Төслийн сонголт хийх арга зүй

М.Баясгалан

Г.Дэнсмаа

Page 2

Агуулга

Төслийн сонголт гэж юу вэ?

Төслийн сонголт яагаад чухал гэж?

Төслийн сонголт хийх арга, загваруудыг сонгох шалгуур

Төслийн сонголт хийх загварууд

Санхүүгийн загвар

Онооны загвар

Тоон бус загвар

Төслийн сонголт хийх үйл явц

Дүгнэлт

Page 3

Төслийн сонголт гэж юу вэ?

Төслийн сонголт гэдэг нь хамгийн өндөр үр ашигтай төслийг сонгох болон аливаа төслийн санааг үнэлэх үйл явц юм.

Чанар сайтай төслийн сонголт нь удирдах комисс болон багийн удирдагчийн анхаарлыг шаардсан, таны санал амжилттай байх эсэхийг шийдвэрлэх хөтөч юм.

Төслийн сонголт нь ирээдүйг шийддэг.

Бие даасан болон бүлэг төслүүдийг үнэлэх, үндсэн байгууллагынхаа зорилгуудыг ханган биелүүлэхүйц арга хэрэгслүүдийг шилж сонгох үйл ажиллагаа юм.

Page 4

Төслийг сонгох үйл явц чухал болох нь

Амжилттай төсөл болох эсэх

Төслийн өндөр зардал, өндөр эрсдэл, нөөцийг эхнээс нь дуустал үр

ашиггүй үрэхгүй байх

Зөв төслийг сонгоогүйн улмаас гарах боломжит өртгийн алдагдал

Байгууллагын стратегийн чиглэлийг дэмждэггүй төсөл

хэрэгжүүлэхгүй байх

Page 5

Төслийн сонголт хийх арга, загваруудыг сонгох шалгуур

Page 6

Төслийн сонголт хийх загварууд

Page 7

Төслийн сонголт хийх тоон арга

Санхүүгийн загварууд

Хөрөнгө оруулалтыг эргүүлэн төлөх хугацаа

Хөрөнгө оруулалтын ашгийн дундаж хувь

Хөрөнгө оруулалтын ашгийн хувь

Дискаунтчилагдсан бэлэн мөнгөний урсгал

Ашигт байдлын индекс

Онооны загварууд

Ач холбогдолгүй 0-1 хүчин зүйлийн загвар

Ач холбогдолгүй хүчин зүйлсийн онооны загвар

Ач холбогдолтой хүчин зүйлсийн онооны загвар

Хязгаарлагдмал ач холбогдолтой хүчин зүйлсийн онооны загвар

The sacred cowThe operating

necessityThe compotitive

necessityProduct line

extension Comparative

benefit model

Төслийн сонголт хийх тоон бус арга

Page 8

Хөрөнгө оруулалтыг эргүүлэн төлөх хугацаа /Payback Period/

Санхүүгийн загвар

Төслийн анхны тогтмол хөрөнгө оруулалтын хэмжээг жил бүрийн тооцоолсон бэлэн мөнгөний урсгалд хуваадаг.

Жишээ 1: Жил тутам тогтмол хэмжээтэй мөнгө төлөх үедНийт хөрөнгө оруулалтын хэмжээ 100 000$, жилд 25 000$ төлнө.

Page 9

Жишээ 2: Жил тутам өөр хэмжээтэй мөнгө төлөх үедНэгэн компани төслийн 4 жилийн хугацаанд шинэ машин худалдан авсан. Менежер А болон В машинаас нэгийг нь сонгох хэрэгтэй болсон. А ба В машин хоёулаа ижилхэн 35 000 үнэтэй боловч 4 жилийн хугацаанд төлөгдөх бэлэн мөнгөний хэмжээ нь өөр өөр юм.

Санхүүгийн загвар

Page 10

Ач холбогдолтой хүчин зүйлсийн загвар Онооны

загварБие даасан ач холбогдолтой хүчин зүйлсийг тусгаж, тоогоор

үнэлнэ.

Si – төслийн нийт онооSij – i шалгуурын төслийн онооWj – j үе дэх ач холбогдол

Хүчин зүйлийн шалгуур

Ач холбогдол

Маш сайнСайн Муу Маш муу Нийт

30 20 10 0

Эрсдэл 0,20 Х 4

Бүтээгдэхүүн 0,10 Х 2

Материалын бүтээмж 0,05 Х 0,5

Нийт 6,5

Жишээ:

Page 11

Grid profiling Тоон бус арга-Харьцангуй ашгийн

загвар

Сонголтын үед хамгийн үр ашигтай нь тогтоогдсон 4 шалгуур дээр тулгуурладаг. Үүнд:

Санхүүгийн

Техникийн

Хөгжлийн

Байгууллагын соёлын

Дээрх 4 шалгуур нь ямар төсөл гэдгээс хамаарч өөр өөр байж болох боловч ихэвчлэн дээрх 4 шалгуурыг ашигладаг байна.

Төслүүдийг шалгуур үзүүлэлтүүдээр үнэлээд, хооронд нь гарсан үр дүнг харьцуулах замаар төслийн сонголт хийгдэнэ.

Page 12

Тоон бус арга-Харьцангуй ашгийн загвар

Page 13

Төслийн сонголт хийх үйл явц

1. Хэрэгцээг ялган ангилах

2. Үр дүнтэй санхүүгийн төлөвлөгөө боловсруулах

3. Төлөвлөгөөг эхлэх

4. Төслийн хөгжил

5. Бүтээн байгуулалт

Page 14

Сэтгэл ханамжАшиг Хөрөнгө

оруулалтАмжилтУрт хугацааны

тогтвортой байдал

Алдагдалд орох

Хэрэглэгч, зах зээлээ алдах

Дампуурах

Page 15

Page 16

Ашигласан материал

Rory Burke. Project management. 2001 он. 343x

http://www.maxwideman.com/issacons/iac1004d/sld001.htm

http://www.pacificinvasivesinitiative.org/rk/project/1_Project_Selection.html

http://www.rathstrong.com/coaching/Project-Selection.aspx

http://ftp.dot.state.tx.us/pub/txdot-info/fin/utp/2012_psp_0111.pdf