View
601
Download
2
Category
Preview:
Citation preview
1
OCENA UŻYTKOWANIA ŚRODKÓW TRANSPORTU
DROGOWEGO
2
Użytkowanie środka transportu – jest to jego wykorzystywanie zgodnie z przeznaczeniem wtedy i tylko wtedy gdy pojazd jest pośrednikiem działania w łańcuchu działania.
£ = <x,y,z>
X – podmiot działaniaY – pośrednik działaniaZ – przedmiot działania
Jeżeli wyróżniony obiekt, np. pojazd (P), spełnia w łańcuchu działania rolę narzędzia środka technicznego (Y), to takie działanie nazywamy użytkowaniem tego obiektu [1].
Y = P ZX
1
[1] Bronisław Słowinski „Inżynieria Eksploatacji Maszyn” Wydawnictwo Politechniki Koszalinskiej str. 25 Ocena użytkowania środków transportu drogowego
3
PRZYKŁAD:
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
4
CEL ANALIZY UŻYTKOWANIA
• Analiza użytkowania pozwala ocenić czy realizowane w przedsiębiorstwie procesy transportowe oraz sposób
wykorzystywania środków transportu są właściwe.
• Zebrane podczas analizy informację pozwolą nam także ocenić, czy dany pojazd jest w stanie prawidłowo
realizować powierzone mu zadania oraz porównać różne środki transportu między sobą w celu wyboru
najlepszego z nich.
• Do prawidłowej analizy/ oceny użytkowania niezbędne jest wykorzystanie określonych wskaźników opisanych w
dalszej części prezentacji [2].
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
5
Klasyfikacje użytkowania pojazdów uzależnia się od:Budowy i przeznaczenia pojazdu,Celu i podmiotu działania.W przypadku ogólnym wyróżniamy podstawowe rodzaje użytków: Przewozy pasażerskie (środki transportu PKS), Przewozy towarowe (samochody ciężarowe), Przewozy indywidualne (taksówki, pojazdy osobowe,
prywatne), Specjalne (pojazdy specjalnego przeznaczenia
wykorzystywane jako środki transportu oraz stanowiska pracy urządzeń dodatkowych).
W zakresie przewozów towarowych wyróżniamy: Przewóz ładunków drobnych, Przewóz ładunków masowych [3].
KLASYFIKACJE UŻYTKOWANIA
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
6
Rozwinięcie klasyfikacji stanów użytkowania zależy od tego jakie się chce uwzględnić czynniki organizacyjne procesu użytkownia pojazdów
Podstawowa klasyfikacja stanów użytkowania pojazdów:
- Przestoje
-Przestoje organizacyjne celowe (np. garażowanie itp.)
-Przestoje nieplanowane (obciążają one czas pracy pojazdu- ale nie realizuje się celu)
użytku
- Przeładunek
- Jazda jałowa
- Jazda zładunkiem
7
PODSTAWOWY MODEL PROCESU UŻYTKOWANIA Z STANEM OBSŁUGIWANIA
Stan postojów w systemie
użytkowania
Stan jazdy z ładunkiem
Stan postoju pod za lub
wyładunkiem
Stan jazdy bez ładunku
Stan postojów w systemie
obsługiwania
Na podstawie powyższej klasyfikacji stanów użytkowania można zdefiniować zbiór charakterystyk ilościowych
8
Charakterystyki ilościowe użytkowania pojazdów charakterystyka sprawności użytkowania poj. w czasie charakterystyka intensywności użytkowania poj. w czasie charakterystyka intensywności pracy wyróżnione ze względu na wykonaną
pracę przewozową
JEDNAK PODSTAWOWYM NARZĘDZIEM DECYDUJĄCYM O EFEKTYWNOŚCI UŻYTKOWANIA JEST
- rachunek kosztów własnych użytkowania pojazdu -
Na koszty te składają się:─ koszty zależne od czasu użytkowania Ct
(płace kierowcy, koszty zużycia pojazdu, koszty garażowania)
─ koszty zależne od wykonanej drogi przez pojazd CL
(koszty zużycia materiałów pędnych i smarów, płaca kierowcy)
─ koszty zależne od wykonanej pracy przewozowej CQ
(koszty zużycia materiałów pędnych i smarów, koszty zużycia pojazdu)
NA OCENĘ UŻYTKOWANIA ŚRODKÓW TRANSPORTU SKŁADAJĄ SIĘ:
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
9
Zbiór charakterystyk ilościowych użytkowania opisuje trójka parametrów [3]:
< L, Tu, Qm>
gdzie: L – wielkość przebytej przez pojazd drogi w danym stanie użytkowania,Tu – czas przebywania pojazdu w danym stanie użytkowania,Qm – ciężar przemieszczanego przez pojazd ładunku.
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
10
W okresie eksploatacji pojazd przebywa w poszczególnych stanach odpowiednio przez następujące przedziały czasu [3]:
Tu (t) – w systemie użytkowania,
T0 (t) – w systemie obsługiwania,
Tu11 (t) – w stanie oczekiwania na użytkowanie (przestoju),
Tu12 (t) – w stanie postoju pod za- lub wyładunkiem,
Tu21 (t) – w stanie jazdy jałowej (bez ładunku),
Tu22 (t) – w stanie jazdy z ładunkiem,
Tu20 (t) – w stanie jazdy,
Tp (t) – w stanie pracy.
CHARAKTERYSTYKI SPRAWNOŚCI UŻYTKOWANIA POJAZDÓW W CZASIE
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
11
Współczynnik gotowości kg(t) – podstawowa eksploatacyjna miara sprawności użytkowania pojazdu, uwzględniająca jego niezawodność oaz niezawodność systemu [3].
gdzie:Tu(t) – czas przebywania pojazdu w systemie użytkowania,T0(t) – czas przebywania pojazdu w systemie obsługiwania.
Czas pracy pojazdu Tp(t):
Tp(t) = Tu12(t) + Tu21(t) + Tu22(t)
gdzie:Tu12 (t) – czas przebywania pojazdu w stanie postoju pod za- lub wyładunkiem,Tu21 (t) – czas przebywania pojazdu w stanie jazdy jałowej (bez ładunku),Tu22 (t) – czas przebywania pojazdu w stanie jazdy z ładunkiem.
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
12
gdzie:Tu12(t) – czas przebywania pojazdu w stanie postoju pod za- lub wyładunkiem,T0(t) – czas przebywania pojazdu w systemie obsługiwania.
Udział postojów pojazdu pod załadunkiem i wyładunkiem określa wskaźnik kp12(t) [3]:
Wskaźnik wykorzystania czasu pracy kp20(t):
gdzie:Tu20 (t) – czas przebywania pojazdu w stanie jazdy,
Tp (t) – czas przebywania pojazdu w stanie pracy.[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
13
Sprawność wykorzystania pojazdu do pracy określa [3]:- Współczynnik wykorzystania pojazdu technicznie sprawnego
kup(t):
- Współczynnik wykorzystania pojazdu kp(t):
Wskaźnik pozwalający ocenić wpływ niezawodności pojazdu na stopień jego wykorzystania:
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
14
Średni dobowy czas pracy pojazdu TDp:
gdzie:Tp(t) – czas przebywania pojazdu w stanie pracy,Dp(t) – liczba dni pracy pojazdu w okresie t.
Średni dobowy czas jazdy pojazdu TD20:
lub
gdzie:Tu20(t) – czas przebywania pojazdu w stanie jazdy,Dp(t) – liczba dni pracy pojazdu w okresie t,kp20(t) – wskaźnik wykorzystania czasu pracy.
CHARAKTERYSTYKI INTENSYWNOŚCI UŻYTKOWANIA POJAZDÓW W CZASIE
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
15
Średnia prędkość techniczna pojazdu V:
gdzie:L(t) – droga przebyta przez pojazd,Tu20(t) – czas przebywania pojazdu w stanie jazdy.
Średnia prędkość eksploatacyjna pojazdu Ve:
lub
gdzie:kp20(t) – wskaźnik wykorzystania czasu pracy,Tp(t) – czas przebywania pojazdu w stanie pracy.
CHARAKTERYSTYKI INTENSYWNOŚCI UŻYTKOWANIA POJAZDÓW W CZASIE
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
16
Wskaźnik intensywności użytkowania αu pojazdu technicznie sprawnego [3]:
gdzie:L(t) – droga przebyta przez pojazd,Tu(t) – czas przebywania pojazdu w systemie użytkowania.
Wskaźnik intensywności użytkowania αe (intensywność eksploatacji):
gdzie:Tu(t) – czas przebywania pojazdu w systemie użytkowania,T0(t) – czas przebywania pojazdu w systemie obsługiwania.
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
17Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
CHARAKTERYSTYKI INTENSYWNOŚCI PRACY POJAZDU WYRRÓŻNIONE ZE WZGLĘDU NA WYKONANĄ PRACĘ PRZEWOZOWĄ
18Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
CHARAKTERYSTYKI INTENSYWNOŚCI PRACY POJAZDU WYRRÓŻNIONE ZE WZGLĘDU NA WYKONANĄ PRACĘ PRZEWOZOWĄ
19
- Dynamiczny wskaźnik wykorzystania ładowności kQ22(t) [3]:
gdzie:L22(t) – łączna długość drogi przebytej z ładunkiem,
– wykonana praca przewozowa, – ładowność nominalna pojazdu.
- Średnia wartość przewożonego ładunku E(Qpm):
Z powyższych zależności uzyskujemy:
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
20
Średnia wydajność pracy przewozowej [3]:
Średnia wydajność użytkowania pojazdu technicznie sprawnego:
lub
MIARY WYDAJNOŚCI POZWALAJĄCE OCENIĆ ILOŚCI WYKONANEJ PRACY PRZEWOZOWEJ W JEDOSTCE CZASU
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
21
Średnia wydajność użytkowania pojazdu αQe równoważna średniej wydajności eksploatacji [3]:
[3] Hebda M., Mazur T., Podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych : podręcznik akademicki,Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1984
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
22Ocena użytkowania środków transportu drogowego
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
Elastyczność systemu transportowego Et - wskaźnik mówiący o spełnieniu wymagań przewozowych przez danego przewoźnika [2].
gdzie:ws - liczba spełnionych wymagańwt - liczba wymagań transportowych
Zastosowanie : eliminacja najsłabszych podwykonawców oraz nagradzanie najlepszych.
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
23Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
Niezawodność taboru przewoźnika Nt - wskaźnik charakteryzujący procent terminowo wykonanych przewozów [2].
gdzie:pt - liczba terminowo wykonanych przewozówppsp - liczba przewozów surowców i produktów
Zastosowanie: bieżąca kontrola przewoźnika oraz podjęcie działań mające na celu zwiększenie niezawodności.
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
24Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
Czas trwania kursu th na trasie h - czas od chwili wyjazdu środka transportowego z punktu początkowego do chwili jego przejazdu do punktu końcowego [2].
gdzie:tjh- czas pojazdu w ruchutwh - czas przeznaczony na oczekiwania operacyjne
25Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
26Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
27Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
28Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
29Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
30Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
31Ocena użytkowania środków transportu drogowego
[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
WSKAŹNIKI UMOŻLIWIAJĄCĘ OCENĘ ŚRODKÓW TRANSPORTU
32
KORZYŚCI Z PRZEPROWADZENIA ANALIZY UŻYTKOWANIA
Regularne śledzenie i analizowanie wybranych wskaźników umożliwia:
• szybką identyfikację ewentualnych zagrożeń systemu,• podjęcie szybkich środków zapobiegawczych,• wskazanie obszarów systemu możliwych do poprawy, • wskazanie kierunków dalszego rozwoju systemu transportowego,• porównywanie ze sobą różnych środków transportu
w celu identyfikacji najlepszego z nich [2].[2] Stajniak M., Hajdul M., Foltyński M., Krupa A., Transport i Spedycja, Biblioteka Logistyka, Poznań 2008
Ocena użytkowania środków transportu drogowego
33
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ
Recommended