4
4/25/16 1 รศ.พญ.ศรีเวียง ไพโรจน์กุล ศูนย์การุณรักษ์ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เป้าหมายเพื่อป้องกันและปลดเปลื้องความทุกข์ ทรมานทางกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ ให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตดีที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เพื่อให้ทราบปัญหาของผู้ป่วยและครอบครัว อย่างรอบด้าน ช่วยในวางแผนการดูแลโดยเฉพาะในสภาวะทีผู้ป่วยเสื่อมถอยลง เป็นการสื่อสาร สร้างสัมพันธ์ ช่วยเหลือ เยียวยา ผู้ป่วยและครอบครัว *Education for Physician on EOL Care เริ่มจากการซักประวัติที่ดี: การวินิจฉัยโรคที่เป็นภาวะคุกคามชีวิตของผู้ป่วย และการรักษาที่เคยได้รับ การดำเนินโรค ระยะ โรค แนวทางการรักษา พยากรณ์โรค Co-morbids และการรักษา การประเมินด้านกายใน PC แตกต่างจากการ ประเมินตามปกติ คือ PC มีการประเมิน สมรรถนะและอาการ มากกว่าการประเมินตาม organ system ประเมินอาการ สมรรถนะ ความปลอดภัย สภาวะ โภชนาการ การตรวจร่างกายเป็น therapeutic touch ช่วย หาสาเหตุอาการของผู้ป่วย และประเมินความ จำเป็นของการตรวจทางห้องปฏิบัติการ Pain Weakness/fatigue Breathlessness Insomnia Weight loss Confusion Constipation, nausea/vomiting Anxiety and depression

PC02 :Assessment in PC

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: PC02 :Assessment in PC

4/25/16    

1  

รศ.พญ.ศรเวยง ไพโรจนกล ศนยการณรกษ โรงพยาบาลศรนครนทร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

•  เปาหมายเพอปองกนและปลดเปลองความทกขทรมานทางกาย จตใจ สงคม และจตวญญาณ

•  ใหผปวยมคณภาพชวตดทสดเทาทจะเปนไปได •  เพอใหทราบปญหาของผปวยและครอบครว

อยางรอบดาน •  ชวยในวางแผนการดแลโดยเฉพาะในสภาวะท

ผปวยเสอมถอยลง •  เปนการสอสาร สรางสมพนธ ชวยเหลอ เยยวยา

ผปวยและครอบครว

*Education for Physician on EOL Care

เรมจากการซกประวตทด: •  การวนจฉยโรคทเปนภาวะคกคามชวตของผปวย

และการรกษาทเคยไดรบ การดำเนนโรค ระยะโรค แนวทางการรกษา พยากรณโรค

•  Co-morbids และการรกษา

•  การประเมนดานกายใน PC แตกตางจากการประเมนตามปกต คอ PC มการประเมนสมรรถนะและอาการ มากกวาการประเมนตาม organ system

•  ประเมนอาการ สมรรถนะ ความปลอดภย สภาวะโภชนาการ

•  การตรวจรางกายเปน therapeutic touch ชวยหาสาเหตอาการของผปวย และประเมนความจำเปนของการตรวจทางหองปฏบตการ

•  Pain •  Weakness/fatigue •  Breathlessness •  Insomnia •  Weight loss •  Confusion •  Constipation, nausea/vomiting •  Anxiety and depression

Page 2: PC02 :Assessment in PC

4/25/16    

2  

•  อาการทางกายอาจมสาเหตจากหลายปจจย เชนจากโรคหลก จากการรกษาในปจจบนหรอในอดต หรออาจจากโรคอนหรอโรครวมทม

•  ปจจยดานจตสงคมและจตวญญาณอาจมบทบาทสำคญตออาการทางกาย

•  การประเมนอาการโดยผปวยเปนผบอกเองเปน gold standard

•  แตละอาการ ซกลงในรายละเอยด

•  ตำแหนง: - ปวดทไหน ราวไปทไหนหรอไม? - มการเปลยนแปลงอยางไร? - ปวดมานานเทาไร? - การเปนเฉยบพลนหรอคอยเปนคอยไป? - เปนตลอดเวลาหรอเปนพกๆ?

•  ลกษณะการปวด ใหผปวยบรรยาย •  ความรนแรง โดยเฉลย/มากสด/นอยสด คาคะแนน? •  อะไรทำใหเปนมากขนหรอทำใหดขน? •  รกษาอยางไร ผลการรกษา? ดขนหรอไม? •  ผลกระทบตอของผปวย สมรรถนะ กจกรรม การนอน •  ผปวยเขาใจอยางไร อะไรเปนสาเหต ความหมาย

เปนแบบประเมนระดบสมรรถนะผปวยระยะทาย มระดบตงแต 0-100% วตถประสงค •  สอสารใหเหนสมรรถนะ

ของผปวยและพยากรณระยะเวลาทเหลอ

•  ชวยประกอบการตดสนใจในการดำเนนการตางๆ

PPS %

Survival time (days) Mean (95%CI)

10 3 (1,5) ออนลามาก กลนลำบาก

30 20 (16,24) นอนตดเตยง ตองชวยเหลอ

ทกอยาง 50 76 (64,88) 60 92 (80,105)

นงนอน >50% ของวน

Lau, Downing et al. J Pain Symp Manage. 2009 .

PPS %

การเคลอนไหว

การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน

การดแลตนเอง

การรบประทาน ระดบความรสกตว

100 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต ไมปรากฏอาการของโรค

ปกต ปกต รสกตวด

90 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต โรคเรมปรากฏใหเหน

ปกต

ปกต รสกตวด

80 ปกต ตองใชความพยายามในการทำกจกรรมตามปกต โรคเรมปรากฏใหเหน

ปกต

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวด

70 ลดลง ไมสามารถทำกจกรรมและทำงานไดตามปกต โรคปรากฏใหเหนชดเจน

ปกต

ปกตหรอลดลง รสกตวด

60 ลดลง ไมสามารถทำงานอดเรก/งานบาน โรคปรากฏใหเหนชดเจน

ตองชวยเหลอเปนครงคราว

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรอสบสน

50 นง/นอนเปนสวนใหญ

ไมสามารถทำงานไดเลย โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอมากขน

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรอสบสน

40 อยบนเตยง เปนสวนใหญ

ไมสามารถทำกจกรรมสวนใหญได โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอเปนสวนใหญ

ปกต หรอ ลดลง

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

30 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

20 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

จบนำได เลกนอย

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

10 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

ทำความสะอาดปากเทานน

งวงซมหรอไมรสกตว +/- สบสน

0 เสยชวต - - - -

Case ท 1. ผปวยมะเรงตอมลกหมาก มการกระจายไปทกระดกใชเวลาแตละวนนงหรอนอนอยบนเตยงเนองจากออนเพลย ตองประคองเวลาเดนถงแมจะเดนในระยะสนๆ ลางหนาแปรงฟนไดเอง พดคยสอสารได รบประทานอาหารไดปกต

PPS %

การเคลอนไหว

การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน

การดแลตนเอง

การรบประทาน

ระดบความรสกตว

100 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต ไมปรากฏอาการของโรค

ปกต ปกต รสกตวด

90 ปกต ทำกจกรรมและทำงานไดปกต โรคเรมปรากฏใหเหน

ปกต

ปกต รสกตวด

80 ปกต ตองใชความพยายามในการทำกจกรรมตามปกต โรคเรมปรากฏใหเหน

ปกต

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวด

70 ลดลง ไมสามารถทำกจกรรมและทำงานไดตามปกต โรคปรากฏใหเหนชดเจน

ปกต

ปกตหรอลดลง

รสกตวด

60 ลดลง ไมสามารถทำงานอดเรก/งานบาน โรคปรากฏใหเหนชดเจน

ตองชวยเหลอเปนครงคราว

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรอสบสน

50 นง/นอนเปนสวนใหญ

ไมสามารถทำงานไดเลย โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอมากขน

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรอสบสน

Page 3: PC02 :Assessment in PC

4/25/16    

3  

Case ท 2.ผปวย CA liver ระยะแพรกระจายนอนตดเตยงไมสามารถทำกจกรรมใดใดได รบประทานอาหารไดนอยลง ตองชวยเหลอในการทำกจกรรมเชน เชดตว อาบนำบนเตยง บางครงมเพอ สบสน

PPS %

การเคลอนไหว

การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน

การดแลตนเอง

การรบประทาน

ระดบความรสกตว

50 นง/นอนเปนสวนใหญ

ไมสามารถทำงานไดเลย โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอมากขน

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรอสบสน

40 อยบนเตยง เปนสวนใหญ

ไมสามารถทำกจกรรมสวนใหญได โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอเปนสวนใหญ

ปกต หรอ ลดลง

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

30 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

20 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

จบนำได เลกนอย

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

10 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

ทำความสะอาดปากเทานน

งวงซมหรอไมรสกตว +/- สบสน

Case ท 3 ผปวย CA Breast ไดรบการวนจฉยวามแพรกระจายไปทตบและปอด นอนตดเตยงไมสามารถทำกจกรรมใดๆได รบประทานอาหารและนำไมได ( บวนปากไดเทานน) มอาการเพอสบสน

PPS %

การเคลอนไหว

การปฏบตกจกรรมและ การปรากฏของโรคใหเหน

การดแลตนเอง

การรบประทาน

ระดบความรสกตว

40 อยบนเตยง เปนสวนใหญ

ไมสามารถทำกจกรรมสวนใหญได โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอเปนสวนใหญ

ปกต หรอ ลดลง

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

30 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

ปกตหรอ ลดลง

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

20 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

จบนำได เลกนอย

รสกตวดหรองวงซม +/- สบสน

10 อยบนเตยง ตลอดเวลา

ไมสามารถทำกจกรรมใดๆ โรคมการลกลามมาก

ตองชวยเหลอทกอยาง

ทำความสะอาดปากเทานน

งวงซมหรอไมรสกตว +/- สบสน

0 เสยชวต - - - -

•  ประเมนอารมณ การรบร การเผชญปญหา ความกลว และปญหาทผปวยยงคางคาใจ

•  ตรวจกรองวามภาวะวตกกงวลหรอภาวะซมเศราหรอไม รวมถงภาวะสบสน (delirium)

•  ในผปวยบางรายอาจตองใชแบบคดกรองชวยในการวนจฉย

ประเมนความสามารถในการตดสนใจ •  ความสามารถในการตดสนใจ •  กรณไมสามารถตดสนใจเองได ใหประเมนความ

ตองการทผปวยเคยบอกไว หรอมผตดสนใจแทน •  ประเมนเปาหมายการดแลทผปวยตองการ •  การทำ advance care plan และ advance directives

และการกำหนดผตดสนใจแทน ประเมนการรบรความตองการดานขอมลของผปวย •  ผปวยตองการรบรขอมลเพยงใด จะสอสารดวยวธใด •  รบรวาใครมสวนรวมในการรบร/ปกปดขอมล

•  ประเมนสภาวะแวดลอม ครอบครว •  การงาน •  สภาวะเศรษฐกจ และปญหาดานกฏหมาย •  ประเมนความตองการของผปวยและผดแล

•  ประเมนความหมายของการเจบปวย คณคาของชวต ซงมผลตอความรสกในการดำรงคชวตตอของผปวย

•  เขาใจอทธพลของความเชอและศาสนาทมตอชวตผปวย

•  การปฏบตตน หรอการทำพธกรรมตามความเชอ •  การเผชญกบความเจบปวย และความตาย •  เปาหมายชวต ภาระกจทยงคางคา

Page 4: PC02 :Assessment in PC

4/25/16    

4  

•  ประเมนความตองการดานการพยาบาลดแล •  อปกรณสงของทจำเปนตองใชทบาน •  การดแลเดกและผพงพงในครอบครวผปวย •  รวาใครเปนผดแลหลก ประเมนความสามารถใน

การดแล ความตองการของผดแล

•  ประเมนการเตรยมตวกบการเผชญการสญเสยทกำลงจะเกดขน

•  การเตรยมตวและการวางแผนกบความตายทจะมาถงของผปวยและครอบครว

12 10 6 5 3 2

67 เปน DM ไดรบการ

ตดขา

แมบาน ขบรถ บรรทก

ชาง เสรมสวย ชวยดแล

เดก

สดใจ แดง สรเดช คร ละมย

•  ประสบการณความเจบปวยของผปวยมหลายมตและเปนปจเจก

•  การใหการดแลทมประสทธภาพ อาศยการประเมนผปวยทงตวตนและอยางรอบดาน