Veli Sunumu

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yenilenemez Enerji Kaynakları

Güneş enerjisi Petrol (Fosil yakıtlar)

Hidroelektrik enerji Kömür

Biokütle enerji Doğal gaz

Rüzgar enerjisi Nükleer enerji

Jeotermal enerji

Enerji Kaynakları

Enerji kaynaklarını iki ana grupta toplamak mümkündür:

Yenilenemez enerji kaynakları kullanıldıklarında,başta karbon olmak üzere, hem insan sağlığı hemde çevre için zararlı gazlar havaya salınmaktadır.

Yenilenemez enerji kaynaklarının üç temelözelliği:

1. Kaynakları sınırlıdır

2. Kaynaklar dünya genelinde eşitolmayan şekilde dağılmıştır

3. Yenilenemez enerji kullanımı ve buenerjinin dönüşümü çevre kirliliğineyol açmaktadır

Yenilenebilir enerji kaynaklarının enbüyük özellikleri, elektrik üretimiesnasında karbon ve diğer gazlarınsalımına neden olmamaları, böyleceüretim aşamasında da çevre dostukalmalarıdır.

Biriken sera gazları sonucunda, günümüzde, dünya sıcaklığının düzenli olarak arttığıölçümlenmekte; bu durum küresel iklim değişikliği olarak adlandırılan bilimsel birolaya neden olmaktadır.

Bilim adamları, küresel iklimdeğişikliğine temel neden olarak insanfaaliyetlerini göstermektedir.

Küresel İklim Değişikliği

Enerji gereksinimin çoğunluğu petrol, kömür ve doğalgaz gibi fosil yakıtlardankarşılanmakta ve bu yakıtların kullanılması sonucunda da atmosfere sera gazıadı verilen çeşitli gazlar salınmaktadır.

Geleceği tehlikede olan sadece kutup ayısı değil!

Küresel İklim Değişikliğinin Yol Açacağı Sorunlar

Değişen iklim sonucu bitki ve hayvan türlerinin,iklimlere adaptasyonunda sorunlar yaşamasıbeklenmektedir.

Buzullardaki erimeye bağlı olarak denizseviyesinde artış beklenmektedir. Başta küçük adaülkeleri olmak üzere kıyılardaki yerleşimler budurumdan olumsuz etkilenecektir.

Çok sayıda insan, yeni yerleşim yerleri arayışına girecek vegöçler başlayacaktır.

Küresel İklim Değişikliğinin Yol Açacağı Sorunlar

İklim değişikliğine bağlı olarak yağış rejiminindeğişmesi sellerin artmasına neden olacaktır.

İklim değişikliğine bağlı olarak yağış rejiminin değişmesinin bir sonucu da kuraklık problemidir.

Bu sorunlar nedeni ile tarımsal faaliyetlerin zarargörmesi, gıda güvenliği problemini de beraberindegetirecektir.

Küresel İklim Değişikliğinin Nedenleri

Sera gazına neden olan insan faaliyetleri beş başlık altında toplanmaktadır:

1. Enerji tüketimi

2. Atıklar

3. Ormanların azalması

4. Hayvancılık

5. Endüstriyel tarım

Yeşil Bina

Yapılan araştırmalara göre binalar,tüketilen enerjinin ve sera gazıemisyonlarının %30 ile 40’ının sorumlusuolguna işaret etmektedir. Bu nedenle yeşilbinalar ile binaların çevresel etkileriazaltılmak istenmektedir.

Doğaya saygılı, ekolojik, konforlu ve enerjitüketimini azaltan yeşil binalara Yeşil Binadenir.

Çevre dostu binalar sadece çevre için değil, insansağlığı için de olumlu bir ortam oluşturur. Zira bubinalar hava kalitesi, doğal aydınlatma, sıcaklık venem kontrolü, atık yönetimi gibi insan sağlığınıdoğrudan etkileyen unsurlar olarak planlanmakta;son kullanıcıya daha temiz bir ortam bırakılmasıhedeflenmektedir.

Bazı yurt dışı kaynaklı araştırmalara göre, çevre dostubinalarda çalışan veya yaşayanların diğerbinalardakilere göre daha az hastalandıkları ve çalışmaperformanslarının daha yüksek olduğu görülmüştür.

Yeşil Bina

Doğa ile uyumlu yeşil binaların;• Yapının arazi seçiminden başlayarak su verimliliği, enerji

ve atmosfer, malzeme ve kaynaklar, iç mekân yaşamkalitesi gibi alt başlıklarla bütüncül bir anlayışlatasarlanması ve inşa edilmesi,

• İklim verilerine ve inşa edildiği bölgenin yerel koşullarınauyum sağlaması,

• Enerjiyi verimli kullanması,• Doğal ve yerel malzemelerin kullanması,• Atık azaltımını hedeflemesi• Ekosisteme duyarlı olması gerekmektedir.

Yeşil Binaların Özellikleri

• Yeşil bina tuvaletlerinde, harcanan su miktarını “az” ya da “çok” olarakayarlayan, iki seçenekli klozet sifonları kullanılır.

• Yeşil binalarda, yaz aylarında aşırı ısınmayı önlemek için, çatılarda koyurenkli kiremit yerine, açık renkli çatı kapama malzemeleri kullanılır.

• Yeşil binalardaki camlar, kış aylarında ısı kaybını yarı yarıya azaltır; yazaylarında güneşin yakıcı ışınlarını yüzde kırk oranında engeller.

• Yeşil binaların girişlerinde, bina içi ısı dengesinin değişmemesi, ısıkaybının oluşmaması için, uygun derinlikte rüzgarlıklar bulunur.

• Yeşil binalarda, yağmur suyu toplama ve bitki sulamasında kullanma,duşlardaki gri suyu toplama ve klozetlerde geri kullanma sistemleribulunur.

• Yeşil binaların toplu taşıma noktalarına yakın olması, enerji tasarrufu içinönemlidir.

• Yeşil bina bahçelerinde gökyüzünü değil, yeri ve yere yakın alanlarıaydınlatan düzenekler kullanılarak, geceleri yıldızları görmemiziengelleyen ışık kirliliği önlenir.

• Yeşil binalarda, bisikletler için park yeri bulunur. Kısa mesafeli ulaşımdaotomobil yerine bisikleti tercih etmek, küresel ısınma ve çevre kirliliğininönlenmesine katkıda bulunur.

• Yeşil binalarda aydınlatma armatürleri, hidrofor, pompa, klima, ısıtmasistemi gibi tüm elektrik, mekanik sistem ve ekipmanları enerji verimlidir.

• Yeşil binalarda toplam arsa alanlarının %20’den fazlası yeşil alan olarakplanlanır.

• Sert zeminlerde, kentsel alanların ısının artmasına neden olmamak için,güneş ışığını yansıtan açık renkli sert zemin malzemesi kullanılır.

• Doğal su dengesinin korunmasına yardımcı olmak için kullanılan geçirgenkaplama malzemeleri, yağmur sularının yüzeyde birikmesini engelleyerekyeraltına ulaşmasını sağlar.

• Yeşil alanlarda yerel ve az su tüketen birliler kullanılır. Ayrıca yeşil alanlariçin verimli sulama sistemleri seçilir.

• Yeşil binalarda uluslararası standartlara göre verimli su armatürlerikullanılır.

• Yeşil binalarda ısı yalıtımı uluslararası standartlara göre gerçekleştirilir.

Enerjinin Tasarruflu Kullanılmasında Altın Kurallar

• Enerji tasarrufunda ilk kural, tüm diğer tasarruflarda olduğu gibi her şeyiihtiyacımız olan kadar ve özenli kullanmak olmalıdır.

• Örneğin, banyoda işimiz bitikten sonra ışığı kapatmak, sahip olduğumuztüm eşyaları uzun süre kullanmak için yıpratmadan kullanmak hembütçemize katkıda bulunacak hem de enerji tasarrufu sağlayacaktır.

• Alışveriş yaparken gerçek ihtiyaçlarımızı sorgulamalı ve ihtiyacımızolmayan hiçbir şeyi satın almamalıyız.

• “Az eşya” kullanarak mutlu bir yaşamı hedeflemeli ve mutluğu eşyalaryerine doğada ailemizle ve arkadaşlarımızla vakit geçirerek elde etmeyiamaçlamalıyız.

Priz

Şarj aletlerini prize takılı bırakmayarak ve işimiz bitince fişten

çekerek tasarruf yapmak mümkündür.

Elektrikli bir cihaz, çalışmadığı halde eğer prize takılı ise enerji tüketmeye

devam eder.

Isıtma-Soğutma

Evlerimizde ısıtmak ve soğutmak için kullandığımızaletlerimizin kullanımında da dikkatli olmak önemlidir.

Kış aylarında evlerde kısa kollu kıyafetlerle oturmak içinevleri yüksek derecede ısıtmak yerine, uzun kollu giysilerleoturarak evimizin derecesini bir veya iki derece azaltmakdoğru olacaktır.

Evimizin sıcaklığını 1 derece azalttığımızda bile karbonsalımımızı hane başına yıllık 300 kg azaltmış oluruz.

Klima

• Son yıllarda giderek daha fazla kullanılan klimaların direkt güneş ışığıalmayan bir alana yerleştirilmesi önem taşımaktadır.

• Ayrıca mekana uygun düşük kapasiteli modeller tercih etmek de doğru birtercih olacaktır.

• Soğutma işlemi ısıtma işleminden daha fazla enerji tüketmektedir. Onedenle klima kullanımlarında tasarruf açısından dikkatli olmak önemtaşımaktadır.

• Soğutmanın, ısıtmaktan daha fazla enerji tüketildiğini unutulmamalıdır.

Saç Kurutma• Saç kurutma aletleri ortalama 1300 Watt

enerji harcamakta ve yine ortalama 689 gsera gazı salımı yapmaktadır.

• Daha az enerji tüketmek için saçınızı havluile iyice kuruladıktan sonra saç kurutmamakinesini kullanmanız doğru bir terciholacaktır.

• Saç kurutma makinesini düşük sıcaklıktakısa süreyle kurutmak da yine enerjitasarrufu sağlayacaktır. Ayrıca saçınızın dazarar görmesini engellemiş olacaksınız.

Su

Su önemli bir kaynaktır ve evlerimize ulaştırılmasında da enerjikullanılmaktadır. Bu durumu göz önünde bulundurarak suyu tasarrufluharcamak gerekmektedir.

Diş fırçalarken musluğu açık bırakmamak, uzun duş yerine kısa duş almak,musluklarınız bozulduğunda tamir etmek su ve enerji tasarrufu içinalınabilecek tedbirler arasında yer almaktadır.

Adım Adım

Enerji tasarrufu yapmak için asansör yerine merdiveni tercih edebilir; yakınyerlere yaya olarak veya bisiklet kullanarak ulaşabilirsiniz.

Plastik

Pet şişe, plastik ve kağıt bardak kullanmak yerine sürekli kullanılabilecekmataralar temin edebilirisiniz.

Evlerimizi ısıtan radyatörlerdendaha iyi verim almak için radyatörlerinüstünün boş bırakılması doğru olacaktır(ısı üsten ve alttan yayıldığı için). Böyleceısı evin içinde daha iyi ve hızlı yayılacak,ısı verimliliği artmış olacaktır.

Radyatörler

Beyaz Eşya Kullanımı

Beyaz eşyaları kullanırken, bazı detaylara önem vermek hem enerji tasarrufusağlayacak hem de ev ekonomisine katkı yapacaktır.

A Sınıfı Beyaz Eşya

Beyaz eşyalarda A harfi en düşük enerjitüketimini işaret eder. A sınıfı elektrikli aletlerortalama yüzde 45 daha az enerji tüketirler.

Bu nedenle yeni beyaz eşya satın alırken en azenerji tüketenleri tercih etmemiz uzun vadedehem ülke hem de ev ekonomisine olumlu katkıyapacaktır.

Beyaz Eşya Yerleşimi

Beyaz eşyaların yerleşimi de önemlidir vetasarruf etmek için anlamlı bir yoldur.

Beyaz eşyaları yerleştirirken arkada veyanda en az beşer santimetre boşlukbırakıldığı takdirde makinelerin gereksizenerji sarfiyatı yapmalarını önlemiş oluruz.

Buzdolabı

• Buzdolabını güneş alacak yerlerden, radyatör ve ısıkaynaklarından uzağa yerleştirerek enerji tüketimini%25’e kadar azaltmak mümkündür.

• Buzdolabının kapısı açık olduğunda, buzdolabı soğutmayapamamakta ve dolap içi ısısı düşmekte, ancakbuzdolabının yaptığı enerji sarfiyatı devam etmektedir.Buzdolabının kapısını sık sık açıp kapamak yerine,buzdolabından ne alacağımıza önceden karar vererek,kullanmamız enerji tasarrufu sağlayacaktır.

Buzluk ve soğutma sıcaklıklarını doğru vemevsime göre ayarlamak tasarrufgetirmektedir.Örneğin 4-5 derece soğutma, -20 derecedondurma doğru kabul edilen ısı ölçüleridir.Buzdolabının içine sıcak yemek koymamak dahem yemeklerin bozulmasını engelleyecekhem de enerji tasarrufu sağlayacaktır.

Fırın• Fırının kapağının yemek pişerken sık sık açılıp kapanması ve kapağın

uzun süre açık kalması gereksiz yere enerji tüketilmesine nedenolacaktır.

• Fırınlarda cam ve seramik kaplar kullanarak da tasarruf etmekmümkündür. Zira cam ve seramik kaplar çabuk ısınıp, ısıyı tutmaözelliğine sahiptir. Bu özellikleri sayesinde fırın sıcaklığını 15 0Cdüşürerek yemek pişirmek de mümkün olacaktır.

• Pişirme süresinden birkaç dakika önce fırını kapatmayı dadeneyebilirsiniz. Fırınınızı kapatmış olsanız da yemeğiniz pişmeyedevam edecektir.

• Fırında gerekli olmadıkça ön ısıtma yapmamak ve aynı anda birdenfazla yemek pişirmek yapılacak diğer faydalı kullanım şekilleri arasındayer almaktadır.

Ocak

Ocak üzerinde yiyecekleri düşük sıcaklıkta pişirmek ve pişirme esnasındatencere ve tava kapaklarını kapatmak da ek önlemler arasındadır.

Tencere ve tava kapaklarını kapatarak buharın kaçmasına engel olabilir vebuhar enerjisi sayesinde yüzde 60’a kadar tasarruf sağlayabiliriz.

Makine Kapasiteleri

Çamaşır ve bulaşık makinelerini doldurup tam kapasite çalışmalarını sağlamakdoğru bir kullanım şekli olacaktır.

Makine Program Kullanımı

Çamaşır makinelerini ekonomik ve kısa programlarda kullanmak hem zamanhem de enerji tasarrufu sağlar. Örneğin, 35 dakikalık kısa program 185.5 gsera gazı salımı yaparken 120 dakikalık uzun program 636 g. sera gazı salımıyapmaktadır.

Çamaşır makineleri için geçerli kurallar prensipte bulaşık makineler için degeçerlidir. Örneğin, ekonomik devirli düşük sıcaklık programı kullanmakurallarını bulaşık makinelerinizde de uygulayabilirsiniz. Zira bulaşık makinesi45 dakikalık kısa programda 526.7 g. sera gazı salımı yaparken, 120 dakikalıkuzun programda 1404.5 sera gazı salımı yapmaktadır.

Su Sıcaklığı

Çamaşır makinelerini düşük susıcaklığında kullanmak enerjitasarrufu sağlamanın yanı sıraçamaşırlarınızın da kısa zamandayıpranmasına engel olacaktır.

Deterjan

Gerektiğinden fazla deterjan kullanmamaya özen göstermek çevre duyarlılığı ve sağlığınızı korumak adına önemlidir.

Fazla kullanılan deterjan bulaşık veçamaşır üzerinde kalarak size zararverebilir.

Bulaşık Tercihi

Bulaşıklarınızı elde yıkamak yerine makineyikullanmak daha tasarruflu ve sağlıklı birhareket olacaktır.

Elde bulaşık yıkamak daha fazla sutüketimineneden olmaktadır. Ayrıca elde bulaşıkyıkarken yüksek ısı kullanmak mümkünolmadığından makinede bulaşık yıkamakhijyen açısından da doğru bir tercih olarakkabul edilmektedir.

Bakım

Bulaşık makinesi, çamaşır makinesi, klima ve radyatörlerin her yıl düzenlibakımını yaptırmak oldukça önemlidir.

Bakım yaparak makinelerin gereksiz enerji tüketimi yapmalarını önleyebilir vedaha az fatura ödemesi yapmayı mümkün kılabiliriz.

Televizyon

• Televizyon kumandadan kapatıldığızaman tam olarak kapanmamakta,bekleme durumuna geçmektedir.

• Bekleme durumda enerji kullanımı, açıkolduğu zamandan daha düşük olmaklaberaber devam etmektedir.

• O nedenle televizyonları kumandaaletinden değil, üzerindeki düğmedenkapatarak gereksiz enerji kullanımınıengellemek mümkündür.

Isıtıcılar

Şofben ve termosifon gibi elektrikli ısıtıcıların dabakımının yapılması ve su sızıntısı varsa acilenonarılması hem güvenlik hem de tasarruf açısındanönemlidir.

Termostat ısının maksimum 50 dereceye ayarlamakve tatile giderken ısıtıcınızı kapatmak size tasarrufsağlayacaktır.

Su Isıtıcısı

Genellikle evlerde elektrikli su ısıtıcısı sürekli prize takılı durumdakullanılmaktadır. Ancak kullanmadığınız zamanlarda fişini prizden çekmekenerji tasarrufu sağlayacaktır.

Diğer tüm elektrikli aletler gibi su ısıtıcısının da bakımının yapılması ve oluşankireç ile tortuların sık sık temizlenmesi gerekmektedir.

Su ısıtıcısına ne kadar fazla su koyarsak o oranda enerji tüketmektedir. Bunedenle ihtiyacımız olan miktar kadar su ısıtmak doğru bir davranış olacaktır.

Elektrik Süpürgesi

Kullandığımız bir diğer elektrikli cihaz olan elektrik süpürgesinin bakımı sık sıktorbaları boşaltılarak, eskimiş fırçaları yenilenerek, motor, fırça ve borubölümü temizlenerek gerçekleşmektedir.

Aydınlatma

• Özellikle gündüz saatlerinde güneş enerjisindenyararlanmaya çalışmak ve aydınlatma kullanmamaktasarruf sağlayacak ayrıca güneş enerjisinden yararlanmaksağlığınız açısından da faydalı olacaktır.

• Kullanmadığınız elektriği söndürmek ve gereksiz yereampul ışığı kullanmamak tasarruf için önemli adımlararasında yer almaktadır.

• Kontrollü aydınlatmalar ve tasarruflu ampuller kullanmak,çok sayıda düşük güçlü lamba yerine yüksek güçlü lambakullanmak, dekoratif aydınlatmadan kaçınmak enerjitasarrufunda atılacak önemli adımlar arasında yeralmaktadır.

Kuru Temizleme

Kuru temizleme evde kullanıldığımız çamaşır makinelerinden daha yüksekısıda ve daha fazla kimyasal katılarak kullanılır. O nedenle kuru temizleme çokgerekli olmadıkça tercih edilmemelidir.

Bina YalıtımıBinalarda yalıtım konusu enerji tasarrufunun en etkili olacağı alanlardanbiridir. Yakın bir gelecekte yasal bir zorunluluk olacaktır.

Konutlarda uygun yalıtım ile ısıkayıplarının en az aşağıdaki oranlardaazaltılabileceği dikkate alınmalıdır:

• Çatı izolasyonu yapıldığı takdirde %20

• Dış duvar izolasyonu yapıldığıtakdirde %15

• Pencere-kapı izolasyonu yapıldığıtakdirde %15

Ulaşım

Mümkün olduğunca toplu taşımacılık tercih edilmelidir. Ayrıca kısa süreli bileolsa arabamızı park halinde bıraktığımızda motor tamamen kapatılmalıdır.

İlaç

İlaç atıkları dikkat edeceğimiz atıklar kapsamına girmektedir. Evdekullanmadığınız ilaçlarınızı normal çöpe atmak yerine belediyelerin ilaçtoplama merkezlerine vermek anlamlı olacaktır.

Ağaçların katliamına katkı yapmamak için kağıt kullanımı ve geridönüşümünün yanı sıra kibrit kullanımına da dikkat edilmelidir.

Yine doğal hayatı korumak için doğadan koparılmış, kısa zamanda ölen “çiçekdemeti” yerine saksıda çiçek hediye edebilirsiniz.

Paylaşım• Paylaşmak daha fazla atık birikmemesi için atacağımız en önemli adımlar

arasında yer alır.

• Paylaşımcı olmalı ve kullanmadığımız giysi, oyuncak, kitap ve diğereşyalarımızı ihtiyacı olan kişilere vererek tasarrufa destek vermeliyiz.

• Okuduğunuz kitapları, başkalarının da okumasını sağlamak için kitappaylaşım alanları değerlendirilmesine katkı vermeliyiz.

Çöp ve Atık• Çöp ve atıklar, sera gazı salımlarında kayda değer bir rol oynamaktadır.

• Hem atıkların yok edilmesinde hem de yeniden üretilen her şey için enerjikullanılmaktadır.

Atıkların birikmesini önlemenin iki temel kuralı bulunmaktadır:

1. İhtiyacımız kadar tüketmek ve satın almak,

2. Kullanılmayacak durumda olan atıklarımızı geri dönüşüme kazandırmak.

Geri Dönüşüm

Her atığı çöp olarak değerlendirmemeliyiz. Örneğin, elektronik aletlerin yapımındakullanılan maddeler doğa için çok zararlı olduğundan enerji tasarrufu yaparken bualetlerin geri dönüşüme kazandırılması önem arz etmektedir. CD, lamba, bilgisayar,televizyon gibi elektronik atıkları çöpe atmak yerine, ömürleri biten aletleri geridönüşüm merkezlerine yollayabiliriz.

Daha fazla atık birikimine neden olmamak için cam şişelerinizi ve kavanozlarınızı camkumbaralarına atabilir; çöplerinizi kağıt, plastik, cam ve organik atıklar halinde ayırıp,atabilir; kızartmada kullanılan yağları, bir başka şişede biriktirerek, atık yağların geridönüşümüne yardımcı olabilirsiniz.

Mümkün olduğunca geri dönüştürülebilen ambalaj ürünlerini, örneğin plastik veköpüklü madde içermeyen ürünleri tercih edebilirsiniz.

Bir Akıllı Yıldız, sürdürülebilir yaşam için fark yaratabilir!