KABANATA 1- ISANG PAGTITIPON

• Pagkalat ng balita sa engrandeng

pagtitipon sa bahay ni Kapitan Tiago.

• Pagdalo ng maraming panauhin sa

pagtitipon kasama ng mga kilalang

tao mula sa pamahalaan at

simbahan.

• Ang pagtitipon ay para sa pagbabalik

sa Pilipinas ni Crisostomo Ibarra. at

pasasalamat sa Mahal na Birhen.

• Pagtatalo nina Padre Damaso at ang

Tinyente Guevarra.

KANSER NG LIPUNAN:

Maluho at Magastos

Pagtatakwil sa Sariling Lahi

Kaisipang Kolonyal (Colonial

Mentality)

KABANATA 2 – SI CRISOSTOMO IBARRA

• Ang pagdating ni Crisostomo Ibarra

mula sa Europa pagkatapos ng

pitong taon.

• Pagtanggi ni Padre Damaso kay

Crisostomo na kaibigan niya ang

ama nito.

• Paggamit ni Crisostomo ng ugaling

Aleman sa pagpapakilala sa kanyang

sarili sa mga kababaihan.

• Ang pagkikita at pag-uusap nina

Crisostomo at Tinyente Guevarra.

• Ang pambabastos ni Padre Damaso

kay Crisostomo.

KANSER NG LIPUNAN:

Crab Mentality

Pagkainggit

KABANATA 3 – ANG HAPUNAN• Ang pag-uunahan nina Padre

Damaso at Padre Sibyla sa kabisera

ng hapag-kainan. (nanalo si Padre

sibyla)

• Ipinahain ni Kapitan Tiago ang

Tinolang Manok (paboritong ulam ni

Ibarra)

• Ikinagalit ni Padre Damaso na ang

napunta sa kanya ay ang makunat

na leeg ng manok at maraming

gulay.

• Ang mga masasamang parinig ni

Padre Damaso sa mga indiong nag-

aaral sa ibang bayan.KANSER NG LIPUNAN:

Pagmamataas

KABANATA 4 – EREHE AT PILIBUSTERO

• Pagkapansin ni Crisostomo na

walang pinagbago ang Binundok

pagkatapos ng pitong taon

• Paghabol ni Tinyente Guevarra kay

Ibarra upang sabihin ang tunay na

nangyari sa kanyang amang si Don

Rafael Ibarra.

• Binigyang –babala ni Tinyente

Guevarra si Ibarra

KANSER NG LIPUNAN:

Kawalang-katarungan/Inhustisya

Pagbibigay ng Posisyon sa Di-

Karapat-dapat o walang alam

KABANATA 5 – PANGARAP SA GABING MADILIM

• Tumuloy si Ibarra sa kanyang

tinitirhang pansamantala sa Fonda de

Lala(ang pinasikat na hotel noong

panahon ng Kastila)

• Naghahalo ang damdamin ni Ibarra

sapagkat mula sa kanyang silid

nakikita niya ang kasayahan sa bahay

ni Kapitan Tiago; kasiyahan sa

pagnanais siyang makita si Maria

Clara , naghihirap ang kanyang

kalooban sa pag-aalaala sa nangyari

sa kanyang ama na wala siyang

nagawa.

KABANATA 6 – SI KAPITAN TIYAGO• Paglalarawan sa buhay ni Kapitan Tiago

• Napangasawa si Donya Pia Alba na siya

raw nagdala ng swerte sa kanya.

• Naging kamalasan daw ang anim na taon

na di pagbubuntis.

• Pagkatapos ipanganak si Maria Clara

namatay si Donya Pia.

• Siya ay kasundo ng simbahan at

pamahalaan.

• Maraming mga ilegal na gawain na

siyang nakapagpayaman sa kanya

• Ipinasok sa kumbento ng Sta. Catalina si

Maria Clara.

• Ipinagkasundo ng mga magulang kay

Crisostomo na maipakasal.

KANSER NG LIPUNAN:

Huwad na Pananampalataya

Pagpapalakasan

KABANATA 7 – PAG-UUSAP SA ASOTEA

• Hindi mapakali si Maria Clara dahil

magkikita na sila ni Ibarra.

• Nag-usap sina Maria Clara at Crisostomo

sa asotea at nagpalitan ng mga alaala

(dahon ng sambong at ang lumang liham)

• Madaling nagpaalam si Ibarra dahil siya

ay pupunta sa San Diego

PAGPAPAHALAGANG PILIPINO:

Pagiging sentimental

Palabra de Honor

Pagiging Tapat sa Pag-ibig

KABANATA 8 – MGA GUNITA

• Nakita ni Ibarra ang kabagalan ng pag-

unlad na malayung-malayo na sa

Europa.

• Pag-alaala ni Ibarra sa sinabi ng paring

guro.

KANSER NG LIPUNAN:

Mabagal na Pag-unlad

KABANATA 9 – MGA BAGAY-BAGAY UKOL SA

BAYAN• Ang pagalit na pagsugod ni Padre

Damaso sa bahay ni Kapitan Tiago .

• Papaalis sina Tia Isabel at Maria Clara

upang kunin ang gamit ni Maria Clara sa

kumbento.

• Ang pag-uusap nina Padre Sibyla at ng

paring maysakit ukol sa kanilang

korporasyon at kay Ibarra.

• Pagkalito ni Kapitan Tiago kung sino ang

kanyang susundin sa planong

pagpapakasal nina Ibarra at Maria Clara.

KABANATA 10 – ANG BAYAN NG SAN DIEGO

• Ang pinagmulan ng bayan ng San

Diego dahil sa mga Ibarra.

DON PEDRO EIBARRAMENDIA

DON SATURNINO IBARRA

DON RAFAEL IBARRA

DON CRISOSTOMO IBARRA

• Nang umunlad ang san Diego ang

Pilipinong kura ay pinalitan ng Paring

Kastila (Padre Damaso)

KABANATA 11 – ANG MGA MAKAPANGYARIHAN

• Ang tunay na makapangyarihan sa

San Diego ay sina:

kura – Padre Salvi (katumbas ng

kapangyarihan ng Sto.Papa ng Roma)

Alperes – pinuno ng mga guwardiya

sibil – katumbas ng kapangyarihan ng

Hari ng Espanya)

KANSER NG LIPUNAN:

Pagpapatalbugan ng Kapangyarihan

KABANATA 12 – ARAW NG MGA PATAY

• Ang paglalarawan sa di –maayos na

sementeryo ng San Diego.

• May dalawang sepulturero na

naghuhukay ng mga patay upang ilipat

sa libingan ng mga Intsik

• Ang pagbanggit ng isang sepultuero s

isang bangkay na kanyang himukay sa

pag-uutos ng isang kura (Ito ay si Don

Rafael Ibarra at ang kura ay si Padre

Damaso)

• Dumarami ang tao sa sementeryo na

naghahanap sa libingan ng kanilang

mahal sa buhay

KANSER NG LIPUNAN:

Kawalang-galang sa mga Patay

KABANATA 13 – MGA BABALA NG SIGWA

• Ang pagbisita ni Ibarra sa libingan ng ama

ngunit di niya ito makita.

• Nakausap ni Ibarra ang sepulturero na

siyang nagsabi kung nasaan ang bangkay

ng ama. (ito ay ipinahukay ni Padre Garote

(alyas ni Padre Damaso dahil sa mahilig sa

pamamalo gamit ang garote) at ipinalipat sa

libingan ng mga Intsik. Mas minabuti ng

naghukay na ito ay itapon sa lawa.

• Ikinagalit ni Ibarra ang kanyang natuklasan

at napagbuntunan ng galit ang

nakasalubong na kura (Padre Salvi)

• Sinabi ni Padre Salvi na si Padre Damaso

ang tinutukoy na kura na nagpahukay sa

bangkay ng kanyang ama at hindi siya.

KABANATA 14 – SI PILOSOPO TASYO

• Paglalarawan kay Pilosopo Tasyo na

sinasabi ng iba na siya ay baliw sa mga di

nakauunawa sa kanya ngunit sa iba siya

ay napakatalino.

• Hindi pinatapos ng pag-aaral ng ina sa

takot na makalimot ito sa Diyos.

• Naiwang mamuhay mag-isa sa buhay

pagkatapos na mamatay ang ina at

asawa.

• Ibinuhos ang kanyang panahon sa pagbili

at pagbabasa ng mga aklat

• Sinasabing siya ay isang baliw dahil sa

mga di pangkaraniwang sinasabi niya.

• Ikinatuwa niya ang pagdating ng isang

bagyo at kidlat na papatay raw sa

mamamayan ng San Diego.

KABANATA 15 – ANG MGA SAKRISTAN

• Sina Basilio (10) at Crispin (7) ay

magkapatid na anak nina Sisa at

Pedro.

• Nagtrabaho sila bilang sakristan sa

simbahan ng san Diego.

• Napagbintangan si Crispin na

nagnakaw ng 2 onsa (32 pesos)

• Pinagmumulta si Basilio dahil sa mali

ang pagtugtog niya ng kampana.

• Bilang kaparusahan nila di sila

maaaring umuwi muna bagamat gusto

na nilang umuwi dahil alam nilang

hinihintay sila ng kanilang ina.

• Tumakas si Basilio mula sa kumbento

upang makauwi. KANSER NG LIPUNAN:

Pang-aabuso sa mga Bata

Kawalang-katarungan

KABANATA 16 – SI SISA• Paglalarawan sa buhay ni Sisa na nakapag-

asawa ng iresponsableng asawa na si Pedro

ngunit bathala ang turing niya rito.

• Itinuturing naman niyang anghel ng kanyang

buhay ang dalawang anak na sina Basilio at

Crispin.

• Ipinaghanda niya ng masarap na hapunan si Sisa

para sa kanyang mga anak.

• Dumating ang lasenggerong asawa at inubos ang

inihandang pagkain.

• Nagkaroon siya ng isang masamang pangitain na

ikinatakot niya.

• may kumatok sa kanilang pintuan (Basilio)

KANSER NG LIPUNAN:

Kahinaan ng Kababaihan

Katamaran

Pagkahilig sa Bisyo

KABANATA 18 – MGA KALULUWANG

NAGDURUSA• Ang pagkakapansin ng mga tao sa

kakaibang tamlay ni Padre Salvi habang

nagmimisa.

• Pag-uusap ng mga manang ukol sa

indulgencia na maaari lang palang bilhin.

• Ang pagdating ni Sisa sa kumbento upang

kausapin ang kura at pauwiin ang anak na

si Crispin.

• Itinaboy ng tagaluto si Sisa.

KANSER NG LIPUNAN:

Maling Paniniwala sa Relihiyon

KABANATA 17 – SI BASILIO

• Nakauwi si Basilio na duguan ang noo

(Nadaplisan siya ng bala na ipinutok ng

guardia sibil)

• Ikinabahala ni Sisa ang nangyari sa anak

lalo na sa di niya pagkakasama kay Crispin.

• Nanaginip si Basilio na namatay si Crispin.

• Kinausap ni Basilio ang ina ukol sa kanyang

mga plano na baguhin ang kanilang buhay

ngunit di kasama ang ama sa mga plano.

KABANATA 19 – MGA KARANASAN NG ISANG

GURO• Nag-usap ang guro at si Ibarra malapit sa

lawa na kung saan dito itinapon ang

bangkay ng kanyang ama.

• Ang gurong ito ay lubos ang paghanga

kay Don Rafael dahil siya ang tumutulong

dito sa pagpapaaral ng mga bata noong

nabubuhay pa ito.

• Ikinuwento ng guro kay Ibarra ang mga

suliranin ng bayan ukol sa edukasyon.

KAKULANGAN NG GAMIT, PAARALAN ,

GURO

KAWALAN NG INTERES NG MGA

KABATAAN

KAKULANGAN NG SUPORTA NG MGA

MAGULANG

PARUSANG PAMAMALO

• Pagsabi ni Crisostomo na ipagpapatuloy

niya ang layunin ng ama na magpatayo ng

paaralan.

KANSER NG LIPUNAN:

Maling Sistema ng Edukasyon

KABANATA 20 – ANG PULONG SA TRIBUNAL

• Nagkaroon ng pagpupulong sa tribunal para

sa pag-uusap sa nalalapit na kapistahan ng

San Diego. (Dumalo sa pulong sina Ibarra

at ang guro) at si Pilosopo Tasyo)

• May dalawang lapian (party) sa pulong

LIBERAL – Don Filipo Lino (Tinyente Mayor

ng San Diego) – gusto ng simpleng

selebrasyon

KONSERBADOR – Kapitan Basilio - gusto

ng magarbong kapistahan

• Nagkaroon ng mahabang pagtatalo ukol sa

kwartang gugulin para sa kapistahan.

• Nabalewala ng kanilang pagtatalo sapagkat

may plano na pala ang kura ng bayan. KANSER NG LIPUNAN:

Pangingibabaw sa Kapangyarihan

Pagwawaldas ng Pera ng Bayan

KABANATA 21 – KASAYSAYAN NG ISANG INA

• Hinuli ng mga guardia sibil si Sisa.

• Nahihiya si Sisa sa mga taumbayan sa

kanyang pagkakahuli.

• Pinakawalan din kaagad si Sisa sa utos ng

alperes.

• Lumabas si Sisa na parang nababaliw.

KANSER NG LIPUNAN:

Kawalang-katarungan

KABANATA 22 – MGA LIWANAG AT DILIM

• Liwanag:

Marami ang natuwa nang dumating sa San

Diego si Maria Clara.(Maraming humahanga

sa kanyang kagandahan)

Masayang ibinalita ni Ibarra kay Maria Clara

na matutuloy ang nais niyang magkaroon ng

pistang pambukid

Humingi ng tulong kay Ibarra si Pedro para

sa kanyang asawang nababaliw na at sa

nawawalang dalawang anak.

• Dilim:

Pagtanggi ni Maria Clara na imbitahin si

Padre Salvi sa pistang pambukid.

Pagtutol ni Ibarra na di imbitahan si Padre

Salvi

Pagkatakot ni Maria Clara kay Padre Salvi

KABANATA 23 – ANG PANGINGISDA

• Maagang pumunta ng lawa ang mga tao

para sa pistang pambukid.

• Pagpapakita ng pagiging konserbatibo –

paghihiwalay ng mga kadalgahan sa

mga kabinataan.

• Naririto sa bangka ang piloto (Elias)

• Ikinagulat ng lahat ang pagkakita nila sa

malaking buwayang nasa baklad.

• Unang tumalon ang piloto ng bangka at

sinubukang patayin ang buwaya.

• Tinulungan ni Ibarra ang piloto kaya

tumalon din siya sa tubig.

• Nagpasalamat ang piloto ng bangka kay

Ibarra sa pagligtas nito sa kanya na

muntik na niyang ikamatay dahil sa

buwaya.

• Ikinatakot ni Maria Clara ang nangyari sa

kanyang kasintahan.

KABANATA 24 – SA GUBAT

• Nagmamadaling tapusin kaagad ni Padre

Salvi ang kanyang misa dahil nais na niyang

sumunod sa idinaos na pistang pambukid.

• Hindi napigilan ni Padre Salvi ang paghanga

kay Maria Clara nang maubutan itong naliligo

sa ilog kasama ng ibang kadalagahan.

• Napag-usapan ang ukol sa nangyari nang

mga nakaraang araw, na may bumugbog kay

Padre Damaso (Elias)

• Nakita nila sa gubat si Sisa ngunit tumakbo

ito nang makita ang kura.

• Ipinag-utos ni Ibarra na hanapin si Sisa at

kanyang tutulungang ipagamot.

• Tinanong ng alperes ang kura ukol sa

nawawalang anak ni Sisa.

• Dumating ang guardia sibil dahil nais nilang

hulihin si Elias (ang piloto ng bangka)

KABANATA 25 – SA BAHAY NG PILOSOPO

• Pinuntahan ni Ibarra si Pilosopo Tasyo

upang humingi ng payo ukol sa kanyang

ipatatayong paaralan.

• Inabutan niyang nagsusulat si Pilosopo

Tasyo ngunit gamit ang jeroglipiko sa

kanyang isinusulat na ipinagtataka niya.

• Binalaan naman ni Pilosopo Tasyo si Ibarra

na mag-ingat sa kanyang mga plano at di

dapat siya konsultahin nito.

• Mas dapat daw siyang lumapit sa kura , sa

Kapitan at sa lahat ng mayayaman ukol sa

kanyang mga plano.