- 1. BRNC BASAMAKTAKSRK KAYET OLANHASTAYA YAKLAIMDr. Mustafa Krat
ahinOndokuz Mays niversitesi Tp Fakltesi Aile Hekimlii Anabilim
Dal
2. Sunumun Hedefleri ksrn Tanm Patofizyolojisi Skl yks Fizik
muayenesi Tetkikleri Tedavi seenekleri 3. ksrn Tanm Akcierleri
aspirasyondan koruyan, Fazla broniyal sekresyonlarn atlmasnsalayan,
stemli veya istemsiz refleks yoldan oluan, Ani patlayc ekspirasyon
manevrasdr.Numan Numanolu, ksrk
sunumuhttp://www.numannumanoglu.com/Numan_Numanoglu/DERS_NOTLARI_files/O%CC%88ksu%CC%88ru%CC%88k-Balgam.ppt
eriim tarihi:04.04.2013 4. ksrk PatofizyolojisiChung KF, Pavord ID.
Prevalence, pathogenesis, and causes of chronic cough. Lancet.2008
Apr 19;371(9621):1364-74.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18424325 5. ksrk Refleks
emaselebi S. ocuklarda ksre Yaklam. J Pediatr Inf 2011; 5 (Suppl
1): 253-7. 6. ksrn
Aamalarhttp://web.missouri.edu/~danneckere/pt316/case/pulm/cough-4phases.jpgEriim
tarihi: 04.04.2013 7. Aile Hekimine En Sk Bavuru NedenleriSloane
PD, Ebell MH. Approach to Common Problems. Essentials Of Family
Medicine.Sloane PD et all. 6th Ed. Philadelphia, Lippincott
Williams & Wilkins, 2012, 89-97 8. ou geiyor st solunum yolu
enfeksiyonu ile ilikiliksrk ocuklarn %50sinde 10 gn iinde, %90nnda
25 gn iinde dzelir.Hay AD, Wilson A, Fahey T, et al. The duration
of acute cough in pre-school childrenpresenting to primary care: a
prospective cohort study. Fam Pract 2003; 20: 696-705. 9. yk ksrk
yaknmas ile gelen bir hastadancelikle sorulmas gereken iki soru
ksrnsresi ve birlikte balgam olup olmaddr. Akut? Subakut? Kronik?
Kuru? Prodktif? 10. yk ksrnz nasl tanmlarsnz? ksrkle birlikte
balgam var m? Balgamnz tarif eder misiniz? Balgamnzda kan var m?
Balgamnzn miktar ne kadar? ksre elik eden baka bir bulgu var m?Uncu
Y, Birinci basamakta ksrk yaknmal hastaya
yaklam.http://www.belgeler.com/blg/1r4/birinci-basamakta-ksrk-yakinmali-hastaya-yaklaimEriim
tarihi: 04.04.2013 11. yk Gs ars, ate, terleme, titreme var m? Hrlt
var m? Daha nce hi hrlt veya saman nezlesi atageirdiniz mi?
Ailenizde astm olan kii var m? Kilo kaybnz oldu mu? Ailede
tberklozlu ya da devaml ksrolan kii var m?Uncu Y, Birinci basamakta
ksrk yaknmal hastaya
yaklam.http://www.belgeler.com/blg/1r4/birinci-basamakta-ksrk-yakinmali-hastaya-yaklaimEriim
tarihi: 04.04.2013 12. yk Sigara iiyor musunuz? iyorsanz ne kadar?
Dumana maruz kalyor musunuz? Ne tr bir ite alyorsunuz? Hi asbest
tozuna maruz kaldnz m? Evde ku besler misiniz? Yabanc cisim
ihtimali sz konusu olabilir mi? Ayaklarnzda ilik oluyor mu?Uncu Y,
Birinci basamakta ksrk yaknmal hastaya
yaklam.http://www.belgeler.com/blg/1r4/birinci-basamakta-ksrk-yakinmali-hastaya-yaklaimEriim
tarihi: 04.04.2013 13. Chang AB. Causes, assessment and measurement
of cough in children. Cough:Causes, Mechanisms and Therapy. Chung
KF, Widdicombe JG, Boushey HA.1st Ed.Oxford, Blackwell Publishing.
2003,57-73. 14. Nonspesifik ksrk Dier semptom ve bulgularn olmad
izolekuru vasfta ksrk ou olguda postviral enfeksiyon ve artmksrk
reseptr duyarll ile ilikilidir. En nemlisi spesifik ve nonspesifik
nedenlerbirbiri ile akabilir. Bu nedenle ayrt etmeknemlidirChang
AB. Causes, assessment and measurement of cough in children.
Cough:Causes, Mechanisms and Therapy. Chung KF, Widdicombe JG,
Boushey HA.1st Ed.Oxford, Blackwell Publishing. 2003,57-73. 15.
ksrk Sresi Erikin Akut < 3 hafta Subakut 3-8 hafta Kronik > 8
hafta ocuk Akut < 2 hafta Subakut 2-4 hafta Kronik > 4 hafta
16. ksrn Karakteriksrn zelliiHastalkBalgamlKF, bronektazi, siliyer
diskineziHavlar tarzda LaringotrakeobronitParoksismal KF, bomaca,
yabanc cisimMetalik Trakeit, PNAS, psikojenikBeslenme
sonrasFaringeal inkoordinasyon, faringeal kitle,TF, GRNoktrinalSYE,
sinzit. Astm, KF, GRSabah daha belirgin KF, bronektaziGrltl,
garipPsikojenikUykuda kaybolan Psikojenik 17. Balgam Pas rengi
prlan : Pnmokok pnmonisi Kt kokulu : Anaerobik enfeksiyonlar Anuez
ezmesi gibi : Amip absesi Yeil-sar safra ieren : Bronkobilier fistl
Soan zarna benzer membran ieren kaya suyu gibi bol miktardaberrak :
Kist hidatik perforasyonu Bol miktarda su gibi : Bronkoalveoler
hcreli kanser (Bronkore) Pembe kpkl : Sol kalp yetmezlii Siyah :
Kmr iilerinde (kmr partiklleri ierir) (melenoptizi) Kk kumsu
partikller ieren : Bronkolitiazis 18. Fizik Muayene Sistemik Olmal
Vcut ss, nabz, kan basnc Solunum paterni ve hz Yardmc solunum
kaslarnn kullanlmas Trakea pozisyonu Akcierler: wheezing, ronks,
ral, matite Kulak: timpanik membranlar zerindeki kllar, Burun:
nazal mukozadadem,polipler, orofaringeal sekresyonlar, sinsduyarll
Boyunda kitle veya guatr Kardiyak muayene 19. KrupStridor 20. Akut
ksrk st solunum yolu infeksiyonlar, zelliklesouk algnl akut ksrn en
sk sebebidir. Souk algnl viral bir hastalktr ve en sketken
rinovirstr (%60). Balca semptomlar, ksrk, burunaknts, postnazal
aknt, burun tkankl vehaprmadr. Tedavi semptomatiktir
veantihistaminikler ve dekonjestanlar kullanlr. 21. Kimlere Grip
As? 65 ya ve zeri Kronik pulmoner hastalk (KOAH, bronektazi, astm)
Kronik kardiyovaskler hastalk DM, bbrek fonksiyon bozukluu, eitli
hemoglobinopatileriolan ve baklk sistemi basklanmlar Yksek riskli
hastalarla karlama olasl olan hekim, hemireve yardmc salk personeli
Grip ynnden riskli ahslarla birlikte yaayanlar Gvenlik grevlileri,
itfaiyeciler gibi toplum hizmeti verenler Grip geirdiinde ciddi
komplikasyon gelime olasl bulunanve tbbi sorunlar olan gebeler Grip
geirme riski olan 2. - 3. trimesterdeki gebeler 22. Albert RH.
Diagnosis and treatment of acute bronchitis. Am Fam Physician. 2010
Dec1;82(11):1345-50. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21121518
23. Akut Bronitte neriler 24. Pnmoni Akut ksrk, pnmoni gibi ciddi
bir hastalnda belirtisi olabilir. zellikle yallarda bazen ate
yantolmadndan yeni ortaya kan ksrk, bilindurumunda deiiklikle
birlikte olduundapnmoniden phelenilmeli ve akcier
grafisiektirilmelidir 25. Kime Akcier Filmi ekelim?Ebell MH.
Predicting pneumonia in adults with respiratory illness. Am Fam
Physician.2007;76(4):562. 26. Pnmoni Ciddiyetini BelirlemeWatkins
RR, Lemonovich TL. Diagnosis and management of
community-acquiredpneumonia in adults. Am Fam Physician. 2011 Jun
1;83(11):1299-306. 27. Kimler pnmokok as olmaldr? 65 ya ve
zerindeki kiiler 2 yan zerinde olan ve kalp hastal, orak
hcrelianemi, alkolizm, akcier hastal, diabet, siroz veya beyin
omuriliksv kaa olan kiiler 2 yan zerinde olan ve enfeksiyonlara kar
vcudun baklksisteminin direncini zayflatan bir hastal ve zel bir
durumu olankiiler (Hodgkin hastal, bbrek yetmezlii,
nefrotiksendrom, lenfoma, lsemi, multiple myelom, HIV enfeksiyonu
veyaAIDS olan, dala olmayan veya ilev grmeyenler veya organ
nakliyaplan kiiler gibi) 2 yan zerinde olan ve vcudun enfeksiyon
hastalklarna kardirencini azaltan bir ila kullanan veya tedavi
almakta olan kiiler(rnein, uzun sreli steroid tedavisi, baz kanser
ilalar veradyasyon tedavisi gibi) Ekim 2008 tarihinde itibaren
AmerikanBaklama Danma Komitesi (Amerikan Baklama DanmaKomitesi)
astm olan ya da sigara ien kiilerin polisakkaritpnmokok as ile
alamalarn nermektedir.Pneumococcal Vaccines CDC answers your
questionshttp://www.immunize.org/catg.d/p2015.pdf eriim
tarihi:04.04.2013 28. Subakut ksrk En sk neden post-infeksiyz
ksrktr. Astm, sinzit, devam eden alerjen veya irritanmaruziyeti
dier sk nedenlerdir. Post-infeksiyz ksrn patogenezi tamolarak
bilinmemekle birlikte, epitelbtnln bozulmas ve st ve alt
solunumyollarnn yaygn inflamasyonuna bal olduudnlmektedir ve
tabloya geici bron arduyarll elik edebilir. 29. Post-infeksiyz ksrk
st solunum yolu infeksiyonlarndan sonra %11-25 orannda grlmektedir
ancak etkenM.pneumoniae veya B.pertussis ise sklartmaktadr.
Post-infeksiyz ksrkte, bakteriyel infeksiyonphesi yoksa tedavide
antibiyotiklerin yeriyoktur. Tedavide inhale kortikosteroidler ve
zellikleinat ve iddetli ksr olan hastalarda ksasreli oral
kortikosteroidler kullanlabilir. 30. Kronik ksrk PrevalansChung KF,
Pavord ID. Prevalence, pathogenesis, and causes of chronic cough.
Lancet.2008 Apr 19;371(9621):1364-74.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18424325 31. Normali Ne?
Normalde ocuklarda gnde on ksrkperiyodu gzlemlenebilmektedir. Bu
say solunum yolu enfeksiyonu sresinceartmakta ylda 5-8 kez ve 7-9
gnsrebilmektedir. Munyard P, Bush A. How much coughing is normal?
Arch Dis Child 1996; 74: 531-534.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1511564/ 32. Kronik
ksrk 11 yan altnda anne ve babas sigara ienocuklarn %50sinde Okul
ncesi ocuklarn %22inde soukalgnl olmakszn kronik ksrk bildirilmi,
Bunlarn da te birinde sonraki yllardaksrk tekrarlamtrFaniran AO,
Peat JK, Woolcock AJ. Measuring persistent cough in children
inepidemiological studies: development of a questionnaire and
assessment ofprevalence in two countries. Chest 1999; 115: 434-9.
33. Hastalarn Bavuru Nedenleri Nedenler Sklk % Ciddi bir neden
olmadna ikna olma77 Bireyler kt gidiyor endiesi 72 rme, kusma 56
Yorgunluk 54 Kt giden bireyler var53 Utan 49 Mahcubiyet/sklganlk46
Telefonda konumada glk39 Ses kskl 39 Yaam tarzn deitirmek zorunda
kalmak36 Gece uyumada zorluk 34 Kilisede ark syleyememek 31 Einin
bu duruma katlanamamas30 drar karmak30 Gerekten kt bireyler var
endiesi 28 Badnmesi21 Youn terleme 21 Arlar 21French CL, Irwin RS,
Curley FJ, Krikorian CJ. Impact of chronic cough on quality of
life. Arch InternMed. 1998 Aug 10-24;158(15):1657-61.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9701100 34. Kronik ksrk
EtiyolojisiBenich JJ 3rd, Carek PJ. Evaluation of the patient with
chronic cough. Am FamPhysician. 2011 Oct
15;84(8):887-92.http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22010767 35.
Kronik ksrkte bir veya birden fazla nedenin birlikte grlme oranlar
16,7% 8,9%35,9%38,5%BR K DRTPalombini BC, Villanova CA, Arajo E,
Gastal OL, Alt DC, Stolz DP, Palombini CO. A pathogenictriad in
chronic cough: asthma, postnasal drip syndrome, and
gastroesophageal reflux disease.Chest. 1999 Aug;116(2):279-84.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10453852 36. HS Nazal
sekresyonlarn orofarenks, nazofarenksya da larenkse akmas ve bu
akntnnfarengeal ya da larengeal ksrkreseptrlerini mekanik olarak
uyarmas sonucugeliir. HSde ekstratorasik solunum
yoluhiperreaktivitesinin olduu ve bu durumunastm benzeri bulgulara
yol atgsterilmitir. 37. HSn Kapsad Hastalklar 38. ksrk Varyant Astm
Astmn sadece ksrkle seyreden zel bir tipidir. % 6.5 57 Kronik ksrk
sebebidir. Dispne ve wheezing ounlukla ksre elik etmez. Bir ksmnda
daha sonra klasik astm semptomlaryerleir. ksrk refleksini oluturan
duyu sinirlerinininflamasyon ile uyarlmasdr. zellikle geceleri daha
belirgin olan ve egzersiz, soukhava, viral solunum yolu
enfeksiyonlaryla artar. 39. Gastrozofageal Refl Mide ieriinin rme
ve kusmaolmakszn,zofagusa geri kadr. % 10 21 Kronik ksrk sebebidir
Mikro ve makroaspirasyonlar, daha sklklazofagus distalinde ksrk
refleksinin afferentyolunun uyarlmasdr (zofago broniyal
refleksinuyarlmas) % 50 75 inde refl semptomuyok. Dierlerindemide
yanmas, ekime ve regrjitasyon 40. Larengofarengeal Refl Mide
ieriinin rme ve kusma olmaksznst zofageal sfinklerin zerine geri
kadr. GR n daha ileri bir aamasdr. Kronik ksrk grlme oran %67 dir.
Ses kskl, globusfarengeus, boaz ars-yanma dier semptomlardr. 41.
ksre Neden Olan lalar 42. ACE likili ksrkIrwin RS. Unexplained
cough in the adult. Otolaryngol Clin North Am.
2010Feb;43(1):167-80. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20172266
43. ACE likili ksrkBangalore S, Kumar S, Messerli FH.
Angiotensin-converting enzyme inhibitor associatedcough: deceptive
information from the Physicians Desk Reference. Am J Med.
2010Nov;123(11):1016-30.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21035591 44. Akcier Kanseri
Akcier kanserinde ksrk en sk grlensemptomlardan biridir. Sklkla
endobroniyal lezyonabal olmasna ramen tek bana plevral efzyon
daksre neden olabilmektedir. ki ekilde karmzakmaktadr: a) Kuru
nonproduktif ksrk b) Produktif ksrk: sklkla elik eden
postobstruktifpnmoni mevcuttur Postobstruktif pnmoninin elik ettii
olgularda ateolmasa dahi antibiyotik ilavesi ksr belirgin
ekildeazaltmaktadr. Kuru ksrk durumlarnda ise en etkiliantitussif
ila kodein uruptur.zgrolu M. Akcier Kanserinde Sk Karlalan Acil
Sorunlar ve zmleri. ..Cerrahpaa Tp Fakltesi Srekli Tp Eitimi
Etkinlikleri. Akcier Kanserine GncelYaklam, Sempozyum Dizisi No:58
l Kasm 2007; s. 197-200. 45. Tberkloz lkemiz gibi tberklozun sk
grldlkelerde kronik ksrk yaknmas olan tmolgularda
posterior-anterior akcier grafisibalangta rutin olarak
ekilmelidirSmyrinios NA, Irwin RS, Curley FJ, French CL. From a
prospective study of chronic cough.Diagnostic and therapeutic
aspects in older adults. Arch Intern Med 1998; 158: 1222-28. 46.
Yabanc Cisim Aspirasyonu Gzden kaan yabanc cisim aspirasyonu Sklkla
drt ya altnda ve erkeklerde kzlardan daha skgrlr. Herhangi bir
ikayeti olmayan ocukta akut balayanbulgular vardr. Fizik muayenede
her iki akcierarasnda dinleme bulgusu fark, akcier grafisinde
heriki akcierde havalanma fark yabanc cismidndrmelidir. ou ocukta
bulgular 24 saat iinde karken%20sinde yabanc cisim inhalasyonundan
bir haftasonra grlr. Besinler aspire edilen maddelerin%80ini
oluturur. Bunun da %50si kuruyemitir. 47. Kistik Fibrozis Kronik
solunum yolu hastalna byme gelimegerilii, malabsorpsiyon elik
ediyorsa kistik fibrozisakla gelmeli ve ter testi uygulanmaldr.
Tekrarlayanbroniolitler, enfeksiyonlar, atelektazi ve
bronektazikronik ksre neden olur. Mekonyum ileusu, uzam sarlk,
hemolitikanemi, hiponatremi, hipokloremi, tekrarlayan
akcierenfeksiyonu, omakparmak, diyabet, malabsorsiyon,
balgamdaStaphylococcus aureus, Pseudomonas aeroginosaremesi, benzer
karde ikayetleri ve akraba evliliikistik fibrozisi hatrlatmaldr.
48. Kronik ksre YaklamSEVK EDELM 49. Reetesiz lalarn Etkinlii Akut
ksrkte reetesiz ilalarn etkiliolduuna veya olmadna ynelik iyi bir
kantyoktur. Amerikada, 2006 ylnda reetesiz ksrk vesouk algnl
ilalarna 3,6 milyar dolarharcanm.Smith SM, Schroeder K, Fahey T.
Over-the-counter (OTC) medications for acute coughin children and
adults in ambulatory settings. Cochrane Database Syst Rev. 2012
Aug15;8:CD001831.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22895922Madison JM, Irwin RS.
Cough: a worldwide problem. Otolaryngol Clin North Am.
2010Feb;43(1):1-13, vii.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20172252 50. ksrk
Tahttp://www.kenthaber.com/guneydogu-anadolu/sanliurfa/suruc/Haber/Genel/Normal/sifayi-tasta-ariyorlar/eb9156ce-def8-4a78-b9fb-3c0b3e080dc3
Eriim tarihi: 04.04.2013 51. ksrk Baba Trbesi 52. Annemin lac
