‘Peer group’ effecten op onderwijsprestaties

Presentatie Kenniskamer Den Haag, 10 december 2007

Dr. Geert Driessen

www.geertdriessen.nl

Peer group effecten

• Compositie-effecten (concentratie-effecten): geaggregeerde leerlingkenmerken; ‘black box’

• ‘Echte’ peer group effecten: leerling tot leerling-interacties en groepsdynamische processen

• Lineaire effecten (symmetrische effecten)

• Niet-lineaire effecten (differentiële effecten)

Verklaringsmodellen

Effectgroottes

Vuistregel: < 0.20 triviaal 0.20 – 0.50 klein 0.50 – 0.80 middelmatig > 0.80 groot

Maar: • kosten, baten • gemiddeld effect onderwijskundige interventies: 0.40 • cumulatief

Dimensies • Ability grouping (IQ, prestaties)

• Combinatieklassen (multigrade, multi-age)

• Compositie qua sekse (single sex vs. co-educatie; % meisjes)

• Compositie qua sociaal milieu (% laag milieu)

• Compositie qua etnische herkomst (% allochtoon)

Conclusies

• Hooguit kleine lineaire effecten van de klassamenstelling (soms positief, soms negatief)

• Doorgaans ook geen differentiële effecten

• Ook hooguit kleine cumulatieve effecten

• Voor het verbeteren van onderwijsprestaties weinig zin klassamenstelling aan te passen

Discussie • Methodologische en conceptuele voorbehouden

(black box)

• Aanvullend onderzoek: longitudinaal, kwalitatief (experimenten, case-studies), interacties peers en peers - leraren

• Geen aanpassing didactiek leraren (initiële opleiding, nascholing)

• Andere motieven heterogeniteit, bv. emancipatorische en sociaal-maatschappelijke