Helikopter - bölüm 01 - giriş - emre akar

Helikopter Yapı ve Sistemleri

İstanbul Arel Üniversitesi – 2016

Emre Akar

İçindekiler

• Helikoptere Giriş

• Uçuş Aerodinamiği

• Uçuş Kumandaları

• Helikopter Yapısı ve Sistemleri

• Helikopter Uçuş Manueli

• Ağırlık ve Denge

• Helikopterlerde Performans

• Yer Prosedürleri ve Uçuş Öncesi Hazırlıklar

• Basit Uçuş Manevraları

• İleri Uçuş Manevraları

• Acil Durumlar ve Tehlikeler

• Helikopter Göstergeleri

• Gece Operasyonları

• Havacılıkta Efektif Karar Verme

Emre Akar, İstanbul Arel Üniversitesi - 2016 2

01 - Helikoptere Giriş

• Helikopteron (Yunanca): hareketli kanatlar

• Dikey kalkış ve iniş yapabilen döner kanatlı bir hava taşıtı.

Helikopterlere özel yetenekler

• Havada asılı kalma (hover)

• Dikey kalkış ve iniş (bazı askeri uçaklarda mevcut)

• Geri gidebilme

• Manevra kabiliyetleri

İçindekiler SayfasıBölüm BaşıEmre Akar, İstanbul Arel Üniversitesi - 2016 3


Kullanım alanları

• Yolcu taşıma

• Lojistik (yük taşıma)

• Sağlık ve kurtarma operasyonları

• Askeri (kurtarma ve taaruz)


01 - Helikoptere Giriş (İlk Helikopterler)

• Igor Sikorsky VS-300 (1909) • Paulo Cornu (1907)



• Leonardo Da Vinci (1452-1529) helikopter çizimleri





• Bell UH-1B



• Bell UH-1B



• SA 341 gazelle


01 - Günümüzde Helikopterler

• SA 341 gazelle



• Helikopterlerin gelişimi İçtenyanmalı ve türbinli motorlarıngelişimiyle paralel ilerlemiştir.

• Elektrikli ya da yanmalı motorlarıngücü beygir gücü (HP) olarak verilir.

• HP Watt birimi üzerindendönüştürülmüş bir değerdir (JamesWatt)

• 1 HP = 745,699 W (746W)

• Bir atın bir 12 fit yarıçaplı birdeğirmen çarkını saatte 144 kezveya dakikada 2,4 kez çevirebildiğive çarka uyguladığı kuvvet



• Havacılığın ilk zamanlarındaki motorların beygir güçleri 25-35 HP civarındaydı.

• Gelişmemiş Malzeme teknolojisi ile hava araçları için yeterli ağırlık / taşıma kuvveti oranı yakalanamıyordu.

• Günümüzde beygir güçleri, binek araçlarda dahi 100-400 arası seyrederken, türbinli motorlarda ise 10000’lere kadar bir çok motor bulunmaktadır.



• İlk gaz türbinli Kaman K-225

• Türbinli motor 2900 devirde sabit 175 HP gücünde çalışabiliyor.

• Boeing 502-2E Turboşaft motor

• Turboşaft motorlar daha başarılı helikopter modellerinin önünü açmıştır.



• Turboşaft Motor

• Bell UH-1 Motor

• Textron Lycoming T53-L-13B turboşaftmotor 1100kW/1400 hp









• Daha güçlü, verimli ve hafif motorlar

• Malzeme teknolojisinin gelişmesi

• Mühendislik problemlerinin aşılması (vibrasyon, anti-tork, elektronik sistemler, uçuş destek sistemleri…)


01 - Helikopterlerin Uçma Prensipleri

İçindekiler Sayfası

1. Ana rotor

2. Trim Tab

3. Batarya kutusu

4. Pitot tüp

5. Çene kısmı / ön kısım

6. İniş kızakları

7. Kızak ayakları

8. Bagaj kısmı

9. Transmisyon / güç iletim bölümü

10.Ana rotor pitch değiştirme bağlantıları

11.Gövde

12.Egzost çıkışı

13.Sol pozisyon ışığı (kırmızı

14.Yatay stabilize

15.Kuyruk

16.Kuyruk iğnesi

17.Arka pozisyon ışığı (beyaz)

18.Kuyruk rotoru

19.Dikey stabilize

20.Çarpışma koruma ışığı

21.Sağ pozisyon ışığı (green)

22.Kanat hücum kenarı

23.Ana rotor bağlantısı

24.Blade/pal bağlantıları

25.Kanat firar kenarı

Bölüm BaşıEmre Akar, İstanbul Arel Üniversitesi - 2016 20




• Yükselme

• İleri

• Geri

• Yanlara

• Askıda kalma

• Sağ-sol dönüş

• alçalma



Rotor yerleşimlerine göre

• Geleneksel rotor

• Coaxial Rotor

• Intermeshing Rotor

• Tandem Rotor



Anti-Tork Sistemlerine Göre

• Geleneksel Kuyruk Rotoru

• Ducted Fan (Fenestron)

• Coaxial Rotor

• Intermeshing Rotor

• Tandem Rotor

• Notar



Rotor Blade Yapılarına Göre

• Fully Articulated Rotor

• Semi-Rigid Rotor

• Rigid Rotor



Helikopter Kumandaları

• Collective (& Throttle)

• Cyclic

• Pedals




• Bölüm sonu…


Faydalı Linkler

• Compare Helicopters

http://helicopters.axlegeeks.com/

• Helicopter Size Compare

http://www.aircraftcompare.com/category/helicopters/4

• Helicopter Size Comparasion

http://www.aviastar.org/scale/

• Airbus Helicopters

http://www.airbushelicopters.com/website/en/ref/home.html

• FAA Helicopter Flying Handbook

https://www.faa.gov/regulations_policies/handbooks_manuals/aviation/helicopter_flying_handbook/

• Youtube: helicopter (7.630.000 sonuç)

https://www.youtube.com/results?search_query=helicopter

Emre Akar, İstanbul Arel Üniversitesi - 2016 30

http://helicopters.axlegeeks.com/

http://www.aircraftcompare.com/category/helicopters/4

http://www.aviastar.org/scale/

http://www.airbushelicopters.com/website/en/ref/home.html

https://www.faa.gov/regulations_policies/handbooks_manuals/aviation/helicopter_flying_handbook/

https://www.youtube.com/results?search_query=helicopter

Engineering

Helikopter - bölüm 01 - giriş - emre akar