151

Click here to load reader

standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Droglar Üzerinde Standardizasyon Parametreleri

Prof. Dr. Hüsniye KAYALARE.Ü. Eczacılık Fakültesi

Farmakognozi Ana Bilim Dalı[email protected]

Page 2: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion
Page 3: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion
Page 4: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion
Page 5: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion
Page 6: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion
Page 7: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Bitkisel ilaçlarda kalite sorunları: 1-Bitki türleri arasındaki farklılıklar, 2-Anlık ve mevsimsel değişikliklere bağlı olarak aktif kimyasal

maddelerin bitki içindeki miktarlarının değişebilmesi, 3-Çevresel faktörler (ürün kalitesinde değişiklikler), 4-Farklı tarım metotları, 5-Hasat sonrası depolama şartları, 6-Bitkisel ilaçların üretimindeki farklılıklar, 7-Toksik maddelerle ve mikrobiyolojik kontaminasyon, 8-GAP (Good Agricultral Practice) ve GMP (Good Manufacturing

Practice) kurallarına uymama, 9-Hileli farmasötiklerin kullanılması, 10-Yasaklanmış hayvansal/bitkisel maddelerin karışımlara eklenmesi, 11-Kullanım süresi geçmiş preparatların piyasaya sürülmesi, 12-İlaç etkileşimleri ve diğer yan etkiler hakkında bilgi verilmemesi, 13-Yeterli bilimsel çalışma yapılmaması. Farmakokinetik, farmako

dinamik özellikler, etkinlik ve güvenlikle ilgili bilgilerin kısıtlı olması

Page 8: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Droglar üzerinde Standardizasyon Parametreleri

Page 9: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

1-Çözücü ile ekstraksiyon verimi2-Kül miktar tayini (total kül, sülfat külü,

hidroklorik asitte çözünmeyen kül tayini)3-Toplam katı madde tayini4-Toplam lif Tayini5-Toplam nem tayini6-Uçucu yağ tayini7-Mikrobiyal kontaminasyon tayini8-Acılık değeri tayini9-Hemolitik aktivite tayini

Page 10: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

10-Şişme indisi tayini11-Köpürme indisi tayini12-Tanen miktar tayini13-Arsenik ve ağır metal tayini (AAS-atomic

absorbtion spectrometry; ICP-inductively coupled plasma; NAA-neutron activation analysis)

14-Pestisit Tayini

Page 11: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

6.2. Fitokimyasal AnalizlerBitkisel droglarda bulunan organik maddeler1-Karbonhidratlar2-Glikozitler3-Tanenler4-Proteinler ve amino asitler5-Renk maddeleri6- Sabit yağlar ve mumlar7- Uçucu yağlar8- Alkaloitler9- Fenolik bileşikler10- Polisakkaritler

Page 12: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

6.3. Ekstre ve izolatların analizi (kalitatif analiz, kantitatif analiz, biyolojik analiz)

6.4. Son Ürün6.4.1. Stabilite 6.4.2. Güvenlik6.4.3.Etkinin saptanması6.4.4.Tüketici Bilgileri

Page 13: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

*Tıbbi bitkisel üründe aktif bileşenlerin kalitatif ve kantitatif özellikleri

1-Bitkisel ilaç kıyılmış veya toz edilmiş bitki kısımlarından oluşuyorsa

i-terapötik aktivitesi bilinmiyorsa bitkisel materyalin miktarı verilir.

(örn Valerianae radix ….. 900 mg)ii-terapötik aktiviteden sorumlu bileşenler

biliniyorsa bu bileşenlere ekivalen miktarlar verilir (örn. Sennae folium 415-500 mg, Sennoside B

üzerinden hesaplanmış 12.5 mg hidroksiantrasen glikozitlerine eşdeğer)

Page 14: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Bitkisel ilaç ekstre edilmiş materyalden oluşuyorsa

Ekstraksiyonda kullanılan çözücücünün oranı ve verimi ile birlikte ekstre miktarı, eğer aktiviteden sorumlu bileşenler biliniyorsa, bu bileşenlerin miktarına eşdeğer ekstre miktarı verilir.

örnek Valerianae radix kuru etanol ekstresi % 60 (v/v) Sennae folium kuru etanol ekstresi % 60 (v/v) 50-

65 mg, 12.5 sennoside b üzerinden hesaplanmış hidroksiantrsen glikozitlerine eşdeğer

Page 15: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

-dozaj formu-endikasyonları-dozu-uygulama şekli-kullanım süresi-majör yan etkileri-doz aşımı-kontrendikasyonu, uyarılar, önlemler, majör

etkileşimler-hamilelik ve emzirme döneminde kullanım

Page 16: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

-son kullanma tarihi-seri numarası-satış ruhsat izin bilgileri bulunmalıdır 6.4.5.Son Üründe Kontrol Testleri

Page 17: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

RADIX GINSENGKALİTE KONTROLÜ VE STANDARDİZASYONU

Page 18: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

GINSENG RADIXDroğun Tanımı: Radix Ginseng, Nepal ve Mançurya'dan Doğu

Sibirya ve Kore'ye kadar uzanan oldukça geniş bir coğrafyada yabani olarak yetişen Panax ginseng C.A.Mey. başta olmak üzere diğer bazı Panax türlerinin (Araliaceae) ilkbahar ve sonbaharda topraktan çıkarılıp kökçüklerinden temizlendikten sonra birkaç dakika süreyle kaynar suya batırılıp sıcak havada kurutulmuş köklerinden ibarettir.

Page 19: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Panax repens Maxim türü ile Kuzey Amerika'da, Doğu Kanada'dan Florida'ya kadar tüm doğu kıyılarında bulunan Panax quinque-folium L. türü de tıbbi olarak kabul edilen türlerdir. Drog 10 veya daha yukarı yaş olgunluğuna erişmiş fertlerden üretilir.

Page 20: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Ticarette kırmızı ve beyaz türleri mevcut olup kırmızı tür daha değerlidir.

önemli üretici ülkeler Hong-Kong, Singapur, Tayvan, Kore ve

ÇinEn makbul sayılanı Kore'nin kırmızı

ginsengidir.

Page 21: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Kullanım Yerleri: Radix Ginseng çay halinde veya daha iyisi güvenilir fitofarmakonları halinde;

1- Yorgunluk ve bitkinlik gibi genel halsizlik durumlarıyla astenide,

2- Nekahat dönemlerinde, 3- Fitokozmetoloji'de

Page 22: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Sunuş Şekilleri: Bazı ülkelerde drog (Ginseng Radix), çay olarak kullanılmak üzere standardize edilip kabaca toz edilmiş drog (Ginseng Pulvis normatus) ile ekstre fluidi (Ginseng Extractum fluidum) ve özellikle ekstresi (Ginseng Extractum siccum) gibi galenik preparatları mevcut ise de en iyisi güvenilir fitofarmakonları halinde kullanılmasıdır. En kaliteli doğal kök ekstresi, Kore'de devlet kontrolünde üretilen koyu şurubumsu bir ekstredir. Yüksek kaliteye sahip standart bir üründür. Yine İsviçre'de Lugano şehrinde "Ginseng Products (Pharmaton)" tarafından da bir ekstre üretilmektedir. G 115 Ginseng ekstresi adı verilen bu ekstre de standart bir ekstredir.

Page 24: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Botanik özellikleri

Page 25: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Drog Enine Kesiti Mikroskobik Görüntüsü

Page 26: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Toz drog inceleme

Page 27: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Kırmızı Ginseng mikroskobik preparatı

Beyaz Ginseng mikroskobik preparatı

Beyaz ginseng türünde nişasta taneleri ayrı gözlenirken Kırmızı Ginseng’de bu tanecik yapısı kısmen bozulmuş ve küme oluşturmuştur.

Page 28: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

İNCE TABAKA KROMATOGRAFİSİ

Page 29: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

HPLC

HPLC UV Dedektör: 203 nm dalga boyuKolon: 4.6 x 250 mm ODS bağlı silikajel 5

mikrometre partikül boyutuKolon sıcaklığı: 25 °CAkış hızı: 1.6 ml/dkMobil faz: su, asetonitril0-20 dk….%80 su, % 20 asetonitril izokratik elüsyon20-60 dk ….%80--%58 su, % 20---%42 asetonitrl

linear gradient elüsyon

Page 30: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion
Page 31: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

HPLC

Page 32: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Pharmaton® vitality

Page 33: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

CYDONIA OBLONGA MILLER BİTKİSİNİN BİYOLOJİK AKTİVİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Page 34: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

GENEL BİLGİLER

C. oblonga Miller Rosaceae familyasına dahildir.

Ülkemizde özellikle Batı Anadolu’da yetişmektedir.

Mayıs- Haziran aylarında çiçek açmaktadır.

Boyu 8 m kadar olabilen, çalı görünümlü bir ağaçtır.

Page 35: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

GENEL BİLGİLER

Dalları gençken tüylü, sonraları tüysüz,Yaprakları 10×7 cm; oval, yumurta veya

yuvarlağımsı biçimde,Yaprak sapı 1-2 cm uzunluğunda,Çiçekleri 5-6 cm uzunluğunda,Meyveleri 3-12 cm boyunda; armut veya

küremsi şekillidir.

Page 36: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

GENEL BİLGİLER

Halk hekimliğindeki kullanımları :1. Yaprakları;Öksürük,Astım,Böbrek taşları,Baş ağrısı,Hipertansiyon,Karın ağrısı,

Soğuk algınlığı Grip tedavisinde, Boğaz ağrısı, Bronşit

tedavisinde, Diüretik olarak,

Page 37: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

GENEL BİLGİLER

2. Çiçek sapı; Bronşiyal yatıştırıcı olarak,3. Tohumları; Diyarede,4. Meyveleri; Öksürük, Sistit tedavisinde kullanılmaktadır.Yurt dışında da halk hekimliğinde çeşitli kullanımlara sahiptir.

Page 38: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

GENEL BİLGİLER

C. oblonga Miller çok geniş yayılış gösterdiği için, yapılan literatür araştırmalarında, bitki hakkında çeşitli araştırmalar yapılmıştır.

Page 39: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

BOTANİK BÖLÜM

Page 40: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

C. oblonga Miller, Rosales takımının, Rosaceae familyasının, Pomoideae (Maloideae) alt familyasının Cydonia cinsine girer.

Cydonia cinsi içerisinde bu türden başka Cydonia sinensis Thouin ve Cydonia japonica Pers. olmak üzere iki tür daha vardır.

C. sinensis Thouin

C. japonica Pers.

BOTANİK İNCELEMELER

Page 41: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

C. vulgaris türü içerisinde 2 botanik varyete bulunmaktadır: C. vulgaris maliformis ve C. vulgaris piriformis

Sinonimleri: Pyrus cydonia L., Cydonia vulgaris Pers.

Yabani ve kültüre edilmiş şekilde yetişebilmektedir.

BOTANİK İNCELEMELER

Page 42: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Türkiye’de özellikle Batı Anadolu’da,Kuzey Batı İran, Kuzey Kafkasya, Hazar denizi dolayları,Kuzey Anadolu,Türkistan,Avrupa’nın güney bölgeleri, Kuzey

Afrika’ya kadar dağılış göstermektedir.

BOTANİK İNCELEMELER

Page 43: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Ülkemizde yetiştirilen ayva çeşitleri:

1. Bardak Ayvası2. Demir Ayvası3. Ekmek Ayvası4. Limon Ayvası5. Eşme Ayvası

BOTANİK İNCELEMELER

Page 44: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

C. oblonga Mill. bitkisinin yaprakları, 06.12.2009 tarihinde bitki meyveli haldeyken, ve 23.04.2010 tarihinde bitki çiçekli durumdayken İzmir ilinin Kemalpaşa ilçesinin Yeni Mezarlık mevkiinden toplanmıştır.

BOTANİK İNCELEMELER

Page 45: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Bitkiye ait herbaryum örnekleri, Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı Herbaryumu’nda 1419 ve 1420 numaraları ile kayıtlıdır.

BOTANİK İNCELEMELER

Page 46: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

70°’lik etanol içinde saklanan bitkinin yaprak kısmı anatomik ve mikroskobik incelemeler için kullanılmıştır.

BOTANİK İNCELEMELER

Page 47: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

KİMYASAL BÖLÜM

Page 48: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

1. Nem Miktar Tayini2. Total Kül Miktar Tayini3. Sülfat Külü Miktar Tayini4. Hidroklorik Asitte

Çözünmeyen Kül Miktar Tayini

KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI

Page 49: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Nem Miktar Tayini

Sabit vezinde cam tartım

kabı~ 1 g Drog

105 °C’lik etüv

Sabit vezne gelen drog

KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI

Page 50: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Total Kül Miktar Tayini

Sabit vezinde kroze

~ 1 g Drog

600°C’lik yakma fırını

Sabit vezne gelen drog

KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI

Page 51: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Hidroklorik Asitte Çözünmeyen Kül Miktar Tayini

Distile su+HCL

Total kül miktar tayini

Plak ısıtıcıda ısıtılır

Kül bırakmayan süzgeç kağıdından

süzülür

Sabit vezne gelen drog

KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI

Page 52: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Sülfat Külü Miktar Tayini

Sabit vezinde kroze

~ 1 g Drog

600°C’lik yakma fırını

%10 H2SO4% 15.8

Amonyum karbonat

Sabit vezne gelen drog

KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI

Page 53: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Drogdan;1. Etanol ekstresinin hazırlanması,2. Etil asetat ekstresinin hazırlanması,3. N-hegzan ekstresinin hazırlanması,4. İnfüzyonunun hazırlanması.

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 54: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Daha önce yapılan çalışmalarda ayva yaprağının büyük miktarda flavonoid ve fenolik bileşikler, az miktarda tanen ve çok az miktarlarda da alkaloit, steroidal sapogenoller, triterpenik saponozit nişasta içerdiği bulunmuştur.

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 55: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Tanen Teşhisi

1 g ekstre2 ml suda çözündürül

ür

1-2 damla %5’lik FeCl3

Oluşan çökelti mavi

renkli ise TANEN √

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 56: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Flavonozoit Teşhisi (Shibata=Siyanidin Reaksiyonu)

30 mg ekstre 3 ml etanol

0.2 mg Mg tozu

Derişik HCl

Turuncu mor renk oluşursa

FLAVONOZOİT √

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 57: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Alkaloit Teşhisi

20 mg ekstre

5 ml 1 N sülfürik asitle

çalkalanır

2 ayrı tübe alınır

Mayer reaktifi

ilave edilir

Dragendorff reaktifi

ilave edilir

Çökelti beyaz renkli ise

ALKALOİT √

Çökelti turuncu renkli ise ALKALOİT

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 58: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Steroidal Sapogenollerin Teşhisi (Salkowski Deneyi)

20 mg ekstre

% 10’luk H2 SO4 ile hidroliz edilir

Süzülür

Kloroformla

çalkalanırKloroformlu

tabaka alınır

Kloroformlu kısım

1-2 damla derişik H2SO4

Önce sarı renkli halka oluşur

Bekledikten sonra kan

kırmızısı renk oluşursa

STEROİDAL SAPOGENOLL

ER √

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 59: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Triterpenik Saponozitlerin Teşhisi

1-2 mg ekstre

Anisaldehit-Süfürik

asit damlatılır

Pembeden mora renk değişimi varsa TRİTERPENİK SAPONOZİT √

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 60: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Nişasta Teşhisi

1 mg ekstre

1 ml su ile kaynatılır

Soğutulur

Süzülür

Süzüntü 1 damla %1’lik İyot

Koyu mavi renk oluşursa NİŞASTA √

FİTOKİMYASAL ANALİZLER

Page 61: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

BİYOLOJİK AKTİVİTE TAYİNLERİ

Page 62: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

SİTOTOKSİK AKTİVİTE TAYİNİ3.8 g deniz tuzu, 100 ml

distile suda çözülür.Tuzlu su tanka konur ve

üzerine Brine Shrimp yumurtaları eklenir.

Devamlı ışık altında bırakılan yumurtalardan, 2 gün içinde içinde larvalar çıkar.

Page 63: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

SİTOTOKSİK AKTİVİTE TAYİNİMaddelerden; 1000, 100, 10 ppm olmak

üzere 3 ayrı konsantrasyonda çözeltiler hazırlanır.

48 saat sonra Brine Shrimp larvaları yumurtadan çıkıp, hazır hale gelince her flakona 5 ml %3.8’lik deniz tuzu çözeltisi eklenir ve 10 larva sayılarak konur.

24 saat sonunda, yaşayan Brine Shrimp larvaları sayılır ve kaydedilir.

Veriler bilgisayar yardımıyla değerlendirilerek LC50 değerleri hesaplanır.

Page 64: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Bacillus cereus Staphylococcus

aureus Streptococcus

epidermidis Enterecoccus

faecalis Escherichia coli Pseudomonas

aeruginosa Proteus vulgaris

Salmonella typhimurium

Candida albicans Metisilin-Oksasiline

dirençli Staphlococcus aureus

Escherichia coli (Hemorajik)

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ1. Test Mikroorganizmaları ve Büyüme

Şartları

Page 65: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ1. Test Mikroorganizmaları ve Büyüme

Şartları

Page 66: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Bakteriler; %10 gliserin içeren Brain-Heart İnfüzyon

(BHI) besiyerinde -80 °C’de stoklanmış, Nutrient Broth (NB) besiyerinde 35 °C’de

18-24 saat, Maya;

Sabouraud Dekstroz Broth (SDB) besiyerinde 25 °C’de 48 saat inkübe edilerek aktifleştirilmiştir.

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ1. Test Mikroorganizmaları ve Büyüme

Şartları

Page 67: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Brain Heart İnfüzyon (BHI) besiyeri:Besin substratı (beyin ekstraktı, kalp

ekstraktı ve peptonlar) 27,5 gD(+) glukoz 2,0 gNaCl 5,0 gNa2HPO4 2,5 gDistile su 1000 ml

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ2. Kullanılan Besiyerleri ve Çözeltiler

Page 68: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Nutrient Broth (NB) besiyeri:Et ekstraktı 3,0 gPepton (Et) 5,0 gDistile su 1000 mlo Sabouraud Dekstroz Broth (SDB) besiyeri:Pepton (Et) 5,0 gPepton (Kazein) 5,0 gD(+) glukoz 20,0 gDistile su 1000 ml

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ2. Kullanılan Besiyerleri ve Çözeltiler

Page 69: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Sabouraud Dekstroz Agar (SDA) besiyeri:Pepton 10,0 gD(+) glukoz 20,0 g/lAgar-agar 17,0 gDistile su 1000 mlo Mueller Hinton Broth (MHB) besiyeri:Et ekstraktı 2,0 gKazein hidrolizat 17,5 gNişasta 1,5 gDistile su 1000 ml

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ2. Kullanılan Besiyerleri ve Çözeltiler

Page 70: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Mueller Hinton Agar (MHA) besiyeri:Et ekstraktı 2,0 gKazein hidrolizat 17,5 gNişasta 1,5 gAgar 13,0 gDistile su 1000 mlo Serum fizyolojik (% 0.9 Tuzlu su)

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ2. Kullanılan Besiyerleri ve Çözeltiler

Page 71: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Disk Difüzyon metodu:

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ3. Antimikrobiyal Aktivitenin Belirlenmesi

Bakteri ve maya suşları

aktifleştirilir

MHA/SDA besiyerinin

yüzeyine inokule edilir

20 µl ekstre solüsyonuyla 6 mm çapındaki filtre kağıt

diskler doyurulur

Filtre kağıt diskler MHA/SDA petrileri

yüzeyine yerleştirilir

Bakteriler 35ºC’de 24-48 saat, maya ise 25ºC’de 48 saat

inkübasyondan sonra inhibisyon zonları milimetrik olarak

ölçülür

Page 72: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Kuyu Difüzyon metodu:

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ3. Antimikrobiyal Aktivitenin Belirlenmesi

Bakteri ve maya suşları

aktifleştirilir

24 ml MHA/SDA besiyerine ilave

edilir9 cm çaplı

petri kaplarına dökülür

Katılaştıktan sonra besiyeri üzerinde delici yardımıyla 6

mm çapında 6 adet kuyu açılır

Kuyu içerisine 50 µl ekstre solüsyonu

ilave edilir

Bakteriler 35ºC’de 24-48 saat, maya ise 25ºC’de 48 saat

inkübasyondan sonra inhibisyon zonları milimetrik olarak

ölçülür

Page 73: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Mikrodilüsyon metodu:

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE TAYİNİ3. Antimikrobiyal Aktivitenin Belirlenmesi

Bakteri ve maya suşları

aktifleştirilir

MHB/SDB besiyerinin

besiyerinde 100 kat dilüe edilir

Ekstrenin çift katlı dilüsyon serileri, U tabanlı ve

kuyucuklu steril mikroplak içerisinde MHB ile ilk kuyucuklardan yan kuyucuklara doğru

seyreltilerek, 50 µl hacimde hazırlanır

Bakteriler 35ºC’de 24-48 saat, maya ise 25ºC’de 48 saat

inkübasyondan sonra MİK ölçülür

Page 74: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE TAYİNİ

Belli konsantrasyon aralığındaki seyreltilmiş

örnek ekstraktların üzerine Uygun

oranda seyreltilmiş α-tokoferol

konur4 ml % 0.004’lük DPPH çözeltisi

eklenir30 dk oda ısısında

karanlıkta bekletilirAbsorbans değeri,

517 nm de metanole karşı ölçülür

1. DPPH Radikali Yakalama Aktivitesi

Page 75: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE TAYİNİ2. ABTS.+Radikal Katyon Yakalama

Aktivitesi Ekstreler belirli konsantrasyonlarda, uygun çözücülerde

çözülür

0.1 ml ekstre

10 µl α-tokoferol standart çözeltisi

ABTS.+ çözeltisin

e ilave edilir

30 °C’de 734 nm deki absorbans değişimi 6 dk

süresince izlenir

Page 76: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE TAYİNİ3. Toplam Fenolik Madde Analizi

0.1 ml ekstrakt çözeltisi

2.8 ml deiyonize su

2 ml % 2’lik Na2(CO)3

0.1 ml % 50’lik Folin Ciocalteu reaktifi

Absorbans değeri, 750 nm de suya

karşı ölçülür

25 °C’de karanlıkta

30 dk bekletilir

Page 77: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE TAYİNİ4. Toplam Flavonoid Madde Analizi

0.5 ml ekstrakt çözeltisi

1.5 ml % 95’lik etanol 0.1 ml AlCl3

2.8 ml deiyonize

su

40 dk inkübasyona bırakılır

Absorbans değeri, 415 nm de etanole

karşı ölçülür

Page 78: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

UÇUCU YAĞ ELDESİ

Page 79: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

UÇUCU YAĞ ELDESİÇalışmamızda, C. oblonga bitkisinin

yaprak kısımlarında uçucu yağ eldesinde su distilasyon yöntemi kullanıldı.

Laboratuarda Clevenger apareyinde yapılan su distilasyon işlemi için yaklaşık 100 g materyal 2 lt’lik balona doldurulduktan sonra 1 lt su ilave edilerek 4 saat süreyle işlem sürdürülmüştür.

Materyalimizden elde edilen uçucu yağ içindeki bileşenler, Gaz Kromatografisi kolonundan ayrılıp iyonlaştırıldıktan sonra her bileşenin tek tek kütle spektrumları alınmıştır.

Page 80: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

RUTİNİN YÜKSEK BASINÇLI SIVI

KROMATOGRAFİSİ (HPLC) İLE MİKTAR

TAYİNİ

Page 81: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Hemoroid, varis, iç kanamaları ve felçleri önleme,

Platelet agregasyonunu önleme,

Hasar görmüş venler ve arterleri onarma,

Kanser tedavisinin yan etkilerini ortadan kaldırma,

Ağız içindeki kabarıklıklar ve

yaraların kapanmasında,

Sindirim hareketini düzenleme,

Aldoz-redüktaz aktivitesini inhibe etme,

Hemofili semptomları ve kalp rahatsızlık riskini azaltma,

Kolestrolü düşürme,

MİKTAR TAYİNİRutin insan sağlığı açısından çok

önemlidir.

Page 82: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MİKTAR TAYİNİ

~500 mg drog

Metanolle karıştırıldı(50 mlx3)

Süzgeç kağıdından geçirilerek süzüldü

40°C’de alçak basınç

altında rotavaporda

uçuruldu

1. Droglardan Ekstrenin Hazırlanışı

Page 83: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MİKTAR TAYİNİ2. Örnek Çözeltilerin Hazırlanışı

İlk, Son, Mey kodları verilen ekstreler 2

ml metanolde çözüldü

0.45 µm’lik Chromafil Xtra PTFE-45/25 markalı filtreden

geçirilerek süzüldü.

Page 84: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MİKTAR TAYİNİ3. Standart Rutin Çözeltisinin Hazırlanışı

50 mg saf rutin

numunesi

10 ml metanolde bir balonjojede çözüldü

Page 85: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MİKTAR TAYİNİ4. Standart Rutine Ait Ölçü Eğrisinin

Hazırlanışı 0.5 µg/ml, 2.5 µg/ml, 5 µg/ml, 10 µg/ml ve 25 µg/ml olmak

üzere standart rutin çözeltisinden 5 dilüsyon

hazırlandı

Her birinden 3’er defa,

10 µl uygulandı

Alan değerleri ölçüldü

Okunan alan değerlerinden, rutin’e ait ölçü

eğrisi hazırlandı

Page 86: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi (HPLC) analiz şartları:Cihaz: Agilent 1100 Series HPLC-DAD

DedectorKolon: ACE 5 C18 (250 mmx4.6 mm)Mobil faz: % 5’lik Formik asitli

su:Metanol (50:50 v/v)Akış hızı: 0.900 ml/dkDedektör: Agilent 1100 SeriesDalga Boyu: 360 nmKolon sıcaklığı: 25°C

MİKTAR TAYİNİ

Page 87: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Validasyon, kimyasal analiz uygulamalarında önemli bir gerekliliktir.

Yöntem validasyonu, kullanılmakta olan yöntemin performansının uygulamadaki gereklilikleri için uygun olup olmadığının doğrulanmasıdır.

Bu çalışmada analiz yönteminin laboratuar içi geçerliliğini ortaya koyabilmek için gerçeklik, kesinlik, seçicilik, tanımlama, doğrusallık ve sağlamlık ile ilgili çalışmalar yapılmıştır.

MİKTAR TAYİNİ5. Validasyon

Page 88: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

BULGULAR

Page 89: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

C. oblonga Mill. bitkisinin yaprakları 10x7 cm genişliğindedir.

Yapraklar, yumurta,oval veya elips şekilli ve koyu yeşil renklidir.

Yaprakların kenarları dişsiz, genç yapraklarda sap kanatçıklıdır.

Yaprakların alt kısmı ağırlıklı olarak çıkıntılıdır.

BOTANİK BÖLÜM1. Makroskobik Bulgular

Page 90: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Yapraktan alınan enine kesitlerde yaprağın bifasiyal olduğu görülmüştür.

Yaprağı örten kutikulanın kalın olduğu görülmüştür.

Üst epidermis hücrelerinin kalın çeperli, uzun, dikdörtgenimsi hücrelerdir.

Palizat parankiması sık dizilmiş uzun hücrelerden oluşmuştur. Sünger parankiması hücreleri ise gevşek dizilmiştir.

BOTANİK BÖLÜM2. Mikroskobik Bulgular

Page 91: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Hem alt hem üst epidermiste yer alan stomaların mezofitik tipte olduğu görülmüştür.

İletim demeti, sklerankima demetleri ile çevrilmiştir. Kollenkima olmadığı görülmüştür.

Belirgin bir damar parankiması görülmemiştir.

İletim demetlerinin çevresinde bol miktarda basit prizmatik billurların ve druzların olduğu görülmüştür.

BOTANİK BÖLÜM2. Mikroskobik Bulgular

Page 92: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Anomositik tip stomalar hem alt, hem de üst epidermiste yaygın olarak görülmüştür.

Yaprak epidermisi üzerinde kutikula noktacıkları görülmüştür.

BOTANİK BÖLÜM2. Mikroskobik Bulgular

Yaprak alt epidermisinde hidadot olduğu da görülmüştür.

Page 93: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Drog Miktarı (g) % Nem Miktarı1.0014 9.18911.0005 9.17411.0013 9.2170

Ortalama % Nem Miktarı: 9.1934

KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI1. Nem Miktar Tayini

2. Total Kül Miktar TayiniDrog Miktarı (g) % Total Kül Miktarı

1.003 11.92121.009 12.16041.006 12.0821Ortalama % Total Kül Miktarı: 12.0546

Page 94: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI3. Sülfat Külü Miktar Tayini

Drog Miktarı (g) % Sülfat Külü Miktarı1.007 18.13901.008 17.95561.0017 17.9295Ortalama % Sülfat Külü Miktarı: 18.0080

4. Hidroklorik Asitte Çözünmeyen Kül Miktar TayiniDrog Miktarı (g) % HCl de Çözünmeyen Kül

Miktarı1.0012 1.3261.0018 1.2241.0022 1.157

Ortalama % HCl de Çözünmeyen Kül Miktarı: 1.2457

Page 95: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

FİTOKİMYASAL ANALİZ SONUÇLARIEkstreler %

Verim (g)

Flavonoid

Tanen Alkaloid

Steroidal Sapogenoller

Triterpenik Saponozitler

Nişasta

Etanol 12.33

++++ + - - - -

Etil asetat

17.05

++ - - - - -

N-hegzan

3.45 - - - - - -

İnfüzyon 14.21

+++ ++++

- - - -

Page 96: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Ekstreler ppm LC50

Etanol 1000:100:10 >1000

Etil asetat 1000:100:10 723.09

N-hegzan 1000:100:10 >1000

İnfüzyon 1000:10:10 >1000

Kolşisin 0.0009

SİTOTOKSİK AKTİVİTE

Page 97: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTEMinimum İnhibitör Konsantrasyonu (MİK) (µg/ml)

Mikrodilüsyon YöntemiEkstreler Etanol Etil

asetatN-

hegzanSu Standart

AntibiyotikTest

Organizmaları

G (8-1024 µg/ml)

B. cereus + 128 512 >1024 >1024

0,25

S. aureus + 8 >1024 >1024 32 0,06S. aureusa + 8 >1024 >1024 16 0,50

S. epidermidis + 128 >1024 >1024 1024 0,25E. faecalis + 256 >1024 >1024 >102

40,12

E. coli - >1024 >1024 >1024 >1024

<0,015

E. colib - 256 >1024 >1024 >1024

<0,015

P. aeuruginosa - 128 >1024 >1024 >1024

0,12

P. vulgaris - 32 >1024 >1024 >1024

<0,015

S. typhimurium

- 256 >1024 >1024 >1024

<0,015

C. albicans 128 1024 >1024 1024 8

Page 98: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTEİnhibisyon Zonu (mm)Disk Difüzyon Yöntemi

Ekstreler Etanol Etil asetat

N-hegzan

Su Standart Antibiyotik

Test Organizmala

G (80 µg/disk)

B. cereus + - - - - 28S. aureus + - - - - 32S. aureusa + - - - - 33

S. epidermidis + - - - - 25E. faecalis + - - - - 24

E. coli - - - - - 40E. colib - - - - - 43

P. aeuruginosa - - - - - 36P. vulgaris - - - - - 33

S. typhimurium

- - - - - 40

C. albicans - - - - 18

Page 99: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTEİnhibisyon Zonu (mm)Kuyu Difüzyon Yöntemi

Ekstreler Etanol Etil asetat

N-hegzan

Su Standart Antibiyotik

Test Organizmala

G (200 µg/kuyu)

B. cereus + 10 - - - 29S. aureus + - - - - 32S. aureusa + 9 - - - 33

S. epidermidis + - - - - 26E. faecalis + 8 - - - 28

E. coli - 7 - - - 42E. colib - 7 - - - 46

P. aeuruginosa - - - - - 38P. vulgaris - 10 - - - 36

S. typhimurium

- - - - - 42

C. albicans - - - - 19

Page 100: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

DPPH Radikal Yakalama Aktivitesi’ne ait α-tokoferol kalibrasyon eğrisi

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE1. DPPH Radikal Yakalama Aktivitesi

Page 101: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTEEkstreler (mg/ml) % DPPH

İnhibisyon (Ort. ± SD)

(n=3)

EC50 Değerler

i ( mg/ml)

Ekstre %

Verimi

α-Tokoferol Ekivalan Değeri (mg/ml) (Ort. ±

SD) (n=3)Su (0.5 mg/ml) 21.0642±0.00

3 0.9940 14.219.7773±0.001

Su (0.75 mg/ml) 44.2880±0.004

18.8882±0.002

Su (1.0 mg/ml) 46.5102±0.004

19.7600±0.002

Etanol (0.5 mg/ml)

50.6416±0.004 0.5154 12.33

21.3805±0.002

Etanol (0.75 mg/ml)

72.5196±0.004

29.9637±0.002

Etanol (1.0 mg/ml)

92.9264±0.004

37.9695±0.002

Etil asetat (0.5 mg/ml)

3.3803±0.003

- 17.05

2.8606±0.001

Etil asetat (0.75 mg/ml)

4.1940±0.003 3.1589±0.002

Etil asetat (1.0 mg/ml)

5.6651±0.003 3.7360±0.001

N-hegzan - - 3.45 -

Page 102: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE2. ABTS.+ Radikal Katyon Yakalama

AktivitesiABTS.+Radikal

Katyon Yakalama Aktivitesi’ne ait α-tokoferol kalibrasyon eğrisi Ekstreler (0.5 mg/ml) % ABTS İnhibisyonu

(Ort. ± SD) (n=3)α-Tokoferol Ekivalan

Değeri (mg/ml) (Ort.± SD) (n=3)

Su 27.64±0.007 24.2974±0.007Etanol 48.76±0.006 44.3135±0.006

Etil asetat 7.62±0.004 5.2308±0.004N-hegzan - -

Page 103: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE3. Toplam Fenolik Madde Analizi

Gallik asit kalibrasyon eğrisi

Page 104: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

3. Toplam Fenolik Madde AnaliziEkstreler (1 mg/ml) Miktar

Su-1 13.9949 mg/100 mgSu-2 13.9556 mg/100 mgSu-3 13.9343 mg/100 mg

Etanol-1 15.2672 mg/100 mgEtanol-2 15.3080 mg/100 mgEtanol-3 15.1945 mg/100 mg

Etil asetat-1 2.3506 mg/100 mgEtil asetat-2 2.3264 mg/100 mgEtil asetat-3 2.3143 mg/100 mgN-hegzan-1 0.9330 mg/100 mgN-hegzan-2 0.9815 mg/100 mgN-hegzan-3 1.0057 mg/100 mg

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE

Page 105: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE4. Toplam Flavonoid Madde Analizi

Kersetin kalibrasyon eğrisi

Page 106: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

ANTİOKSİDAN AKTİVİTE4. Toplam Flavonoid Madde Analizi

Ekstreler (1 mg/ml) MiktarSu-1 1.317 mg/100 mgSu-2 1.364 mg/100 mgSu-3 1.411 mg/100 mg

Etanol-1 14.986 mg/100 mgEtanol-2 15.722 mg/100 mgEtanol-3 15.470 mg/100 mg

Etil asetat-1 4.620 mg/100 mgEtil asetat-2 4.954 mg/100 mgEtil asetat-3 4.994 mg/100 mgN-hegzan-1 1.583 mg/100 mgN-hegzan-2 1.693 mg/100 mgN-hegzan-3 1.646 mg/100 mg

Page 107: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

C. oblonga Miller bitkisinin meyveli döneminde toplanan yapraklarından su distilasyonuyla elde edilen uçucu yağda 40 bileşik bulunmuştur.

Bu bileşikler, yağda toplam yağın % 64.5’ini oluşturmaktadır.

Bulduğumuz sonuçlara göre, meyveli dönemde toplanan uçucu yağda seskiterpen hidrokarbon [germakren D (% 8.6)] ve aromatik aldehit [benzaldehit (% 4.9)] bulunmaktadır.

UÇUCU YAĞ ELDESİ

Page 108: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

RUTİN MİKTAR TAYİNİUygulanan rutin konsantrasyonuna karşı

okunan alan değerleriKonsantrasyon (µg/ml) Okunan Alan Değerleri

0.5 162.42.5 811.85 1624.510 3404.625 9044.2

Page 109: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

RUTİN MİKTAR TAYİNİ

Standart Rutin Kromatogramı RT=5.054

Page 110: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MEYVE EKSTRELERİNE AİT BULGULAR

Mey 1-1 Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.070

Mey 1-2 Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.059

Page 111: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MEYVE EKSTRELERİNE AİT BULGULAR

Mey 2-1 Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.069

Mey 2-2 Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.073

Page 112: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

SONBAHARDA TOPLANAN YAPRAK EKSTRELERİNE AİT BULGULAR Son 1-1

Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.106

Son 1-2 Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.106

Page 113: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

SONBAHARDA TOPLANAN YAPRAK EKSTRELERİNE AİT BULGULAR Son 2-1

Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.106

Son 2-2Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.105

Page 114: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

İLKBAHARDA TOPLANAN YAPRAK EKSTRELERİNE AİT BULGULAR İlk 1-1

Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.110

İlk 1-2Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.114

Page 115: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

İLKBAHARDA TOPLANAN YAPRAK EKSTRELERİNE AİT BULGULAR İlk 2-1

Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.114

İlk 2-2 Ekstresi Rutin Piki HPLC Kromatogramı RT=5.117

Page 116: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MEYVEDEKİ RUTİN MİKTARI

Ekstre Miktarı (g)

Alan Değeri Ekstredekİ % Rutin Miktarı

Drogdaki % Rutin Miktarı

Mey 1-1 (0.5 g)

386.871 0.09665 0.2165

Mey 1-2 (0.5 g)

390.864 0.09764 0.2187

Mey 2-1 (0.5 g)

385.470 0.09613 0.2157

Mey 2-2 (0.5 g)

394.577 0.09840 0.2208

Ekstrelerdeki % Rutin Miktarı Ort. ± SD

Drogdaki % Rutin Miktarı Ort. ± SD

0.09721 ± 0.001 0.21793 ± 0.002

Page 117: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

SONBAHARDA TOPLANAN YAPRAKTAKİ RUTİN MİKTARI

Ekstre Miktarı (g)

Alan Değeri Ekstredekİ % Rutin Miktarı

Drogdaki % Rutin Miktarı

Son 1-1 (0.5 g)

2821.82 0.7006 1.5791

Son 1-2 (0.5 g)

2835.24 0.7039 1.5866

Son 2-1 (0.5 g)

2829.11 0.7011 1.5832

Son 2-2 (0.5 g)

2841.80 0.7043 1.5903

Ekstrelerdeki % Rutin Miktarı Ort. ± SD

Drogdaki % Rutin Miktarı Ort. ± SD

0.7025 ± 0.002 1.5848 ± 0.005

Page 118: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

İLKBAHARDA TOPLANAN YAPRAKTAKİ RUTİN MİKTARI

Ekstre Miktarı (g)

Alan Değeri Ekstredekİ % Rutin Miktarı

Drogdaki % Rutin Miktarı

İlk 1-1 (0.5 g) 2675.21 0.6665 1.4970

İlk 1-2 (0.5 g) 2665.30 0.6641 1.4915

İlk 2-1 (0.5 g) 2671.71 0.6645 1.4951

İlk 2-2 (0.5 g) 2654.60 0.6602 1.4855

Ekstrelerdeki % Rutin Miktarı Ort. ± SD

Drogdaki % Rutin Miktarı Ort. ± SD

0.6638 ± 0.003 1.4923 ± 0.005

Page 119: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Kullanılacak yöntemin geçerliliğini ortaya koyacak olan doğrusallık, seçicilik, kesinlik ve gerçeklik gibi parametreleri içeren yöntem validasyon çalışmaları yapılmıştır.

VALİDASYON

Page 120: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

5 ayrı konsantrasyonda hazırlanan standartlardan HPLC cihazına 3’er enjeksiyon şeklinde verilmiş ve bu konsantrasyonlardaki rutin cihaz tarafından ölçülen alanına karşılık regresyon eğrisi çizilmiştir.

1. DOĞRUSALLIK (LİNEARİTY)

Konsantrasyon (µg/ml)

Okunan Alan Değerleri

0.5 162.42.5 811.85 1624.510 3404.625 9044.2

Page 121: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

2. SEÇİCİLİK (SELECTİVİTY) Karşılaştırmak suretiyle standart olarak

enjekte edilen rutin pikinin retensiyon zamanı ile ekstredeki rutin tespit edilmiştir. Ayrıca ekstrelere rutin ilave edilerek bu desteklenmiştir.

Son 1-1 Ekstresi ve Standart Rutin Karışımına Ait Kromatogram RT=5.106

Page 122: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

3. KESİNLİK (PRECİSİON)Konsantrasyonları bilinen numunelerden

3’er paralel hazırlanmış ve her numune 3’er defa enjekte edilmiştir. Böylece tekrarlanabilirlik koşullarında analiz gerçekleştirilmiştir.

Konsantrasyon (µg/ml)

Alan Değeri Retensiyon Zamanı (dk)

1. Ölçüm 0.5 1638.4 5.0632. Ölçüm 0.5 1621.0 5.0563. Ölçüm 0.5 1618.6 5.0594. Ölçüm 0.5 1643.7 5.062 5. Ölçüm 0.5 1635.9 5.061

Mean ± SD 1631.5±0.001

5.060±0.003

% RSD 0.680 0.055

Page 123: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

4. GERİ KAZANIM (ACCURACY)

Konsantrasyonu bilinen standardın, numuneye alınıp, numuneye eklenip yapılan geri alma cevabına, geri kazanım (recovery) denir.

Örnekteki rutin

miktarı (µg/ml)

Örneğe eklenen rutin

miktarı (µg/ml)

Örnekten geri alınan

miktar (µg/ml)

Geri Kazanım (%) ± SD

RSD (%)

0.5 (Meyve) 2.5 2.44 97.6±6.223

6.376

0.5 (İlkbahar)

7.5 7.5 99.9±1.061

1.061

0.5 (Sonbahar)

15 14.70 98.0±4.879

4.979

Page 124: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

4. SAĞLAMLIK (ROBUSTNESS)

Çalışmamızda; akış hızı, kolon sıcaklığı, mobil faz ve diode array dedektör ölçüm alanında yapılan küçük değişimler sonucunda yöntemimizin sağlamlığı kanıtlanmıştır.

Page 125: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

SONUÇLAR

Page 126: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

C. oblonga Mill. bitkisinin tayinine yardımcı olacak anatomik özellikler, makroskobik ve mikroskobik olarak belirlenmiştir.

Avrupa Farmakopesi’nde yer ala yöntemler esas alınarak; nem, total kül, hidroklorik asitte çözünmeyen kül ve sülfat külü miktarları belirlenmiştir.

Çalışmalarımız ilerde hazırlanacak bir monograf için kaynak oluşturabilecek niteliktedir.

Page 127: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Etil asetat ekstresi dışındaki ekstrelerin sitotoksik aktivite göstermemesi,droğun halk arasındaki kullanımının güvenliği açısından oldukça önemlidir.

Yapılan antimikrobiyal aktivite çalışmaları sonucunda, etanol ekstresinin diğer ekstrelere göre mikroorganizmalar üzerinde daha etkili olduğu bulunmuştur.

Antimikrobiyal aktivite çalışmalarımızda, etanol dışındaki ekstrelerin etkili olmaması; kullanılan mikroorganizmaların, ekstrelerdeki aktif madde ya da maddelerin yapılarına benzer antibiyotiklere karşı dirençli olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Page 128: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Yapılan antioksidan aktivite tayini sonuçlarında, aynı droğun farklı ekstrelerinde farklı oranlarda antioksidan aktivite belirlenmiştir.

Antioksidan etkideki bu farklılık, droğun farklı ekstrelerindeki etken madde içeriğinin değişiminden kaynaklanmaktadır.

Meyveli dönemde toplanan yapraktaki uçucu yağdaki major madde olarak seskiterpen hidrokarbonun [germakren D (% 8.6)] olduğu saptanmıştır.

Yapılan miktar tayini sonuçlarına göre, meyveli dönemde toplanan yapraktan hazırlanan drogda rutin miktarının, çiçekli dönemde toplanan yapraktan hazırlanan droğa ve meyveye göre daha yüksek olduğu bulunmuştur.

Page 129: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Folia Sennae’nin kalite kontrol akış şeması

Page 130: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Folia sennae nin kalite kontrol akış şeması

Folia sennae

hammadde kalite

kontrolüÜrün kalite

kontrolü

BitkiMorfolojiMakroskopik analizMikroskopik analizHPLCMonograf kriterleri

Farmasötik şekil analizleri

Page 131: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

FOLİA SENNAE (TK),Sinameki yaprağı

Drog Cassia angustifolia VAHL, Cassia senna L (Caesalpinaceae) nin yaprakcıklarıdır. Ph.Eur. I'e göre sennosit B üzerinden hesaplanan hidroksiantrasen türevleri en az %2,5 olmalıdır. Ana bileşik olarak sennozit A ve B (aglikon:reindiantron yapısındaki izomerler, sennidin A ve B) az miktarda sennozit C ve D (aglikon: aloe-emodin, rein heterodiantron yapısındaki izomerler, sennidin C ve D) bunun dışında serbest aglikonlar; rein, krizofanol, aloe-emodin ayrıca müsilaj, reçine, flavon türevleri ve az miktarda uçucu yağ bulunur.

Page 132: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Folia sennae nin kullanılışı;

Drog kalınbarsağa etki eden güçlü bir laksatiftir. Etkisini 8 saat sonra gösterir. Kalınbarsakta bakterilerin etkisiyle sennozit ve drogda bulunan diğer antrasen heterozitlerinden serbest hale gelen aglikonlar, kalınbarsak peristaltizmini, salgı sekresyonunu arttırır ve suyun resorpsiyonunu inhibe eder. Drogun alınmasıyla ortaya çıkan karın ağrısı daha çok yüksek dozdan ileri gelmektedir.Tedavide drog bitkisel çay ve ekstresi halinde sıklıkla kullanılır. Drog çabuk alışkanlık yapar.

Mensturasyon ve hamilelikte kontrendikedir.

Page 133: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Folia sennae nin kullanılışı;

Geleneksel tıpta kullanımı; Laksatif, stomaşik Senna yapraklarının tozları sirke ile karıstırılarak

macun halinde bazı deri hastalıklarında kullanılırSinameki kına ile birlikte siyah saç boyası olarak

kullanılır

Page 134: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Folia sennae’nin morfolojisi

Kısa çalı tipinde 1.5 metre boyundadır. Paripinnat uçuk sarımsı yeşil yapraklara sahiptir. Çiçekleri tetrasiklik zigomorfiktir. Meyveleri geniş eliptik biraz basık reniform tipte olup 4.7 cm uzunlugunda 2 cm genişliğindedir

Page 135: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MAKROSKOPİK VE MİKROSKOPİK ANALİZ

Toz analizi: YapraklarMakroskopik karakterlerRenk: koyu kahverengiKoku: hafif aromatikTat: hafif acıMikroskopik karakterler• Cassia angustifolia

yaprak tozları düzensiz şekilli parenkimi hücreleri ve onun kısımlarını gösterir.• Damlacık

hücrelerden dışarı çıkmış cok sayıda granül görünür.

Page 136: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

MAKROSKOPİK VE MİKROSKOPİK ANALİZ

Toz analizi: bakla (pods)Makroskopik karaklerlerRenk: koyu kahverengiKoku: hafif aromatikTat: hafif acıMikroskopik karakterler• Cassia angustifolia

bakla tozları parenkima hücre duvarları gösterir.

• Düzensiz sekilli parenkima hücreleri ve kalın trake duvarları ve parçaları görünür.

• Damlacık hücrelerden çıkan çok sayıda granül görünür.

Page 137: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Saflık testiMikrobiyoloji Folia sennae droglarında Salmonella

spp.negatif olmalıdır. Diğer mikroorganizmalar için kabul edilebilir max.limit (16-18)dir.

Dekoksiyon hazırlanması için: aerobik bakteri-10üssü7/g; küf ve maya-10üssü5/g; Escherichia coli-10üssü2/g; diger enterobakterler-10üssü4/g.

Dahilen kullanım için: aerobik bakteri-10üssü5/g; küf ve maya-10üssü4/g; Escherichia coli-0/g; diğer enterobakterler-10üssü3/g.

Page 138: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Saflık testi

Yabancı organik madde Saplarında %2 den fazla

olmamalı.drogda %1den fazla olmamalıToplam kül %12 den fazla olmamalı Asitte çözünmeyen kül %2den fazla olmamalıSuda çözünen kısım %3den az olmamalıNem %10 dan fazla olmamalı

Page 139: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Saflık testiPestisit kalıntılarıNormalde Folium sennae de aldrin ve

dieldrin max.kalıntı sınırı 0.05 mg/kg dan fazla olmamalı. Diğer pestisitler için WHO kurallarına bakılır.

Ağır metallerSırasıyla kurşun ve kadmiyum düzeyi

10 ve 0.3 mg/kg dan fazla olmamalı

Page 140: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

HPLC profiliC.angustifolia:

yapraklar Numune

hazırlama- Enjeksiyon

hacmi- Alet – Çözücü sistem- Akış hızı- Deger bulma-

-C.angustifolia yaprakları(5g) -25 mikrolitre -Waters HPLC 501 Shimadzu -Metanol-su(1:1) -0.5 ml/dk -270nm

Page 141: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Sennae yaprak ekstresinin kalite kontrolü

Page 142: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Folia Sennae'nin İ.T.K. ile incelenmesi:

Analiz çözeltisi: 50 mg toz edilmiş drog 5 ml su+etanol (1+1) karışımıyla kaynayıncaya kadar ısıtılır, ardından santrifüj edilir. Drog üzerindeki ekstreden 10 mikrolitre alıp band şeklinde plağa tatbik edilir.

Metod : Yükselen Tabaka : Kieselgel 60 F254Çözücü sistem: n-propanol-etilasetat-su-

glasiyel asetikasit(40+40+29+1)

Page 143: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Folia Sennae'nin İ.T.K. ile incelenmesi:

Belirteç: önce konsantre nitrik asit püskürtülür, ardından 15 dakika 120°C de etüvde ısıtılır. Sennozitler kırmızı-kahverengi renk alır, UV365 nm de ise sarı kahverengi floresans verir. Ardından %8 lik (A/H) etanollü KOH çözeltisinden püskürtülür, tekrar 110°C de 5-10 dakika ısıtılır. Sennozitler kırmızı-kahverengi zonlar halinde görülür.

Sennozit A Rf = 0,30-0,35Sennozit B Rf = 0,15

Page 144: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Son ürün testleriSennalax enterik tablet İlaç etken maddesi: Sennozit BSennozit B kalın bağırsak

hareketleri ile kalın bağırsak içerik hacmini ve su miktarını artırır. Bu etkiler ile dışkının yumuşatılmasını ve atılmasını sağlar.

Kullanımı: kabızlık, ameliyat ve radyolojik tetkikler

öncesi bağırsakların boşaltılması,

kronik atoni

Page 145: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Tabletlerde kalite kontrol

Genel görünüm:Boyut, şekil ve kalınlık: Bu tabletin sıkıştırılarak

paketlenmesi için önemlidir.

Organoleptik özellikleri: Tabletin renk ve

kokusuna bakılır.

Page 146: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Tüm tabletler için kalite kontrol testleri

Aktif madde içeriğiParçalanma İçerik sabitliğiEtiketleme Enterik tabletlerde en önemli test

parçalanma testidir.

Page 147: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Tabletlerde kalite kontrol süreci

I. tablet ağırlığı- tek kefeli elektrikli terazi

II. kırma gücü - ufalanma ve dağılma saatini kontrol eder.

III. Tablet kalınlığı -çok kalın tabletler özellikle blisterler içine paketlemeyi etkiler.

IV. dağılma saati.V. Ufalanma.

Page 148: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion

Tablet formülasyonlarına uygulanan fiziksel testler

Yığın yoğunluğuToz inceliğiKuruluk kaybıParçalanma testiTablet ufalanmaÇözünme testiİlaç salım testiDozaj formunun tekdüzeliğiKonteynır geçirgenlik testiİnaktif madde etiketleme

Page 150: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion
Page 151: standardizasyon parametreleri,herbal drugs standardisatiion