ความหลากหลายทางชีวภาพ Biodiversity...

ความหลากหลายทางชวภาพ (Biodiversity)(Biodiversity)

Principle of Biology (01424111)p gy ( )เกษม คงนรนดรสข

BiodiversityBiodiversity

• ความหลากหลายทางชวภาพ (biodiversity) = Biological + Diversity

• “การมสงมชวตเปนจานวนมากและแตกตางกน ซงมความหลากหลายการมสงมชวตเปนจานวนมากและแตกตางกน ซงมความหลากหลายทงในระดบพนธกรรมทปรากฏในสงมชวตชนดเดยวกน (genetic di i ) diversity)  และความหลากหลายของสงมชวตตางชนดกน ตงแตล า ด บ ข น ส ป ช ส จ น ส ไ ป จ น ถ ง ล า ด บ ข น ท ส ง ข น เ ร อ ย ๆ ๆ(organismal  diversity)  นอกจากนยงรวมไปถงความ

ใ (ecological diversity)”หลากหลายในระดบระบบนเวศ (ecological diversity)”

(Taxonomy)อนกรมวธาน (Taxonomy)

Gk.  tasso     = การจดเรยงลาดบ (arrange, classify)( )nomos  = กฏ (law)

• การจดจาแนกสงมชวต เปนหมวดหมตาง ๆ (Classification) ( l t )• การตงชอสงมชวต (nomenclature)

• เกยวกบการวนจฉยและระบชอของสงมชวต (identification)เกยวกบการวนจฉยและระบชอของสงมชวต (identification)

การจาแนกสงมชวตการจาแนกสงมชวต

1. ลกษณะภายนอก (morphology) และโครงสรางภายในรางกาย (anatomy)(anatomy)

2. แบบแผนการเจรญเตบโตและโครงสรางในระยะตวออน (embryo)

3. ซากดกดาบรรพ (fossil)4 โ 4. โครงสรางของเซลลและออรแกเนลล5 สรรวทยา (physiology) และการสงเคราะหสารเคม5. สรรวทยา (physiology) และการสงเคราะหสารเคม6. ลกษณะทางพนธกรรมของสงมชวต7. โครงสรางของโมเลกลชวภาพ (biomolecule)

ใ ส (taxon)ลาดบในการจดหมวดหมของสงมชวต (taxon)อาณาจกร (Kingdom)

ไฟ (Ph l ) (Di i i )ไฟลม (Phylum) หรอ ดวชน (Division)

(Cl )คลาส (Class)

(Order)อนดบ (Order)

วงศ (Family)Superfamily

วงศ (Family)

สกล (Genus)Subfamily

สกล (Genus)

ชนด (Species)ชนด (Species)

Kingdom

number similarity

Species

สป ส (species)สปชส (species)

• สปชสคอหนวยยอยทเลกทสดของการจาแนกประเภทสงมชวต ใ – มความสมพนธใกลชดกนทางบรรพบรษ

– สามารถผสมพนธกนได และลกทไดจะตองไมเปนหมน – มโครงสรางของอวยวะและหนาทเหมอนกน

โ โ โ– ควรมโครโมโซมเทากน (แตไมเปนจรงเสมอไป เชน ผงเพศผ = n ราชนผง = 2n)

การตงชอสงมชวตการตงชอสงมชวต

• ชอของสงมชวตโดยทวไปม 2 ประเภท ( )1. ชอสามญ (common name)

ชอทเรยกสงมชวตตามภาษาทองถน ทาใหสงมชวตชนดเดยวกนอาจมชอแตกตางกนไปตามแตละสถานท

2 ศ ส (scientific name)2. ชอวทยาศาสตร (scientific name)

เปนชอเรยกสงมชวตทเปนทยอมรบของนกวทยาศาสตรทวไป ซงไดรบการพฒนาโดยนกวทยาศาสตรชาวสวเดนทชอ ลนเนยส (Linneaeus)

ศ ส (scientific name)ชอวทยาศาสตร (scientific name)

• ประกอบดวยคา 2 คา (ทวนาม หรอ binomial nomenclature)

genus specific epithet

Quercus rubraQuercus rubra

Q bQ bQuercus rubraQuercus rubra

หรอQuercus rubra

หรอ

หลกเกณฑการตงชอวทยาศาสตรหลกเกณฑการตงชอวทยาศาสตร

1. ชอวทยาศาสตรตองเปนภาษากรกหรอลาตน 2. ตองประกอบดวยคา 2 คาคอ ชอสกล และสเปซฟกเอพเทต

3 ถาทราบชอของผตงชอใหใสไวทายชอวทยาศาสตร เชน 3. ถาทราบชอของผตงชอใหใสไวทายชอวทยาศาสตร เชน

Hypogastrura nivicola Yosii

4 ถาสงมชวตชนดเดยวกน ถกคนพบและตงชอไวหลายชอ ใหถอวาชอ4. ถาสงมชวตชนดเดยวกน ถกคนพบและตงชอไวหลายชอ ใหถอวาชอวทยาศาสตรทตงเปนครงแรกเปนหลก สวนชอทตงครงหลงใหยกเลก

ไวรส (Virus)ไวรส (Virus)

ไ ส (Virus)ไวรส (Virus)

• L. viro = poison• ไวรสมขนาด 10 – 400 nm 

• ไมมองคประกอบของเซลล มเพยง DNA หรอ RNA อยางใดอยาง• ไมมองคประกอบของเซลล มเพยง DNA หรอ RNA อยางใดอยางหนง ซงถกหมดวยโปรตน

• ไมมเมแทบอลซม และไมตอบสนองตอสงเรา ไ ใ โ (h )• เพมจานวนไดภายในรางกายโฮสต (host)

อาณาจกรสงมชวต (Kingdom)อาณาจกรสงมชวต (Kingdom)

โ Wโดย Woese

เกณฑในการจาแนกสงมชวตเกณฑในการจาแนกสงมชวต

เซลลยแครโอต (eukaryotic cell)เซลลยแครโอต (eukaryotic cell)

อารเคย (archaea)

โ โ ( k i ll)ยแบคทเรย (eubacteria)

เซลลโพรแครโอต (prokaryotic cell)

ProkaryoteProkaryote

• Gk. pro = before; kary = nucleus ไ • เปนกลมสงมชวตทมโครงสรางไมซบซอนและมขนาดเลก ความยาว

ประมาณ 1 – 10 μmประมาณ 1 10 μm• พบไดในทกถนอาศย (habitats)• สบพนธแบบไมอาศยเพศ (asexual reproduction)

โ โ (prokaryotic cell)เซลลโพรแครโอต (prokaryotic cell)

• ไมมเยอหมนวเคลยสโ โ โ ป• โครโมโซมมลกษณะเปนวง (circular DNA) ไมมโปรตนฮสโตน (histone)

• ผนงเซลลประกอบดวย • ผนงเซลลประกอบดวย เพปทโดไกลแคน (peptidoglycan) ยกเวนใน archaeaยกเวนใน archaea

Reproduction in ProkaryoteReproduction in Prokaryote

Binary fissionL binarius = two

EndosporeGk endon = withinL. binarius = two

fissura = break

Gk. endon = withinspora = seed

ใ ไ มอาหารสมบรณ พบในสภาวะทไมเหมาะสม

โดเมนอารเคย (Archaea)โดเมนอารเคย (Archaea) (Archaea)อารเคย (Archaea)1. Halophiles [halo = salt; phile = like]

เปนกลมททนตอความเคมจด พบไดทวไปในดนและนาทมความเคมสง เปนกลมททนตอความเคมจด พบไดทวไปในดนและนาทมความเคมสง เชน dead  sea  ไดพลงงานจากการออกซเดชนของสารอนทรย (chemorganotroph) สวนใหญตองการออกซเจน(chemorganotroph) สวนใหญตองการออกซเจน

2. Methanogensป ใ ไ ใ เปนกลมทผลตแกสมเทน พบอยในบรเวณทไมมออกซเจน เชนในบอบาบดนาเสย โคลนตม และในมหาสมทรทลก

3. Thermoacidophilesเปนกลมททนตออณหภมทรอนและกรดจด สวนใหญอาศยพลงงานจากเม

ญ

แทบอลซมของกามะถน พบมาในบรเวณนาพรอนทมกามะถน ภเขาไฟ

โดเมนยแบคทเรย (Eubacteria)โดเมนยแบคทเรย (Eubacteria)

(Eubacteria)ยแบคทเรย (Eubacteria)

• Eubacteria = true bacteria [eu = true] ไ • เปนกลมแบคทเรยทพบทวไป มรปราง 3 แบบ คอ

• รปเกลยว (spirillum) รปทอน (bacillus) และแบบกลม • รปเกลยว (spirillum)  รปทอน (bacillus) และแบบกลม (coccus) 

Gram positive vs Gram negativeGram positive vs Gram negative

(Eubacteria)ยแบคทเรย (Eubacteria)

• สามารถจาแนกออกเปน 3 กลมดงนไ ( ll ll) ไ l– กลมทไมมผนงเซลล (cell wall) ไดแก Mycoplasmas

– แบคทเรยแกรมบวก (Gram‐positive bacteria) ไดแก ( p )Actinomycetes, Streptoccocus

(Gram negative bacteria) ไ – แบคทเรยแกรมลบ (Gram‐negative bacteria) ไดแก Escherichia coli, Oscillatoria

ไ โ (Cyanobacteria)ไซแอโนแบคทเรย (Cyanobacteria)

• สาหรายสเขยวแกมนาเงน • เปนกลมทมความสาคญทางววฒนาการและเปนผผลตทสาคญทาง

นเวศวทยา• มรงควตถคลอโรฟลล เอ (chlorophyll a), แคโรทนอยด (carotenoid), ไฟโคบลนส (phycobilin)

• สะสมอาหารในรปไกลโคเจน• สะสมอาหารในรปไกลโคเจน

O ill iOscillatoria sp.

Anabaena sp S i liAnabaena sp. Spirulina sp.

โดเมนยแคเรย (Eukarya)โดเมนยแคเรย (Eukarya)

(Eukarya)ยแคเรย (Eukarya)

• เปนกลมสงมชวตทมลกษณะเซลลเดยว (unicellular) หรออย (multicellular)รวมกนหลายเซลล (multicellular)

• มการสบพนธแบบอาศยเพศ (sexual) และไมอาศยเพศ มการสบพนธแบบอาศยเพศ (sexual) และไมอาศยเพศ (asexual reproduction)

• จาแนกออกเปน 4 อาณาจกรโพรตสตา (Protista) ‐เหดและรา (Fungi)-โพรตสตา (Protista) ‐เหดและรา (Fungi)

-พช (Plantae) ‐สตว (Animalia)

Pro

Prokaryotic vs Eukaryotic cellProkaryotic vs Eukaryotic cell

อาณาจกรโพรทสตา (Protista)อาณาจกรโพรทสตา (Protista) โ ส (Protista)โพรทสตา (Protista)• เปนกลมสงมชวตทมเซลลแบบยแครโอต [Gk. Proto = first]• มโครงสรางเปนเซลลเดยวหรอหลายเซลล• มโครงสรางเปนเซลลเดยวหรอหลายเซลล• มการสบพนธทง 2 แบบ (sexual & asexual)• สามารถจาแนกออกเปน 3 กลมดงน

– พวกทสงเคราะหแสงได (photosynthetic protist) ไดแก พวกสาหราย – พวกทสงเคราะหแสงได (photosynthetic protist) ไดแก พวกสาหราย (algae)พวกทตองกนอาหาร (ingestive protist) ไดแก พวกโพรโตซว – พวกทตองกนอาหาร (ingestive protist) ไดแก พวกโพรโตซว (protozoa)

(absorptive protist) ไ – พวกทดดซมอาหารและมลกษณะคลายเชอรา (absorptive protist) ไดแก ราเมอก (slime mold)

สาหราย (Algae)สาหราย (Algae) ส (Algae)สาหราย (Algae)

• เปนกลมโพรตสทสามารถผลตอาหารได โดยการสงเคราะหแสง ( h t th ti ti t)(photosynthetic protist)

• มรงควตถคลอโรฟลลเอ (chlorophyll a) และรงควตถอน ๆ มรงควตถคลอโรฟลลเอ (chlorophyll a) และรงควตถอน ๆ • สวนมากอยในนา มรปรางหลายแบบ ไมมราก ลาตน และใบ• ไมมควตเคล (cuticle) ซงเปนสารเคลอบผวเพอปองกนการสญเสยนา และไมมระยะเอมบรโอเหมอนกลมพชนา และไมมระยะเอมบรโอเหมอนกลมพช

• ใ ส • เกณฑในการจาแนกสาหราย– ชนดของรงควตถ– ชนดอาหารทเกบสะสมไวภายในเซลล

ป – สวนประกอบทางเคมของผนงเซลล– ลกษณะและตาแหนงของแฟลเจมลม (flagellum)( g )

– วธการสบพนธ

• สามารถจาแนกออกเปน 7 ไฟลมดงน• สามารถจาแนกออกเปน 7 ไฟลมดงน– ไฟลมยกลโนไฟตา (Phylum Euglenophyta)

– ไฟลมไพรโรไฟตา (Phylum Pyrrophyta)

ไฟ ซ โ ไฟ (Phylum Bacillariophyta)– ไฟลมบาซลลารโอไฟตา (Phylum Bacillariophyta)

– ไฟลมครสโซไฟตา (Phylum Chrysophyta)

– ไฟลมฟโอไฟตา (Phylum Phaeophyta)

ไฟ โ โ ไฟ (Phylum Rhodophyta)– ไฟลมโรโดไฟตา (Phylum Rhodophyta)

– ไฟลมคลอโรไฟตา (Phylum Chlorophyta)

ไฟ โ ไฟ (Euglenophyta)ไฟลมยกลโนไฟตา (Euglenophyta)

• ม chlorophyll a และ b และแคโรทนอยด • เปนพวกเซลลเดยว มรงควตถทรวมกนเปนจดรบแสง (eye spot) 

และมแฟลเจลลม 2 เสนขนาดไมเทากน• ไมมผนงเซลลทเปนเซลลโลส แตมแถบโปรตนเรยก เพลลเคล

(pellicle) ซงไมแขงและยดหยนได ทาใหเปลยนรปรางได• อาหารสะสมอยในรปของ paramylon ซงเปนแปงทไมละลายนา • อาหารสะสมอยในรปของ paramylon ซงเปนแปงทไมละลายนา และไมใหสเมอถกไอโอดน

• สบพนธแบบไมอาศยเพศเทานน

TrachelomonasEuglena TrachelomonasEuglena

Euglena Phacus

ไฟ ไฟ โ ไฟ (Pyrrhophyta)ไฟลมไฟรโรไฟตา (Pyrrhophyta)

• มแคโรทนอยด, ฟวโคแซนทนและรงควตถ chlorophyll a และ c ใ ป ป • สวนใหญเปนเซลลเดยว มรปรางตาง ๆ เกดจากผนงเซลลทมลกษณะเปนแผนหลาย ๆ แผนประกบกนเรยกวา อารเมอรเพลต (armour ๆplate) ตรงกลางมรองลก

• เคลอนทโดยอาศยแฟลเจลลา 2 เสนทตดอยจดเดยวกนตรงรองกลาง• เคลอนทโดยอาศยแฟลเจลลา 2 เสนทตดอยจดเดยวกนตรงรองกลางตว แฟลเจลลมเสนหนงจะพนรอบรองกลางตว สวนอกเสนหนงยน

ไป ใ ออกไปทางทายเซลลชวยหาทศทางในการเคลอนท• สะสมอาหารในรปนามนหรอสารพอลแซกคาไรดสะสมอาหารในรปนามนหรอสารพอลแซกคาไรด

• ประโยชนไดแก• ประโยชนไดแก– เปน ผผ ลต ท สา คญในระบบนเวศทางทะเล และสามารถกอให เกดปรากฏการณเรยกวา วอเตอรบลม (water  bloom)  ซงเกดจาก ไดโนแฟลเจลเลตสแดงแบงตวจานวนมาก ทาใหนาทะเลเปลยนเปนสแดง ไดโนแฟลเจลเลตสแดงแบงตวจานวนมาก ทาใหนาทะเลเปลยนเปนสแดง (red tide) หรอเรยกวา ขปลาวาฬ

armour plate

DinoflagellateDinoflagellate

Gymnodinium Peridinium CeratiumGymnodinium

บางชนดเปนพวกทเรองแสงไดบางชนดเปนพวกทเรองแสงได(bioluminescent)

ไฟ โ ไฟ (Bacillariophyta)ไฟลมบาซลลารโอไฟตา (Bacillariophyta)

• มแคโรทนอยด, ฟวโคแซนทนและรงควตถ chlorophyll a และ c• ป ส ใ • พบทงเซลลเดยวและอยรวมกนเปนกลม ผนงมสารซลกาชวยใหผนงเซลลแขงและคงรป

• มการสะสมอาหารในรปของนามนหรอสารคารโบไฮเดรตทเรยกวา ครสโสลามนารนโสลามนารน

• ประโยชนไดแก– เปนผผลตทมความสาคญมากทสดในทะเล เพราะมปรมาณมากทสด– ใชในทางอตสาหกรรม เชน ยาขดโลหะ ทาเครองกรอง ทาวตถฉนวนความใชในทางอตสาหกรรม เชน ยาขดโลหะ ทาเครองกรอง ทาวตถฉนวนความรอนในเตาไฟฟาและหมอนา

ไฟ สโ ไฟ (Chrysophyta)ไฟลมครสโซไฟตา (Chrysophyta)

• มแคโรทนอยด, ฟวโคแซนทน และรงควตถ chlorophyll a และ c• ป ป ป • พบทงเซลลเดยวและอยรวมกนเปนกลม มรปรางหลายแบบเชน รปรางคลายอะมบา, เปนสายยาว หรอมลกษณะคลายเนอเยอ

• มอาหารสะสมเปนครสโซลามนารน (chrysolaminaran) อยในแวควโอลในแวควโอล

• ประโยชนไดแก– มความสาคญในระบบนเวศ เนองจากเปนผผลตทสาคญในทะเล เมอในนามสารอาหารมากเกนไปจะเกดการแบงตวจานวนมาก (bloom) เรยกวา ( )brown tide และจะกอใหเกดสารพษในแหลงนา

ไฟ ฟโ ไฟ (Phaeophyta)ไฟลมฟโอไฟตา (Phaeophyta)• มแคโรทนอยพวกฟวโคแซนทน (fucoxanthin) ใหสนาตาล และรงค

วตถ chlorophyll a และ cวตถ chlorophyll a และ c• สวนใหญมโครงสรางประกอบดวยหลายเซลล ผนงเซลลประกอบดวย

โ เซลลโลส และกรดแอลจนก• มขนาดใหญทสดในกลมสาหราย บางชนดมรปรางลกษณะคลายพชชนสง

เชน Sargassum โดยมสวนทคลายราก ลาตน ใบ และผล• อาหารสะสมเปนสารคารโบไฮเดรตเรยกวา ลามนารนอาหารสะสมเปนสารคารโบไฮเดรตเรยกวา ลามนารน• ประโยชนไดแก

– นาใชเปนอาหารและทาเปนปยธรรมชาต– สกดกรดแอลจน เพอนามาใชในอตสาหกรรมพวกทาส ยา และขนมหวาน

E t F L i iEctocarpus Fucus, Laminaria

พวกขนาดเลก รปรางเปนสายแตกแขนง พวกขนาดใหญพวกขนาดเลก รปรางเปนสายแตกแขนง พวกขนาดใหญไฟ โ โ ไฟ (Rhodophyta)ไฟลมโรโดไฟตา (Rhodophyta)

• มสารสแดงไฟโคอรททรน (phycoerythrin) มากกวา chlorophyll a และ dchlorophyll a และ d

• สวนใหญมหลายเซลล แตบางชนดกเปนเซลลเดยว• มอาหารสะสมในรปแปงทเรยกวาฟลอรเดยน (floridean starch) ม

ส โ ส amylopectin ใ สสตรโครงสรางคลายกบ amylopectin ในพชชนสง• ประโยชนไดแก

– นามาสกดเปนอาหารวน เนองจากผนงเซลลมพอลแซกคาไรดทคอนขางเหนยวป ส ป ไ – เปนแหลงอาหารทสาคญเนองจากเปนแหลงวตามนซ และเกลอแร เชน จไฉ (Porphyra)

ช ส ชนดของสาหราย ตวอยางChondrus มสารพวกคารราจแนน (carrageenan) ซงสามารถสกดใชในการทาอาหารเชน ไอศกรม ผลตภณฑนม P h ไ ใ ปPorphyra หรอจไฉ นามาใชเปนอาหาร เนองจากมวตามนและเกลอแรสง

Gelidium นามาใชสกดวนเพอใชเปนอาหารเลยงเชอแบคทเรย และใชเปนอาหารเลยงเชอแบคทเรย และใชเปนอาหารมนษย

ไฟ โ ไฟ (Chlorophyta)ไฟลมคลอโรไฟตา (Chlorophyta)

• ภายในคลอโรพลาสต ประกอบดวยสารสทสาคญ คอ chlorophyll a และ b• ป Chlorella Chlam domonas• มรปรางหลายแบบตงแตเซลลเดยว เชน Chlorella, Chlamydomonas

จนถงกลมทมขนาดใหญและมโครงสรางซบซอนเชน Codium• มอาหารสะสมในรปแปง (starch)• มผนงทประกอบดวยเซลลโลส (cellulose)• มผนงทประกอบดวยเซลลโลส (cellulose)• ความสาคญไดแก

– เปนอาหารโดยตรงเพราะมโปรตนสง เชน คลอเรลลา– ในทางการแพทย พบวามสารคลอเรลลน ทใชยบยงการเจรญของแบคทเรยญ

โครงสรางของสาหราย ตวอยางโครงสรางของสาหราย ตวอยางเซลลเดยว เคลอนทโดยใชแฟลเจลลม ไดแก Chlamydomonas

อยรวมกนเปนกลม เคลอนทได อยรวมกนเปนกลม เคลอนทได ไดแก Volvox

เปนสายไมแตกแขนง แตละสายประกอบดวยเซลลแถวเดยวประกอบดวยเซลลแถวเดยวไดแก Spirogyra

โครงสรางของสาหราย ตวอยางโครงสรางของสาหราย ตวอยางเปนแผนบาง สวนมากอยในนาเคม ไดแก Ulva

ชนดเปนทอไมมผนงเซลลกน โครงสรางชนดเปนทอไมมผนงเซลลกน โครงสรางเปนทอกลวงยาวตดตอถงกนตลอดไ C diไดแก Codium

ชนดทคลายพชชนสง จะมสวนทคลายลาตน เหนขอและปลองชดเจน และมแขนงตน เหนขอและปลองชดเจน และมแขนงแตกออกไปรอบขอได ก Charaไดแก Chara

โพรโทซว (Protozoa)โพรโทซว (Protozoa) โ โ (Protozoa)โพรโทซว (Protozoa)

• เปนกลมโพรตสทไมสามารถสรางอาหารเองได (heterotroph) บางชนดดารงชพแบบปรสต

• พบทงแบบทอยเปนเซลลเดยวหรออยรวมกนเปนกลม• สบพนธทงแบบ sexual และ asexual reproduction

S l j ti ใ ili t– Sexual = conjugation ในกลม ciliate– Asexual = binary fissiony

โ โ (Protozoa)โพรโทซว (Protozoa)

• สามารถจาแนกออกเปน 6 ไฟลมดงนไ ไ ( h l hi d )– ไฟลมไรโซโพดา (Phylum Rhizopda)

– ไฟลมฟอรามนเฟรา (Phylum Foraminifera)ไฟลมซารโคดนา(Sarcodina)( y )

– ไฟลมแอกทโนโพดา (Phylum Actinopoda)

ไ ( h l h )

(Sarcodina)

– ไฟลมมาสทโกฟอรา (Phylum Mastigophora)

– ไฟลมซลโอฟอรา (Phylum Ciliophora)( y p )

– ไฟลมอะพคอมเพลกซา (Phylum Apicomplexa)

ไฟ โ (Sarcodina)ไฟลมซารโคดนา (Sarcodina)

• เปนกลมทเคลอนทดวยการคบคลานดวยเทาเทยม (pseudopodium) โ ไ ไ โ (pseudopodium) โดยอาศยการไหลเวยนของไซโทพลาซม

• กนอาหารโดยฟาโกไซโทซส

ไ โ โ• ไรโซโพดา‐อยเปนเซลลเดยว ดารงชพแบบอสระ มการสบพนธแบบไมอาศยอยเปนเซลลเดยว ดารงชพแบบอสระ มการสบพนธแบบไมอาศย

เพศเทานน• ฟอรามนเฟรา

ป โ ใ ป ป ป ‐เปนโพรทสตทอาศยในทะเล มเปลอกทเปนสารหนปนหรอ แคลเซยมคารบอเนต ภายในเปลอกแบงเปนชอง เปลอกมรพรน

• แอกทโนโพดา ‐สวนใหญเปนแพลงกตอนทะเลมเทาเทยมทเรยกวา แอกโซพอด

(axopod) กระจายออกมาจากตวเซลล เปลอกเปนสารพวกซลกา(axopod) กระจายออกมาจากตวเซลล เปลอกเปนสารพวกซลกา

Amoeba sp ForaminiferaAmoeba sp. Foraminifera

Arcella sp. Radiolarians

ไฟ ส โ ฟ (Mastigophora)ไฟลมมาสทโกฟอรา (Mastigophora)

• กลมโพรโตซวทใชแฟลเจลลมในการเคลอนทใ • สวนใหญพบแบบเซลลเดยว บางพวกอยรวมกนเปนกลม

• สวนใหญดารงชพแบบอสระ บางชนดเปนปรสตเชน Giardia• สวนใหญดารงชพแบบอสระ บางชนดเปนปรสตเชน Giardia lamblia และ Trypanosoma

• แฟลเจลเลตบางชนดมลกษณะพเศษคอป ( ll ) ไ ปลอกคอ (collar) ไดแกพวกโคอาโนแฟลเจลเลต พวกโคอาโนแฟลเจลเลต (choanoflagellate)

Trypanosoma GiardiaTrypanosoma Giardia

กอใหเกดโรคเหงาหลบ ( f i l i i k )

ทาใหเกดอาการปวดทอง ทองเสยหรอ (african sleeping sickness) ทองรวงอยางรนแรง

ไฟ โ ฟ (Ciliophora)ไฟลมซลโอฟอรา (Ciliophora)

• สวนใหญอยเปนเซลลเดยว มซเลย (cilia) ในการเคลอนทและหา ป (pellicle) ไ ใ อาหาร มเปลอกหมเพลลเคล (pellicle) ซงยดหยนได ทาใหซลเอต

เปลยนแปลงรปรางได• มนวเคลยสขนาดเลก (micronucleus) และนวเคลยสขนาดใหญ ( l )(macronucleus)

ไฟ (Apicomplexa)ไฟลมอะพคอมเพลกซา (Apicomplexa)

• ไมมโครงสรางทใชในการเคลอนท ยกเวนในชวงระยะสบพนธ • ดารงชพแบบปรสต

• โพรโทซวทสาคญและกอใหเกดโรคไดแกโพรโทซวทสาคญและกอใหเกดโรคไดแก– Plasmodium ทาใหเกดโรคมาลาเรย– Pneumocystis carinii ทาใหเกดโรคนวมอเนย

ราทเปนปรสตและราเมอกราทเปนปรสตและราเมอก ราทเปนปรสตและราเมอกราทเปนปรสตและราเมอก(water mold and slime mold)

• มลกษณะทคลายกบเหดรา (Kingdom Fungi) หลายประการ– มการสรางอบสปอร (sporangium)

ป โ โ ฟ (heterotroph)– เปนกลมเฮเทอโรโทรฟ (heterotroph)• การกนอาหารมทงแบบดดซมอาหารทยอย (saprotrophic)  ( p p )หรอฟาโกไซโทซส

ใ ใ • พบในแหลงนาและบรเวณทชนแฉะ รวมทงเปนปรสตในสงมชวต

ราทเปนปรสต (water mold) ราเมอก (slime mold)ราทเปนปรสต (water mold) ราเมอก (slime mold)

Saprolegnia เปนปรสตในปลาป

Physarumเปนพวกรานา มทงเซลลเดยวและแบบเปนสายทมหลายนวเคลยสคลายเหดรา

ระยะ plasmodium ประกอบดวยเซลลคลายอะมบา

ในสภาวะทไมเหมาะสมจะรวมตวเปนกอน สรางกานชอบสปอรและอบสปอร

อาณาจกรเหดรา (Fungi)อาณาจกรเหดรา (Fungi)

FungiFungi

• เซลลเรยงตอกนเปนสายใยเรยกวาไฮฟา (hypha)• Hypha รวมกนเปนรางแหเลก ๆ เรยกวาไมซเลยม (mycelium)• มผนงเซลลเหมอนเซลลพช ประกอบดวยเซลลโลสและไคตนมผนงเซลลเหมอนเซลลพช ประกอบดวยเซลลโลสและไคตน• Heterotroph ไมสามารถสรางอาหารเองได ดารงชพโดยการยอยpสลายสารอนทรยหรอเปนปรสต ไ (h ) • สบพนธแบบไมอาศยเพศ (homospore) และแบบอาศยเพศ

• สะสมอาหารในรปไกลโคเจน และไมมการเคลอนทสะสมอาหารในรปไกลโคเจน และไมมการเคลอนท

• ส ไ ศ ศ• การสบพนธแบบไมอาศยเพศ– budding หรอ fragmentationg g

• การสบพนธแบบอาศยเพศ เกดจาก hypha 2 สายมาจบคกน

dikaryoticHaploid hyphae

[Gk. di = 2; kary = nucleus]Dikaryotic stage

= ไฮฟาทม 2 haploid nuclei (n+n)

Dikaryotic stage

(n+n)Diploid zygote

• ป 4 ไฟ (Phylum)• มการจาแนกออกเปน 4 ไฟลม (Phylum)– ไฟลมไซโกไมโคตา (Zygomycota)

– ไฟลมแอสโคไมโคตา (Ascomycota)

ไฟ โ ไ โ (B idi t )– ไฟลมเบสดโอไมโคตา (Basidiomycota)

– ไฟลมดวเทอโรไมโคตา (Deuteromycota)( y )

ไฟ ไ โ ไ โ (Zygomycota)ไฟลมไซโกไมโคตา (Zygomycota)

• ราทมไมซเลยมแบบไมมผนงกน ไ• มการสบพนธทงแบบอาศยเพศและไมอาศยเพศ– แบบอาศยเพศ จะสราง zygosporeแบบอาศยเพศ จะสราง zygospore 

• ดารงชพบนดนหรอบนขนมปง เชน Rhizopus stolonifer

ไฟ สโ ไ โ (Ascomycota)ไฟลมแอสโคไมโคตา (Ascomycota)

• [asco = bag]

• ราชนดทมไมซเลยมแบบมผนงกนไมสมบรณ (incomplete septate mycelium)septate mycelium) 

• พบทงแบบเซลลเดยวหรอหลายเซลล มจานวนมากทสด พบไดหลาย ถนทอยอาศยเชน นาจด ทะเล และบนพนดน

• มการสบพนธแบบอาศยเพศ โดยสราง ascospore ภายในถงทเรยก• มการสบพนธแบบอาศยเพศ โดยสราง ascospore ภายในถงทเรยกแอสคส (ascus) สวนแบบไมอาศยเพศจะเปนแบบแตกหนอ

ไฟ ส โ ไ โ (Basidiomycota)ไฟลมเบสดโอไมโคตา (Basidiomycota) 

• [L. basidi = small pedestal] • ราทมโครงสรางซบซอนทสด

• สบพนธแบบอาศยเพศโดยการสรางเบสดโอสปอร สบพนธแบบอาศยเพศโดยการสรางเบสดโอสปอร (basidiospore) จากเบสเดยม (basidium)

• ตวอยางไดแก เหดฟาง เหดโคน เหดหอม ราสนม ราเขมาดา ไมคอรไรซา ซา

ไฟ โ ไ โ (Deuteromycota)ไฟลมดวเทอโรไมโคตา (Deuteromycota)

• เปนกลมราทมผนงกน ไ• การสบพนธพบแตแบบไมอาศยเพศ

• บางครงเรยกรากลมนวา imperfect fungi• บางครงเรยกรากลมนวา imperfect fungi

• ตวอยางไดแก Penicillium, Aspergillus มความสาคญทางp gอตสาหกรรม สวนพวกทกอโรคไดแก Ephidermophyton floccosum ทาใหเกดโรคฮองกงฟตfloccosum ทาใหเกดโรคฮองกงฟต

อาณาจกรพช (Plantae)อาณาจกรพช (Plantae)

Kingdom PlantaeKingdom Plantae

• เปนพวกสงมชวตหลายเซลล (multicellular)

• เซลลแบบยแครโอต (Eukaryotic cell) และเซลลทาหนาทรวมกนเปนเนอเยอเปนเนอเยอ

• ผนงเซลลเปนเซลลโลส (cellulose)• สรางอาหารดวยการสงเคราะหแสง (autotroph by photosynthesis) และเกบสะสมอาหารในรปแปงphotosynthesis) และเกบสะสมอาหารในรปแปง

• มคลอโรพลาสต ภายในบรรจ chlorophyll a และ b p y

• มวงชวตแบบสลบ (Alternation of generations)

ส (alternation of generation)วงชวตแบบสลบ (alternation of generation)

gamet = wife or husband

spore = seedphyte = plant

Homosporous plantHomosporous plant

t h tarchegonium egg

gametophyteantheridium sperm

fertilizationspore

spore mother cell zygotespore mother cell

embryosporophytesporangium

Heterosporous plantHeterosporous plant

femalegametophyte archegonium egggametophyte

antheridium sperm

fertilizationmegaspore male gametophyte

megasporeth ll microspore mother cell

microspore

zygote

microsporagium

mother cell microspore mother cell

embryosporophytemegasporagium

เกณฑในการจาแนกพชเกณฑในการจาแนกพช

ไมมทอลาเลยง (non vascular)ไมมทอลาเลยง (non vascular)

ไมมเมลด (seedless)ไมมเมลด (seedless)

ไมมผลหมเมลด (gymnosperm)ไมมผลหมเมลด (gymnosperm)

มผลหมเมลด (angiosperm)มผลหมเมลด (angiosperm)

พชไมมทอลาเลยง (non vascular plant)(non vascular plant)

ไ (non vascular plant)พชไมมระบบทอลาเลยง (non vascular plant)

• กลมของพชทไมมราก ลาตน และใบทแทจรง • ดดสารอาหารดวยไรซอยด (rhizoid) หากมสวนททาหนาทคลายใบ

และลาตนจะเรยกวา phylloid และ cauloid ตามลาดบและลาตนจะเรยกวา phylloid และ cauloid ตามลาดบ• ระยะแกมโทไฟต (gametophyte) เปนระยะเดน สวนสปอโรไฟต (sporophyte) จะลดรปและอาศยอยบนแกมโทไฟต

• พชในกลมนตองการนาในการชวงทมการสบพนธ เนองจากมการสราง • พชในกลมนตองการนาในการชวงทมการสบพนธ เนองจากมการสราง สเปรมทมแฟลเจลลม

พช (plant)

พชไมมทอลาเลยง (non vascular

พชมทอลาเลยง (non vascular 

plant)(vascular plant)

AnthocerophytaHepatophyta

hornwortliverwortp p y

Bryophyta moss 

โ ไฟ (Hepatophyta)เฮพาโทไฟตา (Hepatophyta)

• ลเวอรเวรต (liverwort) ไดแก Marchantia, Ricciaใ ป ฝ – พบในปาดบชนมรมเงา มฝนชก หรอรมหนองนาทชนแฉะ

– มรปราง 2 แบบคอ แบบแผนแบน (thallus) และแบบคลายใบ (leafy) ( ) ( y)

Thallose liverwort Leafy liverwort

• สบพนธม 2 แบบคอ• สบพนธม 2 แบบคอ– แบบไมอาศยเพศ โดยการสรางถวยเจมมา (gemma cup)

แบบอาศยเพศ จะมการสรางอวยวะสบพนธ– แบบอาศยเพศ จะมการสรางอวยวะสบพนธo เพศผ เรยกวา แอนเทอรเดยม (anteridium)

o เพศเมย เรยกวา อารคโกเนยม (archegonium)

MaleFemale

Liverwort

http://dedyaristyanto.blogdetik.com/

โ โ ไฟ (Anthocerophyta)แอนโทเซอโรไฟตา (Anthocerophyta)

• ฮอรนเวรต (hornwort)โ ไฟ ป – แกมโทไฟตรปรางแบบแทลลส (แบนบาง) มรอยหยกทขอบ

– ระยะสปอโรไฟตยะมลกษณะเปนทอเจรญขนมาคลายเขาสตว ญ– การสบพนธแบบไมอาศยเพศ จะแตเปนชน ๆ โดยแตละชนจะงอกเปนตนใหม (f t ti )(fragmentation)

ไ โ ไฟ (Bryophyta)ไบรโอไฟตา (Bryophyta)

• มอส (moss) ไดแก ชองนางคล (Lycopodium, club moss) (Sphagnum)moss), ขาวตอกฤาษ (Sphagnum)– มสมาชกมากทสดในกลมพชทไมมทอลาเลยง – แกมโทไฟตม 2 ระยะคอ

โป โ ( t )• ชวงแรกจะมลกษณะแตกแขนงคลายสาหรายเรยกวา โปรโตนมา (protonema) • ชวงทสองจะเจรญจากหนอของโปรโตนมา มารลกษณะคลายพชตนเลก ๆ แกนกลาง

ไ (d h ) ( )มการแตกกงแบบไดโคโทมส (dichotomus) หรอแบบขนนก (pinnate) ใบจะเรยงตวเปนเกลยวรอบแกนลาตน เมอเจรญเตมทจะสรางอวยวะสบพนธทปลาย

ยอกซงแยกเพศกนคนละตน

Sporophyte

2nd Gametophyte1st Gametoph te 2 Gametophyte1st Gametophyte

ไ (f t ti )– สวนมากสบพนธแบบไมอาศยเพศ (fragmentation)– สปอโรไฟตชวงแรกมสเขยวสามารถสงเคราะหแสงได เมอสปอโรไฟตชวงแรกมสเขยวสามารถสงเคราะหแสงได เมอเจรญเตบโตเตมทจะมสนาตาลและไมสามารถสงเคราะหแสงได

ขาวตอกฤาษ ชองนางคล

พชไมมเมลด (Seedless plant)พชไมมเมลด (Seedless plant)

( l t)พช (plant)

พชไมมทอลาเลยง (non vascular

พชมทอลาเลยง ( l l )(non vascular 

plant)(vascular plant)

ไมมเมลด (seedless plant)

มเมลด (seed plant)p a t)

Lycophyta Club mossSphenophytaPsilotophyta

horsetailWhisk fern

Pterophyta fern

ไ โ ไฟ (Psilophyta)ไซโลไฟตา (Psilophyta)

• หวายทะนอย (Psilotum)ป ใ – เปนกลมพชทมววฒนาการตาสดในกลมพชทมทอลาเลยง

– ไมมใบและรากแทจรง– แกมโทไฟต มขนาดเลกมการสรางอารคโกเนยมและแอนเทอรเดยมบนตนเดยวกนเดยวกน

– สปอโรไฟต มลาตนตงตรง มขนาดเลกสเขยว แตกแขนงแบบสองแฉก สวนใตดนจะมไรซอยดและอาจมเชอราไมคอรไรซากระจายทวผวเซลล

– มการสรางอบสปอรทมสเหลองขนาดเลกม 3 พคลายฟกทองมการสรางอบสปอรทมสเหลองขนาดเลกม 3 พคลายฟกทอง

หวายทะนอย (Psilotum)หวายทะนอย (Psilotum)

ไ โ ไฟ (Lycophyta)ไลโคไฟตา (Lycophyta)

• Club moss : Lycopodium, ตนตกแก (Selaginella) ไ ใ• แกมโตไฟตจะสรางเซลลสบพนธทง 2 เพศบนตนเดยวกน ยกเวนพชใน

สกล Selaginella และ Isoetesสกล Selaginella และ Isoetes• ตนสปอโรไฟตมลาตนและรากทแทจรง มใบแทขนาดเลกทเรยกวา ไมโครฟลล ไมมการแตกแขนงของเสนใบกลางหลก

• มโครงสรางทลกษณะคลายลกสน เรยกวา สโตรบลส (strobilus)• มโครงสรางทลกษณะคลายลกสน เรยกวา สโตรบลส (strobilus)

Lycopodiumy p

สฟโ ไฟ (Sphenophyta)สฟโนไฟตา (Sphenophyta)

• Horsetails: หญาถอดปลอง (Equisetum) ใ • ลกษณะเดนมการสะสมซลกาทผวดานในของเนอเยอชนผวบรเวณลา

ตน• แกมโตไฟต เปนแผนบางสเขยวแยกเปนแฉก ๆ และมไรซอยดดดนาและแรธาต

• สปอโรไฟต ลาตนมลกษณะเปนขอปลอง• สปอโรไฟต ลาตนมลกษณะเปนขอปลอง• มการสรางสตรอบลส ทภายในม homosporep

หญาถอดปลอง (Equisetum) โ ไฟ (Pterophyta)เทอโรไฟตา (Pterophyta)

• เฟรน (fern) ไ ใ • แกมโตไฟต เปนแผนบางสเขยว คลายรปหวใจ เรยกวา โปรทลลส

(prothallus) มการสราง antheridium และ (prothallus) มการสราง antheridium และ archegonium บนตนเดยวกน

• สปอโรไฟต เจรญอยบนแกมโตไฟต ใบมขนาดใหญคลายขนนก มกานเชอมตอกบลาตน ใบออนจะมการมวนตวคลายลานนาฬกาโบราณเชอมตอกบลาตน ใบออนจะมการมวนตวคลายลานนาฬกาโบราณเรยกวา ฟดเดลเฮด (fiddlehead) 

พชไมมผลหมเมลด (Gymnosperm)พชไมมผลหมเมลด (Gymnosperm)

Gk Gymnos = naked sperma = seedGk. Gymnos = naked, sperma = seed

พชมเมลด (seed plant)

ไมมผลหมเมลด มผลหมเมลด

(Gymonsperm) (Angiosperm)

coniferd

ConiferophytaC d h t cycad

Ginkgo treeCycadophytaGinkgophyta

gnetophyteGnetophyta

Phylum ลกษณะสาคญPhylum ลกษณะสาคญโคนเฟอโรไฟตา (Coniferophyta) -ระยะแกมโทไฟตจะลดรปอยบนสปอโร

ไฟตและมชวงระยะเวลาสนลงแกมโทไฟตเพศผไดแก หลอดละอองเรณ (pollen tube)แกมโทไฟตเพศเมยไดแก ถงเอมบรโอ แกมโทไฟตเพศเมยไดแก ถงเอมบรโอ (embryo sac)ระยะสปอรโรไฟตเปนตนขนาดใหญ มใบ-ระยะสปอรโรไฟตเปนตนขนาดใหญ มใบและรากแทจรง ใบมขนาดเลก เปนใบ ป ป เดยว มลกษณะเปนเกลดหรอรปเขม อย

รวมกนกลมละ 2 – 3 ใบ มการสรางโคนหรอสตรอบลส

Female coneMale cone Female coneMale cone

Phylum ลกษณะสาคญPhylum ลกษณะสาคญไซแคโดไฟตา (Cycadophyta) -ระยะแกมโทไฟตคลายสน

-ระยะสปอรโรไฟตคลายเฟรน มใบประกอบแบบขนนก ลาตนเตยไมแตก กงกาน-ใบจะเจรญเฉพาะสวนบนสดของลาตนใบจะเจรญเฉพาะสวนบนสดของลาตน-มรากแทจรงปรง (Cycad)-ปรง (Cycad)

เพศผ เพศเมยเพศผ เพศเมย

Phylum ลกษณะสาคญPhylum ลกษณะสาคญกงโกไฟตา (Ginkgophyta) -ระยะแกมโทไฟตคลายสน

-ระยะสปอรโรไฟตประกอบดวยใบขนาดเลก เปนใบเดยว แบนบาง สเขยวคลายรปพด-ลาตนสง มรากแทจรงลาตนสง มรากแทจรง-แปะกวย (Ginkgo)

เพศผ เพศเมย

Phylum ลกษณะสาคญPhylum ลกษณะสาคญนโทไฟตา (Gnetophyta) -ระยะแกมโทไฟตคลายสน

-ระยะสปอรโรไฟต มะเมอย ใบมลกษณะแบนกวางคลายใบของพชมดอกขนาดเลก พบไดทวไปในปาเขตรอนชนปาเขตรอนชน มวอง ใบมขนาดเลกลดรป ลาตนแตกกงกานสาขา

มะเมอย (Gnetum)กงกานสาขา-มรากทแทจรง

มวอง (Ephedra)

พชมผลหมเมลด (Angiosperm)พชมผลหมเมลด (Angiosperm)

Gametophyte SporophyteGametophyte Sporophyteในพชกลมนระยะแกมโทไฟตจะลดรปอย

ป โ ไฟ ‐มดอกและมเมลดทมผลหม โ ใ บนสปอโรไฟตและมชวงระยะเวลาสนลง

แกมโทไฟตเพศผไดแก ละอองเรณ, ‐มการพฒนาของเอมบรโอภายในเมลด‐มการปฏสนธซอน (double f tili ti )หลอดละอองเรณ (pollen tube)

แกมโทไฟตเพศเมยไดแก ถงเอมบรโอ fertilization)‐พชดอกทกชนด, จอก, แหน, สาหรายหาง

(embryo sac) กระรอก

อาณาจกรสตว (Animalia)อาณาจกรสตว (Animalia) ส (Animalia)อาณาจกรสตว (Animalia)

• ลกษณะสาคญของสงมชวต ( l i ll l )– มจานวนเซลลมากกวา 1 เซลล (multicellular)

– เซลลมการทาหนาทรวมกนเปนเนอเยอ– มเซลลแบบยแครโอต แตไมมผนงเซลลไ (h h)– ไดสารอาหารจากการกน (heterotroph)

– มการเคลอนท หรอเคลอนทในระยะใดระยะหนงของชวงชวต– มการตอบสนองตอสงเรา

– สวนใหญมการสบพนธแบบอาศยเพศ

เกณฑในการจาแนกเกณฑในการจาแนก

1. ระดบความซบซอนของการจดตวของเซลล ป แบงออกเปน 2 กลมคอ

1. พาราซว (Parazoa)( )

= มจานวนหลายเซลลแตยงไมมการทาหนาทรวมกนเปนเนอเยอ( )2. ยเมทาซว (Eumetazoa)

= มจานวนหลายเซลลและมการทาหนาทรวมกน

เนอเยอ อวยวะ ระบบอวยวะเนอเยอ อวยวะ ระบบอวยวะ

2 (s mmetr )2. การมสมมาตร (symmetry) 

= การผาครงตวสตวผานจดศนยกลางลาตว  การผาครงตวสตวผานจดศนยกลางลาตว แลวไดลาตว 2 ซกทเหมอนกนทกประการ– ไมมสมมาตร (asymmetry)

– สมมาตรตามรศม (radial symmetry)สมมาตรตามรศม (radial symmetry)

= สามารถผาไดมากกวา 4 ระนาบ– สมมาตรดานขาง (bilateral symmetry)

= สามารถผาไดเพยงระนาบเดยว สามารถผาไดเพยงระนาบเดยว

http://evolution.berkeley.edu/evolibrary/article//arthropods_04

http://www.baileybio.com/plogger/plog‐print.php?id=1474

3 ช (germ layer)3. จานวนชนเนอ (germ layer)– เนอเยอ 2 ชน (diploblastic)= ectoderm 

d d+ endoderm– เนอเยอ 3 ชน (triploblastic)( p )

= ectoderm 

+ mesoderm + endoderm

• โพรโทสโตม– รเปดเจรญเปนปาก (mouth)

• ดวเทอโรสโตม– รเปดเจรญเปนทวารหนก (anus)

4 โพรงลาตว (body cavity หรอ coelom)4. โพรงลาตว (body cavity หรอ coelom)

5 ป (segmentation)5. การมปลองตว (segmentation) ไฟลมในอาณาจกรสตวไฟลมในอาณาจกรสตว

ไฟลมพอรเฟอรา (Porifera)ไฟลมพอรเฟอรา (Porifera)

http://migration.wordpress.com/2007/07/02/model‐organisms‐the‐sea‐sponge/

ฟ (Porifera)พอรเฟอรา (Porifera)

• [L. porus = pore, fera = bearing] • ลาตวมรพรน

• มเนอเยอ 2 ชน และม mesohyl กนกลาง• มเนอเยอ 2 ชน และม mesohyl กนกลาง• อสมมาตร (asymmetry) หรอ สมมาตรแบบรศมy y

• มเซลลลกษณะพเศษทเรยกวา โคแอโนไซด (Choanocyte)• มโครงรางคาจน (spicule) เปนสารพวกหนปน ซลกา และเสนใย

โปรตน โปรตน • ไมมระบบเลอดและระบบหายใจ

โ โ ไ (Choanocyte)โคแอโนไซด (Choanocyte)

• เชอวาฟองนามววฒนาการมาจากโพรโทซวพวก choanoflagellate

Flagellum 

Collar of microvilli

choanoflagellateghttp://www.bio.miami.edu/dana/106/106F06_10print.htmlhttp://abelcastillo.com/platinum/boston.php?q=choanoflagellates

โครงสรางของฟองนาโครงสรางของฟองนา

ostium

spongocoel

osculum

http://siera104.com/bio/porifera.html

ส (Reproduction)การสบพนธ (Reproduction)

• แบบไมอาศยเพศ ใ (f i )– แตกเปนชนและงอกใหม (fragmentation)

– สรางเจมมล (gemmule) ในสภาวะทไมเหมาะสมตอการสบพนธ (g ) • แบบอาศยเพศ

– มสองเพศในตวเดยว (hermaphrodite)

– ผสมพนธขามตว (cross ferilization)ผสมพนธขามตว (cross ferilization)– ตวออนสามารถวายนาได เมอลงเกาะจะเจรญเปนตวเตมวยและอยกบท

spicule

mass of amoebocyte

htt //bi did bi tt /th b il /fil d t ht ?Fil PORI005B&Fil t GIFhttp://biodidac.bio.uottawa.ca/thumbnails/filedet.htm?File_name=PORI005B&File_type=GIFhttp://www1.fccj.cc.fl.us/dbyres/animals.htmhttp://nashzoology.ning.com/forum/topics/website‐review?commentId=2223964%3AComment%3A9708

ฟองนาทโครงรางคาจนประเภทหนปนฟองนาทโครงรางคาจนประเภทหนปน

http://virtual.yosemite.cc.ca.us/rdroual/Zoology/Chapter%206/Calcium%20carbonate%20spicules.htmhttp://www.biosci.ohiou.edu/introbioslab/bios173/images/lab1/spicules.htm

ฟองนาทโครงรางคาจนประเภทซลกาฟองนาทโครงรางคาจนประเภทซลกา

http://www.bio.miami.edu/dana/dox/sponges.htmlhttp://www.microscopy‐uk.org.uk/mag//artjun08/rh‐british6.htmld

ฟองนาทโครงรางคาจนประเภทเสนใยโปรตนฟองนาทโครงรางคาจนประเภทเสนใยโปรตน

http://www bio miami edu/dana/dox/sponges htmlhttp://www.bio.miami.edu/dana/dox/sponges.htmlhttp://faculty.palomar.edu/rmustard/biol201prepslides/page5/files/page5‐1012‐full.htmlhttp://virtual.yosemite.cc.ca.us/rdroual/Zoology/Spongin.htmhttp://www8.nos.noaa.gov/onms/park/Parks/SpeciesCard.aspx?pID=8&refID=2&CreatureID=1342

ไฟลมในอาณาจกรสตวไฟลมในอาณาจกรสตว

ไฟลมไนดาเรย (Cnidaria)ไฟลมไนดาเรย (Cnidaria) ไ (Cnidaria)ไนดาเรย (Cnidaria)

• ลาตวกลวงมปากแตไมมทวารหนก ชองกลางตวเรยกวา gastrovascular cavity gastrovascular cavity ทาหนาทยอยอาหาร

• มเนอเยอ 2 ชน (diploblatic) และมชนมโซเกลย (mesoglea)มเนอเยอ 2 ชน (diploblatic) และมชนมโซเกลย (mesoglea) กนกลาง

• มสมมาตรแบบ radial symmetry

• มเซลลลกษณะพเศษทเรยกวา ไนโดไซด (cnidocyte) ซงภายในม• มเซลลลกษณะพเศษทเรยกวา ไนโดไซด (cnidocyte) ซงภายในมเขมพษ (nematocyst)

ไ (Cnidaria)ไนดาเรย (Cnidaria)

• ลาตวกลวงมปากแตไมมทวารหนก ชองกลางตวเรยกวา gastrovascular cavity gastrovascular cavity ทาหนาทยอยอาหาร

• มเนอเยอ 2 ชน (diploblatic) และมชนมโซเกลย (mesoglea)มเนอเยอ 2 ชน (diploblatic) และมชนมโซเกลย (mesoglea) กนกลาง

• มสมมาตรแบบ radial symmetry• มรปราง 2 แบบไดแก• มรปราง 2 แบบไดแก

– โพลป (polyp form) รปรางทรงกระบอก มปากดานบน– เมดซา (medusa form) รปรางคลายระฆงควา มปากอยดานลาง

• แบบไมอาศยเพศ (budding)– แตกหนอ (budding)

• แบบอาศยเพศ– มสองเพศในตวเดยว (hermaphrodite) หรอเพศแยก

Asexual sexual ใ HydraAsexual และ sexual ใน Hydra

http://pridsanaaksorn.blogspot.com/2009_02_01_archive.htmlhttp://www.connecticutvalleybiological.com/coelenterata‐hydrozoa‐c‐1300_1310.html

Alternation stage ใAlternation stage ในแมงกะพรน

• มเซลลลกษณะพเศษทเรยกวา ไนโดไซด (cnidocyte) ซงภายในม• มเซลลลกษณะพเศษทเรยกวา ไนโดไซด (cnidocyte) ซงภายในมเขมพษ (nematocyst)

• มระบบประสาทแบบรางแห (nerve net)• มระบบประสาทแบบรางแห (nerve net)• ไมมระบบเลอดและระบบหายใจ

hydraObelia

ไฟลมในอาณาจกรสตวไฟลมในอาณาจกรสตว

ไฟลมแพลทเฮลมนทส (Platyhelminthes)(Platyhelminthes)

ไฟ ส (Platyhelminthes)ไฟลมแพลทเฮลมนทส (Platyhelminthes)

• ลาตวแบนจากดานบนลงลาง (dorso‐ventral)• เปนพวกแรกทมสมมาตรดานขาง (bilateral symmetry)• เปนพวกแรกทมสมมาตรดานขาง (bilateral symmetry)• มเนอเยอ 3 ชน (triploblastic)• ทางเดนอาหารไมสมบรณ โพรงชองทางเดนอาหาร (gastrovascularcavity) มการแตกแขนงcavity) มการแตกแขนง

• ไมมโพรงลาตว (acoelomate)• ไมมระบบไหลเวยนเลอด แลกเปลยนแกสโดยการแพร

• สวนใหญม 2 เพศในตวเดยวกน (hermaphodite) ยกเวนพยาธใบไมสวนใหญม 2 เพศในตวเดยวกน (hermaphodite) ยกเวนพยาธใบไมในเลอด

• ของเสยในรปแอมโมเนยจะถกกาจดโดยการแพรออกทางผวหนง หรอ• ของเสยในรปแอมโมเนยจะถกกาจดโดยการแพรออกทางผวหนง หรอทาง frame cell

• ระบบประสาทมปมประสาท (ganglia) ทางดานหว และเสนประสาท (nerve cord) ยาวตลอดตวเสนประสาท (nerve cord) ยาวตลอดตว

• พวกปรสตจะมการสรางทดดยด (sucker) หรอตะขอ (hook) ไว ( ) ( )สาหรบเกาะโฮสต (host)

hook

Opisthorchis Schistosoma FasciolaOpisthorchis Schistosoma Fasciola

พยาธใบไมในตบ พยาธใบไมเลอด พยาธใบไมในลาไส

head immature

mature gravidmature gravid

ไฟลมเนมาโทดา (Nematoda)ไฟลมเนมาโทดา (Nematoda)

โ (Nematoda)เนมาโทดา (Nematoda)

• [Gr. Nematos = thread]• เปนกลมของหนอนตวกลม รปรางทรงกระบอก บรเวณสวนปลายแหลม

ผนงลาตวเรยบ ไมมขอปลอง ผวลาตวมควตเคล (cuticle) คลม เพอผนงลาตวเรยบ ไมมขอปลอง ผวลาตวมควตเคล (cuticle) คลม เพอปองกนนายอยจากโฮสต (host)

• มเนอเยอ 3 ชนและสมมาตรแบบดานขาง• ทางเดนอาหารสมบรณ มปากและทวารหนก• ทางเดนอาหารสมบรณ มปากและทวารหนก• ไมมระบบเลอด, แลกเปลยนแกสโดยการแพรผานผนงลาตว• การเคลอนตวอาศยการทางานของกลามเนอตามยาว • กาจดของเสยในรป NH3 ทาง excretory pore 

• สวนใหญเพศแยก ตวผเลกกวาตวเมยสวนใหญเพศแยก ตวผเลกกวาตวเมย

พยาธ รายล เอยดพยาธ รายละเอยด:ลกษณะคลายแส

:ลาตวสวนหนาเปนเสนยาวเรยวโดยมความยาวประมาณ 3/4 ของ ลาตว สวนทายมลกษณะหนากวา:อาศยอยในลาไสทเรยกวา caecum

: เปนรปทรงกระบอกเรยวยาว Trichuris : พยาธแสมา

ลกษณะคลายเสนดายสนๆ: ชองปาก มทงเปนแผนฟนและเปน: ชองปาก มทงเปนแผนฟนและเปนเขยวแหลม ตวผมสวนหางแผออกเปนแผนกวาง: ตวผมสวนหางแผออกเปนแผนกวางเรยก เบอซา

A l t ปAncylostoma: พยาธปากขอ

พยาธ รายล เอยดพยาธ รายละเอยด: ตวเมยมขนาดยาวกวาตวผ: ตวผดานทายจะโคงงอ: ดารงชวตอยในกระแสเลอดสนขและแมว

: ตวเมยมขนาดยาวกวาตวผDirofilaria : โรคพยาธหนอนหวใจ

: ตวผดานทายจะโคงงอ: ดารงชวตอยในลาไสเลกของคน : ดารงชวตอยในลาไสเลกของคน

A i ไ Ascaris: พยาธไสเดอน

ไฟลมแอนเนลดา (Annelida)ไฟลมแอนเนลดา (Annelida) (Annelida)แอนเนลดา (Annelida)

• [L. annelus = little ring] ใ • ลาตวกลมยาว เปนขอปลองทงภายนอกและภายใน โดยมเยอกน (septum) ยกเวนในปลง(septum) ยกเวนในปลง

• ระบบทางเดนอาหารสมบรณ, สมมาตรดานขาง• มระบบเลอดแบบปด (close circulatory system)

• มกลามเนอวงและกลามเนอตามยาว• มระบบประสาทเรยงตวทางดานทอง (ventral) ประกอบดวยปมมระบบประสาทเรยงตวทางดานทอง (ventral) ประกอบดวยปมประสาทและเสนประสาทดานขาง

• อวยวะขบถายไดแก nephridia พบปลองละ 1 ค

• ป ส parapodia• มการแลกเปลยนแกสทบรเวณผวหนง เหงอก และ parapodia 

Class Polychaeta Class Oligochaeta Class Hirudinea

สวนหวเจรญด แตละปลอง สวนหวลดรป ไมม ไมม setae แตจะม สวนหวเจรญด แตละปลองม parapodium และ t

สวนหวลดรป ไมม parapodia แตยงพบ t

ไมม setae แตจะม sucker ดานหวและทายsetae จานวนมาก

เพศแยกsetae แตมจานวนนอยเพศรวม

ตวเพศรวม

ไสเดอนทะเล(polychaete)

ไสเดอนดน(earthworm)

ปลงดดเลอด (leech)(polychaete) (earthworm)

ไฟลมอารโทรโพรดา (Arthropoda)ไฟลมอารโทรโพรดา (Arthropoda)

http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Artemia_salina_3.jpg

โ โ (Arthropoda)อารโทรโพดา (Arthropoda)• ลาตวและรยางคมการแบงเปนขอปลอง• มโครงรางแขงหมรางกาย (exoskeleton) ป โป ป ไ• มโครงรางแขงหมรางกาย (exoskeleton) ประกอบดวยโปรตน ลปด ไค

ตน และ CaCO3

• มทางเดนอาหารสมบรณ, สมมาตรดานขาง• ระบบไหลเวยนเลอดเปนแบบเปด มแองเลอดเรยกวา hemocoel• ระบบไหลเวยนเลอดเปนแบบเปด มแองเลอดเรยกวา hemocoel• ระบบประสาทอยบรเวณดานทองประกอบดวยสมอง ปมประสาทและเสนประสาท 1 ค

• ใ ไฟ ป ไฟ (S bph l m)• สตวในไฟลมนสามารถจาแนกออกเปน 4 ซบไฟลม (Subphylum)– ไตรโลบตา (Trilobita) หรอไตรโลบโทมอรฟา (Trilobitomorpha)( ) ( p )

– เคลเซราตา (Chelicerata) (C )– ครสทาเชย (Crustacea)

– ยนเรเมย (Uniramia) ( )

ไ โ (Trilobita)ไตรโลบตา (Trilobita)

• [L. tri = 3] ไ • รางกายมลกษณะรปไข แบงออกเปน 3 สวน และเหนพชดเจน

• มแผนแขงคลมทาใหเหนปลองไมชดเจนจากดานหลงมแผนแขงคลมทาใหเหนปลองไมชดเจนจากดานหลง• อวยวะเดนชดคอตา เมอพลกดานทองจะเหนปากชดเจน• เปนกลมสตวทโบราณทสด สญพนธหมดแลว

(Chelicerata)เคลเซราตา (Chelicerata)

• Gr.  Chela = กรงเลบ (claw), cera = เขา (horn) • รางกายแบงออกเปน 2 สวนคอ

– เซฟาโลทอแรกซ (cephalothorax)หรอ โพรโซมา (prosoma)เซฟาโลทอแรกซ (cephalothorax)หรอ โพรโซมา (prosoma)

– สวนทองหรอ ออพสโทโซมา (opisthosoma) • มขา 4 ค ยกเวนแมงดาทะเลม 5 ค

ใ ไ l i hi t b l• อวยวะในการขบถายไดแก mulpighian tubule

• อวยวะในการหายใจไดแก book lungอวยวะในการหายใจไดแก book lung• สตวในกลมนไดแก แมงดาทะเล, แมงปอง, แมงมม, เหบ, ไร

ส (Crustracea)ครสทาเชย (Crustracea)

• [L. crusta = เปลอก]• ส ใ ใ ส • สวนใหญอยในทะเลและนาจด มสวนนอยทอยบนบก• ลาตวแบงเปน cephalothorax และ abdomenp• มรยางคทแตกแขนงออกเปน 2 กง คอ

( d )– แขนงดานนอก (exopodite)– แขนงดานใน (endopodite)( p )

• มเพศแยก, มขา 5 ค ใ ใ ไ ( ill)• อวยวะในการหายใจไดแก เหงอก (gill)

• ม metamorphosisม metamorphosis

• อวยวะในการขบถายไดแก ไดแก coxal gland, antennal gland maxillary glandgland, maxillary gland

• มระยะตวออนทเรยกวา นอเพลยส (nauplius larva)

(Uniramia)ยนเรเมย (Uniramia)

• [L. unus = หนง, ramus = กง]• รยางคมปลายกงเดยวไมแตกแขนง (uniramus)

• สวนหวเดนชด และมแผนแขงหมหนาแขงแรงสวนหวเดนชด และมแผนแขงหมหนาแขงแรง• อวยวะในการหายใจไดแก ทอลม (tracheae)• ม metamorphosis ในกลมแมลง

ใ ไ • สตวในกลมนไดแก กงกอ ตะขาบ และแมลง

ส โ โ (Chilopoda)คลาสชโลโพดา (Chilopoda)

• Gk. Cheilos = ขากรรไกร, podos = เทา• สตวกลมนไดแก ตะขาบ (centiped = 100 feet)

• มหนวด 1 ค และแตละปลองมขา 1 ค• มหนวด 1 ค และแตละปลองมขา 1 ค

ส โ โ (Diplopoda)คลาสดโพลโพดา (Diplopoda)

• Gk. Diplos = double • สตวกลมนไดแก กงกอ (miliped = 1000 feet)

• มหนวด 1 ค และแตละปลองมขา 2 ค• มหนวด 1 ค และแตละปลองมขา 2 ค

ส โ (Hexapoda)คลาสเฮกซาโพดา (Hexapoda)

• [hexa = 6, poda = feet] • รางกายแบงออกเปน 3 สวนคอ

– หว (head)หว (head)– อก (thorax)– ทอง (abdomen)

• มหนวด 1 ค ขา 3 ค และปก• มหนวด 1 ค ขา 3 ค และปก• อวยวะในการขบถายไดแก mulpighian tubulep g

ไฟลมมอลลสกา (Mollusca)ไฟลมมอลลสกา (Mollusca)

http://www.institutonazca.org/archives/english/biodiversity‐english.html

ไฟ ส (Mollusca)ไฟลมมอลลสกา (Mollusca)

• ลาตวออนนม ปกคลมดวยเยอบาง ๆ เรยกวา แมนเทล (mantle) 

• มเนอเยอ 3 ชน ทางเดนอาหารสมบรณ และมอวยวะทใชขดอาหารจากพนเรยกวา แรดลา (radula)จากพนเรยกวา แรดลา (radula)

• สมมาตรแบบดานขาง, ไมมการแบงลาตวเปนปลอง• ระบบไหลเวยนโลหตเปนแบบเปด ยกเวนในกลม cephalopod

ไ ไ (kid )• มอวยวะขบถายไดแก ไต (kidney)• มการพฒนาอวยวะรบสมผสหลายชนดเชน รบสมผส กลน ความสมดล มการพฒนาอวยวะรบสมผสหลายชนดเชน รบสมผส กลน ความสมดล และการมองเหน โดยเฉพาะในกลม cephalopod มการตาเจรญด

Body visceral mass + mantle + footBody = visceral mass + mantle + foot

Visceral mass = กลมของอวยวะภายใน Visceral mass   กลมของอวยวะภายใน ไดแกทางเดนอาหาร ไต และอวยวะสบพนธ

PolyplacophoraPolyplacophora

• พบอยในทะเล เปลอกประกอบดวยแผนจานวน 8 แผนมาเรยงกน• หวมขนาดเลกมาก มแรดลา• ใช foot ในการเคลอนท•มอวยวะหายใจคอ เหงอก (gill)• ตย ลนทะเล ตย.ลนทะเล

GastropodaGastropoda

• พบอยในทะเล, แหลงนา และบนบก • สวนหวเจรญด มเปลอก 1 อนและมแผนปดทปากเปลอก (operculum) บางกลมเปลอกอาจลดรปหรอไมม เชน sea slug g•มอวยวะหายใจคอ ปอด (lung)• มแรดลาและใช foot ในการเคลอนท มแรดลาและใช foot ในการเคลอนท• ตย.หอยทาก ทากเปลอย (nudibranch)

BivalviaBivalvia

Mytilus

• พบอยในทะเล และแหลงนาจด

y

•เปลอกแบน ประกอบดวย 2 ฝา• ไมมหวและแรดลา เนองจากกนอาหารโดยการกรองผานเหงอก• ใช foot ในการเคลอนท เยอแมนเทลมการพฒนาเปนทอ (siphon)• ตย หอย 2 ฝา เชน หอยแมลงภ (Mytilus) หอยแครง ตย.หอย 2 ฝา เชน หอยแมลงภ (Mytilus), หอยแครง

CephalopodaCephalopoda

Nautilus

• พบอยในทะเล

Nautilus

• หวมหนวดทมทอดด (sucker) ไวใชจบเหยอ• มโครงสรางเปลอกอยภายในรางกาย ยกเวนหอยงวงชาง (Nautilus) ( )•ปากมแรดลา หรออาจไมม และมเขยว (jaw) ไวสาหรบฉกเหยอ• ใชการพนออกทางทอนา (siphon) ซงพฒนามาจาก foot ในการเคลอนท ใชการพนออกทางทอนา (siphon) ซงพฒนามาจาก foot ในการเคลอนท• ตย.หมก, หอยงวงชาง (Nautilus)

ไฟลมในอาณาจกรสตวไฟลมในอาณาจกรสตว ไฟลมเอกไคโนเดอรมาตา (Echinodermata)(Echinodermata)

http://ocean.nationalgeographic.com/ocean/photos/sea‐urchins/

ไฟ ไ โ (Echinodermata)ไฟลมเอกไคโนเดอรมาตา (Echinodermata)

• [Gk. echinos = spiny, derma = skin]ไ ใ• รางกายไมมการแบงเปนปลอง และมสมมาตรแบบรศม สวนใหญ

สามารถแบงได 5 ระนาบ (pentamerous symmetry)สามารถแบงได 5 ระนาบ (pentamerous symmetry)

• มโครงรางคาจนภายในรางกาย (endoskeleton) เปนแผน แคลเซยมทมหนามเรยกวา ossicle ซงหนามจะแทงทะลผวหนง

• ทางเดนอาหารสมบรณ ไมมระบบขบถาย• ทางเดนอาหารสมบรณ, ไมมระบบขบถาย• ระบบประสาทประกอบดวยสวนทเปนวงแหวนและแตกแขนงเสนประสาทตามแขน

• ระบบหมนเวยนโลหตแบบเปด แลกเปลยนแกสทางเหงอกในดาวทะเล • ระบบหมนเวยนโลหตแบบเปด แลกเปลยนแกสทางเหงอกในดาวทะเล หรอทาง respiratory tree ในปลงทะเล

• การเคลอนทอาศยระบบไหลเวยนนา ทาให tube feet ยดออก • tube feet ทาหนาทเคลอนท จบอาหารและยดเกาะ

• การสบพนธมทง 2 แบบคอ • การสบพนธมทง 2 แบบคอ – แบบอาศยเพศ เปนพวกเพศแยก ตวออนวายนาอสระและมสมมาตร แบบดานขาง แบบดานขาง– ไมอาศยเพศ โดยวธการงอกใหม (regeneration)

Class ลกษณ สาคญClass ลกษณะสาคญAsteroidea รปรางคลายดาว

มแขนหลายอนปากอยทางดานลาง

O hi id ป ป Ophiuroidea รปรางเปนแผนแบนมแขนยาว แตกงายทางเดนอาหารไมสมบรณ ไมม anus

Holothuroidea รปรางคลายแตงกวา มทอเทา 5 แถวทอเทาบรเวณปากพฒนาไปเปนหนวดทอเทาบรเวณปากพฒนาไปเปนหนวดลาตวออนนม ไมมหนาม

Class ลกษณ สาคญClass ลกษณะสาคญEchinoidea รปรางกลมหรอมลกษณะคลายแผนจาน

ไมมแขน มทอเทา 5 แถวเคลอนทไดชา ปากมลกษณะเปนวงและมฟนทาหนาทฉกและเคยวอาหาร

C i id ป Crinoidea ปากอยดานบนและแขนมลกษณะคลายขนนกลอมรอบปากกนอาหารโดยการกรอง

Concentricycloidea ไมมแขน รปรางเปนแผนกลม มหนามทางเดนอาหารไมสมบรณทางเดนอาหารไมสมบรณอาศยอยในไมทผพง

ไฟลมคอรดาตา (Chordata)ไฟลมคอรดาตา (Chordata)

KeyKey CharacteristicsCharacteristicsKey Key CharacteristicsCharacteristics Chordate EmbryoChordate Embryo

Vertebrate

no vertebrate

ซบไฟลมยโรคอรดาตา (Urochordata)(Urochordata)

ไฟ โ (Urochordata)ซบไฟลมยโรคอรดาตา (Urochordata)

• [Gr. uro = tail, L. chorda = cord] • ระยะตวออนมโนโตคอรดอยทหาง มลกษณะคลายลกออด เมอโตเตม

วยแลวหางจะหายไปพรอมกบโนโตคอรด และเกาะอยกบทมลกษณะคลายถงเบยร

• มระบบไหลเวยนโลหตแบบเปด• สรางสารปกคลมตวทมสารประกอบทเรยกวา ทนซน (tunicin) ซง• สรางสารปกคลมตวทมสารประกอบทเรยกวา ทนซน (tunicin) ซงคลายกบเซลลโลส

Adult vs LarvaAdult vs Larva

• เปนพวกเพศรวม มการสบพนธแบบไมอาศยเพศโดยการแตกหนอ• เปนพวกเพศรวม มการสบพนธแบบไมอาศยเพศโดยการแตกหนอ– แบบไมอาศยเพศ จะเปนแบบแตกหนอ– แบบไมอาศยเพศ ตวออนมเมตามอฟอซส ( i )• เพรยงหวหอม (sea squirt)

ซบไฟลมเซฟาโลคอรดาตา (Cephalochordata)(Cephalochordata)

ไฟ ฟ โ (Cephalochordata)ซบไฟลมเซฟาโลคอรดาตา (Cephalochordata)

• รปรางคลายปลา ใ • หวทายแหลม ลาตวใส แบนดานขาง

• อาศยอยตามพนทราย โดยฝงตวอาศยอยตามพนทราย โดยฝงตว• ในแนวดงและเฉยงเลกนอย• การกนอาหารใชวธการกรอง• ไมมหวใจแตมระบบไหลเวยนโลหต

ซบไฟลมเวอรทบราตา (Vertebrata)ซบไฟลมเวอรทบราตา (Vertebrata)

ไฟ (Vertebrata)ซบไฟลมเวอรทบราตา (Vertebrata)

• ม endoskeleton ไดแก กะโหลกและไขสนหลง ไ • มรยางค 2 ค ไดแก– ครบอกและครบสะโพกในปลาครบอกและครบสะโพกในปลา– ขาคหนาและขาคหลงในสตว

• ระบบไหลเวยนโลหตแบบปด และเลอดมเฮโมโกลบนเปนองคประกอบ• ไ ช ป ส ใ • มขากรรไกรชวยเพมประสทธภาพในการกนอาหาร

• ซบไฟลมเวอรทบราตากลมพวกปลา จดจาแนกได 3 คลาสคอ• ซบไฟลมเวอรทบราตากลมพวกปลา จดจาแนกได 3 คลาสคอ

ปลาไมมขากรรไกร (Agnatha)ปลาไมมขากรรไกร (Agnatha) ป ไ ไ (Agnatha)ปลาไมมขากรรไกร (Agnatha)

• [Gk. a = without; gnath = jaw] ไ ไ • มลกษณะคลายปลาไหล ผวเรยบ ไมมเกลด

• ไมมครบทเปนค มแตครบเดยวไมมครบทเปนค มแตครบเดยว• ม notochord ตลอดชวต• มหวใจ 2 หอง, มอวยวะหายใจไดแก เหงอก

• สตวในกลมนไดแก hagfish และ lamprey

Hagfish LampreyHagfish Lamprey ปลากระดกออน (Chondrichthyes)ปลากระดกออน (Chondrichthyes)

ป (Chondrichthyes)ปลากระดกออน (Chondrichthyes)

• มการพฒนาขากรรไกร• มครบค 2 ค• มเกลด หายใจดวยเหงอกมเกลด, หายใจดวยเหงอก• สตวในกลมนไดแก ฉลามและกระเบน

ปลากระดกแขง (Osteichtyes)ปลากระดกแขง (Osteichtyes)

ป (Osteichtyes)ปลากระดกแขง (Osteichtyes)

• มกระดกแขงและกระเพาะลม (swim bladder)

• มแผน operculum ปดเหงอก• มครบ 2 แบบคอ ครบทมเนอลอมรอบและครบทมกระดกซเลก ๆ• มครบ 2 แบบคอ ครบทมเนอลอมรอบและครบทมกระดกซเลก ๆ

• สตวในกลมนไดแก • สตวในกลมนไดแก – Lobe finned fish เชน ปลาปอด ปลาซลาคานธ– Ray finned fish เชน ปลาดก ปลาชอน ปลาตะเพยน

L b fi d fi hLobe finned fishRay finned fish

• ซบไฟลมเวอรทบราตากลมสตวสเทา จดจาแนกได 4 คลาสคอ• ซบไฟลมเวอรทบราตากลมสตวสเทา จดจาแนกได 4 คลาสคอ

คลาสแอมฟเบย (Amphibia)คลาสแอมฟเบย (Amphibia) ส ฟ (Amphibia)คลาสแอมฟเบย (Amphibia)

• มขา 4 ขา ผวหนงเรยบ ชมชน และไมมเกลด • ผวหนงมตอมชนดตาง ๆ เชน ตอมเมอก ตอมพษ เซลลเมดส

• อวยวะแลกเปลยนแกส ไดแก ปอด เหงอก และผวหนงอวยวะแลกเปลยนแกส ไดแก ปอด เหงอก และผวหนง• มหวใจ 3 หอง• กาจดของเสยในรปยเรย NH3 โดยไต

• เปนกลมเพศแยก มการปฏสนธทงภายนอกและภายใน• ไขมวนหมและมการเจรญเตบโตแบบ metamorphosis• ไขมวนหมและมการเจรญเตบโตแบบ metamorphosis

Order Anura Order Caudata Order ApodaOrder Anura Order Caudata Order Apoda

ภาพ202

ไมมหาง สวนหวมขนาดรวมกบสวน

รปรางยาวสวนหางและขาทามมฉาก

มรปรางคลายงไมมขาสวนหวมขนาดรวมกบสวน

ลาตวมขาขนาดใหญไวสาหรบ

สวนหางและขาทามมฉากอยขางตว

ไมมขา

มขาขนาดใหญไวสาหรบกระโดดกบ (frog)คางคก (toad)

ซาลามานเดอร(salamander)

เขยดง (caecilian)( ) (salamander)

นวต (newt)

คลาสเรปทเลย (Reptilia)คลาสเรปทเลย (Reptilia) ส ป (Reptilia)คลาสเรปทเลย (Reptilia)

• ลาตวมเกลดปกคลมรางกายใ ไ • หายใจดวยปอด ไมมเหงอก

• หวใจ 3 หองยกเวนจระเขหวใจ 3 หองยกเวนจระเข• มไต 1 คกาจดของเสยในรป uric acid สวนใหญ • แยกเพศ ปฏสนธภายใน ไขมเปลอกคลายหนงและมถงนาครา• เปนกลมสตวเลอดเยน (ectothermic) ควบคมอณหภมโดยอาศยพฤตกรรมอาศยพฤตกรรม

โครงสรางของไข• ถงไขแดง (yolk sac)

– ทาหนาทสะสมอาหารใหตวออน• ถงเกบของเสย (allantois)• ถงเกบของเสย (allantois)

– ทาหนาทเกบของเสย• คอเรยน (chorion)

– ทาหนาทแลกเปลยนแกส

Order Testudine Order SphenodonOrder Testudine Order Sphenodon

เตา (turtle) ทอทารา (tuatara)เตา (turtle) ทอทารา (tuatara)Order Squamata Order Crocodilia

ง (snake) และกงกา (lizard) จระเข (crocodile)

คลาสเอวส (Aves)คลาสเอวส (Aves) ส ส (Aves)คลาสเอวส (Aves)

• รยางคขาคหนาพฒนาไปเปนปก เพอใชในการบน • ผวหนงปกคลมดวยขน สวนบรเวณขาจะมเกลด

• หายใจดวยปอดซงมถงลมขนาดใหญหายใจดวยปอดซงมถงลมขนาดใหญ• หวใจ 4 หอง• ไตไมมกระเพาะปสสาวะ กาจดของเสยในรป uric acid

• ไขมไขแดงมากและมเปลอกแขงเนองจากมสวนประกอบของแคลเซยม

คลาสแมมมาเลย (Mammalia)คลาสแมมมาเลย (Mammalia)

ส (Mammalia)คลาสแมมมาเลย (Mammalia)

• ลาตวปกคลมดวยขน (hair) • มตอมนานม

• มฟนเจรญดและมหลายรปแบบมฟนเจรญดและมหลายรปแบบ เพอทาหนาทตาง ๆ กนๆ• มสมองพฒนาด

Monotreme Marsupial PlacetalMonotreme Marsupial Placetal

ออกลกเปนไข มถงหนาทอง เปนพวกทมรกแท ตวออนออกลกเปนไข มถงหนาทอง เปนพวกทมรกแท ตวออนเจรญอยภายในรางกาย

เอกสารอางอง(References)เอกสารอางอง(References)• Mader, SS. 2008. Biology. 9th ed. NY. McGraw‐Hill.

R PH d J h GB 2002 Bi l 6th d• Raven, PH. and Johnson, GB. 2002. Biology. 6th ed. NY. McGraw‐Hill.

• Hickman,  CP., Roberts, LS. and Larson, A. 2003. Animal Diversity 3rd ed NY McGraw‐HillAnimal Diversity. 3 ed. NY. McGraw Hill.

• Enger, ED., Ross, FC. and Bailey, DB. 2007. Concepts i i l 12th d G illin Biology. 12th ed. NY. McGraw‐Hill.