Kingdom Plantae

or

Metaphyta

By Nichatcha Aryowong

ทมาของภาพ: ตนไมประหลาด http://www.civicesgroup.com/forum/topic18367

หลกเกณฑทใชในการพจารณาใหอยในอาณาจกรพช

1. สามารถสรางอาหารเองได เพราะมคลอโรฟลล

2. เคลอนทไมได แตเคลอนไหวได

3. มการด ารงชวตแบบผผลต เรยกวา ออโตโทรป (autotrope)

4. สามารถเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานเคมได เปนสงมชวต

ทสามารถสรางอาหารไดโดยกระบวนการสงเคราะหดวยแสง

5. เซลลพชมผนงเซลล ( cell wall ) เปนสารเซลลโลสทแขงแรงหอหมอยภายนอกเยอหมเซลล

6. มการตอบสนองตอสงเราชา เพราะไมมระบบประสาท

7. เซลลเปนแบบ Eukaryotic cell ( มเยอหมนวเคลยส ) และ มการรวมกลมของเซลลเปนเนอเยอเพอท าหนาทเฉพาะอยาง

8. วฏจกรชวตมการสบพนธเเบบสลบ ( alternative of generation ) มทงชวงชวตทเปนระยะ สปอโรไฟต (2n ) เเละชวงชวตทเปนระยะ เเกมโทไฟต ( n ) ทสบพนธไดทงสองระยะ

9. มการเจรญเตบโตของเอมบรโอ ( young sporophyte ) ภายในตนแม

ซงเเตกตางจากสาหราย ทเอมบรโอจะเจรญเตบโตอยางอสระ

ววฒนาการของพช ววฒนาการของพช

พชเกอบทกชนดอาศยอยบนบก

และนกวชาการเชอวา

มววฒนาการมาจากสาหรายสเขยวหลายเซลล

เพราะมวฏจกรชวตทมการสบพนธ

เเบบสลบ ( alternation of generation ) เหมอนกน

ววฒนาการของพช ววฒนาการของพช

พชมการปรบตวหลายอยางเพอขนมาอาศยอยบนบก คอ - มควตเคล ( สารคลายขผงทเคลอบผวใบเเละล าตน )

เพอลดการสญเสยน า - มปากใบ ( stomata ) เพอเเลกเปลยนกาซ - มเนอเยอล าเลยง เพอล าเลยงน าเเละเเรธาตไปสยอด - มเซลลสบพนธถกหอหมเอาไวหลายชน พชบางชนดยงเกบไซโกต

เอาไวใน อวยวะสบพนธเพศเมยเพอใหไซโกตเจรญเปนเอมบรโอ

กอนจะหลดรวงไปงอกเปนตนใหม

การจดจ าพวกพชเปน 9 ดวชน พชทไมมเนอเยอล าเลยง ( non vascular plant )

ม 1 ดวชน คอ

1. ไบรโอไฟตา ( Bryophyta )

พชมเนอเยอล าเลยง ( vascular plant )

ม 8 ดวชน คอ

1. ไซโลไฟตา (Psilophyta)

2. ไลโคไฟตา (Lycophyta)

3. สฟโนไฟตา (Sphenophyta)

4. เทอโรไฟตา (Pterophyta)

5. โคนเฟอโรไฟตา (Coniferophyta)

6. ไซเเคโดไฟตา (Cycadophyta)

7. กงโกไฟตา (Ginkgophyta)

8. เเอนโทไฟตา (Anthophyta)

พชทไมมเนอเยอล าเลยง ( non vascular plant )

1. ดวชนไบรโอไฟตา ( Bryophyta )

เปนพชดวชนเดยวทจดวาเปน พชไมมทอล าเลยง ( Non – vascular plant )

ไมมราก ล าตน ใบ ทแทจรงจะมสวนท าหนาทคลายราก ล าตน ใบ

ราก เรยกวา Rhizoid (ไรซอย) ยดเกาะ, ดดน าและแรธาต

ล าตน เรยกวา Caulidium (ควลเดยม)

ใบ เรยกวา Phyllidium (ฟลลเดยม) สงเคราะหแสง

เปนพชทชอบความช นสง ตนเต ยคลายสาหราย

พชทไมมเนอเยอล าเลยง ( non vascular plant )

วงจรชวตเปนแบบสลบม 2 ชวง คอ

แกมโตไฟต คอชวงชวตของพชทมสวนคลายราก ล าตน ใบ มอวยวะสรางเซลลสบพนธเพศผ เรยกวา Anterridium และมอวยวะสรางเซลลสบพนธเพศเมย เรยกวา Archegomiun

สปอรโรไฟต คอชวงชวตทเซลลสบพนธเพศผผสมกบเซลลสบพนธเพศเมย เกดการงอกเจญเปนตนสปอรโรไฟตจะอยบนแกมโตไฟต ปลายของสปอรโรไฟตมอบสปอรท าหนาทสรางสปอร

ตวอยาง ไดแก มอส , ลเวอรเวรต , ฮอรนเวรต

มอส

http://www.homedec.in.th/%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%AA/

1. ดวชนไซโลไฟตา ( Psilophyta )

เปนพชทมทอลำเลยง แตมววฒนำกำรตำสด , ไมมใบ ไมมรำกและใบทแทจรงแตมใบเกลดเลก ๆ ตำมขอ มลำตนทแทจรงมสเขยวขนำดเลกเปนเหลยมแตกกงเปนค มวงชวต 2 ชวงคอ แกมโตไฟต มลำตนขนำดเลกอยใตดน ไมมสเขยว มไรซอย มอวยวะ

สบพนธเพศผและเพศเมยเมอมกำรผสมพนธแลวเจรญเปนสปอรโรไฟต แกมโตไฟตจะสลำยไป

สปอรโรไฟต มลำตนขนำดเลกตงตรงเหนอพนดน มสเขยว ไมมใบหรอใบเปนเกลดเลก ๆ มอบสปอรทบรเวณกง เรยกวำ สปอรแรงเจยม (Sporangium)

ตวอยำง หวำยทะนอย หรอ ไซโลตม

ชอไทย : หวายทะนอย

ชอสามญ : หวายทะนอย

ชอวทยาศาสตร : Psilotum nudum พบกระจายพนธทวไป จดเปนเฟนดน และองอาศย ขนตามพนดนทมการทบถมของ

อนทรยวตถ อาจพบตามคาคบไม หรอชายผาสดา ลกษณะตน และใบคลายประทดจน แตกแขนงไปเรอย ๆ อาจยาวถง 80 ซ.ม. อปสปอรเปนทรงกลมสหลอง ปลกเลยงคอนขางยาก การ

ปลกอาจใชดนทมอนทรยวตถมาก ๆ ,เศษไมผ หรอกระเชาสดาสบกได

2. ดวชนไลโคไฟตา ( Lycophyta ) มรำก ใบ ลำตนทแทจรง ใบมขนำดเลก เรยงซอนกนเรยกวำ Porophill ทำหนำทหอหมรองรบ

สปอรสวนปลำยยอดจะมลกษณะเปนเกลดเลกๆ เรยงซอนกนเรยกวำ Strobilus

ทำหนำทสรำงสปอร เมกะสปอรแรงเจยม ( เพศเมย ) ไมโครสปอรแรงเจยม (เพศผ )

ตวอยำง พวก Lycopodium ไดแก ชองนำงคล สำมรอยยอด พวก Selaginella ไดแก ตนตนตกแก ,พอคำตเมย ,หญำรองไห ,เฟอยนก

3. ดวชนสฟโนไฟตา ( Sphenophyta )

มรำก ลำตน ใบทแทจรง ลำตนขนำดเลก มสเขยว ตอกนเปนขอและปลองชดเจน ใบไมมสเขยวแตมลกษณะคลำยเกลดแตกออกรอบๆขอ ปลำยลำตนทเจรญเตมท จะมกลมททำหนำทสรำงสปอรเรยกวำ

Strobilus รำกเจรญจำกขอของลำตนใตดน ชวงชวตทเดนคอ สปอรโรไฟต ตวอยำง ( Equiselum ) หญำถอดปลอง , สนหำงมำ , หญำหหนวก ,

หญำเหงอก

Equisetum debile Rixb. ex Vauch ชอสามญ : Horsetail

ชออน : หญาถอดปลอง หญาเงอก หญาหางมา หญาหหนวก

(เหนอ) หญาสองปลอง เครอเซาะปอยวา แยปอ (กระเหรยง-

แมฮองสอน)

4. ดวชนเทอโรไฟตา ( Pterophyta )

มรำก ลำตน ใบทแทจรง ใบมขนำดใหญเปนใบเดยวหรอใบประกอบ ใบออนจะ

มวนจำกปลำยใบมำยงโคนเปนวง ระยะสปอรโรไฟต จะมกลมอบสปอรอยใตทองใบเรยกวำ

Sorus ระยะแกมโตไฟต จะมลกษณะเปนแผนสเขยวบำงๆ คลำย

รปหวใจเรยกวำ Prothallus ตวอยำง พวกเฟรน ผกกด ยำนลเภำ ผกแวน ชำยผำสดำ

เฟนชายผาสดา

ผกแวน (water clover) : Marsilea crenata Presl.

ผกกด Diplazium esculentum (Retz.)Swartz

http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=plaipanpim&month=04-2012&date=23&group=1&gblog=313

5. ดวชนโคนเฟอโรไฟตา (Coniferophyta ) มรำก ลำตน ใบทแทจรง ใบมขนำดเลกเปนใบเดยว มลกษณะเปนรปเขม ลำตนสงใหญ แตกกงกำนสำขำ มเนอไมมำก เปนพวกแรกทอำศยลมในกำรผสมพนธ บรเวณปลำยกงจะม Cone หรอ Strobilus เปนแผนแขงสนำตำล

เรยงซอนกนแนน ( เพศเมย ) มเมลดใชสำหรบสบพนธ เมลดไมมรงไขหอหมจะตดอยกบ

สวน Strobilus ชวงชวตทเดนคอ สปอรโรไฟต ( อำศยเพศ ) ตวอยำง สนสองใบ , สนสำมใบ

ชอวทยาศาสตร Pinus merkusii Jungh. & de Vriese

http://www.pngplants.org/PNGtrees/TreeDe

scriptions/Pinus_merkusii_Jungh_&_de_Vriese.html

ชอวทยาศาสตร Pinus kesiya Royle ex Gordon.

ไมตน ขนาดเลกถงขนาดใหญ สง 10 - 30 เมตร ไมผลดใบ ล าตนเปลาตรง เรอนยอดเปนพมกลม เปลอก สน าตาล อมชมพออน แตกสะเกดขนาดใหญ มกมยางสเหลองซมออกมาตามรอยแตก ใบ ใบเดยวออกตดเปนกลม กลมละ 3 ใบ รปเขม ยาว 10 - 25 เซนตเมตร ดอก แยกเพศ อยบนตนเดยวกน ผล ออกรวมกนเปนกลม รปไข สน าตาล กวาง ประมาณ 5 เซนตเมตร ยาว 8 เซนตเมตร เมลดขนาดเลกมปก

6. ดวชนไซแคโดไฟตา ( Cycadophyta )

มรำก ลำตน ใบทแทจรง ลำตนเตย มขนำดใหญ ใบเปนใบประกอบ มขนำดใหญคลำยใบมะพรำวแตเปนกระจกทสวน

ยอด มเมลดใชในกำรสบพนธม Cone เมลดไมมผนงรงไขหอหมเหมอนพช

พวกสน งอกไดทนทไมตองฟกตว ตวอยำง ตนปรง

ชอวทยาศาสตร: Cycas revoluta Thunb.

ชอวงศ: CONVOLVULACEAE ชอทองถน: ปรงจน สาคปาลม

http://www.biogang.net/biodiversity_view.php?menu=biodiversity&uid=19183&id=126917

ใบ โคนเพศผ และโคนเพศเมย

7. ดวชนกงโกไฟตา ( Gingophyta )

ปจจบนมเพยงชนดเดยวคอ Ginkgo biloba หรอแปะกวย เปนพชทขนอยในเขตอบอน

เชน ในประเทศจน สปอโรไฟตม ลกษณะ เปนไมยนตนขนำดสงใหญ แตกกงกำนสำขำเปนจำนวน

มำก ใบมรปรำงคลำยพด สปอโรไฟต ทเจรญเตบโตเตมทจะสรำงโคนเพศผและโคนเพศเมย แยก

ตนกน

ความรรอบตว

สำรทสกดไดจำกใบแปะกวยมหลำยชนดทมฤทธตำนอนมลอสระ (Free radical)ในบรเวณตำ ปองกนกำร เกดโรคเบำหวำนขนตำได เพมกำรไหลเวยนของโลหตไปสสมอง ปลำยมอปลำยเทำ ซงเปนสำเหตหนงททำใหเกดกำรอดตนของเสนเลอดทไปเลยงสมอง เพรำะเมอสมองขำดเลอดไปหลอเลยง ยอมเสอมสมรรถภำพและฝอไปในทสด สงผลตอกำรทำงำนและประสทธภำพของสมอง ทำใหเกดกำรหลงลมในผสงอำย หรอโรคควำมจำเสอม ทเรยกวำ อลไซเมอร (Alzheimer disease)

http://www.oknation.net/blog/print.php?id=322602

8. ดวชนแอนโทไฟตา ( Anthophyta )

มววฒนาการสงทสดในพวกพชมทอล าเลยง

มราก ล าตน ใบทแทจรง

มระบบล าเลยงเจรญด มทอล าเลยงน า ( Xylem) และทอล าเลยงอาหาร (Phloem)

มดอกเปนอวยวะสบพนธ เมลดมรงไขหอหม

การปฏสนธ เปนแบบซอน Double Fertilization การปฏสนธ 2 คร ง

พชมดอก แยกไดออกเปน พชใบเลยงคและพชใบเลยงเดยว พชใบเลยงค 1. มใบเลยง 2 ใบ 2. เสนใบเปนแบบรำงแห 3. ใบเลยงชเหนอพนดน 4. ระบบรำกแกว 5. ระบบทอลำเลยงเปนวงรอบขอ 6. กลบเลยง กลบดอกเกสรตวผ 4-5 7. รำกจะมทอลำเลยงนำและทอ

ลำเลยงอำหำร 4 แฉก 8. ม Cambium และมกำรเจรญ

ทำงดำนขำง

พชใบเลยงเดยว 1. มใบเลยง 1 ใบ 2. เสนใบเรยงแบบขนำน 3. ใบเลยงไมชเหนอพนดน 4. ระบบรำกฝอย 5. ระบบทอลำเลยงกระจดกระจำย 6. กลบเลยง กลบดอกเกสรตวผ 3 7. รำกจะมทอลำเลยงนำและทอลำเลยง

อำหำรมำกกวำ 4 แฉก 8. ไมม Cambium และไมมกำรเจรญ

ทำงดำนขำง

The End