Fetal karın duvarı ve Gastrointestinal kanal

• Normal karın duvarı ve GI kanal>>izole ve çoklu fetus anomali riskinin belirlenmesi

• Fetus karın anomalileri,multisistem organ gelişim kusurlarının tek sonografik bulgusu olabilir.

Sindirim kanalı-Mide

• Gebeliğin 7.haftasında görülebilirse de• 13.-14. haftalarda rutin görüntülenebilmeli.• Karnın sol üst bölümünde izlenmeli.• Mide ve kalp sağda;situs inversus totalis• Mide sağ+kalp sol;parsiyel situs inversus

Fetal mide küçüklüğü veya yokluğu

• Tüm fetal değerlendirmelerde mide içindeki sıvının belirgin şekilde görülmesi şarttır.

• Midenin görülememesi;potansiyel normal bir bulgu olabilirsede;

Anöploidi,TÖF,Oligohidramniyöz>>artmış risk

• Mideleri görülmeyen 27 fetustan 23’de(%85),küçük mideli 52 fetustan 27’de(%52) süreç anormal şekilde sonlanmış(yapısal anomaliler,intrauterin fetal ya da doğum sonrası ölüm)

• Ardışık USG’de midenin hiç görülememesi;genetik danışma ve kromozomal inceleme.

Midenin görülmemesi

• Yakında boşalmış normal mide• Fıtıklaşma nedeni ile göğüs içine yer değiştirmiş mide• Özefagus atrezisi• Anöploidi• Anhidramniyoz• Mikrogastri(Konjenital küçük mide)

Genişlemiş fetal mide

• 30 dk boyunca sürekli şekilde geniş kalması gerekir

• Ayırıcı tanıda;normal mide ve özellikle duodenal atrezi.

• Diğer fetal parametrelerin normal olduğu geniş bir mide varlığında>> Olgunun takibi

Orta hat veya sağ konumlu mide

• Situsu tekrar ve dikkatlice belirle.• Orta hatta konumlu mide varlığından heterotaksi sendromu

sık görülür.• Visseral organların ve venlerin anormal simetrisi ile karakterize;kalp

anomalileri,intestinal malrotasyon,splenik(aspleni veya polispleni) ve KC. anormallikleri

Özefajial atrezi

• Özefajial atrezilerin çoğu tipi(%90) TÖ fistüllerle ilişkili.• Özefajial atrezilerin prenatal tanı oranı%42.• Fetal midenin görülmemesinden ziyade,polihidramniyoz

varlığı daha değerli.• Bu birlikteliğin pozitif öngörü değeri,en geniş çaplı çalışmada

%56 olarak bildirilmiş.

Özefajial atrezi

• TÖ fistüllerin neredeyse yarısının VACTERL sekansının bir bileşeni olduğu bildirilmiş.

• Ayrıntılı EKO değerlendirme• VACTERL (vertebral defekt,anal atrezi,kardiak

anomali,özefajial atrezi+TÖF,renal displazi,ekstremite defektleri) sporadik genetik geçişe sahiptir.

KARACİĞER

• Gebeliğin 2. yarısında batın üst yarısında net olarak görüntülenir.

• Fetusta sol tarafı,sağdan büyüktür ve gebelik boyunca boyutları artar.

• Hepatomegali;Fetal anemi,glikojen depo hastalıkları,fetal enfeksiyon

KARACİĞER-Kalsifikasyon

• İntrauterin dönemde hepatik kalsifikasyonlar görülebilir;tipik olarak izole olup,klinik anlam taşımazlar.

• Ancak,ek anomaliler de taşıyan anöploid ve CMV ile enfekte fetuslarda da bildirilmiş.

• Vasküler patolojilere bağlı da olabilir.• Görülmesi durumunda;hepatik kitle varlığı,KC kan

akımı,enfeksiyon bulguları.

KARACİĞER-Kitle

• İntrauterin dönemde saptanabilir.• Solid;hamartom,adenom,hepatoblastom• Hipoekoik;hepatik kist,hemanjiom,Anormal

myelopoez(trizomi 21)• Damarsal lezyonların ayırt edilmeli;Yüksek debili kalp

yetmezliği ve fetal hidrops riski. (Hemanjiom,hemanjioendoteliom)

Safra sistemi

• KC’in önünde,umblikal venin kaudalinde,orta hattan sağa doğru 45derece açı ile konumlu,anekoik,uzun ve oval görünümde.

• Boyutları gebelik ile artar.• Birçok seride, görüntülenmesinin en çok 20 ile 32.

haftalarında mümkün olduğu• Görülmemesi;Kistik fibrozis,safra kesesi atrezisi,safra yolları

atrezisi ile ilişkili.

Safra sistemi

• Safra kesesinin normal olarak görüntülenmesi,ayrıntılı fetal sonografik değerlendirmenin olmazsa olmaz şartlarından biri olarak kabul edilmemekte.

• Blazer ve ark. 29749 ardışık gebeliğin 14-16. haftalarında safra kesesini saptamak amacıyla transabdominal+transvajinal fetal değerlendirme yapmış.İlk bakıda görülmemişse 1 hafta sonra tetkik tekrarlanmış

• Tüm seride safra kesesi sadece 34 fetusta(%0.1) ortaya konamamış;bu gebelere karyotip analizi ve kistik fibrozis taraması yapılmış

• 14 fetusta başka anomaliler mevcut,20 fetus normal karyotip ve doğum sonrası normal görünüm

Safra sistemi

• Kese içinde hiperekojenite;taş veya safra çamuru• Daha çok 3.trimester’de görülebilirler,çoğu doğum sonrası

kaybolur ve yakınmaya yol açmaz• Büyük safra kesesi;fetal anöploidi ile birlikte olup yayınlardaki

tüm olgularda başka prenatal anomaliler de gözlenmiştir.

Dalak

• Sol üst kadranda böbrek üst kutbunun lateralinde,ekojen bir organ

• Fetal dalağın anormallikleri(aspleni ve ya polispleni) heteroteksi sendromları ile ilişkili olup,ayrıntılı fetal kardiak inceleme gerektirir.

• İzoimmünize fetuslarda splenomegali,fetal anemi şiddetyle korelasyon gösterir.

İnce barsak ve kolon

• İlk trimester veya ikinci trimesterin erken döneminde ince ve kalın barsaklar hafif heterojen,karaciğere yakın ama ondan daha ekojen olarak görünürler.

• Gebeliğin sonraki döneminde ince barsak içerisinde sıvı,kolon içer,s,nde mekonyum izlenebilir.

Duodenal stenoz ve atrofi

• Stenoz veya atrezi sonucu duodenumda genişleme en sık fetal barsak tıkanma şekli olup onbin canlı doğumdan 1 veya 2’sinde.

• Genellikle başka anomaliler de mevcuttur.• Trizomi 21;olguların %30-44’ünde,yine VACTERL anomalileri

ile de birliktelik gösterir.

Duodenal stenoz ve atrofi

• Duodenal stenoz tanısı en sık son trimester’de konulur.• Midenin medialinde(transvers kesit) yer alan ikinci bir anekoik kitlenin

oluşturduğu klasik çift kabarcık( double bubble sign),duodenal tıkanma için tanı koydurucudur.Görünüm atretik segmentin proksimalindeki genişlemiş duodenumu gösterir.

• Söz konusu bulgu ve tanıyı koyabilmek için,mide ile söz konusu kistik kitle arasındaki devamlılığın gösterilmesi önemlidir.

• Çift kabarcık bulgusu;koledok kisti,duodenal duplikasyon kisti,ekojen barsaklı,trizomi 21’li ve normal karyotipli fetuslarda da bildirilmiş.

Duodenal stenoz ve atrofi

• Çift kabarcık görünümüne polihidramniyoz’unda eşlik etmesi doğru tanı olasılığını artırır.

• Polihidramniyoz,duodenal atrezi olgularına sıklıkla ikinci trimesterin geç haftalarına doğru eşlik etmeye başlar.

• Çift kabarcık görünümünün saptanması;trizomi 21 ile bilinen ilişkisi nedeni ile genetik danışma ve amniyosentezi gündeme getirmelidir.

Jejunal ve ileal atrezi

• Prevalans:0.5-1.1/10.000• İzole vasküler bir yetersizlik sonucu• Hayvan çalışmalarında;oluşturulan vasküler yetmezlik izole barsak

atrezilerine yol açtığı görülmüş.• Barsak dışı anomaliler;jejunal atrezi %42,ileal atrezi en fazla %2• Jejunal atreziler daha sık olarak multıple olup ileal atrezilere kıyasla

nadiren intrauterin perforasyona yol açarlar.

Jejunal ve ileal atrezi

• Kistik fibrozis(KF),ileal obstrüksiyonların sık nedeni.Mekonyum ekojenitesi bulunmayan olgularda yenidoğan döneminde KF %6-8

• Jejuno ileal obstruksiyon;genişlemiş barsak segmentleri(lümen çapı>7 mm),genişlememiş mide,bazen de eşlik eden hiperperistaltizm

• Barsak genişlemesinin ortaya çıktığı ikinci trimesterin geç dönemine kadar jejunoileal atrezi tanısı konulmaz

Anorektal atrezi

• Anorektal malformasyonlar,GI kanalın diğer atrezileri arasında,ek anomalilerle birlikte olma olasılığı en yüksek;%48-98

• Ek anomaliler;genellikle kromozomal ve genitoüriner sistem ile ilişkili• VACTERL sekansının bir bileşeni.Ancak VACTERL tanısı almış geniş bir

yenidoğan serisinde anorektal atrezisi olan olguların hiçbiri prenatal dönemde tanınamamış.

Hirschsprung hastalığı(Konjenital megakolon)

• İntrauterin dönemde teşhis edilebilir• Birden çok genişlemiş barsak segmenti• Fonksiyonel barsak tıkanmasına yol açabilir

Ekojenik barsak

• Barsakların,en düşük cihaz kazanç ayarı ile,gebeliğin ikinci trimesterinde iliak kanatlar kadar ekojen görülmeleri halinde ekojen barsaktan söz edilir.

• Düşük frekanslı(<5MHz) bir prob ile de tanı doğrulanmalı.• İnsidans:%0.2-0.7• Normal barsak ekojenitesi,gebelik süresince arttığı için,ekojenik barsak

bulgusu üçüncü trimesterde normal olgularda da görülebilir.

Ekojenik barsak

• İkinci trimesterde ekojenik barsak görülen çoğu fetusta bulgular,gebelik ilerledikçe normale dönmektedir.

• Ancak,ekojenik barsakla ilişkili anomalilerin birçoğunun üçüncü trimestere kadar ortaya çıkmaması nedeni ile anormal gebelik tümü ile dışlanmamalı.

Ekojenik barsak-Riskler

• Anöploidi• Kistik fibrozis• Yutulmuş fetal kan• Enfeksiyon• GI atreziler• IUGR• Fetal ölüm

• İkinci trimesterde ekojenik barsak saptanması durumunda önerilen yaklaşım;

Genetik danışma,Karyotipin belirlenmesi,Fetal viral enfeksiyon varlığının arştırılmasıKF testi

Karın duvarı defektleri

• Gasroşizis• Omfalosel• Ektopia kordis• Kloakal ekstrofi• Amniotik bant sendromu

Gastroşizis

• Daha çok sağ yarıda görülen ve karın duvarının tüm katlarının sürece dahil olduğu defekt.

• Amniyotik sıvı içinde serbestçe yüzen barsak luplarının görülmesi,tipik USG bulgusu.

• Her iki cinsiyette eşit.• 15-19 yaşındaki annelerde,20-25 yaş arasındakilere oranla 10 kat daha

fazla.• Genç kadınlarda;tütün,yasa dışı ilaç,psödoefedrin kullanımı ile ilişkili

Gastroşizis

• GIS dışı anomali riski düşük olup,en fazla %3• Artmış prematür doğum(<%10) ve nisbeten yüksek ölü doğum oranı(%4.5-

12) bildirilmiş• Çok sıklıkla defekt paraumblikal ve küçük olup sağ tarafta yer alır.• Karın duvarının prenatal US’de hiç görülemediği olguların prognozu çok

kötü.• Olguların ilk trimesterde tanıları olasıdır.

• İlk kez saptanması durumunda;ayrıntılı USG ve genetik danışma.

• Gastroşisizli olgularda prenatal testler ve gebelik boyunca sonografik kontrollerin yanında büyüme geriliği olsun ya da olmasın,sadece anormal fetal test bulguları saptanan olgularda erken tahliye.

Omfalosel

• Batın içi yapılarının içine dolarak karın dışına çıktığı orta hat batın duvar defekti.

• Amniyon ve periton ile sarılı.• Gastroşizisin aksine en sık 35-40 yaş gebelerde.• Daha yüksek (%10-30) kromozomal anomali birlikteliği

gösterir(En sık trizomi 13,18,21,’45,X’)• Kese içine KC’inde fıtıklaştığı fetuslarda kromozomal anomali

riski daha düşük.

Omfalosel

• %55-58 birlikte anomali bulunma riski mevcut.• Orta hat defektleri(kardiak,yarık/kleft ile

giden,spinal/vertebral anomaliler şeklinde),club foot deformitesi,SSS anomalileri

• Anöploidi ve multisistemik anomaliler nedeni ile gebeliklerin sonlandırma oranı yüksek.

• Beckwith-Weidemann sendromu;yenidoğanda omfalosel,makroglossi,gigantizm.

Omfalosel

• İlk trimesterde(9-11.haftalar) göbek kordonunun fizyolojik herniasyonu,erken dönemde omfalosel ile karışabilir.Ancak fizyolojik herniasyon ikinci trimestere sarkmaz

• İkinci trimesterde göbek kordonu tabanına çok küçük fıtıklaşma bile omfalosel tanısı koydurtmalı.

• Yine KC hiçbir zaman fizyolojik fıtıklaşma göstermediğinden ilk trimesterde görülmesi halinde patolojik kabul edilmelidir.