48
Kültürel Mirasın Geleceği Yaşar Tonta Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html [email protected] @yasartonta ÜNAK2014, 17 Eylül 2014, İstanbul

Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Everything we do, create and produce such as intellectual and artistic works, performances, etc. can be defined as culture. We own a very rich cultural heritage of the past. Yet, the common cultural heritage that belongs to the humanity continues to be looted and destroyed due to negligence, armed conflicts and wars. Common cultural heritage has been harmed to a great extent during the 20th century even though destroying cultural heritage is a crime according to international law. The main reason for this has been the ongoing process of building “nation-states” taking place since the beginning of the last century. The cultural heritage of the “other” gets neglected, to say the least, during the building stage of nation-states. But the destruction of cultural heritage that belongs to the “other” is not, if we are to use the concepts of the game theory, a “zero-sum game” in which one party gains while the other loses. In fact, it is not even a lose-lose game in which both parties lose. In such conflicts the humanity loses part of its very precious and irreplaceable common cultural heritage forever. In this paper the causes of the destruction of cultural heritage and the question of to whom the neglected cultural heritage belongs are discussed and the economic and social values of cultural heritage are examined by means of the game theory. It is stressed that the future of cultural heritage along with its preservation, sharing and transmission to next generations is the common concern and responsibility of all countries and the humanity.

Citation preview

Page 1: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kültürel Mirasın Geleceği

Yaşar TontaHacettepe Üniversitesi

Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümüyunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html

[email protected]@yasartonta

ÜNAK2014, 17 Eylül 2014, İstanbul

Page 2: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage
Page 3: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://emlakansiklopedisi.com/wiki/silivri

Page 4: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

F: Y. Tonta

Page 5: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

F: Y. Tonta

Page 6: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kültürel miras nedir?

Anıtlar

Yapı grupları

Alanlar

Kaynak: http://whc.unesco.org/en/conventiontext/

Page 7: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Miras bilimi“Kültürel mirasa erişim ve kültürel mirasın korunması, yorumlanması ve yönetimi bilimi”

– Kimya, fizik, matematik, biyoloji– Arkeoloji, felsefe, etik, tarih, sanat tarihi– Ekonomi, sosyoloji, bilgisayar bilimleri ve mühendislik

Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Heritage_science

Page 8: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://www.qub.ac.uk/schools/gap/StudyattheSchool/PostgraduateStudies/GraduateStudiesTaught/HeritageScience/Kaynak: http://www.bartlett.ucl.ac.uk/heritage/programmes/mres-mscKaynak: http://www.heritagesciencejournal.com/

Page 9: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kültürel miras niçin ihmal ediliyor?

Ulus-devletlerin “vatandaşlık” tanımı

Yeni ulusalcılık akımı

Kasıtlı kollektif unutkanlık ve inkârın ulus kurmaya katkısı ve sonuçları . . .

Kaynak: Van der Auwera, S. (2012)

Page 10: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Yerinde doğup yabanda kocamak

İki yerde de yabancı olmak!

Ayşe Lahur Kırtunç

İki Kere Yabancı

F: Y. Tonta

Page 11: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://mypostalcards.files.wordpress.com/2012/10/mostar-bridge-bosnia-herzegovina.jpg

Page 12: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://faceless-book.blogspot.com.tr/2012_08_01_archive.html

Page 13: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: Photo Studio HADŽIĆ Mostar, https://aipetcher.files.wordpress.com/2012/06/002.jpg

Page 14: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://digitalartsphotography.com/bosnia/96.htmKaynak: http://bit.ly/1tX2b8n

Page 15: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://bit.ly/1pgZU01

Page 16: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://www.theeuropeanlibrary.org/exhibition/buildings/images/pictures/bos_115.jpg

Page 17: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

F: Y. Tonta

Page 18: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://blogs.reuters.com/fullfocus/2014/05/09/sarajevo-then-and-now/#a=9

Page 19: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://dunyacamileri.blogspot.com.tr/2011/02/ferhadija-camii-banja-luka-bosna-hersek.html

Page 20: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://www.mojevijesti.ba/novost/41579/17-godisnjica-rusenja-ferhadije-u-banja-luci

Page 21: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://bit.ly/1wmkLov

Page 22: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Savaşlarda ve silahlı çatışmalarda kültürel eserlerin, bellek kurumlarının yok edilmesi bir “savaş suçu” (1949 Cenevre Sözleşmesi, md. 53)

Page 23: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

“Balkan Alzheimer’shastalığı”

Kaynak: http://www.altinkitaplar.com.tr/partizanin-kizi/

Page 24: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://encarta.msn.com/encyclopedia_761567023/balkan_peninsula.htm

Page 25: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

İhmal edilen kimin kültürü?

Niçin “seçici” davranıyoruz?

Page 26: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://www.kenney-mencher.com/pic_old/fertile_crescent_egypt/lesson_5_historic_era_fertile_crescent.htm

Page 27: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:G%C3%B6bekli_Tepe,_Urfa.jpg, Foto: Teoman Cimit, CC-BY Bazı hakları saklıdır

Kaynak: http://bit.ly/1DbLrNg

Page 28: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Istanbul_-_Museo_archeol._-_Trattato_di_Qadesh_fra_ittiti_ed_egizi_%281269_a.C.%29_-_Foto_G._Dall%27Orto_28-5-2006.jpg Foto: Giovanni Dall'Orto, 2006. CC-BY

Page 29: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://bjornfree.com/galleries.html Foto: Bjørn Christian Tørrissen, CC-BY-SA Bazı hakları saklıdır.

Page 30: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://www.cankaya.bel.tr/oku.php?yazi_id=5681

Page 31: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Genlerimizin yaklaşık %9’u Orta Asya’dan göç edenlerden genetik miras . . .

Kaynak: Cinnioğlu, C. ve diğerleri (2004)

Page 32: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/Galatia (çeviri: Y. Tonta)

Page 33: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

1,7

Kaynak: Ekşioğlu (2012)

Page 34: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

1,07-2,26

Kaynak: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:My_Son,_Vietnam.jpg, Foto: Bernard Gagnon, 1992, CC-BY_SA Bazı hakları saklıdır

Page 35: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

3

Kaynak: Salazar ve Marques (2005)

Page 36: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

5Kaynak: http://en.wikipedia.org/wiki/File:Stonehenge2007_07_30.jpg Foto: garethwiscombe, CC-BY Bazı hakları saklıdır

Page 37: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kültürel mirasın korunması ve oyun kuramı

Page 38: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage
Page 39: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Bu oyun senaryosu gerçek hayatta işler mi?

Page 40: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kültürel mirasın ortaklaşa korunması mümkün mü?

Page 41: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

“herkes toplumun kültürel yaşamına serbestçe katılma . . . ve bundan yararlanma hakkına sahiptir”.

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, 27. madde

Page 42: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kültürel yaşama katılmak için ortak kültürel mirasımız olmalı

Page 43: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Avrupa Konseyi Toplum İçin Kültürel Mirasın Değeri Çerçeve Sözleşmesi

İnsani gelişme

Kültürel çeşitliliğin artırılması

Kültürler arası diyaloğun geliştirilmesi

Ekonomik kalkınma modelinin bir parçası

“kendi mirası kadar ötekilerin kültürel mirasına . . . saygı göstermek”

“kendi yasal sınırları içinde yer alan kültürel mirasın değerinin farkında” olmak

Kaynak: http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/QueVoulezVous.asp?CL=ENG&CM=8&NT=199.

Page 44: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Balkan Alzheimer’s hastalığına yakalanmamalıyız

Page 45: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Homo Culturalis

Kaynak: Güvenç (1995, s. 196)

Page 46: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Slaytlar İçin Kaynaklar2. Silistre, Fotoğraf Köstence Halk Kütüphanesi koleksiyonundan.3. Aziz Dimitrios Kilisesi, Ortaköy, Silivri, http://emlakansiklopedisi.com/wiki/silivri4. Aziz Dimitrios Kilisesi (Camii), Ortaköy, Silivri, Foto: Yaşar Tonta, CC-BY5. Caminin iç görünüşü, Ortaköy, Silivri, Foto: Yaşar Tonta, CC-BY6. http://whc.unesco.org/en/conventiontext/7. http://en.wikipedia.org/wiki/Heritage_science8. http://www.qub.ac.uk/schools/gap/StudyattheSchool/PostgraduateStudies/GraduateStudiesTaught/HeritageScience/; http://www.bartlett.ucl.ac.uk/heritage/programmes/mres-msc ve http://www.heritagesciencejournal.com/9. Van der Auwera, S. (2012). Contemporary conflict, nationalism, and the destruction of cultural property during armedconflict: A theoretical framework. Journal of Conflict Archaeology, 7(1): 49–65.10. Twice a Stranger, Bruce Clark. Foto: Yaşar Tonta, CC-BY11. http://mypostalcards.files.wordpress.com/2012/10/mostar-bridge-bosnia-herzegovina.jpg12. http://faceless-book.blogspot.com.tr/2012_08_01_archive.html13. Photo Studio HADŽIĆ Mostar, https://aipetcher.files.wordpress.com/2012/06/002.jpg14. http://digitalartsphotography.com/bosnia/96.htm ve http://bit.ly/1tX2b8n15. Bosna Hersek Ulusal Kütüphanesi (gece), http://bit.ly/1pgZU0116. Bosna Hersek Ulusal Kütüphanesi alevler içinde, http://www.theeuropeanlibrary.org/exhibition/buildings/images/pictures/bos_115.jpg17. Bosna Hersek Ulusal Kütüphanesi, «Don’t forget, remember and warn», Foto: Yaşar Tonta, CC-BY18. Bosna Hersek Ulusal Kütüphanesinin onarılmış hali, http://blogs.reuters.com/fullfocus/2014/05/09/sarajevo-then-and-now/#a=919. Ferhadiye Camii, Banja Luka, http://dunyacamileri.blogspot.com.tr/2011/02/ferhadija-camii-banja-luka-bosna-hersek.html20. Ferhadiye Camii, Banja Luka (tahrib edildikten sonra) http://www.mojevijesti.ba/novost/41579/17-godisnjica-rusenja-ferhadije-u-banja-luci 21. Ferhadiye Camii, Banja Luka (onarımda) http://bit.ly/1wmkLov23. Partizanın Kızı, http://www.altinkitaplar.com.tr/partizanin-kizi/

Page 47: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Slaytlar İçin Kaynaklar (devamla)24. Balkan Yarımadası (Balkan peninsula) http://encarta.msn.com/encyclopedia_761567023/balkan_peninsula.htm26. Bereketli Hilal, http://www.kenney-mencher.com/pic_old/fertile_crescent_egypt/lesson_5_historic_era_fertile_crescent.htm27. Göbekli Tepe, http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:G%C3%B6bekli_Tepe,_Urfa.jpg, Foto: Teoman Cimit, CC-BY Bazı hakları saklıdır; Kitap kapağı: http://www.idefix.com/kitap/gobekli-tepe-klaus-schmidt/tanim.asp?sid=IKC7ZTFM4A4AXVUHD4JI28. Kadeş Barış Antlaşması, İstanbul Arkeoloji Müzesi, http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Istanbul_-_Museo_archeol._-_Trattato_di_Qadesh_fra_ittiti_ed_egizi_%281269_a.C.%29_-_Foto_G._Dall%27Orto_28-5-2006.jpg Foto: Giovanni Dall'Orto, 2006. CC-BY29. Hitit Güneş Kursu, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ankara, http://bjornfree.com/galleries.html Foto: BjørnChristian Tørrissen, CC-BY-SA Bazı hakları saklıdır.30. Hitit Güneşi Anıtı, Sıhhiye, Ankara, http://www.cankaya.bel.tr/oku.php?yazi_id=5681 31. Cinnioğlu, C. ve diğerleri. (2004). Excavating Y-chromosome haplotype strata in Anatolia. Human Genetics, 114, 127-148.32. Anadolu’da yaşayan devletler ve uygarlıklar, http://en.wikipedia.org/wiki/Galatia (çeviri: Y. Tonta)33. Ekşioğlu, Ş.Z. (2012). Kültürel sermaye ve ekonomik kalkınma arasındaki ilişkinin girdi çıktı analizi ve fayda maliyet analizi yöntemleri ile Türkiye için değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. s. 12334. My Son Tapınağı, Vietnam, http://commons.wikimedia.org/wiki/File:My_Son,_Vietnam.jpg, Foto: Bernard Gagnon, 1992, CC-BY_SA Bazı hakları saklıdır35. Godella Korsan Kulesi (1958), Valencia, İspanya, Salazar, S.D.S. ve Marques, J.M. (2005). Valuing cultural heritage: the social benefits of restoring an old Arab tower. Journal of Cultural Heritage, 6, 69–77.36. Stonehenge, İngiltere, http://en.wikipedia.org/wiki/File:Stonehenge2007_07_30.jpg Foto: garethwiscombe, CC-BY Bazı hakları saklıdır43. Avrupa Konseyi Toplum İçin Kültürel Mirasın Değeri Çerçeve Sözleşmesi. Kaynak: http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/QueVoulezVous.asp?CL=ENG&CM=8&NT=199. 45. Güvenç, B. (1995). Kültür ve eğitim (Derlemeler). Ankara: Gündoğan Yayınları.

Page 48: Kültürel Mirasın Geleceği / The Future of Cultural Heritage

Kültürel Mirasın Geleceği

Yaşar TontaHacettepe Üniversitesi

Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümüyunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html

[email protected]@yasartonta

ÜNAK2014, 17 Eylül 2014, İstanbul

Bildirinin tam metni: http://bit.ly/1qYw1XT