37
หหหหหหหห หหหหหหหห 3 3 หหหหหหหหหห หหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหห

หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

  • Upload
    -

  • View
    1.966

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

หนวยท หนวยท 33

การจดเกบทรพยากรการจดเกบทรพยากรสารสนเทศสารสนเทศ

Page 2: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดหมวดหมหนงสอการจดหมวดหมหนงสอ

การจดหมวดหมหนงสอ หมายถง การจดหมวดหมหนงสอ หมายถง การจดหนงสอการจดหนงสอ

ทมเนอเรอง หรอแบบการประพนธอยางทมเนอเรอง หรอแบบการประพนธอยางเดยวกนไวดวยกน เดยวกนไวดวยกน

และใชสญลกษณแทนประเภทของหนงสอและใชสญลกษณแทนประเภทของหนงสอเหลานนเหลานน

Page 3: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ประโยชนของการจดหมหนงสอประโยชนของการจดหมหนงสอ1. 1. ทำาใหทรพยากรสารสนเทศทกรายการในหองสมดมทำาใหทรพยากรสารสนเทศทกรายการในหองสมดมสญลกษณ สญลกษณ

และมตำาแหนงการจดวางทแนนอน ชวยใหผใชสามารถคนหาไดงายและมตำาแหนงการจดวางทแนนอน ชวยใหผใชสามารถคนหาไดงาย2. 2. ทำาใหทรพยากรทมเนอหาเรองเดยวกน หรอใกลเคยงกนทำาใหทรพยากรทมเนอหาเรองเดยวกน หรอใกลเคยงกน

รวมอยในทเดยวกนทงยงชวยใหผใชไดรจกหนงสอเลมอนๆ ในรวมอยในทเดยวกนทงยงชวยใหผใชไดรจกหนงสอเลมอนๆ ในแขนงวชาแขนงวชา

เดยวกนทหองสมดมอยเดยวกนทหองสมดมอย3. 3. ทำาใหทรพยากรทมเนอเรองสมพนธกนอยไมไกลกน ชวยใหทำาใหทรพยากรทมเนอเรองสมพนธกนอยไมไกลกน ชวยให

ผใชหองสมดสามารถศกษาเรองราวทเกยวโยงตอเนองกนไดโดยผใชหองสมดสามารถศกษาเรองราวทเกยวโยงตอเนองกนไดโดยสะดวกสะดวก4. 4. ชวยใหการจดเกบทรพยากรคนทไดรวดเรว ทำาใหหองสมดชวยใหการจดเกบทรพยากรคนทไดรวดเรว ทำาใหหองสมด

สามารถใหบรการผใชไดรวดเรวขนสามารถใหบรการผใชไดรวดเรวขน5. 5. ชวยใหทราบวาหองสมดมทรพยากรสารสนเทศในแตละชวยใหทราบวาหองสมดมทรพยากรสารสนเทศในแตละ

สาขาวชา แตละหวขอมากนอยเทาใดสาขาวชา แตละหวขอมากนอยเทาใด

Page 4: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดหมหนงสอและวสดสารสนเทศการจดหมหนงสอและวสดสารสนเทศในหองสมดในหองสมด

ระบบการจดหม ระบบการจดหม (Classification system) (Classification system) คอคอระบบทใชระบบทใช

สญลกษณตวเลข หรอตวอกษรแทนเนอหาของหนงสอ สญลกษณตวเลข หรอตวอกษรแทนเนอหาของหนงสอ หรอวสดหรอวสด

สารสนเทศในหองสมดสารสนเทศในหองสมดระบบการจดหมหนงสอทนยมใชระบบการจดหมหนงสอทนยมใช

ระบบทศนยมดวอ ระบบทศนยมดวอ (Dewey Decimal (Dewey Decimal Classification) Classification) DC DC หรอ หรอ DDCDDC

ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน (Library of (Library of Congress Classification) LC Congress Classification) LC หรอ หรอ LCCLCC

ระบบหอสมดทศนยมสากล ระบบหอสมดทศนยมสากล (Universal Decimal (Universal Decimal Classification) Classification) หรอ หรอ UDCUDC

ระบบหอสมดแพทยแหงชาตอเมรกน ระบบหอสมดแพทยแหงชาตอเมรกน (National (National Library of Medicine) Library of Medicine) หรอ หรอ NLMNLM

Page 5: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ระบบทศนยมดวอ ระบบทศนยมดวอ (Dewey Decimal (Dewey Decimal Classification) Classification) D.C D.C หรอ หรอ D.D.CD.D.C

Melvin DeweyMelvin Dewey

Page 6: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ระบบทศนยมดวอ ระบบทศนยมดวอ (Dewey (Dewey Decimal Classification) Decimal Classification)

DC DC หรอ หรอ DDCDDCการจดหมหนงสอระบบทศนยมของดวอการจดหมหนงสอระบบทศนยมของดวอ( Dewey Decimal ( Dewey Decimal Classification ) Classification )

เรยกยอ ๆวาระบบเรยกยอ ๆวาระบบ D.C. D.C. หรอหรอ D.D.C D.D.C เปนระบบการจดหมทนยมใชกนแพรเปนระบบการจดหมทนยมใชกนแพรหลายทสดหลายทสด

ระบบหนง เมลวล ดวอระบบหนง เมลวล ดวอ(Melvin Dewey ) (Melvin Dewey ) ชาวอเมรกน เปนผคดระบบนขนชาวอเมรกน เปนผคดระบบนขนในขณะทในขณะท

เปนผชวยบรรณารกษอยทวทยาลยแอมเฮอรสเปนผชวยบรรณารกษอยทวทยาลยแอมเฮอรส( Amherst College) ( Amherst College) มลมลรฐแมซซาซรฐแมซซาซ

เซทซ ประเทศสหรฐอเมรกา ดวอเซทซ ประเทศสหรฐอเมรกา ดวอ เปนผกอตงสมาคมหองสมดในอเมรกน และเปนผกอตงสมาคมหองสมดในอเมรกน และเปนเปน

ผคดการจดหมหนงสอระบบทศนยมของดวอ ซงเปนระบบทใชตวเลขเปนผคดการจดหมหนงสอระบบทศนยมของดวอ ซงเปนระบบทใชตวเลขเปนสญลกษณสญลกษณ

( Pure Notation) ( Pure Notation) เปนระบบทมเหตผล มความตอเนอง เรมดวยเนอหาเปนระบบทมเหตผล มความตอเนอง เรมดวยเนอหากวาง ๆ กวาง ๆ

จนกระทงถงเนอหาทเฉพาะเจาะจงตามลำาดบการจดหมหนงสอระบบทศนยมจนกระทงถงเนอหาทเฉพาะเจาะจงตามลำาดบการจดหมหนงสอระบบทศนยมของของ

ดวอเหมาะสำาหรบหองสมดขนาดเลกและขนาดกลาง หองสมดในประเทศไทยทดวอเหมาะสำาหรบหองสมดขนาดเลกและขนาดกลาง หองสมดในประเทศไทยทใชใช

ระบบน ไดแก หอสมดแหงชาต หองสมดโรงเรยนหองสมดประชาชน ระบบน ไดแก หอสมดแหงชาต หองสมดโรงเรยนหองสมดประชาชน

Page 7: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

10 10 หมวดใหญหมวดใหญ การจดหมหนงสอการจดหมหนงสอระบบทศนยมของดวอ ระบบทศนยมของดวอ หมวดใหญ หมวดใหญ ( Classes ) ( Classes ) หรอหรอการแบงครงท การแบงครงท 11 แบงแบงสรรพวชาออกเปนสรรพวชาออกเปน

ประเภทใหญ ๆประเภทใหญ ๆ 10 10 หมวด โดยใชตวเลขหลกรอยเปนหมวด โดยใชตวเลขหลกรอยเปนสญลกษณ สญลกษณ 000000 เบดเตลดหรอความรทวไปเบดเตลดหรอความรทวไป100 100 ปรชญาปรชญา200 200 ศาสนาศาสนา300 300 สงคมศาสตรสงคมศาสตร400 400 ภาษาศาสตรภาษาศาสตร500 500 วทยาศาสตรวทยาศาสตร600 600 วทยาศาสตรประยกต หรอเทคโนโลยวทยาศาสตรประยกต หรอเทคโนโลย700 700 ศลปกรรมและการบนเทงศลปกรรมและการบนเทง800 800 วรรณคดวรรณคด900 900 ประวตศาสตรประวตศาสตร

Page 8: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ระบบทศนยมดวอ ระบบทศนยมดวอ D.C./D.D.C. D.C./D.D.C.((ตอตอ))

การแบงครงท การแบงครงท 2 10 2 10 หมวดยอยหมวดยอย300300 สงคมวทยาสงคมวทยา310310 สถตสถต320320 รฐศาสตรรฐศาสตร330330 เศรษฐศาสตรเศรษฐศาสตร340340 กฎหมายกฎหมาย350350 รฐประศาสนศาสตรรฐประศาสนศาสตร360360 สงคมสงเคราะหสงคมสงเคราะห370370 การศกษาการศกษา380380 การคาและการคมนาคมการคาและการคมนาคม390390 ขนบธรรมเนยมประเพณ คตชนขนบธรรมเนยมประเพณ คตชนวทยาวทยา

Page 9: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ระบบทศนยมดวอ ระบบทศนยมดวอ D.C./D.D.C. D.C./D.D.C.((ตอตอ))

การแบงครงท การแบงครงท 3 10 3 10 หมยอยหมยอย370370 การศกษาการศกษา371371 ระบบโรงเรยนระบบโรงเรยน372372 การประถมศกษาการประถมศกษา373373 การมธยมศกษาการมธยมศกษา374374 การศกษานอกระบบการศกษานอกระบบ375375 หลกสตรหลกสตร376376 การศกษาสำาหรบสตรการศกษาสำาหรบสตร377377 โรงเรยนและศาสนาโรงเรยนและศาสนา378378 การอดมศกษาการอดมศกษา379379 การศกษากบรฐการศกษากบรฐ

Page 10: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ระบบทศนยมดวอ ระบบทศนยมดวอ D.C./D.D.C. D.C./D.D.C.((ตอตอ))การแบงครงท การแบงครงท 4 4 จดทศนยมจดทศนยม640640 คหกรรมศาสตรคหกรรมศาสตร641641 อาหารและเครองดมอาหารและเครองดม64116411 โภชนาการ โปรตน คารโบไฮเดรต โภชนาการ โปรตน คารโบไฮเดรต ไขมน นำาดม ไขมน นำาดม แรธาต วตามนแรธาต วตามน64126412 เครองดมผสมแอลกอฮอร สรา ไวนเครองดมผสมแอลกอฮอร สรา ไวน64136413 อาหารและเครองดมบรโภคอาหารและเครองดมบรโภค 641.31 ความรสำาหรบผบรโภค 641.33 อาหารประเภทพช ผก641.36 อาหารประเภทเนอสตว641.37 อาหารประเภท นม เนย

Page 11: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดหมหนงสอระบบหอสมดการจดหมหนงสอระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน รฐสภาอเมรกน

((Library of Congress Library of Congress Classification)Classification)

Library of CongressLibrary of Congress

Page 12: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

Herbert PutnamHerbert Putnam

การจดหมหนงสอระบบหอสมดการจดหมหนงสอระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน รฐสภาอเมรกน

((Library of Congress Library of Congress Classification)Classification)

Page 13: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดหมหนงสอระบบหอสมดรฐสภาการจดหมหนงสอระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน อเมรกน

((Library of Congress Library of Congress Classification Classification หรอ หรอ L.C / L.C /

L.C.C)L.C.C)ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน เปนระบบทใชการจดหมหนงสอระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน เปนระบบทใชการจดหมหนงสอทหอสมดทหอสมด

รฐสภาอเมรกนซงเปนหอสมดรฐสภาอเมรกนซงเปนรฐสภาอเมรกนซงเปนหอสมดรฐสภาอเมรกนซงเปนหอสมดแหงชาตของหอสมดแหงชาตของ

สหรฐอเมรกน ดรสหรฐอเมรกน ดร . . เฮอรเบรต พทนม เฮอรเบรต พทนม ((Herbert PutnamHerbert Putnam ) )ไดเปนบรรณารกษไดเปนบรรณารกษ

ของหอสมดรฐสภาอเมรกน จงไดคดระบบใหมขนใชเมอป คของหอสมดรฐสภาอเมรกน จงไดคดระบบใหมขนใชเมอป ค..ศศ . . 1899 1899 เพอใหเพอให

สอดคลองเหมาะสมกบสภาพและลกษณะของหนงสอในขณะนนสอดคลองเหมาะสมกบสภาพและลกษณะของหนงสอในขณะนนทมอยทมอย

ประมาณ ประมาณ 1 1 ลานกวาเลม ระบบนจงไดชอตามหองสมดแหงนน ลานกวาเลม ระบบนจงไดชอตามหองสมดแหงนน ปจจบนปจจบน

ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกนเปนทนยมใชสำาหรบจดหนงสอในระบบหอสมดรฐสภาอเมรกนเปนทนยมใชสำาหรบจดหนงสอในหองสมดหองสมด

ขนาดใหญ ทมหนงสอทว ๆ ไปทกประเภทเปนจำานวนมาก ๆ และขนาดใหญ ทมหนงสอทว ๆ ไปทกประเภทเปนจำานวนมาก ๆ และเหมาะกบเหมาะกบ

หองสมดเฉพาะสาขาวชา เปนจำานวนมากและละเอยดลกซงหองสมดเฉพาะสาขาวชา เปนจำานวนมากและละเอยดลกซง

Page 14: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดหมหนงสอระบบหอสมดรฐสภาการจดหมหนงสอระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน อเมรกน

((Library of Congress Library of Congress Classification)Classification)

ระบบการจดหมหนงสอแบบหองสมดรฐสภาอเมรกนระบบการจดหมหนงสอแบบหองสมดรฐสภาอเมรกนเรยกยอ ๆ วารฐสภาฯ หรอระบบ เรยกยอ ๆ วารฐสภาฯ หรอระบบ LC LC สญลกษณของการสญลกษณของการ

จดหมจดหมหนงสอระบบนเปนแบบผสม หนงสอระบบนเปนแบบผสม ((Mixed NotationMixed Notation ) ) คอคอ

มทงตวอกษร มทงตวอกษร ((โรมนโรมน ) ) และตวเลขและตวเลข((อารบคอารบค))ผสมกนผสมกน การแบงหมวดหมการแบงหมวดหม

เนอหาวชาเนอหาวชาแบงออกเปน แบงออกเปน 20 20 หมวดใหญโดยใชอกษร หมวดใหญโดยใชอกษร 21 21 ตว ตว

คอ อกษร คอ อกษร AA--ZZ((ยกเวน ยกเวน I,O,W,X I,O,W,X และและ YY ) ) และตวเลข และตวเลข

-19999-19999กบทศนยมไมจำากดกบทศนยมไมจำากดตำาแหนงเปนสญลกษณแสดงเนอหาของหนงสอตำาแหนงเปนสญลกษณแสดงเนอหาของหนงสอ

Page 15: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การแบงหมวดหมใหญการแบงหมวดหมใหญ ((การแบงการแบงครงท ครงท 11)) หมวด หมวด AA เปนสญลกษณของหนงสอทเปนความรทวไป ไดแก เปนสญลกษณของหนงสอทเปนความรทวไป ไดแก

หนงสออางองทวไปหนงสอพมพ วารสาร สงพมพของสมาคม และสถาบนหนงสออางองทวไปหนงสอพมพ วารสาร สงพมพของสมาคม และสถาบนวชาการตาง ๆ และตารางเลขวชาการตาง ๆ และตารางเลข

หมวด หมวด BB เปนสญลกษณของหนงสอเกยวกบประวตอารยธรรม เปนสญลกษณของหนงสอเกยวกบประวตอารยธรรม โบราณคด จดหมายเหต พงศาวดารโบราณคด จดหมายเหต พงศาวดาร

หมวด หมวด CC เปนสญลกษณของหนงสอประเภทประวตศาสตรทวไป เปนสญลกษณของหนงสอประเภทประวตศาสตรทวไป ภมศาสตร การทองเทยว ประวตศาสตรประเทศตาง ๆ ทงในยโรป อฟรกาภมศาสตร การทองเทยว ประวตศาสตรประเทศตาง ๆ ทงในยโรป อฟรกา เอเชย และหมเกาะตาง ๆ เอเชย และหมเกาะตาง ๆ

หมวด หมวด DD เปนสญลกษณของหนงสอประเภทประวตศาสตรเปนสญลกษณของหนงสอประเภทประวตศาสตรโลกตะวนออกโลกตะวนออก

หมวดหมวดE-FE-F เปนสญลกษณของหนงสอทเปนประวตศาสตรเปนสญลกษณของหนงสอทเปนประวตศาสตรภมศาสตรการทองเทยวดนแดนในทวปอเมรกา ภมศาสตรการทองเทยวดนแดนในทวปอเมรกา

หมวด หมวด GG เปนสญลกษณของหนงสอประเภทภมศาสตรทวไป เปนสญลกษณของหนงสอประเภทภมศาสตรทวไป มานษยวทยากฬา และการบนเทงมานษยวทยากฬา และการบนเทง

Page 16: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การแบงหมวดหมใหญการแบงหมวดหมใหญ ((ตอตอ))

หมวด หมวด HH เปนสญลกษณของหนงสอสงคมศาสตรม เปนสญลกษณของหนงสอสงคมศาสตรม เศรษฐศาสตร สถตและสงคมวทยาเศรษฐศาสตร สถตและสงคมวทยา

หมวด หมวด JJ เปนสญลกษณของหนงสอทางดานการเมอง เปนสญลกษณของหนงสอทางดานการเมอง การปกครอง รฐศาสตร การปกครอง รฐศาสตร

หมวด หมวด KK เปนสญลกษณของหนงสอกฎหมายเปนสญลกษณของหนงสอกฎหมายหมวด หมวด LL เปนสญลกษณของหนงสอเกยวกบการเปนสญลกษณของหนงสอเกยวกบการศกษาศกษาหมวด หมวด MM เปนสญลกษณของหนงสอเกยวกบการเปนสญลกษณของหนงสอเกยวกบการดนตรดนตรหมวด หมวด NN เปนสญลกษณของหนงสอดานศลปกรรมเปนสญลกษณของหนงสอดานศลปกรรมหมวด หมวด PP เปนสญลกษณของหนงสอภาษา และเปนสญลกษณของหนงสอภาษา และวรรณคด วรรณคด หมวด หมวด QQ เปนสญลกษณของหนงสอวทยาศาสตร เปนสญลกษณของหนงสอวทยาศาสตร คณตศาสตร คณตศาสตร

Page 17: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การแบงหมวดหมใหญการแบงหมวดหมใหญ ((ตอตอ))

หมวด หมวด RR เปนสญลกษณของหนงสอแพทยศาสตรเปนสญลกษณของหนงสอแพทยศาสตรหมวด หมวด SS เปนสญลกษณของหนงสอเกษตรศาสตร เปนสญลกษณของหนงสอเกษตรศาสตร

การเลยงสตว การประมง อตสาหกรรมทเกยวเนองดวยพชและการเลยงสตว การประมง อตสาหกรรมทเกยวเนองดวยพชและสตว ตลอดจนสตว ตลอดจน

กฬาลาสตวกฬาลาสตวหมวด หมวด TT เปนสญลกษณของหนงสอเปนสญลกษณของหนงสอวทยาศาสตรประยกต วทยาศาสตรประยกต

ไดแก หนงสอในสาขาวชาทเกยวกบวศวกรรมโยธา วศวกรรมไดแก หนงสอในสาขาวชาทเกยวกบวศวกรรมโยธา วศวกรรมไฟฟาไฟฟา

วศวกรรมอตสาหกรรม วศวกรรมเคมวศวกรรมอตสาหกรรม วศวกรรมเคมหมวด หมวด UU เปนสญลกษณของหนงสอยทธศาสตรเปนสญลกษณของหนงสอยทธศาสตรหมวด หมวด VV เปนสญลกษณของหนงสอนาวกศาสตรเปนสญลกษณของหนงสอนาวกศาสตรหมวด หมวด ZZ เปนสญลกษณของหนงสอบรรณานกรม และเปนสญลกษณของหนงสอบรรณานกรม และ

บรรณารกษศาสตร บรรณารกษศาสตร

Page 18: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน L.C./L.C.C. (L.C./L.C.C. (ตอตอ))การแบงครงทการแบงครงท

22BB ปรชญาปรชญา

BC BC ตรรกวทยาตรรกวทยา BD BD ปรชญาพยากรณปรชญาพยากรณ BF BF จตวทยาจตวทยา BH BH สนทรยศาสตรสนทรยศาสตร

BJ BJ จรยศาสตรจรยศาสตร BL BL ศาสนาตาง ๆศาสนาตาง ๆ

BM BM ศาสนายวศาสนายว

BPBP ศาสนาอสลามศาสนาอสลามBQBQ ศาสนาพทธศาสนาพทธBRBR ศาสนาครสตศาสนาครสตBSBS คมภรไบเบลคมภรไบเบลBTBT เทววทยาเชงครเทววทยาเชงคร

สตศาสตรสตศาสตรBVBV เทววทยาภาคเทววทยาภาค

ปฏบตปฏบตBXBX ครสตศาสนาครสตศาสนา

นกายตาง ๆ นกายตาง ๆ

Page 19: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน ระบบหอสมดรฐสภาอเมรกน L.C./L.C.C. (L.C./L.C.C. (ตอตอ))การแบงครงท การแบงครงท 33QQ วทยาศาสตรวทยาศาสตร

QAQA คณตศาสตรคณตศาสตรQA101-141.8 QA101-141.8 คณตศาสตรคณตศาสตรQA150-271 QA150-271 พชคณตพชคณตQA273-280 QA273-280

ความนาจะเปน ความนาจะเปน สถต สถตQA276 QA276 สถตศาสตรสถตศาสตร

QA276.A2 QA276.A2 ตำารา ตำาราQA276.14 QA276.14 พจนานกรมพจนานกรมQA276.2 QA276.2 แบบแบบ

ฝกหด ฝกหด แบบทดสอบแบบทดสอบQA276.25 QA276.25 คมอ คมอตารางตาราง

Page 20: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การแบงหมวดหมหนงสอระบบการแบงหมวดหมหนงสอระบบทศนยมสากลทศนยมสากล

(Universal Decimal (Universal Decimal Classification)Classification) หรอ หรอ UDC UDC ระบบทศนยมสากล แบงวชาความรตางๆ ออกเปน ระบบทศนยมสากล แบงวชาความรตางๆ ออกเปน

10 10 หมวดใหญ ดงนหมวดใหญ ดงน00 ทวไปทวไป11 ปรชญาปรชญา22 ศาสนาศาสนา33 สงคมศาสตรสงคมศาสตร44 ภาษาศาสตรภาษาศาสตร55 วทยาศาสตรวทยาศาสตร66 วทยาศาสตรประยกตวทยาศาสตรประยกต77 ศลปศลป88 วรรณคดวรรณคด99 ประวตศาสตรประวตศาสตร

Page 21: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การแบงหมวดใหญ เปนการแบงเนอหาทางการแพทยเปน 2 สวน1. การแพทยพนฐาน ( Preclinical sciences ) ใชสญลกษณ

QS-QZ QS กายวภาคศาสตร QT สรระวทยา QU ชวเคม QV เภสชศาสตร QW วชาแบคทเรย และภมคมกน QX ปาราสตวทยา QY พยาธวทยาคลนก QZ พยาธวทยา

การจดหมหนงสอระบบหอสมดแพทยการจดหมหนงสอระบบหอสมดแพทยแหงชาตอเมรกน แหงชาตอเมรกน (National (National

Library of Medicine)Library of Medicine) หรอ หรอ NLMNLM

Page 22: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การแบงหมวดใหญ การแบงหมวดใหญ ((ตอตอ))

W อาชพแพทย WA สาธารณสขศาสตร WB อายรศาสตร WC โรคตดตอ WD 100 โรคขาดธาตอาหาร WD 200 โรคเกยวกบการเผาผลาญ ในรางกาย WD 300 โรคเกดจากภมแพ WD 400 สตวเปนพษWD 500 พชเปนพษ

WD 600 โรคเกดจากตวกระทำาทางธรรมชาต

WD 700 เวชศาสตรการบนและการแพทย อากาศ

WE ระบบกลามเนอ และ โครงกระดก

WF ระบบหายใจWG ระบบหวใจรวมหลอดเลอดWH ระบบทางเดนของเลอด

และ นำาเหลองWI ระบบกระเพาะอาหารและ

ลำาไส

2. การแพทยและวชาทเกยวของ ( Medicine and related subjects )

Page 23: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การแบงหมวดใหญ การแบงหมวดใหญ ((ตอตอ))

WS กมารเวชศาสตรWT เวชศาสตรวยชรา

โรคเรอรงWU ทนตแพทย

ศลยกรรมในชองปากWV วทยาโสต นาสก ลา

รงซWW จกษวทยาWX กจกรรมโรงพยาบาลWY การพยาบาลWZ ประวตการแพทย

2. การแพทยและวชาทเกยวของ ( Medicine and related subjects ) (ตอ)WJ ระบบปสสาวะและอวยวะ

สบพนธWK ระบบตอมไมมทอ หรอ

ตอมเอนนโดรไครน

WL ระบบประสาทWM จตเวชวทยาWN รงสวทยาWO ศลยศาสตรWP นารเวชวทยาWQ สตนารเวชวทยาWR วทยาโรคผวหนง

Page 24: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

หนงสอประเภททหองสมดไมนยมใหเปนสญลกษณนวนยาย ใชสญลกษณ น หรอ นวนวนยายภาษาองกฤษ ใชสญลกษณ F หรอ Fic ( Fiction )รวมเรองสนภาษาองกฤษ ใชสญลกษณ Sc ( Short story

Collection )หนงสอสำาหรบเยาวชน ใชสญลกษณ ยหนงสอสำาหรบเยาชนภาษาองกฤษ ใชสญลกษณ J ( Juvenile

Literature )หนงสอพอคเกตบคส ใชสญลกษณ พพอคเกตบคสภาษาองกฤษ ใชสญลกษณ P ( Pocket

Books )หนงสอชวประวต ใชสญลกษณ ชหนงสอชวประวตภาษาองกฤษ ใชสญลกษณ B ( Biography )

Page 25: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

หนงสอทใชอกษรกำากบเหนอเลขหม

รายงานผลการวจย เตมอกษร วจ กำากบเหนอเลขหมหนงสอสงพมพรฐบาล เตมอกษร สร กำากบเหนอเลขหมหนงสอวทยานพนธ เตมอกษร วพ กำากบเหนอเลขหมหนงสอหนงสออางอง เตมอกษร อ กำากบเหนอเลขหมหนงสอ หนงสออางองภาษาองกฤษ เตมอกษร R กำากบเหนอเลขหม

หนงสอ(Reference)

หนงสอเกยวกบจงหวดอดร เตมอกษร อศ กำากบเหนอเลขหมหนงสอ (อดรคดศกษา)

Page 26: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

เลขเรยกหนงสอ

Call Number

Page 27: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

เลขเรยกหนงสอ เลขเรยกหนงสอ (Call (Call number)number) คอ สญลกษณทกำาหนดขนเพอใชในการคนหาหนงสอบนคอ สญลกษณทกำาหนดขนเพอใชในการคนหาหนงสอบน

ชน ชน เลขเรยกหนงสอจะประกอบดวยเลขเรยกหนงสอจะประกอบดวยเลขหมหนงสอเลขหมหนงสอ (Classification number)(Classification number)อกษรตวแรกของชอผแตงอกษรตวแรกของชอผแตงชาวไทย หรออกษรสองตวชาวไทย หรออกษรสองตวแรกแรก

ของชอสกลชาวตางประเทศของชอสกลชาวตางประเทศเลขประจำาตวผแตงเลขประจำาตวผแตงอกษรตวแรกของชอเรองอกษรตวแรกของชอเรอง

เลขเรยกหนงสอจะเขยนหรอพมพไวทสนหนงสอ เลขเรยกหนงสอจะเขยนหรอพมพไวทสนหนงสอ ทมมซายของบตรรายการ และจะปรากฏทจอคอมพวเตอรทมมซายของบตรรายการ และจะปรากฏทจอคอมพวเตอร

เมอใชฐานขอมลเมอใชฐานขอมลทรพยากรหองสมด ทรพยากรหองสมด (OPAC – OnlinePublic (OPAC – OnlinePublic

Access Catalog)Access Catalog)

Page 28: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ตวอยางเลขเรยกหนงสอภาษาไทย ชอหนงสอ คมอทำาบทนพนธ ผแตง วาณ ฐาปนวงศศานต

เลขหมเลขหม

อกษรตวแรกของชออกษรตวแรกของชอเรองเรอง

อกษรตวแรกของชอผอกษรตวแรกของชอผแตงแตง

เลขผเลขผแตงแตง

Page 29: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ตวอยางเลขเรยกหนงสอภาษาองกฤษชอหนงสอ Guide to the use of libraries and information sources

โดย Jean Key Gatesเลขหมเลขหม

อกษรตวแรกของอกษรตวแรกของชอเรองชอเรอง

อกษรตวแรกอกษรตวแรกของของ

ชอสกลผชอสกลผแตงแตง

เลขผเลขผแตงแตง

025.025.5656

Ga2Ga259G59G

Page 30: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การเรยงหนงสอบนชนหนงสอการเรยงหนงสอบนชนหนงสอการจดเรยงหนงสอบนชนในหองสมดมการจดเรยงอยางมการจดเรยงหนงสอบนชนในหองสมดมการจดเรยงอยางม

หลกเกณฑ ดงนหลกเกณฑ ดงน 1. 1. เรยงตามลำาดบเลขหมจากนอยไปหามาก จากซาย ไปเรยงตามลำาดบเลขหมจากนอยไปหามาก จากซาย ไป

ขวา ขวา จากบนลงลางจากบนลงลาง

2 . 2 . ถาเลขหมซำากนจะเรยงตามลำาดบผแตงถาเลขหมซำากนจะเรยงตามลำาดบผแตง 3 . 3 . ถาเลขหมเหมอนกนเลขผแตงเหมอนกนใหเรยงถาเลขหมเหมอนกนเลขผแตงเหมอนกนใหเรยง

ตามลำาดบชอเรองตามลำาดบชอเรอง 4 . 4 . ถาผแตงคนเดยวกนชอเรองเดยวกนใหเรยงตามลำาดบถาผแตงคนเดยวกนชอเรองเดยวกนใหเรยงตามลำาดบ

ปทพมพ โดยเอาปลาสดเรยงไวกอนปทพมพ โดยเอาปลาสดเรยงไวกอน 5 . 5 . ถาปพมพเหมอนกนเรยงตามลำาดบเลมท ถาปพมพเหมอนกนเรยงตามลำาดบเลมท ((V)V) 6 . 6 . ถาเลมทเหมอนกนเรยงตามลำาดบฉบบท ถาเลมทเหมอนกนเรยงตามลำาดบฉบบท ((C)C)

Page 31: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การเรยงหนงสอบนชน

Page 32: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดเกบทรพยากรสารสนเทศการจดเกบทรพยากรสารสนเทศตางๆ ของหองสมดตางๆ ของหองสมด

การจดเกบวารสารการจดเกบวารสารหองสมดจะแยกวารสารฉบบปจจบนและฉบบลวงเวลาออกจากกน หองสมดจะแยกวารสารฉบบปจจบนและฉบบลวงเวลาออกจากกน 2 2 ลกษณะ ดงนลกษณะ ดงน

1. 1. วารสารฉบบปจจบนวารสารฉบบปจจบน (Current Issues) (Current Issues) หองสมดจะจดแยกหองสมดจะจดแยกวารสารภาษาไทยและภาษาตางประเทศในลกษณะจดเรยงตามลำาดบวารสารภาษาไทยและภาษาตางประเทศในลกษณะจดเรยงตามลำาดบ

อกษรอกษรของชอวารสารตดไวทชนวารสาร หรอจดเรยงตามลำาดบสาขาวชาของของชอวารสารตดไวทชนวารสาร หรอจดเรยงตามลำาดบสาขาวชาของชอวารสารเพอความสะดวกในการคนหาและการจดเกบชอวารสารเพอความสะดวกในการคนหาและการจดเกบ

2. 2. วารสารฉบบลวงเวลาวารสารฉบบลวงเวลา (Back Issues) (Back Issues) หองสมดอาจจดเกบไวหองสมดอาจจดเกบไวในกลองวารสารแลวเรยงตามลำาดบอกษรของชอวารสาร หรอเกบไวทในกลองวารสารแลวเรยงตามลำาดบอกษรของชอวารสาร หรอเกบไวท

ชนชนวารสารสำาหรบไวบรการผใชทตองการวารสารฉบบลวงเวลาและเตรยมวารสารสำาหรบไวบรการผใชทตองการวารสารฉบบลวงเวลาและเตรยม

ไวไวสำาหรบเยบเลมตอไปเพอไมใหกระจดกระจายสญหาย แตจะทำาใหเกดสำาหรบเยบเลมตอไปเพอไมใหกระจดกระจายสญหาย แตจะทำาใหเกดความตอเนองในการคนควาความตอเนองในการคนควา

Page 33: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดเรยงจลสารและกการจดเรยงจลสารและกฤตภาคฤตภาค

จลสารและกฤตภาค เปนสงพมพขนาดเลกและบางไมจลสารและกฤตภาค เปนสงพมพขนาดเลกและบางไมสามารถสามารถ

นำาไปจดเรยงไดเชนเดยวกบหนงสอหองสมดนยมแยกนำาไปจดเรยงไดเชนเดยวกบหนงสอหองสมดนยมแยกจลสารและกฤตภาคจลสารและกฤตภาค

ออกจากกนและแยกเปนภาษาไทยกบภาษาตางประเทศ ออกจากกนและแยกเปนภาษาไทยกบภาษาตางประเทศ คอจดเกบใสแฟมคอจดเกบใสแฟม

หรอกลองไวเปนเรองๆ แตละเรองจะมหวเรองกำากบไวทหรอกลองไวเปนเรองๆ แตละเรองจะมหวเรองกำากบไวทแฟมหรอกลองแฟมหรอกลอง

เรยงลำาดบแฟมหรอกลองตามลำาดบอกษรหวเรองเรยงลำาดบแฟมหรอกลองตามลำาดบอกษรหวเรอง เชนเชนการศกษาการศกษาการศกษา การศกษา - - - - การบรหาร การบรหาร การศกษา การศกษา - - - - การปฏรปการปฏรปการศกษา การศกษา - - - - การวจยการวจยการศกษากบสงคมการศกษากบสงคม

Page 34: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การจดเรยงวสดไมตการจดเรยงวสดไมตพมพพมพวสดไมตพมพ มหลายประเภทหองสมดโดยทวไปวสดไมตพมพ มหลายประเภทหองสมดโดยทวไป

นยมจดเกบโดยแยกประเภท แลวกำาหนดนยมจดเกบโดยแยกประเภท แลวกำาหนดสญลกษณแทนวสดสญลกษณแทนวสด

แตละประเภทแลวจดเรยงตามลำาดบเลขทะเบยน แตละประเภทแลวจดเรยงตามลำาดบเลขทะเบยน เวลาตองการใชเวลาตองการใช

ผใชจะเปนคนเลอกรายการตาง ๆ จากสมดทะเบยนผใชจะเปนคนเลอกรายการตาง ๆ จากสมดทะเบยนรายชอแลวรายชอแลว

เจาหนาทผใหบรการจะเปนผหยบให เจาหนาทผใหบรการจะเปนผหยบให

Page 35: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ตวอยางสญลกษณวสดโสตทศนวสดCT แถบบนทกเสยงชนดตลบ Cassette Tap PT แถบบนทกเสยงชนดมวน Phonotape PD แผนเสยง PhonodiscVC วด ทศน Video Cassette TapeCD ซด Compact DiscMA แผนท MapF ภาพยนตร FilmMF ไมโครฟลม MicrofilmSL สไลด Slide

Page 36: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

ทดสอบเรยงหมวดหมตอไปน

1. 001.11 010 002.11 020.05อ177ก ก65ค พ342ร ฉ77ก

2. 658.8 658.08 658.08511658O12B Ae45A S162F O11N

3 . นว นว นว นวค774ภ ฉ15ก ว11ข ด910ต

4. รส รส รส รสก23ว ก111ก ก12อ ก123ก

5. 340.593 340.593340.593 340.593น11ก น11ก น11ก น11กล.1 ฉ.3 ล.1 ฉ.1 ล.2 ฉ.1 ล.2 ฉ.3

Page 37: หน่วยที่ 3 การจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศ

การบานการบาน• ใหนกศกษาทองจำาการแบงหมวดหมในครงท 2 ของ

ระบบดวอ ตอไปน สอบทอง

หมวด 300 ตงแต 310390หมวด 400 ตงแต 410 490–หมวด 600 ตงแต 610 690–

• จบสลากเลอกหมวดหมทองวนพฤหสฯ ท 26 เม.ย .55