Embed Size (px)
Citation preview
Meme Kanseri Erken Tanısı Prof. Dr. Gülüm Altaca
Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı
www.gulumaltaca.com
Meme kanseri kadınlarda görülen kanser tipleri arasında birinci sırada yer almaktadır
Hayat boyu her 8 kadından birinin kansere yakalanma riski vardır
Sıklık
Türkiye ve Dünyada durum
Dünyada
En sık görülen Ca: Meme, kalın barsak, Akciğer
Meme Ca sıklık Dünyada : 38-40/100,000 Avrupa’da 67/100,000
Erkek Meme Ca: Sıklık 1/1000 Tüm meme kanserlerinin %1’i
Türkiye’de
En sık görülen Ca: Meme, tiroid, kalın barsak-
rektum
Meme Ca sıklık 40/100,000
Kanser.gov.trKansere bağlı ölümler: 2000 yılında %13, 2009 yılında %20
Kadın cins Yaşlanma İlk doğum yaşı > 30 yaş İlk adet yaşı < 12-13 yaş (uzun süre östrojene maruziyet) Menapoz yaşı > 55 yaş (uzun süre östrojene maruziyet) Emzirmeme : en az 1 yıl emzirme koruyucu (karşı
yayınlar da var) Doğum kontrol hapı: (karşı yayınlar da var)
Risk Faktörleri
Risk Faktörleri -devam
• Menapoz sonrası hormon tedavisi > 5 yıl • Obezite • Sigara içilmesi • Alkol: günde 1 bardak/kadehten fazla , uzun
süreli (10-15 yıl)• Aile öyküsü (anne tarafında meme kanseri
varlığı) • Genetik (BRCA geni pozitif)
Neden tarama yapmak istiyoruz? Sonuç değişiyor mu?
Meme Kanserinde Tarama
Tarama
Neden tarama yapmak istiyoruz? Sonuç değişiyor mu? Tarama meme kanserine bağlı ölümü azaltıyor Kemoprevansiyon (ilaçla önleme tamoksifen
gibi) meme kanserini önlüyor Profilaktik cerrahi (henüz kanser olmadan
mastektomi, ooferektomi) meme kanserini önlüyor
Meme Kanserinde Tarama
Mamografi Meme MR
Yoğun memesi olanlarda BRCA geni + olanlarda ek olarak meme MR ile
tarama yapılabilir
Meme kanseri için tarama testleri(Ortalama risk grubu )
Duyarlılığı %85-90 Özgüllük %25-30 %5-10 olgu mamografik bulgu yokken fizik
muayene ile memede kitle saptanır
Mamografi
Ne zaman başlamalı? 35, 40, 50 yaş? Ne sıklıkta yapılmalı? Yıllık, 2 yılda bir? Kaç yaşına kadar? 69? Genel tarama, yüksek risk ?
Mamografi
Değişken 44-1800 gün arası (değişik çalışmalarda,
değişik tümörlerde) Aynı tümörde aktif ve pasif olan hücreler var Ortalama 212-325 gün 200 gün ise tümörün 1-2 cm’e ulaşması 20
yıl! Tümör büyümesi sırasında «doubling» zamanı
ve ne kadar hücrenin aktif olduğu sürekli değişir.
Meme kanserinde «doubling» zamanı
Ortalama: 2.7 yıl 40-49 yaş arası 1.5 yıl 50-59 yaş arası 2.9 yıl 60-69 yaş arası 3.3 yıl
Meme Kanserinin taramalarda ortaya çıkma süresi
ABD’de önerilen: ≥ 40 yaş : yılda bir 40-50 yaş , 45-55 yaş: yılda bir > 55 yaş : 2 yılda bir
Türkiye’de Sağlık Bakanlığının Önerdiği: ≥ 40 yaş: 2 yılda bir ≥ 50 yaş yılda bir
Mamografik Tarama Sıklığı
BRCA1/2 + Birinci -ikinci derece akraba 2 adet birince derece akrabada meme kanseri Birinci ve ikinci derece akrabada meme ve over
kanserleri Bir adet birinci derece akrabada çift taraflı meme
kanseri
Genetik Danışmanlık/Tarama Kimlere Yapılmalı
%100 kesin sonuç değil Pahalı BRCA geni pozitif olanlar uygun kliniklere
yönlendirilmeli
Genetik Tarama Sonuç
Ultrasonografi Meme MR (manyetik rezonans görüntüleme) Tomosentez (3D dijital mamografi) Galaktografi (süt kanallarından radyoopak madde
verilerek)
Tanıda Ek Tetkikler
Memede Kitleler –Ayırıcı Tanı
Memelerde belirgin şişlik meme cildinde içe doğru çekilme alanları renk değişiklikleri, kızarıklık yüzeyel damarlarda önceden var olmayan bir
belirginleşme hali ciltte "portakal kabuğu" manzarası
Kendi Kendine Meme Muayenesi
Biyopsi İğne biyopsisi Telle işaretleme
Ameliyat sırasında Cerrahi olarak kitlenin tümü
ya da bir kısmı çıkartılarak
Patolojik inceleme ile tanı konulur
Meme Kanseri Tanısı
Cerrahi tedavi ile tamamen iyileşme şansı Tümörün çevre dokuyla birlikte alınması Lumpektomi (memenin bir kadranının alınması) Segmental Mastektomi Mastektomi
Basit , radikal, modifiye radikal +/- Koltuk altı lenf bezlerinin çıkartılması
Sentinel lenf nodu biyopsisi
Yardımcı Tedaviler: Kemoterapi Radyoterapi
Meme Kanserinde Tedavi
