1

บทที่บทที่ 88การพัฒนาจร ิยธรรม

2

ว ัตถ ุประสงค ์ว ัตถ ุประสงค ์ เพ ื่อให ้น ักศ ึกษาสามารถ

1. อธบิายทฤษฎีท ี่เก ี่ยวก ับการพฒันาจร ิยธรรมได้

2. กำาหนดแนวทางการพฒันาจร ิยธรรมให้เก ิดข ึ้นในองคก์รได ้

3

ทฤษฎีท ี่เก ี่ยวกบัการพัฒนาจร ิยธรรม

4

ทฤษฎีการขัดเกลาทางส ังคม

5

ทฤษฎีการขัดเกลาทางส ังคม

การขัดเกลาทางสงัคม(Socialization) หรืออาจเร ียกว ่าการ

อบรม เปน็กระบวนการปลูกฝงับรรทัดฐานของกลุ่มให ้เก ิดข ึน้ในตัว

บคุคล เพือ่ให ้บคุคลนั้นสามารถอยูร่ ่วม กับกล ุ่มท ีต่นเป ็นสมาชิกได ้ ท ำางานรว่ม

กับผ ู้อ ื่น และปฏิบตั ิต ัวได ้อยา่งถ ูกต ้องในสายตาของส ังคมนั้น

6

ทฤษฎีการขัดเกลาทางส ังคม

สถาบนัทางสงัคมที่ม ีบทบาทสำาคญัใน การขัดเกลาทางสงัคม ประกอบด้วย

7

ทฤษฎีพ ัฒนาการทางสติ ปัญญา

8

ทฤษฎีพ ัฒนาการทางสติ ปัญญา

เพ ียเจท์ (Piaget) เช ื่อว ่า การพัฒนาจร ิยธรรมของมนุษย ์เป ็นไป

ตามขั้นและขึ้นอย ู่ก ับว ัย ตลอดจนความฉลาดของบุคคลในการทีจ่ะ

ร ับร ู้กฎเกณฑ์และลกัษณะต่าง ๆของสงัคมตามพัฒนาการทางสติ

ป ัญญาของบุคคลนั้น

9

ทฤษฎีพ ัฒนาการทางสติ ปัญญา

ขัน้พฒันาการทางจร ิยธรรมของเพีย เจท ์แบ ่งเปน็ 2 ขั้นใหญ่ ๆ ด ังน ี้

1.ขั้นยอมร ับกฎเกณฑ์จากผู้ท ี่ม ีอ ำานาจเหนือตน (Heteronomous) เร ิ่มต ั้งแต ่

แรกเก ิดจนถึง 8 ปี2.ขัน้การยอมร ับการเปล ี่ยนแปลงของกฎเกณฑ์ (Autonomous) อาย ุ ต ั้งแต ่

9 ปขี ึ้นไป

10

ทฤษฎีพ ัฒนาการทางจรยิธรรม

11

ทฤษฎีพ ัฒนาการทางจร ิยธรรม

โคลเบ ิร ์ก (Kohlberg) สร ุปว ่าการพัฒนาทางด้านจร ิยธรรมของ

คนมีอย ู่ 6 ขั้น (The Six Stages of Moral Judgment) เร ิ่มจากขั้นแรก

คือ การทำาด ีหร ือปฏิบ ัต ิตามกฎ เพราะกล ัวการลงโทษ จนถึงข ั้น

สูงสดุ ค ือ การทำาด ีเพราะม ีจ ิตส ำาน ึก ที่เป ็นสากล

12

ทฤษฎีพ ัฒนาการทางจร ิยธรรม

13

ทฤษฎีต ้นไม ้จร ิยธรรม

14

ทฤษฎีตน้ไมจ้ร ิยธรรม ศาสตราจารย ์ ดร . ดวงเด ือน พัน

ธมุนาว ิน ไดท้ ำาการศ ึกษาว ิจ ัยถ ึงสาเหตุ พฤติกรรมของคนดีและคนเก ่ง โดยได้

ท ำาการประมวลผลการว ิจ ัยท ี่เก ี่ยวขอ้ง กับการศ ึกษา สาเหตุของพฤติกรรมต่าง

ๆ ของคนไทยทั้งเดก็และผ ู้ใหญ่ อาย ุ ตั้งแต ่ 6-60 ปี ว ่าพฤติกรรมเหล ่าน ั้น ม ี

สาเหตุทางจ ิตใจอะไรบา้ง และได้น ำามาประย ุกต ์เปน็ทฤษฎีต ้นไม ้จร ิยธรรม

สำาหร ับคนไทยขึ้น

15

ทฤษฎีต ้นไม ้จรยิธรรม ต้นไม ้จร ิยธรรม ออกเปน็ 3 ส่วน ดงัน ี้

ส่วนที่หน ึ่ง ไดแ้ก ่ ดอกและผลไม้บนต้น ที่แสดงถึงพฤติกรรม การทำาด ี ละเว ้นชั่วและพฤติกรรมการทำางานอย่างขยันข ันแข็งเพ ื่อ

ส่วนรวม ซึ่งลว้นแต่เปน็พฤติกรรมของพลเม ืองด ี พฤติกรรมที่เอ ื้อเฟ ือ้ต ่อการพัฒนาประเทศ

ส่วนทีส่อง ไดแ้ก ่ ส ่วนล ำาต ้นของต้นไม ้ แสดงถึงพฤติกรรมการ ทำางานอาชีพอย่างขยันข ันแข็ง ซ ึ่งประกอบดว้ยจิตล ักษณะ 5 ดา้นคอื

1) เหตุผลเชิงจร ิยธรรม 2) มุง่อนาคตและการควบคมุตนเอง 

3) ความเชื่ออ ำานาจในตน 4) แรงจูงใจใฝส่ ัมฤทธิ์5) ทัศนคติ คณุธรรม และคา่น ิยม 

ส่วนที่สาม ไดแ้ก ่ รากของต้นไม ้ ท ีแ่สดงถึงพฤติกรรมการ ทำางานอาชีพอย่างขยันข ันแข็งซ ึ่งประกอบดว้ยจิตล ักษณะ 3 ดา้น

คอื 1) สติปญัญา

2) ประสบการณ์ทางส ังคม3) สุขภาพจิต

 

16

17

แนวทางการพฒันาจร ิยธรรมให้เกดิข ึ้นในองคก์ร

18

แนวทางการพัฒนาจร ิยธรรมให้เกดิข ึ้นในองค์กร

การสร ้างจรรยาบรรณ (Code of Ethics)

การจดัต ั้งคณะกรรมการจร ิยธรรม(Ethics Committee)

การพฒันาจร ิยธรรมผ่านกระบวนการ

บร ิหารทร ัพยากรมนษุย ์ในองค์กรการพฒันาจร ิยธรรมผ่านผู้น ำาใน

องค์กร

19

แนวทางการพัฒนาจร ิยธรรมให้เกดิข ึ้นในองค์กร

ผูน้ ำาเชงิจร ิยธรรม (Ethical Leader) คือ การแสดงความประพฤติท ี่เหมาะสมตามบรรทัดฐานผ่านการกระทำาของบ ุคคลและความสมัพนัธร์ะหว ่าง

บุคคล และสง่เสร ิมความประพฤติเชน่น ั้นต ่อผ ูต้ามผ ่านการส ือ่สารแบบสอง

ทาง การเสร ิมแรง และการต ัดส ินใจ

20

แนวทางการพัฒนาจร ิยธรรมให้เกดิข ึ้นในองค์กร

การสง่เสร ิมให้ม ีการเปา่นกหวีด (Whistle Blowing) กรณีท ี่พบ

พฤติกรรมที่ขดัต ่อจร ิยธรรมหรอืจรรยา บรรณขององค์กร การเปา่นกหวีด

หมายถึง การที่พน ักงานหรือผ ู้บร ิหารระด ับใดก็ตามได้พบเห ็นการกระทำาผ ิด

แล้ว บคุคลเหล ่าน ั้นต ัดส ินใจนำาข ้อม ูลน ี้ ไปเป ิดเผย หรือไปแจ้งความกล่าวโทษ

ให้ด ำาเน ินการกับผ ู้กระท ำาความผิด

21

กิจกรรมสัปดาห์ท ี่ 14

คำาส ั่ง ให้น ักศ ึกษาแบ่งกล ุม่เพ ื่อช ่วยก ันก ำาหนดแนวทางการพฒันา

จร ิยธรรมให้เก ิดข ึ้นในองค์กร( กลุ่มละ 3 แนวทาง) พร้อมทั้งน ำา

เสนอหน้าช ั้นเร ียน