Niezwykła szansa dla zwykłych ludzi

Urząd Marszałkowski Województwa DolnośląskiegoDepartament Europejskiego Funduszu Społecznego

Punkt informacyjny i naboru wnioskówul. Mazowiecka 17, pokój nr 0004

50-412 Wrocławtel. 71 776 96 17, 71 776 96 03, 71 776 95 51

e-mail: [email protected]

ISBN 978-83-934454-0-0

Edukacja

NIEZWYKŁA SZANSADLA ZWYKŁYCH LUDZIDobre praktykiProgramu Operacyjnego Kapitał Ludzkina Dolnym Śląsku

EFS_okladki.indd 1 2011-12-30 15:15:51

SPIS TREŚCI

Wstęp .....................................................................................................................................................

EDUKACJA PRZEDSZKOLNA (Poddziałanie 9.1.1)

Wsparcie sieci przedszkoli w Gminie Czernica ...........................................................................................

Edukacyjna przygoda – wszystko zaczyna się w przedszkolu .......................................................................

Pierwsze kroki... Uruchomienie nowych oddziałów przy Przedszkolu nr 58 we Wrocławiu ................................

Małe przedszkole jest fajne ....................................................................................................................

Bystrzaki ............................................................................................................................................

PROGRAMY ROZWOJOWE SZKÓŁ (Poddziałanie 9.1.2)

Marzenia do spełnienia – wyrównywanie szans edukacyjnych w Gimnazjum nr 5 w Głogowie ...........................

Nowoczesna edukacja szansą młodych lubomierzan ...................................................................................

Kształcąc nowocześnie, równamy szanse ..................................................................................................

Szkoła sukcesu .....................................................................................................................................

Super szkoły ........................................................................................................................................

KSZTAŁCENIE DOROSŁYCH (Działanie 9.3 i 9.4)

Dobre licea dla dorosłych w Jeleniej Górze ...............................................................................................

Kreatywny nauczyciel – kluczem do sukcesu ucznia ...................................................................................

Trzebnicka e-oświata .............................................................................................................................

EDUKACYJNE INICIATYWY ODDOLNE (Działanie 9.5)

Jesteśmy świadomi wartości edukacji! .....................................................................................................

Wykorzystaj swój talent. Upowszechnianie edukacji artystycznej na terenie Gminy Polkowice ..........................

Sami sobie pomagamy ..........................................................................................................................

Łączymy pokolenia ................................................................................................................................

Trzeba skorzystać! ..............................................................................................................................

5

8

12

16

20

24

28

32

36

40

44

48

52

56

60

64

68

72

76

Wydawca: Departament Europejskiego Funduszu SpołecznegoUrząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

ul. Mazowiecka 17, 50-412 Wrocław

Projekt: Agencja Reklamy Szynal i Lis

ul. Marchewkowa 9, 53-311 Wrocław

Zdjęcia: Grzegorz Stadnik/Pracownia 2F

z wyjątkiem: strona 65 – Marcin Furmann

strony 17-19, 29-31, 53-55, 58, 61-63, 66-67, 77-79 – materiały archiwalne projektów

Teksty powstały na podstawie materiałów przygotowanych przez koordynatorów projektów, którym dziękujemy za współpracę.

© Copyright by Departament Europejskiego Funduszu Społecznego,Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

Wrocław 2011

Publikacja bezpłatna, współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Przedstawiam Państwu album Niezwykła szansa dla zwykłych ludzi – dobre praktyki PO KL na Dolnym Śląsku, który prezentuje przykłady

ciekawych projektów edukacyjnych realizowanych lub zrealizowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

W odróżnieniu od innych programów finansowanych z funduszy unijnych, które mają na celu inwestowanie w budowę dróg, oczyszczalni

ścieków czy nowoczesnych fabryk, ideą Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki jest inwestycja w człowieka.

We współczesnym społeczeństwie ważna jest wiedza i informacja – dobra równie cenne albo cenniejsze od dóbr materialnych. Rozwój

człowieka, wzrost jego wiedzy i umiejętności są głównymi czynnikami postępu technicznego i organizacyjnego. To właśnie ludzie są naj-

większym kapitałem – odkrywają i stosują nowe narzędzia pracy, systemy organizacji, tworzą je i udoskonalają, dzięki czemu inwestycje

w infrastrukturę stają się dużo prostsze i bardziej skuteczne. Projekty realizowane w ramach PO KL przyczyniają się do wzrostu poziomu

zatrudnienia i spójności społecznej oraz poziomu wykształcenia społeczeństwa, a także do zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstw.

W latach 2007-2013 Dolny Śląsk otrzymał ponad 480 mln złotych na realizację projektów z obszaru edukacji, czyli Priorytetu IX, które-

mu poświęcona jest niniejsza publikacja. Do 30 listopada 2011 roku, czyli do chwili, w której przekazujemy album do druku, z przyzna-

nych środków rozdysponowaliśmy już ponad 384 mln złotych, podpisując 761 umów o dofinansowanie projektów. Wsparcie otrzymało

m.in. ponad 150 ośrodków wychowania przedszkolnego, w ponad 560 szkołach kształcenia ogólnego zrealizowano programy rozwojowe,

ponad 3000 nauczycieli uczestniczyło w doskonaleniu zawodowym, a blisko 3700 dzieci z obszarów wiejskich otrzymało możliwość skorzy-

stania z edukacji przedszkolnej.

Jestem przekonany, że publikacja, którą trzymają Państwo w rękach, będzie wspaniałą inspiracją do realizacji kolejnych, równie ciekawych

przedsięwzięć, podnoszących poziom wykształcenia mieszkańców Dolnego Śląska.

Życzę Państwu miłej lektury, wielu ciekawych pomysłów oraz powodzenia w ich realizacji.

Rafał Jurkowlaniec

Marszałek Województwa Dolnośląskiego

5

Edukacja


Projekt spełnia oczekiwania rodziców i potrzeby gminy. Pozyskane środki umożliwiły dostosowanie pomieszczeń przeznaczonych na oddziały przedszkolne do wymaganych standardów, dzięki czemu utworzono 75 nowych miejsc dla dzieci. Widok uśmiechniętych dzieci i zadowo-lonych rodziców sprawia mi ogromną radość.Dorota Szachiewicz, koordynator projektu

Wsparcie sieci przedszkoli w Gminie Czernica

Poddziałanie 9.1.1 Zmniejszanie nierówności w stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej

Projektodawca: Gmina Czernica

Wartość projektu: 1 051 228,50 zł

Okres realizacji projektu: 1.08.2010 r. – 31.07.2012 r.

8 9

Dajemy szansę Gmina wiejska Czernica, położona w bezpośrednim sąsiedztwie aglomeracji wrocław-skiej, pełni funkcję zaplecza mieszkaniowego, dlatego od kilku lat wzrasta tu liczba ludności. Taka sytuacja jest świetnym bodźcem dla jej rozwoju, ale pociąga też za sobą problemy, takie jak brak miejsc w istniejących przedszkolach. Zdiagnozowa-no także niepokojąco niską świadomość rodziców, dotyczącą potrzeby kształcenia przedszkolnego, zwłaszcza wśród osób ze środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym. Niskie dochody tej grupy uniemożliwiają też dzieciom korzystanie z zajęć specjalistycznych.Celem projektu jest zwiększenie dostępu do edukacji przedszkolnej najmłodszych mieszkańców gminy oraz uświadomienie rodzicom, jakie korzyści z niej płyną. Przez 2 lata realizacji projektu weźmie w nim udział 250 dzieci w wieku 3-4 lata oraz ich rodzice, mieszkańcy Gminy Czernica.

Edukacja i zabawaW ramach projektu powstały trzy nowe oddziały przedszkolne – jeden w Czernicy i dwa w Ratowicach. Funkcjonują one przy szkołach podstawowych, które udostępniły swoje pomieszczenia. Środki unijne pozwoliły wyremontować i przystosować placówki do potrzeb przedszkolaków. Oddziały otwarte są 10 godzin dziennie.

Program zajęć opracowano bardzo skrupulatnie, zapewniając przedszkolakom dostęp do specjalistów z różnych dziedzin. Neurologopeda dostosowuje terapię do indywidu-alnych potrzeb każdego dziecka. Rodzice dostają precyzyjne wytyczne, jakie ćwiczenia kontynuować w domu. Indywidualnie pracuje z każdym maluchem także psycholog, diagnozując mocne i słabe strony maluchów i pomagając im radzić sobie w trudnych sytuacjach. Zajęcia z integracji sensorycznej prowadzone są w profesjonalnie wypo-sażonym gabinecie. Terapia obejmuje głównie dzieci dysfunkcyjne, ale także te, które mają trudności w nauce i w nawiązywaniu kontaktów społecznych. Przedszkolaki biorą też udział w warsztatach plastycznych i rytmicznych. Co daje projekt?Nowe oddziały przedszkolne to 75 dodatkowych miejsc. Ponadto 100 przedszkolaków z Czernicy, Dobrzykowic, Chrząstawy Wielkiej i Kamieńca Wrocławskiego bierze udział w zajęciach specjalistycznych, np. z logopedą. Wszyscy specjaliści systematycznie spotykają się z rodzicami, omawiają osiągnięcia i kłopoty dzieci oraz zachęcają do współpracy. Konsultacje z prowadzącymi uświada-miają opiekunom, jakie znaczenie dla rozwoju kilkulatków mają zajęcia przedszkolne. Ponadto zapewnienie dzieciom opieki umożliwiło wielu matkom i ojcom podjęcie pracy.Zajęcia w Tęczowym Przedszkolu, do którego uczęszcza moje dziecko, uważam za

ciekawe. Sprzyjają one rozwojowi zainteresowań dzieci i spełniają moje oczekiwania jako rodzica. Nauczyciele starają się realizować różne cele wychowawcze i właściwie kształtować postawy dzieci oraz integrować grupę. Dbają o rozwój i wszechstronną stymulację wychowanków poprzez połączenie wrażeń słuchowych, wzrokowych i doty-kowych podczas różnego rodzaju zabaw grupowych. Wykorzystują interesujące środki dydaktyczne (obrazki do kolorowania, rekwizyty do zadań, plakaty, gry edukacyjne, inscenizacje etc.). Stawiają przed dziećmi zadania, które je aktywizują, wyzwalają in-wencję, ekspresję twórczą, mobilizują do zadawania pytań. W ciekawy sposób kierują ich samodzielną pracą, prowadzą obserwacje, rozwijają zdobyte umiejętności. Nauka przez zabawę pozwala rozwijać indywidualne predyspozycje. Interesujące są wszelkie zajęcia dodatkowe: muzyczne, taneczne (rytmika), logopedyczne, psychologiczne, języ-kowe, sportowe. Dodatkowym atutem są wycieczki, np. Szlakiem Wrocławskich Krasnali czy do teatru. W przedszkolu organizowane są także imprezy i uroczystości, w których mogą brać udział całe rodziny (Dzień Mamy i Taty, Mikołajki, Dzień Babci i Dziadka czy bal karnawałowy). Kadra nauczycielska wykazuje się wysokimi kompetencjami, indywidualnym podejściem do każdego dziecka i życzliwością wobec rodziców – Beata Wrzeszcz, mama przedszkolaka z Czernicy.

10 11

Zarządzanie projektem to bardzo duża odpowiedzialność, ale i satysfakcja – przede wszystkim z rozwoju dzieci i ze zdobywania przez nie nowych umiejętności. Ładne sale przedszkolne oraz zadowolone rodziny, biorące udział we wspólnych wycieczkach i w świętowaniu, to dodatkowe korzyści.Barbara Margol, koordynator projektu

Edukacyjna przygoda – wszystko zaczyna się w przedszkolu


Projektodawca: Gmina Miejska Dzierżoniów

Wartość projektu: 950 961,50 zł


12 13

Przedszkole – początek edukacjiW Dzierżoniowie blisko jedna czwarta maluchów pozostaje w domu. W mieście działa osiem przedszkoli – pięć prywatnych oraz trzy publiczne, w których bezpłatny pobyt za-gwarantowany jest do pięciu godzin dziennie. Edukacyjna przygoda – wszystko zaczyna się w przedszkolu to projekt, którego celem jest utworzenie w istniejących placówkach trzech nowych oddziałów, w tym jednego integracyjnego. Przedsięwzięcie zakłada rów-nież zwiększenie zaangażowania rodziców, szczególnie ojców, w działalność placówki, m.in. przez organizację różnego rodzaju wycieczek i imprez przedszkolnych.Grupę docelową stanowi 70 dzieci w wieku 3-5 lat oraz ich rodzice i opiekunowie, z uwzględ-nieniem pierwszeństwa dzieci niepełnosprawnych i z rodzin niepełnych, dysfunkcyjnych, wielodzietnych i objętych pomocą społeczną.

Opiekujemy się i edukujemyZajęcia dydaktyczno-wychowawcze prowadzone są zgodnie z podstawą programową, celami wychowania przedszkolnego i obszarami działań określonymi przez MEN, od po-niedziałku do piątku po pięć godzin dziennie, przez wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną. Dzieci objęte są profilaktyką zdrowotną (okulista, stomatolog, laryngolog, ortopeda)

oraz opieką pielęgniarską i logopedyczną, a dzieci niepełnosprawne – rehabilitacją. Mają też możliwość udziału w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych. Program obejmuje ponadto zajęcia dotyczące równości płci i przełamywania stereotypów. Dla dzieci i ich rodziców organizowane są wspólne wyjścia do teatru, wycieczki i imprezy, np. Dzień Mamy, Taty i Dziecka. Dla rodziców przewidziano cykl warsztatów, obejmujących zagadnienia związane z właściwym rozwojem i wychowywaniem dzieci. Uczą się obserwować swoje pociechy i odpowiednio kształtować ich postawy. Zdobywają wiedzę, jak pomagać w przezwy-ciężaniu trudności adaptacyjnych i jakie korzyści może przynieść integracja zdrowych i niepełnosprawnych przedszkolaków. Wiele uwagi poświęca się również roli ojca w pro-cesie wychowywania. Nauczyciele opracują broszurę, zawierającą wskazówki specjalistów (psychologa, logo-pedy, pediatry) na temat dojrzałości szkolnej dzieci oraz kształtowania ich świadomości i wrażliwości na kwestie równości płci i przełamywania stereotypów. Będzie to praktyczny poradnik dla rodziców, napisany w oparciu o doświadczenia projektowe. Dodatkowo przedszkola wyposażono w nowoczesny sprzęt, meble i pomoce dydaktycz-no-edukacyjne, które rozbudzają wyobraźnię dzieci.

Co daje projekt?Dzięki dofinansowaniu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego do przedszkola uczęszcza dodatkowych 70 dzieci. Rozwijają się społecznie, intelektualnie i emocjonalnie, co przygotowuje je do dalszego kształcenia. Profilaktyczne badania zdrowotne pozwalają wykrywać u dzieci wady rozwojowe w ich wczesnym stadium, co umożliwia szybkie podjęcie leczenia czy rozpoczęcie rehabilitacji. W 2011 roku przeprowadzono badania wad postawy i wymowy. Dzieci objęto gimnastyką korekcyjno-kompensacyjną i opieką logopedyczną. Sukcesem jest widoczna zmiana postaw społecznych. W grupie integracyjnej przedszko-laki uczą się tolerancji. Efektem projektu jest również większe zaangażowanie rodziców w proces rozwoju swoich dzieci i w działania prowadzone na terenie placówek.

14 15

Praca przy projekcie była ciekawym doświadczeniem. Najwięcej satysfakcji dostarczało zadowolenie naszych uczestników – dało nam to przekonanie, że nasze działania są pożyteczne i mają sens.Marcin Krzyżanowski, koordynator projektu

Pierwsze kroki... Uruchomienie nowych oddziałów przy Przedszkolu nr 58 we Wrocławiu


Projektodawca: Gmina Wrocław


Okres trwania projektu: 15.10.2009 r. – 31.08.2011 r.

16 17

Więcej miejsc dla dzieci w przedszkolachWe Wrocławiu, zwłaszcza na dużych osiedlach, od dawna istnieje problem niewystar-czającej liczby miejsc w przedszkolach – stąd pomysł stworzenia nowego oddziału w Przedszkolu nr 58 na osiedlu Muchobór Mały. Nowy oddział otwarty był 11 godzin dziennie, czyli o godzinę dłużej, niż standardowe przedszkole. W soboty odbywały się zajęcia dla dorosłych, dotyczące kwestii wycho-wawczych oraz warsztaty artystyczno-teatralne, w które zaangażowani byli wspólnie rodzice i dzieci. Przedszkole zapewniło maluchom wsparcie pedagoga, psychologa i logopedy. Celem projektu było zwiększenie o 150 liczby miejsc we wrocławskich przedszkolach publicznych oraz podniesienie poziomu zaangażowania rodziców w proces wycho-wawczy. Grupę docelową stanowiło 197 dzieci w wieku od 3 do 5 lat oraz ich rodzice.

Stwarzamy warunki do rozwojuW przedszkolu poza zajęciami w ramach podstawy programowej zrealizowano cztery tematyczne programy dydaktyczne: Matematyka przyjazna dziecku, Program bezpie-czeństwa – Żyj radośnie i bezpiecznie, Program prozdrowotny i Przyjaciele Zippiego.Dzieci kształciły się i rozwijały umiejętności w nowej, stworzonej specjalnie na potrze-by projektu pracowni komputerowej. Przeszkoleni nauczyciele pracowali z maluchami

przy trzynastu nowoczesnych stanowiskach wyposażonych w multimedialne programy edukacyjne oraz ekrany dotykowe.Przedszkolaki uczyły się udzielania pierwszej pomocy, dowiedziały się, jak w razie potrze-by wezwać dorosłych, karetkę pogotowia oraz co zrobić, gdy ktoś w ich obecności straci przytomność. Tego typu zajęcia przygotowują najmłodszych do radzenia sobie w trudnych sytuacjach i stanowią niezwykle ważny element w procesie wchodzenia w „prawdziwe” życie.Cykl warsztatów Sobotnia przygoda edukacyjna dzieci i rodziców prowadzili nauczyciele wraz z animatorami. Rodziny wspólnie rozwijały zdolności plastyczne, muzyczne, teatralne, taneczne i ruchowe. Dorośli, uczestnicząc w zajęciach z psychologami, pogłębiali swoje umiejętności wychowawcze i przede wszystkim wzmacniali kontakt z dziećmi. Spotkania te były świetną okazją do rozmów i wymiany doświadczeń.

Co się zmieniło?Realizacja projektu pozwoliła utworzyć nowe miejsca przedszkolne dla dzieci wieku 3-5 lat. Na zajęciach maluchy rozwijały swoje zdolności manualne i uczyły się samodzielności w życiu codziennym. Wzrósł poziom ich sprawności ruchowej oraz umiejętności werbal-nych. W rezultacie chętniej bawią się z innymi dziećmi, wypełniają polecenia i wykonują powierzone zadania. Starszaki rozwinęły się emocjonalnie i intelektualnie, zdobyły nowe umiejętności – np. językowe.

Dorośli uczestnicy sobotnich spotkań edukacyjnych skorzystali z pomocy psycholo-gicznej. Stali się bardziej świadomi korzyści płynących z edukacji przedszkolnej – za-obserwowali rozwój swoich dzieci, dostrzegli wyraźne postępy w nauce i poszerzenie zainteresowań. Dzięki prowadzonym w przedszkolu spotkaniom bardziej zaangażowali się w proces wychowawczy.Dodatkowo przedszkolaki, współpracując z seniorami działającymi w ramach projektu Babie lato we Wrocławiu, nagrały płytę z bajkami i piosenkami.

18 19

Model Małych Przedszkoli opiera się na zaangażowaniu społeczności lokalnej w funkcjonowanie placówki już od momentu jej tworzenia. Na każdym kolejnym etapie można zauważyć zmianę oczekiwań oraz aktywności mieszkańców. Początkowo pojawia się zachwyt i niedowierzanie, że dostają coś ważnego i pięknego, za co nie trzeba w dodatku płacić. Jednak, kiedy nadchodzi czas, w którym należy dać coś od siebie, np. pomalować ściany przedszkola lub pomóc w jego organizacji czy też uczestniczyć w warsztatach, pojawia się bunt i rozczarowanie. To etap długi i trudny, oparty na wielu konfliktach i wzajemnych pretensjach. Trzeba nauczyć się kompromisu, głośnego wyrażania swoich opinii i rozwiązywania sporów. Po tym etapie, gdy wszyscy ochłoną i uwierzą, że przedszkole będzie istnieć tylko dzięki ich współpracy, następuję „etap świadomości”. Przy pomocy Fundacji rodzice zakładają stowarzyszenie i wtedy zaczynają rozumieć, że to do nich będzie należało prowadzenie przedszkola po zakończeniu realizacji projektu. Będą musieli zarządzać placówką, zatrudniać kadrę czy pozyskiwać środki finansowe. To oni będą decydować o ilości dzieci w grupie i rozwiązywać zaistniałe konflikty. Na tym etapie z kolei pojawia się lęk, czy poradzą sobie z takim wyzwaniem. Jednak, w miarę upływu czasu, kiedy dostrzegają, że są dla władz gminnych równorzędnym part-nerem, zaczynają czuć się pewniej.Pomimo trudności, jakie napotkali rodzice i my, projektodawcy, wszyscy odczuwamy wielką satysfakcję, że udało się stworzyć coś z niczego, tchnąć w ludzi nieco wiary, uświadomić im, że nasza wspólna praca daje rezultat wybiegający daleko poza ramy czasowe i finansowe projektu. Hanna Janczak, koordynator projektu

Małe przedszkole jest fajne


Projektodawca: Fundacja Edukacji Przedszkolnej

Partnerzy: Gminy: Oborniki Śląskie, Bystrzyca Kłodzka, Oława, Dobromierz, Oleśnica, Wisznia Mała, Sobótka, Gromadka



20 21

Potrzeba wczesnej edukacjiWsparciem zostały objęte gminy wiejskie o niskim stopniu upowszechnienia edukacji przedszkolnej. Większość dzieci nie uczęszczała do przedszkola w swoich lub pobliskich miejscowościach, a codzienne dowożenie do odległych placówek było problemem dla rodziców. Dlatego celem projektu było upowszechnienie edukacji przedszkolnej na tych terenach dzięki utworzeniu i prowadzeniu dwunastu Małych Przedszkoli.

Grupę docelową stanowiło 329 dzieci w wieku od 3 do 5 lat oraz ich rodzice, mieszka-jący w gminach: Oborniki Śląskie, Bystrzyca Kłodzka, Oława, Dobromierz, Oleśnica, Wisznia Mała, Sobótka i Gromadka. Angażujemy dzieci i ich rodzicówModel Małego Przedszkola został opracowany w oparciu o ideę Małych Szkół. Polega ona na stworzeniu jednej grupy, składającej się maksymalnie z 15 dzieci mieszkających w tej samej lub sąsiedniej miejscowości, przez co uczą się nawiązywania nowych przyjaźni i wychodzenia bez obaw poza krąg własnej rodziny. Idea Małych Przedszkoli od początku

jest mocno zakorzeniona w społeczności lokalnej, która jest współodpowiedzialna za ich funkcjonowanie i prowadzenie. Docelowo to właśnie społeczność lokalna powinna przejąć rolę organu prowadzącego placówkę.

Zajęcia w Małym Przedszkolu trwają od 15 do 25 godzin tygodniowo (maksymalnie 5 godzin dziennie). Sale zostały w pełni wyposażone w pomoce dydaktyczne, meble i zabawki. Edukacja prowadzona jest z uwzględnieniem programu nauczania zgodnym z wymogami MEN. Przedszkolakami opiekuje się wykwalifikowany nauczyciel wraz z jednym z rodziców lub wolontariuszem. Jednocześnie nad ich prawidłowym rozwojem czuwa psycholog i logopeda.

Rodzice wzięli udział w 36 spotkaniach z psychologiem (Szczęśliwe dzieciństwo) i lo-gopedą (Komunikacja werbalna – profilaktyka, diagnoza, terapia), a także w warszta-tach dotyczących równości płci oraz problemów, które pojawiają się na różnym etapie wychowania dzieci. Część z nich uczestniczyła także w warsztatach Funkcjonowanie stowarzyszenia rodziców w kontekście prowadzenia placówki.

Co się zmieniło? Dzięki projektowi utworzono 12 wyposażonych Małych Przedszkoli oraz zatrudniono kadrę pedagogiczną. Po zakończeniu projektu placówki zostaną przejęte i będą prowadzone przez gminy lub stowarzyszenia. Udział w zajęciach wpłynął na wzrost świadomości rodziców, dotyczącej potrzeb edu-kacyjnych dzieci oraz roli przedszkola w procesie kształcenia. Z wypowiedzi opiekunów wynika, że zauważają postępy w rozwoju swoich dzieci: „Moje dziecko wciąż mówi nowe wierszyki i pięknie maluje”, „Mój synek jest teraz grzeczniejszy”, „Ania stała się bardziej śmiała i otwarta wobec innych dzieci”, „Jurek sprząta po sobie zabawki”, „Gdy nie mogą iść do przedszkola, tęsknią za swoimi koleżankami i kolegami”, „Chętnie opowiada o tym, co dziś robił, rysuje cyferki i literki”.Wśród lokalnej społeczności wzrosło zaangażowanie w realizację wspólnych przedsięwzięć. Widać wzajemną mobilizację do działania oraz dbanie o dobro całej społeczności. Projekt wspiera zatem rozwój nie tylko dzieci, ale także dorosłych. Rodzice nawiązują kontakty z nauczycielami, współpracują i wymieniają się informacjami – realizacja wspólnego celu integruje mieszkańców.

22 23

Często mówi się, że praca nie musi przynosić satysfakcji tylko dochód lub że trzeba zrobić w niej swoje i iść do domu. Ja rozpoczynam swoją pracę z uśmiechem na twarzy i nie potrafię określić, o której kończę. Projekt stał się częścią mojego życia. Kocham chwile spędzane z dziećmi w przedszkolu, mnóstwo satysfakcji przynoszą mi sytuacje, gdy mogę pomóc ich rodzicom, i życzliwe uśmiechy mieszkańców miasta podczas spotkań na ulicach. Oczywiście, bywają ciężkie chwile, ale nawet one pokazują, jak bardzo potrzebny jest ten projekt, jak wiele mamy jeszcze do zrobienia i ilu ludzi ceni oraz szanuje to, co już zrobiliśmy. Jestem dumny i usatysfakcjonowany, że mogę być koordynatorem projektu Bystrzaki. Przynosi mi on poczucie samorealizacji, a jego uczestnicy i kadra stali się częścią mojej rodziny.Paweł Błachowicz, koordynator projektu

Bystrzaki


Projektodawca: Fundacja Edukacji Przedszkolnej

Partnerzy: Gmina Bystrzyca Kłodzka



24 25

Szansa dla przedszkolaków i ich rodzicówNiewystarczająca liczba miejsc w przedszkolach w Gminie Bystrzyca Kłodzka oraz niska świadomość rodziców dotycząca potrzeb rozwojowych dzieci i znaczenia edukacji przed-szkolnej to problemy, w odpowiedzi na które powstał projekt Bystrzaki.Główny cel projektu to upowszechnienie edukacji przedszkolnej wśród dzieci z Gminy Bystrzyca Kłodzka poprzez utworzenie placówki realizującej podstawę programową MEN oraz zajęcia dodatkowe. Ponadto projekt zakłada zwiększenie świadomości rodziców w zakresie procesów rozwojowych i wychowawczych oraz wyrobienie w nich nawyku korzystania z pomocy specjalistów (psycholog, logopeda).Grupę docelową stanowi 200 dzieci – są to maluchy w wieku 3 i 4 lata, które nie chodziły wcześniej do przedszkola, oraz w wieku 3-5 lat z przedszkola publicznego w Bystrzycy Kłodzkiej – a także ich rodzice.

Kształcimy i rozwijamyW otwartym Przedszkolu Bystrzaki powstały 2 dwudziestoosobowe oddziały. Placówka czynna jest 11 godzin dziennie we wszystkie dni robocze. Zapewnia wsparcie logopedy,

pedagoga i psychologa. Dzieci mogą brać udział w dodatkowych, bezpłatnych zajęciach z języka angielskiego, rytmiki i gimnastyki. Spotykają się również z policjantami, straża-kami, pracownikami służb miejskich, producentami żywności, biorą udział w koncertach, balach, konkursach oraz innych okolicznościowych wydarzeniach.Projekt zapewnia wysokiej jakości kształcenie, dostosowane do indywidualnych potrzeb i zdolności każdego dziecka – mówi Paulina Pondel, wychowawczyni grupy Pszczółki w Przedszkolu Bystrzaki.Dla rodziców prowadzone są warsztaty dotyczące wsparcia rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym, przygotowane przez logopedę, psychologa i pedagoga. Dzięki pomysłowi uruchomienia nowego przedszkola mój syn otrzymał szansę rozpoczęcia przygody z edukacją już w wieku 3 lat. Samo przedszkole to miejsce kameralne, bardzo przy-jazne dzieciom i ich rodzicom. Wszystko jest tu nowe, począwszy od świeżo zaadaptowanych sal lekcyjnych i zakupionych zabawek, a na małym, uroczym placu zabaw kończąc. Do tego liczne zajęcia dodatkowe, opieka logopedy i psychologa oraz to, co uważam za unikatowe – odbywające się w ramach projektu szkolenia dla rodziców, przybliżające problematykę

związaną z wychowaniem dziecka w wieku przedszkolnym. Warto podkreślić również bardzo dobre wyżywienie, jakie serwowane jest tu naszym dzieciom. Moje dziecko, które od zawsze było niejadkiem, chętniej zaczęło jeść! Największą jednak wartością tego przedszkola są ludzie, którzy je tworzą. Dzięki fachowej, otwartej na współpracę z rodzicami kadrze syn nie miał problemów z aklimatyzacją, a postępy, jakie czyni, cieszą mnie ogromnie. Oby więcej tak udanych inicjatyw! – Kornelia Wenc-Szumigalska, mama przedszkolaka.

Dzieci w naszym przedszkolu mają możliwość wszechstronnego rozwoju. Przy nich rozwija-my się również my, specjaliści, a także rodzice, którzy stają się bardziej świadomi swoich kompetencji i edukują innych rodziców w naszym środowisku – z wypowiedzi logopedy.

Co daje projekt?Dzięki dofinansowaniu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego utworzono przedszkole oraz zatrudniono kadrę pedagogiczną. Dodatkowe zajęcia edukacyjne oraz specjalistyczne wyrównują szanse edukacyjne dzieci. Wśród rodziców wzrósł poziomu świadomości dotyczącej znaczenia wychowania przedszkolnego w procesie rozwojowym.

Bogata oferta Przedszkola „Bystrzaki” dzięki różnorodnym zajęciom i animacjom dostar-cza mojemu dziecku silnych bodźców, które, w moim przekonaniu, wpłyną na jego dalszy wszechstronny rozwój. Rytmika, zajęcia plastyczne, muzyczne czy lekcje języka angiel-skiego pozwoliły mi zwrócić uwagę na przejawiające się pierwsze talenty mojej córeczki. Już po pierwszych miesiącach zauważam u niej zupełnie nowe umiejętności: poszerzenie zakresu słownictwa i wiedzy w różnych dziedzinach czy chociażby otwarte wyrażanie swoich potrzeb. Niezwykle ważnym dla mnie aspektem jest możliwość uczestniczenia rodziców w procesie edukacyjnym swoich dzieci, do czego jesteśmy gorąco zachęcani i mobilizo-wani przez Urząd Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej, dyrekcję placówki oraz jej kadrę pedagogiczną. Specjalne warsztaty z psychologiem, logopedą czy pedagogiem pozwalają nam spojrzeć z perspektywy naszych dzieci na nas, rodziców, i na otoczenie. Cieszę się niezmiernie, że dzięki współpracy i zaangażowaniu wielu osób i instytucji moja córka ma szansę uczestniczyć w projekcie „Bystrzaki” – Ewelina Walczak, uczestniczka projektu.

26 27

Zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne pozwoliły młodzieży rozwinąć umiejętność pracy zespołowej oraz praktycznego zastosowania nabytej wiedzy. Uczestników traktowano indywidualnie i dzięki temu każdy mógł poczuć się wyróżniony. Projekt był niezwykłą inwestycją w kapitał, jakim jest zdolna i ambitna młodzież.Małgorzata Zarubajko, koordynator projektu

Marzenia do spełnienia - wyrównywanie szans edukacyjnych w Gimnazjum nr 5 w Głogowie Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych

Projektodawca: Gmina Miejska Głogów – Gimnazjum nr 5 w Głogowie



28 29

Pomoc i wsparcie dla zagrożonych uczniówPrzeprowadzona w 2008 r. analiza osiągnięć edukacyjnych uczniów szkoły wykazała, że na przestrzeni ostatnich lat znacznie pogorszyła się średnia ocen, zwłaszcza z egzaminów końcowych. Odnotowano także wzrost poziomu zaburzeń emocjonalnych i zachowań de-strukcyjnych wśród dzieci. Niedostosowanie społeczne i nieprzestrzeganie uniwersalnych wartości moralnych zauważono u blisko 1/3 uczniów. Dlatego głównym celem projektu było wzmocnienie wsparcia pedagogiczno-psychologicznego i podniesienie jakości oferty edukacyjnej szkoły dzięki realizacji programu rozwojowego. Działania te miały pomóc w kreowaniu pozytywnego wizerunku ucznia, a w przyszłości umożliwiać kształcenie w renomowanych szkołach ponadgimnazjalnych.Grupę docelową projektu stanowiło 424 uczniów Gimnazjum nr 5 w Głogowie, którzy osią-gali słabe wyniki w nauce i cechowali się niską motywacją i problemami emocjonalnymi, w wielu przypadkach pochodzili z rodzin patologicznych. W grupie tej znaleźli się również uczniowie, którzy chcieli rozwijać swoje zdolności w naukach ścisłych i humanistycznych oraz na zajęciach artystycznych.

Zachęcamy, stwarzamy okazje, uczymyKoło Pitagorasa, Fizyki i Astronomii, Biologiczno-Ekologiczne, Wokalne, Webmasterów, Koło Krajoznawczo-Turystyczne, Recytatorskie, Literackie, Europejskie czy Koło Tańca Nowoczesnego – z takiej szerokiej oferty zajęć dodatkowych korzystali uczniowie, którzy chcieli uzyskać lepsze wyniki w nauce i wymagali wsparcia. Powstał także Szkolny Klub Przedsiębiorczości, Grupa Teatralna, Grupa Fanchemik i Grupa Młodzi Artyści. Udział w tych przedsięwzięciach pozwalał młodym ludziom pogłębiać wiedzę, stymulował logiczne myślenie, kształtował właściwe postawy społeczne i umiejętności adaptacji do zmieniającej się rzeczywistości, promował talenty i poszerzał horyzonty.Osobom przejawiającym trudności w nauce i zagrożonym niedostosowaniem społecz-nym oraz przedwczesnym opuszczeniem systemu oświaty zaproponowano zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, rozwijające kompetencje kluczowe (ze szczególnym uwzględnieniem ICT, przedsiębiorczości i nauk przyrodniczo-matematycznych), pasje i uzdolnienia, a także zapewniono opiekę pedagogiczno-psychologiczną. Dla uczniów z dysleksją i dysortografią zorganizowano dodatkowo zajęcia specjalistyczne.

Przygotowano także zajęcia profilaktyczno-psychologiczne, eliminujące zachowania destrukcyjne. Co dał projekt?Cel główny projektu został zrealizowany – wsparcie uzyskali uczniowie napotykający na bariery środowiskowe, ekonomiczne i zdrowotne. 424 osoby wzięły udział w zajęciach dodatkowych, dzięki którym mogły poprawić swoje wyniki w nauce na etapie gimnazjum oraz na dalszym etapie edukacji. Zorganizowano prawie 730 godzin zajęć pozalekcyjnych i 1130 godzin za-jęć pozaszkolnych. Uczestnicy wymagający dodatkowego wsparcia skorzystali z 280 godzin opieki psychologiczno-pedagogicznej. Pomoce i przybory szkolne, w które została doposażona baza dydaktyczna Gimnazjum nr 5 w Głogowie, pomogły rozwijać się i uzyskać lepsze wyniki w nauce uczestnikom projektu. Będą też służyły innym w kolejnych latach funkcjonowania szkoły. Placówka stała się bardziej atrakcyjna dla przyszłych uczniów, a to przełożyło się na większe zainteresowanie rekrutacją w 2011 roku. Realizacja dodatkowych zajęć przyczyniła się również do polepszenia relacji kadry pedagogicznej z rodzicami.

30 31

Mam nadzieję, że realizacja projektu zniweluje występujące dotychczas różnice w edukacji, zmieni na trwałe życie młodych ludzi, którzy w przyszłości skutecznie będą konkurować o miejsca na wyższych uczelniach, a w konsekwencji – tworzyć nową jakość w dorosłym życiu.Bożena Pawłowicz, koordynator projektu

Nowoczesna edukacja szansą młodych lubomierzan

Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych

Projektodawca: Gmina Lubomierz

Wartość projektu: 1 408 388 zł


32 33

Wartość zajęć pozalekcyjnych Gmina Lubomierz to jedna z najmniejszych i najuboższych gmin powiatu lwóweckiego. Wiele osób ma problem ze znalezieniem pracy i zapewnieniem bytu rodzinie. Często towarzyszą temu zjawiska patologiczne, nie służące wyrabianiu nawyków kształcenia u dzieci, zmniej-szające aspiracje oraz przyczyniające się do dziedziczenia negatywnych wzorców życiowych. Ze względów finansowych niewielu rodziców może zapewnić dzieciom dostęp do atrakcyjnych zajęć pozalekcyjnych, które uzupełniają wiedzę i umiejętności zdobywane w szkole. Celem projektu jest stworzenie warunków lepszego rozwoju i wyrównanie szans eduka-cyjnych dzięki wykorzystaniu nowoczesnych metod nauczania. Grupę docelową projektu stanowi 416 uczniów z Gminy Lubomierz (ze Szkoły Podstawowej w Lubomierzu i Pławnej oraz Zespołu Szkół w Lubomierzu). Są to zarówno uczniowie z zaległościami edukacyj-nymi, wymagający wsparcia w formie zajęć wyrównawczych i pomocy pedagogicznej, jak i uczniowie zdolni, zainteresowani pogłębianiem swojej wiedzy.

Rozwijamy i wyrównujemy poziom edukacjiW każdej szkole plan zajęć przedstawia się nieco inaczej, w zależności od potrzeb mło-dzieży. W ramach projektu przewidziano przeprowadzenie zajęć rozwijających zaintereso-

wania, np. przyrodnicze, matematyczne, informatyczne, techniczne, z języka polskiego, angielskiego i niemieckiego, edukację regionalną, koło teatralne i muzyczne, kabaret szkolny, koło młodych samorządowców i warsztaty komunikacji społecznej. Zajęcia wyrównawcze obejmują kształcenie zintegrowane, matematykę, zajęcia logopedyczne i psychologiczne.

Zakupiona platforma e-learningowa Moodle umożliwia dodatkową samodzielną edukację w dowolnym momencie oraz rozwija umiejętność wykorzystania najnowszych technologii informatycznych. Ponadto prowadzenie zajęć urozmaicają i uatrakcyjniają nowoczesne pomoce dydaktyczne, np. tablica interaktywna.Dodatkowo w każdej ze szkół biorących udział w projekcie organizowane są również wycieczki przyrodniczo-krajoznawcze i wyjazdy edukacyjne. Co daje projekt?Do końca okresu realizacji projektu w szkołach w Lubomierzu i Pławnej odbędzie się prawie 1730 godzin zajęć wyrównawczych i 2700 godzin zajęć rozwijających. Nauczyciele i uczniowie poznali zasady pracy na platformie e-learningowej, dzięki czemu łatwiej jest

przekazywać, przyswajać i utrwalać wiadomości, a to z kolei przekłada się na lepsze wyniki w nauce. Praca z nowoczesnymi pomocami dydaktycznymi (projektory multimedialne, kompasy, mikroskopy, preparaty czy bryły geometryczne) sprawia, że wiedza jest bardziej przystępna i zrozumiała. Natomiast zajęcia logopedyczne przyczyniają się do znacznej poprawy wymowy u dzieci, co jest niezwykle ważne w dalszej edukacji szkolnej. Przez 10 godzin tygodniowo dzieci korzystają również z pomocy psychologa. Uczniowie słabsi nadrabiają zaległości edukacyjne, a zdolniejsi pogłębiają swoją wiedzę i zainteresowania.

Istotne znaczenie ma także zmiana mentalna, jaką obserwuje się wśród uczestników projektu – zwiększają się ich aspiracje i poczucie własnej wartości, wykazują większe niż dotychczas zainteresowanie kontynuowaniem nauki.

34 35

Projekt wyróżnia kompleksowość wsparcia niezbędnego do rozwiązania zdiagnozowanych problemów i pełnego zrealizowania Programu Rozwoju Powiatowego Zespołu Szkół nr 1 w Trzebnicy. Uzyskane efekty to zarówno lepsze przygotowanie uczestników do egzaminów zewnętrznych i wyboru ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej, jak i rozwój uczniowskich pasji oraz sprawności fizycznej – rozwój zrówno-ważony. Szczególne, długofalowe znaczenie ma wdrożenie kompleksowego oprogramowania do zarządzania różnymi obszarami szkoły oraz nowoczesnych metod nauczania opartych na ICT, dzięki doposażeniu w komputery i multimedia. Realizacja projektu to start uczestników i szkoły w wyższą jakość oraz w lepszą przyszłość.Danuta Szuber, koordynator projektu

Kształcąc nowocześnie, równamy szanse

Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszenie różnic w jakości usług edukacyjnych

Projektodawca: Powiat Trzebnicki – Powiatowy Zespół Szkół nr 1 w Trzebnicy



36 37

Równe szanse dla wszystkich uczniówPomysł na projekt powstał po wnikliwej analizie wyników badań, jakie przeprowa-dzono wśród uczniów Powiatowego Zespołu Szkół nr 1 w Trzebnicy. Na ich podstawie stwierdzono niski poziom opanowania kompetencji kluczowych, ustalono też, że brak określonej ścieżki rozwoju edukacyjno-zawodowego oraz atrakcyjnej oferty spędzania czasu wolnego u wielu z nich wywołuje niskie poczucie własnej wartości, co z kolei skutkuje problemami w nauce i częstym opuszczaniem lekcji. Nisko oceniono umie-jętność komunikowania się młodzieży, tak w językach obcych, jak i w ojczystym, a także zdolność do zastosowania wiedzy z nauk ścisłych w rozwiązywaniu zadań. W efekcie uczniowie osiągali niezadowalające wyniki z egzaminów, czym zmniejszali swoje szanse na zdobycie lepszego wykształcenia.

Wszechstronny rozwój uczniów utrudniała także skromna oferta zajęć pozalekcyjnych. Ponadto szkoła nie posiadała narzędzi efektywnego zarządzania i komunikacji, które wykorzystywałyby nowoczesny sprzęt informatyczny. Z badań przeprowadzonych wśród pracowników wynikało, że większość z nich chciałaby podnieść swoje kompetencje w tym zakresie i wdrożyć innowacyjne technologie.

Celem projektu jest poprawa jakości kształcenia w Powiatowym Zespole Szkół nr 1 w Trzebnicy. Uczniowie zwiększają stopień opanowania kompetencji kluczowych, roz-

poznają własne predyspozycje i uczą się umiejętnie planować ścieżkę swojej kariery zawodowej. Dodatkowo wzbogacona została oferta spędzania czasu wolnego, wdrożone są także narzędzia do efektywnego zarządzania szkołą, np. e-dziennik.

Grupę docelową projektu stanowi 638 uczniów – 435 dziewcząt i 203 chłopców – oraz 55 pracowników Liceum Ogólnokształcącego im. II Armii Wojska Polskiego oraz Powiatowego Gimnazjum Sportowo-Językowego w Trzebnicy.

Stwarzamy młodzieży nowe możliwościW ramach projektu prowadzone są bezpłatne zajęcia pozalekcyjne oraz doradztwo zawodowe. Młodzież pogłębia wiedzę w zakresie języka polskiego i szeroko pojętej komunikacji społecznej na zajęciach literackich, dziennikarskich, teatralnych, histo-rycznych i wiedzy o społeczeństwie. Dokształca się także z języka angielskiego i nie-mieckiego. Ponadto lekcje matematyki, fizyki, informatyki, chemii, biologii i geografii organizowane są w pracowniach komputerowych i laboratoriach na wyższych uczel-niach we Wrocławiu. Przyswajanie wiedzy ułatwiają zakupione komputery i programy multimedialne, które pozwalają na przekazywanie informacji w atrakcyjny sposób. Grupy dziennikarskie wyposażono w dyktafony, aparat fotograficzny oraz materiały potrzebne do wydawania gazetki, a grupę teatralną w odpowiednie stroje. W auli szkolnej wystawiane są sztuki teatralne.

Decydując się na udział w projekcie literackim chciałam uzyskać jak najlepsze przygoto-wanie do matury z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Wiedziałam, że dodat-kowe spotkania pomogą mi lepiej zrozumieć wiele rzeczy związanych z teorią literatury, jak również rozwiną umiejętność pisania i rozwiązywania zadań o wyższym stopniu trudności niż te, które omawiamy na lekcjach języka polskiego. Cieszę się, że mogłam wziąć udział w projekcie i na pewno jeszcze raz skorzystałabym z takiej okazji – Natalia Ziętkiewicz, kl. IIa LO.

Dzięki udziałowi w zawodach i grach zespołowych uczniowie i uczennice mogą rozwijać swoje umiejętności interpersonalne. Takie formy aktywnego spędzania czasu wolnego równoważą wysiłek intelektualny, zachęcają do uprawiania sportów i kształtują właściwą postawę wobec zdrowia. Sala gimnastyczna została doposażona w piłki, nagłośnienie i przybory do zajęć fitness.

Wszystkim nam – prowadzącym zajęcia i uczestnikom – zależało na wykazywaniu się umiejętnością pracy w zespole, wzroście pewności siebie oraz poprawie umiejętności komunikacyjnych. Poprzez grę z koleżankami i kolegami z grupy równoległej młodzież kształtowała zdolność konstruktywnego porozumiewania się między sobą. Świadome współdziałanie prowadziło do samorealizacji i zachęcało do uprawiania sportów – Jarosław Jeżewski i Andrzej Stęplowski, prowadzący zajęcia.

Co daje projekt?Dzięki udziałowi w projekcie młodzież nie tylko zyskuje niezbędną do dalszej edukacji wiedzę oraz rozwija swoje umiejętności, ale także rozpoznaje własne zdolności i zainte-resowania, uczy się pracy w grupie i organizowania sobie czasu wolnego. W rezultacie młodzi ludzie stają się bardziej pewni siebie, co pomaga im w planowaniu dalszej drogi rozwoju i wyrównuje ich szanse edukacyjne w stosunku do rówieśników z większych miast.W ramach projektu powstał także Szkolny Ośrodek Kariery, który pomaga w diagnozie predyspozycji, zainteresowań i umiejętności uczestników, w planowaniu kariery eduka-cyjno-zawodowej zgodnej z potrzebami lokalnego rynku pracy – uczniowie korzystają z warsztatów i konsultacji z doradcą zawodowym. Przeszkoleni nauczyciele i personel administracyjny wdrożyli kompleksowe oprogramo-wanie do zarządzania różnymi obszarami szkoły Uczniowie Optivum NET, obejmujące: Sekretariat Optivum NET, Dziennik lekcyjny Optivum NET, Moduł analiz, Moduł lekcyjny i Witrynę dla rodziców. Pozwoliło to między innymi na wprowadzenie elektronicznego dziennika lekcyjnego jako jedynej formy dokumentowania przebiegu nauczania oraz usprawnienie wymiany informacji z uczniami i rodzicami. Wszystkie podjęte działania mają – bezpośrednio i pośrednio – pomóc uczniom w ich własnych staraniach, pro-wadzących do osiągnięcia jak najlepszego wykształcenia i rozwijania swoich zdolności w najróżniejszych dziedzinach.

38 39

Realizacja projektu jest dla mnie kolejną szansą spełniania misji edukacyjnej. Konsekwentne promowanie nowoczesnych metod nauczania, radość uczenia inaczej niż dotychczas i stosowanie oceniania kształtującego, czyli wspierającego – to rzeczywiście najbardziej obiecujący kierunek reformowania praktyki dydaktycznej. Najważniejsi są bowiem uczniowie, którzy naprawdę odnoszą sukcesy na miarę swoich możliwości, bo przecież uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia. I o to chodzi!Anna Szywała, koordynator projektu

Szkoła sukcesu


Projektodawca: Firma Szkoleniowo-Doradcza Anna Szywała ze Świdnicy

Partnerzy: Gmina Dzierżoniów, Gmina Jaworzyna Śląska, Stowarzyszenie „Nasze dzieci – wspólna szkoła”



40 41

Większe szanse dla uczniówWśród uczniów gmin Dzierżoniów, Żarów i Jaworzyna Śląska przeprowadzono badania, z których wynika konieczność podnoszenia motywacji do nauki, wzbogacania oferty edukacyjnej i niwelowania barier geograficznych, ekonomicznych oraz społecznych. Pomóc w tym ma wdrażanie programów rozwojowych szkół, uwzględniających indy-widualne potrzeby i możliwości psychofizyczne każdego ucznia.Dlatego głównym celem projektu jest wyrównanie szans edukacyjnych dzieci, pod-niesienie atrakcyjności i jakości oferty dydaktycznej w pięciu szkołach podstawowych – z Gminy Dzierżoniów: Zespół Szkolno-Przedszkolny w Mościsku, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Ostroszowicach i Szkoła Podstawowa w Piławie Dolnej, z Gminy Jaworzyna Śląska – Szkoła Podstawowa w Pastuchowie, a z Gminy Żarów – Szkoła Podstawowa w Zastrużu.Grupę docelową stanowi 389 uczniów i 65 nauczycieli.

Pomagamy osiągać sukcesyDzieci uczestniczą w dodatkowych zajęciach, rozwijających umiejętności z zakresu nauk matematyczno-przyrodniczych, języka polskiego, języków obcych i informatyki.

Uczniowie dowiadują się, jak wykorzystywać nowoczesne technologie informatyczne i innowacyjne narzędzia matematyczne i przyrodnicze w edukacji i życiu codziennym. Przewidziane są także dodatkowe zajęcia sportowe, a na warsztatach teatralnych, tanecz-nych, plastycznych i wokalnych uczniowie rozwijają talenty i zainteresowania artystyczne.Warsztaty socjoterapeutyczne korygują zaburzenia zachowania, a także wspomagają rozwój osobisty i społeczny. Niwelowanie braków edukacyjnych, motywowanie do działania oraz wyrabianie poczucia własnej wartości – to z kolei główne cele zajęć wyrównawczych.

Zajęcia cieszą się ogromnym powodzeniem wśród dzieci, nauczycieli i rodziców. Prowadzący stosują innowacyjne i atrakcyjne metody nauczania, a także ocenianie kształtujące. Oceny opisowe zyskały dużą aprobatę uczniów, motywują ich do pra-cy, dając jednocześnie poczucie satysfakcji. Spotkania prowadzone przez starannie dobranych specjalistów (psychologów, pedagogów, socjologów, socjoterapeutów) pomagają w kształtowaniu młodych osobowości. Dzięki udziałowi w projekcie wzrasta świadomość przynależności do społeczności szkolnej. Uczniowie uzyskali zdecydowanie wyższe wyniki na sprawdzianie po klasie VI, nastąpił rozwój kreatywności i poczucia odpowiedzialności, otwartości, tolerancji i zrozumienia poglądów innych osób. Uczą się

również efektywnego współdziałania w grupie, zarządzania informacjami, planowania własnej pracy i dokonywania adekwatnej samooceny. Szkoły otrzymały też pomoce dydaktyczne, które umożliwiają efektywniej i ciekawiej przyswajać wiedzę. Będą z nich mogły korzystać również dzieci w kolejnych latach funkcjonowania szkół. Zdobyta wie-dza, nowe umiejętności i zmiana postaw wychodzi poza sale lekcyjne i teren szkoły.Jednym z ważnych elementów projektu jest program doskonalenia zawodowego na-uczycieli. Szkolenia kadry pedagogicznej, prowadzone przez wybitnych specjalistów, tworzą kompleksowy zespół działań uzupełniających się wzajemnie.

Co daje projekt?87% badanych rodziców w ankietach ewaluacyjnych, przeprowadzonych po drugim semestrze zajęć, bardzo dobrze oceniło projekt. Podkreślili korzyści, jakie daje dzieciom udział w zajęciach, m.in: lepsze wyniki w nauce, rozbudzenie nowych zainteresowań, wzrost wiary we własne siły i motywacji do nauki, lepsze relacje z rówieśnikami.Zdecydowana większość uczniów deklaruje chęć ponownego udziału w podobnych za-jęciach. Starsi z nich zauważają ponadto możliwość wykorzystania w praktyce nabytej

wiedzy i opanowanych umiejętności. Nauczyciele, którzy biorą udział w projekcie, również oceniają go bardzo pozytywnie.Projekt Szkoła Sukcesu służy wszystkim – uczniom, bo ugruntowuje ich poczucie własnej wartości, rodzicom, bo widzą efekty pracy swoich pociech, oraz nauczycielom, gdyż otrzymują potwierdzenie, że ich praca ma sens – Małgorzata Kluska, nauczy-cielka z Zastruża.

42 43

Projekt przyniósł wiele dobrego szkołom i dzieciom, które chętnie korzystają z proponowanych zajęć i rozwijają swoje zainteresowania. Cieszymy się, że znaleźliśmy sposób na poprawę sytuacji edukacyjnej w naszej gminie.Barbara Moszczyńska, koordynator projektu

Super szkoły


Projektodawca: Gmina Brzeg Dolny

Wartość projektu: 906 830 zł


44 45

Rozwój i samorealizacja uczniów Projekt powstał w odpowiedzi na zdiagnozowany problem, jakim był niski poziom opa-nowania kompetencji kluczowych wśród części uczniów z Gminy Brzeg Dolny. Szkoły nie zapewniały im wystarczającej oferty zajęć pozalekcyjnych, m.in. w zakresie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, informatyki i języków obcych. Ograniczone możliwości pozaszkolnego kształcenia oraz rozwijania pasji i zainteresowań dodatkowo utrudniały rozwój.Brak pełnego doradztwa edukacyjno-zawodowego dla uczniów ostatnich klas szkół pod-stawowych i gimnazjów mógł skutkować nietrafionym, często przypadkowym wyborem następnej szkoły. Z drugiej strony pojawiają się bariery ekonomiczno-społeczne, niskie dochody w rodzinie, słaba samoocena i wynikający z tego brak motywacji do nauki. Opiekunowie, zajęci pracą zawodową, często nie pomagają dzieciom w podejmowaniu nowych wyzwań.Głównym celem projektu jest wyrównanie szans edukacyjnych uczennic i uczniów z Gminy Brzeg Dolny, zmniejszenie dysproporcji w ich osiągnięciach, podnoszenie jakości kształcenia

dzięki wzbogaceniu oferty szkolnej ukierunkowanej na rozwój kompetencji kluczowych oraz przeprowadzenie warsztatów psychologiczno-pedagogicznych dla rodziców rozwi-jających umiejętności wychowawcze.Grupę docelową projektu stanowi 450 uczennic i uczniów szkół podstawowych i gimna-zjum oraz 30 rodziców z Gminy Brzeg Dolny. Do udziału w zajęciach zostali wytypowani uczniowie z problemami w nauce i zachowaniu, zagrożeni przedwczesnym wypadnięciem z systemu oświaty, a także uzdolnieni o ograniczonych możliwościach rozwoju własnego potencjału. Stwarzamy nowe możliwościDzięki realizacji projektu uczniowie korzystają z zajęć dydaktyczno-wyrównawczych z języka polskiego (Mój ojczysty język) oraz matematyki (Chcę rachować). Dzieciom i młodzieży, u których zdiagnozowano wady wymowy, zapewniono wsparcie logopedy, natomiast te z trudnościami szkolnymi oraz zaburzeniami rozwoju percepcyjno-motorycznego objęto terapią pedagogiczną. Gimnazjaliści mogą skorzystać z warsztatów relaksacyjno-wyciszają-

cych i Gimnastyki mózgu, które przyczyniają się do ich rozwoju intelektualnego, przedstawić metody panowania nad emocjami i stresem oraz ćwiczenia ułatwiające koncentrację uwagi. W szkołach objętych projektem realizowane są zajęcia pozalekcyjne, rozwijające kom-petencje kluczowe, podzielone na 6 modułów: 1. Młody Filolog – czytanie, pisanie, rozumienie tekstu ze słuchu, sprawne mówienie,2. Młody Informatyk – technologie ICT,3. Młody Pitagoras – logika i matematyka,4. Einstein Dolnobrzeski – fizyka i eksperymenty,5. Z przyrodą za pan brat – ekologia,6. Tlen czy azot – laboratorium chemiczne.Zajęcia usprawniają i uatrakcyjniają zakupione nowoczesne pomoce dydaktyczne oraz sprzęt, m.in. tablice interaktywne, programy do grafiki, mikroskopy z kamerami, rzutniki i odtwarzacze DVD. Ciekawym i bardzo lubianym przez uczniów sposobem na zdobywanie wiedzy są także wycieczki przyrodniczo-edukacyjne do Karkonoskiego Parku Narodowego, Rezerwatu Śnieżnik w Międzygórzu i Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie, na Festiwal Nauki we Wrocławiu oraz na Politechnikę Wrocławską.Uczniowie klas szóstych szkół podstawowych i gimnazjaliści mają możliwość korzystania z doradztwa zawodowego, co pomaga im podjąć właściwe decyzje dotyczące wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej. Rodzice pogłębiają swoją wiedzę, uczestnicząc w warsztatach, których tematem jest proces wychowywania dzieci. Zajęcia te, prowadzone przez psychologa i pedagoga, uświadamiają im, jak ważne jest zaangażowanie w edukację swoich pociech. Co daje projekt?Realizacja projektu przyczynia się do rozwinięcia kompetencji kluczowych uczniów i wy-równania ich szans edukacyjnych. Nastąpiła poprawa jakości oferowanych w szkołach zajęć pozalekcyjnych dzięki zakupionym pomocom dydaktycznym, które będą służyły dzieciom i nauczycielom również w kolejnych latach funkcjonowania placówek. Dzięki zajęciom rozwijającym zainteresowania młodzież rozpoznaje swoje predyspozycje, a doradztwo edukacyjno-zawodowe, prowadzone w ramach projektu, pozwala na świadomy wybór dalszej ścieżki rozwoju uczniów. Warsztaty dla rodziców przyczyniają się do wzrostu ich wiedzy o potrzebach dziecka, przez co następuje poprawa ich wzajemnych relacji.

46 47

Pracując w latach 1998-2006 jako nauczyciel w szkole dla dorosłych, widziałam wszystkie problemy, z jakimi borykali się słuchacze: trudności połączenia pracy zawodowej i obowiązków domowych z uczęszczaniem do szkoły, problemy z dojazdami, zwłaszcza osób mieszkających poza Jelenia Górą, problemy finansowe oraz stres związany z podejmowaniem nauki przez osoby mające długą przerwę w uczeniu się. Kibicowałam zwłaszcza osobom starszym, które z ogromnym zapałem przystępowały do nauki po wielu latach, często nie pamiętając wiele z dawnych lat szkolnych lub po prostu posiadając już „nieaktualną” wiedzę (informatyka, fizyka, chemia). Wraz z dyrektorką szkoły i całą kadrą zastanawialiśmy się, jak zmotywować tych ludzi do nauki, jak przekonać ich, że warto się uczyć i jak pomóc im pokonać bariery finansowe. Pisząc projekt „Dobre licea dla dorosłych w Jeleniej Górze” wykorzystaliśmy posiadaną przez nas wiedzę. Myślę, że właśnie dlatego jest on tak pozytywnie odbierany przez naszych beneficjentów, a my, realizatorzy, widzimy osiągane rezultaty i możemy mieć satysfakcję z dobrze prowadzonego projektu.Barbara Janic, koordynator projektu

Dobre licea dla dorosłych w Jeleniej Górze

Działanie 9.3 Upowszechnienie formalnego kształcenia ustawicznego w formach szkolnych

Projektodawca: Prywatne Centrum Kształcenia Kadr w Jeleniej Górze



48 49

Otwarte drzwi dla dorosłych, którzy chcą się uczyćLicea Ogólnokształcące dla Dorosłych w Prywatnym Centrum Kształcenia Kadr w Jeleniej Górze powstały w 1999 roku. Podejmują w nich naukę dorośli po szkole podstawowej lub gimnazjum oraz szkole zawodowej.Praca, opieka nad dziećmi, brak środków finansowych, brak nawyku i umiejętności uczenia się, a także uwarunkowania psychologiczne – to najczęstsze bariery utrud-niające osobom dojrzałym powrót do szkoły średniej. Nawet jeśli podejmują takie wyzwanie, to nie każdy jest w stanie kontynuować naukę przez dwa lub trzy lata. Szkoły dla dorosłych często borykają się z problemem, jak zmotywować i utrzymać swoich słuchaczy.Za cel projektu przyjęto poprawę dostępu do edukacji mieszkańców powiatu jelenio-górskiego poprzez realizację bezpłatnych zajęć w LO lub LOU dla dorosłych w Jeleniej Górze. Dodatkowym celem jest poprawa jakości kształcenia w zaocznych liceach ogól-nokształcących dla dorosłych poprzez wprowadzenie innowacyjnych metod nauczania w postaci e-learningu i multimediów.

Grupę docelową stanowi 50 kobiet i mężczyzn: osoby w wieku 25-64 lata oraz młodzież w wieku 18-24 lata, która nie uczy się w szkołach dziennych. Wszyscy z własnej inicjatywy zgłosili chęć podjęcia nauki. Wsparciem objęto także aktualnych słuchaczy LO i LOU dla dorosłych w Jeleniej Górze.

Kształcimy ustawicznieW ramach projektu zatrudniono w szkole pedagoga-doradcę rozwoju osobistego i zawodo-wego. Podczas indywidualnych konsultacji uczestnicy rozmawiają o swoich problemach zwią-zanych z nauką, pracą lub jej poszukiwaniem, a także konfliktami w rodzinie. Mają również możliwość rozpoznania swoich zdolności i umiejętności. Uczą się, jak prawidłowo napisać CV i list motywacyjny, a także jak przygotować się do rozmów kwalifikacyjnych z potencjalnymi pracodawcami. Doradca motywuje do nauki, daje wsparcie w trudnych sytuacjach życiowych, pokazuje, w jaki sposób realizować swoje cele nawet przy braku poparcia ze strony otoczenia. Na potrzeby projektu zakupiono oprogramowanie multimedialne do zajęć z biologii, chemii, fizyki, matematyki, przedsiębiorczości oraz do nauki języków obcych, a także komplety

podręczników, słowników i atlasów, z których część wypożyczana jest słuchaczom. Spo-sób prezentacji treści, ilustracje, filmy, symulacje i trójwymiarowe animacje pomagają przyswajać wiedzę niezwykle szybko i efektywnie. Dzięki platformie informatycznej Moodle słuchacze mają możliwość korzystania z in-nowacyjnej formy kształcenia, jaką jest e-learning. Wszystkie potrzebne materiały zgromadzono w jednym miejscu, są więc uporządkowane i dostępne przez całą dobę, co pozwala na naukę w dowolnym czasie. Nauczyciel ma wgląd w prace słuchaczy, może je oceniać i komentować. Korzystanie z platformy jest proste i ma wiele zalet, między innymi pozwala na wielokrotne powtórki, a zatem na utrwalanie materiału.Dojazd na zajęcia dla części uczestników projektu jest zapewniony, a innym zwracany jest jego koszt.

Co daje projekt?Z badań przeprowadzonych wśród słuchaczy wynika, że nastąpił u nich wzrost umiejęt-ności uczenia się, poprawa samooceny, a także zwiększyła się ich motywacja do samo-

doskonalenia. Drugi rok realizacji projektu pokazuje, jak ważne dla efektów nauczania są wszystkie zaplanowane działania.Udział w projekcie dał mi możliwość rozwoju osobistego i wzmocnił moje poczucie warto-ści. Pokazał mi moje możliwości w radzeniu sobie w życiu i dobrym organizowaniu czasu. Zaczęłam się cieszyć życiem dzięki dobremu podejściu nauczycieli do uczenia oraz miłej atmosferze w szkole. Mam lepszy kontakt z ludźmi. Będę mogła podjąć pracę związaną z moimi pragnieniami. Po skończeniu tej szkoły będę mogła dokształcić się w kierunku, który mnie interesuje – Genowefa Gontarz, LOU. Według dyrektora Grzegorza Lustyka projekt daje satysfakcję z umożliwienia nauki osobom, które z różnych przyczyn przerwały edukację, zagrożonym wykluczeniem spo-łecznym, pochodzącym z obszarów o utrudnionym dostępie do placówek edukacyjnych oraz osobom o obniżonym statusie materialnym. Dodatkowym atutem jest integracja słuchaczy poprzez działania okołoedukacyjne, np. wspólne wyjścia do teatru.

50 51

Projekt cieszył się dużą popularnością wśród nauczycieli. Pozwolił im zdobyć kwalifikacje, dzięki którym będą mogli kreatywnie prowadzić zajęcia z uczniami. Mam nadzieję, że tematyka zaproponowanych szkoleń przyczyniła się do realizacji lekcji w sposób bardziej efektywny, a także do zrozumienia zachowań uczniów. Chciałabym, żeby zdobyta wiedza pozwoliła nauczycielom wydobyć z uczniów to, co w nich najlepsze – odkryć ich talenty.Anna Zalewska, koordynator projektu

Kreatywny nauczyciel – kluczem do sukcesu ucznia

Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Projektodawca: Firma BOW Polska Sp. z o.o., od 1.01.2011 w składzie Instytutu Organizacji Przedsiębiorstw i Technik Informacyjnych „InBIT Sp. z o.o.”



52 53

Optymalny dobór metod nauczaniaBadania, jakie wnioskodawca przeprowadził przed przystąpieniem do realizacji projektu, wykazały, że większość nauczycieli przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjalnych i po-nadgimnazjalnych z powiatów: zgorzeleckiego, lubańskiego, bolesławieckiego, jeleniogór-skiego i lwóweckiego nie posiadała dostatecznej wiedzy na temat efektywnego prowadzenia zajęć z dziećmi i młodzieżą o szczególnych potrzebach edukacyjnych, np. z ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) i FAS (zespół alkoholowy płodu), dysleksją, uzależnionymi, jak również ze szczególnie uzdolnionymi. Większość badanych nie miała także wystarczających umiejętności efektywnego wykorzystania komputera w praktyce szkolnej, komunikowania się z uczniami i rozwiązywania konfliktów w grupie ani pomysłów na zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży, tak by był on formą wspierania ich rozwoju. Kolejnym problemem były także wysokie ceny szkoleń warsztatów KLANZA (Klub Animatorów Zabaw). Dlatego głównym celem projektu było przygotowanie nauczycieli do prowadzenia zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych z zastosowaniem optymalnie dobranych metod nauczania do potrzeb uczniów.

Grupę docelową stanowiło 55 nauczycieli i pracowników dydaktycznych szkół i placówek oświatowych z powiatów: zgorzeleckiego, lubańskiego, bolesławieckiego, jeleniogórskiego i lwóweckiego.

Kreatywne nauczanieWeekendowe szkolenia podzielono na cztery moduły:- praca z dziećmi o szczególnych potrzebach edukacyjnych (m.in. ADHD, dysleksja, FAS, uzależnienia oraz potrzeby uczniów zdolnych), - technologia informacyjna w praktyce szkolnej (m.in. przygotowywanie i wykorzystywanie prezentacji multimedialnych, tworzenie stron internetowych oraz stosowanie grafiki komputerowej w codziennych zajęciach z uczniami),- nauczyciel z klasą (asertywność w pracy, skuteczne metody komunikacji i radzenia sobie ze stresem, sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie, a także przykłady ciekawych form spędzania czasu wolnego dla uczniów),- warsztaty z KLANZĄ (metody pedagogiki zabawy w pracy z uczniem).

Od dłuższego czasu chciałam skorzystać z warsztatów (…) KLANZA. Słyszałam, że są to zajęcia prowadzone profesjonalnie, a zdobyta wiedza jest niezwykle przydatna w pracy nauczyciela. (…) Dzięki projektowi mogłam wziąć udział w zajęciach, które dostarczyły mi wiedzy o nowoczesnych formach nauczania i umiejętności przydatnych w wychowaniu i animacji społeczno-kulturalnej. Pomimo ukończenia studiów kierunkowych nie potra-fiłam wykorzystać w codziennej pracy zabaw ruchowych z zastosowaniem rekwizytów i muzyki. Skorzystałam na tym nie tylko ja, ale przede wszystkim moi uczniowie. Mam nadzieję, że w przyszłości będzie realizowanych więcej tego typu projektów – pani Hanna, uczestniczka projektu.

Przeszkoleni nauczycieleUczestnicy projektu nauczyli się rozpoznawania i diagnozowania objawów ADHD i FAS, a także przygotowania i stosowania odpowiednich metod w pracy z dziećmi szczególnie uzdolnionymi i utalentowanymi. Opanowali sposoby skutecznej komunikacji i asertyw-ności, rozwiązywania problemów w grupie oraz radzenia sobie ze stresem. Nauczyli się,

jak wykorzystać metody pedagogiki zabawy w pracy oraz jak rozwijać zainteresowania uczniów, proponując ciekawe i aktywne sposoby spędzania wolnego czasu.Na warsztatach nauczyciele dowiedzieli się także, jak praktycznie wykorzystywać możli-wości nowoczesnego sprzętu informatycznego na lekcjach (m.in. opanowali umiejętność tworzenia i publikowania stron internetowych oraz zgłębiali tajniki grafiki komputero-wej), a także w jaki sposób opracować scenariusze i konspekty zajęć z uwzględnieniem poznanych metod nauczania. Efektem udziału nauczycieli w projekcie jest także wzrost poziomu motywacji do pracy, poczucia własnej wartości i ambicji zawodowych oraz przełamanie stereotypów dotyczą-cych dzieci z ADHD i FAS. Najbardziej skorzystają na tym dzieci.

54 55

Realizacja projektu „Trzebnicka e-oświata” miała na celu unowocześnienie szkół oraz dostosowanie warunków zarządzania do współczesnych standardów i potrzeb nowego pokolenia rodziców i nauczycieli. Korzystanie z platformy edukacyjnej, zarówno przez rodziców, jak i przez nauczycieli, zmniejszy koszty kontroli obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, przesyłania komunikatów w formie pisemnej, zarządzeń, ogłoszeń, wielokrotnego drukowania arkuszy organizacyjnych. Projekt został zakończony pełnym sukcesem.Paweł Ziembiński, koordynator projektu

Trzebnicka e-oświata

Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty

Projektodawca: Gmina Trzebnica



56 57

Edukacja nauczycieliNowoczesne oprogramowanie komputerowe od wielu lat jest wykorzystywane przy obsłudze sekretariatu i biblioteki w szkołach Gminy Trzebnica. Aby usprawnić pracę administracji, wymianę informacji oraz poprawić jakość kształcenia, podjęto działania zmierzające do wdrożenia kolejnych nowoczesnych technologii. Trzebnicka e-oświata zakładała wdrożenie elektronicznego dziennika i cyfrowej platformy edukacyjnej w sze-ściu szkołach, a także przeszkolenie kadry dydaktycznej, zarządczej i administracyjnej. Grupę docelową projektu stanowiło 126 nauczycieli i innych pracowników oświaty z gminy Trzebnica.

Wdrażamy nowe technologieNa szkoleniach kadra pedagogiczna i zarządzająca zapoznała się z możliwościami efek-tywnego wykorzystania dziennika elektronicznego. Aplikacja wyposażona jest w mecha-nizm analizowania zapisów, co pozwala automatycznie uzyskiwać informacje o przebiegu realizacji programów nauczania, osiągnięciach uczniów, frekwencji czy ich zachowaniu. Współczesny rodzic poszukuje takiej szkoły, która najlepiej spełni jego oczekiwania. Na-

czelnym zadaniem polskiego systemu edukacji staje się więc umożliwienie rodzicom łatwego dostępu do informacji. Dzięki komputeryzacji szkoły oraz wprowadzeniu nowoczesnego oprogramowania rodzic może wirtualnie odwiedzić szkołę w każdej chwili, z każdego miej-sca. Za pomocą internetu może sprawdzić, czy dziecko jest w szkole, czy przygotowało się do lekcji, jaką ocenę otrzymało z odpowiedzi ustnej, sprawdzianu, zadania czy kartkówki. Jednym z programów gwarantujących stały dostęp do informacji jest właśnie e-dziennik – Grażyna Kantecka, uczestniczka projektu, dyrektorka jednej z trzebnickich szkół.Podczas szkoleń omówione zostały także inne, przydatne w codziennej pracy narzędzia: Platforma Optivum NET (wykorzystywana m.in. w kontaktach z organem prowadzącym), bazy danych czy aplikacje typu Arkusz Optivum, Plan Lekcji Optivum i Zastępstwa Opti-vum. Kadra administracyjna z kolei poznawała zasady współdziałania elektronicznego dziennika z programami Sekretariat Optivum i Plan Lekcji Optivum. Omówiono także sposoby prowadzenia centrum informacyjnego szkoły na platformie edukacyjnej Fronter, wspierającej proces dydaktyczny, oraz możliwości korzystania z różnorodnych form komu-nikacji elektronicznej. Tematyka spotkań obejmowała również zaawansowane możliwości pakietu biurowego MS Office.

Co dał projekt?Dzięki realizacji projektu 126 pracowników trzebnickiej oświaty nauczyło się posługiwać elektronicznym dziennikiem i platformą edukacyjną. Proces zarządzania i administrowania placówkami został usprawniony. Poprawiła się także komunikacja i wymiana informacji pomiędzy szkołami a rodzicami. Wdrożenie pełnego pakietu narzędzi „Fronter” oraz sprawna obsługa elektronicznej bazy danych wszystkich szkół na terenie Gminy Trzebnica pozwala usprawnić zarządzanie fi-nansami, procesami administrowania placówką, zasobami bibliotek i pomocy szkolnych, procesem rekrutacji do szkół na wszystkich poziomach kształcenia, kontroli obowiązku szkolnego i nauki, wymiany kadry nauczycielskiej, zasobów materialnych i niematerialnych, opiniowania arkuszy organizacyjnych praktycznie wszystkimi dziedzinami funkcjonowania szkoły. Ponadto zapewnia otwarty dostęp do zasobów informacyjnych wszystkim miesz-kańcom gminy – Marek Długozima, burmistrz Gminy Trzebnica.

58 59

Uczniowie z zainteresowaniem przyjęli indeksy, w których zdobywali zaliczenia. Niezwykłą frajdę sprawiło im to, że mogli zaprezentować swoje najlepsze prace, opowiedzieć o nich publicznie. Poczuli się jak studenci, którzy muszą starać się o wpisy do indeksu, a następnie, po ich uzyskaniu, zdać przed komisją egzamin – obronić pracę dyplomową, aby uzyskać certyfikat – dyplom ukończenia warsztatów. Podobało im się także to, że za każdym razem zajęcia odbywały się w innym miejscu, że były różnorodne, że dzięki nim dowiedzieli się czegoś o so-bie i swoich zdolnościach. Większość z nich zaczęła się bardziej interesować rękodziełem i wykorzystuje nabyte umiejętności w praktyce.Alicja Sławińska, koordynator projektu

Jesteśmy świadomi wartości edukacji!

Działanie 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich

Projektodawca: Gmina Stara Kamienica – Gimnazjum w Starej Kamienicy



60 61

Edukacja trwa całe życieBrak świadomości tego, jak ważne jest kształcenie przez całe życie, to problem, który zdiagnozowano wśród mieszkańców Gminy Stara Kamienica. W odpowiedzi powstał projekt Jesteśmy świadomi wartości edukacji!Celem przedsięwzięcia było uświadomienie lokalnemu środowisku potrzeby rozwoju edukacji na terenach wiejskich i płynących z tego korzyści oraz utworzenie Lokalnego Uniwersytetu Ludowego Gminy Stara Kamienica, gdzie mieszkańcy mogliby odkry-wać i rozwijać swoje talenty. Założeniem projektu był również wzrost integracji tej społeczności.Grupę docelową stanowiło 45 dziewczynek i chłopców ze szkół w Gminie Stara Kamie-nica, po 15 uczniów ze szkół podstawowych w Kopańcu i Barcinku oraz Gimnazjum w Starej Kamienicy.

Uczymy przez zabawęPierwsze warsztaty w Starej Kamienicy zorganizowano w czterech modułach: dzien-nikarsko-fotograficznym, artystyczno-tanecznym, aktorskim i muzycznym. Uczniowie tworzyli układy taneczne, kompozycje muzyczne i małe formy teatralne. Wzięli udział w warsztatach dziennikarskich, fotograficznych i teatralnych, malowali także obrazy olejne. Uczestniczyłem w warsztatach teatralnych prowadzonych przez aktora teatralnego i filmowego – Włodzimierza Dyłę, który opowiadał nam, czym jest prawdziwe aktor-stwo. Uświadomił nam, że zawód ten niesie ze sobą wiele wyrzeczeń i wcale nie jest taki prosty i przyjemny, na jaki wygląda. Mimo tego wysiłku gra aktorska daje bardzo dużo satysfakcji – wypowiedź ucznia-uczestnika warsztatów.Kolejne spotkania warsztatowe odbyły się w świetlicy wiejskiej w Chromcu, a popro-wadziły je Baby Izerskie, lokalne artystki, które zajmują się rękodziełem ludowym. Uczniowie dowiedzieli się, na czym polega sztuka decoupage’u (czyli ozdabiania przedmiotów za pomocą wzoru wyciętego z papierowych serwetek), filcowania (czyli spilśniania wełny na mokro i wykonywania z niej przedmiotów codziennego użytku), tworzenia mozaiki szklanej oraz ozdabiania bombek. Każdy uczeń wybrał najbardziej odpowiednią dla siebie dziedzinę sztuki i wykonał pracę, którą można było potem podziwiać na wystawie. Zaliczenia z poszczególnych warsztatów zostały odnotowane w indeksach Lokalnego Uniwersytetu Ludowego przy Gimnazjum w Starej Kamienicy. W ramach projektu odbyły się także drużynowe potyczki logiczne, podczas których uczniowie rozwiązywali quizy i zagadki, grali w scrabble, ćwiczyli cierpliwość i skupie-nie przy układaniu jengi (gra zręcznościowa), rozgrywali mecze w szachy. Zwycięska grupa otrzymała tytuł Szkolnego omnibusa oraz pamiątkowe dyplomy i statuetki.Kolejnym etapem projektu były zajęcia sportowe i zabawa na śniegu na Orliku przy Szkole Podstawowej w Barcinku. Uczniowie wzięli udział w sztafetach, slalomie i bie-

gu na czas z sankami. Na zakończenie zorganizowano Dzień Świadomości Wartości Edukacji, który został wpisany do kalendarza imprez gminnych. Wydarzeniu towarzy-szyła okolicznościowa wystawa, na której można było obejrzeć dzieła uczestników. W obecności zaproszonych gości uczniowie musieli „obronić” swoje prace zaliczeniowe przed „komisją egzaminacyjną”, po czym uzyskali końcowy wpis do indeksu i otrzymali certyfikaty ukończenia warsztatów w ramach Lokalnego Uniwersytetu Ludowego przy Gimnazjum w Starej Kamienicy.

Co się zmieniło?Realizacja projektu przyczyniła się do podniesienia jakości kształcenia w Gminie Stara Kamienica, zwiększenia zaangażowania mieszkańców w rozmaite działania oraz wzrostu integracji lokalnych środowisk wiejskich. Uczniowie odkryli swoje talenty, dowiedzieli się, w jaki sposób mogą je rozwijać, uświadomili sobie wartość twórczości ludowej, przez co poszerzyli swoje aspiracje edukacyjne.

Projekt Jesteśmy świadomi wartości edukacji! ma pomóc w utworzeniu Lokalnego Uniwersytetu Ludowego dla dorosłych mieszkańców Gminy Stara Kamienica. Trwają formalne przygotowania do jego powołania, a ogromne zainteresowanie zorganizo-wanymi zajęciami daje nadzieję, że plan się powiedzie. Lokalny Uniwersytet stworzy mieszkańcom gminy możliwość zdobywania nowych umiejętności, szlifowania talentów, dzielenia się swoją wiedzą i pasjami.

62 63

Nie mam wątpliwości, że realizacja projektów w ramach tzw. małych grantów to ogromna satysfakcja i czysta przyjemność. Uśmiechnięte twarze dzieci spełniających swoje marzenia oraz łzy radości i wzruszenia na twarzach rodziców podziwiających efekty pracy swoich pociech to największa nagroda za trud włożony w organizację i realizację przedsięwzięcia. Bezinteresowne i szczere zaangażowanie społeczników, pedagogów i mieszkańców to znakomity dowód na to, że działając wspólnie, można zdziałać wiele dobrego.Paweł Rudkowski, koordynator projektu

Wykorzystaj swój talent. Upowszechnianie edukacji artystycznej na terenie Gminy Polkowice


Projektodawca: Gmina Polkowice



64 65

Artystyczna edukacja dzieci i młodzieżyGmina Polkowice od lat stawia na rozwój oświaty i kultury, dążąc do zapewnienia dzieciom i młodzieży jak najlepszych warunków do nauki oraz realizacji własnych zainteresowań. Możliwość przygotowania atrakcyjnej i wykraczającej poza standardowy program na-uczania oferty edukacyjno-artystycznej w oparciu o środki unijne to szansa, której nie można było przegapić, szczególnie że wiele z zaproponowanych działań dostępnych jest na co dzień jedynie w ośrodkach wielkomiejskich. Celem projektu stało się zatem pobudzenie środowisk lokalnych i zwiększenie ich zaangażowania na rzecz edukacji artystycznej najmłodszych oraz wyrównanie szans w dostępie do kształcenia. Dodatkowo przedsięwzięcie miało uświadomić rodzicom, w jaki sposób mogą wspierać rozwój talentów swoich dzieci. Projekt został skierowany do 131 uzdolnionych artystycznie polkowiczan ze szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych. Udział w przedsięwzięciu zapewniono także członkom chóru działającego przy Gimnazjum nr 1 w Polkowicach.

Piszemy, śpiewamy i malujemyNa przestrzeni trzech miesięcy zorganizowano cykl warsztatów artystycznych. Autorskie programy przygotowane przez artystów plastyków, muzyków i pisarkę-dziennikarkę

zostały tak opracowane, aby nie ograniczać zainteresowań osób, które zdecydowały się przystąpić do projektu, oraz zapewnić im dostęp do wiedzy, warsztatu, technik i narzędzi, z którymi nie mieli wcześniej do czynienia. Zaplecze lokalowe zapewniły szkoły, a część zajęć plastycznych odbywała się w pracowni ceramicznej.

Młodzież poznawała nowe techniki malarskie oraz doskonaliła te, którymi nauczyła się posługiwać wcześniej. Zajęcia były bardzo owocne. Co ciekawe, różnica wieku osób biorących udział w warsztatach nie tylko nie była przeszkodą, ale wręcz zaletą. Maluchy chętnie uczyły się od starszych kolegów i koleżanek, a ci starsi nie pozosta-wali dłużni i równie chętnie spoglądali na pełne wyobraźni i niezwykle barwne prace najmłodszych uczestników projektu – Krystyna Bajon, prowadząca zajęcia plastyczne. Nauczyłam się nowych technik, w tym malowania na jedwabiu oraz pastelą suchą. Marzę o tym, by w przyszłości studiować na Akademii Sztuk Pięknych – Michalina Chwastyk, uczestniczka zajęć.

Grupa literacka pracowała pod okiem pisarki-dziennikarki. Publiczna prezentacja utworu jako „konfrontacja” nadawcy i odbiorcy oraz warunek istnienia każdej twórczości, słowo jako wyraz ekspresji i sposób wyrażania emocji, ćwiczenia praktyczne w podstawowych

formach dziennikarskich (reportaż, wywiad, publicystyka, komentarz, felieton) – to tylko część zagadnień poruszanych na warsztatach literackich. Zajęcia bardzo mi pomogły. Mam za sobą próby felietonowe, intensywnie pracowałem nad warsztatem dziennikarskim. Mam nadzieję, że zdobyte umiejętności pomogą mi w przyszłości znaleźć interesujące zajęcie – Dawid Bulak, uczestnik warsztatów literackich.

Na zajęciach muzycznych młodzież, pod okiem profesjonalistów, przygotowała repertuar na koncert finałowy. Dodatkowo kształciła głos i słuch, rozwijała wrażliwość intonacyjno-emisyjną, wyrabiała umiejętność artystycznego wykonywania pieśni oraz nadawania im indywidualnego wyrazu interpretacyjnego. W ramach projektu zorganizowano także wycieczki edukacyjne, m.in. na Uniwersytet Wrocławski, Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego oraz do Muzeum Narodowe-go we Wrocławiu, gdzie młodzi polkowiczanie wzięli udział w praktycznych zajęciach i warsztatach.

Każdy uczestnik otrzymał Indywidualne Rekomendacje Rozwoju Artystycznego, zawierające ocenę poziomu zdolności artystycznych i wskazówki dotyczące dalszej ścieżki rozwoju.

Podsumowaniem projektu był uroczysty koncert na Gali Finałowej, który poprowadzili uczestnicy grupy literackiej, a swój program artystyczny zaprezentowały osoby biorące udział w warsztatach chóralnych, solistycznych oraz instrumentalnych. Prace plastyczne podziwiano podczas odbywającej się równocześnie wystawy.

Co dał projekt? Młodzi ludzie biorący udział w projekcie wielokrotnie podkreślali, jak ważne z punktu widzenia ich rozwoju okazały się zajęcia warsztatowe. Utworzone grupy artystyczne dały możliwość poddania próbie własnych umiejętności. Młodzież miała okazję sprawdzić się na różnych płaszczyznach i wybrać optymalną dla siebie ścieżkę kariery. Uczestnicy nabrali pewności siebie, poznali szerokie spektrum działań artystycznych, ukierunkowali swoje zainteresowa-nia, dostrzegli nowe perspektywy rozwoju. Cel projektu został w pełni osiągnięty – dzięki rozbudzeniu w młodzieży chęci angażowania się w edukację artystyczną i stworzeniu jej szansy dostępu do kształcenia. Zwiększono także zainteresowanie rodziców zdolnościami własnych dzieci i zapewniono im pomoc przy szukaniu rozwiązań edukacyjnych.

Zainicjowane w projekcie działania, już zupełnie samodzielnie, kontynuuje Polkowickie Towarzystwo Kulturalno-Edukacyjne Ikar.

66 67

Motto fundacji z Góry jest proste: współpraca z potrzebującymi wsparcia po to, aby skutecznie wykorzystać środki unijne przeznaczone na edukację na terenach wiejskich. Cel projektu został osiągnięty w 100%. Efekty widoczne są do dziś. Uczestnicy wciąż kontaktują się z fundacją i kontynuują naukę.Elżbieta Skoczylas, koordynator projektu

Sami sobie pomagamy


Projektodawca: Fundacja Pomocy Szkole im. E. Machniewicza w Górze

Wartość projektu: 50 000 zł


68 69

Rodzice i dzieci Gmina Góra charakteryzuje się wysokim stopniem bezrobocia, co skłania wielu mieszkańców do poszukiwania i podejmowania pracy za granicą, a przez to rozwija się zjawisko tzw. sieroctwa emigracyjnego. Brak perspektyw powoduje niechęć do kontynuowania nauki u wielu uczniów z Gimnazjum nr 2 w Górze. Rodzice nie potra-fią skutecznie zmotywować swoich dzieci i pomóc im w wyborze kierunku dalszego kształcenia. Nauczyciele Gimnazjum postanowili pomóc swoim uczniom. Wspólnie z Fundacją Po-mocy Szkole im. Edwarda Machniewicza stworzyli projekt Sami sobie pomagamy, który miał zachęcić uczniów i ich rodziców do kontynuowania nauki, a przez to zwiększyć szanse na znalezienie dobrej pracy. Grupę docelową projektu stanowiło 40 rodziców i uczniów III klasy Gimnazjum nr 2 w Górze w wieku 15-16 lat, zamieszkujących obszary wiejskie gminy.

Pokazujemy możliwości Działania zostały zaplanowane w oparciu o wyniki przeprowadzonych rozmów z nauczy-cielami i dyrekcją oraz ankiety dotyczące potrzeb i oczekiwań uczniów.

Warsztaty z psychologiem pomogły młodzieży podnieść poziom samooceny, kształto-wać asertywność i umiejętności komunikacyjno-interpersonalne. Uczyli się zarządzania własnym czasem i ćwiczyli sztukę negocjacji. Na zajęciach informatycznych nauczyli się wyszukiwania, selekcjonowania i interpretowania informacji dotyczących samokształcenia, a także stypendiów, konkursów i grantów. Przeprowadzono seminarium dotyczące dzia-łalności organizacji pozarządowych i wolontariatu w kontekście aktywizacji społeczności lokalnej oraz seminarium na temat bazy turystycznej i historycznej Ziemi Górowskiej. Uczestnicy wzięli również udział w spotkaniach z pracownikami Ośrodka Pomocy Społecznej, Powiatowego Urzędu Pracy oraz z przedsiębiorcami. Omawiane były m.in. możliwości pozy-skiwania środków na podjęcie działalności gospodarczej. Bardzo ważna okazała się wizyta przedstawiciela policji. Młodzież miała okazję porozmawiać o odpowiedzialności karnej nie-letnich, zapobieganiu przemocy w rodzinie oraz zasadach funkcjonowania „Niebieskiej karty”. Młodzi ludzie i ich rodzice mieli okazję przekonać się, jak wiele możliwości zatrudnienia daje im z jednej strony miasto, a z drugiej środowisko wiejskie, w którym mieszkają. Zor-ganizowano wizyty w ośrodkach kultury w większych miastach oraz innych interesujących miejscach, np. gospodarstwach agroturystycznych, które są przykładem wykorzystania turystycznego i kulturowego potencjału regionu.

Co dał projekt?Zainteresowanie projektem wśród uczniów i ich rodziców było na tyle duże, że wsparciem objęto więcej osób, niż pierwotnie zakładano. Projekt, który był odpowiedzią na konkretne potrzeby uczniów i ich rodziców, musiał zakończyć się sukcesem. Potwierdza to statystyka – z danych wynika, że każdy z młodych uczestników złożył dokumenty do szkoły ponadgimna-zjalnej. Aż 34 osoby uczą się w LO i w technikum w Górze lub Lesznie. O to właśnie chodziło. W trakcie zajęć zaobserwowano trakże u obu grup znaczny wzrost świadomości znaczenia dzie-dzictwa kulturowego regionu. Uczniowie rozwinęli przy tym swoje umiejętności interpersonalne.

Dzieci i ich rodzice nabrali pewności siebie i zacieśnili więzy rodzinne. Obserwowali się w różnych sytuacjach życiowych i wiele się nawzajem nauczyli.Chętnie wezmę udział w kolejnym projekcie – tak dużo się nauczyłem i wiele zobaczyłem – tak napisał w ankiecie jeden z uczniów gimnazjum. Inna uczennica, Agnieszka Bajerow-ska, powiedziała: To były ciekawe zajęcia. Szczególnie zainteresowały mnie te poświęcone zasadom związanym z zakładaniem własnej firmy.Projekt został również bardzo dobrze przyjęty przez rodziców: Te zajęcia miały dla mnie dwojakie znaczenie – przyswoiłam sobie wiele często zupełnie nowych informacji z różnych

dziedzin, ale była to także doskonała możliwość lepszego poznania mojego dorastającego dziecka – mówi jedna z mam uczestniczących w projekcie. Wiedza, jaką zdobyłam w trak-cie projektu, już zaprocentowała, ponieważ pozwoliła na wybór szkoły właściwej dla córki, a nie takiej, jaką ja sobie dla niej wymarzyłam – dodaje inny rodzic.Dla szkoleniowców projekt również miał duże znaczenie. Udało nam się stworzyć atmos-ferę i warunki do nawiązania porozumienia międzypokoleniowego – stwierdziła Barbara Chrystman-Kurzawa, jedna z prowadzących zajęcia.Było to świetne posunięcie! – dodaje Bogdan Potoczny – W trakcie zajęć widać było jak młodzi ludzie i rodzice doskonale współpracują ze sobą. Realizacja projektu Sami sobie pomagamy potwierdziła, że potrzeba rozwoju edukacji na obszarach wiejskich, nie tylko wśród młodzieży, ale także wśród osób dorosłych, jest bardzo duża. Uwagi, podpowiedzi i opinie uczniów oraz ich rodziców wskazały kierunki i stały się świetną bazą, na której można było zbudować kolejne działania. I tak powstały następne projekty dofinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego – dla członków Grup Odnowy Wsi My też potrafimy (Działanie 7.3 PO KL) oraz dla młodzieży gimnazjalnej Wiemy więcej (Działanie 9.5 PO KL).

70 71

Realizacja projektu wyzwoliła wiele pozytywnych reakcji ze strony personelu szkoły, uczniów, absolwentów i osób ze szkołą niezwiązanych. Przyniosła konkretne i wymierne rezultaty. Odświeżono wiele szkolnych i klasowych przyjaźni, co jest szczególnie cenne dla osób starszych. Uczestnicy, szczególnie dorośli, podkreślają korzyści, jakie przyniósł projekt, i sygnalizują potrzebę dalszego rozwijania zdobytej wiedzy i umiejętności.Małgorzata Kolińska, koordynator projektu

Łączymy pokolenia


Projektodawca: Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Liceum Ogólnokształcącego w Trzebnicy

Partnerzy: Powiatowy Zespół Szkół nr 1 w Trzebnicy



72 73

Edukacja i podnoszenie poziomu kompetencjiMieszkańcy Trzebnicy, zarówno młodzi jak i starsi, mają utrudniony dostęp do edukacji na wysokim poziomie. Wie-lu z nich nie zdawało sobie sprawy, jak ważne jest wykształcenie w życiu zawodowym i społecznym. Podczas spotkania absolwentów liceum ogólno-kształcącego w grudniu 2009 r. powstał pomysł na projekt skierowany zarówno do młodzieży, jak i osób dorosłych, któ-ry miał być odpowiedzią na powyższy problem.Projekt miał na celu podniesienie po-ziomu wykształcenia mieszkańców Gminy Trzebnica. Stworzyli go ludzie, którzy wiedzą, jakie znaczenie w ży-ciu ma odpowiednie wykształcenie, i chcieli podzielić się swoimi doświad-czeniami z innymi. W tym tkwiła naj-większa wartość projektu Łączymy pokolenia.Grupę docelową projektu stanowiło 48 uczniów szkół w gminie w wieku 13 – 17 lat oraz 51 dorosłych.

Uczymy i organizujemy spotkaniaPrzedsięwzięcie zakładało m.in. organi-zację spotkań pokoleń, czyli absolwen-tów – przedstawicieli różnych zawodów i specjalności – z obecnymi uczniami liceum. Gośćmi Stowarzyszenia byli m.in. farmaceuta, nauczyciel i psycho-log, a także przedstawiciel samorządu lokalnego. Dorośli zachęcali młodzież do nauki oraz przełamywania istnie-jących barier równości i stereotypów.

Spotkania uświadomiły uczniom, jak ważne w życiu jest odpowiednie wykształcenie i jak wpływa na późniejszy wybór zawodu. Nikt nie przypuszczał, że będziemy uczestniczyli w tak niecodziennym spotkaniu. Zdobyta wiedza na pewno przyda się zarówno na lekcjach wiedzy o społeczeństwie, jak i w doro-słym życiu. A kto wie, być może słowa przewodniczącego Rady Powiatu przyczynią się do wyboru kariery politycznej kogoś spośród nas i kiedyś, tak jak on, któreś z nas odwiedzi mury liceum już jako absolwent, by opowiedzieć uczniom o tym, jak to się wszystko zaczęło…? – powiedział Marek Szwiec, uczeń kl. II LO, po spotkaniu z samorządowcem.

Innym ważnym elementem projektu były pięciomiesięczne zajęcia z języka angielskiego i niemieckiego oraz warsztaty plastyczne i muzyczno-ruchowe. Dorośli uczyli się również obsługi komputera i Internetu.

Co dał projekt?Dzięki podjętym działaniom udało się nie tylko podnieść poziom wykształcenia miesz-kańców Gminy Trzebnica, ale także – a może przede wszystkim – uświadomić im zna-

czenie edukacji. Prawie 100 osób ukończyło szkolenia podnoszące poziom kompetencji i umiejętności językowych, obsługi komputera i Internetu oraz artystycznych. Wszyscy nauczyli się rzeczy praktycznych i przydatnych w codziennym życiu, a także nabrali pewności siebie i dostrzegli nowe możliwości rozwoju. Projekt spełnił swoje zadanie, a dodatkowo zintegrował lokalną społeczność. Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół LO w Trzebnicy zyskało nowych członków i zwolenników, a jego działalność została doce-niona przez mieszkańców miasta, gminy i powiatu. Ponadto wydano monografię szkoły, popularyzującą osiągnięcia jej absolwentów, którą otrzymał każdy uczestnik projektu.Bardzo ważny był wspólny udział w zajęciach osób w różnym wieku. Wiedza młodzieży uzupełniana była doświadczeniem dorosłych, a młodzieńczy entuzjazm działał pobudza-jąco na starszych.

74 75

Ten projekt doskonale wpisał się w potrzeby lokalnej społeczności. Rodzice przekonali się, że szkoła nie jest miejscem, do którego przycho-dzi się tylko na wywiadówki, ale można tu także uzyskać wsparcie i zaproponować własne pomysły. Udało nam się zachęcić i zmotywować ojców do aktywniejszego udziału w edukacji ich dzieci. Projekt realizowaliśmy po raz pierwszy. Na szczęście zawsze mogliśmy liczyć na pomoc Gminy Złotoryja, doradztwo Regionalnego Ośrodka EFS w Legnicy i dobrego opiekuna projektu w Urzędzie Marszałkowskim. Rodzice wyrażają swój entuzjazm, pytają, kiedy nastąpi dalszy ciąg działań… Najlepszą rekompensatą naszego wysiłku jest szkoła pełna rodziców i pozytywny oddźwięk społeczny. To daje nam odwagę do tworzenia kolejnych projektów i aplikowania o środki EFS.Bożena Buzała, koordynator projektu

Trzeba skorzystać! Działanie 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich

Projektodawca: Gmina Złotoryja – Szkoła Podstawowa im. S. Staszica w Wilkowie-Osiedlu



Foto: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

76 77

Ułatwienie dostępu do specjalistówUtrudniony dostęp do wysokiej jakości usług edukacyjnych oraz specjalistów, a tak-że potrzeba własnej edukacji dotycząca kompetencji wychowawczych – to problemy i oczekiwania zgłoszone przez rodziców dzieci ze Szkoły Podstawowej im. S. Staszica w Wilkowie-Osiedlu. Z kolei szkoła zdiagnozowała bardzo niski poziom zaufania i zaan-gażowania opiekunów w życie placówki. Aby rozwiązać te kwestie, stworzono projekt Trzeba skorzystać! Głównym celem przedsięwzięcia było zniwelowanie zdiagnozowanych wad wymowy u dzieci oraz wzrost poziomu umiejętności wychowawczych rodziców, a także zwiększenie ich aktywnego udziału w życiu szkoły. Szczególną uwagę zwracano na zaangażowanie ojców i opiekunów. Zaplanowane działania miały przyczynić się do zmiany negatywnego sposobu postrzegania szkoły i zaprezentować ją jako miejsce dobrej edukacji, wsparcia i działań doradczych. Grupę docelową stanowiło ponad 20 rodzin, dzieci z rodzicami lub opiekunami, z Wilko-wa-Osiedla i sześciu okolicznych wsi. Zajęcia Czym dziecko żyje, tego się nauczy były skierowane do rodziców dzieci w wieku 3-6 lat, natomiast spotkania Jak mówić, aby dzieci nas słuchały? – do rodziców dzieci w wieku 7-9 lat.

Edukujemy i organizujemy rodzinne zajęciaDla tych, którzy mają kłopoty z dziećmi, ale przede wszystkim dla tych, którzy ich nie mają i nigdy nie chcą mieć – tak zachęcano rodziców do wzięcia udziału w warsztatach umie-jętności wychowawczych. Opiekunowie uczestniczyli w spotkaniach prowadzonych przez pedagoga, który uświadamiał, jak ważny jest wzajemny szacunek w rodzinie i wspólny, aktywny udział rodziców w wychowaniu dzieci.

Program warsztatów jest tak skonstruowany, by stawiać w centrum uwagi integralną część rodziny, czyli dziecko. Jeśli dziecko „idzie w złą stronę”, to znaczy, że źle funkcjonuje cały system rodzinny. Problemy córki czy syna są najczęściej przejawem nieumiejętnego postępowania rodziców. Szczególną rolę w efektywnym rodzicielstwie pełni umiejętność komunikacji. Wiedza przekazywana rodzicom podczas spotkań dostarcza narzędzi do lep-szego porozumiewania się, pomaga doskonalić własne umiejętności wychowawcze. Chcemy uczyć poszanowania potrzeb i uczuć dzieci oraz podkreślać potrzebę aktywnego udziału obojga rodziców w procesie wychowawczym – Krystyna Kuźmiak, pedagog i terapeuta.Warsztaty to dobry sposób, aby pomóc nam, rodzicom, w zrozumieniu, jakie błędy po-pełniamy w wychowaniu dzieci. Zajęcia były bardzo ciekawe, wykonywaliśmy ćwiczenia

i scenki dziecko-rodzic, co dało nam pełny obraz tego, jak nasze pociechy odbierają wydawane przez nas polecenia. Zrozumieliśmy, jak – nawet nieświadomie – możemy skrzywdzić dziecko. Pokazano nam, w jaki sposób panować nad swoimi emocjami, a także pomóc dziecku usamodzielnić się, nie wyręczając go w pracach domowych. Takie warsz-taty powinny odbywać się częściej, aby większa grupa rodziców mogła z nich skorzystać – Magdalena Dubicka-Miksza, uczestniczka warsztatów.

Kolejnym krokiem było wskazanie aktywnych i wartościowych form wspólnego spędzania czasu wolnego. Dlatego właśnie zaplanowano i zorganizowano edukacyjne wycieczki do gospodarstw agroturystycznych we Wrzeszczynie i Podgórkach oraz Rodzinne Ferie i Święto Rodziny. Wszystkie zajęcia w ramach projektu zostały wcześniej skrupulatnie przygotowywane przez nauczycieli i rodziców. Do ich przeprowadzenia wykorzystano zakupione pakiety materiałów i pomocy dydaktycznych.

Następnym z działań były zajęcia logopedyczne dla dzieci ze zdiagnozowanymi wadami wymowy, głównie w wieku od 5. do 10. roku życia. Dzięki dofinansowaniu zatrudniono logopedę, zakupiono akcesoria oraz pomoce logopedyczne, a także odnowiono gabinet.

Dla rodziców powstał w szkole kącik prasowy, w którym znalazły się książki o tematyce wychowawczej, poradniki oraz czasopisma. Oprócz pozycji zaproponowanych przez Radę Rodziców, czytelnicy przynosili własne, zgromadzone w domowych biblioteczkach. W re-zultacie każdego miesiąca pojawiało się prawie 90 publikacji. Kącik prasowy funkcjonuje nadal i jest na bieżąco aktualizowany i uzupełniany przez rodziców.

Co się zmieniło? Z badań przeprowadzonych po zakończeniu projektu wynika, że dla przeważającej części rodziców wzrosło znaczenie wspólnych działań, mających na celu dobro dziecka i zapew-nienie mu lepszego startu w życiu. Uczestnicy warsztatów umiejętności wychowawczych oraz rodzinnych wycieczek edukacyjnych ocenili, że poprawiła się jakość ich relacji z dziećmi, zwiększyło się także zainteresowanie wydawnictwami edukacyjnymi i prasą o tej tematyce. Ponadto u części badanych wzrósł poziom zaufania do szkoły i własnej aktywności na jej terenie. Rodzice, w tym ojcowie, częściej wykazują chęć udziału w życiu codziennym szkoły oraz w kolejnych warsztatach i szkoleniach. Terapia logopedyczna przyczyniła się do skorygowania wad wymowy u ponad połowy jej uczestników.

78 79

Urząd Marszałkowski Województwa DolnośląskiegoDepartament Europejskiego Funduszu Społecznego

Punkt informacyjny i naboru wnioskówul. Mazowiecka 17, pokój nr 0004

50-412 Wrocławtel. 71 776 96 17, 71 776 96 03, 71 776 95 51

e-mail: [email protected]

ISBN 978-83-934454-0-0

Edukacja


EFS_okladki.indd 1 2011-12-30 15:15:51

Education

Niezwykła szansa dla zwykłych ludzi