58
Whitehorses Kennissessie 13 december 2011 Peter Paul van de Beek Sjors Wagenaar Frank Dorst SOA Architectuur en Governance

Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Embed Size (px)

DESCRIPTION

U staat op het punt om een servicegeoriënteerde architectuur (SOA) in te voeren of heeft de eerste stappen al gezet. Tegelijkertijd stelt u zichzelf de vraag of de beloften van SOA worden waargemaakt en of een veelvoud aan services wel beheersbaar kan zijn. SOA-governance zou een voorwaarde zijn voor het succesvol invoeren van SOA, maar wat is dat dan en waarom is het nodig? Op 13 december 2011 organiseerde Whitehorses de kennissessie SOA Architectuur en Governance. Dit zijn de handouts van de presentaties van deze middag.

Citation preview

Page 1: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses Kennissessie

13 december 2011

Peter Paul van de Beek Sjors Wagenaar Frank Dorst

SOA Architectuur en Governance

Page 2: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

De mens als maat Technologie als passie

Page 3: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Lean denken Agile werken

Advies/coaching, architectuur, project management, integratie, (custom) development Oracle SOA Suite, Service Bus, BPM Suite, WebCenter, WebLogic, ADF, etc.

Page 4: Kennissessie SOA Architectuur en Governance
Page 5: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Programma

5

Tijd Onderwerp

14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance

14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur

14.55 – 15.20 Service lifecycle governance

15.20 – 15.35 Pauze

15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo

16.50 – 17.00 Samenvatting

17.00 Borrel

Page 6: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Wat is SOA-governance?

● Definitie uit Oracle ITSO/OUM: An agile and efficient

decision and accountability framework to effectively

direct and assist in realizing the benefits of SOA

● Er voor zorgen dat mensen optimaal samenwerken om

de juiste (SOA-)dingen op de juiste manier te doen om

voordelen van SOA te behalen

6

Page 7: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Beloofde voordelen van SOA

● Businessvoordelen, bijv.:

– Sneller nieuwe producten/diensten

– Kanteling naar klant

– Procesondersteuning

– Best-of-breed pakketten

● IT-voordelen, bijv.:

– Flexibiliteit

– Hergebruik

– Integratie gemakkelijker

– Consistentie

7

Page 8: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Uitdagingen van SOA

● Betrokkenheid business; eigenaarschap

● Gemeenschappelijk versus individueel belang

● Architectuur en standaarden onvoldoende toegepast

● Onduidelijke rollen, taken en verantwoordelijkheden

● Onvoldoende kennis en vaardigheden

● Geen inzicht en overzicht; impactanalyse lastig

● Hergebruik lastig te realiseren

● Monitoring en beheer onvoldoende ondersteund

8

Page 9: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA benefits & challenges (OUM)

9

Page 10: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Belangrijke vragen rond services

● Welke services zijn beschikbaar?

● Wie bepaalt wat een service doet?

● Wat zijn rollen, taken en verantwoordelijkheden

gedurende de levenscyclus van services?

● Wat is de impact van het wijzigen van een service?

● Welke quality of service wordt geboden?

● Hoe kan ik een service gebruiken?

10

Page 11: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Wat indien geen SOA Governance?

● Gebrekkige besluitvorming m.b.t. SOA

● Niet de juiste services, niet op de juiste manier

● Onvoldoende hergebruik

● Wijzigingen moeizaam; impact lastig te bepalen

● Beheer van serviceslandschap moeizaam

● SOA-voordelen lastig aan te tonen

Geen snellere time-to-market en lagere kosten

11

Page 12: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Soorten governance (Open Group, ITSO)

12

Page 13: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Waarom SOA-governance extra nodig?

● Meer componenten en interacties/relaties daartussen

● Hergebruik

● Versies

● Domeinoverstijgende processen en services

● Canoniek datamodel

13

Page 14: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA Governance Reference Model (ITSO)

14

Page 15: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Pragmatische aanpak

● Niet alles meteen; eerst op te pakken:

– SOA-referentiearchitectuur en –ontwikkelstandaarden

– Service lifecycle governance

– Service-repository

● SOA-governance zoveel mogelijk verwerken in

bestaande governance en processen

● Training en ondersteuning alle stakeholders

15

Page 16: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Samenvatting inleiding SOA-governance

● Wat is SOA Governance?

● Beloofde voordelen van SOA

● Uitdagingen van SOA

● Wat indien geen SOA-governance?

● Waarom is SOA-governance extra nodig?

● SOA Governance Reference Model

● Pragmatische aanpak

16

Page 17: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Programma

17

Tijd Onderwerp

14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance

14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur

14.55 – 15.20 Service lifecycle governance

15.20 – 15.35 Pauze

15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo

16.50 – 17.00 Samenvatting

17.00 Borrel

Page 18: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Architectuur

● Zorgen voor flexibele en efficiënte IT-voorziening die

bedrijfsdoelstellingen ondersteunt én beheersbaar is

● Architectuur beschouwt oplossingen veel breder in tijd

en functionaliteit dan een project

● Flexibiliteit en efficiëntie kunnen sterk worden vergroot

door toepassen van SOA

● SOA wordt uitgewerkt in SOA-referentiearchitectuur

18

Page 19: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Architectuurprocessen

19

Creating architecture

Working under architecture

As-is To-be

Project

Program, based on Roadmap

Prin

cip

les a

nd

sta

rtin

g p

oin

ts

PSA

Bu

sin

ess g

oa

ls

SOA Reference

Architecture

To-be domain

architectures

Page 20: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Functionele domeinen

20

Page 21: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Mapping van oplossingen op domeinen

21

Page 22: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Architectuurgovernance

22

Architecture

Board (per business domain)

Program

Steering

Board

Architecture

Team

Management Board

MB member

Business Management

IT Management

Chief Architect

Approve to-be architectures

Approve and monitor PSAs

Monitor architecture deviations

Page 23: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA Governance Principle (Open Group)

23

Page 24: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Waarom SOA-referentiearchitectuur?

● Eenduidig SOA-begrippenkader voor alle betrokkenen

● Link naar bedrijfsdoelstellingen

● Uitwerking van SOA-principes in architectuurmodellen

● Duidelijke, consistente blauwdruk/aanpak voor implementeren SOA/integratie

● Duidelijk welke SOA-technologie waarvoor inzetten

● Oplossingen voor generieke patronen/problemen

● Basis voor ontwikkelarchitectuur, ontwikkelproces en governance voor SOA/integratie

24

Page 25: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Inhoud SOA-referentiearchitectuur

● SOA-voordelen (link met bedrijfsdoelstellingen)

● SOA-begrippen (bouwblokken)

● SOA-principes

● SOA-modellen (structuur)

● SOA-infrastructuur (technologie/tools)

● Generieke onderwerpen, bijv. CDM, versionering,

documentatie, beveiliging, monitoring&control, etc.

● Zie ook Oracle ITSO, OUM, AIA en The Open Group

25

Page 26: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Servicedefinitie (OUM)

26

Page 27: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA-principes

● Interoperabiliteit

● Ontkoppeling

● Standaard interface en contract

● Abstractie/inkapseling

● Hergebruik

● Vindbaarheid

● Eén bron voor functionaliteit/data

27

Page 28: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA Logical Model (ITSO)

28

Page 29: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Architectuurmodel voor integratie

29

Page 30: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Architectuurmodel – functionele view

30

Page 31: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA-technologie

31

Page 32: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

“Generiek onderwerp”: Versionering

● Versionering van services en canonieke dataobjecten

● Aantal versies in productie?

● Wanneer nieuwe versie?

● Hoe omgaan met bestaande service consumers?

● Versionering van softwareartefacten en documentatie

Opm: Is belangrijk voor service lifecycle management

32

Page 33: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA-ontwikkelarchitectuur

● Standaarden en werkwijzen voor specificatie, definitie,

ontwerp, bouw, test, deploy/OTAP van services, etc.

● Inclusief standaarden en werkwijzen voor SOA-

ontwikkeltools

● Templates, checklists, herbruikbare componenten,

generatoren, standaard scripts, e.d.

● Training en ondersteuning van ontwikkelaars

33

Page 34: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Samenvatting SOA-RA

● Architectuur: processen, domeinen, governance

● Waarom SOA-referentiearchitectuur?

● Inhoud SOA-referentiearchitectuur; voorbeelden:

– Servicedefinitie

– SOA-principes

– SOA-modellen

– SOA-technologie

– Versionering

● SOA-ontwikkelarchitectuur

34

Page 35: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Programma

35

Tijd Onderwerp

14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance

14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur

14.55 – 15.20 Service lifecycle governance

15.20 – 15.35 Pauze

15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo

16.50 – 17.00 Samenvatting

17.00 Borrel

Page 36: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Overzicht – Service lifecycle governance

● Service lifecycle

● Governance aspecten

● Voorbeelden

36

Page 37: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Service Lifecycle – Cradle to Grave

37

Page 38: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Doel governance van service lifecycle

● Juiste services op juiste manier maken en gebruiken

● Duidelijk maken van ieders rol daarbij: bepalen van

taken, deliverables, standaarden, tools, etc. per rol

● Hergebruik bevorderen

● Voldoen aan SOA-principes/standaarden

● Beheer(s)baarheid verbeteren

● …

38

Page 39: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Eerste stappen

1. Eigenaarschap

– Verantwoordelijkheden

2. Architectuur & Standaarden

– Maken, Toepassen, Aanvullen, Uitleggen, ”Handhaving”

3. Welke artefacten per fase

– Wat heb je nodig? / Voegt waarde toe?

39

Page 40: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Aanpak / aanbevelingen

● Gebruik bestaande

– Mensen

– Tools

– Processen

tenzij….

● Ondersteuning van “Service Repository”

40

Page 41: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Vbd – Identificatie van services

41

As-is

architecture

Project

Program, based on Roadmap

PSA

To-be

architecture

Analysis as-is and

to-be architecture

Service

Repository

Page 42: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

PSA – Project Start Architectuur

● Inhoud:

– Overzicht wijzigingen in as-is architectuur door project

– Architectuurstandaarden die gelden voor project

– Architectuurbeslissingen genomen door project

– Architectuurafwijkingen veroorzaakt door project

● Toetsen en bijhouden gedurende project

● As-is architectuur bijwerken in service repository

42

Page 43: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Vbd – Aanpassing ontwikkelproces

43

Page 44: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Mogelijke boards en teams

● Maak gebruik van bestaande boards/teams, zoals:

– Business-IT Board

– Architecture Board(s)

– Program Steering Boards

– Architectuurteam

● Mogelijk nieuwe teams (eventueel virtueel):

– SOA-governanceteam

– Domeinvalidatieteams

– Integratieteam/ICC

44

Page 45: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Vbd – Integratieteam/ICC

● Centraliseer integratie en de

bijbehorende lifecycle

● Team goed in integratie door:

– Goede architectuur en standaarden

– Duidelijk ontwikkelproces

– Krachtige technologieën en tools

– Specialistische kennis en vaardigheden

● Toepassen lean-principes hierop

“integratiefabriek”

45

Page 46: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Samenvatting service-LCG

● Doel service lifecycle governance

● Eerste stappen implementatie service-LCG

● Voorbeelden:

– Identificatie van service

– Aanpassen ontwikkelproces

– Integratieteam/ICC

46

Page 47: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Programma

47

Tijd Onderwerp

14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance

14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur

14.55 – 15.20 Service lifecycle governance

15.20 – 15.35 Pauze

15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo

16.50 – 17.00 Samenvatting

17.00 Borrel

Page 48: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Doel service-repository (SR)

● Vastleggen metadata van services en gerelateerde

artefacten, inclusief relaties en versies

● Ondersteuning bieden voor SOA-governance, bijv.

– Validatie van op te voeren artefacten

– Geautomatiseerde ondersteuning governanceprocessen

– Opleggen van policy’s

– Meten van ROI, hergebruik, etc.

48

Page 49: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Eerste stap implementatie SR

● Doe-het-zelf repository versus repository-product

● Definieer eigen metadatamodel

● Gebruik van SR toevoegen aan bestaande processen

● Instellen nieuwe SR-rollen, bijv. Registrar

● Bepalen links naar externe documenten; rapporten

● Standaarden voor vastleggen van artefacten

● Vullen repository, zoveel mogelijk geautomatiseerd

● Bieden van ondersteuning aan projecten/teams

49

Page 50: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Simpel metadatamodel SR

50

Service attributes: - ID

- Name

- Version

- Life cycle phase

- Functional description

- Functional domain

- …

Page 51: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Links van/naar SR

51

Service Repository

Page 52: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Governance rond SR

52

Page 53: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Demo service-repository

53

Page 54: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Mogelijke vervolgstappen SR

● Uitbreiden metadatamodel:

– Meer applicatiearchitectuur

– Infrastructuurarchitectuur; link naar CMDB

– Informatie- en businessarchitectuur

● Gebruik van policy’s

● Meten van ROI, hergebruik, etc.

● Aanzetten automated workflows

● Koppelen met andere tools/technologieën

54

Page 55: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

SOA-educatie

● Communicatie, training, support, reviewen,

controleren, etc. zodat …

● … mensen optimaal samenwerken om de juiste “SOA-

dingen” op de juiste manier te doen

● Werk vooral ook nieuwe medewerkers goed in

● Begeleid alle stakeholders voortdurend in hun rol

● Herhaal communicatie

55

Page 56: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Programma

56

Tijd Onderwerp

14.10 – 14.30 Inleiding SOA-governance

14.30 – 14.55 SOA-referentiearchitectuur

14.55 – 15.20 Service lifecycle governance

15.20 – 15.35 Pauze

15.35 – 16.50 Service-repository: uitleg & demo

16.50 – 17.00 Samenvatting

17.00 Borrel

Page 57: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Samenvatting

● SOA-governance – wat is het en waarom is het nodig?

● SOA-referentiearchitectuur – belang van goede

standaardisatie

● Service lifecycle governance – mensen juiste services op

juiste manier laten maken en (her)gebruiken

● Service-repository – wat is het en wat lost het op?

● Pragmatische invoering SOA-governance en Service-

repository (inclusief team, plan en educatie)

57

Page 58: Kennissessie SOA Architectuur en Governance

Whitehorses B.V.

Whitehorses B.V. Fultonbaan 20 3439 NE Nieuwegein Tel.: 030-6004720 Fax: 030-6004729 Email: [email protected] Web: www.whitehorses.nl Blog: blog.whitehorses.nl Twitter: @whitehorsesnl

Wat kunnen we voor u

doen?