๕ เมษายน ๒๕๕๕ ไทยไดเปน

เจาภาพจดการประชม JWG ครงท ๑ ณ กรงเทพฯ ตอมา เมอ

วนท ๒๖ - ๒๘ มถนายน ๒๕๕๕ กมพชาไดเปนเจาภาพการประชมฯ

ครงท ๒ ณ กรงพนมเปญ ซงโดยสรป ทงสองฝายยนยนทจะปฏบต

ตามคำาสงมาตรการชวคราวของศาลฯ อยางเทาเทยม โปรงใสและ

ตรวจสอบได และเหนชอบใหดำาเนนการเกบกทนระเบดรวมใน PDZ

เพอความปลอดภยของคณะผสงเกตการณรวมและอำานวยความสะดวก

ใหกบกระบวนการปรบกำาลงทหาร (Redeployment)

วนท ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๕๕ ทงสองฝายไดดำาเนนการปรบกำาลง

ทหารบางสวนเพอนำาไปสการปฏบตตามคำาสงฯ ของศาลฯ อยางเทาเทยม

และดวยความสมครใจ ตามนโยบายของรฐบาลของทงสองประเทศ

โดยในสวนของฝายไทย พล.อ.อ.สกำาพล สวรรณทต รฐมนตรวาการ

กระทรวงกลาโหม ไดเดนทางไปเปนประธานในพธปลอยขบวนรถนำา

ตำารวจตระเวนชายแดนไปวางกำาลงเพอเตรยมทดแทนทหาร ซงประจำาการ

อยใน PDZ ขณะทฝายกมพชาม พล.อ.เตย บนห รองนายกรฐมนตรและ

รฐมนตรวาการกระทรวงกลาโหมกมพชา เปนประธานในพธปรบกำาลง

ทหารกมพชาออกจาก PDZ และใหเจาหนาทตำารวจตระเวนชายแดนและ

ตำารวจทองเทยว เขาปฏบตหนาทแทน

๓. การปฏบตตามมาตรการชวคราวของศาลฯ ในชวงทผานมา

เมอป ๒๕๐๕ ศาลยตธรรมระหวางประเทศ (ศาลโลก) ไดตดสนวา

ปราสาทพระวหารตงอยในดนแดนภายใตอธปไตยของกมพชา

และใหไทยถอนทหารหรอตำารวจออกจากปราสาทพระวหารหรอ

ในบรเวณใกลเคยงในดนแดนของกมพชา ตลอดจนคนวตถโบราณ

ทไทยอาจโยกยายออกจากปราสาทฯ

เกอบครงศตวรรษตอมา กมพชาไดยนคำาขอตอศาลฯ เมอวนท

๒๘ เมษายน ๒๕๕๔ ขอใหศาลโลกตความคำาพพากษาคดปราสาท

พระวหารทศาลฯ ไดตดสนไวเมอป ๒๕๐๕ และในขณะเดยวกน

ไดขอใหศาลโลกกำาหนดมาตรการชวคราว (Provisional Measures)

โดยขอใหศาลฯ สงใหไทยถอนทหารออกจากบรเวณปราสาท

พระวหารระหวางทรอศาลฯ ตดสนคดตความ

ความคบหนาของคดฯ สรปไดดงน

เมอวนท ๓๐ - ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๕๔ ทงสองฝายไดนำาเสนอดวย

วาจาเกยวกบคำาขอมาตรการชวคราวตอศาลฯ และตอมา เมอวนท ๑๘

กรกฎาคม ๒๕๕๔ ศาลฯ ไดมคำาสงมาตรการชวคราว ดงน

๑. ให ทงสองฝาย ถอนบคลากรทางทหาร ซงอยในเขตปลอดทหาร

ชวคราว (Provisional Demilitarized Zone - PDZ) ทศาลฯ กำาหนดโดยทนท

๑. คำาสงมาตรการชวคราวของศาลฯ

๒. เหตใดไทยตองปฏบตตามคำาสงมาตรการชวคราวของศาลฯ ทมา : ศาลยตธรรมระหวางประเทศ

leaflet new16.indd 2 10/16/12 2:55 PM