30
ت ی ص خ ش ه ب ی ی را گ ن سا ن رد ا ک ن رو و ل ز مهام را ب$ ا ر% ر جرل را کا| Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Humanistic Approach to Personality

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Humanistic Approach to Personality

رویکرد انسانگرایی به شخصیت

| کارل راجرزآبراهام مزلو

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 2: Humanistic Approach to Personality

آبراهام ه�رولد م�زلو(۱۹۷۰ ژوئن ۸ - درگذشته ۱۹۰۸ آوریل ۱)زاده

او می باش<د. آمریک<ایی انس<ان گرای روانش<ناس نیازه<ای م<راتب نظری<ه »سلس<له ب<رای ام<روزه شده اس<ت. ش<ناخته مزل<و( )ه<رم انس<انی«اش مزل<و همچ<نین ب<ه عن<وان پ<در روانشناس<ی انس<ان

س<ال در او می ش<ود. ش<ناخته کت<اب ۱۹۵۴گ<را »انگ<یزه و شخص<یت« را درب<اره نظری<ه سلس<له

مراتب نیازها منتشر کرد.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 3: Humanistic Approach to Personality

آبراهام مزلو

مفه<وم خودش<کوفایی و ن<ام آبراه<ام مزل<و ارتب<اط تنگ<اتنگی ب<ا یک<دیگر ه<ر ا<ز بیش ام<ا< نب<ود، ا<ص<طالح مزل<و <واض<ع <این گرچ<ه و دا<رن<د ر<وانش<ناس< دیگ<ری <ب<ه م<فه<وم <خودش<کوف<ایی عم<ومی<ت بخش<ید.< ب<ا این ح<ال نظری<ه شخص<یت< مزل<و< از تو<ج<ه ب<ه خو<دش<ک<وفایی <فرات<ر می رو<د و ف<رض می ک<ن<د ک<ه اف<راد< هم<و<اره ب<ه< وس<یله< ی<ک <نی<از <ی<ا ن<ی<ازی< دیگ<ر بر<انگیخت<ه< می ش<وند. <نظری<ه <ی شخص<یت م<زل<و از <پ<ژوهش <درب<اره آم<ده< ب<ه< دس<ت بیا<ب<د را آنه<ا< توا<نس<ت ک<ه س<المترین <شخص<یت<هایی اس<ت< و <ن<ه ا<ز< مص<اح<به ه<ای <ب<الینی< و ش<رح <حاله<ای< بیم<ارا<ن. او <نتی<ج<ه گ<رف<ت< ک<ه< ه<ر ک<دام< <از< <م<ا ب<ا< <نی<ازه<ا<ی غر<ی<زی< ب<ه< دنی<ا م<ی آ<ییم< ک<ه <م<ا< را ق<اد<ر< می س<ا<زند <ت<ا <رش<د ک<ن<یم، پ<ر<ور<ش ی<ابی<م< و <اس<ت<عدادها<یمان ر<ا

تحقق بخشیم.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 4: Humanistic Approach to Personality

رشد شخصیت: سلسله مراتب نیازها

مزل<و سلس<له مرات<بی از پنج نی<از فط<ری را مع<رفی ک<رد ک<ه رفت<ار انس<ان را برانگیخت<ه و ه<دایت می کنن<د ک<ه ب<ه ت<رتیب اهمیت عبارتن<د

از:

نیازهای فیزیولوژیکی1.

نیازهای ایمنی2.

نیازهای تعلق پذیری و عشق3.

نیازهای احترام4.

نیاز خودشکوفایی5.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 5: Humanistic Approach to Personality

رشد شخصیت: سلسله مراتب نیازها

مزل<و این نیازه<ا را غری<زی می دانس<ت و منظ<ور وی این ب<ود ک<ه آنه<ا »عوام<ل تع<یین توس<ط »ب<ه< <راح<ت<ی نی<ازه<ا ای<ن ب<ا <این <وج<ود، د<ا<رن<د. م<حس<وس« ا<ر<ثی ی کن<ن<ده ی<اد<گ<یر<ی، <ا<نتظ<ارات <ف<رهنگی<،< ت<رس و< <مخ<الف<ت <ب<ه تعو<ی<ق می <ا<ف<تن<د<«؛ ی<ع<نی ب<ا< <وج<و<د ا<ینک<ه< ب<ا ا<ی<ن< نی<ا<ز<ه<ا متول<د< <می< ش<و<ی<م<، <ر<فت<ا<ره<ای<ی ک<ه ب<رای< ا<ر<ض<ا<ی آ<نه<ا <ب<ه ک<ار< م<ی<

ب<ریم<، آم<وخ<ته شده ا<ند <فلذا <در <ا<فراد م<خت<لف ب<ه ط<و<ر <م<تفا<وتی< بر<وز می <کنند.

این نیازه<ا ب<ه ت<رتیب از ق<وی ب<ه ض<عیف م<رتب ش<ده ان<د ل<ذا ض<روری اس<ت قب<ل از ا<ین ک<ه ن<یازه<ای ب<االتر <اهمی<ت پ<ی<دا< <کنن<د، ن<یازه<ای <پ<ای<ین <ت<ر ح<دا<قل ت<ا ان<دازه ای< ار<ض<ا ش<ده< ب<ا<ش<ن<د<. ب<ا ا<ی<ن< <وج<ود< م<ز<ل<و< <پیش<نه<اد <ک<رد< ک<ه< تق<د<م <ن<ی<ازه<ا می <توان<د< تغی<ی<ر نم<و<ده ی<ا< ب<رعک<س< ش<ود،< مث<ال <چن<ان<چ<ه ج<نگی< د<ربگ<یرد< نی<از< <ام<ن<ی<ت< ب<ه< <م<هم<ت<ری<ن< ن<ی<ا<ز ب<را<ی ه<ر ا<نس<انی< <و در< ه<ر س<طحی ا<ز ا<رض<ای نیا<زه<ا ک<ه< باش<د<، <تب<د<یل< می< ش<ود. وی ا<ین نیازه<ا ن<ی<از<ه<ای <م<زل<و< مش<هور< < ر<ا< ب<ه< <ش<کل<ی <ش<ما<تی<ک <د<ر <ه<رمی <ترس<ی<م ک<ر<د <ک<ه <ب<ه ه<ر<م

اس<ت< و ک<ا<رب<رد <بسیار<ی د<ر طیف< گستر<د<ه ا<ی< از <علوم انس<ان<ی ی<ا<فته ا<ست.<

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 6: Humanistic Approach to Personality

فیزیولوژیک )غذا، آب و میل جنسی(

ابت<دایی ت<رین و حی<اتی ت<رین نیازه<ا متش<کل از ه<ر آنچ<ه حف<ظ حی<ات و بق<ای نس<ل را تضمین می کند.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 7: Humanistic Approach to Personality

ایمنی )امنیت، نظم و ثبات(

فیزیولوژیک )غذا، آب و میل جنسی(

نی<از ب<ه امی<نی و ام<نیت در نوباوگ<ان و بزرگس<االن روان مزل<و اعتق<اد داش<ت ک<ه رنج<ور از هم<ه مهم<تر اس<ت. بزرگس<االنی ک<ه از نظ<ر هیج<انی س<الم هس<تند معم<وال و ت<رس از و ره<ایی ام<نیت پای<داری، ب<ه و ان<د ب<رآورده ک<رده را ایم<نی نیازه<ای اض<طراب دس<ت یافت<ه ان<د. کودک<ان و کس<انی ک<ه در تحق<ق این نی<از ناک<ام مان<ده ان<د ف<ورا ب<ه ترس<ها و تهدی<دها واکنش نش<ان می دهن<د ح<ال آنک<ه بزرگس<االن ی<اد گرفت<ه

اند تا اندازه ای واکنشهای خود را به شرایط خطرناک بازداری کنند. نش<انه ی آش<کار دیگ<ر نیازه<ای ایم<نی کودک<ان، ت<رجیح آنه<ا ب<رای دنی<ایی ع<ادی، منظم و قاب<ل پیش بی<نی اس<ت. بزرگس<االن روان رنج<ور و ن<ا امن ن<یز ب<ه س<اختار و نظم در محیطش<ان نی<از دارن<د زی<را نیازه<ای ایم<نی در شخص<یت آنه<ا غ<الب مان<ده اس<ت. مزل<و اش<اره می کن<د ک<ه اگرچ<ه اغلب بزرگس<االن ب<ه هنج<ار، نیازه<ای ایم<نی خ<ود را ب<رآورده س<اخته ان<د، این نیازه<ا ممکن اس<ت هن<وز هم ب<ر رفت<ار آنه<ا ت<اثیر داش<ته

باشد ولی اهمیت این نیازها وسواسی و توانکاه نیست.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 8: Humanistic Approach to Personality

تعلق پذیری و محبت

ایمنی )امنیت، نظم و ثبات(

فیزیولوژیک )غذا، آب و میل جنسی(

زم<انی ک<ه نیازه<ای ف<یزیولوژیکی و ایم<نی م<ا ب<ه ط<ور مناس<ب ب<رآورده ش<ده باش<د، نیازه<ای تعل<ق پ<ذیری و عش<ق را پ<رورش می دهیم. این نیازه<ا می توانن<د از طری<ق رابط<ه ی نزدی<ک ب<ه ی<ک دوس<ت، معش<وق ی<ا همس<ر و ی<ا از طری<ق رواب<ط اجتم<اعی ک<ه در مح<دوده ی ی<ک گ<روه اجتم<اعی برگزی<ده تش<کیل ش<ده اس<ت، بی<ان ش<وند. مزل<و عش<ق را ب<ا می<ل جنس<ی )نی<ازی ف<یزیولوژیکی( براب<ر نمی دانس<ت ولی قب<ول ب<ود ک<ه او معتق<د نی<از عش<ق اس<ت. بی<ان ب<رای ی<ک راه داش<ت ک<ه می<ل جنس<ی

ناکامی در برآورده ساختن نیاز به عشق، علت اصلی ناسازگاری هیجانی است.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 9: Humanistic Approach to Personality

احترام )از جانب خود و

دیگران(

تعلق پذیری و محبت

ایمنی )امنیت، نظم و ثبات(

فیزیولوژیک )غذا، آب و میل جنسی(

اگ<ر احس<اس ک<نیم ک<ه دوس<تمان دارن<د و حس تعل<ق ن<یز داریم، پس از آن نی<از ب<ه اح<ترام را پ<رورش می دهیم. دو ن<وع نی<از اح<ترام وج<ود دارد: نی<از ب<ه ع<زت نفس و نی<از ب<ه اح<ترامی ک<ه دیگ<ران ب<رای م<ا قای<ل می ش<وند. ارض<ای نی<از ب<ه ع<زت نفس ب<ه

ما امکان می دهد تا از توانمندی، ارزش و کفایت خود مطمئن شویم.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 10: Humanistic Approach to Personality

خودشکوفایی

احترام )از جانب خود و

دیگران(

تعلق پذیری و محبت

ایمنی )امنیت، نظم و ثبات(

فیزیولوژیک )غذا، آب و میل جنسی(

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 11: Humanistic Approach to Personality

نیاز خودشکوفایی

از خ<اطر رض<ایت و تحق<ق ح<داکثر معن<ای ب<ه خودش<کوفایی را م<ا نی<از این اس<ت. انس<ان تواناییه<ای و امکان<ات اس<تعدادها، وامی دارد ت<ا ب<ه ح<داکثر آنچ<ه لی<اقتش را داریم تب<دیل ش<وم. ح<تی اگ<ر تم<ام نیازه<ای دگ<یر م<ا ارض<ا ش<ده باش<د چنانچ<ه خ<ود را ش<کوفا

نکنیم، بیقرار، ناکام و ناخشنود خواهیم بود.

فرآین<د خودش<کوفایی می توان<د اش<کال گون<اگون ب<ه خ<ود بگ<یرد ام<ا توان<ایی تحق<ق تمایالتم<ان، از م<ا ص<رف نظ<ر از ش<غل و ه<ر ی<ک بخش<یدن ب<ه اس<تعدادمان در رس<یدن ب<ه این اوج رش<د شخص<ت را داریم؛ »ی<ک س<وپ درج<ه ی<ک از ی<ک نقاش<ی درج<ه دو، خالقان<ه ت<ر

است«.

برای خودشکوفایی چند شرط الزم است:

بای<د از قی<د و بن<دهایی ک<ه توس<ط خودم<ان و جامع<ه تحمی<ل می 1.شوند آزاد باشیم.

نباید توسط نیازهای پایینتر آشفته شویم.2.

بای<د از خودانگ<اره م<ان و ن<یز از تص<وری ک<ه از دیگ<ران داریم 3.مطمئن باشیم.

بای<د از نیرومن<دیها و ض<عفها، خوبیه<ا و ب<دیهایمان ش<ناخت واق<ع 4.بینانه ای داشته باشیم.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 12: Humanistic Approach to Personality

ویژگیها و کارکردهای نیازها هرچ<ه ی<ک نی<از در سلس<له م<راتب پ<ایینتر باش<د، نیرومن<دی، ت<اثر و تق<دم آن بیش<تر

است.

نیازه<ای ب<االتر بع<دها در زن<دگی پی<دا می ش<وند ب<دین ت<رتیب ک<ه نیازه<ای ف<یزیلوژیکیو ا<یم<نی د<ر ن<وب<اوگی <پی<دا <می< ش<وند، <نیا<زه<ای< ت<عل<ق< پ<ذیری و <اح<ترام در ن<وج<وانی و <

نیاز <خودشکو<فای<ی تا میان<سالی به وجو<د نمی آید<.

چون نیازه<ای ب<االتر ب<رای زن<ده مان<دن کم<تر ض<روری هس<تند، ارض<ای آنه<ا می توان<دب<ه <ت<عوی<ق <بی<افت<د و <ناک<امی در< <ارض<ای <آن ت<ولی<د< بح<ران نم<ی< کن<د<؛ ح<ال <آنک<ه <ناک<امی د<ر ب<رآور<د<ه ک<رد<ن ی<ک< نی<ا<ز پ<ایی<نت<ر م<وجب< بح<را<ن م<ی ش<ود<. ب<ه <همین <دلی<ل <مزل<و

نی<ازها<ی پایینت<ر را ن<یازهای ک<مبود <نامید.

نیازه<ای ب<االتر اگرچ<ه ض<رورت کم<تری ب<رای زن<ده مان<دن دارن<د ولی ب<ه بق<ا و رش<دکم<ک م<ی کن<ن<د و ا<رض<ای< آنه<ا می< توان<د <ب<ه س<المتی بیش<تر<، ز<ن<دگی ط<والنی ت<ر و

ک<ارایی زیس<تی بهت<ر منج<ر شود. <لذا آ<نها را نی<ازهای< رشد ی<ا نیازهای هستی نامید.

ب<االتر هم از نظ<ر زیس<تی و هم از نظ<ر روانی، س<ازنده و نیازه<ای ارض<ای س<ودمند اس<ت< و می تو<ان<د ب<ه خش<نو<دی،< س<عا<دت و اح<س<اس رض<ایت بیانجامد.

ب<ه ش<رایط نی<از پ<ایینتر، نیازه<ای ب<ه نس<بت ب<االتر نیازه<ای برآورده س<اختن بیرونی بهتری دارد )اجتماعی، اقتصادی، سیاسی...(.

الزم نیس<ت ی<ک نی<از حتم<ا ب<ه ط<ور کام<ل ارض<ا ش<ود ت<ا نی<از بع<دی بتوان<د اهمیتاز< کم<تر<ی ب<رو<یم، <درص<د تر <پیش< ب<ا<ال< ب<ه س<مت <نیا<ز<ه<ای< هر<چ<ه< و پی<دا <کن<د< ا<ر<ض<ای <نی<از< <ب<ر<ا<ی< خ<وش<نو<د<ی <و گ<ذ<ر< <ا<ز <مر<ح<ل<ه ک<ف<ایت< م<ی <کن<د.< <ب<ه ع<ن<و<ان< مث<ا<ل،

%< از <85م<ز<ل<و< <ف<رد<ی< ر<ا< ک<ه ا<ر<ض<ا< <ش<ده <اس<ت< <ب<ا< ا<ی<ن <د<ر<ص<د<ه<ا< مع<رفی <می< کن<د: %< <ا<ز نیا<ز<ه<ا<ی تع<ل<ق< پ<ذیری 50%< <ا<ز نی<ا<زه<ای ایم<ن<ی، 70ن<ی<ازه<ا<ی ف<یز<ی<ولوژ<یک<ی،

% <از< نیاز خو<دش<کوف<ا<ی<ی<.10% ا<ز ن<یاز<ه<ای< احت<رام< و< <40و< ع<شق،<

اگرچ<ه ت<رتیب سلس<له مرات<بی نیازه<ا در م<ورد اغلب م<ا ک<اربرد دارد، م<زل<و ت<ذکر< <دا<د< ک<ه ش<را<ی<ط ا<س<ت<ثنا ن<یز می< <توا<ن<د وج<و<د< داش<ت<ه باش<د< م<ا<ن<ن<د <وق<ت<ی ک<ه< <ف<رد<ی ب<ه <ی<ک <آر<م<ان< بس<ی<ا<ر <م<ت<ع<ه<د< اس<ت< ب<ه <ط<ور<ی <ک<ه ب<ا< طی<ب< <خ<ا<ط<ر هم<ه <چ<ی<ز< از< <جم<ل<ه ز<ن<دگی <اش< ر<ا ف<دای <آرم<ا<ن<ش می< <

ک<ن<د<؛ مث<ل ک<س<ا<نی ک<ه< ب<ا< <نادی<د<ه گ<ر<فتن <ن<یازه<ای< ف<یز<یولو<ژ<یکی< <و ایم<نی خ<ود، به خاطر اعتق<ادات<شان ت<ا د<م مرگ روزه می< گیر<ند.

حالت معک<وس رایج<تر در سلس<له م<راتب نیازه<ا این اس<ت ک<ه ب<رخی ا<ز< اف<راد ا<همیت <بیش<تر<ی ب<رای< ا<ح<ترام <قا<یلن<د ت<ا <ب<را<ی< ع<ش<ق،< زی<را تو<انن<د تنه<ا زم<ا<نی <م<ی پ<ذ<ی<ری <و< عش<ق< تع<ل<ق م<ع<تقدن<د <ک<ه <نیا<زه<ا<ی

ارضا <شوند <که <شایست<گی و ا<طمینان از خ<ود را ا<حساس کنند<.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 13: Humanistic Approach to Personality

نیازهDای شDناختی: نیDاز بDه شDناختن و نیDاز بDه فهمیدن

مزل<و مجموع<ه ی دومی از نیازه<ای فط<ری را ک<ه خ<ارج از سلس<له م<راتب نیازه<ا هس<تند مع<رفی م<ی کند و در< اثب<ات وجو<د این نیا<زها، دالیل< زیر <را ارائه می <دهد:

مطالع<ات آزمایش<گاهی نش<ان می دهن<د ک<ه حیوان<ات ب<ه ط<ور فع<ال محی<ط خ<ود را ب<دون دلی<لآش<ک<اری <و< تن<ه<ا از <ر<وی کنجک<اوی <ی<ع<نی می<ل ب<ه <ش<نا<خت <و فهم<ی<دن، ک<اوش و< دس<تکاری می

کنند.

شواهد ت<اریخی قاب<ل مالحظ<ه ای نش<ان می ده<د ک<ه م<ردم ب<ا ب<ه خط<ر ان<داختن زن<دگی ش<ان ب<هد<ن<بال< <دانش< بود<ه اند< و ل<ذا< ای<ن <نیاز را< ب<االت<ر ا<ز <نیازهای ایمن<ی خود <قرار< داد<ه اند.

از نظ<ر هیج<انی س<الم هس<تند جلب از بزرگس<االن ک<ه مطالع<ات نش<ان می دهن<د بس<یاری موض<وعات< <اس<رارآ<میز ش<ده و< ب<رای <ی<اف<تن< اطالع<ا<تی <درب<اره <ی ناش<ناخت<ه ه<ا، ب<رانگیخت<ه می

شوند.

از ک<ه دی<د خ<ود ب<الینی در حرف<ه ی را هیج<انی س<المی نظ<ر از بزرگس<االن مزل<و شخص<ا ی<کنواخ<تی< و نب<ودن< ش<ور و ش<وق <در زن<دگ<ی ش<ان< ش<کایت< می کردن<د و متوج<ه ش<د وق<تی ک<ه

آ<نها <به فعالیتهای< چالش بر<انگ<یز م<ی پر<داختن<د، <بهتر می ش<دند.

نیازه<ای ش<ناختن و فهمی<دن در اواخ<ر نواب<اوگی و اوای<ل ک<ودکی پی<دا می ش<وند و ب<ه ص<ورت< کنجک<او<ی ط<بیعی ک<ود<ک بی<ا<ن می ش<وند. ا<ین نیاز<ه<ا فط<ری هس<تند و الزم نیس<ت ی<اد<گیر<ی ش<وند.< <ناک<ا<می د<ر ارض<ا ک<رد<ن ن<یازه<ای ش<ن<اختی< مث<ل ناک<امی د<ر ارض<ای ه<ر< نی<از

د<یگ<ری< <ز<یانب<خش ا<س<ت< و< می< ت<وان<د ج<لو<ی ر<شد و< ک<ا<رک<ر<د< کا<م<ل شخص<یت <را بگ<ی<رد.

نیازه<ا نیس<تند، خودش<ان سلس<له نیازه<ا بخش<ی از سلس<له م<راتب اص<لی این اگرچ<ه م<رات<ب جداگ<ان<ه <ای را تش<کیل< می دهن<د. <نی<از ب<ه ش<ن<اختن <نیرو<من<دتر از نی<از ب<ه فهمی<دن ا<س<ت <و بای<د قب<ل ا<ز ای<نک<ه نی<از <ب<ه <ف<همی<د<ن پی<دا< <ش<ود،< ح<دا<قل ت<ا< ان<داز<ه ای< ارض<ا ش<ده

باشد.

این دو سلس<له م<راتب نیازه<ا، همپوش<ی دارن<د. ش<ناختن و فهمی<دن یع<نی ی<افتن مع<نی در مح<ی<ط م<ان <ب<ر<ای< <تعام<ل ص<ح<یح< <ب<ا آ<ن محی<ط ب<ه م<نظ<ور <ب<ه د<س<ت آ<و<ردن <عش<ق، <اح<ترام و خ<و<دش<کو<ف<ایی<، ض<ر<وری <اس<ت.< ا<گ<ر <م<ا< نیاز<ه<ای< ش<ن<اخ<تن< و ف<ه<می<دن< را ب<رآ<ورده <نک<رده

ب<اشیم غی<رممکن< اس<ت خودشک<وفا <شویم.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 14: Humanistic Approach to Personality

نیازهای هنرشناختی

مزل<و همچ<نین گفت ک<ه ب<رخی از اف<راد ب<ه تجربی<اتی نی<از دارن<د ک<ه نیازه<ا این ک<ه هنگ<امی باش<ند. بخش ل<ذت هنرش<ناختی نظ<ر از ارض<ا نش<ده باش<د، جل<وی رش<د کام<ل شخص<یت گرفت<ه می ش<ود. می مش<مئز زش<تی »از دارن<د هنرش<ناختی نیازه<ای ک<ه اف<رادی ش<وند و محی<ط زیب<ا آنه<ا را درم<ان می کن<د. آنه<ا فعاالن<ه تمن<ا می

کنند و تمناهای آنها تنها با زیبایی می تواند برآورده شوند«.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 15: Humanistic Approach to Personality

متغیرهای موقعیتی

متغیره<ایی یع<نی هس<تند فط<ری دادیم ق<رار بحث م<ورد ک<ه نیازه<ایی شخص<ی ا<ن<د. مزل<و نق<ش متغی<ره<ای موقعی<تی< را ن<یز <در شخص<ی<ت تش<خیص در < مو<ج<ود روی<د<ادهای< <)موقع<یته<ای( د<ی<گ<ر<ان <و <ب<ا ب<ا ک<ه< زم<ا<نی دا<د<.

محیط<م<ان <ار<تب<اط <برق<رار< می ک<نی<م<، نی<ازه<ای <ب<رنام<ه ر<ی<زی <ش<ده <ای را د<ر رف<تار<م<ان <نش<ان< <می< <دهی<م<، مض<ا<ف <ب<ر ا<ینک<ه م<ا<در< <آف<رین<ش< مق<دار< زی<ا<دی از مح<ی<ط< ا<جتم<اع<ی< و <ف<یز<یکی< ا<طر<افم<ان مس<ئ<ول <هس<ت<یم<. <ل<ذ<ا <رف<ت<ار <م<ا ه<م ت<ع<یین< می < ت<وس<ط م<ت<غیره<ا<ی< ش<خص<ی< و ه<م< <توس<ط <م<تغیره<ا<ی <م<و<قعی<تی ش<و<د. ت<ا<ثیر< م<وقع<یته<ای<ی <ک<ه< در< آن<ه<ا< عم<ل< م<ی <ک<نی<م< عم<دت<ا< ب<ه ای<ن ب<س<ت<گی <

د<ا<رد ک<ه آنه<ا <را <چط<ور <د<ر<ک <می <ک<نی<م، <ه<رچن<د< ک<ه <ادرا<ک< م<ا< <مم<کن ا<س<ت< و<ا<قعیت <عی<نی <ی<ک م<و<ق<عیت <مع<ی<ن را< منعکس< نک<ن<د. بن<ابر<ا<ین مق<دار< زی<ادی <از< اث<ر <ه<ر مو<قعی<تی< <ن<ت<یج<ه ی< ا<ن چ<یزی< <اس<ت ک<ه م<ا< فک<ر <میک<نی<م< ن<ه <ل<زوم<ا <

آنچه که واقعا هست.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 16: Humanistic Approach to Personality

بررسی افراد خودشکوفا

طب<ق نظری<ه مزل<و اف<راد خودش<کوفا از لح<اظ انگ<یزش اس<اس خ<ود ب<ا دیگ<ران تف<اوت دارن<د. مزل<و ن<وع متف<اوتی از انگ<یزش را ب<رای )ک<ه نامی<د فراانگ<یزش را آن ک<ه ک<رد مط<رح خودش<کوفا اف<راد گ<اهی انگ<یزش هس<تی نامی<ده می ش<ود(. فراانگ<یزش نش<ان می روانشناس<ی در انگ<یزش س<نتی مفه<وم از مفه<وم این ک<ه ده<د

فراتر می رود.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 17: Humanistic Approach to Personality

فراانگیزشمزل<و انگ<یزش اف<رادی ک<ه خودش<کوفا نیس<تند را ب<ه وض<عیت انگ<یزش کمب<ود توص<یف می< <کن<د< یع<ن<ی< نی<ا<ز< ف<یزیولو<ژیکی< <خاص<ی< ک<ه <ب<ه ش<ی ه<دف <خاص<ی< نی<از دارد، <انگ<یزش< ع<م<ل <ک<رد<ن <را ب<ر<ای <ب<ه دس<ت آوردن< <آن ش<ی< ای<ج<اد م<ی ک<ن<د. ب<ه نظ<ر م<ی ر<س<د ک<ه< و<ه <ب<ر <نی<از<ه<ای ف<ی<زیولوژ<یکی ب<ه< <نیازه<ا<ی ا<یم<نی<، مز<ل<و< اعتق<ا<د دا<ش<ت<ه ا<نگ<یز<ش ک<م<ب<ود <عال<ت<ع<ل<ق< پ<ذی<ری< و ا<ح<ت<را<م ن<ی<ز< قا<ب<ل تس<ری< اس<ت.< د<ر< مق<اب<ل، اف<راد< <خ<ودش<کوفا< د<ر ح<ال<ت فرا<ان<گ<ی<رش ب<ه دنب<ال< <ک<ا<ه<ش تنش<، ا<رض<ا ک<ر<دن ی<ک <کم<ب<و<د ی<ا <تالش< ب<رای< ه<دف خا<ص<ی <

نیس<ت<ند< بل<ک<ه ه<دف <آ<نه<ا <غ<نی <ک<ردن زن<دگی <ب<ا ا<ف<زایش <دا<دن< <تنش ب<ر<ای تجرب<ه ک<ردن انواع رو<یدا<دهای <تحریک< کنن<ده و چال<ش برا<نگیز ا<ست.

مزل<و فهرس<تی از فرانیازه<ا را مع<رفی ک<رد ک<ه اف<راد خودش<کوفا ب<ه س<مت آنه<ا رش<د م<ی <کنن<د<. فر<انی<ازه<ا <ب<ه ج<ای <موض<و<عا<ت< ه<د<ف خ<اص،< حا<لته<ای< هس<تی م<انن<د خ<وب<ی ی<ا <

ا<حس<ان،< بی <همت<ا<ی<ی و <کم<ا<ل ه<س<ت<ند.< ناک<ا<می< در< ارض<ا< ک<ردن ف<ر<انیازه<ا زیا<نب<ار <اس<ت و ن<و<عی <فراآ<س<یب <ب<ه وج<ود< می< آ<ورد ک<ه <از <رش<د کام<ل شخص<یت مم<انعت <می کن<د و

ممکن <است <موجب< احساس درمان<دگی و ا<فسردگ<ی در <افراد< خودشکوفا گردد.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 18: Humanistic Approach to Personality

ویژگیهای افراد خودشکوفا

پژوهش مزل<و درب<اره ی اف<رادی ک<ه از لح<اظ هیج<انی س<الم هس<تند از زی<ادی م<وارد او داد. تش<کیل را او نظری<ه شخص<یت اس<اس

درص<د از 1اف<راد خودش<کوفا را پی<دا نک<رد و ب<رآورد ک<رد ک<ه آنه<ا جمعیت را ح<تی کم<تر را تش<کیل می دهن<د ولی ب<ا این ح<ال ب<ه این

نتیجه رسید که آنها در برخی ویژگیها مشترک هستند.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 19: Humanistic Approach to Personality

ناکامی در خودشکوفا شدن

اگرچ<ه خودش<کوفایی نی<ازی فط<ری اس<ت ولی چ<ون ب<االترین نی<از اس<ت، کم<ترین ق<درت را دارد و ب<ه راح<تی می توان<د ب<ازداری ش<ود. از جمل<ه عللی ک<ه می توان<د منج<ر ب<ه ب<ازداری خودش<کوفایی ش<ود

عبارتند از:

محدودیتها و عدم برآورده شدن نیازهای سطوح پایین تر-

تردی<د نس<بت ب<ه توان<ایی ف<ردی ک<ه مزل<و آن را »عق<ده ی ی<ونس« -نامید

جرات نداشتن-

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 20: Humanistic Approach to Personality

بDه پاسDخ و انسDان مDاهیت از مزلDو برداشDت مفروضه ها

خوش بینی

تعادل

بی همتایی

تجربیات گذشته

طبیعت

اراده آزاد

بدبینی

رشد

عمومیت

تجربیات حال

تربیت

جبرگرایی

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'iUniversity

Page 21: Humanistic Approach to Personality

نسوم راجرز �کارل ر(۱۹۸۷ فوریه ۴ - مرگ ۱۹۰۲ ژانویه ۸)زاده

روانش<ناس آمریک<ایی، یکی از نظریه پ<ردازان مع<روف در <رویک<رد اص<ل<ی چهره ه<ای از ی<کی و شخ<ص<یت روان< شناس<ی انس<ان< گرای<انه و اگزیستانسیالیس<تی در

روانشناسی است.رویک<رد ف<رد مح<ور ب<ه عن<وان رویک<رد منحص<ربه فرد او انس<ا<نی، کاربر<ده<ای در ش<ناخت شخص<یت و رو<اب<ط و م<ش<اوره جمل<ه از م<ختل<ف حوزه <ه<ای در بس<ی<اری آم<<وزش مح<<ور(،< مخ<<اطب روان< درم<<انی <<)درم<<ان س<از<مان های دیگ<ر و مح<ور(< د<انش آم<و<ز )آ<م<وزش

گر<وهی مورد <است<فاده قرار گ<رفت.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 22: Humanistic Approach to Personality

کارل راجرز

نظری<ه شخص<یت راج<رز مانن<د نظری<ه مزل<و در روانشناس<ی انس<ان گ<را ر<یش<ه دا<رد<. راج<رز< ن<ظری<ه ی <خ<ود ر<ا از <تجرب<ی<ات خ<ویش <ب<ا در<م<انجو<ی<ان <ب<ه وج<ود آ<ور<د ن<ه< از <پ<ژوهش آ<زم<ایش<گاه<ی، بن<ابر<این< ت<دوینها<ی ا<و درب<ار<ه ی

س<اختار و پویشها<ی شخصیت< از رویکرد د<رمانی و<ی حاصل شده< اند.

راج<رز فق<ط ی<ک انگ<یزش فط<ری و اص<لی را مط<رح ک<رد و آن گ<رایش ف<ط<ری ب<ه <ش<کوف<ا ش<دن، تو<اناییه<ا و اس<تعداده<ا از جنب<ه ی ک<ا<مال زیس<تی ب<ه ج<نب<ه ه<ای <روان<ش<ناخت<ی ب<س<یار پیش<رفته ی و<جودم<ان <اس<ت و آنچ<ه م<ا را ب<ه انس<ان< کام<ل< ش<دن ره<نم<و<ن می س<ازد. <رویک<رد< او< ب<ه درم<ان و نظری<ه در دا<ش<ت، انس<ان< م<اهیت ا<ز ک<ه ای بی<نان<ه ب<رداش<ت خ<وش و پ<ردازی روانش<ناس<ی، <آم<وزش <و پ<رورش <و پ<ژوه<ش درب<اره ی زن<د<گی خ<ا<نوادگی

م<قبولیت ز<یادی یاف<ت.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 23: Humanistic Approach to Personality

دنیای تجربی

راج<رز در س<اختن نظری<ه خ<ود ت<اثیر دنی<ای تج<ربی را ک<ه ه<ر روز در آن عم<ل می ک<نیم ارزی<ابی ک<رد. این چ<ارچوب داوری ی<ا بس<تری را ف<راهم می کن<د ک<ه ب<ر رش<د م<ا ت<اثیر می گ<ذارد. ت<اثیری ک<ه م<ا از محی<ط دری<افت می ک<نیم وابس<ته ب<ه برداش<ت شخص<ی ماس<ت ک<ه همیش<ه ب<ا واقعیت مط<ابقت ن<دارد. این عقی<ده ک<ه برداش<ت ذه<نی تنه<ا ک<ه کن<د می اعالم و ش<ود می نامی<ده پدیدارشناس<ی اس<ت، ت<وانیم در م<ورد آن مطمئن باش<یم دنی<ای تج<ربی واقعی<تی ک<ه می ذه<نی م<ا و برداش<ت درونی م<ا از واقعیت اس<ت. مهم<ترین نکت<ه از دی<دگاه راج<رز این اس<ت ک<ه دنی<ای تجرب<ه ی م<ا ک<امال خصوص<ی اس<ت

و <بنابرا<ین تنها بر<ای <خود م<ا می< تواند کا<مال شناخت<ه شده ب<اشد.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 24: Humanistic Approach to Personality

رشد خود در کودکی

هنگ<امی ک<ه کودک<ان از روی<ارویی ه<ای گس<ترده خ<ود ب<ه ت<دریج می<دان تج<ربی پی<چی<ده ت<ری< را <تش<کیل می< دهن<د، بخش<ی از ت<جرب<ه آنه<ا< از ب<اق<ی متم<ا<یز< می <ش<ود< ک<ه ب<ا< ک<لم<ه ه<ای <من<، م<ر<ا و خ<ود<م توص<ی<ف< ن<ام دار<د<. خو<دپن<د<اره <م<تم<ای<ز ک<ر<دن< < ی<ا <خو<دپ<ن<دار<ه م<ی <ش<ود <و خ<و<د

آ<ن<چ<ه ک<ه <مس<ت<قیما< <و بی و<اس<طه ب<خ<ش<ی ا<ز <خ<ود اس<ت از <دی<گ<ران، ب<ی<رون<ی هس<تند<. اش<ی<ا و روی<داد<های<ی <اس<ت ک<ه< نس<ب<ت <ب<ه خ<و<یش<تن< خ<ود بخ<ش<ه<ا<یی <از< نیس<ت.< ا<رگ<ا<نی<زمی< <بر<اب<ر< خ<ود خ<و<دپ<ن<دا<ره <ب<ا< ا<رگ<ا<نیز<می <می تو<ا<ن<د خ<ا<رج <ا<ز <آگ<اه<ی <ف<رد <ب<اش<ند< ی<ا ای<نک<ه ب<ه< او< ت<ع<ل<ق ازخ<و<د <ار<گ<ا<ن<یزم<ی< اس<ت< م<ث<ال< <مع<ده <بخ<ش<ی< ب<رای< ن<د<ا<ش<ته <با<ش<ند<؛< ول<ی ت<ا وق<تی ک<ه< دچ<ار ا<خ<ت<الل ن<ش<د<ه و< م<ا<ی<ه ی <ن<گ<رانی< نش<ده< ب<اش<د،

بخشی از خودپنداره ی فرد نیست.

همچ<نین خودپن<داره تص<ور م<ا از آنچ<ه هس<تیم، آنچ<ه بای<د باش<یم و آنچ<ه دوس<ت دار<یم با<ش<یم ن<ی<ز هس<ت< ک<ه <آن <را< خ<و<د آر<م<انی <م<ی نام<د. خ<و<د آر<م<انی ت<م<ام با<ش<ن<د، داش<ته دار<ن<د< و< <اف<راد< <آ<رزو م<ثب<ت< هس<ت<ند م<عم<و<ال ک<ه نگ<ر<ش<های<ی <را ب<ی<انگر خ<ودپ<ن<دا<ره و< بین< <خ<ود <آرم<ا<نی عم<ی<ق< ش<ک<ا<ف می <ش<ود. ش<ا<م<ل س<الم ر<وان<ی لح<اظ از ک<ه< اف<را<د<ی اس<ت<.< ناس<ا<لم و< شخص<یت ن<ا<همخ<وان<ی ه<س<ت<ند ب<ین< خودپ<ن<داره <و آنچ<ه <ب<ه <ص<ور<ت آ<ر<م<انی د<وس<ت دار<ن<د باش<ند، ا<ختالف

ناچیز<ی می بینند<.

بلک<ه فق<ط آن را تغی<یر را غ<یرممکن نمی س<ازد تث<بیت ش<ده خودپن<داره ی دش<وار می< کن<د. تغی<یر در <ج<وی از <پ<ذیرش ت<وس<ط دیگ<ر<ان را<حت ت<ر ص<ورت می گ<یر<د. <چ<نین ج<وی< ب<ه ش<خ<ص امک<ان م<ی د<ه<د اض<ط<راب و ته<دی<د را ک<اهش

د<ه<د و ق<بول کن<د تجر<ب<یاتی ک<ه قبال< رد ش<ده بو<دن<د به <خود< او< تعلق دار<د.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 25: Humanistic Approach to Personality

توجه مثبت

هنگ<امی ک<ه خ<ود ش<کل می گ<یرد، کودک<ان نی<از ب<ه آنچ<ه را ک<ه راج<رز توج<ه مثبت ن<ام<ی<د، پ<ر<ورش< می دهن<د<.< ای<ن< نی<از پ<ذیر<ش، محبت< و< <تای<ی<د ش<دن از <ط<رف دیگ<ران<، مخصو<ص<ا از< ج<انب< م<ادر ه<نگ<ام ط<ف<ول<یت را ش<ا<مل می< <ش<ود<.< اگ<ر< م<ا<در ب<ه ک<ودک توج<ه مث<ب<ت نکن<د، <ک<ودک ای<ن <ع<دم <تا<یی<د< <را ب<ه< م<نزل<ه <ی <ع<دم ت<ایی<د خ<ود <ب<ه ت<ازگ<ی ش< ش<کل <گرفت<ه< ی< <خ<ویش< می< د<ان<د<. اگ<ر <ای<ن <ام<ر <با<ره<ا ر<و<ی ده<د،< <کو<دک<ان< از< تال<

ک<ردن بر<ای شکوف<ایی و< رشد باز م<ی مان<ند.

راج<رز از اص<طالح دیگ<ری ب<ه ن<ام توج<ه مثبت نامش<روط ن<ام می ب<رد، ب<دین معن<ا ک<ه م<ادر ب<دون توج<ه ب<ه ر<فت<ار <خوش<ایند< ی<ا< ناخو<ش<ایند <ک<ودک، <همیش<ه ب<ه ط<ور مثبت ب<ا

ک<ودک برخور<د م<ی ک<ند و محبت< او< به رفت<ار کودک، <مشروط یا وابسته نیست.

گاهی توج<ه مثبت بیش<تر از درون ف<رد حاص<ل می ش<ود ت<ا از ج<انب دیگ<ران؛ وض<عیتی ک<ه< <راج<رز< آ<ن ر<ا ح<رمت ن<فس< مثبت نا<می<د. ح<رمت< نفس< ب<ه <ان<داز<ه ی <نی<از م<ا ب<ه توج<ه

م<ثبت< دیگر<ا<ن نی<رومند< می <شود <و <ا<مکان <دارد به <هم<ان طریق< ار<ض<ا شود.<

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 26: Humanistic Approach to Personality

شرایط ارزش

شرایط ارزش از ت<والی رش<د توج<ه مثبت ک<ه ب<ه ح<رمت نفس مثبت می انجام<د ب<ه و<ج<و<د <م<ی آی<د. <ح<رمت< <نفس <مثبت م<دل <راج<رز< <ب<رای< فراخ<ود فرو<ی<دی <اس<ت <و از< <توج<ه م<ثبت <م<ش<روط ب<ه <وج<ود <می آ<ی<د<، ب<دی<ن< ت<رتیب ک<ه< چن<ا<نچ<ه <ک<و<دک< <رفت<ا<ری <را <انج<ا<م< د<ه<د <ک<ه م<ورد< <ت<وج<ه< مث<بت< <وال<د<ی<ن ق<رار ن<گ<یر<د، خ<ود <ن<ی<ز می آ<م<و<زد ک<ه< ب<ر<ای <انج<ام< <آن ر<فت<ا<ر ح<رم<ت <نفس< مثبت <

ق<ای<ل نش<و<د و ب<دین <ت<رتی<ب هنجا<ره<ا و< معیا<ره<ای< و<ال<دی<ن خ<ود< <را درونی می کن<د<. ب<دی<ن ت<رتیب <ک<ودک د<یگ<ر< آ<زا<دان<ه <عم<ل نم<ی کن<د چ<و<ن احس<اس< می <

ک<ن<د ک<ه< ب<ا<ی<د رفت<ا<ره<ا <و ن<گرش<ها<ی خ<ود را <ب<ا< دقت ا<رز<ی<ابی <ک<ن<د و ا<ز انج<ام دادن ا<عم<ال خاص<ی خ<ود<داری <ور<زد، ل<ذا ا<ز< پ<رور<ش< د<ادن ی<ا ش<کوفا ک<ردن ک<ام<ل< خ<ود <ب<از< می< ما<ن<د <و د<ر <وا<ق<ع <ب<ا< <ز<ن<دگ<ی ک<ردن< در< مح<دوده< ش<ر<ایط<

ا<ر<زش خو<د<، ج<لوی <ر<شد خود<ش <را می گیر<د<.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 27: Humanistic Approach to Personality

ناهمخوانی

کودک<ان ن<ه تنه<ا ی<اد می گیرن<د ک<ه جل<وی رفتاره<ای غیرقاب<ل قب<ول خ<ود را ب<گیرن<د< بلک<ه ا<ین ن<یز< امک<ان دا<رد ک<ه< روش<های غی<رقاب<ل قب<ول د<رک ک<ردن< دنی<ا<ی تج<ر<بی خ<ود را< انک<ار ی<ا <تحری<ف< کنن<د.< آن<ه<ا ب<ا ح<ف<ظ ک<ردن <برداش<ت <نادرس<ت از <تجرب<ی<ات خ<اص، <در مع<رض خط<ر <بیگ<ان<ه <

آنه<ا ا<ین ص<ورت< د<ر ق<رار< <می <گیرن<د. خ<ود <و<اق<ع<ی ش<ان ش<دن <ب<ا ت<ج<ر<بی<ات ر<ا< ب<ر ا<س<ا<س< ای<نک<ه چ<گو<ن<ه< از< <طری<ق< فر<آ<ین<د <ارز<ش گ<زا<ری <

ا<رگ<انیز<می< ب<ه گ<را<ی<ش ش<کوفا<یی< کم<ک< می ک<ن<ن<د ارزی<اب<ی نک<رده< و آ<نه<ا را< قب<ول< ی<ا <رد< نم<ی <کنن<د<، <بلک<ه ب<ر< ای<ن اس<اس< <ار<ز<ی<ابی< می< کنن<د ک<ه< آی<ا این< تج<ربی<ات ت<وج<ه مثبت< دی<گ<ران ر<ا ب<ه ه<م<راه< دارن<د <ی<ا <نه<. این ب<ه ن<اهم<خ<وا<نی بین خ<ودپ<ن<د<ا<ره و د<نی<ای ت<ج<رب<ی، <یع<نی محی<ط <ب<ه گو<ن<ه ای

که آن را درک می کنیم منجر می شود.

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 28: Humanistic Approach to Personality

ویژگیهای افراد کاملافراد کامل نشان می دهند که از تمام تجربیات آگاهند

افراد کامل در هر لحظه به طور کامل و پرمایه زندگی می کنند

افراد کامل به ارگانیزم خودشان اعتماد می کنند

اف<راد کام<ل ب<دون قی<د و بن<دها و بازداریه<ا احس<اس می کنن<د درتصمیم گیریها آزاد هستند

اف<راد کام<ل خالق هس<تند و هنگ<امی ک<ه ش<رایط محیطی تغی<یر میکند به صورت ثمربخش و سازگارانه زندگی می کنند

امکان دارد که افراد کامل با مشکالتی روبرو شوند

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University

Page 29: Humanistic Approach to Personality

برداشDت راجDرز از مDاهیت انسDان و پاسDخ بDه مفروضه ها

خوش بینی

تعادل

بی همتایی

تجربیات گذشته

طبیعت

اراده آزاد

بدبینی

رشد

عمومیت

تجربیات حال

تربیت

جبرگرایی

Made by: Soshyans | Allameh Tabataba'iUniversity

Page 30: Humanistic Approach to Personality

پیروز باشیدMade by: Soshyans | Allameh Tabataba'i University