17
KLONAZIOA ETA ZELULA AMAK Zaira Palacios eta Isa Rodriguez.

11. zaira eta isa

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 11. zaira eta isa

KLONAZIOA ETA ZELULA AMAK

Zaira Palacios eta Isa Rodriguez.

Page 2: 11. zaira eta isa

Aurkibidea

Zelula amak. -haren garrantzia. -nolakoak diren. -nola lortu eta erabili.

Klonazioa. -Dolly ardia. -klonazioaren aplikazioak eta etika. -klonazioari buruzko legeak.

Espezien berpiztea.

Page 3: 11. zaira eta isa

Zelula amak

• Ama-zelulak, diferentziatu gabeko zelulak

dira eta organismo multizelular

guztietan aurkitzen dira.

• Berritzeko eta desberdintzeko ahalmena dute.

Page 4: 11. zaira eta isa

Zelula ametatik obulu funtzionalak sortzea lortu dute saguekin.

Page 5: 11. zaira eta isa

Zelula amaren garrantzia.

• Gaur egungo ikerkuntzan, klonazioa eta ingenieritza genetikoaren oinarriak dira.

Horrexegatik, ikerkuntzak egiteko hauek oso ondo ezagutzea garrantzitsua da.

Page 6: 11. zaira eta isa

• Diferentziatutako zelulak bihurtzeko ahalmenaren arabera, zelulak mota hauek izan daitezke:

Nolakoak izan ahal dira?

Page 7: 11. zaira eta isa

• Zelula ama totipotenteak: hazi daitezkeen eta organismo oso bat eratu daitezkeen zelula amak dira.

• Zelula ama pluripotenteak: organismo oso bat ezin dute eratu, baina beste edozein zelula motak ekoiztu ditzakete.

• Zelula ama multipotenteak: bakarrik bere ataleko zelula motak ekoiztu daitezkenak.

• Zelula ama unipotenteak: bakarrik zelula mota bat ekoiztu daitezke.

Page 8: 11. zaira eta isa

Zelula totipotenteak

Zelula pluripotenteak

Beste zelula amak

Odol zelula amak

Erreproduzitzen ari direla esan nahi du

Globulu gorriak Plaketak Globulu zuriak

Zelula espezializatuak

Page 9: 11. zaira eta isa

Nola lortu eta erabilpena. Biologoek bi zelula ama motekin lan egiten dute:

• Enbrioi-zelula amekin: (pluripotenteak).

• Zelula ama helduekin: Pertsona heldu batean 20 zelula ama mota aurki daitezke. Horien artean, gastatutako ehunak (azala edo odola) edota hondatutakoak (gibela) birsortzeko gai diren zelula amak daude.

• Zelula amarik garrantzitsuenetakoa da zigotoa. Espermatozoideak obulua ernaltzean sortzen da.

Page 10: 11. zaira eta isa
Page 11: 11. zaira eta isa

Klonazioa• Klonazioa organismo garatuetik kopia berdin-

berdinak lortzeko prozesua da.• Bi ezaugarri hauek garrantzitsuak dira:• Animalia garatu batetik hasten da, izan ere

klonazioa nahi dugun animalitik kopiak egitean datza.

• Bestalde, era asexual batean sortu behar da. Sorkuntza sexuala ez digu uzten kopia berdin-berdinak lortzen, naturak ugalketa mota hau anitza eta ezberdina egiten du eta.

Page 12: 11. zaira eta isa

1996an Dolly ardia klonatu zutenetik 20 espezie baino

gehiago klonatu zituzten eta etenik gabe ikertzen ari dira.

Page 13: 11. zaira eta isa

Klonazioaren aplikazioak.

• Ikerketa hainbat esparruetan garatzea.

• Animalia transgenikoen ugalketa.

• Desagertzeko zorian dauden animalien ugalketa.

• Aplikazio terapeutikoak.

Page 14: 11. zaira eta isa

Klonazioaren etika.

• Oraindik klonazioak ez du giza erantzunik. Zientzialariengandik eta erradio-esatariei eta abokatuei teologoengandik gizaki bat klonatzeak dakartzan alderdi erlijioso, etiko eta legezkoak eztabaidatu dituzte.

• Klonazioaren nozioak gure humanitatearen funtsezko alderdiak ukitzen ditu.

Page 15: 11. zaira eta isa

Gaur egun klonazioari buruz dauden legeak

Ditu Espainian debekatuta dago sortzea giza klonazioa izaki berdin-berdinak sortzeko edo beste prozedura arrazaren hautaketa aukeratzeko.

Beste herrialde batzuetan ere debekatuta dago. (Estatu Batuetan, Japoni-an ...)

Page 16: 11. zaira eta isa

Espezien berpiztea.

• Duela milaka urte galdu ziren piztien DNA berreskuratuta, haien genoma osatu eta atzera bizitzeko aukera aztertzen ari dira.

• Nekazaritzan barietate eta espezie berriak sortzen, klonak sortu, gaixotasun batzuei aurre egitea nahi dute.

• Abeltzaintzan haragiaren edo esnearen produkzioia handitu nahi da.

Page 17: 11. zaira eta isa

Bibliografia

• Wikipedia.

• Blog batetik.

• Deia egunkaria.