บทที 2 แนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัย ... ·...

บทท� 2 แนวคด ทฤษฎและงานวจยท�เก�ยวของ

การวจยคร� งน� ผวจยไดทาการศกษาเร�อง “ความเปนจรงกบความคาดหวงของประชาชนท�มตอการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบลตะปอน อาเภอขลง จงหวดจนทบร” ซ� งไดรวบรวมแนวคด ทฤษฎและงานวจยท�เก�ยวของ นามาใชเปนแนวทางในการศกษาดงตอไปน�

1. การปกครองทองถ�นในรปแบบองคการบรหารสวนตาบล 1.1 ความหมายของการปกครองทองถ�น 1.2 ความเปนมาขององคการบรหารสวนตาบล 1.3 อานาจหนาท�ของสภาองคการบรหารสวนตาบล 1.4 อานาจหนาท�ของคณะผบรหารองคการบรหารสวนตาบล 1.5 การหมดสมาชกภาพของสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล 1.6 คณะผบรหารองคการบรหารสวนตาบลพนจากตาแหนง 1.7 อานาจหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบล 1.8 การกากบดแลองคการบรหารสวนตาบล 1.9 พนกงานสวนตาบล 1.10 โครงสรางการแบงสวนบรหารในองคการบรหารสวนตาบล 2. หลกการบรหารกจการบานเมองและสงคมท�ด 2.1 ความหมายของการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด 2.2 ความเปนมาของหลกการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด 2.3 ธรรมาภบาลและการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด 2.4 ความสาคญของธรรมาภบาลและการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด 3. การใหบรการสาธารณะ 3.1 ความหมายของบรการสาธารณะ 3.2 เปาหมายของการใหบรการสาธารณะ 3.3 หลกสาคญในการจดบรการสาธารณะ 4. แนวคดทฤษฎเก�ยวกบการบรหาร 4.1 ความหมายของการบรหาร 4.2 ความหมายและลกษณะของประสทธภาพในการบรหาร 4.3 ความสาคญของการบรหาร 4.4 กระบวนการบรหาร

8

5. ความคาดหวง 5.1 ความหมายของความคาดหวง 5.2 ความคาดหวงในการจงใจของ Porter and Lawler 5.3 ปจจยท�ทาใหความคาดหวงแตกตางกน 6. บรบทขององคการบรหารสวนตาบลตะปอน อาเภอขลง จงหวดจนทบร 6.1 ขอมลท�วไปและขอมลพ�นฐานท�สาคญขององคการบรหารสวนตาบลตะปอน 7. งานวจยท�เก�ยวของ 7.1 งานวจยในประเทศ 7.2 งานวจยตางประเทศ การปกครองทองถ�นในรปแบบองคการบรหารสวนตาบล การปกครองทองถ�นท�จะกลาวตอไปน� เปนองคกรปกครองสวนทองถ�นในรปแบบท�เปนการปกครองตนเองตามพระราชบญญตกาหนดแผนและข�นตอนกระจายอานาจท�มความอสระ ในการปกครองตนเองภายใตการกากบดแล และการตรวจสอบขององคกรกลาง ในความหมาย ของนกวชาการไดใหความหมายไวท�แตกตางกนออกไป ดงน� ความหมายของการปกครองทองถ�น ปรญญา เทวานฤมตรกล (2544 : 33) กลาววา การปกครองสวนทองถ�น หมายถง การปกครองท�ประชาชนมสทธในการปกครองตนเองในเร�องของทองถ�น โดยรฐมหนาท�ท�ตองใหความเปนอสระแกประชาชนในการปกครองตนเองในระดบทองถ�น หรอเรยกวา การกระจายอานาจจากสวนกลางใหทองถ�น แตการใหความเปนอสระน� มขอจากดภายใตรฐธรรมนญ มาตรา 1 ซ� งบญญตวา ประเทศเปนอนหน� งอนเดยวแบงแยกมได การใหมอสระในการปกครองตนเองของทองถ�น ซ� งมอาจใหความเปนอสระถงขนาดใหแยกเปนรฐอสระหรอเปนแบบมลรฐได พวงทอง โยธาใหญ (2545 : 9) กลาววา การปกครองทองถ�น หมายถง การปกครอง ท�รฐบาลกลางมอบอานาจใหประชาชนดาเนนการปกครองตนเอง โดยใหมหนวยการปกครองทองถ�นทาหนาท�เก�ยวกบการพฒนา และใหบรการประชาชนในเขตพ�นท�องคกรหนวยการปกครองทองถ�นใหมอานาจในการกาหนดนโยบาย ตดสนใจ และดาเนนการภายใตขอบเขตของกฎหมายท�กาหนดภายในทองถ�นของตนเองเทาน�น และหนวยการปกครองทองถ�นน�ตองอยในความดแลของรฐบาลกลาง รสคนธ รตนเสรมวงศ (2546 : 15) กลาววา การปกครองทองถ�น หมายถง ประชาชนในทองถ�นซ� งมอานาจปกครองตนเอง ตามท�ไดรบการกระจายอานาจจากรฐบาล ดาเนนการปกครองตนเองโดยจดต�งองคกรข�นมาใชอานาจแทนประชาชน เรยกวา องคกรปกครองสวนทองถ�น ซ� งเปนตวแทนของประชาชนในทองถ�น เปนผบรหารทองถ�นตามเจตนารมณของประชาชนในทองถ�นอยางเปนอสระ ภายใตกรอบนโยบาย กฎหมาย และการกากบดแลของรฐ

9

สถาบนพระปกเกลา (2548 : 1) ใหความหมายไววา การปกครองท�รฐบาลกลางใหอานาจหรอกระจายอานาจไปใหหนวยงานการปกครองทองถ�นเพ�อเปดโอกาสใหประชาชนในทองถ�น ไดมอานาจในการปกครองรวมกน การบรหารงานของทองถ�นมการจดเปนองคการ โดยมตวแทนซ� งประชาชนเลอกต�งข�นมาท�งหมดหรอบางสวน ท�งน� มความเปนอสระในการบรหารงาน แตรฐบาลตองกากบดแลดวยวธตางๆ ตามความเหมาะสม วรนทร พลสนอง (2552 : 11) กลาววาการปกครองทองถ�น หมายถง การปกครองระดบรองของรฐ ซ� งรฐจดต�งข�นเพ�อกระจายอานาจการปกครองท�งทางการเมองและการบรหารใหประชาชนในทองถ�นจดการปกครอง และดาเนนการบางอยางเพ�อแกไขปญหาและสนองตอบความตองการของตนเองโดยอานาจอสระในการปกครองตนเองสามารถกาหนดนโยบายและการบรหารงาน ใหเปนไปตามนโยบายหรอความตองการของตนเองภายใตขอบเขตของกฎหมายวาดวยอานาจสงสดของประเทศโดยมองคการท�มาจากการเลอกต�งของประชาชนในทองถ�นเปนผปฏบตหนาท�ตามความมงหมายของทองถ�นน�นๆ จากคานยามหรอความหมายของคาวา การปกครองทองถ�น พอสรป การปกครองทองถ�น หมายถง การปกครองท�รฐบาลกลางมอบอานาจใหประชาชนดาเนนการปกครองตนเองโดยใหมหนวยการปกครองทองถ�นทาหนาท�ท�เก�ยวกบการบรหารพฒนา และใหบรการประชาชนในเขตพ�นท�องคกรหนวยการปกครองทองถ�นดงกลาวน� มอานาจในการกาหนดนโยบาย ตดสนใจและดาเนนกจกรรมภายใตขอบเขตของกฎหมายท�กาหนดภายในทองถ�นของตนเทาน�นและหนวยการปกครองทองถ�นน�ตองอยในความดแลของรฐบาลกลาง

ความเปนมาขององคการบรหารสวนตาบล

สภาตาบลไดจดต�งข�นตามคาส�งกระทรวงมหาดไทยท� 222/2499 ลงวนท� 8 มนาคม 2499 เร�อง ระเบยบบรหารราชการสวนตาบลและหมบานโดยมวตถประสงคท�จะเปดโอกาสใหราษฎรไดเขามามสวนรวมในการบรหารงานของตาบลและหมบานทกอยางเทาท�จะเปนประโยชนแกทองถ�นและราษฎรเปนสวนรวมซ� งจะเปนแนวทาง นาราษฎรไปสการปกครองระบอบประชาธปไตย พ.ศ.2537 ไดมการประกาศใชพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ.2537 เปนกฎหมายท�ใชจดระเบยบการบรหารงานในตาบลแทนประกาศคณะปฏวต ฉบบท� 326 ลงวนท� 13 ธนวาคม 2515 นบต�งแต พ.ร.บ.สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ.2537 มผลบงคบใชเม�อวนท� 2 มนาคม 2538 ทาใหมการปรบฐานะการบรหารงานระดบตาบล โดยเฉพาะการเปล�ยนแปลง รปโฉมใหมของสภาตาบลท�วประเทศโดยแบงออกเปน 2 รปแบบดงน� (โกวทย พวงงาม. 2542 : 169) 1. รปแบบ “สภาตาบล” ไดรบการยกฐานะเปนนตบคคล อนไดแก สภาตาบลท�มรายไดโดยไมรวมเงนอดหนนต�ากวา 150,000 บาท

10

2. รปแบบ “ องคการบรหารสวนตาบล” ( อบต. ) โดยต�งข�นจากสภาตาบลท�มรายได (โดยไมรวมเงนอดหนน)ในปงบประมาณท�ลวงมาตดตอกนสามปเฉล�ยไมต�ากวาปละ 150,000 บาท ไดรบการยกฐานะเปนองคการบรหารสวนตาบลมฐานะเปนนตบคคล และเปนราชการบรหารในสวนทองถ�น (มาตรา 43) หลกเกณฑท�กาหนดใหอานาจสภาตาบลเปนองคการบรหารสวนตาบลน�น ตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 กาหนดวา ถาสภาตาบลท�มรายได โดยไมรวมเงนอดหนนในปงบประมาณท�ลวงมาตดตอกนสามป เฉล�ยไมต�ากวาปละหน�งแสนหาหม�นบาทถวน อาจจดต�งเปนองคการบรหารสวนตาบลได โดยเปนประกาศของกระทรวงมหาดไทยและใหประกาศในราชกจจานเบกษาในประกาศน�นใหระบช�อ และเขตขององคการบรหารสวนตาบล ไวดวยองคการบรหารสวนตาบล ใหพนจากอานาจแหงสภาตาบลนบแตวนท�กระทรวงมหาดไทยไดประกาศจดต�งข�นเปนองคการบรหารสวนตาบลและประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป และขอใหโอนบรรดางบประมาณ ทรพยสน สทธZ สทธเรยกรองหน� และเจาหนาท�ของสภาตาบลไปเปนขององคการบรหารสวนตาบล โครงสรางองคการบรหารสวนตาบลปจจบน มลกษณะโครงสรางท�มท�งฝายนตบญญตและฝายบรหาร ซ� งเกดข�นตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ.2537 (แกไขเพ�มเตม ฉบบท� 4 พ.ศ.2546) ทาใหโครงสรางของสภาองคการบรหารสวนตาบลและคณะ ผบรหารองคการบรหารสวนตาบล มดงน� 1. โครงสรางสภาองคการบรหารสวนตาบลประกอบดวยสมาชกหมบานๆ ละ 2 คน องคการบรหารสวนตาบลใดม 1 หมบาน ใหมสมาชก 6 คน องคการบรหารสวนตาบลใดม 2 หมบาน ใหมสมาชกหมบานละ 3 คน 2. โครงสรางคณะผบรหารองคการบรหารสวนตาบลประกอบดวย นายกองคการบรหารสวนตาบล 1 คน และรองนายกองคการบรหารสวนตาบล 2 คน โดยสภาองคการบรหารสวนตาบลเปนผเลอกต�งแลวเสนอใหนายอาเภอแตงต�ง 3. ถาองคการบรหารสวนตาบลใดมจานวนประชากรท�งหมดไมถงสองพนคน ท�งเปนเหตใหไมสามารถท�จะดาเนนการบรหารงานพ�นท�น�นใหมประสทธภาพในลกษณะขององคการบรหารสวนตาบลไดหรอองคการบรหารสวนตาบลไดจดต�งข�นเปนเทศบาลใหกระทรวงมหาดไทยประกาศยบองคการบรหารสวนตาบลตามมาตรา 41 และ 42 วรรคสองและวรรคสาม อานาจหนาท�ของสภาองคการบรหารสวนตาบล 1. ใหความเหนชอบแผนพฒนาตาบลเพ�อเปนแนวทางในการบรหารกจการขององคการบรหารสวนตาบล 2. พจารณาและใหความเหนชอบรางขอบญญตองคการบรหารสวนตาบลรางขอบญญตงบประมาณรายจายประจาปและรางขอบญญตงบประมาณรายจายเพ�มเตม

11

3. ควบคมการปฏบตงานของคณะผบรหารใหเปนไปตามนโยบายและแผนพฒนาตาบล และกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบของทางราชการ อานาจหนาท�ของคณะผบรหารองคการบรหารสวนตาบล 1. บรหารกจการขององคการบรหารสวนตาบลเปนไปตามมตขอบญญต และแผนพฒนาตาบลและรบผดชอบการบรหารกจการขององคการบรหารสวนตาบลตอสภาองคการบรหารสวนตาบล 2. จดทาแผนพฒนาตาบลและงบประมาณรายจายประจาป จดทาแผนพฒนาตาบลและจดงบประมาณรายจายประจาปเพ�อเสนอใหสภา องคการบรหารสวนตาบลพจารณาใหความเหนชอบ 3. รายงานผลการปฏบตงานและการใชจายเงนใหสภาองคการบรหารสวนตาบลทราบอยางนอยปละสองคร� ง 4. ปฏบตหนาท�อ�นๆ ตามท�ทางราชการมอบหมาย การหมดสมาชกภาพของสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบล 1. องคการบรหารสวนตาบลหมดวาระหรอยบสภา 2. ตาย 3. ลาออกตอนายอาเภอ 4. มสวนไดเสยโดยตรงหรอโดยออมในสญญาขององคการบรหารสวนตาบล หรอกจการท�ทาใหองคการบรหารสวนตาบลน�น 5. ขาดคณสมบตในการเปนสมาชก 6. ไมอยในหมบานท�ไดรบการเลอกต�งตดตอกน 6 เดอน 7. ขาดประชมสภาองคการบรหารสวนตาบลตดตอกน 3 คร� งโดยไมมเหตผลสมควร 8. สมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลมมตใหออก เพราะทาตวเสยหายหรอทาใหประชาชนเสยประโยชน 9. ราษฎรผมสทธเลอกต�งลงคะแนนใหสมาชกสภาหรอผบรหารออกจากตาแหนงได ตามรฐธรรมนญมาตรา 286

คณะผบรหารองคการบรหารสวนตาบลพนจากตาแหนง 1. ถงคราวตองออกตามอายของสภาองคการบรหารสวนตาบล 2. สภาองคการบรหารสวนตาบลมมตใหพนจากตาแหนงดวยคะแนนไมนอยกวาสองในสามของจานวนสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลท�มอย 3. ความเปนนายกองคการบรหารสวนตาบลส�นสดลง 4. ลาออก 5. มการยบสภาองคการบรหารสวนตาบล

12

6. ผวาราชการจงหวดส�งใหคณะผบรหารพนจากตาแหนง 7. สภาองคการบรหารสวนตาบลมมตไมรบหลกการขอบญญตงบประมาณรายจายประจาปหรอรางขอบญญตงบประมาณรายจายเพ�มเตม 8. สมาชกภาพของสมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลส�นสดลงพรอมกน

อานาจหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบล

พระราชบญญตสภาตาบล และองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 ไดกาหนดอานาจหนาท�ขององคการบรหารสวนตาบล ไวดงน� 1. มอานาจหนาท�ในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม 2. มอานาจหนาท�ท�จะตองทาในเขตองคการบรหารสวนตาบล ดงตอไปน� 2.1 จดใหมและบารงรกษาทางน�าและทางบก 2.2 รกษาความสะอาดของถนน ทางน� า ทางเดน และท�สาธารณะรวมท�งกาจดมลฝอย และส�งปฏกล 2.3 ปองกนโรคและระวงโรคตดตอ 2.4 ปองกนและบรรเทาสาธารณภย 2.5 สงเสรมการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม 2.6 สงเสรมการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอายและผพการ 2.7 คมครอง ดแล และบารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและส�งแวดลอม 2.8 บารงรกษาศลปะ จารตประเพณ ภมปญญาทองถ�น และวฒนธรรมอนดของทองถ�น 2.9 ปฏบตหนาท�อ�นตามท�ทางราชการมอบหมาย องคการบรหารสวนตาบลอาจจดทากจกรรมในเขตองคการบรหารสวนตาบลไดดงตอไปน� 1. ใหมน�าเพ�ออปโภค บรโภค และการเกษตร 2. ใหมและบารงการไฟฟาหรอแสงสวางโดยวธอ�น 3. ใหมและบารงรกษาทางระบายน�า 4. ใหมและบารงสถานท�ประชม การกฬา การพกผอนหยอนใจ และสวนสาธารณะ 5. ใหมและสงเสรมกลมเกษตรกรและกจการสหกรณ 6. สงเสรมใหมอตสาหกรรมในครอบครว 7. บารงและสงเสรมการประกอบอาชพของราษฎร 8. การควบคมดแล และรกษาทรพยสนอนเปนสาธารณะสมบตของแผนดน 9. หาผลประโยชนจากทรพยสนขององคการบรหารสวนตาบล

13

10. ใหมตลาด ทาเทยบเรอ และทาขาม

11. กจการเก�ยวกบการพาณชย 12. การทองเท�ยว

13. การผงเมอง

การกากบดแลองคการบรหารสวนตาบล

1. นายอาเภอกากบดแลการปฏบตงานขององคการบรหารสวนตาบลใหเปนไปตาม

กฎหมาย 2. ผวาราชการจงหวดมอานาจส�งใหยบสภาองคการบรหารสวนตาบลได หากมการกระทา

เปนการฝาฝนตอความสงบเรยบรอย หรอไมชอบดวยกฎหมายของสมาชกองคการบรหารสวนตาบล

3. ผวาราชการจงหวดมอานาจส�งผบรหารท�งคณะหรอบางคนพนจากตาแหนงเม�อเหนวา

มการกระทาฝาฝนตอความสงบเรยบรอย หรอเปนการกระทาท�ไมชอบดวยกฎหมาย

พนกงานสวนตาบล

พนกงานสวนตาบล คอ บคลากรหลกท�ทางานหรอทาหนาท�ใหองคการบรหารสวนตาบล

ถอเปนขาราชการประจาขององคการบรหารสวนตาบล จดเปนพนกงานสวนทองถ�น คลายพนกงาน

เทศบาล นอกจากน�นจะเปนลกจางขององคการบรหารสวนตาบล ซ� งมท�งลกจางประจาและลกจาง

ช�วคราว ข�นอยกบเง�อนไขของระเบยบกระทรวงมหาดไทยในการมลกจาง นอกจากน� เพ�อประโยชน

ในการดาเนนกจการองคการบรหารสวนตาบล อาจขอใหมขาราชการ พนกงาน หรอลกจางหนวยงาน

ราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานการบรหารราชการสวนทองถ�นไปดารงตาแหนง

หรอปฏบตกจการขององคการบรหารสวนตาบลเปนการช�วคราวไดโดยไมขาดจากตนสงกดเดม

ท�งน� ใหสวนราชการจงหวดเปนผมอานาจอนญาตไดตามความจาเปน และในกรณท�เปนขาราชการ

ซ� งไมอยในอานาจของผวาราชการจงหวด ใหกระทรวงมหาดไทยทาความตกลงกบหนวยงาน

ตนสงกดกอนแตงต�ง

โครงสรางขององคการบรหารสวนตาบล นอกจากท�กลาวไวแลววามสภาองคการบรหาร

สวนตาบล และคณะกรรมการบรหารองคการบรหารสวนตาบลแลว กยงมฝายประจาท�เปนกลไก

ชวยบรหารและดาเนนการ น�นกคอ พนกงานสวนตาบล (ตามพระราชกฤษฎกา) และอาจจดแบง

การบรหารออกเปน

1. สานกงานปลดองคการบรหารสวนตาบล

2. สวนตางๆ ท�องคการบรหารสวนตาบลไดต�งข�น

3. พนกงานสวนตาบล

14

โครงสรางการแบงสวนบรหารในองคการบรหารสวนตาบล การแบงสวนบรหารในองคการบรหารสวนตาบล ข�นอยกบระดบช�นขององคการบรหารสวนตาบล ซ� งกรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย ไดกาหนดข�นเพ�อความเหมาะสมกบภารกจโดยไดแบงสวนบรหารในองคการบรหารสวนตาบลอยางนอยออกเปน 3 สวนคอ 1. สานกงานปลดองคการบรหารสวนตาบล ซ� งจะตองมตาแหนงปลดองคการบรหารสวนตาบล ทาหนาท�เปนหวหนาสานกงานองคการบรหารสวนตาบล 2. สวนการคลง ซ� งจะตองมหวหนาสวนการคลง หรอเจาหนาท�การเงนและบญช 3. สวนโยธา ซ� งจะตองมหวหนาสวนโยธา หรอนายชางโยธา เปนตน

หลกการบรหารกจการบานเมองและสงคมท�ด

เพ�อใหการปฎบตงานของสวนงานราชการตอบสนองตอการพฒนาประเทศ และใหบรการแกประชาชนไดอยางมประสทธภาพย�งข�น ซ� งการบรหารราชการและการปฏบตหนาท�ของสวนราชการตองใชวธการบรหารจดการบานเมองท�ด เพ�อใหการบรหารราชการแผนดนเปนไปเพ�อประโยชนสขของประชาชนเกดผลสมฤทธZ ตอภารกจของรบ มประสทธภาพ เกดความคมคาในเชงธรกจของรฐ ลดข�นตอนการปฏบตงานท�เกนความจาเปน และประชาชนไดรบการอานวยความสะดวกและไดรบการตอบสนองความตองการ รวมท�งมการประเมนผลการปฏบตราชการอยางสม�าเสมอ

ความหมายของการบรหารกจการบานเมองและสงคมท�ด

มคาศพทท�ใชกนอยหลายคาท�หมายถงส� งเดยวกนไดแก ธรรมาภบาล การปกครองท�ด ธรรมรฐ การบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด แตตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด พ.ศ.2542 จะใชคาวา “การบรหารกจการบานเมอง และสงคมท�ด” สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2544 : 58) ไดใหคาจากดความ ธรรมาภบาล หรอระบบการบรหารกจการบานเมองท�ด หมายถง แนวทางการจดระเบยบเพ�อใหสงคมของประเทศ ท�งภาครฐ ภาคธรกจเอกชน และภาคประชาชน สามารถอยรวมกนไดอยางสงบสข และต�งอยในหลกความถกตอง เปนธรรมตามหลกพ�นฐานบรหารกจการบานเมองและสงคมท�ด สมศกดZ คงเท�ยง (2545 : 146) ใหความหมายของคาวา ธรรมรฐ (Good Governance) หมายถง การบรหารโดยมงผลสมฤทธZ หรอการบรหารอยางมวสยทศน และเนนการทางานตอบสนองประชาชนมระบบการทานท�มความโปรงใส สทศนา สทธกลสมบต (ออนไลน : 2550) กลาววา ธรรมาภบาล (Good Governance) แมจะมความดเลศแคไหนกตามแตกยากท�จะกระทาลงใหสาเรจไดครบทกหลกการ กอนท�จะมาใหความ

15

สนใจการพฒนาดานการบรหารและการจดการน�น ควรใหความสาคญกบการพฒนาทรพยากรมนษยกอนท�จะนาไปสการพฒนาดานอ�นๆ การพฒนางานใดๆ ตองพฒนาท�อดมการณอนเปนจดมงหมายของการกระทาท�แทจรง จากท�กลาวมาขางตนพอสรปไดวา การบรหารกจการบานเมองท�ดและสงคมท�ด หมายถง

แนวทางในการจดระเบยบเพ�อใหสงคมของประเทศท�งภาครฐ ภาคธรกจ เอกชนและภาคประชาชน

สามารถอยรวมกนไดอยางสงบสข และต�งอยในความถกตองเปนธรรม ตามหลกพ�นฐานการบรหาร

กจการบานเมองท�ด

ความเปนมาของหลกการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด

แนวคดเร�องการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ดไมใชเร�องใหม แตเปนการสะสม

ความรท�เปนวฒนธรรมในการอยรวมกนเปนสงคมของมวลมนษยนบเปนพนๆ ป ซ� งเปนหลกการ

เพ�อความอยรวมกนในบานเมองและสงคมอยางสงบสข สามารถประสานประโยชนและคล�คลายปญหา

ขอขดแยงโดยสนตวธและสงคมมการพฒนาท�ย �งยน (สานกงานอยการสงสด. ออนไลน. 2550)

สาเหตหลกท�ผลกดนใหกระแสการปฏรปเกดข�นอยางตอเน�องไดแก

1. ภาครฐในโลกยคใหมตองปรบลดบทบาทจากผปกครองเปนผใหบรการและธารงรกษา

ความเปนธรรมในสงคมภาคประชาชนและภาคเอกชน มบทบาทในการบรหารกจการบานเมอง

และสงคมมากข�น

2. ภาคเอกชนไดปรบปรงระบบการบรหารจดการตามหลกการบรหารงานสมยใหม

อยางตอเน�องและรวดเรวเพ�อความอยรอดและการแขงขน

3. ภาครฐไมสามารถปรบตวไดทนตอการเปล�ยนแปลงของโลกท�รวดเรว รนแรง เปดกวาง

และมการแขงขนสงข�น

4. ผลจากการท�ภาครฐไมสามารถปรบตวไมทนการณ ภาครฐมความออนแอลาสมย

ไมสามารถบรหารจดการประเทศอยางมประสทธภาพ สงผลใหเกดภาวะเศรษฐกจภายในประเทศ

ตกต�าเกดภาระหน� ส�นทวมทน

5. สงคมเส�อมศรทธาในภาครฐท�งในเร�องการบรหารบคลากรทจรตประพฤตมชอบ

แตกตางกบประเทศท�กาลงพฒนาคอนขางมาก เพราะประเทศท�พ ฒนาแลวมคนท�มคณภาพ

ซ� งดไดจากระดบการศกษาท�สงของประชาชนและความเปนระเบยบ วนย เครารพกฎ กตกา

ของบานเมองประเทศเหลาน� มระบบการเมองท�ม�นคง เขมแขง ประชาชนมสวนรวมในการบรหาร

ราชการท�งในระดบทองถ�นและระดบชาต ประกอบกบการท�มพฒนาการทางเศรษฐกจมานาน

ทาใหอตสาหกรรมและบรการมความแขงแกรงสามารถแขงขนไดในเวทโลก

16

ธรรมาภบาลและการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด ธรรมาภบาล (Good Governance) ถอเปนหลกของการบรหารสาธารณะท�ใหความสาคญกบหลกการประชาธปไตยแบบมสวนรวมและใหความสาคญกบประชาชนเพ�อมงใหเกดการบรหารจดการบานเมองท�ด กรอบแนวคดในการบรหารจดการบานเมองท�ด มดงน� (อษฎางค ปาณกบตร. 2552 : 1) 1. เพ�อใหเกดประโยชนสขของประชาชน 2. เกดผลสมฤทธZ ตอภารกจของรฐ 3. มประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ 4. ไมมข�นตอนในการปฏบตงานเกนความจาเปน 5. มการปรบปรงภารกจของสวนราชการใหทนตอสถานการณ 6. ประชาชนไดรบความอานวยสะดวกและไดรบการตอบสนองตอความตองการ 7. มการตดตามประเมนผลการปฏบตงานอยางสม�าเสมอ ความสาคญของธรรมาภบาลและการบรหารจดการบานเมองและสงคมท�ด ธรรมาภบาล การบรหารจดการท�ด เปนหลกในการนามาปกครองประเทใหเกดความสงบสขโดยยดหลกพ�นฐาน 6 ประการ คอ (อษฎางค ปาณกบตร. 2552 : 1) 1. หลกนตธรรม เปนหลกท�ถอเปนกฎ กตกาในสงคมท�ทกคนมสวนเก�ยวของ ดงน�นการตรากฎหมายท�ถกตอง เปนธรรม การบงคบใหเปนไปตามกฎหมาย โดยคานงถงสทธเสรภาพของสมาชก ระบบกฎหมายและกระบวนการยตธรรมท�ดมความเปนธรรมและมความชดเจน มระบบลงโทษท�เหมาะสม รวมท�งมการบงคบใชท�คานงถงสทธเสรภาพของประชาชน จะชวยควบคม การใชอานาจของรฐใหเปนไปอยางชอบธรรม พรอมกบชวยคมครองสทธและเสรภาพของประชาชน ไมใหถกละเมนโดยการใชอานาจรฐ และจะเกดผลในทางตรงกนขามหากกฎหมายและระบบยตธรรมออนแอ จะกอใหเกดพฤตกรรมการแสวงหาผลประโยชนจากขอกฎหมายและแพรกระจายกวางขวางนาไปสการทจรตในระดบการใชอานาจหนาท�อยางไมระมดระวง กระทบตอเสรภาพของประชาชนและกระทบตอการลงทนทางเศรษฐกจ 2. หลกคณธรรม เปนการพฒนาใหบคลากรของภาครฐยดม�นในความถกตอง ดงาม การสงเสรมสนบสนนใหประชาชนพฒนาตนเองเพ�อใหเปนผท�มความซ�อสตย จรงใจ ขยน อดทน มระเบยบวนย ประกอบอาชพสจรต การบรหารจดการ ท�ดภาครฐเปนการบรหารท�ไมเพยงแตใหความสาคญกบประสทธภาพ แตตองใหความสาคญกบการดารงรกษาไวซ� งหลกการอนถกตอง การยดถอระบบคณธรรม คณคาและความดงามท�งหลาย ท�งน� เพราะระบบคณคาและคานยมตางๆ ในระบบราชการจะเปนปจจยกาหนดพฤตกรรมของขาราชการและช� นาวธการใหบรการแกประชาชน

17

3. หลกความโปรงใส การทางานท�เปดเผยและสามารถตรวจสอบได จะสงผลใหการทจรตคอรปช�นและความดอยประสทธภาพในการปฏบตงานของขาราชการลดลง ดงน�นถาภาครฐจดระบบการบรหารจดการใหมความโปรงใสและเปดเผยใหประชาชนเขามารวมรบรในวธการและข�นตอนการทางาน ไดมโอกาสตรวจสอบการปฏบตงาน ตลอดจนผลการดาเนนงานจะสงผลใหขาราชการมความรบผดชอบตอการทางานและผลของงาน มการปฏบตงานอยางถกตอง เปนธรรม และกอใหเกดประโยชนสขแกประชาชนและประเทศชาตโดยรวมมากข�น ซ� งจะทาใหประชาชน มความม�นใจวา ขาราชการมความต�งใจจรงในการปฏบตงาน 4. หลกการมสวนรวม เปนการเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมรบร มสวนเก�ยวของกบกระบวนการตดสนใจ กระบวนการดาเนนการของโครงการ รวมถงไดรบการเสรมสราง ขดความสามารถในการเขามามสวนรวม การมสวนรวมจงเปนกระบวนการท�ประชาชนผมสวนไดสวนเสยมสวนรวมทางการเมอง การบรหาร และการตดสนใจในเร�องตางๆ รวมท�งการจดสรรทรพยากรของชมชนและของชาต โดยมการแสดงทศนะตางๆ ตอการดาเนนงานท�มผลตอชวตความเปนอย เพ�อใหรฐบาลนาไปประกอบการตดสนใจระดบนโยบาย การใหคาแนะนาปรกษา รวมวางแผน รวมปฏบต รวมตลอดจนควบคมการดาเนนงาน ดงน�น การมสวนรวมจงเปนการส�อสารสองทาง มการแลกเปล�ยนขอมลและรบฟงความเหนซ� งกนและกนระหวางรฐกบประชาชนซ� งเปนกระบวนการท�เสรมสรางความสามคคในชาตในขณะเดยวกน จะกอใหเกดกระบวนการตดตามตรวจสอบนโยบายและการดาเนนงานของรฐใหดาเนนงานท�รบผดชอบตอสงคมมากข�น 5. หลกความคมคา การพฒนาท�ย �งยนจะตองบรหารจดการและใชทรพยากรท�มอย อยางจากดใหเกดประโยชนสขแกสวนรวม คานงถงความประหยด ความคมคา สรางสรรคสนคาและบรการท�มคณภาพ โดยยดถอประชาชนเปนเปาหมายสงสดในการทางาน ดงน�น ภาครฐซ� งยงคงฐานะเปนแกนนาในกระบวนการบรหารจดการในการพฒนาประเทศและการใหบรการแกประชาชน จงอาจจาเปนตองมการปรบเปล�ยนวธการและกลไกการทางานใหคานงถงความคมคาและประสทธภาพมากข�น 6. หลกความสานกรบผดชอบ เปนกระบวนการทางานท�จะชวยเสรมสรางประสทธภาพการทางานใหดข�น ความสานกรบผดชอบตอการปฏบตงานของหนวยงานจะตองมลกษณะสาคญ 6 ประการ คอ การมเปาหมายท�ชดเจน ทกคนเปนเจาของรวมกน การปฏบตการอยางมประสทธภาพ การจดการพฤตกรรมท�ไมเอ�ออานวยใหเกดการรบผดชอบ การทางานอยางไมหยดย �ง การมแผนสารองการตดตามประเมนผลการทางาน เน�องจากภาครฐเปนผใชอานาจหนาท�ในการบรหารจดการกจการของรฐในทกระดบ ดงน�น จงตองสรางเคร�องมอและวฒนธรรมสานกรบผดชอบใหเกด แกขาราชการอยางกวางขวาง ความรบผดชอบและตรวจสอบไดจะเปนการตรวจสอบและควบคม

18

พฤตกรรมของขาราชการใหรบผดชอบภารกจ ตอสงคม กระตอรอรนในการแกปญหาของประชาชน เคารพความคดเหนท�แตกตาง และกลาท�จะยอมรบผลดผลเสยจากการกระทาของตนเอง จากท�กลาวมาขางตนสรปไดวา หลกธรรมาภบาล มงเนนใหทราบถงปจจบนท�มการทางานมงผลสมฤทธZ โดยมงเนนใหเกดการทางานอยางมประสทธภาพ ประสทธผล แลวกอใหเกดประโยชนตอความตองการของประชาชนสงท�สด และเปนการเนนใหประชาชนเขามามสวนรวมในการบรหารจดการบานเมอง ซ� งการท�จะทาใหหลกธรรมาภบาลหรอหลกการบรหารจดการบานเมองเกดผลสาเรจไดน�น ผบรหารหรอผนามความสาคญเปนอยางมากท�จะนามายดถอปฏบตเพ�อใหเปนแบบอยาง แกประชาชน และเพ�อใหประชาชนเกดความเขาใจถงหลกธรรมาภบาลมากข�น การใหบรการสาธารณะ

ความหมายของการบรการสาธารณะ การใหบรการสาธารณะเปนกจกรรมท�รฐตดสนใจกระทาหรอไมกระทาหรอจดสรรกจกรรมตางๆ เพ�อตอบสนองคานยมของสงคม ซ� งมนกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการบรการสาธารณะ ไวดงน� ประยร กาญจนดล (2535 : 26) ไดกลาวถงการใหบรการสาธารณะไว ดงน� 1. การบรการสาธารณะเปนกจกรรมท�อยในความอานวยการหรอความควบคมของรฐ 2. บรการสาธารณะมวตถประสงคในการตอบสนองความตองการของสวนรวมของประชาชน 3. การจดระเบยบและวธการดาเนนการสาธารณะ ยอมจะแกไขเปล�ยนแปลงไดเสมอ เพ�อใหเหมาะสมแกความจาเปนแหงกาลสมย 4. บรการสาธารณะจะตองดาเนนการอยเปนนจ และโดยสม�าเสมอไมมการหยด 5. เอกชนยอมมสทธท�จะไดรบประโยชนจากการบรการสาธารณะเทาเทยมกน เทพศกดZ บณยรตพนธ (2548 : 13) ไดใหความหมายของการใหบรการสาธารณะ หมายถง การท�บคคล หรอหนวยงานท�มอานาจหนาท�เก�ยวของกบการให บรการสาธารณะ ซ� งอาจจะเปน ของรฐหรอเอกชน มหนาท�สงตอการใหบรการสาธารณะแกประชาชนโดยมจดมงหมายเพ�อตอบสนองความตองการของประชาชน โดยสวนรวมการใหบรการสาธารณะท�เปนระบบ “ระบบ” มองคประกอบท�สาคญ 6 สวน คอ 1) สถานท�และบคคลท�ใหบรการ 2) ปจจยนาเขาหรอทรพยากร 3) กระบวนการและกจกรรม 4) ผลผลตหรอตวบรการ 5) ชองทางการใหบรการและ 6) ผลกระทบท�มตอผรบบรการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2541 : 724) ไดใหความหมายของการบรการสาธารณะ หมายถง กจกรรมทกประเภทท�จดทาเพ�อสนองความตองการสวนรวมของประชาชน กลาวคอ

19

รวมท�งราชการ ทบวงการเมองตาง ๆ จดทาเอง งานซ� งองคการแหงราชการบรหารสวนทองถ�น และองคกรของรฐบาลหรอหนวยงานของรฐท�ไมเปนสวนราชการ จดทาโดยวธดาเนนงานอยางเอกชน รวมตลอดถงกจกรรมท�เก�ยวกบประโยชนสาธารณะซ�งฝายปกครองมอบหมายใหเอกชนไปทาแทนภายใตการควบคมของฝายปกครองดวย มานตย จมปา (2546 : 76) ใหความหมาย การบรหารสาธารณะ ไววา กจกรรมท�ฝายปกครองทาเพ�อประโยชนสาธารณะอนเปนการตอบสนองความตองการของประชาชน เชน การคมนาคม การศกษา การสาธารณสข เปนตน นนทวฒน บรมานนท (2547 : 31) ไดใหความหมายวา การบรการสาธารณะ หมายถง กจกรรมซ� งรฐมหนาท�ตองจดทาข�นเพ�อสนองตอบความตองการของประชาชนโดยสวนรวมเปนการใหบรการแกประชาชนหรอการดาเนนการอ�นเพ�อสนองตอบความตองการของประชาชนซ� งบรการสาธารณะจะตองประกอบดวยเง�อนไข 2 ประการคอ 1) เปนกจกรรมท�นตบคคลมหาชนเปนผดาเนนการหรอมอบใหเอกชนเปนผดาเนนการ และ 2) เปนกจกรรมท�มวตถประสงคเพ�อประโยชนสาธารณะและตอบสนองความตองการของประชาชน จากท�กลาวมาขางตนจงสรปไดวา การบรการสาธารณะ หมายถง กจกรรมท�รฐจดทาข�นหรอในความอานวยการของฝายปกครองเปนกจกรรมท�มวตถประสงคเพ�อประโยชนสาธารณะ และตอบสนองความตองการของประชาชนโดยสวนรวมเปนสาคญ เปาหมายของการใหบรการสาธารณะ

บรการสาธารณะไมวาจะเปนประเภทใดหรอท�จดทาโดยผ ใดยอมตองอยภายใตหลกเกณฑท�สาคญ 3 ประการ คอ หลกวาดวยความเสมอภาค หลกวาดวยความตอเน�อง และหลกวาดวยการปรบปรงเปล�ยนแปลง ชนานช วชตะกล (2546 : 20-21) กลาวถงเปาหมายของการใหบรการสาธารณะ ไวดงน� 1. การใหบรการอยางเสมอภาค (Equitable Service) หมายถง ความยตธรรม ในการบรหารงานาของรฐท�มฐานคตท�วาคนทกคนเทาเทยมกน ดงน�น ประชาชนทกคนจะไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกน ในแงมมของกฎหมายไมมการแบงแยกกดกน ในการบรการประชาชน จะไดรบการปฏบตในฐานะท�เปนปจเจกบคคลท�ใชมาตรฐานการใหบรการเดยวกน 2. การใหบรการอยางทนเวลา (Time Service) หมายถง ในการบรหารจะตองมองวาการให บรการสาธารณะจะตองตรงเวลา ผลการปฏบตงานของหนวยงานภาครฐจะถอวา ไมมประสทธผลถาไมมการตรงเวลา ซ� งจะสรางความไมพอใจใหแกประชาชน 3. การใหบรการอยางเพยงพอ (Ample Service) หมายถง การใหบรการสาธารณะตองมลกษณะมจานวนการใหบรการ และสถานท�ใหบรการอยางเหมาะสม (The Right Quantity at the

20

Geographical) ความเสมอภาคหรอการตรงเวลาจะไมมความหมายเลย ถามจานวนการใหบรการ ท�ไมเพยงพอและสถานท�ใหบรการสรางความไมยตธรรมใหเกดข�นแกผรบบรการ 4. การใหบรการอยางตอเน�อง (Continuous Service) หมายถง การใหบรการสาธารณะ ท�เปนไปอยางสม�าเสมอ โดยยดประโยชนของสาธารณะเปนหลก ไมใชยดความพอใจของหนวยงาน ท�ใหบรการวา จะใหหรอหยดบรการเม�อใดกได 5. การใหบรการอยางกาวหนา (Progressive Service) หมายถง การใหบรการสาธารณะท�มการปรบปรงคณภาพและผลการปฏบตงาน กลาวอกนยหน� ง คอ การเพ�มประสทธภาพ หรอความสามารถท�จะทาหนาท�ไดมากข�น โดยใชทรพยากรเทาเดม นนทวฒน บรมานนท (2547 : 35) กลาวถงเปาหมายของการใหบรการสาธารณะ ดงน� 1. หลกการวาดวยความเสมอภาค หลกน� เปนหลกเกณฑท�สาคญประการแรก ในการจดทาบรการสาธารณะ ท�งน� เน�องจากการท�ฝายปกครองเขามาจดทาบรการสาธารณะน�น ฝายปกครองมไดมจดมงหมายท�จะจดทาบรการสาธารณะข�นเพ�อประโยชนของผหน�งผใดโดยเฉพาะ แตเปนการจดทาข�นเพ�อประโยชนของประชาชนทกคน คอประชาชนทกคน มสทธไดรบการปฏบตหรอไดรบผลประโยชนจากบรการสาธารณะอยางเสมอภาคกน ดงน�น กจการใดท�ฝายปกครองจดทาข� น เพ�อบคคลใดโดยเฉพาะจงไมมลกษณะเปนบรการ 2. หลกวาดวยความตอเน�อง เน�องจาการบรการสาธารณะเปนกจการท�มความจาเปนสาหรบประชาชน ดงน� น หากบรการสาธารณะหยดชะงกไมวาดวยเหตใดกตาม ประชาชนผใชบรการสาธารณะยอมไดรบความเดอดรอนหรอเสยหายได ดวยเหตน� บรการสาธารณะจงจาเปน ตองมความตอเน�องในการจดทา หลกการท�สาคญของหลกวาดวยความตอเน�องของบรการสาธารณะ คอ นตบคคลผมหนาท�จดทาบรการสาธารณะจะตองดาเนนการจดทาบรการสาธารณะอยางสม�าเสมอและตอเน�องตลอดเวลา หากมกรณท�เกดการหยดชะงกจะตองมการรบผดชอบ และในกรณท�เกดการหยดชะงกจะตองมการรบผดชอบ และในกรณท�เกดการหยดชะงกขององคกรปกครองทองถ�น หรอองคกรมหาชนอสระ องคกรท�ทาหนาท�กากบดแลจะตองเขาดาเนนการแทนเพ�อเปนหลกประกนการตอเน�องของบรการสาธารณะ ความตอเน�องดงกลาวมาน� ไมมมาตรฐานท�แนนอนตายตววาจะตองมลกษณะอยางไร สาหรบบรการสาธารณะบางประเภทซ� งจะตองจดทาอยางถาวร เชน การรกษาความสงบเรยบรอยภายในและภายนอกประเทศ การรกษาพยาบาล การควบคมการคมนาคมทางอากาศ ความตอเน�องจะหมายถงการจดทาบรการสาธารณะประเภทน�นๆ ตลอดวนละ 24 ช�วโมง สปดาหละ 7 วน ในขณะท�บรการสาธารณะบางประเภทซ� งไมจาเปนตองจดทาอยางถาวรแตจะตองจดทาอยางสม�าเสมอ กอาจจดทาโดยมหลกเกณฑและเง�อนไขบางประการ นอกจากน� ความตอเน�อง ยงข�นอยกบยคสมยและสภาพสงคมอกดวย

21

3. หลกวาดวยการปรบปรงเปล�ยนแปลง บรการสาธารณะท�ดน�นจะตองสามารถปรบปรง

แกไขไดตลอดเวลาเพ�อใหเหมาะสมกบเหตการณและความจาเปนในทางการปกครองท�จะรกษา

ประโยชนสาธารณะ รวมท�งปรบปรงใหเขากบววฒนาการของความตองการสวนรวมของประชาชน

ดวยหลกวาดวยการปรบปรงเปล�ยนแปลงหมายความถงการปรบปรงเปล�ยนแปลงบรการสาธารณะ

ใหทนกบความตองการของผใชบรการสาธารณะอยเสมอเพ�อใหบรการสาธารณะท�ฝายปกครอง

จดทามความสอดคลองกบความตองการของประชาชนหรอประโยชนมหาชน หลกการวาดวย

การปรบปรงเปล�ยนแปลงน� มลกษณะแตกตางจากหลกวาดวยความตอเน�องท�มลกษณะเปน “กฎหมาย”

ของบรการสาธารณะ หรอหลกวาดวยความเสมอภาคท�มลกษณะเปน “หลกกฎหมายท�วไป” หลกวา

ดวยการปรบปรงเปล�ยนแปลงไมไดถกกลาวถงอยางชดเแจงในคาวนจฉยทางปกครอง แตเปนการ

กลาวพาดพงหรอใหขอคดเหนวา โดยสภาพของการจดทาบรการสาธารณะท�วไปท�มวตถประสงค

ในการสนองความตองการของประชาชน เม�อเกดเหตการณความตองการของประชาชนเปล�ยนแปลงไป

บรการสาธารณะน�นกนาจะไดรบการเปล�ยนแปลงตามความตองการของประชาชนดวย

สรปไดวา เปาหมายของบรการสาธารณะอยท�การตอบสนองตอความตองการของประชาชน

เปนหลก โดยจะตองมความเสมอภาค ความเพยงพอ ความตอเน�อง ความสะดวกรวดเรว และท�สาคญ

คอการตรงตอเวลา เพราะการบรการสาธารณะไมถอวามประสทธผลเลยถาไมตรงตอเวลา

หลกสาคญในการจดบรการสาธารณะ

หลกสาคญในการจดบรการสาธารณะตามแผนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครอง

สวนทองถ�น พบวาภายใตแผนการกระจายอานานใหแกองคกรปกครองสวนทองถ�น ซ� งคณะกรรมการ

การกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถ�น ใชเปนหลกสาคญในการประกอบการพจารณา

เพ�อการถายโอนภารกจหนาท�ประกอบดวย 4 หลกการสาคญ (วฒสาร ตนไชย. 2540 : 22) ไดแก

1. หลกผลประโยชนมหาชนของรฐ (Public Interest) โดยหลกความรบผดชอบของทองถ�น

แตละระดบกบรฐบาลกลางน� จะสะทอนใหเหนวามภารกจบางประเภท หรอบางอยางท�รฐยงตอง

สงวนไวสาหรบดแลรบผดชอบและปฏบตเอง ท�งน� เพ�อประโยชนแกคนสวนรวมและเพ�อเสถยรภาพ

และความม�นคงของประเทศ อาท

1.1 ภารกจดานการปองกนประเทศ เชน กจการทหาร

1.2 ภาระหนาท�ในการรกษาความสงบเรยบรอยภายใน เชน กจการตารวจ

1.3 ภารกจดานการรกษาความม�นคง หรอเสถยรภาพในทางเศรษฐกจ

1.4 ภารกจดานการเปนตวแทนในดานความสมพนธระหวางประเทศ เชน กจการ

ทางการทต

22

ภารกจดงกลาวขางตนถอเปนภารกจรวมของชาต ซ� งรฐบาลสวนกลางยงคงตองดาเนนการตอไป สวนภารกจท�ถอวาจะเปนความรบผดชอบโดยตรงขององคกรปกครองสวนทองถ�น ไมวาจะเปนองคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล หรอองคการบรหารสวนตาบล กควรจะเปนภารกจท�เก�ยวของกบทองถ�นน�นโดยเฉพาะ และเปนไปเพ�อสนองตอบความตองการของคนในทองถ�น โดยมลกษณะ คอ เปนกจการท�เปนไปเพ�อสนองความตองการของคนในทองถ�นน�น ท�สามารถแยกออกหรอมลกษณะท�แตกตางจากทองถ�นอ�นได เชน การจดการขยะมลฝอย การจดใหมและบารงรกษาทางบก และทางน� า และทางระบายน�า และการจดการศกษาข�นต�า เปนตน 2. หลกความรบผดชอบของทองถ�นในการจดบรการ (Local Accountability) หลกการท�วไปท�จะทาใหสามรถแบงภารกจระหวางองคกรปกครองสวนทองถ�นแตละประเภทในสงคมจะมความรบผดชอบแตกตางกนอยางไร หลกการท�วไปประการหน�งท�จะช� ใหเหนวาภารกจใดจะสงมอบใหกบองคกรปกครองสวนทองถ�นรปแบบใด จะตองพจารณาหลกสาคญ ซ� งไดแก ผลท�เกดข�น หรอผไดรบผลประโยชนจากบรการสาธารณะน�นต�งอยในถ�นฐานอยในเขตพ�นท�ใด ยกตวอยางเชน ถาบรการสาธารณะใดสงผลตอคนในเขตพ�นท�ทองถ�นน�นโดยเฉพาะ กควรจะมการถายโอนการให บรการสาธารณะดงกลาวใหโดยตรง เชน โอนใหองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาล แตภารกจใด ท�เปนภารกจท�ตองมผลกระทบตอคนจานวนมาก มากกวาเขตพ�นท�ทองถ�นกควรจะสงมอบภารกจน�นๆ ใหกบองคการบรหารสวนจงหวด เปนตน 3. ความสามารถของทองถ�น (Local Capability) หลกความสามารถของทองถ�น เปนหลกการท�กลาวถงเร�องความพรอมขององคกรปกครองสวนทองถ�น วาการจดสรรกจกรรม หรอภารกจใดกตามไปใหองคกรปกครองสวนทองถ�นแตละประเภทน�น ตองคานงถงความพรอมของแตละองคกรปกครองสวนทองถ�นดวย และแมวาความพรอมของทองถ�นไมไดเปนเง�อนไข ของการมอบภารกจน�นๆ ไปใหกบองคกรปกครองสวนทองถ�น หากแตเปนเง�อนไขในการกาหนดเง�อนเวลาและความพยายามท�จะเพ�มขดความสามารถใหกบทองถ�นในการจดการ ฉะน�น ถาบอกวาทองถ�นยงไมพรอมในการจดการ กมความจาเปนท�สวนราชการจะตองมแผนพฒนาความพรอมใหกบองคกรปกครองสวนทองถ�น เพ�อรองรบบรการสาธารณะ เพ�อใหสามารถจดการบรการสาธารณะเหลาน�นได ฉะน�น ความพรอมจะไมใชมลเหตของการท�บอกวากจการน�นๆ จะไมสามารถถายโอนไปใหองคกรปกครองสวนทองถ�นได นอกจากน�นในเร�องของหลกความสามารถแลว การจดโครงสรางเพ�อรองรบการบรหารงานใหมขององคกรปกครองสวนทองถ�น สภาพในอนาคตขององคกรปกครองสวนทองถ�นเปนทศทางในอนาคต โครงสรางตางๆ หรอการจดองคกรตางๆ ของทองถ�นตองเปล�ยนแปลงไป เพราะภารกจจานวนหน�งไดสงมอบ เพ�อรองรบการกระจายอานาจ และภารกจใหมไปดวย แตอยางไรกตาม โครงสรางท�จะรองรบขององคกรปกครองสวนทองถ�นท�จะรองรบภารกจ

23

อนใหมน�นจะตองจดโครงสรางเทาท�จาเปน อาจจะไมจาเปนท�จะตองใหองคกรปกครองสวนทองถ�น มโครงสรางขนาดใหญมากเกนไปท�จะไปทาใหการทางานเกดความทบซอน หรอกลายเปนปญหาภาระคาใชจายดานบคลากร ฉะน�นโครงสรางท�จะเกดข�นใหมจะเปนโครงสรางเทาท�จาเปน ท�ถอวาเปนงานหลก หรอเปนงานพ�นฐานขององคกรปกครองสวนทองถ�น แตหากทองถ�นใดมความตองการท�จะจดงานบางเร�องท�อาจเปนงานเฉพาะ เชน งานทองเท�ยว องคกรปกครองสวนทองถ�นสามารถ ท�จะดาเนนการไดเอง ซ� งอาจไมอยในโครงสรางหลกท�ตองเหมอนกนท�วประเทศข�นอยกบความตองการหรอความจาเปนในแตละพ�นท�เปนหลก ฉะน�นในเร�องหลกความสามารถขององคกรปกครองสวนทองถ�น กจงเปนเร�องการสรางความพรอม การเตรยมความพรอมและการจดโครงสรางเพ�อการรองรบ 4. หลกประสทธภาพในการจดบรการ (Management Efficiency) เปนหลกท�ใหความสาคญ กบการประหยด ขนาดของการลงทน หรอการคานงถงตนทนในการใหบรการการจดบรการสาธารณะ เม�อถายโอนใหกบองคกรปกครองสวนทองถ�นเพ�อดาเนนการแทนรฐบาลหรอหนวยงานราชการแลวน�น ตองคานงและพจารณาดวยวาจะทาใหตนทนแพงข�นมากนอยขนาดไหน หากเปนตนทน ท�แพงข�นมากๆ แนวทางกคอ จาเปนตองมการรวมกนมากข�นระหวางทองถ�นอ�นไมวาจะเปนทองถ�นรปแบบเดยวกน หรอรปแบบอ�นๆ กจกรรมบางอยาง หรองานบางอยางท�มการถายโอน หรอจะมการสงมอบใหกบทองถ�นแลว ทองถ�นอาจมความจาเปนท�ตองหายทธศาสตรในการทางานรวมกนใหมากข�น เพ�อใหขนาดของการลงทนถกลง นอกจากน�นในเร�องของหลกประสทธภาพเพ�อประโยชนของประชาชน โดยรวมยงคงตองพจารณาถงการสรางหลกประกนดานคณภาพในการจดบรการสาธารณะ กลาวคอ เม�อราชการสวนกลางและสวนภมภาคยตการใหบรการสาธารณะบางอยางลงและสงมองบรการสาธารณะใหกบทองถ�นเพ�อดาเนนการ ส�งสาคญท�เปนหลกการท�วไป คอ องคกรปกครองสวนทองถ�นตองดาเนนการจดบรการสาธารณะน�นใหมคณภาพไมนอยกวาส�งท�ราชการสวนกลางเคยทา ฉะน�น หลกประกนดานคณภาพการจดบรการจงเปนเร�องจาเปนท�องคกรปกครองสวนทองถ�นจะตองยดถอไว หลกเกณฑซ� งถอวาเปนหลกเกณฑซ� งถอวาเปนมาตรฐานในสวนของราชการหรอเปนมาตรฐานทางวชาการ กยงมความสาคญในการท�จะไปกาหนดวาทองถ�นจาเปนตองทาใหถงข�นต�าของมาตรฐานน�นอยางไร ดงน�นจงสรปไดวา หลกสาคญในการจดบรการสาธารณะน�นตองพจารณาถงหลกผลประโยชนมหาชนของรฐ หลกความรบผดชอบของทองถ�นในการจดบรการ ความสามารถ ของทองถ�นและหลกประสทธภาพในการจดบรการ กลาวคอ การจดทาบรการใดๆ น�นตองทาไปเพ�อประโยชนสาธารณะ โดยคานงถงผลท�เกดข�นหรอผไดรบประโยชนจากบรการสาธารณะน�นต�งอยในถ�นฐานอยในเขตพ�นท�ใดโดยเฉพาะกควรมการถายโอนการใหบรการสาธารณะดงกลาวให

24

โดยตรงและตองคานงถงความพรอมของแตละองคกรปกครองสวนทองถ�นดวยวามขดความสามารถเพยงใดเพ�อจะไมเปนการเพ�มภาระจนมากเกนไปหรอเกดความทบซอนเพ�อรองรบบรการสาธารณะเพ�อใหสามารถจดการบรการสาธารณะเหลาน�นไดอยางมประสทธภาพ การบรหาร

ความหมายของการบรหาร

การบรหารงานเปนกระบวนการสาคญในการดาเนนงานใหบรรลตามวตถประสงค ดงน�น

จงมนกวชาการไดใหความหมายไวดงน�

เจรญผล สวรรณโชต (2542 : 1) ใหความหมายของการบรหารวา หมายถง งานหรอกจกรรม

ท�ทาใหองคการสามารถผลตตามความมงหมายขององคการออกมาใหมคณภาพและปรมาณดท�สด

เพ�อใหองคการน�นเปนท�ยอมรบของสงคมหรอองคการอ�นๆ วาเปนองคการท�ดาเนนงานตามเปาหมาย

ไดอยางแทจรง จนทาใหงานน�นมประสทธภาพสงสด

สธ สทธสมบรณและสมาน รงสโยกฤษณ (2542 : 1) กลาวไววา การบรหาร หมายถง

การดาเนนงานใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคท�กาหนดไว โดยอาศยปจจยตางๆ อนไดแก คน

เงน วสดส�งของ และวธการปฏบตงาน เปนอปกรณในการดาเนนงาน

ธงชย สนตวงษ (2543 : 21-22) กลาวถงลกษณะของงานบรหารจดการไว 3 ดาน คอ

1. ในดานท�เปนผนาหรอหวหนางาน งานบรหารจดการ หมายถง ภาระหนาท�ของบคคลใด

บคคลหน�งท�ปฏบตตนเปนผนาภายในองคกร

2. ในดานภารกจหรอส�งท�ตองทา งานบรหารจดการ หมายถง การจดระเบยบทรพยากร

ตางๆ ในองคการ และการประสานกจกรรมตางๆ เขาดวยกน

3. ในดานของความรบผดชอบ งานบรหารจดการ หมายถง การตองทาใหงานตางๆ

สาเรจลลวงไปดวยดดวยการอาศยบคคลตางๆ เขาดวยกน

สมศกดZ คงเท�ยง (2542 : 1) การบรหาร หมายถง กจกรรมตางๆ ท�บคคลต�งแตสองคนข�นไป

รวมมอกนดาเนนการ เพ�อใหบรรลวตถประสงคอยางใดอยางหน�งหรอหลายๆ อยางท�บคคลรวมกน

กาหนดโดยใชกระบวนการอยางมระบบและใชทรพยากรตลอดจนเทคนคตางๆ อยางเหมาะสม

สมชาย ภคภาสนววฒน (2545 : 21-23) กลาวถงความหมายของการบรหารวา หมายถง

การตดสนใจดาเนนการท�สอดคลองกบการเปล�ยนแปลงของสภาพแวดลอม ท�ไดมการวเคราะห

และประเมนจดออน จดแขงขององคกรไวลวงหนา ซ� งอยภายใตขอบเขตของขอจากดท�มอย ท�งดาน

บคลากร การเงน เทคโนโลย และโครงสรางอ�นๆ เพ�อนาองคกรใหไปสทศทางท�เปนไปได

25

วรช นภาวรรณ (2548 : 5) กลาวไววา การบรหารจดการ (Management Administration) การบรหารการพฒนา (Development Administration) แมกระท�งการบรหาร การบรการ (Service Administration) แตละคามความหมายคลายคลงหรอใกลเคยงกนท�เหนไดอยางชดเจนมอยางนอย 3 สวน คอ 1) ลวนเปนแนวทางหรอวธการบรหารงานภาครฐท�หนวยงานของรฐ หรอ เจาหนาท�รฐ นามาใชในการปฏบตราชการเพ�อชวยเพ�มประสทธภาพในการบรหารราชการ 2) มกระบวนการบรหารงานท�ประกอบดวย 3 ข�นตอน คอ การคด (Thinking) หรอ การวางแผน (Planning) และการประเมนผล (Evaluationg) และ สาม มจดหมายปลายทาง คอ การพฒนาประเทศไปในทศทางท�ทาใหประชาชนมคณภาพชวตท�ดข�น รวมท�งประเทศชาตมความเจรญกาวหนาและม�นคงเพ�มข�น สาหรบสวนท�แตกตางกน คอ แตละคามจดเนนตางกน กลาวคอ การบรหารจดการเนนเร�องการนาแนวคดการจดการของภาคเอกชนเขามาใชในการบรหารราชการ เชน การมงหวงผลกาไร การแขงขน ความรวดเรว การตลาด การประชาสมพนธ การจงใจดวยคาตอบแทน การลดข�นตอน และการลดพธการ เปนตน ในขณะท�การบรหารการพฒนาใหความสาคญเร�องการบรหารรวมท�งการพฒนานโยบาย แผน แผนงาน โครงการ (Policy, Plan, Program, Progect) หรอกจกรรมของหนวยงานของรฐ สวนการบรหารการบรการเนนเร�องการอานวยความสะดวกและการใหบรการ จากความหมายการบรหารของนกวชาการดงกลาวขางตน สรปไดวา การบรหาร เปนการดาเนนการเพ�อใหงานหรอส� งท�ตองการกระทาบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคการ ซ� งจะตองมกระบวนการในการดาเนนกจกรรมน�นๆ และเปนหนาท�สาคญสาหรบผบรหารหรอผท�มสวนเก�ยวของในการทางาน ซ� งจะตองมความร ความเขาใจในหลกการบรหาร เพ�อใหการบรหารงานบรรลเปาหมายท�วางไว เพ�อใหไดงานท�มประสทธภาพ ประสทธผล เกดความคมคา ประหยด ทนเวลาและเสยคาใชจายนอยท�สด ความหมายและลกษณะของประสทธภาพในการบรหาร

การดาเนนกจกรรมใดๆ ใหบรรลวตถประสงคตองคานงถงประสทธภาพของงานดงกลาววา งานน�นสรางความคมคา ความพงพอใจหรอไมและเกดประโยชนมากนอยเพยงใด จงมนกวชาการใหความหมายไวดงน� ธงชย สนตวงษ (2540 : 18) กลาววา ประสทธภาพ คอ การสามารถสรางผลงานหรอผลสาเรจออกมา โดยผลงานท�ไดมคณคามากกวาทรพยากรท�ใชไป กลาวคอ สามารถผลตของไดเพ�มสงข�นกวาเดม โดยท�ตนทนไมเพ�มหรอไมเชนน�นกอาจเปนวา สามารถผลตของทกอยางไดมากเหมอนเดมแตมการใชตนทนนอยลงกวาเดม กนตยา เพ�มผล (2541 : 2) กลาวไววา ประสทธภาพ หมายถง ขนาดและความสามารถของความสาเรจ หรอบรรลผลตามเปาหมาย หรอวตถประสงคของตนเองและองคการ

26

กระทรวงศกษาธการ (2541 : 49) ไดใหความหมาย ประสทธภาพ (Efficiency) หมายถง

การปฏบตงานหรอบรการท�ถกตองรวดเรว ใชเทคนคท�สะดวกสบายกวาเดม คมคาและใชทรพยากร

นอยท�สดในขณะท�ตองการผลงานมากท�สด

สมใจ ลกษณะ (2547 : 303) ใหความหมายของคาวา ประสทธภาพ หมายถง ส�งท�ปอนเขาไป

หลายๆ อยางน�นประกอบกนไดดเพยงไหนซ� งกคอ ความสามารถในการทาใหเกดผลผลตมากข�น

เปนการรกษาระดบการผลตท�มคณภาพสง โดยใชเวลานอยลง หรอมการสญเสยเกดข�นนอย

ดงน�นจากความหมายท�กลาวมาแลวขางตน สรปไดวา การปฏบตงานหรอบรการท�ถกตอง

รวดเรวการสามารถสรางผลงานหรอผลสาเรจออกมา โดยผลงานท�ไดมคณคามากกวาทรพยากร

ท�ใชไป การใชเทคนคท�สะดวกสบายกวาเดม โดยใชเวลานอยลง หรอมการสญเสยเกดข�นนอย

บรรลผลตามเปาหมาย หรอวตถประสงคของตนเองและองคการ

ความสาคญของการบรหาร

ความสาคญของการบรหารในฐานะการบรหารเปนส�งจาเปนอยางย�งสาหรบสงคม

เพราะมนษยเปนสตวสงคม ท�ชอบอยรวมกนเปนหมเปนพวก (Group) เพ�อจะมชวตอยรอดในสงคม

การจะมชวตอยรอดท�ดน�น จาเปนจะตองใชวธการอนสลบซบซอนและวธตางๆ กนหรอแตกตางกน

ซ� งความแตกตางน� มท�งทางกายและทางใจ ดงน�นมนษยจงจาเปนตองรวมมอชวยเหลอเก�อกลกน

ในบรรดากจกรรมตางๆ ท�จะตองจดใหมข�นในองคการ เพ�อชวยใหงานดาเนนไปดวยด

มประสทธภาพ และผรวมงานปฏบตงานไดตรงตามวตถประสงคของหนวยงานน�น ถอเปนเร�อง

ของการบรหารการจดการในองคการ ซ� งถอวาเปนหนาท�ของผบรหารท�จะตองดแลรบผดชอบ

และทาใหงานดาเนนไปตามเปาหมาย อยางไรกตาม ผบรหารจะไมสามารถบรหารงานไดดพรอม

สมความมงหมายขององคการ หากไมมความเขาใจในหนาท�การงาน ไมมความรบผดชอบในงาน

ท�ปฏบตน�นๆ อยางจรงจง

พนส หนนาคนทร (2542 : 3) ไดกลาววา ความสาคญของการบรหารไววา ในการดาเนน

กจการใดกตาม จะดาเนนไปไดดวยดตองมผกระทาไปใหถงเปาหมายโดยถกตอง รวดเรวเปรยบเสมอน

การเดนเรอ กตองมคนคอยดแลองคประกอบตางๆ ท�ทาใหองคการเคล�อนไปได การบรหารจดการ

ในองคกร จะขบเคล�อนดาเนนไปสเปาหมายอยางมคณภาพและประสทธภาพอยางแทจรงได ตองม

การบรหารจดการใหงานมความสอดคลองสมพนธกน สวนในองคประกอบของกระบวนการบรหาร

ของหนวยงานหรอองคกร ท�สาคญตองมส�งตอไปน�มาเก�ยวของอยเสมอไดแก การวางแผน การจด

หนวยงาน การบรหารงานบคคล การอานวยการ การควบคม เปนตน ในทางปฏบตหนาท�บางอยาง

ตองใชศลปะเขาชวยอยางมากจงจะทาใหบรรลผลสาเรจตามความตองการได

27

สธ สทธสมบรณ และสมาน รงสโยกฤษณ (2537 : 6-7) ไดกลาวถงความสาคญของการบรหารวา “หากปราศจากองคการบรหารแลว สงคมกจะไมม หากปราศสงคมแลว มนษยกไมอาจดารงชวตอยได” เน�องจากมนษยเปนสตวสงคมเม�อมาอยรวมกนเปนกลม ตองมหวหนาทาหนาท�ปกครองและบรหาร มการแบงหนาท�ตามลกษณะงาน ตามความรความสามารถ ใหความชวยเหลอเก�อกลกนในหมและเผาเดยวกน เม�อสงคมขยายตวมความซบซอนมนษยกเร�มสรางระเบยบ กฎเกณฑ ขอบงคบข�นมาใชในกลมหรอเผาของตน จากเหตผลดงกลาวขางตน จงกลาวไดวา การบรหารมความสาคญตอองคการอยางมาก และเกดเปนแนวความเช�อพ�นฐาน ซ� งถอปฏบตสบตอกนมา คอ การบรหารงานมสวนชวยในเร�องตางๆ เชน ชวยจดการเก�ยวกบทรพยากร จดแบงงานกนทา ปรบปรงขยายองคการ กจกรรมทกอยางใหเปนไปไดดวยด ยอมตองมการบรหารกจกรรมน�นจงจะชวยใหงานมประสทธภาพ กระบวนการบรหาร

กระบวนการบรหาร เปนแนวทางหรอวธการท�ผบรหารใชในการปฏบตภารกจใหสามารถ ดาเนนการ ประสบความสาเรจตามวตถประสงคหรอเปาหมายท�ต�งไว เปนข�นตอนในการปฏบตงานของผบรหาร กระบวนการบรหาร ไดมผใหความสาคญถงลาดบข�นท�สาคญของกระบวนการบรหาร ไวแตกตางกน โดยนาเสนอในเร� องเก�ยวกบกระบวนการบรหารน� เปนความพยายามท�จะคนหาวธการบรหารท�ดท�สดในการทางาน พจนาตถ วชยยา (2545 : 16-17) ไดสรปกระบวนการบรหารประกอบดวยข�นตอนสาคญ 7 ประการหรอเรยกยอๆ วา “POSDCoRB Model” ประกอบดวย 1. P = Planning หมายถง การวางแผน โดยคานงถงนโยบาย (Policy) เพ�อใหแผนงาน ท�กาหนดข� นมามความหมายสอดคลองกนในการดาเนนงาน การวางแผนเพ�อกาหนดทศทางองคการในอนาคตใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมท�เปล�ยนแปลงอยางรวดเรว การวางแผนเก�ยวของกบการกาหนดวตถประสงคระยะส� นและระยะยาว การพฒนายทธวธและแนวทางการกระทาการจดทานโยบาย ระเบยบวธปฏบต กฎ ระเบยบตางๆ สาหรบการปฏบต การวางแผน เปนการพยายามในการบรณาการทรพยากรบรหาร (คน เงน วสดอปกรณ เทคโนโลย) ท�องคการมอยอยางจากดเพ�อใหเกดประโยชนสงสดเพ�อบรรลวตถประสงคขององคการและเตรยมพรอมท�จะรบมอ กบสถานการณท�คาดวาจะเปล�ยนแปลงในอนาคต ซ� งใชแผนเปนแนวทางการใชความร ทางวทยาการและวจารณญาณ วนจฉยเหตการณในอนาคต แลวกาหนดวธการโดยถกตองอยางมเหตผลเพ�อใหการดาเนนงานเปนไปอยางถกตองและสมบรณ 2. O = Organizing หมายถง การจดสวนราชการหรอองคการ รวมถงการปฏบตงาน หรอวธการจดการ (Management) การจดแบงสวนงานใหเหมาะสมกบการปฏบตงาน โดยอาศย

28

ปรมาณงาน คณภาพหรอจดตามลกษณะเฉพาะอยาง (Specialization) และยงพจารณาในแงการควบคม (Control) และหนวยงาน (Organization) เชน หนวยงานหลก (Line) หนวยงานท�ปรกษาหรอหนวยงานแนะนา (Staff) และหนวยงานชวยเหลอ หนวยงานอนกร (Auxiliary) นอกจากน� ยงตองศกษาถงการแกไขปญหาและอปสรรคขอขดของ และการปรบปรงองคการบรหารไดดข�นดวย 3. S = Staffing หมายถง การจดหาบคคลและเจาหนาท�มาปฏบตงานใหสอดคลองกบการจดแบงหนวยงานท�แบงไวหรอหมายถงการจดการเก�ยวกบการบรหารงานบคคล (Personnel Administration) เพ�อใหไดบคคลท�มความสามารถมาปฏบตงานใหเหมาะสม (Put the Right Man on the Right Job) รวมถงการเสรมสรางและการธารงไวซ� งสมพนธภาพในการทางานของคนงาน และพนกงาน นอกจากน� การบรหารงานบคคลเปนกระบวนการเก�ยวกบการวางนโยบาย การวางแผนโครงการ ระเบยบและวธดาเนนงานเก�ยวกบตวบคคลท�ปฏบตงานในองคการเพ�อใหไดมาและไดประโยชน การบารงรกษา รวมถงการสรรหา การรบคนเขาทางาน และการพนจากหนาท� 4. D = Directing หมายถง การศกษาการอานวยการ การควบคมงาน และการนเทศงาน การใชศลปในการบรหาร เชน ภาวะผนา มนษยสมพนธ การจงใจ การวนจฉยส�งการ (Decision Making) ซ� งหลกการสาคญอยางหน�งของการบรหารงานและข�นอยกบความสามารถของผบงคบบญชาหรอหวหนางาน เหตเพราะวาการท�จะอานวยการใหภารกจดาเนนไปไดดวยดจาเปนตองมการตดสนใจท�ดและมการส�งการท�ถกตองเหมาะสมกบแตละลกษณะของการตดสนใจ 5. Co = Coordinating หมายถง ความรวมมอประสานงาน เพ�อใหดาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย ศกษาหลกเกณฑ และวธการในการประสานงานท�ด เพ�อชวยแกไขปญหาขอขดของในการปฏบตงาน ซ� งจะตองกระทาในทกระดบของงาน การประสานงานยงรวมถงการตดตอส�อสาร เพ�อใหเกดการประสานงานท�ดข�น ทาใหการบรหารงานมประสทธภาพมากข�น 6. R = Reporting หมายถง การรายงานผลการปฏบตงาน การประชาสมพนธ ซ� งมความสมพนธกบการตดตอส�อสาร การรายงานโดยท�วไปหมายถงวธการใหขอเทจจรงหรอขอมลแกผมาตดตอสอบถาม ซ� งรายงานจะตองอยบนพ�นฐานท�เปนจรง 7. B = Budgeting หมายถง การงบประมาณ โดยศกษาใหทราบถงระบบและกรรมวธ ในการบรหารดานงบประมาณและการเงน วธการใชงบประมาณและแผนงานเปนเคร�องมอในการควบคมการดาเนนงาน สาหรบวธการบรหารงบประมาณมกมวงจรงบประมาณประกอบดวยข�นตอน การเตรยมงบประมาณและการเสนอขออนมต การพจาราใหความเหนชอบของฝายนตบญญต การดาเนนการ และการแตงต�งใหปฏบตงานในหนวยงาน และอาจครอบคลมถงกจกรรมตางๆ ในการดาเนนการกบบคลากร เชน การสรรหาบคคล การบรรจแตงต�ง การเล�อนตาแหนง การฝกอบรม การกาหนดคาตอบแทน การใหพนจากงาน หรอการเลกจาง

29

ดงท�กลาวมาขางตนสรปไดวา การบรหารงานเปนหนาท�ของหวหนางานทกคน การดาเนนกจกรรมจะตองมการวางแผน การจดองคการ การจดคนเขาทางาน การอานวยการ รวมถงการรายงาน ใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสดภายใตสภาพแวดลอมท�ผนแปรตลอดเวลา ผท�ทาหนาท�ในการบรหารงาน ยอมมความสามารถ มการสนใจเรยนรและพฒนา สรางสรรคส�งตางๆ อยเสมอ และหนาท�ในการบรหารงานหรอกระบวนการบรหารงาน เปนเร�องของการพจารณาถงภาระหนาท�ของผนากลมงานตางๆ ท�จะตองปฏบตตนเปนผบรหาร ท�จะสามารถทางานไดอยางมระเบยบ สมฤทธZ ผลและมประสทธภาพ หนาท�ของการบรหารประกอบดวยข�นตอนตางๆ ท�งเร� องนโยบาย อานาจหนาท� การวางแผน การจดรปงาน การดาเนนการเก�ยวกบบคลากร การอานวยการ การประสานงาน การรายงาน และการงบประมาณ หรอการนาปจจยท�สาคญ ท�มอทธพลตอประสทธภาพ และประสทธผลของกระบวนการบรหารเขามาศกษาดวย นอกจากน� ผบรหารตองมองคประกอบอ�นๆ เขามาเปนสวนประกอบดวย ท� งน� แลวแตดลยพนจของผบรหารท�จะพจารณานาไปใชวากระบวนการบรหารอยางไรท�จะตองใชกบการบรหารในสถานการณน�นๆ ความคาดหวง

ความหมายของความคาดหวง

ทฤษฎความคาดหวง มนกพฤตกรรมศาสตรหลายทานไดเสนอแนะแนวคดไว เชน เครท เลวน (Kurt Lewin), เอดเวรด ทอลแมน (Edword Tolman), วคเตอร เฮช วรม (Victor H Vroom), พอตเตอร (Portor) และลอเวอร (Lawer) ผท�เปนตนกาเนดแหงแนวคด คอ เอดเวรด ทอลแมน (Edward Tolman) แตผท�ไดเผยแพรและสรางทฤษฎคอ Victor H Vroom โดยไดใหทรรศนะเก�ยวกบสมมตฐาน 4 ประการท�เปนบอเกดแรงจงใจในการทางาน คอ 1. การคาดหวงวาเม�อแสดงพฤตกรรมไปแลวจะทาส�งน�นไดหรอไมมความรความสามารถและมส�งเอ�ออานวยความสะดวกท�จะแสดงพฤตกรรมเพยงพอท�จะดาเนนไดมากเพยงใดและมบทบาท ท�สามารถแสดงความสามารถทาไดดเพยงใด 2. การคาดหวงวาเม�อทางานน�นแลวทาไดดเพยงใด 3. การคาดหวงวาเม�อทางานน�นไดแลวจะไดผลลพธอยางท�ตองการหรอไม 4. การตผลลพธท�ไดจากการกระทาถาเขาเหนวากระทาแลวมคาเขากอยากทาแตถาไมมคาเขากไมสนใจดงน�น เม�อคนเรามแรงจงใจในการกระทาส�งใดแลวยอมมความคาดหวงตามผลลพธดวยหากขาดส�งหน� งส�งใดแลวแรงจงใจยอมขาดหายไปดวยเม�อพจารณาตามแนวทฤษฎดงกลาวแลว แนวคดจะมงเนนเร�องการพฒนาโดยท�มนษยเราควรรจกตนเองรจกขดจากดและความสามารถของตนซ�งแนวคดของวรม (Vroom) ประกอบดวย 3 องคประกอบ คอ

30

1. ความคาดหวงในความพยายามตอการกระทาหรอการปฏบตงาน หมายถง การท�บคคลคาดหวงไวลวงหนาวาตนเองพยายามตอการกระทาพฤตกรรมตามความสามารถแลวโอกาสท�จะกระทาส�งน�นไดสาเรจมมากนอยเพยงใด เปนการคดกอนจะทาส�งตางๆ วาสามารถทาไดหรอไม 2. ความคาดหวงในการกระทาตอผลลพธหรอผลของการปฏบตงาน หมายถง การท�บคคลคาดหวงไวลองหนากอนกระทาพฤตกรรมวาถาหากกระทาพฤตกรรมน�นแลวจะไดผลลพธแกตนเองในทางท�ดหรอไม 3. ความคาดหวงในคณคาของผลลพธหรอรางวล หมายถง คณคาจากผลของการกระทาท�เกดแกบคคลท�แสดงพฤตกรรมน�น สกาวเดอน ปธนสมทธZ (2540 : 64) ไดใหความหมายของความคาดหวงไววาเปนแนวคด ท�บคคลมตอส� งหน� งส� งใดแลวแสดงออกมาโดยการพดการเขยนและการแสดงออกดงกลาวน�นข�นอยกบภมหลงทางสงคมประสบการณและส�งแวดลอมของบคคลน�นๆซ� งบคคลอ�นอาจไมเหนดวยกไดหรออกกลาวหน� งความคาดหวงคอการแสดงออกทางทศนคตอยางหน� งซ� งอาจมอารมณเปนสวนประกอบและเปนสวนท�พรอมจะมปฏกรยาเฉพาะอยางตอสถานการณภายนอกทาใหบคคลพรอมท�จะแสดงออกโตตอบส� งตางๆในรปของการยอมรบหรอปฏเสธจงควรพจารณา ในดานองคประกอบของทศนคตควบคไปดวย สรวรรค อศวกล (2528 : 1) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง ความคาดหวงของมนษยเปนการคดลวงหนา ซ� งอาจจะไมเปนไปตามท�คดไว แตมบทบาทสาคญตอพฤตกรรมของบคคล ไพฑรย เจรญพนธวงศ (2530 : 109) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง ความรสกของบคคลท�มตอตนเองอยางหน� งวา ตนเองควรจะประพฤตปฏบตอยางไรในสถานการณตางๆ หรอตองาน ท�ตนเองรบผดชอบอย ความคดดงกลาวรวมไปถงบคคลอ�น ชษณกร พรภาณวชญ (2540 : 6) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง ความรสก ความคดเหน การรบร การตความ หรอการคาดการณตอเหตการณตางๆ ท�ยงไมเกดข�นของบคคลอ�นท�คาดหวง ในบคคลท�เก�ยวของกบตน โดยคาดหวงหรอตองการใหบคคลน�นประพฤตปฏบตในส�งท�ตนเองตองการหรอคาดหวงเอาไว นวลจนทร เพ�มพนรตนกล (2540 : 8) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง ความมงหวง หรอคาดคะเนของบคคลท�มตอคนอ�นใหกระทาส�งใดส�งหน�งท�ตนปรารถนาใหเปนไปในอนาคต ฟนน (Finn. 1962 : 390) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง การประเมนคาบคคลหรอตนเองดานจตใตสานก และใชความคาดหวงน�นมาเปนแนวทางในการกาหนดตนเองดานจตใตสานก และใชความคาดหวงน�นมาเปนแนวทางในการกาหนดพฤตกรรมท�จะมตอบคคลท�ตนคาดหวง หรอตอตนเองในลกษณะท�ตนคดวาถกตอง

31

ฟงค และแวกนอลส (Funk and Wagnalls. 1963 : 239) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง ความคาดหวงตอการกระทาหรอสถานการณ วาเปนความเช�อม�นท�มตอส� งใดส�งหน� งวานาจะมนาจะเปนอยางท�คดไว เกทเซลส และคณะ (Getzels and et al. 1964 : 390) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง ความคาดหวงของบคคลยอมแตกตางกน เพราะแตละคนมความคดและความตองการตางกน อนทาใหพฤตกรรมทางสงคมท�ถกกาหนดจากความคาดหวงของบคคลอ�น และความตองการสวนตวของตนเองตางกนดวย รดเดอร (Reeder. 1971 : 157) อธบายวา ความคาดหวง หมายถง ทาทของบคคลท�มตอพฤตกรรมของบคคลท�เก�ยวของกบตว โดยความคาดหวงหรอความตองการใหบคคลน�น ประพฤตปฏบตในส�งท�ตนตองการ อรยา คหา (2546: 73) ไดกลาววามนษยทกคนท�เกดมาบนโลกใบน� เม�อเตบโตข�นในชวงอายหน� งท�มความตองการความรสกเปนของตวเองหรอเม�อมวฒภาวะเจรญเตบโตข�นในทางความคดทกคนตางกมเปาหมายใหกบตวเองเพ�อตองการใหเกดความสาเรจและในการเดนทางท�จะไปสเปาหมายน�นทกคนกจะตองมความคาดหวงใหกบความสาเรจน�นเพ�อใหความคาดหวงน�นอาจจะเปนความคาดหวงใหกบตวเองหรอเปนความคาดหวงใหกบบคคลอ�นโดยทาการคาดหวง ใหบคคลอ�นเปนไปตามท�ตนตองการตามเปาหมายท�วางไว ดงน�นทฤษฎความคาดหวง Vroom หรอ Expectation Theory บางท�เรยกวา VET Theoryและไดกาหนดเปนสตรไวดงน� การจงใจ (หรอแรงจงใจ) = คณคาของผลลพธ x ความคาดหวง x ความสมพนธระหวางการกระทากบผลลพธ 1. คณคาของผลลพธแตละบคคลอยกบความปรารถนาหรอความตองการถาตองการมาก จะมคาเปนบวกแตเฉยๆไมรสกยนดยนรายจะมคาเปนศนยและถาไมชอบหรอไมตองการจะมคาตดลบ 2. ความคาดหวงคอความนาจะเปนท�การกระทาอยางหน� งจะมโอกาสท�ทาใหเกดผลลพธในระดบแรกมากนอยเพยงใดถาคนเช�อแนวาหากทางานเตมท�จะสามารถทาใหไดผลผลตท�ปรมาณสงอยางแนนอนความคาดหวงจะเทากบหน�งในทางตรงกนขามถาเช�อวาถงแมจะพยายามทางานหนกสกเพยงใดกไมสามารถทาผลงานออกมาในปรมาณสงไดเลยความคาดหวงกจะเทากบศนย 3. ความสมพนธระหวางการกระทากบผลลพธอธบายไดวาแรงจงใจของแตละคนจะมากหรอนอยยอมข�นอยกบผลท�ไดรบหรอท�คดวาสมควรจะไดรบเม�อกระทาการน�นสาเรจตามเปาหมาย ดงน�นอาจกลาวไดวาสวนหน� งของแรงจงใจท�บคคลจะมหรอไมหรอมมากนอยยอมข�นกบความสมพนธระหวางการกระทากบผลลพธจากท�กลาวมาแลว สามารถอธบายไดวาในลกษณะ ของรปทฤษฎความคาดหวงไดดงภาพประกอบ ตอไปน�

32

ภาพประกอบ 2 รปแบบทฤษฎความคาดหวง (The Expectancy Model) จากท�กลาวมาขางตนจงสรปไดวา ความคาดหวงหมายถงความเช�อหรอความคดอยางมเหตผลในแนวทางท�เปนไปไดหรอเปนความหวงท�คาดการณวาตองการจะไดในอนาคตของบคคลความคาดหวงจงเปนสภาวะทางจตท�บคคลคาดคะเนลวงหนาตอบางส�งบางอยางวาควรจะมควรจะเปนหรอควรจะเกดข�นตามความเหมาะสมมนษยทกคนลวนแตมความคาดหวงเสมอ ความคาดหวงจงเปรยบเหมอนแรงผลกดนใหเกดความตองการซ� งเปนส�งจาเปนในการดารงชวต แตจะคาดหวงไมเทากนในแตละชวงเวลาหรอเหตการณโดยเฉพาะในสภาวะท�ส�งแวดลอมมการเปล�ยนแปลง

ความคาดหวง (Expectation) คณคาของผลลพธ

(Value)

แรงจงใจ (Motivation)

การกระทา (Action)

ผลลพธ (Outcome)

แรงขบใหม ความพงพอใจ การไดรบแรงจงใจอยางสม�าเสมอ

ความสมพนธระหวางการกระทากบผลลพธ (Instrumentality)

33

ความคาดหวงในการจงใจของพอรตเตอร และสอวเลอร (Porter and Lawler) ศรวรรณ เสรรตน และคณะ (2545 : 320) ไดกลาววา โมเดลการจงใจ Porter and Lawler ไดกาหนดทฤษฎความคาดหวงดงน� ภาพประกอบ 3 โมเดลการจงใจของพอรตเตอร และลอวเลอร

ปจจยท�ทาใหความคาดหวงแตกตางกน

บคคลมความคาดหวงตางกนท�งส�งท�คาดหวงและระดบของความคาดหวง อนเน�องจาก

ปจจยตอไปน� คอ

1. วฒนธรรม (Cultural Ideals)วฒนธรรมท�แตกตางกนยอมทาใหมาตรฐานความคาดหวง

ของบคคลตางกน ซ� งมาตรฐานน�ครอบคลมถงระดบความสาเรจ และทศนคตตอความสาเรจเม�อเดก

เขาสวยรนจะรบรความคาดหวงของสงคมท�มตอตนเอง และความรบผดชอบของตนท�มตอสงคม

การต�งความคาดหวงของบคคลในสงคมจงแตกตางกนไป

มลคาของรางวล

ความสามารถ ในการทางานเฉพาะอยาง

รางวลท�ไดรบมความยตธรรม

ความพงรางวลจงใจ

ภายใน

รางวลจงใจภายนอก

การบรรลความสาเรจ

ความพยายาม

การบรความตองการใน

ความพยายามท�รบรความเปนไป

ไดของรางวล

34

2. ประเภทของครอบครว (Kind of Family) วยรนท�มาจากครอบครวท�ม�นคงมแนวโนม

ท�จะต�งจดมงหมายในอนาคตสงกวาวยรนท�มาจากครอบครวไมม�นคง วยรนท�ตองโยกยายถ�นบอยๆ

ไมสามารถคาดหวงหรอวางแผนอนาคตของตนเองไดชดเจนเทาผท�ไมตองยายถ�น

ขนาดของครอบครวมอทธพลตอการต�งเปาหมายของวยรน วยรนท�มาจากครอบครว

ขนาดเลกมแนวโนมประสบความสาเรจ มากกวาวยรนท�มาจากครอบครวขนาดใหญ เพราะครอบครว

ขนาดเลกสามารถบงคบ และทมเทสงเสรม ตลอดท�งสามารถวางแนวทางใหวยรนไปสความสาเรจ

ไดมากกวาครอบครวขนาดใหญ

3. สถานภาพทางสงคม (Ordinal Position) ครอบครวท�มฐานะเศรษฐกจปานกลาง

และฐานะเศรษฐกจสง บดามารดาจะใหความคาดหวงและโอกาสแกลกคนแรกมากท�สด โดยเฉพาะ

ลกชายซ� งตรงกนขามกบครอบครวท�ฐานะทางเศรษฐกจต�า ลกคนสดทองจะไดรบการสงเสรมจากบดา

มารดาและพ�ๆ มากท�สด เพราะบดามารดามฐานะทางเศรษฐกจดข�นพ�เตบโตและมงานทา เพ�อให

สมาชกคนอ�นในครอบครวไดขยบฐานะทางเศรษฐกจและสงคมสงข�น

4. วนย (Discipline) วยรนท�ไดรบการอบรมเล�ยงดแบบอตตาธปไตย มกจะต�งความคาดหวง

ไมสอดคลองกบความเปนจรง ในทางตรงกนขามวยรนท�ไดรบการอบรมเล�ยงดแบบประชาธปไตย

จะต�งความท�สอดคลองกบความเปนจรง

5. สถานภาพในกลม (Group Status) กลมจะมอทธพลมากนอยเพยงใดข�นอยกบฐานะ

วยรนในกลม และความคาดหวงของกลมท�มตอวยรนเอง ถาฐานะในกลมมความม�นคง และไมจาเปน

ตองสรางความประทบใจกบสมาชกในกลม ระดบความคาดหวงของวยรนกจะใกลเคยงความเปนจรง

แตคนท�ไมมบทบาทสาคญ และตองการเล�อนข�นตนเองเขาสผนาชมชนทาใหการต�งความคาดหวง

หลายๆ อยางไมอยบนรากฐานของความเปนจรง

6. การใชกลไกทางจต (Use of Escape Mechanisms) การใชกลไกทางจตท�มผลตอ

การต�งความคาดหวงมากท�สดคอ การฝนกลางวน เชน ฝนอยากเปนพระเอกหรอนางเอก วยรนจะต�ง

ความคาดหวงไววาจะตองประสบความสาเรจ และหลกเล�ยงความลมเหลว ซ� งอาจจะเปนการต�ง

ความคาดหวงท�ไมอยบนรากฐานของความเปนจรง

7. การบอกความคาดหวง (Verbalization of Aspirations) ความคาดหวงท�วยรนบอกกลาว

มกจะต�งอยบนพ�นฐานของความเปนจรง มากกวาคนท�เกบไวและคดอยคนเดยว และความคาดหวง

ท�บอกเพ�อนสนทเปนลกษณะความใฝฝน ไมคอยใกลเคยงกบความเปนจรงเทากบท�บอกกบบดา

มารดา ครหรอผท�ไมคนเคย เพราะเปนการทาทายใหพสจนตนเองใหพยายามทาตามท�พด เพ�อไม

ตองการเหนคนอ�นมองดวยสายตาผดหวง

35

8. ความลมเหลวและความสาเรจในอดต (Past Failures and Successes) บคคลท�ประสบ

ความสาเรจเสมอๆ มแนวโนมท�จะต�งความคาดหวงวาจะไดรบความสาเรจอก ในทานองเดยวกบ

บคคลท�ผดหวงซ� าๆ มกคดวาจะผดหวงอก ประสบการณเชนน� มผลตอการต�งความคาดหวงในอนาคต

วาจะต�งไดเหมาะสมกบสภาพความเปนจรงหรอไมเพยงใด ซ� งสอดคลองกบคากลาวของดเคชโก

(De Cecco. 1972 : 167) วาบคคลกาหนดความคาดหวงไวอยางไรน�นข�นอยกบประสบการณท�ผานมา

คอบคคลท�ประสบผลสาเรจมากอนความคาดหวงในการทางานคร� งตอไปจะสง และใกลเคยง

ความสามารถจรงมากข�น หากประสบความลมเหลวตดตอกนเปนเวลานาน ความคาดหวงจะลดต�า

ลงมาเพ�อปองกนมใหเกดความรสกวาตนไรคา

9. เพศ (Sex) บรรยากาศของบานและโรงเรยนมกจะกระตนใหวยรนชาย ต�งความคาดหวง

สงกวาวยรนหญง บดามารดาคาดหวงในตวลกชายมากกวาตวลกสาว เดกชายถกกระตนใหม

ความคาดหวงทางการกฬา การงานและการประกอบอาชพ

10. เชาวปญญา (Intelligence) เม�อวยรนอยในกลมท�มคานยมตอความสาเรจสง มกจะต�ง

ความคาดหวงใหตนประสบความสาเรจเหนอเพ�อนๆ ในกลม ซ� งอาจไมอยบนรากฐานของความ

เปนจรง คนท�ฉลาดจะต�งความคาดหวงจากความสนใจ และความสามารถของตนมากกวาทาตาม

จดมงหมายและคานยมของกลมท�ต�งไว

11. บคลกภาพ (Personality) บคลกภาพมอทธพลตอความคาดหวง ในเร�องการชดเชย

บคคลท�ไมยอมรบความสามารถตนเองจะต�งความคาดหวงไมอยบนรากฐานของความเปนจรง

เพ�อเปนการปกปด บคคลท�มความม�นใจในตนเองจะต�งความคาดหวงสอดคลองกบความจรง

สวนบคคลท�มความวตกกงวลต�ามแนวโนมต�งความคาดหวงไวสง เพราะเช�อม�นในความสาเรจ

มากกวาความลมเหลว บคคลท�มความวตกกงวลสงจะอยกบความลมเหลวในอดตทาใหมองอนาคต

ในแงดนอยกวาท�ควรจะเปนบคคลท�มปญหาทางอารมณ มกจะมความกลวและความกงวลใจ

ในความสาเรจมแนวโนมต�งความคาดหวงต�าหรอสงกวาความเปนจรงมาก

จงไดสรปวา “ความคาดหวง” คอ ความตองการของบคคล หรอประชาชนท�มตอส�งหน�ง

ส�งใดท�เกดจากพฤตกรรมในลกษณะท�ตนคดวาถกตอง มงหวงตอการกระทาหรอเหตการณตางๆ

เปนการคดลวงหนาในส�งท�อาจจะเปนไปไดหรอไมไดในอนาคตตามท�ตนต�งความหวงไว โดยมก

ยอมท�จะตองการไดรบผลตอบแทนท�งรปธรรมและนามธรรมท�งทางรางกายและจตใจหรอแมกระท�ง

ความเปนอยท�สะดวกสบาย เพ�อมาชดเชยและเตมเตมใหตนและบคคลรอบขางมความสขและความ

เจรญกาวหนามความอบอนมความหวงท�จะตอสกบชวตใหอยไดในสงคมตอไป

36

บรบทขององคการบรหารสวนตาบลตะปอน อาเภอขลง จงหวดจนทบร ผวจยขอนาบรบทขององคการบรหารสวนตาบลตะปอน อาเภอขลง จงหวดจนทบร มากลาวโดยสงเขป ดงน� (องคการบรหารสวนตาบลตะปอน. 2555 : 3) ขอมลท�วไปและขอมลพBนฐานท�สาคญขององคการบรหารสวนตาบลตะปอน

สภาพท�วไป 1. ขนาดพ�นท�และลกษณะทางภมศาสตร องคการบรหารสวนตาบลตะปอน ต�งอยท�หมท�5 ถนนสายขลง – พล�ว ตาบลตะปอนอาเภอขลง จงหวดจนทบร อยหางจากท�วาการอาเภอขลงข�นไปทางทศตะวนตกเฉยงเหนอ 7 กโลเมตร ไดรบการยกฐานะสภาองคการบรหารสวนตาบลเปนองคการบรหารสวนตาบล มฐานะเปนนตบคคลและเปนราชการบรหารสวนทองถ�น ตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เม�อวนท� 2 มนาคม 2538 2. อาณาเขต มเขตพ�นท�ตดตอคอ 2.1 ทศเหนอจดเทศบาลตาบลพล�ว อ.แหลมสงห และเทอกเขาสระบาป 2.2 ทศใตจดตาบลเกวยนหก อ.ขลง และ ต.หนองช�ม อ.แหลมสงห 2.3 ทศตะวนออกจดตาบลเกวยนหก อ.ขลง 2.4 ทศตะวนตกจดเทศบาลตาบลพล�ว อ.แหลมสงห ตาบลตะปอนมเน�อท�ท�งหมด 14.30 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 8,938 ไร ลกษณะ ภมประเทศเปนท�ราบสงและท�ราบลม มพ�นท�บางสวนเปนเนนเขาตดทะเลและเทอกเขา 3. ประชากร ประชากรเขตตาบลตะปอน มจานวนท�งส�น 3,201 คน แยกเปนชาย 1,516 คน และหญง 1,677 คน มความหนาแนนเฉล�ย 224 คนตอตารางเมตร แบงตามเกณฑอายไดดงน�

37

ตาราง 1 จานวนประชากร 6 หมบาน

ตาบล หม ช�อบาน จานวนครวเรอน ประชากร

ชาย หญง รวม

ตาบล ตะปอน

1 บานตะปอนใหญ 51 96 89 185 2 บานตะปอนใหญ 190 297 345 642

3 บานตะปอนนอย 202 287 326 613

4 บานหนองเสมด 178 269 315 584 5 บานหนองเสมด 168 280 281 561

6 บานไรวรรณ 257 287 321 608

0 - 1 6 2 8

รวม 1,046 1,516 1,677 3,193

สภาพทางเศรษฐกจ

สภาพเศรษฐกจของตาบลตะปอน ป 2554 พบวาประชากรมรายไดเฉล�ยตอหว 30,000 บาท ประชาชนในพ�นท�องคการบรหารสวนตาบลตะปอน มอาชพทางการเกษตรเปนหลกเน�องจากพ�นท�

เปนลกษณะภมประเทศเปนท�ราบสงและท�ราบลม มพ�นท�บางสวนเปนเนนเขาและเทอกเขา ระบบ

การชลประทานท�ดดนอดมสมบรณภมอากาศเหมาะกบการเพาะปลกเหมาะแกการทาสวน เชน สวนทเรยนสวนมงคด สวนสละ สวนยางพารา เปนตน รองลงมาเปนการทานาขาวและรบจางท�วไป

แตในปจจบนไดมการเร�มขยายตวทางการคาเพ�อรองรบผลผลตทางการเกษตร โดยมผรบซ�อผลผลตทางการเกษตรหลายบรษท ทาใหประชากรมโอกาสประกอบอาชพตามความตองการของแตละบคคล

เชน เกษตรกรรม การพาณชย ทางานในบรษท และอ�นๆ

ดานสงคม

1. การศกษา

1.1 โรงเรยนประถมศกษา 2 แหง ไดแก 1.1.1 โรงเรยนประถมศกษาวดตะปอนใหญ ต�งอย หมท� 2 บานตะปอนใหญ

1.1.2 โรงเรยนประถมศกษาบานหนองเสมด ต�งอย หมท� 4 บานหนองเสมด

1.2 โรงเรยนประถมและมธยมศกษา 1 แหง ไดแก โรงเรยนมธยมศกษาวดตะปอนนอย ต�งอย หมท� 3 บานตะปอนนอย

38

2. ดานสถาบนและองคกรทางศาสนา ไดแก 2.1 วดตะปอนใหญ ต�งอย หมท� 2 บานตะปอนใหญ 2.2 วดตะปอนนอย ต�งอย หมท� 3 บานตะปอนนอย 2.3 วดปาเจดยทราย ต�งอย หมท� 4 บานหนองเสมด 2.4 วดสวรรณรงษ ต�งอย หมท� 4 บานหนองเสมด 2.5 วดเขาตาล�น ต�งอย หมท� 6 บานไรวรรณ 3. ดานสาธารณสข มโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล จานวน 1 แหง 4. แหลงน�าธรรมชาตและส�งแวดลอม 4.1 คลองหนองเสมด อยในพ�นท� หมท� 4,5,6 4.2 คลองตะปอนนอย อยในพ�นท� หมท� 3,5 4.3 คลองพราว อยในพ�นท� หมท� 2 4.4 คลองตะปอนใหญ อยในพ�นท� หมท� 2,1 5. แหลงน�าท�สรางข�น ไดแก 5.1 อางเกบน�าขนาดเลกหนองเสมด อยในพ�นท� หมท� 6 5.2 สระกกเกบน�าบานหนองเสมด อยในพ�นท� หมท� 4 5.3 สระกกเกบน�าบานหนองเสมด อยในพ�นท� หมท� 5 5.4 ฝาย จานวน 17 ฝาย 5.5 บอน�าต�น จานวน 740 บอ 5.6 บอน�าบาดาล จานวน 27 บอ 5.6 ประปาหมบาน จานวน 4 หมบานไดแก 5.6.1 ในพ�นท�หมท� 3 มจานวนผใชน� า 196 ครวเรอน 5.6.2 ในพ�นท�หมท� 5 มจานวนผใชน� า 188 ครวเรอน 5.6.3 ในพ�นท�หมท� 4,6 มจานวนผใชน� า 233 ครวเรอน 6. มวลชนจดต�ง 6.1 ลกเสอชาวบาน 4 รน 6.2 กลมสตรประจาตาบล 1 กลม 6.3 กลมออมทรพย 1 กลม 6.4 อาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน 1 กลม 6.5 ตารวจชมชนประจาตาบล 1กลม 6.6 อาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอนประจาตาบล 1 กลม

39

6.7 สภาเดกและเยาวชนตาบลตะปอน 1 กลม 6.8 ชมรมผสงอายตาบลตะปอน 1 ชมรม 6.9 ชมรมผพการตาบลตะปอน 1 ชมรม ดานการบรการพBนฐาน 1. การคมนาคมตดตอระหวางอาเภอ และจงหวด รวมท�งการคมนาคมภายในตาบล และหมบาน มรายละเอยดดงน� 1.1 ถนนสขมวท เปนทางสายหลกท�ใชตดตอระหวางตาบลตะปอนกบทางอาเภอขลง ระยะทางยาว 8 กโลเมตร 1.2 ถนนสายขลง – พล�ว เปนทางหลวงชนบทเช�อมระหวาง ตาบลตะปอนกบอาเภอขลง ระยะทางยาว 7 กโลเมตร 2. การประปามประปาหมบาน จานวน 4หมบาน ไดแก 2.1 พ�นท�หมท� 3 2.2 พ�นท�หมท� 4 2.3 พ�นท�หมท� 5 2.4 พ�นท�หมท� 6 3. การโทรคมนาคมมตโทรศพทสาธารณะ จานวน 2 ต 4. การไฟฟาตาบลตะปอนมไฟฟาเขาถง 6 หมบานและทกครวเรอน ขอมลเก�ยวกบศกยภาพของทองถ�น 1. ศกยภาพขององคการบรหารสวนตาบล 1.1 จานวนบคลากร จานวน 24 ตาแหนง ดงน� 1.1.1 สานกปลด 1) ตาแหนงปลดองคการบรหารสวนตาบล จานวน 1 คน 2) ตาแหนงเจาหนาท�วเคราะหนโยบายและแผน จานวน 1 คน 3) ตาแหนงนตกร จานวน 1 คน 4) ตาแหนงบคลากร จานวน 1 คน 5) ตาแหนงเจาหนาท�ตรวจสอบภายใน จานวน 1 คน 6) ตาแหนงนกพฒนาชมชน จานวน 1 คน 7) ตาแหนงเจาพนกงานธรการ จานวน 1 คน 8) ตาแหนงเจาหนาท�บนทกขอมล จานวน 1 คน 9) ตาแหนงผชวยเจาหนาท�บนทกขอมล จานวน 1 คน 10) ตาแหนงคนสวน จานวน 1 คน

40

1.1.2 สวนการคลง 1) ตาแหนงหวหนาสวนการคลง จานวน 1 คน 2) ตาแหนงนกวชาการเงนและบญช จานวน 1 คน 3) ตาแหนงเจาหนาท�พสด จานวน 1 คน 4) ตาแหนงผชวยเจาหนาท�จดเกบรายได จานวน 1 คน 5) ตาแหนงผชวยเจาหนาท�การเงนและบญช จานวน 1 คน 1.1.3 สวนโยธา 1) ตาแหนงนายชางโยธา จานวน 1 คน 2) ตาแหนงผชวยนายชางโยธา จานวน 1 คน 3) ตาแหนงเจาพนกงานธรการ จานวน 1 คน 4) ตาแหนงพนกงานขบรถขยะ จานวน 1 คน 5) ตาแหนงพนกงานประจารถขยะ จานวน 3 คน 6) ตาแหนงผชวยชางไฟฟา จานวน 1 คน 1.1.4 สวนการศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ตาแหนงผชวยครดแลเดกอนบาลและปฐมวย จานวน 3 คน งานวจยท�เก�ยวของ ในการศกษาวจยเร�องความเปนจรงกบความคาดหวงของประชาชนท�มตอการบรหารงานองคการบรหารสวนตาบลตะปอน อาเภอขลง จงหวดจนทบร ผวจยไดศกษาผลงานวจยของหลายๆ ทาน เพ�อเปนแนวทางโดยมงานวจยท�ทาการศกษาดงตอไปน� งานวจยตางประเทศ เดวส (Davis. 2005 : 6) ไดศกษา เร�อง ศกษาองคการแหงการเรยนรและมตของปจจยในผล การปฏบตงานในบรษท (The Learning Organization and its Dimensions as Key Factors in Firm Performance) ผลการวจยพบวา ความสามารถขององคกรในการผลตผลงานและการบรการใหมๆ ท�ดเลศออกมา เพ�อใหมการพฒนาอยางตอเน�องในการปฏบตงานท�มประสทธภาพและสรางคณคาใหมากย�งข�นแกลกคา และบรรดาหนสวนควรจะตองมความสามารถในการเรยนร ความสาเรจ และการอยรอดจาเปนสาหรบองคกร เพ�อจะกลายเปนองคกรแหงการเรยนร ตวอยางเชน พวกเขาจะตองหม�นสรางสภาพในองคกร ตลอดจนระบบและโครงสรางตางๆ ซ� งจะทาใหเขาถงองคความรใหม ๆ อยางตอเน�อง ในขณะท�องคกรแหงการเรยนรมกจะเปนหวขอท�ไดศกษากนบอยๆ แตกยง ไมมวธการในการศกษาใดๆ ท�เปนท�ยอมรบโดยท�วไป นอกจากน� ยงไดศกษาความสมพนธระหวาง

41

หลกการขององคกรแหงการเรยนรกบการปฏบตงานดานการเงนของบรษท โดยประเมนคณลกษณะ ท�เปนระบบของบรษท และกาหนดจานวนความมากนอยของการเร�มตนเรยนรของบรษทจากสภาพท�เปนอยของวฒนธรรมและโครงสราง โดยขอมลจะช� ใหเหนวาองคกรท�มการเร�มตนเรยนรมากอน จะมแนวโนมท�จะมประสทธภาพ เพ�อการปรบใชส� งตางๆ ท�ไดเรยนร จากลกคา ตลาดสนคา และคแขงขน เพ�อใหมการพฒนาสความสาเรจและการตลาดเพ�อสนคาและบรการใหมๆ ไคเซอร (Kaiser. 2001 : 8) ศกษาแบบแผนการเปนองคการแหงการเรยนร : กรณศกษารปแบบขององคการแหงการเ รยนร(Mapping the Learning Organization: Exploring a Model of Organizational Learning) โดยมการทดลองตวแปรขององคการแหงการเรยนรเพ�อสรางแรงผลกดนในองคการ โดยไดทดลองกบพนกงาน 439 คน ในบรษทผลตนวเคลยรแหงหน�งท�มขอสงสยเก�ยวกบการเรยนรและทาความเขาใจองคการ ตวแปรท�ใชในการวจย คอ ภาวะผนาวฒนธรรม พนธกจและยทธศาสตร การดาเนนงานดานการจดการ โครงสรางองคการ บรรยากาศในการทางาน ระบบองคการ การจงใจ การเรยนร นวตกรรม และขอบเขตการเรยนรภายนอก การวจยคร� งน� ไดทาการทดสอบบทบาทของการเรยนรนวตกรรมและขอบเขตของการเรยนรภายนอก ซ� งจดเปนแรงผลกดนของการดาเนนงานในองคการโดยผลการวจยแสดงใหเหนถงอทธพลของภาวะผนา วฒนธรรม พนธกจและยทธศาสตรโครงสรางองคการ ในขณะท�การดาเนนงานดานการจดการ บรรยากาศในการทางานและการจงใจ มอทธพลนอยกวาสมมตฐาน แตมตวแปรท�ไมไดอยใน ความคาดหมายของขอสมมตฐาน คอ ระบบองคการ เพราะไมมอทธพลตอการเรยนร

งานวจยในประเทศ

โศจรตน ศรรตนสวรรณ (2545 : บทคดยอ) เร�อง การศกษาความคาดหวงของประชาชนตอคณภาพดานการบรการการจดเกบภาษของฝายรายได สานกงานเขตลาดกระบงกรงเทพมหานคร กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ ประชาชนผมาตดตอชาระหน� ภาษท�ฝายรายได สานกงานเขตลาดกระบง กรงเทพมหานคร จานวน 12,450 คน ผลการวจยพบวา การบรการท�ไดรบในปจจบนของประชาชนตอการเกบภาษของฝายรายได สานกงานเขตลาดกระบง กรงเทพมหานครในภาพรวม 3 ดาน พบวา การบรการอยในระดบด ( X =3.76) ดานบคลากรจะมคาเฉล�ยสงสด ( X =3.98) รองลงมาดานการบรการและอานวยความสะดวกมคาเฉล�ย ( X =3.92) ลาดบท� 3 ดานอาคาร สถานท� และอปกรณการใหบรการอยในระดบปานกลาง ความคาดหวงของประชาชนในอนาคตตอการจดเกบภาษของฝายรายได สานกงานเขตลาดกระบง กรงเทพมหานคร รวม 3 ดาน พบวาในภาพรวมประชาชนคาดหวงตอการบรการจดเกบภาษฝายรายไดอยในระดบดมาก ดานบลากรมคาเฉล�ยสงสด รองลงมาดานบรการและอานวยความสะดวก มคาเฉล�ยอนดบสดทายดานอาคารสถานท�และอปกรณ และเพ�อเปรยบเทยบคณภาพการจดเกบภาษของฝายรายไดตอการใหบรการประชาชน ในปจจบน

42

และในอนาคต สานกงานเขตลาดกระบง กรงเทพมหานคร พบวา ในปจจบนประชาชนไดรบบรการ จากฝายรายไดในการจดเกบภาษอยในระดบด ในขณะท�ในอนาคตประชาชนจะไดรบบรการอยในระดบดมาก สาหรบความตองการของประชาชนตอการปรบปรงการใหบรการดานการจดเกบภาษ พบวา ดานการจดเกบภาษประชาชนตองการใหฝายรายไดจดเกบภาษดวยความเสมอภาค เทาเทยม ยตธรรมและเพ�อเปรยบเทยบความแตกตางของความคาดหวงตอคณภาพดานบรการการจดเกบภาษท�ไดรบในปจจบนและในอนาคต พบวา ประชาชนท�มาตดตอเสยภาษท�อยแขวงตางกน มความคาดหวงตอคณภาพดานบรการการจดเกบท�ไดรบในอนาคตแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 กมลา สหาพงษ (2548 : บทคดยอ ) ศกษาเร�อง ความสมพนธระหวางความเช�อดานสขภาพ

กบพฤตกรรมการดแลตนเองของผปวยมะเรงอวยวะสบพนธสตรในระยะสดทาย โรงพยาบาล

พระปกเกลาจนทบร กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ ผปวยมะเรงอวยวะสบพนธสตรท�มารบการรกษา

ในโรงพยาบาลพระปกเกลาจงหวดจนทบร 58 ราย ผลการวจยพบวา ผปวยมะเรงอวยวะสบพนธสตร

ในระยะสดทายมความเช�อดานสขภาพโดยรวมและมพฤตกรรมการดแลตนเองอยในระดบมาก

ซ� งความเช�อดานสขภาพโดยรวม มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการดแลตวเองของผปวย

มะเรงอวยวะสบพนธสตรในระยะสดทายอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 ความเช�อดาน

สขภาพดานการรบรถงโอกาสเส�ยงตอการเกดภาวะแทรกซอน การรบรถงความรถงความรนแรง

ของโรค การรบรอปสรรคในการปฏบตตนตามแผนการกษามความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรม

การดแลตวเองของผปวยมะเรงอวยวะสบพนธสตรในระยะสดทายอยางมนยสาคญท�ระดบ .05

และการรบรประโยชนในการปฏบตตนตามแผนการรกษามความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรม

การดแลตนเองของผปวยมะเรงอวยวะสบพนธสตรในระยะสดทายอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ

.05

ชตพนธ บญขา (2548 : บทคดยอ) ศกษาเร�อง ความสามารถในการจดทาแผนและปฏบต

ตามแผนขององคการบรหารสวนตาบลในจงหวดจนทบร กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ

คณะกรรมการจดทาแผนพฒนาองคการบรหารสวนตาบลในจงหวดจนทบร จานวน 9 อาเภอ 1

ก�งอาเภอ ผลการวจยพบวา คณะกรรมการจดทาแผนพฒนาองคการบรหารสวนตาบล มความสามารถ

ในการจดทาแผนอยในระดบมาก การปฏบตตามแผนพฒนาองคการบรหารสวนตาบลของจนทบร

ท�กาหนดโดยคณะกรรมการพฒนาองคการบรหารสวนตาบล ในแตละองคการบรหารสวนตาบล

มการปฏบตตามแผนอยในระดบมาก สวนความสามารถในการจดทาแผนของคณะกรรมการ

จาแนกตามอาย รายได ระยะเวลาท�อาศยอย และตาแหนง มการจดทาแผนแตกตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตท�ระดบ .05

43

วชาต พานชกล (2548 : บทคดยอ) เร�อง ความคดเหนของประชาชนตอการปฏบตงานของเทศบาลตาบลเนนสง อาเภอทาใหม จงหวดจนทบร กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ ประชาชนท�มภมลาเนาและอาศยในเขตเทศบาลตาบลเนนสง ผลการวจยพบวา ระดบความคดเหนของประชาชนตอการปฏบตงานของเทศบาลตาบลเนนสงใน 5 ดาน คอ ดานโครงสรางพ�นฐานมประสทธภาพ การปฏบตงานรวมปานกลางดานพฒนาส�งแวดลอม มประสทธภาพ การปฏบตงานรวมปานกลาง ดานพฒนาสงคมมประสทธภาพการปฏบตงานรวมปานกลาง ดานเศรษฐกจมประสทธภาพในการปฏบตงานรวมปานกลาง ดานการเมองมประสทธภาพการปฏบตงานรวมปานกลาง ระดบความคดเหนของประชาชนตอการปฏบตงานของเทศบาลตาบลเนนสง เพศ มระดบความคดเหนไมแตกตางกน อาย มระดบความคดเหนไมแตกตางกนยกเวนดานโครงสรางพ�นฐานและดานพฒนาสงคม ระดบการศกษา มระดบความคดเหนไมแตกตางกนอาชพ มระดบความคดเหนไมแตกตางกน ยกเวนดานพฒนาส�งแวดลอม รายได มระดบความคดเหนไมแตกตางกนยกเวนดานพฒนาสงคม วนเพญ พ�งพบลย (2548 : บทคดยอ) ศกษาเร�อง ปจจยท�มความสมพนธตอความสาเรจ ในการปฏบตงานของขาราชการและพนกงาน กรณศกษาสานกงานประกนสงคม จงหวดฉะเชงเทรา กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ ขาราชการและพนกงานสานกงานประกนสงคมจงหวดฉะเชงเทรา จานวน 62 คน ผลการวจยพบวา ระดบความสาเรจของขาราชการและพนกงาน โดยรวมอยในระดบความสาเรจคอนขางมาก ดานความสมพนธกบเพ�อนรวมงานมอนดบสงท�สด มระดบความสาเรจอยในระดบคอนขางมาก รองลงมาคอ ดานลกษณะงานท�ปฏบต สวนอนดบสดทาย คอ ในดานสภาพแวดลอมทางกายภาพของงานอยในระดบความสาเรจคอนขางนอย สวนเพศ อาย ระดบการศกษา มความสมพนธกบความสาเรจในการปฏบตงานอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 ดานอตราเงนเดอนและระยะเวลาในการปฏบตงานไมมความสมพนธกบความสาเรจในการปฏบตงาน ธาตมงคล ณ นคร (2549 : บทคดยอ) ศกษาเร�อง ความสมพนธระหวางระดบความฉลาดทางอารมณกบระดบภาวะหมดไฟในการทางานของขาราชการสงกดสานกงานปลดกระทรวงกลาโหม กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ ขาราชการสงกดสานกงานปลดกระทรวงกลาโหมท�ปฏบตงานท�งหมด 6 หนวยงาน จานวน 330 คน ผลการวจยพบวา ขาราชการสานกงานปลดกระทรวงกลาโหมมระดบความฉลาดทางอารมณอยในเกณฑต�ากวาปกต และมระดบภาวะหมดไฟในการทางานในระดบ ปานกลาง ตวแปรท�มผลตอความฉลาดทางอารมณไดแก อายและ ช�นยศ ซ� งขาราชการท�มอายนอยและขาราชการช�นประทวนมความฉลาดทางอารมณต�า สวนตวแปรท�มผลตอภาวะหมดไฟการทางาน ไดแก อาย สถานภาพสมรสและช�นยศ โดยขาราชการท�อายนอย สถานภาพโสดกบสถานภาพหมาย และขาราชการช�นประทวนมภาวะหมดไฟในการทางานสง เม�อพจารณาความสมพนธพบวา ความฉลาดทางอารมณ มความสมพนธทางลบกบภาวะหมดไฟในการทางานอยางมนยสาคญทางสถต ท�ระดบ .01

44

พสษฐ เทพศลปวสทธZ (2549 : บทคดยอ) ศกษาเร� อง ปจจยท�มความสมพนธตอการปฏบตงานของนายกองคการบรหารสวนตาบลในการพฒนาเศรษฐกจชมชน : กรณศกษา องคการบรหารสวนตาบลในจงหวดลพบร กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ นายกองคการบรหารสวนตาบล 112 แหง จานวน 11 อาเภอในพ�นท�จงหวดลพบร ผลการวจยพบวา อาย ระดบการศกษา อาชพ ระยะเวลาการดารงตาแหนงและคาตอบแทนของนายกองคการบรหารสวนตาบลไมมความสมพนธกบการปฏบตงานพฒนาเศรษฐกจชมชนสวนการไดรบเกยรตทางสงคม การไดรบคาปรกษา การไดรบการอบรม และการไดรบขาวสารจากส�อตางๆ มความสมพนธกบปฏบตงานพฒนาเศรษฐกจชมชนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .01 ธนสทธZ เอ�อฤาชา (2550 : บทคดยอ) ศกษาเร� อง ปจจยท�มความสมพนธกบแนวโนม ในการตดสนใจใชกาซธรมชาต (NGV) แทนการใชน� ามนเช�อเพลงของประชาชน : ศกษาเฉพาะเขตกรงเทพมหานคร กลมตวอยางท�ใชในการวจย คอ ผใชรถยนตภายในเขตกรงเทพมหานคร โดยการสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) ผลการวจยพบวา ปจจยสวนบคคลดานอาย ระดบการศกษา อาชพ และรายไดตอเดอน ไมมความสมพนธกบแนวโนมในการตดสนใจใชกาซธรรมชาต (NGV) แทนการใชน� ามนเช�อเพลงของผใชรถยนตในเขตกรงเทพมหานคร ระดบการศกษา มความสมพนธกบความรเก�ยวกบกาซธรรมชาต (NGV) อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05 สวนอาย อาชพ และรายไดตอเดอนไมมความสมพนธกบความรเก�ยวกบแนวโนมในการตดสนใจใชกาซธรรมชาต (NGV) ผใชรถยนตในเขตกรงเทพมหานคร ความรเก�ยวกบกาซธรรมชาต กบแนวโนมในการตดสนใจใชกาซธรรมชาต (NGV) มความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถต ท�ระดบ .05 ลอม แยมสวรรณรตน (2550 : บทคดยอ) ไดศกษาเก�ยวกบความคดเหนของประชาชน ตอการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบลแชะ อาเภอครบร จงหวดนครราชสมา ผลการศกษาพบวา 1. ระดบความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบลแช อาเภอครบร จงหวดนครราชสมา โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เม�อจาแนกเปนรายดานพบวา ความคดเหนตอการบรหารงานดานโครงสรางพ�นฐานอยในระดบมาก ดานสงเสรมคณภาพชวตอยในระดบปานกลาง ดานการจดระเบยบชมชน สงคมและการรกษาความสงบอยในระดบปานกลาง ดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและส�งแวดลอมอยในระดบปานกลาง 2. การเปรยบเทยบระดบความคดเหนของประชาชนตอการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบลแชะ อาเภอครบร จงหวดนครราชสมา เม�อจาแนกลกษณะประชากร พบวา ประชาชน ในเขตองคการบรหารสวนตาบลแชะ อาเภอครบร จงหวดนครราชสมา โดยสถานภาพเพศ อาย ระดบการศกษา และอาชพไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ .05