eilanden voor windturbineparken op zee

Eilanden voorEilanden voor

windturbineparken op zee windturbineparken op zeeChris WestraChris Westra

(senior consultant ECN)(senior consultant ECN)(general manager We@Sea) (general manager We@Sea)

www.we-at-sea.orgwww.we-at-sea.org

www.haveneilandopzee.nlwww.haveneilandopzee.nl

Offshore windenergie Offshore windenergie

2010 - 20302010 - 2030

Grote ambities van Groot Brittannië ,België, Grote ambities van Groot Brittannië ,België, Nederland, Duitsland & Denemarken.Nederland, Duitsland & Denemarken.

TrendsTrends • Verder op zee: Verder op zee:

- dieper water- dieper water- langere vaartijden- langere vaartijden- aangepaste fundaties- aangepaste fundaties

• Grotere windturbines 10 MW:Grotere windturbines 10 MW:- direct drive- direct drive- nieuwe rotorbladen (vogelvleugels)- nieuwe rotorbladen (vogelvleugels)

• Nieuwe one lift installatieNieuwe one lift installatie• Nieuwe schepen Nieuwe schepen • Ontwikkeling Internationaal Offshore grid Ontwikkeling Internationaal Offshore grid

Alpha Ventus GermanyAlpha Ventus Germany

Grote windturbines 5 MWGrote windturbines 5 MW

Nieuwe fundaties

……transporteren en plaatsen van de turbine in transporteren en plaatsen van de turbine in éééén hijs n hijs

Ballast NedamBallast Nedam

IHC MerwedeIHC Merwede

Japan

Voor windturbineparken ver op zee kunnen haveneilanden vaartijden beperkt houden voor bouw, onderhoud en ontmanteling.

Mulberry HarboursMulberry HarboursArromanches Frankrijk Arromanches Frankrijk

Haveneilanden op zee:Haveneilanden op zee:

Niets nieuws onder de zonNiets nieuws onder de zon

Bouwstenen: caissonsBouwstenen: caissons

Hans-Dieter Clasmeier 2008

Een ontwerp voor een haveneiland van Een ontwerp voor een haveneiland van havenbedrijf Emden.havenbedrijf Emden.

© © Reinout PrinsReinout Prins

Een ontwerp voor een haveneiland van Een ontwerp voor een haveneiland van bureau Lievensebureau Lievense

Primaire functies:Primaire functies:• Haven voor onderhoud- en installatieschepenHaven voor onderhoud- en installatieschepen

• Assemblage en beproeving van windturbines?Assemblage en beproeving van windturbines?

• Stapelplaats voor windturbinesStapelplaats voor windturbines

• Opslagplaats voor reserve onderdelenOpslagplaats voor reserve onderdelen

• Offshore station voor elektrische infrastructuurOffshore station voor elektrische infrastructuur

(knooppunt elektriciteitsnet op zee)(knooppunt elektriciteitsnet op zee)

• Teststation voor windturbinesTeststation voor windturbines

• Hotel voor personeelHotel voor personeel

Andere functies:Andere functies:• Aquacultuur voor grondstoffen en voedselAquacultuur voor grondstoffen en voedsel

• SchuilhavenSchuilhaven

• JachthavenJachthaven

• Logistiek centrum voor de visserijLogistiek centrum voor de visserij

• Gas-to-wire units Gas-to-wire units

• ReddingsbootstationReddingsbootstation

• Rijksrederij havenRijksrederij haven

• Testcentrum voor marine energieTestcentrum voor marine energie

Europa (2)Europa (2)

Nationale doelstellingen offshore Nationale doelstellingen offshore windenergie vermogen 2030:windenergie vermogen 2030:

B: >4 GWB: >4 GW

DK: > 4 GWDK: > 4 GW

UK: > 33 GWUK: > 33 GW

NL: > 6 GWNL: > 6 GW

D: 25 GWD: 25 GW

Europa (2)Europa (2)

Locaties voor haveneilandenLocaties voor haveneilanden

B: >4 GWB: >4 GW

DK: > 4 GWDK: > 4 GW

UK: > 33 GWUK: > 33 GW

NL: > 6 GWNL: > 6 GW

D: 25 GWD: 25 GW

Europa (2)Europa (2)

Bij veel wind: grote elektriciteitsstromen van

Denemarken en Noord Duitsland richting het zuiden en ons land.

Europa (2)Europa (2)

Haveneilanden kunnen een rol spelen bij het verbinden van

offshore windturbineparken naar centra van gebruikers.

Haveneilanden passen als knooppunten in een Europees

offshore elektriciteitsnet

Zo kan het ook !

Een transformatorstation op zee

Maar wel risicovol !Maar wel risicovol !

Een transformatorstation Een transformatorstation op een jacketop een jacket

En op een eilandEn op een eiland

Voordeel van een transformator Voordeel van een transformator station op een eilandstation op een eiland

© © Reinout PrinsReinout Prins

Kosten: 750 – 1000 MEuro

Europa (2)Europa (2)

18 ct / kWh18 ct / kWh

16 ct / kWh16 ct / kWh

5000 MW = 300 MEuro/ jaar5000 MW = 300 MEuro/ jaar

Verschil in opwekkosten 80 km op zee (18 cent)

en ruim 20 km op zee (16 cent)

Partners in St.HEDENPartners in St.HEDEN

TenneT, van Oord NederlandTenneT, van Oord Nederland Grontmij Nederland BV Grontmij Nederland BV

ATATO O den Helder den Helder Lievense B.V.Lievense B.V.

((met medewerking van) ECN, TNO Delft met medewerking van) ECN, TNO Delft en Ballast Nedam en Ballast Nedam

VisieVisie

• Havens op zee om de grootschalige exploitatie Havens op zee om de grootschalige exploitatie

van windenergie op zee mogelijk te maken. van windenergie op zee mogelijk te maken.

• Samenwerking tussen Nederland en DuitslandSamenwerking tussen Nederland en Duitsland

(en Groot Brittannië) (en Groot Brittannië)

• Knooppunten van een Europees offshore Knooppunten van een Europees offshore

elektriciteitsnet.elektriciteitsnet.

• Andere functiesAndere functies

Financiering & Investeerders:Financiering & Investeerders:• Project financiering Project financiering

na stakeholders analyse (100% wind of mix)na stakeholders analyse (100% wind of mix)

- BV - BV 20% eigen vermogen 20% eigen vermogen 200 miljoen 200 miljoen- 80 % financiering door banken en investeerders - 80 % financiering door banken en investeerders (RABO? Pensioenfondsen?) (RABO? Pensioenfondsen?)

• Investeerders:Investeerders:

- Overheid (rijk en provincie)- Overheid (rijk en provincie)

- TenneT- TenneT

- (haven) bedrijven- (haven) bedrijven

Zo kan je bouwen !

Drijvende havensDrijvende havens

© © Reinout PrinsReinout Prins

Er zijn ook andere Er zijn ook andere mogelijkheden!mogelijkheden!

Stand van zakenStand van zaken• Stichting HEDEN opgerichtStichting HEDEN opgericht

• Voorstel voor een haalbaarheidsstudie van plan A Voorstel voor een haalbaarheidsstudie van plan A

• Gesprekken met Ministeries V&W, EL&I en VROMGesprekken met Ministeries V&W, EL&I en VROM

• Offshore Port Offshore Port DevelopmentDevelopment BV i.o. BV i.o.

• Vergunningen traject verkend (Wbr) met Vergunningen traject verkend (Wbr) met

startnotities MER startnotities MER

• Contacten met relevante partijen in UK and DEContacten met relevante partijen in UK and DE

• Uitwerken van andere ontwerpen en conceptenUitwerken van andere ontwerpen en concepten

Dank voor uw aandacht !Dank voor uw aandacht !