Upload
capd-angthong
View
76
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
4/25/16
1
รศ.พญ.ศรเวยง ไพโรจนกล ศนยการณรกษ โรงพยาบาลศรนครนทร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน
• เปาหมายเพอปองกนและปลดเปลองความทกขทรมานทางกาย จตใจ สงคม และจตวญญาณ
• ใหผปวยมคณภาพชวตดทสดเทาทจะเปนไปได • เพอใหทราบปญหาของผปวยและครอบครว
อยางรอบดาน • ชวยในวางแผนการดแลโดยเฉพาะในสภาวะท
ผปวยเสอมถอยลง • เปนการสอสาร สรางสมพนธ ชวยเหลอ เยยวยา
ผปวยและครอบครว
*Education for Physician on EOL Care
เรมจากการซกประวตทด: • การวนจฉยโรคทเปนภาวะคกคามชวตของผปวย
และการรกษาทเคยไดรบ การดำเนนโรค ระยะโรค แนวทางการรกษา พยากรณโรค
• Co-morbids และการรกษา
• การประเมนดานกายใน PC แตกตางจากการประเมนตามปกต คอ PC มการประเมนสมรรถนะและอาการ มากกวาการประเมนตาม organ system
• ประเมนอาการ สมรรถนะ ความปลอดภย สภาวะโภชนาการ
• การตรวจรางกายเปน therapeutic touch ชวยหาสาเหตอาการของผปวย และประเมนความจำเปนของการตรวจทางหองปฏบตการ
• Pain • Weakness/fatigue • Breathlessness • Insomnia • Weight loss • Confusion • Constipation, nausea/vomiting • Anxiety and depression
4/25/16
2
• อาการทางกายอาจมสาเหตจากหลายปจจย เชนจากโรคหลก จากการรกษาในปจจบนหรอในอดต หรออาจจากโรคอนหรอโรครวมทม
• ปจจยดานจตสงคมและจตวญญาณอาจมบทบาทสำคญตออาการทางกาย
• การประเมนอาการโดยผปวยเปนผบอกเองเปน gold standard
• แตละอาการ ซกลงในรายละเอยด
• ตำแหนง: - ปวดทไหน ราวไปทไหนหรอไม? - มการเปลยนแปลงอยางไร? - ปวดมานานเทาไร? - การเปนเฉยบพลนหรอคอยเปนคอยไป? - เปนตลอดเวลาหรอเปนพกๆ?
• ลกษณะการปวด ใหผปวยบรรยาย • ความรนแรง โดยเฉลย/มากสด/นอยสด คาคะแนน? • อะไรทำใหเปนมากขนหรอทำใหดขน? • รกษาอยางไร ผลการรกษา? ดขนหรอไม? • ผลกระทบตอของผปวย สมรรถนะ กจกรรม การนอน • ผปวยเขาใจอยางไร อะไรเปนสาเหต ความหมาย
เปนแบบประเมนระดบสมรรถนะผปวยระยะทาย มระดบตงแต 0-100% วตถประสงค • สอสารใหเหนสมรรถนะ
ของผปวยและพยากรณระยะเวลาทเหลอ
• ชวยประกอบการตดสนใจในการดำเนนการตางๆ
PPS %
Survival time (days) Mean (95%CI)
10 3 (1,5) ออนลามาก กลนลำบาก
30 20 (16,24) นอนตดเตยง ตองชวยเหลอ
ทกอยาง 50 76 (64,88) 60 92 (80,105)
นงนอน >50% ของวน
Lau, Downing et al. J Pain Symp Manage. 2009 .
PPS %
การเคลอนไหว
การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน
การดแลตนเอง
การรบประทาน ระดบความรสกตว
100 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต ไมปรากฏอาการของโรค
ปกต ปกต รสกตวด
90 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต โรคเรมปรากฏใหเหน
ปกต
ปกต รสกตวด
80 ปกต ตองใชความพยายามในการทำกจกรรมตามปกต โรคเรมปรากฏใหเหน
ปกต
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวด
70 ลดลง ไมสามารถทำกจกรรมและทำงานไดตามปกต โรคปรากฏใหเหนชดเจน
ปกต
ปกตหรอลดลง รสกตวด
60 ลดลง ไมสามารถทำงานอดเรก/งานบาน โรคปรากฏใหเหนชดเจน
ตองชวยเหลอเปนครงคราว
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรอสบสน
50 นง/นอนเปนสวนใหญ
ไมสามารถทำงานไดเลย โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอมากขน
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรอสบสน
40 อยบนเตยง เปนสวนใหญ
ไมสามารถทำกจกรรมสวนใหญได โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอเปนสวนใหญ
ปกต หรอ ลดลง
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
30 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
20 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
จบนำได เลกนอย
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
10 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
ทำความสะอาดปากเทานน
งวงซมหรอไมรสกตว +/- สบสน
0 เสยชวต - - - -
Case ท 1. ผปวยมะเรงตอมลกหมาก มการกระจายไปทกระดกใชเวลาแตละวนนงหรอนอนอยบนเตยงเนองจากออนเพลย ตองประคองเวลาเดนถงแมจะเดนในระยะสนๆ ลางหนาแปรงฟนไดเอง พดคยสอสารได รบประทานอาหารไดปกต
PPS %
การเคลอนไหว
การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน
การดแลตนเอง
การรบประทาน
ระดบความรสกตว
100 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต ไมปรากฏอาการของโรค
ปกต ปกต รสกตวด
90 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต โรคเรมปรากฏใหเหน
ปกต
ปกต รสกตวด
80 ปกต ตองใชความพยายามในการทำกจกรรมตามปกต โรคเรมปรากฏใหเหน
ปกต
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวด
70 ลดลง ไมสามารถทำกจกรรมและทำงานไดตามปกต โรคปรากฏใหเหนชดเจน
ปกต
ปกตหรอลดลง
รสกตวด
60 ลดลง ไมสามารถทำงานอดเรก/งานบาน โรคปรากฏใหเหนชดเจน
ตองชวยเหลอเปนครงคราว
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรอสบสน
50 นง/นอนเปนสวนใหญ
ไมสามารถทำงานไดเลย โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอมากขน
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรอสบสน
4/25/16
3
Case ท 2.ผปวย CA liver ระยะแพรกระจายนอนตดเตยงไมสามารถทำกจกรรมใดใดได รบประทานอาหารไดนอยลง ตองชวยเหลอในการทำกจกรรมเชน เชดตว อาบนำบนเตยง บางครงมเพอ สบสน
PPS %
การเคลอนไหว
การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน
การดแลตนเอง
การรบประทาน
ระดบความรสกตว
50 นง/นอนเปนสวนใหญ
ไมสามารถทำงานไดเลย โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอมากขน
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรอสบสน
40 อยบนเตยง เปนสวนใหญ
ไมสามารถทำกจกรรมสวนใหญได โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอเปนสวนใหญ
ปกต หรอ ลดลง
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
30 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
20 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
จบนำได เลกนอย
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
10 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
ทำความสะอาดปากเทานน
งวงซมหรอไมรสกตว +/- สบสน
Case ท 3 ผปวย CA Breast ไดรบการวนจฉยวามแพรกระจายไปทตบและปอด นอนตดเตยงไมสามารถทำกจกรรมใดๆได รบประทานอาหารและนำไมได ( บวนปากไดเทานน) มอาการเพอสบสน
PPS %
การเคลอนไหว
การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน
การดแลตนเอง
การรบประทาน
ระดบความรสกตว
40 อยบนเตยง เปนสวนใหญ
ไมสามารถทำกจกรรมสวนใหญได โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอเปนสวนใหญ
ปกต หรอ ลดลง
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
30 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
ปกตหรอ ลดลง
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
20 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
จบนำได เลกนอย
รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน
10 อยบนเตยง ตลอดเวลา
ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก
ตองชวยเหลอทกอยาง
ทำความสะอาดปากเทานน
งวงซมหรอไมรสกตว +/- สบสน
0 เสยชวต - - - -
• ประเมนอารมณ การรบร การเผชญปญหา ความกลว และปญหาทผปวยยงคางคาใจ
• ตรวจกรองวามภาวะวตกกงวลหรอภาวะซมเศราหรอไม รวมถงภาวะสบสน (delirium)
• ในผปวยบางรายอาจตองใชแบบคดกรองชวยในการวนจฉย
ประเมนความสามารถในการตดสนใจ • ความสามารถในการตดสนใจ • กรณไมสามารถตดสนใจเองได ใหประเมนความ
ตองการทผปวยเคยบอกไว หรอมผตดสนใจแทน • ประเมนเปาหมายการดแลทผปวยตองการ • การทำ advance care plan และ advance directives
และการกำหนดผตดสนใจแทน ประเมนการรบรความตองการดานขอมลของผปวย • ผปวยตองการรบรขอมลเพยงใด จะสอสารดวยวธใด • รบรวาใครมสวนรวมในการรบร/ปกปดขอมล
• ประเมนสภาวะแวดลอม ครอบครว • การงาน • สภาวะเศรษฐกจ และปญหาดานกฏหมาย • ประเมนความตองการของผปวยและผดแล
• ประเมนความหมายของการเจบปวย คณคาของชวต ซงมผลตอความรสกในการดำรงคชวตตอของผปวย
• เขาใจอทธพลของความเชอและศาสนาทมตอชวตผปวย
• การปฏบตตน หรอการทำพธกรรมตามความเชอ • การเผชญกบความเจบปวย และความตาย • เปาหมายชวต ภาระกจทยงคางคา
4/25/16
4
• ประเมนความตองการดานการพยาบาลดแล • อปกรณสงของทจำเปนตองใชทบาน • การดแลเดกและผพงพงในครอบครวผปวย • รวาใครเปนผดแลหลก ประเมนความสามารถใน
การดแล ความตองการของผดแล
• ประเมนการเตรยมตวกบการเผชญการสญเสยทกำลงจะเกดขน
• การเตรยมตวและการวางแผนกบความตายทจะมาถงของผปวยและครอบครว
12 10 6 5 3 2
67 เปน DM ไดรบการ
ตดขา
แมบาน ขบรถ บรรทก
ชาง เสรมสวย ชวยดแล
เดก
สดใจ แดง สรเดช คร ละมย
• ประสบการณความเจบปวยของผปวยมหลายมตและเปนปจเจก
• การใหการดแลทมประสทธภาพ อาศยการประเมนผปวยทงตวตนและอยางรอบดาน