บทท 2...

หลกเบองตนในการใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวย

วาท ร.ต. กฤตธตฤณน ตหมาด

การใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวยถอเปนนโยบายทสำาคญประการหนงของการจดการ

ศกษาปฐมวยในปจจบน การใหผปกครองไดเขามาม สวนรวมในการจดการศกษาจะชวยทำาใหพอแม ผ

ปกครองไดเรยนรและเขาใจถงจดมงหมายทสำาคญ ของการพฒนาเดก ทำาใหดำาเนนงานทางการศกษา

ระหวางบานกบโรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกนเปนการเปดโอกาสใหผปกครองไดมความรและเขาใจเกยวกบการดำาเนนงานของโรงเรยนและกจกรรม

การเรยนการสอน อกทงยงเปนการสรางเครอขายทางการศกษาทำาใหเกดความเขาใจทตรงกนระหวาง

บานกบโรงเรยน ซงจะนำาไปสการพฒนาการศกษาใหเปนไปในทศทางเดยวกน

ความหมายของการใหการศกษาแกผปกครอง

Linda Bierstecker, 1992 กลาววา การใหการศกษาแกผปกครอง (parent education) หมายถง การใหผปกครองไดเขาใจวาเดกไดทำากจกรรมอะไรทโรงเรยนอนบาลหรอศนยเดก เพอใหผปกครองไดเขาใจวธการทจะชวยเหลอเพอสงเสรมพฒนาการและการเรยนร

ความหมายของการใหการศกษาแกผ ปกครอง (ตอ)

ฉนทนา ภาคบงกช (2531) กลาววา การใหการศกษาแกผปกครอง หมายถง การใหความรความเขาใจแกผปกครองเกยวกบการอบรมเลยงดเดกเพอสงเสรมพฒนาการทงทางรางกาย อารมณ-จตใจ สงคมและสตปญญา เปนการทำาความเขาใจและสรางทศนคตทถกตองในการอบรมเลยงด ตลอดจนบทบาทหนาทในการรวมมอกนพฒนาเดกโดยใชสอตางๆ โดยมวตถประสงคในการใหความรผปกครองในประเดกสำาคญ ดงน1. เพอใหเขาใจธรรมชาตและความตองการของเดก โดยอาศยพนฐานความร และทฤษฏเกยวกบจตวทยาของเดก2. เพอใหสามารถสงเสรมพฒนาการดานตางๆ แกเดกไดอยางถกตองและสอดคลองกบทางโรงเรยน

ความหมายของการใหการศกษาแกผ ปกครอง (ตอ)

กลยา ตนตผลาชวะ (2544) กลาววา การศกษาสำาหรบผปกครอง หมายถง การใหความรแกผปกครองเพอเสรมสรางศกยภาพการเลยงดเดกใหถกตองและมพฒนาการทด วธการใหการศกษาแกผปกครองนมหลายวธทงทางตรงและทางออม การจดการศกษาอาจกำาหนดเปนรายบคคลหรอรายกลม ขนอยกบผปกครองกลมเปาหมายการศกษาสำาหรบผปกครองเปนกระบวนการอยางเปนระบบทจะสรางใหผปกครองมความรของการเปนผปกครองและมสวนรวมอยางแทจรงกบโรงเรยนในการทจะพฒนาเดกใหเกดการเรยนรและพฒนาไปอยางเตมศกยภาพ

สรปความหมายของการใหการศกษาแกผปกครอง

สรปไดวา การใหการศกษาแกผปกครอง หมายถง การใหความรเกยวกบการอบรมเลยงดเดก เพราะเดกอยในความรบผดชอบของสถาบนครอบครว การใหความรแกผปกครองถอเปนกระบวนการทางสงคม ซงสงคมมหนาทถายทอดความรใหแกบคคลภายในสงคมใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทจะเกดขนในสงคม ทงในและนอกระบบ การใหการศกษาแกผปกครองจงเปนการชวยเหลอพอแม ผปกครอง ตลอดจนผทเตรยมตวจะเปนพอแมใหไดเรยนรถงวธการในการดแล อบรมเลยงด และใหการศกษาแกเดก เพอใหเดกเจรญเตบโตอยางมคณภาพและไดรบประสบการณทมคณคา เพอการพฒนาตนตอไปในอนาคต

ความสำาคญของการใหการศกษาแกผปกครอง

Verna, 1972 กลาววา การใหความรผปกครอง จะชวยใหผปกครองเกดการเรยนรเกยวกบการศกษาซงกนและกน อนจะชวยลดปญหาความขดแยงตอกน ทอาจเปนสาเหตทำาใหเดกเกดความสบสน

Galen, 1991 กลาววา การใหความรผปกครอง จะชวยใหผปกครองไดรบขอมลทดในการเลยงด และการเขามาเกยวของกบการศกษาของผปกครองจะชวยใหเดกประสบความสำาเรจได

ความสำาคญของการใหการศกษาแกผ ปกครอง (ตอ)

อรณ หรดาล (2536) กลาววา การใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวยมความสำาคญดงน1. ชวยใหผปกครองมความเขาใจเกยวกบพฒนาการของเดก2. ชวยใหผปกครองมความรความเขาใจเกยวกบวธการอบรมเลยงด3. ชวยใหผปกครองเขาใจถงผลของการกระทำาของตนเองทจะมตอเดกอนจะนำาไปสการเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนเอง

ความสำาคญของการใหการศกษาแกผ ปกครอง (ตอ)

4. ชวยใหผปกครองมความรความเขาใจเกยวกบหลกการจดการศกษาในระดบปฐมวย5. ชวยใหผปกครองมความรและฝกทกษะ เทคนคและวธการจดสภาพแวดลอมภายในบานทจะชวยสงเสรมการเรยนร ใหเปนไปอยางถกตอง6. ชวยใหผปกครองเขาใจถงความสำาคญของการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาปฐมวย และการสรางความสมพนธทดระหวางครและผปกครอง ซงจะมผลดตอตวเดกโดยตรง

สรปความสำาคญของการใหการศกษาแกผปกครอง

การใหการศกษาแกผปกครองเปนสงสำาคญทมตอการศกษาเดกปฐมวย สรปไดดงน1. เปนการสรางความรความเขาใจเกยวกบการศกษาของเดก2. เปนการใหผปกครองไดเขาใจถงบทบาทและหนาทของตนเองทมตอการศกษาของเดก3. ทำาใหลดความขดแยงในการดำาเนนงานทางการศกษา ชวยใหการศกษาเปนไปในทศทางเดยวกน4. เปดโอกาสใหผปกครองไดมสวนสนบสนนและพฒนาการศกษาของเดก5. ชวยทำาใหสถาบนครอบครวมความแขงแรง

วตถประสงคในการใหการศกษาแกผปกครอง

Linda Bierstecker, 1992 ไดกลาวถงวตถประสงคของการใหการศกษาแกผปกครองไว ดงน1. เพอใหผปกครองไดเขาใจวธดแลเดกและการจดกจกรรมของโรงเรยน2. เพอใหผปกครองและครประสานความรวมมอเพอพฒนาเดกรวมกน3. เพอใหผปกครองเขาใจถงความตองการของเดกและสามารถสงเสรมการเรยนรใหแกเดกทบานไดอยางถก

สรปวตถประสงคในการใหการศกษาแกผปกครอง

การใหการศกษาแกผปกครองโดยสรปมวตถประสงค ดงน1. เพอใหเขาใจถงวธการในการอบรมเลยงดเดกและใหการศกษาแกเดก2. เพอใหความรและวธการในการสงเสรมพฒนาการและการเรยนรใหแกเดก3. เพอใหความรความเขาใจเกยวการศกษาของเดกทโรงเรยนเพอใหทบานเขาใจตรงกน4. เพอสงเสรมใหผปกครองไดตระหนกถงบทบาทของตนเองในการมสวนรวมสงเสรมพฒนาการและการเรยนรใหแกบตรหลาน5. เพอใหผปกครองไดรบรและเขามามบทบาทในการจดการศกษาใหแกบตรหลาน

รปแบบในการใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวย

การจดการศกษาทเปดโอกาสใหผปกครองเขามามบทบาทในการจดการศกษา การใหความรผปกครอง จงมความสำาคญทผมสวนเกยวของไดดำาเนนงาน เพอจดรปแบบในการใหความรเพอเขาถงเปาหมาย รปแบบการใหความรผปกครองสามารถกระทำาไดดวยวธการดงน- การใหความรแบบทางการ (formal) เชน การบรรยาย การอภปราย การโตวาท ฯลฯ- การใหความรแบบไมเปนทางการ (informal) เชน การระดมสมอง การประชมโตะกลม การประชมกลมยอย

เปนทางการ

ไมเปนทางการ

การบรรยาย (lecture)

การใชสอชนดตางๆ (audio, audio-visual, book levies) การโตวาท (debate)การอภปราย (panel)การพบปะสนทนา (colloquy)การแสดงละคร (dramatization)

การปาฐกถาหม (symposium)

การแสดงบทบาทสมมต (role playing)การสงเกต (observation)การประชมเชงปฏบตการ (workshop)การประชมกลมยอย (buzz sessions)การประชมโตะกลม (round table)การระดมสมอง (brainstorming)การเยยมบาน (home visiting)

การบรรยายโดยใหผฝงมสวนรวม (lecture forum)

รปแบบการใหความรผปกครอง

รปแบบในการใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวย

อรณ หรดาล (2536) ไดเสนอรปแบบการใหความรแกผปกครองทเหมาะสมกบสงคมไทย ควรมลกษณะผสมผสานระหวางรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ ทงนขนอยกบเนอหาความร และขนาดของกลมเปาหมาย ซงมอย 5 ลกษณะ ดงน1. เปนรายบคคล การใหความรแกผปกครองเปนรายบคคล สวนมากจะจดแบบไมเปนทางการ เชน การเยยมบาน การสนทนาซกถาม ฯลฯ

รปแบบในการใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวย

2. กลมขนาดเลก รปแบบการใหความรในกลมเลก สวนมากจะจดแบบไมเปนทางการ เชน การพบปะสนทนา การประชมกลมยอย การประชมโตะกลม การระดมสมอง ฯลฯ 3. กลมขนาดใหญ อาจจดไดหลายรปแบบทงทเปนทางการและไมเปนทางการ เชน การบรรยาย การอภปราย การประชมเชงปฏบตการ4. ระดบชมชน เชน การบรรยาย การปาฐกถาหม การโตวาท การอภปรายกลม การสนทนา ฯลฯ5. ระดบมวลชน เชน วทย เทปเสยง วดทศน สอสงพมพ

รปแบบในการใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวย

ฉนทนา ภาคบงกช (2531) ไดแบงรปแบบการใหความรแกผปกครองแบบผสมผสานเพอใหเหมาะสมกบสงคมไทยเปน 4 ระดบ ดงน1. ระดบหองเรยน2. ระดบโรงเรยน3. ระดบชมชน4. ระดบมวลชน

รปแบบในการใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวย

จากรปแบบดงกลาวขางตนสามารถสรปออกเปนลกษณะของฐานการเรยนรเปน 3 รปแบบ ดงน1. การใชบานเปนฐานในการเรยนร (home base) เปนการจดกจกรรมใหความรกบผปกครองถงทบาน เชน การเยยมบาน การสงจดหมาย เอกสารถงบาน การจดทำาโฮมสคล (Home School)2. การใชโรงเรยนเปนฐานในการเรยนร (school base) เปนการจดกจกรรมความรใหผปกครองทโรงเรยน เชน การจดแสดงผลงานเดก การประชม การจดสมมนา การจดนทรรศการ การจดมมผปกครอง

รปแบบในการใหการศกษาแกผปกครองเดกปฐมวย

3. การใชชมชนเปนฐานในการเรยนร (community vase) เปนการเผยแพรความรผานชมชน เชน หมบาน วด โบสถ มสยด วทย โทรทศน ระบบอนเตอรเนต วารสาร นตยสาร สอสงพมพ ฯลฯ ซงกจกรรมทจดโดยผานชมชนประเภทตางๆ พอแม ผปกครองสามารถเลอกเรยนรไดตามความสนใจทสอดคลองกบสภาพทางครอบครว สงคม และวฒนธรรมของตนเอง นบเปนแนวทางใหความรทเหมาะสมกบผปกครองในสงคมยคปจจบนมากขน

แนวทางการใหความรแกผปกครองเดกปฐมวย

ฉนทนา ภาคบงกช (2531) ไดเสนอแนวทางในการใหความรแกผปกครองไวดงน

1. สำารวจความสนใจ ความตองการ รวมทงปญหาตางๆ ในการอบรมเลยงดเดก โดยการสมภาษณหรอใชแบบสอบถาม

2. จดบรการตางๆ เพอเผยแพรความรแกผปกครอง เชน - เชญวทยากรมาบรรยาย อภปราย สาธต

- จดหองสมดและศนยของเลนสำาหรบเดก

- จดศนยแนะแนวผปกครองเพอใหคำาแนะนำา

- จดตงชมรมหรอสมาคมผปกครอง

แนวทางการใหความรแกผปกครองเดกปฐมวย

Linda Bierstecker, 1992 ไดเสนอแนวทางในการเตรยมการใหความรแกผปกครองไวดงน

การวางแผน- กำาหนดวตถประสงค- จดเตรยมการประชม- จดทำากำาหนดการประชม

ดำาเนนการประชม

ประเมนผลการประชม

-การบรรลวตถประสงค- ความพรอมของการประชม- หวขอการประชม- ขนตอนการประชม ฯลฯ

การออกจดหมายขาวผลประชม

การมสวนรวมของสงคมเพอการพฒนาเดกปฐมวย

เดก

ครอบครวสถานศกษา

ชมชนสงคมรฐบาล

สงคมโลก

บทบาทของผปกครองในการรวมกจกรรมการใหความรแกผปกครอง

อรณ หรดาล (2536) ไดกลาวถงบทบาทของผปกครองไว ดงนบทบาทของผใฝหาความร บทบาทของสมาชกกลมท

ด - การเปนผรเรม – ผนำา - การใหขอเทจจรง - การอธบายความหมายเพมเตม - การถาม - การแสดงความคดเหน - การสรป

- การสนบสนนใหกำาลงใจ - การประนประนอม - การเปนผฟงทด - การเปนผถามทด - การสงเกตและการจดบนทกขอมล

แนวปฏบตของสถานศกษาในการจดกจกรรมการใหความรแกผปกครอง

สถานศกษาถอเปนสวนหนงทจะทำาใหผปกครองไดประสบผลสำาเรจในการเรยนร ดงนนสถานศกษาควรมแนวปฏบตดงน

1. รบฟงความคดเหนและความรสกทผปกครองมกบลก

2. ขณะทพดคยกบผปกครองเดก ไมใชเปนการพดถงเดกในทางทไมดเทานน แตควรพดถงในสงทดทเดกสามารถพฒนาขนมาก

3. ควรหลกเลยงคำาอธบายหรอใชคำาศพททางวชาการในการอธบายพดคยกบพอแม ผปกครอง

ผปกครองถอเปนผทมความสมพนธและมอทธพลตอความเจรญเตบโต พฒนาการ การเรยนร การปลกฝงคณธรรม จรยธรรมใหแกเดกปฐมวย

การทผปกครองมความร ความเขาใจทถกตองในการอบรมเลยงดเดก ปฐมวย กจะชวยใหประสบผลสำาเรจในชวตตงแตเรมตน การใหความรผ

ปกครองนบเปนงานทตองอาศยความรวมมอกบหนวยงานทกฝาย เพอ ดำาเนนการเผยแพรความร ความเขาใจทถกตองใหผปกครอง หนวยงาน

ทมบทบาทหลกในการใหความร แกผปกครองคอ สถานศกษา ซงจะ ตองดำาเนนการใหความรความเขาใจในเรอง การอบรมเลยงด การสง

เสรมพฒนาการและการเรยนร การจดการศกษาของสถานศกษา บทบาทของผปกครองกบการศกษาของเดกทงทบานและสถานศกษา

โดยดำาเนนการใหการศกษาแกผปกครองโดยเลอกรปแบบวธการ ท เหมาะสมกบสภาพแวดลอมทางการศกษาของผปกครอง เพอใหผ

ปกครอง รบประโยชนสงสด ประกอบดวย 3 รปแบบ คอ บานเปนฐานการเรยนร โรงเรยนเปนฐานการเรยนร และชมชนเปนฐานการเรยนร

คำาถามทายบท1. การจดการศกษาปฐมวยในปจจบนการใหความรแกผปกครองมความสำาคญอยางไร จงอธบาย2. ในสถานศกษาปฐมวยสามารถดำาเนนกจกรรมการใหความรผปกครองในลกษณะหรอรปแบบใดบาง จงอธบาย และยกตวอยางของกจกรรม3. นกศกษามแนวคดอยางในการใชบานเปนฐานของการใหความรผปกครอง4. องคความรทจำาเปนในการใหความรผปกครองเดกปฐมวยเกยวของกบเรองใดบาง