KABANATA 6‘‘Si

Basilio’’

Tauhan:Basilio-Ang mag-aaral ng medisina at kasintahanni Juli.

Talasalitaan:Bunton* -tambak o tumpok.

* Tanyag -kahulugan ay Sikat.

* Tari -sandata na kinakabit sa paa ng panabong na manok sa tuwing labanan.

* Gatol - Hindi nagdadalawang isip o sigurado.

* Pagsisiga -pagsusunog .

Tagpuan:* San Diego* Sa gubat ng mga Ibarra* Maynila

Si Basilio ay naglalakad sa kalye at makailang ulit na tiniyak na walang nakakakita o sumusunodsa kaniya.Tinahan niya ang isang landas na walang gaanong naglalakad hanggang marating angmatandang gubat na dating pag-aari ng mga Ibarra subalit mula nang paniwalang patay na ito ay kinumpiska ng pamahalaan at naipagbili kay Kapitan Tiago.

Buod:

Ulilang lubos si Basilio at nagtungo sa Maynila ,kung kani-kanino siya lumapit upangmanilbihan.Siya’y may sakit,gula-gulanit ang damit at wala ni isang tumanggap sa kaniya.

Huminto siya sa harapan ng isang bunton ng mga bato at nagbigay galang,saka nanalangin.Ito ang puntodng kaniyang pinakakamahal na Ina na lingid sa kaalaman ng lahat ay dinadalaw tuwing umuuwi siya sabayan ng San Diego. Umupo siya at nagsimulang magmuni-muni.

Labing tatlong taon na ang nakaraan subalit hindi pa rin nawala sa isip ni Basilio ang nangyari saina.Nalagutan ng hininga ang kaniyang ina nang gabing iyon,may isang lalaking nag-utos na kumuha siyang kahoy.Pagbalik niya ay isang bangkay ng lalaki na katabi ng kaniyang ina.Isang lalaki din ang dumatingat tumulong sa pagsisiga sa bangkay ng lalaki at paglilibing sa ina ni Basilio nasi Sisa.

Hanggang sa masumpungan niya ang kakilalang si Kapitan Tiago na kababayan niya saSan Diego.Tinanggap siya nito bilang utusan na walang kapalit na bayad ngunitpinayagang makapag-aral sa San Juan de Letran.

Hindi naging hadlang ang ginawang pagtrato ng mga guro’t kamag aral.Nagsikap siya at nag-aral ng mabuti, lahat ng aralin ay kinabisado niyang mabuti ultimo tuldok at kudlit.Naipasa niya ang pasalitang pagsusulitna halos hindi tumitigil at humihinga sa pagsasalita.Walang gatol at walang pagkakamali siya sa pagsaulo at pagbibigkas ng mga leksiyon sa harap ng klase.

Nasa harapan niya ang mga taong nagtitipon at humahanga sa kaniya .Lahat ng tao ay nakinig sakaniya at sasabihin niya ang mga bagay na higit na mahalaga, kakalimutan niya ang kaniyang sariliat ang kapakanan ng mahihirap na mag-aaral ang kaniyang isaisip at ihaharap.

Nagbunga nito ng magandang marka kasama ang medalya.Inudyak ni Kapitan Tiyago na lumipat siBasilio sa Ateneo,hinangaan ni Basilio ang pagtuturo at ang pagmamalasakit ng mga guro sa mag-aaral ,lalong nagsumikap mag-aral hanggang palaring maging tanyag doon.

Noong una nais siyang maging abogado ni kapitan Tiago ngunit mahabang salaysayin pa ito, bagoito maging abogado kaya pumayag na itong mag medisina si Basilio sapagkat naisip niya namakakatulong si basilio ng mga bangkay kaya’t magagamit ito sa lason na ilalagay sa tari ngkanyang panabong na manok sa tuwing labanan.

Huling taon na niya ng pag-aaral at dalawang buwan na lamang ay magtatapos na siya at tatanghaling isang tunay na manggagamot.Naisipan niyang bumalik sa San Diego at pakasalansi Juli upang mamuhay ng tahimik at maligaya.

Karagdagang kaalaman:-Tuwing umuuwi si Basilio sa San Diego dinadalaw niya angpuntod ng kaniyang ina.

-Medisina ang kinuhang kurso ni Basilio upang matulungan angmga may sakit at makahanap ng lason pangkabit sa paa ng panabong manok ni Kapitan Tiago.

-Ang ina ni Basilio nasi Sisa ay naging baliw dahil siya’yginahasa ng isang prayle.

Kaugalian ng mga Pilipino sa kabanatang ito:

-ang pagiging masipag, -may lakas ng loob ,-marangal,-may pag-asa,-hindi nagpapahadlang,-pagtitiis,-at pagtitiyaga.

Iugnay sa kasalukuyang panahon:-ang karamihan sa mga mag-aaral ngayon sa kasalukuyan ay nagsisikap hindi magliban sa klase,nagtitiis sa pagsaulo ng mgaaralin at masipag sa mga gawain na binibigay ng mga guro kaya nakapagtapos ng pag-aaral ng matagumpay kagaya ng:*Cum Laude*Valedictorian*Honor Students at iba pa na mga parangal na natatanggap, kagaya ni Basilio nahindi sumusuko kahit may humahadlang sa kaniya noon.

Sakit sa Lipunan:- Ang pagkukutyat sa mga taong di maayos ang

pananamit- Ang hindi pagtulong sa mga nangangailangan- Ang pag-aabuso sa mga mahihirap na mga mag-

aaral.

ARAL:-Ang pagpapaalila ni Basilio upang makapag-aral ay nagpapakita ng pagpapahalaga ni Rizal sa Karunungan. Maging ano mang uri ng gawain basta’t marangal ay kailangang pasukan upang makatapos ng pag-aaral. Kailangan ang pagtitiis, pagtitiyaga at pagsusumigasigupang matuto.

Mga Tanong:1. Bakit kailangang palihim pa ang pagtungo niBasilio sa gubat na ari ni Kap. Tiyago?

-Ayaw na niyang maungkat nino man ang kanyangkahapon. Siya’y pinaghahanap pa rin ng bats sa likodng may 13 taon nang nakakalipas. (Alalahaning buhaypa si Padre Salvi na bahagi ng pamahalaan).

2. Gaano pa katagal bago si Basilio maging tanyagna manggagamot?

-Hanggang makapagtapos siya sa natitirang dalawangbuwan sa kaniyang pag-aaral sa huling taon(4thyear).