YETİŞKİNLİK YETİŞKİNLİK DÖNEMİDÖNEMİ

21-65 yaş arasındaki hayat dilimi yetişkinlik dönemi olarak adlandırılır.

Yetişkinlik dönemiYetişkinlik dönemi 21-65 yaşları arasını  21-65 yaşları arasını kapsar. İnsanların en verimli olduğu, daha kapsar. İnsanların en verimli olduğu, daha önceki gelişme dönemleri sağlıklı önceki gelişme dönemleri sağlıklı geçirilmişse olumlu, üretken bağımsız bir geçirilmişse olumlu, üretken bağımsız bir yaşamın kurulabildiği bir dönemdir.yaşamın kurulabildiği bir dönemdir.

Yetişkin ve olgun bir insan para Yetişkin ve olgun bir insan para kazanmaya, birilerine yardım etmeye kazanmaya, birilerine yardım etmeye çabalar. 21-35 yaşları arasında meslek ve çabalar. 21-35 yaşları arasında meslek ve eş seçimi yapar.eş seçimi yapar.

Bu dönem ilk ciddi sorumlulukların üstlenildiği ve Bu dönem ilk ciddi sorumlulukların üstlenildiği ve yaşantıya yön veren bir çağdır. Bu dönemin ilk yaşantıya yön veren bir çağdır. Bu dönemin ilk yıllarında birey istediği işe girememe, meslek içi yıllarında birey istediği işe girememe, meslek içi ya da aile içi çatışma gibi sorunlarla karşı ya da aile içi çatışma gibi sorunlarla karşı karşıya kalabilir. Bu sorunların üstesinden gelen karşıya kalabilir. Bu sorunların üstesinden gelen yetişkin, ilerideki yaşantısını sağlıklı sürdürmede yetişkin, ilerideki yaşantısını sağlıklı sürdürmede önemli bir adım atmış olur. Eğer sorunları önemli bir adım atmış olur. Eğer sorunları çözmede başarı sağlayamazsa daha sonraki çözmede başarı sağlayamazsa daha sonraki yıllarda beklentilerine ve hayallerine ulaşıp yıllarda beklentilerine ve hayallerine ulaşıp ulaşamadığını sorgulayarak bunalıma düşebilir.ulaşamadığını sorgulayarak bunalıma düşebilir.

Erkekler 50-55 yaşlar arasında andropoz Erkekler 50-55 yaşlar arasında andropoz (yaş dönümü), kadınlar ise 45-50 yaşları (yaş dönümü), kadınlar ise 45-50 yaşları arasında menopoza (âdetten kesilmeye) arasında menopoza (âdetten kesilmeye) bağlı sıkıntılar yaşar. Bu sıkıntılar kişiden bağlı sıkıntılar yaşar. Bu sıkıntılar kişiden kişiye değişebilir. Yetişkinlik dönemini kişiye değişebilir. Yetişkinlik dönemini ruhsal yönden sağlıklı sürdürmek, zamanı ruhsal yönden sağlıklı sürdürmek, zamanı ve koşulları iyi değerlendirmeye, sosyal ve koşulları iyi değerlendirmeye, sosyal ilişkileri geliştirmeye bağlıdır.ilişkileri geliştirmeye bağlıdır.

Genç Yetişkinlik Dönemi Genç Yetişkinlik Dönemi Gelişim Görevleri (18–25 yaş)Gelişim Görevleri (18–25 yaş)

Eş seçme ve eşiyle yaşamayı öğrenme Eş seçme ve eşiyle yaşamayı öğrenme Vatandaşlık sorumluluklarını üstlenme Vatandaşlık sorumluluklarını üstlenme Çocuk yetiştirme ve evi idare etme Çocuk yetiştirme ve evi idare etme Geçimini sağlayacak bir iş sahibi olma Geçimini sağlayacak bir iş sahibi olma Yakın ilişkiler kurabileceği arkadaşlar ve Yakın ilişkiler kurabileceği arkadaşlar ve

sosyal gruplar bulma sosyal gruplar bulma

Orta Yetişkinlik Dönemi Gelişim Orta Yetişkinlik Dönemi Gelişim GörevleriGörevleri

Yetişkinlere özgü toplumsal sorumlulukları üstlenme Yetişkinlere özgü toplumsal sorumlulukları üstlenme Ekonomik ve sosyal yaşam standartlarını oluşturma Ekonomik ve sosyal yaşam standartlarını oluşturma Kendi anne babasına karşı ebeveyn rolünü üstlenme Kendi anne babasına karşı ebeveyn rolünü üstlenme Serbest zamanlarında işleri dışında hoşlandıkları Serbest zamanlarında işleri dışında hoşlandıkları

uğraşlar edinebilmeuğraşlar edinebilme Sorumluluklarını bilen yetişkinler olarak ergenlere Sorumluluklarını bilen yetişkinler olarak ergenlere

rehberlik etmerehberlik etme Orta yaşlarda kendini gösteren fizyolojik değişikliklere Orta yaşlarda kendini gösteren fizyolojik değişikliklere

uyum sağlamauyum sağlama

İleri Yetişkinlik Dönemi Gelişim İleri Yetişkinlik Dönemi Gelişim GörevleriGörevleri

Azalan güç ve çabuk bozulabilen sağlık Azalan güç ve çabuk bozulabilen sağlık durumuna uyum gösterme durumuna uyum gösterme

Emekliliğe ve azalan gelir düzeyine uyum Emekliliğe ve azalan gelir düzeyine uyum sağlama sağlama

Yaş grubu ile açık bir yakınlık kurma Yaş grubu ile açık bir yakınlık kurma Eş ve arkadaşlarının ölümünü kabullenme Eş ve arkadaşlarının ölümünü kabullenme Kendi durumlarına uygun fiziksel yaşama Kendi durumlarına uygun fiziksel yaşama

koşullarını düzene koymakoşullarını düzene koyma

YAŞLILIK DÖNEMİYAŞLILIK DÖNEMİ

İnsan hayatının 65 yaştan sonraki dönemi yaşlılık dönemi olarak adlandırılır.

Hangi Yıl lar?Hangi Yıl lar?

Aslında yetişkinlik ve yaşlılık arasında Aslında yetişkinlik ve yaşlılık arasında kesin bir sınır yoktur. Daniel Levinson ileri kesin bir sınır yoktur. Daniel Levinson ileri yetişkinlik (yaşlılık) yıllarını 65 ve ilerisi yetişkinlik (yaşlılık) yıllarını 65 ve ilerisi olarak tanımlamış; diğer gelişim olarak tanımlamış; diğer gelişim psikologları ise 65-85 arasını genç yaşlı, psikologları ise 65-85 arasını genç yaşlı, 85 ve ilerisini yaşlı yaşlı olarak 85 ve ilerisini yaşlı yaşlı olarak isimlendirmiştir.isimlendirmiştir.

Yaşlı l ıkta Fiziksel GelişimYaşlı l ıkta Fiziksel Gelişim

3 sistemde belirgin değişiklikler ortaya çıkar: İskelet-kas, solunum 3 sistemde belirgin değişiklikler ortaya çıkar: İskelet-kas, solunum ve dolaşım sistemive dolaşım sistemi

1) İskelet-Kas Sistemi: kas liflerinin yapısı değişir, küçülür sayıları 1) İskelet-Kas Sistemi: kas liflerinin yapısı değişir, küçülür sayıları azalır. Kaslardaki sinir iletimi zayıflar. Kalsiyum azalmasına bağlı azalır. Kaslardaki sinir iletimi zayıflar. Kalsiyum azalmasına bağlı kramplar görülür. Kemiklerde minareler azalır. Hareket serbestliği ve kramplar görülür. Kemiklerde minareler azalır. Hareket serbestliği ve hareketin hızı azalır. Kemik ve eklem yerlerine kireçlenme ve hareketin hızı azalır. Kemik ve eklem yerlerine kireçlenme ve dejenerasyonlar ortaya çıkar.dejenerasyonlar ortaya çıkar.

2) Solunum Sistemi: solunum yolları esnekliğini kaybeder. 2) Solunum Sistemi: solunum yolları esnekliğini kaybeder. Bronşlarda bozulma ortaya çıkar, göğüs kafesi daralır ve havadan Bronşlarda bozulma ortaya çıkar, göğüs kafesi daralır ve havadan alınan oksijenin geçişi yavaşlar.alınan oksijenin geçişi yavaşlar.

3) Dolaşım Sistemi: kalp esnekliğini kaybeder. Kalp kapakçıklarında 3) Dolaşım Sistemi: kalp esnekliğini kaybeder. Kalp kapakçıklarında bozulma ve kireçlenme ortaya çıkar. Kalp kasları zayıflar, kalp atışı bozulma ve kireçlenme ortaya çıkar. Kalp kasları zayıflar, kalp atışı yavaşlar ve kan basıncı yükselir.yavaşlar ve kan basıncı yükselir.

Yaşlı l ıkta SağlıkYaşlı l ıkta Sağlık

Yaşlılarda yüksek tansiyon çok belirgindir. Yaşlılarda yüksek tansiyon çok belirgindir. Yine eklem iltihabı, işitme kaybı ve kalp Yine eklem iltihabı, işitme kaybı ve kalp hastalıkları da görülebiliyor. Kadınlarda hastalıkları da görülebiliyor. Kadınlarda yüksek tansiyon, romatizma ve görme yüksek tansiyon, romatizma ve görme bozuklukları daha fazlayken, erkeklerde bozuklukları daha fazlayken, erkeklerde işitme kaybı daha fazladır.işitme kaybı daha fazladır.

Yaşlıl ıkta Bil işsel GelişimYaşlı l ıkta Bil işsel Gelişim Schai Yetişkinlik Dönemindeki Bilişsel Gelişimi 4 Evreye Ayırır:Schai Yetişkinlik Dönemindeki Bilişsel Gelişimi 4 Evreye Ayırır: 1- Kazanma dönemi: lise yıllarını da içeren bir dönemdir. Kişi 1- Kazanma dönemi: lise yıllarını da içeren bir dönemdir. Kişi

nispeten korunmuş bir çevrede belirli becerileri kazanıyor. nispeten korunmuş bir çevrede belirli becerileri kazanıyor. Başarısızlığa uğrama olasılığı var ama bu durumda yetişkinlerden Başarısızlığa uğrama olasılığı var ama bu durumda yetişkinlerden destek alıyor.destek alıyor.

2-Başarma: üniversite yıllarıdır. Kazandığı bilgiyle bir şeyler 2-Başarma: üniversite yıllarıdır. Kazandığı bilgiyle bir şeyler başarma dönemidir. Bu dönemde nispeten daha yalnızdır. başarma dönemidir. Bu dönemde nispeten daha yalnızdır. Başarısızlıklarının sonuçlarına yalnız katlanıyor.Başarısızlıklarının sonuçlarına yalnız katlanıyor.

3- Sorumluk: Kişi o ana dek öğrendikleri ve tecrübeleri ile oldukça 3- Sorumluk: Kişi o ana dek öğrendikleri ve tecrübeleri ile oldukça deneyimli bir durumdadır. Bilişsel açıdan yapması gereken deneyimli bir durumdadır. Bilişsel açıdan yapması gereken öğrendiklerini gelecek kuşaklar için kullanmak.öğrendiklerini gelecek kuşaklar için kullanmak.

4- Tekrar Bütünleştirme Dönemi: Birey sahip olduğu her şeyi bir üst 4- Tekrar Bütünleştirme Dönemi: Birey sahip olduğu her şeyi bir üst basamakta yeniden bütünleştiriyor. Bu bilgileri niçin biliyorum basamakta yeniden bütünleştiriyor. Bu bilgileri niçin biliyorum sorusunu sorar.sorusunu sorar.

Yaşlıl ıkta Sosyal Duygusal Yaşlı l ıkta Sosyal Duygusal GelişimGelişim

Yaşlılar kendi yaşamlarına dönüp Yaşlılar kendi yaşamlarına dönüp bakarlar. Ego bütünlüğüne ulaşmış olanlar bakarlar. Ego bütünlüğüne ulaşmış olanlar iç huzur duyarlar. Ancak yaşamını anlamlı iç huzur duyarlar. Ancak yaşamını anlamlı ve doyumlu bulmayanlar bu dönemde ve doyumlu bulmayanlar bu dönemde pişmanlık duyuyorlar ve mutsuz pişmanlık duyuyorlar ve mutsuz hissediyorlar.hissediyorlar.

Emekli l ikEmekli l ik

Tek başına travma değildir. Eğer kişi Tek başına travma değildir. Eğer kişi kendisini hazırlamışsa bu durumu darbe kendisini hazırlamışsa bu durumu darbe olarak algılamıyor. Eğer evlilik doyumu olarak algılamıyor. Eğer evlilik doyumu yüksekse emeklilik çok etkili olmuyor. yüksekse emeklilik çok etkili olmuyor. Yaşlılıkta insanların iyi ve kötü yönleri Yaşlılıkta insanların iyi ve kötü yönleri daha çok sivriliyor.daha çok sivriliyor.  

Evli l ik DoyumuEvli l ik Doyumu

Yaşlılıkta evlilik doyumu önemlidir. Eş Yaşlılıkta evlilik doyumu önemlidir. Eş kaybı önemli bir problemdir. Genellikle kaybı önemli bir problemdir. Genellikle erkekler daha erken vefat ediyor. Kadın erkekler daha erken vefat ediyor. Kadın yalnız kalıyor. Çalışmamış olan kadının yalnız kalıyor. Çalışmamış olan kadının üzüntüsü daha büyük olur. Çünkü rol üzüntüsü daha büyük olur. Çünkü rol kaybı daha fazladır.kaybı daha fazladır.

Çocuklar ve torunlarÇocuklar ve torunlar

Çocuklar ve torunlarla kurulan olumlu Çocuklar ve torunlarla kurulan olumlu ilişkiler yaşlıyı yaşama bağlıyor. ilişkiler yaşlıyı yaşama bağlıyor. Büyükannelik ve babalık önemli toplumsal Büyükannelik ve babalık önemli toplumsal rollerdir. Bu dönemde torunlar yaşlıların rollerdir. Bu dönemde torunlar yaşlıların eski gelişimsel dönemlerini tekrar eski gelişimsel dönemlerini tekrar düşünmesini sağlar ve onların kişilik düşünmesini sağlar ve onların kişilik gelişimlerine katkıda bulunur.gelişimlerine katkıda bulunur.

Yaşlıl ıkta i letişim ve Yaşlı l ıkta i letişim ve etki leşimi etki leyen etki leşimi etki leyen

etmenleretmenler Yaşlı bireylerle iletişim kurmak ve bunu Yaşlı bireylerle iletişim kurmak ve bunu

sürdürmek oldukça önemlidir. Yaşlı bir bireyle sürdürmek oldukça önemlidir. Yaşlı bir bireyle iletişimi etkileyen bazı faktörler şunlardır;iletişimi etkileyen bazı faktörler şunlardır;

Gençlerle yaşanan kuşak çatışması, toplumun Gençlerle yaşanan kuşak çatışması, toplumun gençliğe önem vermesi, Sosyal yaşamdakigençliğe önem vermesi, Sosyal yaşamdaki

değişiklikler, Biyolojik ve psikolojik sınırlılıklardır.değişiklikler, Biyolojik ve psikolojik sınırlılıklardır. Önemli İletişim Becerileri; Empati, Dinleme, Önemli İletişim Becerileri; Empati, Dinleme,

Güven Duygusu Oluşturma, İlgi Güven Duygusu Oluşturma, İlgi Ve Saygı Ve Saygı Gösterme ve dokunmadır.Gösterme ve dokunmadır.

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM…TEŞEKKÜR EDERİM…