รายงานการสํารวจป ัจจัยแวดล ้อม ... ·...

รายงานการสารวจปจจยแวดลอมดานโภชนาการ ในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนจงหวดสงขลา

ตาบลควนร อาเภอรตภม ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ และตาบลรตภม อาเภอควนเนยง

เดอนกรกฎาคม – สงหาคม 2556

โครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภค

และสถานการณสขภาพระยะยาว (Cohort study) ใน

โครงการบรณาการงานสรางเสรมสขภาวะดานอาหารและโภชนาการ กรณศกษา จงหวดสงขลา ของสถาบนการจดการระบบสขภาพ มหาวทยาลยสงขลานครนทร

ไดรบทนสนบสนนจาก สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ

(ก)  

คานา

ดวยตระหนกถงความสาคญของโภชนาการตอสขภาพ พฒนาการดานสตปญญา ศกยภาพในการเรยนร และคณภาพประชากรในอนาคต สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ไดจดทาแผนอาหารเพอสขภาวะ ใชกลไกบรณาการประเดนคณภาพอาหารและโภชนาการ ความปลอดภยอาหาร และความมนคงอาหาร โดยเลอกจงหวดสงขลาเปนหนงในสองพนทนารองระดบประเทศ และมอบหมายใหสถาบนการจดการระบบสขภาพ (สจรส.) มหาวทยาลยสงขลานครนทรเปนผจดการ “โครงการบรณาการงานสรางเสรมสขภาวะดานอาหารและโภชนาการ กรณศกษาจงหวดสงขลา” เพอพฒนาตนแบบการดาเนนงานบรณาการดานอาหารและโภชนาการอยางครบวงจร ทางโครงการฯไดเลอกตาบลควนร อาเภอรตภม และตาบลชะแล อาเภอสงหนคร เปนพนทนารอง ในการน โครงการฯไดกาหนดใหม “โครงการวจยตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคและสถานการณสขภาพระยะยาว (Cohort study)” เพอประเมนผลการดาเนนงานในสองพนทดงกลาวโดยเปรยบเทยบกบพนท ทไมมโครงการบรณาการฯ คอ ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ และตาบลรตภม อาเภอควนเนยง

ในปท 1 ของการดาเนนงาน (พ.ศ.2556-2557) โครงการไดทาการสารวจปจจยภาวะแวดลอมดานโภชนา การภายในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนในพนทเปาหมายทง 4 ตาบล รายงานฉบบนเปนการวเคราะหขอมลจากการสารวจศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนในตาบลควนร อาเภอรตภม ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ และตาบลรตภม อาเภอควนเนยง ระหวางเดอนกรกฎาคม – สงหาคม 2556 เนอหาประกอบดวยขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยน อาหารกลางวน นมและนาดม กจกรรมทางกาย การสนบสนนจากบรษทเครองดมและขนม และการใหความรเรองอาหารของศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน ขอมลเหลานจงเปนประโยชนตอผกาหนดนโยบาย นกวชาการ หนวยงานทเกยวของ และประชาชนในพนทตาบลควนร ตาบลชะแล ตาบลทาหน และตาบลรตภม

ดฉนขอขอบคณองคกรปกครองสวนทองถน หวหนาศนยพฒนาเดกเลก ผอานวยการโรงเรยน ครและเดกนกเรยนในพนทตาบลควนร อาเภอรตภม ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ และตาบลรตภม อาเภอควนเนยงทใหความรวมมอและอานวยความสะดวกในการสารวจครงนเปนอยางด ดฉนหวงวารายงานนจะเปนขอมลสาคญในการขบเคลอนการพฒนาเดกของพนทดงกลาวใหมสขภาวะอยางยงยนตอไป

รองศาสตราจารยแพทยหญงลดดา เหมาะสวรรณ หวหนาโครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภค

และสถานการณสขภาพระยะยาว (Cohort study) กรกฎาคม พ.ศ.2557

(ข)  

สารบญ

หนา คานา ก บทสรปสาหรบผบรหาร 1 ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน 4 ภาคผนวก ก โครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคและสถานการณสขภาพ ระยะยาว (Cohort study) 15 ภาคผนวก ข ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลก 18 ตาบลควนร อาเภอรตภม 19 ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร 23 ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ 26 ตาบลรตภม อาเภอควนเนยง 29 ภาคผนวก ค ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน 34 ตาบลควนร อาเภอรตภม 35 ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร 42 ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ 46 ตาบลรตภม อาเภอควนเนยง 53 

1  

บทสรปสาหรบผบรหาร

โครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคและสถานการณสขภาพระยะยาว (Cohort study) ไดสารวจปจจยภาวะแวดลอมดานโภชนาการภายในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนในตาบลควนร อาเภอรตภม ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ และตาบลรตภม อาเภอควนเนยง จงหวดสงขลา ระหวางเดอนกรกฎาคม - สงหาคม 2556 จานวน 20 แหง ซงประกอบดวยศนยพฒนาเดกเลก 8 แหง โรงเรยน 12 แหง สรปไดดงน

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลก ครผดแลเดกสวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตร ม 2 แหงทครผดแลเดกบางคนมการศกษาระดบ

อนปรญญาหรอมธยมศกษา มเพยงสามศนยทศนยพฒนาเดกเลก (ศพด.) มจานวนเดกตอครผดแลตรงกบเกณฑมาตรฐานศนยเดกเลกแหงชาตของกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยทกาหนดใหเดกอาย 2-3 ป มผดแลเดก 1 คน ตอจานวนเดก 7-10 คน และเดกอาย 3 ปขนไป มผดแลเดก 1 คน ตอจานวนเดก 10-15 คน

สวนภาวะโภชนาการของเดกในศพด. ในการศกษาครงนซงไดจากรายงานของศนยฯเองพบวา ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนเปนศนยทเดกมภาวะโภชนาการปกตมากทสด ไมมเดกนาหนกนอย ผอมหรอเตยเลย และมเดกนาหนกเกนอยเพยงรอยละ 1.7 เทานน ศนยพฒนาเดกเลกทเหลอมเดกผอมสงกวาการสารวจระดบประเทศ 2-4 เทา ศพด. 2 แหงมเดกนาหนกนอยกวาเกณฑสงเปน 2-3.5 เทา และมอย 3 แหงมเดกเรมอวนและอวนใกลเคยงหรอสงกวาระดบประเทศเกอบเทาครง

จากการสารวจรายการอาหารในสปดาหทผานมาพบวา ไมมศนยพฒนาเดกเลกใดจดอาหารประเภทผกและผลไมไดตรงตามขอแนะนา คอมผกทกวน มผลไมอยางนอย 3 วน/สปดาห และไมควรมขนมหวาน ม 2 ศนยฯ ทสามารถจดไดใกลเคยงคอ ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน และศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย มหนงศนยทสามารถจดผกและผลไมทกวน แตมขนมหวานเกอบทกวน ซงทาใหเดกอาจตดรสหวาน เสยงตอฟนผและโรคอวน มอยหนงศนยฯ ทจดอาหารมผกเพยง 2 วน ผลไมเพยง 1 วน แตมขนมหวานใหเดกรบประทานเกอบทกวน

ไขเปนอาหารโปรตนคณภาพดมาก ควรจดใหเดกไดรบประทาน จากการสารวจรายการอาหาร พบวามเพยงสามศนยคอ ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน และศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภมทจดใหเดกไดรบสปดาหละ 1 ครง เลอดสตว เชน เลอดไก เปด หรอหม เปนแหลงอาหารทดของธาตเหลก จากรายการอาหารพบวา ไมมศนยพฒนาเดกเลกแหงใดเลยทจดอาหารทมเลอดใหเดกในหนงสปดาหทผานมา

ตบเปนแหลงอาหารทดของสารอาหารหลายชนด มวตามนเอ และบ12 สงมาก มธาตเหลกและวตามนบ2 สง จากรายการอาหารในสปดาหทผานมา เกอบทกศนยจดอาหารทมตบใหกบเดก ยกเวนศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม

ในการจดทาอาหารกลางวน ม 4 ศนยทอบต.เปนผจางเหมาใหบคคลภายนอกจดทาให ทเหลอทางศนยพฒนาเดกเลกเปนผจดทาเองทงหมด

ศนยพฒนาเดกเลกเกอบทกศนยมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน จดนาใหเดกดมฟร และไมอนญาตใหเดกนาขนมมาทศนย ศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญจะอนญาตใหเดกนาขวดนมมาทศนยไดเฉพาะชวงทเดกมาศนยใหมๆ ยกเวนศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน และศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงในไมอนญาตใหเดกนาขวดนมมาทศนยเลย ซงเปนนโยบายทดมาก

2  

ศนยพฒนาเดกเลกในการสารวจครงนมสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงโดยเฉลย 176.3 ตารางเมตร ตามมาตรฐานพนทสนามตองราบเรยบ ทาดวยวสดทมความยดหยนชวยปองกนการกระแทกและอนตรายจากการตก หกลม โดยเฉพาะบรเวณศรษะของเดกไดด เชน พนยางสงเคราะห เปนตน จากการสารวจครงนศนยพฒนาเดกเลกทมพนสนามเปนพนยางสงเคราะหม 1 ศนย แตพนยงไมราบเรยบ พนเปนสนามหญาม 1 ศนย เปนพนดน 2 ศนย และเปนพนคอนกรตจานวน 4 ศนย ในรอบ 1 ปทผานมา ศนยพฒนาเดกเลกเกอบทกศนยไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในการทากจกรรมตางๆ ของศนย เชน กจกรรมวนปใหม หรอวนเดก เปนตน ม 1 ศนยอนญาตใหบรษทมาแจกผลตภณฑนมใหกบเดก ศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญมการใหความรเรองอาหารแกเดกและผปกครอง โดยการตดโปสเตอรหรอแผนภาพความรบรเวณอาคารหรอโรงอาหารของศนยในเรองตางๆ ไดแก เรองอาหารหลก 5 หม การสงเสรมการกนผลไม ประโยชนของการดมนม และเรองผกและผลไม ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคายเปนศนยพฒนาเดกเลกศนยเดยว จากทงหมด 8 ศนยทมกจกรรมดานการเกษตรเพอเสรมการเรยนรของเดก โดยคณครรวมกนกบเดกๆปลกผกไวรอบๆศนย ซงเปนกจกรรมทดมาก

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน โรงเรยนทเปดสอนระดบชนอนบาลม 11 โรง ในจานวนน 3 โรง มจานวนเดกตอครผสอนจานวนสง

กวาเกณฑมาก ซงอาจสงผลตอการดแลเดกไดไมทวถง สาหรบภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนระดบชนอนบาล พบวาโรงเรยน 3 โรง คอ โรงเรยนบานไสทอน โรงเรยนวดโพธกลาง และโรงเรยนบานควนเนยงใน มภาวะโภชนาการปกตทงหมด สวนโรงเรยนทเหลอม 2 โรงทมปญหาภาวะโภชนาการขาดสงกวาระดบประเทศมาก และหนงในนนมปญหาเดกนาหนกนอย เตยและผอมเปน 4-10 เทาของระดบประเทศ มเดกเรมอวนและอวนสงเปน 2 เทาของระดบประเทศ ทงทเดกในศนยพฒนาเดกเลกในพนทนนมภาวะโภชนาการดทสด

โรงเรยนทเปดสอนระดบประถมศกษาม 11 โรง ในดานภาวะโภชนาการ จากโรงเรยน 9 โรงทมขอมล พบวาโรงเรยนบานควนเนยงในไมมปญหาโภชนาการขาดเลย มแตโภชนาการเกนรอยละ 4.2 โรงเรยน 5 โรงมปญหาภาวะโภชนาการขาดสงกวาระดบประเทศ ทสงสดนนสงเปน 3 เทา ม 3 โรงทมปญหาเดกเรมอวนและอวนเทากนหรอสงกวาผลสารวจระดบประเทศ

โรงเรยนทเปดสอนระดบมธยมศกษาม 2 โรง พบเดกมทงปญหาภาวะโภชนาการขาดและเกนสงกวาระดบประเทศมาก ในชวงสปดาหทผานมา โรงเรยนสวนใหญจดอาหารประเภทผกและผลไมในรายการอาหารกลางวนไดด คอมผกเปนสวนประกอบทกวน ม 3 โรงทจดผกเพยง 2-3 วน/สปดาห โรงเรยนสวนใหญยงจดผลไมใหเดกนอยเกนไปหรอไมจดเลย มเพยง 3 โรง ไดแก โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดคงคาวดและโรงเรยนบานควนเนยงในทไดรบผลไมตามเกณฑ คออยางนอย 3 ครง/สปดาห โรงเรยน 4 โรงใน 9 โรงไมมขนมหวานใหเดกรบประทาน ทเหลอจดขนมหวานให 2-3 ครง/สปดาห ไขเปนอาหารโปรตนคณภาพดมาก ควรจดใหเดกไดรบประทาน จากการสารวจรายการอาหาร พบวาม 6 โรงคอ โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดชะแล โรงเรยนวดโพธกลาง โรงเรยนวดหวยลาด โรงเรยนวดคงคาวด และโรงเรยนบานควนเนยงในทจดใหเดกไดรบสปดาหละ 2 ครง ม 3 โรงจดใหเดกไดรบสปดาหละ 1 ครง คอโรงเรยนวดไทรใหญ โรงเรยนบานไสทอน และโรงเรยนบานหนองปลง และม 2 โรงไมไดจดใหเลย เลอดสตว เชน เลอดไก เปด หรอหม เปนแหลงอาหารทดของธาตเหลก จากรายการอาหารพบวา มเพยงหนงโรงทจดอาหารทมเลอดใหเดกในหนงสปดาหทผานมาคอ โรงเรยนวดชะแล

3  

ตบเปนแหลงอาหารทดของสารอาหารหลายชนด มวตามนเอ และบ12 สงมาก มธาตเหลกและวตามนบ2 สง จากรายการอาหารในสปดาหทผานมาพบวา มโรงเรยน 7 โรงคอ โรงเรยนบานไสทอน โรงเรยนวดชะแล โรงเรยนวดทาหน โรงเรยนวดโพธกลาง โรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนบานยางงาม และโรงเรยนบานควนเนยงในจดอาหารทมตบใหกบเดก โรงเรยนทสอนระดบอนบาลและระดบประถมศกษาทงหมดมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน และโรงเรยนทกแหงมการจดนาใหเดกดมฟร โรงเรยนมสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงโดยเฉลย 4,761 ตารางเมตร โรงเรยนทกแหงมสนามฟตบอลเปนสถานทใหเดกออกกาลงกายกลางแจง แตมโรงเรยนบางแหงทอาจมพนทสนามนอยเกนไป และโรงเรยนสวนใหญมสนามตะกรอและสนามวอลเลยบอลใหเดกเลนกฬา ในรอบ 1 ปทผานมาโรงเรยนทกแหงไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดมหรอขนมในการทากจกรรมตางๆ ของโรงเรยน โรงเรยนเพยง 4 โรงจากทงหมด 12 โรงทมการใหความรเรองอาหารแกเดกนกเรยน โดยตดโปสเตอรหรอแผนภาพความรไวบรเวณอาคารหรอโรงอาหารของโรงเรยนในเรองตางๆ ไดแก เรองอาหารหลก 5 หม และธงโภชนาการ โรงเรยน 7 โรง จากทงหมด 12 โรงมกจกรรมดานการเกษตรเพอเสรมการเรยนรของเดกนกเรยน ไดแก การทาแปลงปลกผก การเพาะเหด การเลยงหม การเลยงไกไข และการเพาะเลยงปลาดก โรงเรยนทมกจกรรมมากทสดคอ โรงเรยนชมชนบานโคกคาย

สรป เดกในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนในพนท 4 แหงในการสารวจครงน ยงมปญหาภาวะโภช-นาการทงขาดและเกน สวนใหญมปญหาสงกวาผลการสารวจเดกไทยระดบประเทศ อกทงปจจยแวดลอมดานโภชนาการหลายปจจยยงไมไดตามมาตรฐาน ควรไดรบการพฒนาแกไข เพอใหเดกในพนททง 4 นไดรบอาหารทถกตองตามหลกโภชนาการครบถวนเหมาะสมตามวย และไดรบการปลกฝงบรโภคนสยทถกตอง สานตอจากการดแลของครอบครวในวยตน เพอใหเดกในพนทนเตบใหญมโภชนาการด สขภาพแขงแรง และพฒนาสต ปญญาไดเตมศกยภาพ

อนง ศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนบางแหงมกจกรรมและการจดการปจจยแวดลอมทางโภชนาการทสามารถเปนตวอยางได

4  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน

ภาวะโภชนาการทดเปนตนทนสาคญทสงเสรมใหเดกเตบโตไดเตมศกยภาพ เดกทมภาวะทพโภชนาการรนแรง การขาดธาตไอโอดนอยางเรอรงและโลหตจางจากการขาดธาตเหลกทาใหระดบไอควตากวากลมทไมขาดและมผลใหการเตบโตชะงกงน ภมคมกนโรคบกพรองและตดเชอไดงาย ในขณะทเดกอวนจะเสยงตอโรคเบาหวานชนดท 2 นอนกรนจนหยดหายใจ โรคความดนเลอดสง และโรคหวใจและหลอดเลอด โครงการบรณาการงานสรางเสรมสขภาวะดานอาหารและโภชนาการ กรณศกษา จงหวดสงขลา ของสถาบนการจดการระบบสขภาพ (สจรส.) มหาวทยาลยสงขลานครนทร จงดาเนนงานบรณาการอาหารและโภชนาการ โดยใหม “โครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคและภาวะโภชนาการระยะยาว (Cohort study)” ในพนทดาเนนการตาบลชะแล อาเภอสงหนคร และตาบลควนร อาเภอรตภม เปรยบเทยบกบเดกในพนทตาบลทาหน อาเภอสทงพระ และตาบลรตภม อาเภอควนเนยง โครงการไดทาการสารวจปจจยภาวะแวดลอมดานโภชนาการภายในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนในพนทเปาหมายทง 4 ตาบลจากศนยพฒนาเดกเลกจานวน 8 ศนย และโรงเรยนจานวน 12 แหง โดยการสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยน อาหารกลางวน นมและนาดม กจกรรมทางกาย และการสนบสนนจากบรษทเครองดมและขนม และสารวจการใหความรเรองอาหารของศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน พนทสนามเดกเลนและสนามกฬา และกจกรรมดานการเกษตรภายในโรงเรยน ดาเนนการเกบขอมลเมอเดอนกรกฎาคม - สงหาคม 2556 จากการสารวจปจจยภาวะแวดลอมดานโภชนาการภายในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน 20 แหงมผลการสารวจดงน

1. ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลก 1.1 ขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลก ครผดแลเดกแตละศนยสวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตรทงหมด เปนไปตามมาตรฐานศนยเดก

เลกแหงชาต ของกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย พ.ศ.2556 ทกาหนดใหครผดแลเดก มวฒการศกษาไมตากวาปรญญาตรทางการศกษา ยกเวน 2 แหง คอศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ (เทศบาลตาบลชะแล) และศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนทครผดแลเดกบางคนมการศกษาระดบอนปรญญาหรอมธยมศกษา ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรกและศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนมจานวนเดกตอครผดแลนอยทสดคอ จานวน 12-13 คน ตอครผดแลเดก 1 คน (ตารางท 1.1) ซงตรงกบเกณฑมาตรฐานศนยเดกเลกแหงชาตฯ พ.ศ.2556 ทกาหนดใหเดกอาย 2-3 ป มผดแลเดก 1 คน ตอจานวนเดก 7-10 คน และเดกอาย 3 ปขนไป มผดแลเดก 1 คน ตอจานวนเดก 10-15 คน

5  

ตารางท 1.1 ขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลกในการสารวจครงน ต.ควนร ศพด.

บานสวางอารมณ (เทศบาลตาบล ชะแล)

ศพด.ตาบล ทาหน

ต.รตภม ศพด.บาน ลกรก

ศพด.บานโคกคาย

ศพด. วดไทรใหญ

ศพด.บานปากบางภม

ศพด.บานควนเนยงใน

ศพด. วดควนเนยง

จานวนเดก 67 43 50 71 59 60 73 40 จานวนบคลากร 5 3 3 4 5 3 4 2 ระดบการศกษา ปรญญาตร 5 3 3 2 3 3 4 2 อนปรญญา 0 0 0 0 2 0 0 0 มธยมศกษา 0 0 0 2 0 0 0 0 จานวนเดก : ครผดแล 13 14 17 18 12 20 18 20

1.2 ภาวะโภชนาการ จากรายงานการสารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551-2552 เดก

อาย 1-5 ป รอยละ 6.3 เตย รอยละ 4.8 มนาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 2.7 ผอม รอยละ 8.5 มนาหนกเกน (เรมอวน) และอวน

จากการสารวจภาวะโภชนาการของเดกในศนยพฒนาเดกเลกในการศกษาครงนพบวา ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนเปนศนยทเดกมภาวะโภชนาการปกตมากทสด ไมมเดกนาหนกนอย ผอมหรอเตยเลย และมเดกนาหนกเกนอยเพยงรอยละ 1.7 เทานน ศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญมเดกนาหนกนอยกวาเกณฑ (รอยละ 17.7) และผอม (รอยละ 11.8) มากทสด แตไมมเดกเรมอวนและอวนเลย

ศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยงมปญหาภาวะโภชนาการเกนมากทสด (รอยละ 11.4) รองลงมาเปนศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก (รอยละ 9.1)

ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภมมเดกเตยมากทสด (รอยละ 6) รองลงมาเปนศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก (รอยละ 3) ในขณะทศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย ศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญ และศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนไมมเดกเตยเลย

6  

ตารางท 1.2 ภาวะโภชนาการของเดกในศนยพฒนาเดกเลกในการสารวจครงน ต.ควนร ศพด.

บานสวางอารมณ (เทศบาลตาบล ชะแล)

ศพด.ตาบล ทาหน

ต.รตภม การสารวจระดบ

ประเทศ เดกอาย 1-5 ป พ.ศ.

2551-2#

ศพด.บาน ลกรก

ศพด.บาน โคกคาย

ศพด. วดไทรใหญ

ศพด.บานปากบางภม

ศพด.บานควนเนยงใน

ศพด. วดควนเนยง

นาหนกนอยกวาเกณฑ 4.5 4.6 17.7 * 0.0 10.0 2.8 4.5 4.8

เตย 3.0 0.0 0.0 * 0.0 6.0 2.8 2.3 6.3 ผอม 10.6 9.3 11.8 * 0.0 8.0 7.0 6.8 2.7 เรมอวนและอวน 9.1 2.3 0.0 * 1.7 2.0 7.1 11.4 8.5

หมายเหต : ศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญวเคราะหภาวะโภชนาการเฉพาะหองอนบาล 1/1 จานวนเดก 17 คน * มขอมลการวเคราะหไมสมบรณ # รายงานการสารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551-2552

1.3 อาหารกลางวน ศนยพฒนาเดกเลกควรจดอาหารกลางวนใหมผกทกวน มผลไมอยางนอย 3 วน/ สปดาห ไมควรมขนมหวาน และควรมตบและเลอด จากการสารวจรายการอาหารของศนยพฒนาเดกเลกครงน ในสปดาหทผานมาพบวา รายการอาหารของศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนมผกและผลไมทกวน ตรงตามขอแนะนา แตมขนมหวานทกวนซงทาใหเดกอาจตดรสหวาน เสยงตอฟนผ และโรคอวน จงควรลดหรอตดขนมหวานออกจากรายการอาหาร

ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงในมผลไมใหเดกรบประทานทกวน มผกเปนสวนประกอบเกอบทกวน และไมมขนมหวานเลยซงเปนสงทด หากสามารถจดใหมผกทกวนจะตรงตามเกณฑ ทาใหเดกมโภชนนสยทดและไดรบอาหารครบทกหม

ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคายมผลไมและผก 4 วนใน 5 วน มขนมหวาน 1 วน ซงหากลดขนมหวานและเพมผกเปนทกวนกจะไดตามเกณฑ

ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภมและศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยงมผลไม 3 วนในรายการอาหารสปดาหทผานมา ซงตรงตามขอแนะนา แตควรลดขนมหวานและเพมผกใหไดทกวน ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ (เทศบาลตาบลชะแล) เดกไดรบผกและผลไมนอยมาก และมขนมหวานใหเดกรบประทานเกอบทกวน ซงควรปรบเปลยนตามขอแนะนาขางตน (ตารางท 1.3) ไขเปนอาหารโปรตนคณภาพดมากทควรจดใหเดกไดรบประทานสปดาหละ 1-2 ฟอง จากการสารวจรายการอาหาร พบวามเพยงสามศนยคอ ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน และศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภมทจดใหเดกไดรบสปดาหละ 1 ครง เลอดสตว เชน เลอดไก เปด หรอหม เปนแหลงอาหารทดของธาตเหลก ซงเดกควรไดรบประทาน ½ ชอนโตะตอสปดาห จากรายการอาหารพบวา ไมมศนยพฒนาเดกเลกแหงใดเลยทจดอาหารทมเลอดใหเดกในหนงสปดาหทผานมา

7  

ตบเปนแหลงอาหารทดของสารอาหารหลายชนด มวตามนเอ และบ12 สงมาก มธาตเหลกและวตามนบ2 สง ควรไดรบ ¼ - ½ ชอนโตะทก 2 สปดาห จากรายการอาหารในสปดาหทผานมา เกอบทกศนยจดอาหารทมตบใหกบเดก ยกเวนศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม (ตารางท 1.3)

ตารางท 1.3 การจดรายการอาหารในชวงสปดาหทผานมาของศนยพฒนาเดกเลกในการสารวจครงน ต.ควนร ศพด.

บานสวางอารมณ (เทศบาลตาบล ชะแล)

ศพด.ตาบล ทาหน

ต.รตภม

ขอแนะนา

ศพด.บาน ลกรก

ศพด.บาน โคกคาย

ศพด. วดไทรใหญ

ศพด.บานปากบางภม

ศพด.บานควนเนยงใน

ศพด. วดควนเนยง

ผก (วน/สปดาห) * 4 * 2 5 3 4 3 5

ผลไม (วน/สปดาห) * 4 * 1 5 3 5 3 อยางนอย

3 ขนมหวาน (วน/สปดาห) * 1 * 4 4 2 0 2 0

ไข (วน/สปดาห) * 1 * 0 1 1 0 0 สปดาหละ

1-2 ฟอง เลอด (วน/สปดาห) * 0 * 0 0 0 0 0 ½ ชอนโตะ

ตอสปดาห ตบ (วน/สปดาห) * 1 * 1 1 0 1 2

¼-½ ชอนโตะทก 2 สปดาห

* ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรกและศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญ อบต.เปนผกาหนดรายการอาหารใหเปนรายเดอน รายการอาหารอยท อบต. ทางศนยพฒนาเดกเลกจงไมมขอมลในแบบสอบถาม

1.4 นม ขนมและนาดม นม ศนยพฒนาเดกเลกเกอบทกศนยมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน ยกเวนศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณใหนมจดสลบกบนมถวเหลองไมใสนาตาล นาดม ศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญมการจดนาใหเดกดมฟร ยกเวนศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณใหเดกนานาดมมาเอง ขนม ศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญไมอนญาตใหเดกนาขนมมาทศนย มศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภมอนญาตใหเดกนาขนมมาทศนยได แตจะอนญาตเฉพาะขนมทมประโยชน เชน ขนมปง นม เปนตน ขวดนม ศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญจะอนญาตใหเดกนาขวดนมมาทศนยไดเฉพาะชวงทเดกมาศนยใหมๆ มศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน และศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงในไมอนญาตใหเดกนาขวดนมมาทศนยเลย ซงเปนนโยบายทดมาก

8  

1.5 กจกรรมทางกาย ศนยพฒนาเดกเลกมสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงโดยเฉลย 176.3 ตารางเมตร ตาสด 81.2 ตารางเมตร สงสด 412.1 ตารางเมตร ซงตรงตามมาตรฐานของสนามเดกเลน ทกาหนดใหสนามเดกเลนสาหรบเดกกอนวยเรยน (อาย 2-5 ป) ควรมขนาดกวางไมนอยกวา 6 เมตร มพนทไมนอยกวา 60 ตารางเมตร และพนทสนามตองราบเรยบ ทาดวยวสดทมความยดหยนชวยปองกนการกระแทกและอนตรายจากการตกและหกลม โดยเฉพาะบรเวณศรษะของเดกไดด เชน พนทราย พนหญา พนยางสงเคราะห เปนตน ตามมาตรฐานศนยเดกเลกแหงชาตฯ พ.ศ.2556

จากการสารวจครงนศนยพฒนาเดกเลกทมพนทสนามเปนพนยางสงเคราะหม 1 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญ แตพนยงไมราบเรยบ พนเปนสนามหญาม 1 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน เปนพนดน 2 ศนย ไดแก ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม และศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน และเปนพนคอนกรตจานวน 4 ศนย ไดแก ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ (เทศบาลตาบลชะแล) และศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง

1.6 การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ ขนมในรอบ 1 ปทผานมา ในรอบ 1 ปทผานมาศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในการทากจกรรมของศนย ยกเวนศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณไดรบการสนบสนนจากบรษทเนสทเลในการทากจกรรมของศนย

1.7 การใหความรเรองอาหาร ศนยพฒนาเดกเลกสวนใหญมการใหความรเรองอาหารแกเดก โดยการตดโปสเตอรหรอแผนภาพความรไวบรเวณอาคารหรอโรงอาหารของศนยในเรองตางๆ ดงน อาหารหลก 5 หม มจานวน 4 ศนย ไดแก ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม และศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง การสงเสรมการกนผลไม ม 1 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ ประโยชนของการดมนม ม 1 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก ผกและผลไม ม 1 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง

1.8 กจกรรมดานการเกษตร ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคายมกจกรรมดานการเกษตรเพอเสรมการเรยนรของเดก คอครและเดกรวมกนปลกผกไวบรเวณรอบๆ ศนยพฒนาเดกเลก

9  

2. ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน 2.1 ขอมลทวไปของโรงเรยน จากการสารวจโรงเรยน 12 โรง เปนโรงเรยนทเปดสอนระดบอนบาลและประถมศกษา 9 โรง โรงเรยน

ทสอนระดบอนบาล ประถมศกษาและมธยมศกษา 2 โรง และโรงเรยนทสอนระดบมธยมศกษาอยางเดยว 1 โรง สาหรบโรงเรยนทสอนระดบอนบาล โรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนวดชะแล และโรงเรยนวดโพธกลางมจานวนเดกระดบชนอนบาลตอครผสอนมากกวาเกณฑมาตรฐานศนยเดกเลกแหงชาตฯ (กาหนดใหเดกอาย 3 ปขนไป ควรมผดแลเดก 1 คน ตอจานวนเดก 10-15 คน) ซงอาจสงผลตอการดแลเดกไดไมทวถง (ตารางท 2.1)

ตารางท 2.1 ขอมลทวไปของโรงเรยนในการสารวจครงน ต.ควนร ต.ชะแล ต.ทาหน ต.รตภม

ร.ร.ชม ชนบานโคกคาย

ร.ร.วดไทรใหญ

ร.ร.บานไส

ทอน

ร.ร.วด

ชะแล

ร.ร. ชะแลนมตวทยา

ร.ร.วดทาหน

ร.ร.วดโพธกลาง

ร.ร.วด หวยลาด

ร.ร.วด คง

คาวด

ร.ร.บานยางงาม

ร.ร.บานควนเนยงใน

ร.ร.บานหนองปลง

อนบาล จานวนเดก 27 29 11 55 ** 40 27 28 60 9 17 35 จานวนคร 2 2 1 2 ** 2 1 2 2 1 1 2 จานวนเดก : ครผสอน 14 15 11 28 ** 20 27 14 30 9 17 18

ประถม ศกษา

จานวนเดก 136 93 52 204 ** 126 77 78 213 52 71 108 จานวนคร 21* 7 4 8 ** 7* 6 7 12 5 6 7 มธยม ศกษา

จานวนเดก 52 0 0 0 251 40 0 0 0 0 0 0 จานวนคร 21* 0 0 0 18 7* 0 0 0 0 0 0 * โรงเรยนชมชนบานโคกคายและโรงเรยนวดทาหนใชครผสอนระดบชนประถมศกษาและชนมธยมศกษารวมกน ** เปนโรงเรยนระดบมธยมศกษา

2.2 ภาวะโภชนาการ จากการสารวจภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนในการศกษาครงนพบวา เดกระดบชนอนบาลของโรงเรยนบานไสทอน โรงเรยนวดโพธกลาง และโรงเรยนบานควนเนยงในมภาวะโภชนาการปกตทงหมด โรงเรยนชมชนบานโคกคายมทงปญหาภาวะโภชนาการขาดและเกน โดยเฉพาะโภชนาการขาดสงกวาระดบประเทศมาก แตไมมเดกเตย โรงเรยนวดชะแลมปญหาภาวะโภชนาการขาดสงกวาระดบประเทศ แตไมม

10  

ภาวะโภชนาการเกน สวนโรงเรยนวดทาหนมทงปญหาภาวะโภชนาการขาดและเกนสงทสดและสงกวาระดบประเทศมาก ทงทเมออยศนยพฒนาเดกเลก เดกมภาวะโภชนาการดทสด

ระดบประถมศกษา โรงเรยนบานควนเนยงในไมมปญหาโภชนาการขาดเลย มแตโภชนาการเกนรอยละ 4.2 โรงเรยนชมชนบานโคกคายมปญหาภาวะโภชนาการเกนสงสด (รอยละ 11.3) รองลงมาเปนโรงเรยนวดหวยลาด (รอยละ 10.3) ซงสงกวาระดบประเทศ โรงเรยนวดชะแลมปญหาภาวะโภชนาการขาดสงกวาระดบประเทศ และมเดกเตยสงเปนอนดบ 2 รองจากโรงเรยนวดทาหน โรงเรยนบานยางงามมปญหาโภชนา การขาด แตไมมเดกเรมอวนและอวนเลย โรงเรยนวดทาหนมเดกนาหนกนอยกวาเกณฑ ผอม และเตยสงสดเมอเทยบกบโรงเรยนอนๆ ในระดบชนเดยวกน และสงกวาระดบประเทศ ในขณะเดยวกนกมเดกเรมอวนและอวนจานวนมากเชนกน

ระดบมธยมศกษาโรงเรยนชมชนบานโคกคายและโรงเรยนวดทาหนมทงปญหาภาวะโภชนาการขาดและเกนสงกวาระดบประเทศ ระดบมธยมศกษาของทง 2 โรงเรยนมเดกเรมอวนและอวนสงกวาระดบประถม ศกษา โรงเรยนวดทาหนมเดกผอมสงเปน 8 เทาของระดบประเทศ ดงตารางท 2.2

ตารางท 2.2 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนในการสารวจครงน ต.ควนร ต.ชะแล ต.ทาหน ต.รตภม การ

สารวจระดบ

ประเทศ พ.ศ.

2551-2†

ร.ร.ชม ชนบานโคกคาย

ร.ร.วดไทรใหญ

ร.ร.บานไส

ทอน

ร.ร.วด ชะแล

ร.ร. ชะแลนมตวทยา

ร.ร.วดทาหน

ร.ร.วดโพธกลาง

ร.ร.วด หวยลาด

ร.ร.วด คง

คาวด

ร.ร.บานยางงาม

ร.ร.บานควนเนยงใน

ร.ร.บานหนองปลง

อนบาล อาย 1-5 ป

นาหนกนอยกวาเกณฑ

8.0 * 0.0 11.6 ** 22.5 0.0 0.0 1.7 # 0.0 * 4.8

เตย 0.0 * 0.0 11.6 ** 22.5 0.0 0.0 0.0 # 0.0 * 6.3 ผอม 8.0 * 0.0 13.0 ** 32.5 0.0 7.1 1.7 # 0.0 * 2.7 เรมอวนและอวน 8.0 * 0.0 0.0 ** 20.0 0.0 0.0 3.3 # 0.0 * 8.5

ประถม ศกษา

อาย 6-11 ป

นาหนกนอยกวาเกณฑ

3.8 * 9.6 8.6 ** 12.7 * 5.1 2.3 5.8 0.0 * 4.1

เตย 3.0 * 5.8 8.6 ** 11.1 * 5.1 0.0 7.7 0.0 * 3.7 ผอม 4.5 * 1.9 8.6 ** 18.3 * 5.1 2.3 0.0 0.0 * 4.0 เรมอวนและอวน 11.3 * 0.0 0.0 ** 8.7 * 10.3 7.5 0.0 4.2 * 8.7

11  

ต.ควนร ต.ชะแล ต.ทาหน ต.รตภม การสารวจระดบ

ประเทศ พ.ศ.

2551-2†

ร.ร.ชม ชนบานโคกคาย

ร.ร.วดไทรใหญ

ร.ร.บานไส

ทอน

ร.ร.วด ชะแล

ร.ร. ชะแลนมตวทยา

ร.ร.วดทาหน

ร.ร.วดโพธกลาง

ร.ร.วด หวยลาด

ร.ร.วด คง

คาวด

ร.ร.บานยางงาม

ร.ร.บานควนเนยงใน

ร.ร.บานหนองปลง

มธยม ศกษา

อาย 12-14 ป

นาหนกนอยกวาเกณฑ

4.5 ** ** ** * 15.0 ** ** ** ** ** ** 3.0

เตย 0.0 ** ** ** * 5.0 ** ** ** ** ** ** 3.0 ผอม 6.8 ** ** ** * 30.0 ** ** ** ** ** ** 3.9 เรมอวนและอวน 15.9 ** ** ** * 17.5 ** ** ** ** ** ** 11.9

* โรงเรยนมขอมลการวเคราะหไมสมบรณ ** โรงเรยนไมไดเปดสอนในระดบชนนน # โรงเรยนไมไดวเคราะหภาวะโภชนาการของระดบชนนน † รายงานการสารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกาย ครงท 4 พ.ศ. 2551-2552

2.3 อาหารกลางวน รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนควรมผกทกวน มผลไมอยางนอย 3 วน/สปดาห และไมควรมขนม

หวาน จากการสารวจรายการอาหารของโรงเรยนในสปดาหทผานมาของการสารวจครงนพบวา โรงเรยนสวนใหญมรายการอาหารกลางวนทดอยแลว คอมผกเปนสวนประกอบทกวน ยกเวนโรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดหวยลาด และโรงเรยนวดคงคาวดทมผกนอยเกนไป ควรจดใหไดทกวน โรงเรยนสวนใหญเดกยงไดรบผลไมไมเพยงพอในแตละสปดาห มเพยง 3 แหง ไดแก โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดคงคาวด และโรงเรยนบานควนเนยงในทไดรบผลไมตามเกณฑ แตโรงเรยนทเหลอมนอยมากหรอไมมเลย โรงเรยนสวนใหญยงมขนมหวานใหเดกรบประทาน ซงตามคาแนะนาไมควรม ยกเวน 4 แหงทไมมขนมหวานใหเดกรบประทานเลย ไดแก โรงเรยนบานไสทอน โรงเรยนวดทาหน โรงเรยนวดโพธกลาง และโรงเรยนบานหนองปลง ดงตารางท 2.3 ไขเปนอาหารโปรตนคณภาพดมากทควรจดใหเดกไดรบประทานสปดาหละ 2 ฟอง จากการสารวจรายการอาหาร พบวาม 6 โรงคอ โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดชะแล โรงเรยนวดโพธกลาง โรงเรยนวดหวยลาด โรงเรยนวดคงคาวด และโรงเรยนบานควนเนยงในทจดใหเดกไดรบสปดาหละ 2 ครง ม 3 โรงจดใหเดกไดรบสปดาหละ 1 ครง คอโรงเรยนวดไทรใหญ โรงเรยนบานไสทอน และโรงเรยนบานหนองปลง และม 2 โรงไมไดจดใหเลยคอ โรงเรยนวดทาหน และโรงเรยนบานยางงาม

12  

เลอดสตว เชน เลอดไก เปด หรอหม เปนแหลงอาหารทดของธาตเหลก ซงเดกควรไดรบประทาน 1 ชอนโตะตอสปดาห จากรายการอาหารพบวา มเพยงหนงโรงทจดอาหารทมเลอดใหเดกในหนงสปดาหทผานมาคอ โรงเรยนวดชะแล ตบเปนแหลงอาหารทดของสารอาหารหลายชนด มวตามนเอ และบ12 สงมาก มธาตเหลกและวตามนบ2 สง ควรไดรบ ½ ชอนโตะทก 2 สปดาห จากรายการอาหารในสปดาหทผานมาพบวา มโรงเรยน 7 โรงคอ โรงเรยนบานไสทอน โรงเรยนวดชะแล โรงเรยนวดทาหน โรงเรยนวดโพธกลาง โรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนบานยางงาม และโรงเรยนบานควนเนยงในจดอาหารทมตบใหกบเดก (ตารางท 2.3)

ตารางท 2.3 การจดรายการอาหารในชวงสปดาหทผานมาของโรงเรยนในการสารวจครงน ต.ควนร ต.ชะแล ต.ทาหน ต.รตภม ขอ

แนะนา ร.ร.ชม ชนบานโคกคาย

ร.ร.วดไทรใหญ

ร.ร.บานไส

ทอน

ร.ร.วด

ชะแล

ร.ร. ชะแลนมตวทยา

ร.ร.วดทาหน

ร.ร.วดโพธกลาง

ร.ร.วด หวยลาด

ร.ร.วด คง

คาวด

ร.ร.บานยางงาม

ร.ร.บานควนเนยงใน

ร.ร.บานหนองปลง

ผก (วน/สปดาห) 3 4 5 5 * 4 5 2 2 5 5 5 5

ผลไม (วน/สปดาห)

4 # @ 2 * 0 0 2 3 0 3 2 อยางนอย 3

ขนมหวาน (วน/สปดาห)

1 # 0 3 * 0 0 3 2 # 2 0 0

ไข (วน/สปดาห) 2 1 1 2 * 0 2 2 2 0 2 1 สปดาหละ

2 ฟอง เลอด (วน/สปดาห) 0 0 0 2 * 0 0 0 0 0 0 0 1 ชอนโตะ

ตอสปดาห ตบ (วน/สปดาห) 0 0 2 2 * 1 1 0 1 1 2 0

½ ชอนโตะทก

2 สปดาห * เดกนกเรยนซออาหารกลางวนจากรานคาในโรงเรยน จงไมมรายการอาหารกลางวน # ไมมในเมน แตโรงเรยนมขายใหนกเรยนเลอกซอในแตละวน @ ไมมในเมน แตโรงเรยนมแจกนกเรยนในบางวน

2.4 นมและนาดม นม โรงเรยนระดบประถมศกษาทงหมดมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน นาดม โรงเรยนทกแหงมการจดนาใหเดกดมฟร

13  

2.5 กจกรรมทางกาย โรงเรยนมสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงโดยเฉลย 4,761 ตารางเมตร ตาสด 201.8ตารางเมตร สงสด 7,000 ตารางเมตร โรงเรยนทกแหงมสนามฟตบอลเปนสถานทใหเดกออกกาลงกายกลาง แจง ซงคาเฉลยของสนามตรงตามมาตรฐานสนามฟตบอลทควรมพนทอยระหวาง 4,050 - 10,800 ตารางเมตร แตมโรงเรยนบางแหงทอาจมพนทสนามนอยเกนไป และโรงเรยนสวนใหญมสนามตะกรอและสนามวอลเลยบอลใหเดกเลนกฬา (ตารางท 2.5)

ตารางท 2.5 จานวนสนามกฬาแตละประเภทในโรงเรยนทสารวจครงน

ต.ควนร ต.ชะแล ต.ทาหน ต.รตภม ร.ร.ชม ชนบานโคกคาย

ร.ร.วดไทรใหญ

ร.ร.บานไส

ทอน

ร.ร.วด

ชะแล

ร.ร. ชะแลนมตวทยา

ร.ร.วดทาหน

ร.ร.วดโพธกลาง

ร.ร.วด หวยลาด

ร.ร.วด คง

คาวด

ร.ร.บานยางงาม

ร.ร.บานควนเนยงใน

ร.ร.บานหนองปลง

สนามฟตบอล 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1

สนามแบดมนตน 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0

โตะปงปอง 0 0 1 1 1 2 0 0 1 1 0 0 สนามตะกรอ 1 2 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

สนามบาส เกตบอล 0 0 0 0 1 1 0 1 0 0 1 0

สนามวอล เลยบอล 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1

โรงยม 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 สนาม เปตอง 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0

2.6 การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ ขนมในรอบ 1 ปทผานมา ในรอบ 1 ปทผานมาโรงเรยนทกแหงไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในการทากจกรรมตางๆ ของโรงเรยน

2.7 การใหความรเรองอาหาร โรงเรยนมการใหความรเรองอาหารแกเดกนกเรยน โดยการตดโปสเตอรหรอแผนภาพความรไวบรเวณอาคารหรอโรงอาหารของโรงเรยนในเรองตางๆ นอยกวาศนยพฒนาเดกเลก ไดแก อาหารหลก 5 หม มจานวน 4 โรง ไดแก โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดหวยลาด โรงเรยนบานยางงาม และโรงเรยนบานควนเนยงใน

14  

ธงโภชนาการ ม 1 โรง คอ โรงเรยนชมชนบานโคกคาย

2.8 กจกรรมดานการเกษตร โรงเรยนแตละพนทมกจกรรมดานการเกษตรเพอเสรมการเรยนรของเดกนกเรยน ดงน การทาแปลงปลกผก ม 6 แหง ไดแก โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดไทรใหญ โรงเรยนบานไสทอน โรงเรยนวดชะแล โรงเรยนวดทาหน และโรงเรยนวดคงคาวด การเพาะเหด ม 2 แหง ไดแก โรงเรยนวดโพธกลาง และโรงเรยนวดคงคาวด การเลยงหม ม 1 แหง คอ โรงเรยนชมชนบานโคกคาย การเลยงไกไข ม 1 แหง คอ โรงเรยนชมชนบานโคกคาย การเพาะเลยงปลาดก ม 1 แหง คอ โรงเรยนวดโพธกลาง

สรป เดกในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนในพนท 4 แหง ในการสารวจครงนยงมปญหาภาวะโภชนาการทงขาดและเกน สวนใหญมปญหาสงกวาผลการสารวจเดกไทยระดบประเทศ อกทงปจจยแวดลอมดานโภชนาการหลายปจจยยงไมไดตามมาตรฐาน ควรไดรบการพฒนาแกไข เพอใหเดกในพนททง 4 นไดรบอาหารทถกตองตามหลกโภชนาการครบถวนเหมาะสมตามวย และไดรบการปลกฝงบรโภคนสยทถกตอง สานตอจากการดแลของครอบครวในวยตน เพอใหเดกในพนทนเตบใหญมโภชนาการด สขภาพแขงแรง และพฒนาสตปญญาไดเตมศกยภาพ

อนง ศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนบางแหงมกจกรรมและการจดการปจจยแวดลอมทางโภชนาการทสามารถเปนตวอยางได

15  

ภาคผนวก ก โครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภค

และสถานการณสขภาพระยะยาว (Cohort study)

16  

โครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคและสถานการณสขภาพระยะยาว ภายใตโครงการบรณาการงานสรางเสรมสขภาวะดานอาหารและโภชนาการ กรณศกษา จงหวดสงขลา

ของสถาบนการจดการระบบสขภาพ มหาวทยาลยสงขลานครนทร โดยการสนบสนนของสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

ผรบผดชอบโครงการ รศ.พญ.ลดดา เหมาะสวรรณ ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ผรวมโครงการ พญ.ดร.ภาสร แสงศภวานช ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร

นายวโรจน เลอนราม หวหนาสถตจงหวดสงขลา

ทปรกษา สานกงานสาธารณสขจงหวดสงขลา องคการบรหารสวนตาบลควนร เทศบาลตาบลชะแล องคการบรหารสวนตาบลรตภม องคการบรหารสวนตาบลทาหน ศ.นพ.วชย เอกพลากร ผศ.ดร.วราภรณ เสถยรนพเกา

ความสาคญของอาหารและโภชนาการ ภาวะโภชนาการทดเปนตนทนสาคญทสงเสรมใหเดกเตบโตไดเตมศกยภาพ หากเดกไดรบสารอาหารท

ไมครบสวน และบรโภคนสยทไมถกตอง นอกจากจะกอใหเกดปญหาขาดสารอาหารหรอโรคอวนแลวอาจมผลเสยในระยะยาว ทาใหมนสยบรโภคไมเหมาะสมตดตว นาไปสโรคหวใจและหลอดเลอด มะเรง และโรคกระดกพรนในวยผใหญ

เดกทมภาวะทพโภชนาการรนแรง การขาดธาตไอโอดนอยางเรอรงและโลหตจางจากการขาดธาตเหลกทาใหระดบไอควตากวากลมทไมขาดและมผลใหการเตบโตชะงกงน ภมคมกนโรคบกพรองและตดเชอไดงาย ในขณะทเดกอวนจะเสยงตอโรคเบาหวานชนดท 2 นอนกรนจนหยดหายใจ โรคความดนเลอดสง และโรคหวใจและหลอดเลอด โครงการบรณาการงานสรางเสรมสขภาวะดานอาหารและโภชนาการ กรณศกษา จงหวดสงขลา ของสถาบนการจดการระบบสขภาพ (สจรส.) มหาวทยาลยสงขลานครนทร จะดาเนนงานบรณาการอาหารและโภชนาการในพนท โดยให “โครงการตดตามผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมการบรโภคและสถานการณสขภาพระยะยาว (Cohort study)” ตดตามเดกในพนทดาเนนการ ต.ควนร อ.รตภม และต.ชะแล อ.สงหนคร เปรยบ เทยบกบเดกในพนท ต.ทาหน อ.สทงพระ และต.รตภม อ.ควนเนยง

วตถประสงค เพอศกษาตดตามพฤตกรรมการบรโภคอาหารและภาวะโภชนาการของเดกอาย 6 เดอน -14 ป ใน ต.ควนร อ.รตภม และต.ชะแล อ.สงหนคร จงหวดสงขลา ซงดาเนนงานบรณาการอาหารและโภชนาการเปรยบ เทยบกบพนท ต.ทาหน อ.สทงพระ และต.รตภม อ.ควนเนยง จงหวดสงขลา

17  

วธการดาเนนงาน กลมเปาหมาย เดกอาย 6 เดอน – 14 ป ทอยในพนทตาบลควนร อาเภอรตภม ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร ตาบล

ทาหน อาเภอสทงพระ และตาบลรตภม อาเภอควนเนยง จงหวดสงขลา การเกบขอมล

ดาเนนการสมสมภาษณมารดาหรอผเลยงดเรองขอมลพนฐานของครอบครว การใหอาหารทารกและเดกเลก สมภาษณเดกวยเรยนเรองการบรโภคอาหาร และกจกรรมทางกาย วดภาวะโภชนาการโดยการชงนาหนก วดความยาวหรอสวนสง วดเสนรอบศรษะและเสนรอบเอว

เดกประมาณครงหนงไดรบการสมเจาะเลอดเพอตรวจภาวะซด และเกบปสสาวะเพอตรวจระดบไอโอดน

นอกจากน มการสารวจปจจยแวดลอมดานอาหารของศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนในพนท การเกบขอมลทา 2 ครง เมอเรมโครงการปแรก ชวงเดอนกรกฎาคม - สงหาคม 2556 และเมอสนสด

โครงการปลายปท 2 ผลการศกษาจะนาเสนอตอทองถน ชมชน หนวยงานสาธารณสขและหนวยงานทเกยวของ

18  

ภาคผนวก ข ปจจยแวดลอมดานโภชนาการ

ในศนยพฒนาเดกเลก รายตาบล

19  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลก ตาบลควนร อาเภอรตภม

1. ขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลก

ศนยพฒนาเดกเลกขององคการบรหารสวนตาบลควนรม 3 ศนยคอ ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย และศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญ

1.1 ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก รบเดกตงแตอาย 2 ป ถงอาย 5 ป มเดกจานวน 67 คน เปนเดก ชาย 36 คน เดกหญง 31 คน ครผดแลเดกทงหมดจานวน 5 คน จบการศกษาระดบปรญญาตรทงหมด

1.2 ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย รบเดกตงแตอาย 2 ป ถงอาย 4 ป มเดกจานวน 43 คน เปนเดก ชาย 22 คน เดกหญง 21 คน ครผดแลเดกทงหมดจานวน 3 คน จบการศกษาระดบปรญญาตรทงหมด

1.3 ศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญ รบเดกตงแตอาย 2 ป ถงอาย 4 ป มเดกจานวน 50 คน เปนเดก ชาย 28 คน เดกหญง 22 คน ครผดแลเดกทงหมดจานวน 3 คน จบการศกษาระดบปรญญาตรทงหมด

2. ภาวะโภชนาการ

2.1 เดกศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก รอยละ 4.5 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 18.2 นาหนกคอน ขางนอยกวาเกณฑ รอยละ 3 เตย รอยละ 6.1 คอนขางเตย รอยละ 10.6 ผอม และรอยละ 9.1 เรมอวน (ตารางท 1) 2.2 เดกศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย รอยละ 4.6 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 14 นาหนกคอน ขางนอยกวาเกณฑ รอยละ 7 คอนขางเตย รอยละ 9.3 ผอม และรอยละ 2.3 อวน (ตารางท 1) 2.3 เดกศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญหองอนบาล 1/1 (จานวน 17 คน) รอยละ 17.7 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 29.4 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ รอยละ 29.4 คอนขางเตย และรอยละ 11.8 ผอม (ตารางท 1)

ตารางท 1 ภาวะโภชนาการของเดกศนยพฒนาเดกเลกในตาบลควนร

ภาวะโภชนาการ

ศพด.บานลกรก ศพด.บานโคกคาย ศพด.วดไทรใหญ

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 4.5 4.6 17.7 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 18.2 14.0 29.4 นาหนกตามเกณฑ 57.6 74.4 52.9 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 10.6 7.0 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 9.1 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 3.0 0.0 0.0 คอนขางเตย 6.1 7.0 29.4 สวนสงตามเกณฑ 75.8 90.7 70.6 คอนขางสงกวาเกณฑ 12.1 0.0 0.0 สงกวาเกณฑ 3.0 2.3 0.0

20  

ภาวะโภชนาการ

ศพด.บานลกรก ศพด.บานโคกคาย ศพด.วดไทรใหญ

นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 10.6 9.3 11.8 คอนขางผอม 10.6 9.3 35.3 สมสวน 66.7 79.1 52.9 ทวม 3.0 0.0 0.0 เรมอวน 9.1 0.0 0.0 อวน 0.0 2.3 0.0 หมายเหต : ศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญวเคราะหภาวะโภชนาการเฉพาะหองอนบาล 1/1 จานวนเดก 17 คน

3. อาหารกลางวน

องคการบรหารสวนตาบล (อบต.) ควนรใหบคคลภายนอกเปนผจดทาอาหารใหศนยพฒนาเดกเลก โดยมหวหนาสวนการศกษาเปนผกาหนดรายการอาหารใหทง 3 ศนยเปนรายเดอน รายการอาหารอยท อบต. ทางศนยพฒนาเดกเลกจงไมมขอมลในแบบสอบถาม สาหรบศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย ครเปนผใหขอมลรายการอาหารกลางวน ซงพบวาใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย อาหารจานเดยว และอาหารประเภทเสน เมนอาหารใน 1 สปดาหไมมเลอดเปนสวนประกอบ มตบและไข 1 วน ขนมหวานไทย 1 วน มผกและผลไม 4 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 2)

ตารางท 2 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร นมจด ขาวสวย แกงจดวนเสนหม มะละกอ องคาร นมจด ขาวสวย ไขพะโล กลวยไข พธ นมจด ขาวสวย ตมไกกบฟก แตงโม

พฤหส นมจด ขาวผดรวม สาคขาวโพดบวด ศกร นมจด กวยเตยวราดหนา ชมพฝรง

ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย ครและเดกรวมกนปลกผกไวรอบๆ ศนย ดงรป

แปลงปลกผกของศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย

21  

อาหารกลางวนของเดก

การรบประทานอาหารกลางวน เดกๆ ลางจานหลงจากรบประทานอาหาร

4. นม ขนมและนาดม

ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย และศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน และมนาดมบรการใหเดกดม ทางศนยไมอนญาตใหเดกนาขนมมาทศนย แตอนญาตใหเดกนาขวดนมมาไดเฉพาะชวงทเดกมาศนยใหมๆ

ศพด.บานลกรก ศพด.บานโคกคาย

5. กจกรรมทางกาย

5.1 ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรกมสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสดประมาณ 8.1 x 10.4 เมตร โดยพนสนามเปนพนคอนกรต ดงรป

22  

5.2 ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย มสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสดประมาณ 8.7 x 19.1 เมตร โดยพนสนามเปนพนคอนกรต ดงรป

5.3 ศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญ มสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสด

ประมาณ 7 x 11.6 เมตร โดยพนสนามเปนพนยางสงเคราะห แตพนไมราบเรยบ ดงรป

6. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมาศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก ศนยพฒนาเดกเลกบานโคกคาย และศนยพฒนาเดกเลกวดไทรใหญไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในการทากจกรรมของศนย แตศนยพฒนาเดกเลกบานลกรกไดรบการสนบสนนนมจากสภากาชาดจงหวดสงขลา

7. การใหความรเรองอาหาร

ศนยพฒนาเดกเลกบานลกรก มการใหความรเรองประโยชนของการดมนม โดยการตดรปโปสเตอรไวภายในอาคาร ดงรป

23  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลก ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร

1. ขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลก

ศนยพฒนาเดกเลกของเทศบาลตาบลชะแลม 1 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ รบเดกตงแตอาย 2 ป 6 เดอน ถงอาย 4 ป มเดกจานวน 71 คน เปนเดกชาย 40 คน เดกหญง 31 คน ครผดแลเดกทงหมดจานวน 4 คน จบการศกษาระดบปรญญาตร 2 คน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย 2 คน

2. อาหารกลางวน

รายการอาหารกลางวนของศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ ศนยพฒนาเดกเลกจดทาเองทงหมด โดยครเปนผกาหนดรายการอาหารลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย อาหารจานเดยว และอาหารประเภทเสน ไมมเลอดและไขเปนสวนประกอบ แตมตบ 1 วนใน 1 สปดาห ขนมเปนขนมหวานไทย 2 วน ขนมเบเกอร 2 วน ใน 1 สปดาห มผก 2 วน มผลไม 1 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 1) การประกอบอาหารใชเครองปรงเสรมไอโอดน ดงรป

ตารางท 1 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร นม ขาวสวย ไกตมขมน ลอดชองสงคโปร องคาร นม ขาวผดกง แอปเปล พธ นม ขาวสวย หมตมสมแขก ขนม

พฤหส นม กวยเตยวราดหนาผกรวม ฟกทองนง ศกร นม ขาวสวย หมหวาน ผดผกกวางตง ขนม

เครองปรงรสอาหาร อาหารกลางวนของเดก

24  

เดกๆ ลางมอกอนรบประทานอาหาร การรบประทานอาหารกลางวน

3. นม ขนมและนาดม

ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ (เทศบาลตาบลชะแล) มนมใหเดกดมฟรเปนนมจดสลบกบนมถวเหลองไมใสนาตาล แตไมมบรการนาดมใหเดกโดยใหเดกนามาเอง ทางศนยไมอนญาตใหเดกนาขนมมาทศนย แตยงมเดกทนาขนมมารบประทานกอนเขาเรยน เปนขนมกรบกรอบหรอขนมซอง ทางศนยอนญาตใหเดกนาขวดนมมาทศนยไดเฉพาะชวงทเดกมาศนยใหมๆ และภายในศนยมโปสเตอรรณรงคเปนเขตปลอดขวดนม ดงรป

4. กจกรรมทางกาย

ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ (เทศบาลตาบลชะแล) มกจกรรมใหเดกออกกาลงกาย บรหารรางกายในชวงเชาของทกวน ดงรป

ศนยพฒนาเดกเลกมสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสดประมาณ 20.3 x 20.3

เมตร โดยพนสนามเปนพนคอนกรต ดงรป

25  

5. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมา ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ (เทศบาลตาบลชะแล) ไดรบการสนบสนนจากบรษทเนสทเลมาแจกผลตภณฑนมใหกบเดกๆ และยงมบรษท ปตท. มาแจกเสอและของเลนใหกบเดกๆในการทากจกรรมวนปใหมหรอวนเดก

6. การใหความรเรองอาหาร

ศนยพฒนาเดกเลกบานสวางอารมณ (เทศบาลตาบลชะแล) มการใหความรเรองอาหารหลก 5 หม และการสงเสรมการกนผลไม โดยการตดรปโปสเตอรไวบรเวณโรงอาหารของศนย ดงรป

การสงเสรมการกนผลไม

อาหารหลก 5 หม

26  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลก ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ

1. ขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลก

ศนยพฒนาเดกเลกขององคการบรหารสวนตาบลทาหนม 1 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน รบเดกตงแตอาย 2 ป 6 เดอน ถงอาย 5 ป มเดกจานวน 59 คน เปนเดกชาย 29 คน เดกหญง 30 คน ครผดแลเดกทงหมดจานวน 5 คน จบการศกษาระดบปรญญาตร 3 คน ระดบอนปรญญา 2 คน

2. ภาวะโภชนาการ

ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนไมมเดกเตย นาหนกนอยและผอมเลย เดกรอยละ 11.9 มนาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ รอยละ 5.1 คอนขางเตย และรอยละ 1.7 อวน (ตารางท 1)

ตารางท 1 ภาวะโภชนาการของเดกศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน ภาวะโภชนาการ

ศพด.ตาบลทาหน

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 0.0 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 11.9 นาหนกตามเกณฑ 84.7 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 1.7 นาหนกมากกวาเกณฑ 1.7 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 0.0 คอนขางเตย 5.1 สวนสงตามเกณฑ 94.9 คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 สงกวาเกณฑ 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 0.0 คอนขางผอม 0.0 สมสวน 96.6 ทวม 1.7 เรมอวน 0.0 อวน 1.7

27  

3. อาหารกลางวน

รายการอาหารกลางวนของศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน ศนยพฒนาเดกเลกจดทาเองทงหมด โดยครเปนผกาหนดรายการอาหารลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารประเภทเสน เมนอาหารใน 1 สปดาหไมมเลอดเปนสวนประกอบ มตบและไข 1 วน ขนมหวานไทย 3 วน ขนมเบเกอร 1 วน มผกและผลไมทกวน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 1)

ตารางท 1 รายการอาหารกลางวนและอาหารวาง

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร นมจด ขาวสวย แกงจดวนเสน สาคขาวโพด กลวยหอม องคาร นมจด ผดซอว ขนมด เงาะ พธ นมจด ขาวสวย ไกตมฟก ไสกรอกนง ขนมโดนท กลวยหอม

พฤหส นมจด ขาวสวย ตมไกผกกาด ปอดนง แตงโม ศกร นมจด ขาวสวย ผดหมไขกบแตงกวา ขนมมนทอด กลวยไข

อาหารกลางวนของเดก

การรบประทานอาหารกลางวน

4. นม ขนมและนาดม

ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน มนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน และมนาดมบรการใหเดกดม ทางศนยไมอนญาตใหเดกนาขวดนมและขนมมาทศนย

28  

นาดมสาหรบใหเดกดม

5. กจกรรมทางกาย

ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนมสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสดประมาณ 8.7 x 11.6 เมตร โดยพนสนามเปนพนหญา ดงรป

6. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมาศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหนไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในการทากจกรรมวนเดกหรอวนปใหมของศนย

7. การใหความรเรองอาหาร

ศนยพฒนาเดกเลกตาบลทาหน มการใหความรเรองอาหารหลก 5 หม โดยการตดรปโปสเตอรไวภายในอาคาร ดงรป

29  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในศนยพฒนาเดกเลก ตาบลรตภม อาเภอควนเนยง

1. ขอมลทวไปของศนยพฒนาเดกเลก

ศนยพฒนาเดกเลกขององคการบรหารสวนตาบลรตภมม 3 ศนย คอ ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน และศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง

1.1 ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม รบเดกตงแตอาย 2 ป 6 เดอน ถงอาย 4 ป มเดกจานวน 60 คน เปนเดกชาย 35 คน เดกหญง 25 คน ครผดแลเดกทงหมด 3 คน จบการศกษาระดบปรญญาตรทงหมด

1.2 ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน รบเดกตงแตอาย 2 ป 6 เดอน ถงอาย 5 ป มเดกจานวน 73 คน เปนเดกชาย 43 คน เดกหญง 30 คน ครผดแลเดกทงหมด 4 คน จบการศกษาระดบปรญญาตรทงหมด

1.3 ศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง รบเดกตงแตอาย 2 ป 6 เดอน ถงอาย 4 ป มเดกจานวน 40 คน เปนเดกชาย 21 คน เดกหญง 19 คน ครผดแลเดกทงหมด 2 คน จบการศกษาระดบปรญญาตรทงหมด

2. ภาวะโภชนาการ

2.1 เดกศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม รอยละ 10 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 6 เตย รอยละ 8 ผอม และรอยละ 2 เรมอวน (ตารางท 1) 2.2 เดกศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน รอยละ 2.8 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 2.8 เตย รอยละ 7 ผอม รอยละ 4.3 เรมอวน และรอยละ 2.8 อวน (ตารางท 1) 2.3 เดกศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง รอยละ 4.5 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 2.3 เตย รอยละ 6.8 ผอม และรอยละ 11.4 อวน (ตารางท 1)

ตารางท 1 ภาวะโภชนาการของเดกศนยพฒนาเดกเลกในตาบลรตภม

ภาวะโภชนาการ

ศพด.บาน ปากบางภม

ศพด.บาน ควนเนยงใน

ศพด.วดควนเนยง

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 10.0 2.8 4.5 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 2.0 9.9 2.3 นาหนกตามเกณฑ 84.0 70.4 81.8 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 2.0 8.5 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 2.0 8.5 11.4 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 6.0 2.8 2.3 คอนขางเตย 0.0 7.0 2.3 สวนสงตามเกณฑ 94.0 83.1 93.2 คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 5.7 2.3 สงกวาเกณฑ 0.0 1.4 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 8.0 7.0 6.8

30  

ภาวะโภชนาการ

ศพด.บาน ปากบางภม

ศพด.บาน ควนเนยงใน

ศพด.วดควนเนยง

คอนขางผอม 0.0 9.9 0.0 สมสวน 90.0 70.4 79.5 ทวม 0.0 5.6 2.3 เรมอวน 2.0 4.3 0.0 อวน 0.0 2.8 11.4

3. อาหารกลางวน

3.1 รายการอาหารกลางวนของศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม ศนยพฒนาเดกเลกจดทาเองทงหมด โดยครเปนผกาหนดรายการอาหารลวงหนาเปนรายเดอน จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารประเภทเสน เมนอาหารใน 1 สปดาหไมมเลอดและตบเปนสวนประกอบ มไข 1 วน ขนมหวานไทย 1 วน ขนมเบเกอร 1 วน มผกและผลไม 3 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 2)

ตารางท 2 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร นมจด ขาวสวย ไขยดไส มะละกอ องคาร นมจด ขาวสวย ไกนาแดง ถวเขยวตม พธ นมจด ขาวสวย ปลาตมซอว ฝรง

พฤหส นมจด ขาวสวย แกงจดวนเสน ขนมโดนท ศกร นมจด ราดหนาทะเล สมเขยวหวาน

การรบประทานอาหารกลางวน

3.2 รายการอาหารกลางวนของศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน อบต.เปนผจางเหมาใหบคคล ภายนอกจดทาให โดยครเปนผกาหนดรายการอาหารลวงหนาเปนรายเดอน จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารประเภทเสน เมนอาหารใน 1 สปดาหไมมเลอดและไขเปนสวนประกอบ มตบ 1 วน มผก 4 วน มผลไมทกวน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 3)

31  

ตารางท 3 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร นมจด ขาวสวย ผดถวงอก เงาะ องคาร นมจด ขาวสวย แกงจดหมสบ แตงโม พธ นมจด ขาวสวย ตมจดตาลงหมสบ กลวยไข

พฤหส นมจด ขาวสวย ไกตมฟก แอปเปล ศกร นมจด ขนมจนนาแกงกะท กลวยหอม

เดกๆลางมอกอนรบประทานอาหาร การรบประทานอาหารกลางวน

3.3 รายการอาหารกลางวนของศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง ศนยพฒนาเดกเลกจดทาเองทงหมด โดยครเปนผกาหนดรายการอาหารลวงหนาเปนรายเดอน จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารจานเดยว รายการอาหารใน 1 สปดาหไมมเลอดและไขเปนสวน ประกอบ มตบ 2 วน ขนมหวานไทย 2 วน มผกและผลไม 3 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 4)

ตารางท 4 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร นมจด ขาวสวย ไกตมขมน ผลไม องคาร นมจด ขาวสวย ปลาตมเตาเจยว ลอดชองเขยว พธ นมจด ขาวสวย แกงจดเครองในไกผกตาลง ผลไม

พฤหส นมจด ขาวสวย ไกตมฟก ทบทมกรอบ ศกร นมจด ขาวหมแดง ผลไม

การรบประทานอาหารกลางวน อาหารกลางวนของเดก

32  

4. นม ขนมและนาดม

ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน และศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยงมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน และมนาดมบรการใหเดกดม

ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม อนญาตใหเดกนาขวดนมและขนมมาทศนยได แตอนญาตใหเดกนาขวดนมมาไดเฉพาะชวงทเดกมาศนยใหมๆ และอนญาตเฉพาะขนมทมประโยชน เชน ขนมปง นม เปนตน

ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน ไมอนญาตใหเดกนาขวดนมและขนมมาทศนย ศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง ไมอนญาตใหเดกนาขนมมาทศนย แตอนญาตใหเดกนาขวดนมมาท

ศนยได

5. กจกรรมทางกาย

5.1 ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม มสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสดประมาณ 7 x 19.1 เมตร โดยพนสนามเปนพนดน ดงรป

5.2 ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน มสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสด

ประมาณ 14.5 x 20.3 เมตร โดยพนสนามเปนพนดน ดงรป

5.3 ศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง มสถานทใหเดกวงเลน ออกกาลงกายกลางแจงทกวางทสด

ประมาณ 9.2 x 15 เมตร โดยพนสนามเปนพนคอนกรต ดงรป

33  

6. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมาศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม ศนยพฒนาเดกเลกบานควนเนยงใน และศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยงไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในการทากจกรรมของศนย

7. การใหความรเรองอาหาร

ศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม และศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง มการใหความรเรองผกผลไม และอาหารหลก 5 หม โดยการตดรปโปสเตอรไวทโรงอาหาร ดงรป

รปโปสเตอรภายในศนยพฒนาเดกเลกบานปากบางภม

รปโปสเตอรภายในศนยพฒนาเดกเลกวดควนเนยง

34  

ภาคผนวก ค ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน

รายตาบล

35  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน ตาบลควนร อาเภอรตภม

1. ขอมลทวไปของโรงเรยน

ตาบลควนร มโรงเรยน 3 โรง คอ โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดไทรใหญ และโรงเรยนบานไสทอน

1.1 โรงเรยนชมชนบานโคกคาย เปดสอนระดบชนอนบาล ประถมศกษา และมธยมศกษาตอนตน ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 27 คน มครจานวน 2 คน จานวนเดกตอครผสอน 14 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 136 คน ระดบมธยมศกษาตอนตนม 3 หอง มนกเรยนจานวน 52 คน มครจานวน 21 คน

1.2 โรงเรยนวดไทรใหญ เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 29 คน มครจานวน 2 คน จานวนเดกตอครผสอน 15 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 93 คน มครจานวน 7 คน

1.3 โรงเรยนบานไสทอน เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 11 คน มครจานวน 1 คน ดแลเดกทง 2 ชน จานวนเดกตอครผสอน 11 : 1 คน ระดบประถม ศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 52 คน มครจานวน 4 คน

2. ภาวะโภชนาการ ระดบชนอนบาล เดกระดบชนอนบาลโรงเรยนชมชนบานโคกคาย รอยละ 8 นาหนกนอยกวาเกณฑ ไมมเดกเตย รอยละ

4 คอนขางเตย รอยละ 8 ผอม และรอยละ 8 เรมอวน (ตารางท 1) เดกระดบชนอนบาลโรงเรยนบานไสทอนทกคนมภาวะโภชนาการตามเกณฑสมสวน (ตารางท 1)

ตารางท 1 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลควนรระดบชนอนบาล

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยนชมชนบานโคกคาย

โรงเรยนบานไสทอน

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 8.0 0.0 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑ 84.0 100.0 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 4.0 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 4.0 0.0 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 0.0 0.0 คอนขางเตย 4.0 0.0 สวนสงตามเกณฑ 80.0 100.0 คอนขางสงกวาเกณฑ 4.0 0.0 สงกวาเกณฑ 12.0 0.0

36  

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยนชมชนบานโคกคาย

โรงเรยนบานไสทอน

นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 8.0 0.0 คอนขางผอม 4.0 0.0 สมสวน 80.0 100.0 ทวม 0.0 0.0 เรมอวน 8.0 0.0 อวน 0.0 0.0

ระดบชนประถมศกษา เดกระดบชนประถมศกษาโรงเรยนชมชนบานโคกคาย รอยละ 3.8 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 3

เตย รอยละ 4.5 ผอม รอยละ 6.8 เรมอวน และรอยละ 4.5 อวน (ตารางท 2) เดกระดบชนประถมศกษาโรงเรยนบานไสทอน รอยละ 9.6 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 5.8 เตย

และรอยละ 1.9 ผอม (ตารางท 2)

ตารางท 2 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลควนรระดบชนประถมศกษา

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยนชมชนบานโคกคาย

โรงเรยนบานไสทอน

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 3.8 9.6 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 4.5 0.0 นาหนกตามเกณฑ 76.7 78.9 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 6.0 1.9 นาหนกมากกวาเกณฑ 9.0 9.6 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 3.0 5.8 คอนขางเตย 3.7 1.9 สวนสงตามเกณฑ 81.2 92.3 คอนขางสงกวาเกณฑ 6.8 0.0 สงกวาเกณฑ 5.3 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 4.5 1.9 คอนขางผอม 3.8 7.7 สมสวน 78.9 90.4 ทวม 1.5 0.0 เรมอวน 6.8 0.0 อวน 4.5 0.0

37  

ระดบชนมธยมศกษา เดกระดบชนมธยมศกษาโรงเรยนชมชนบานโคกคาย รอยละ 4.5 นาหนกนอยกวาเกณฑ ไมมเดกเตย

รอยละ 6.8 คอนขางเตย รอยละ 6.8 ผอม รอยละ 9.1 เรมอวน และรอยละ 6.8 อวน (ตารางท 3)

ตารางท 3 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลควนรระดบชนมธยมศกษา

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยนชมชนบานโคกคาย

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 4.5 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 4.5 นาหนกตามเกณฑ 72.8 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 4.5 นาหนกมากกวาเกณฑ 13.7 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 0.0 คอนขางเตย 6.8 สวนสงตามเกณฑ 77.3 คอนขางสงกวาเกณฑ 11.4 สงกวาเกณฑ 4.5 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 6.8 คอนขางผอม 2.3 สมสวน 75.0 ทวม 0.0 เรมอวน 9.1 อวน 6.8

3. อาหารกลางวน

3.1 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนจดทาเองทงหมดโดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกเปนขาวสวย เมนอาหารไมมเลอดและตบเปนสวนประกอบ มไข 2 วนใน 1 สปดาห ขนมเปนขนมหวานไทย 1 วน มผก 3 วน มผลไม 4 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 4)

38  

ตารางท 4 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนชมชนบานโคกคาย

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวสวย ควไกกบหนอไม มะมวง องคาร ขาวสวย ผดเผดหมกบถวฝกยาว มะมวง พธ ขาวสวย ตมยาไก ไขดาว มะมวง

พฤหส ขาวสวย ยาวนเสน ฟกทองเชอม ศกร ขาวสวย ไขพะโล มะมวง

โรงเรยนชมชนบานโคกคายมโครงการเกษตรเพออาหารกลางวน โดยโรงเรยนมการฝกทกษะใหเดก ไดปลกผกตามฤดกาล การเลยงหมและไกไข และการปลกผลไมในทองถน เชน มะนาว มะละกอ เปนตน และเอาผลผลตเขาสอาหารกลางวนของเดกนกเรยน ดงรป

การเลยงหม การเลยงไกไข

3.2 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนวดไทรใหญ โรงเรยนจดทาเองทงหมดโดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายวน จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารจานเดยว เมนอาหารไมมเลอดและตบเปนสวนประกอบ มไข 1 วนใน 1 สปดาห มผก 4 วน มผลไมและขนมหวานไทยหรอเบเกอรททางโรงเรยนขายใหนกเรยนเลอกซอรบประทาน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 5)

ตารางท 5 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนวดไทรใหญ

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวสวย แกงเทโพ ผดถวงอก นมจด องคาร ขาวสวย ไขพะโล นมจด พธ ขาวสวย ผดกะเพราหม นมจด

พฤหส ขาวมนไก นมจด ศกร ขาวหมแดง นมจด

39  

การรบประทานอาหารกลางวน

โรงเรยนวดไทรใหญมการสงเสรมกจกรรมดานการเกษตร โดยใหเดกนกเรยนทาแปลงปลกผก ดงรป

แปลงปลกผกของเดกนกเรยน

3.3 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนบานไสทอน โรงเรยนจางเหมาใหบคคลภายนอกจดทาให โดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายเดอน จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกเปนขาวสวย เมนอาหารไมมเลอดเปนสวนประกอบ มตบ 2 วน มไข 1 วน มผกทกวน มผลไมแจกใหนกเรยนในบางวน ใน 1 สปดาหมเมนซาคอ ไกตมฟก (ตารางท 6)

ตารางท 6 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนบานไสทอน

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวสวย ผดเผดไก แกงจดผกรวม นมจด องคาร ขาวสวย แกงปลาดก ไกตมฟก นมจด พธ ขาวสวย ผดพรกไก ไขพะโล นมจด

พฤหส ขาวสวย แกงเขยวหวานไก ผดผกรวมมตร นมจด ศกร ขาวสวย แกงกะทหนอไมกบกง ไกตมฟก นมจด

การรบประทานอาหารกลางวนของเดกระดบชนอนบาล

40  

โรงเรยนบานไสทอนมการสงเสรมกจกรรมดานการเกษตร โดยใหเดกนกเรยนปลกผกไวรอบๆ อาคาร และบรเวณหนาโรงเรยน ดงรป

แปลงปลกผกของเดกนกเรยน

4. นมและนาดม

โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดไทรใหญ และโรงเรยนบานไสทอนมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน และมบรการนาดมใหเดกดม ดงรป

โรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดไทรใหญ

5. กจกรรมทางกาย

5.1 โรงเรยนชมชนบานโคกคายมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 70 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง สนามแบดมนตน 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

สนามฟตบอล

41  

5.2 โรงเรยนวดไทรใหญมกจกรรมการออกกาลงกายทใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยน คอ การเตนแอโรบก และใหนกเรยนรวมกนพฒนาโรงเรยนในชวงเชาของทกวน โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 70 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง สนามตะกรอ 2 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

สนามเดกเลนของนกเรยนระดบชนอนบาลมพนสนามเปนพนดน

5.3 โรงเรยนบานไสทอน มกจกรรมการออกกาลงกายทใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยน คอ กจกรรมพสอนนองเลนวอลเลยบอลประมาณครงชวโมง โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 24.4 x 45.2 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง โตะปงปอง 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

สนามฟตบอล

6. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมาโรงเรยนชมชนบานโคกคาย โรงเรยนวดไทรใหญ และโรงเรยนบานไสทอนไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนม ในการทากจกรรมของโรงเรยน

7. การใหความรเรองอาหาร

โรงเรยนชมชนบานโคกคายมการใหความรเรองธงโภชนาการ และอาหารหลก 5 หม โดยการตดรปโปสเตอรไวบรเวณโรงอาหาร ดงรป

42  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน ตาบลชะแล อาเภอสงหนคร

1. ขอมลทวไปของโรงเรยน

ตาบลชะแลมโรงเรยน 2 โรง เปนโรงเรยนระดบประถมศกษา 1 โรง คอ โรงเรยนวดชะแล และโรงเรยนระดบมธยมศกษา 1 โรง คอ โรงเรยนชะแลนมตวทยา

1.1 โรงเรยนวดชะแล เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 55 คน มครจานวน 2 คน จานวนเดกตอครผสอน 28 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 204 คน มครจานวน 8 คน

1.2 โรงเรยนชะแลนมตวทยา เปดสอนระดบชนมธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนปลาย ระดบชนมธยมศกษาตอนตนม 6 หอง มนกเรยนจานวน 175 คน ระดบมธยมศกษาตอนปลายม 6 หอง มนกเรยนจานวน 76 คน มครจานวน 18 คน

2. ภาวะโภชนาการ

ระดบชนอนบาล เดกระดบชนอนบาลโรงเรยนวดชะแล รอยละ 11.6 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 11.6 เตย และ

รอยละ 13 ผอม (ตารางท 1) เดกระดบชนประถมศกษาโรงเรยนวดชะแล รอยละ 8.6 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 8.6 เตย และ

รอยละ 8.6 ผอม (ตารางท 1)

ตารางท 1 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนโรงเรยนวดชะแล

ภาวะโภชนาการ

ระดบชนอนบาล ระดบประถมศกษา

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 11.6 8.6 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑ 88.4 88.2 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 0.0 3.2 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 11.6 8.6 คอนขางเตย 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑ 88.4 91.4 คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 0.0 สงกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 13.0 8.6 คอนขางผอม 0.0 0.0

43  

ภาวะโภชนาการ

ระดบชนอนบาล ระดบประถมศกษา

สมสวน 87.0 91.4 ทวม 0.0 0.0 เรมอวน 0.0 0.0 อวน 0.0 0.0

3. อาหารกลางวน

รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนวดชะแล โรงเรยนจดทาเองทงหมดโดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย อาหารจานเดยว และอาหารประเภทเสน เมนอาหารมเลอด ตบ และไขเปนสวนประกอบ 2 วนใน 1 สปดาห ขนมเปนขนมหวานไทย 2 วน ขนมเบเกอร 1 วน มผกทกวน มผลไม 2 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 2) สวนโรงเรยนชะแลนมตวทยานกเรยนจะซออาหารกลางวนจากรานคาในโรงเรยน

ตารางท 2 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนวดชะแล

วน อาหารวาง

เชา อาหารเทยง อาหารวาง

บาย จนทร ขาวสวย ไขลกเขย แตงกวา สาคเปยกขาวโพด นมจด องคาร ขาวผดไขใสคะนา ฝรง นมจด พธ กวยเตยวราดหนาหม ตบ ใสคะนา วนกะทใบเตย นมจด

พฤหส ขาวมนไก ตบ เลอด แตงกวา ขนมปงกรอบทาเนยโรยนาตาล นมจด ศกร ขาวตมหมสบ เลอด ใสตาลง แตงโม นมจด

การรบประทานอาหารกลางวนของเดกระดบชนอนบาล

โรงเรยนวดชะแลมการสงเสรมกจกรรมดานการเกษตร โดยใหเดกนกเรยนทาแปลงปลกผกเพอนามาใชประกอบอาหารกลางวน ดงรป

44  

4. รานขายอาหารกลางวนในโรงเรยน

โรงเรยนชะแลนมตวทยามรานขายอาหารทมผกเปนสวนประกอบหลก เชน แกงจด ผดผก แกงเลยง แกงสม ขาวยา ขนมจน นอยกวาครงหนงของจานวนรานทงหมด แตไมมรานขายอาหารทมไขมนสง เชน ขาวมนไก ขาวขาหม ขาวหมแดง กวยเตยวผด หรอขาวผด

โรงอาหารโรงเรยนชะแลนมตวทยา

5. นมและนาดม

โรงเรยนวดชะแลและโรงเรยนชะแลนมตวทยามบรการนาดมใหเดกดม และโรงเรยนวดชะแลมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน

6. กจกรรมทางกาย

6.1 โรงเรยนวดชะแล มกจกรรมโนราบก (โนราผสมกบแอโรบก) ใหเดกออกกาลงกายพรอมกนทงโรงเรยนทกวน โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 11.6 x 17.4 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง โตะปงปอง 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

45  

สนามวอลเลยบอล

6.2 โรงเรยนชะแลนมตวทยามกจกรรมการออกกาลงกายททางโรงเรยนจดใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยนคอ เตนแอโรบก และลลาศ โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตรมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย 2 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 70 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 2 แหง โตะปงปอง 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง สนามบาสเกตบอล 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

7. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมาโรงเรยนวดชะแล และโรงเรยนชะแลนมตวทยาไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนม ในการทากจกรรมของโรงเรยน

46  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน ตาบลทาหน อาเภอสทงพระ

1. ขอมลทวไปของโรงเรยน

ตาบลทาหนมโรงเรยน 3 โรง คอ โรงเรยนวดทาหน โรงเรยนวดโพธกลาง และโรงเรยนวดหวยลาด 1.1 โรงเรยนวดทาหน เปดสอนระดบชนอนบาล ประถมศกษา และมธยมศกษาตอนตน ระดบชน

อนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 40 คน มครจานวน 2 คน จานวนเดกตอครผสอน 20 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 126 คน ระดบมธยมศกษาตอนตนม 3 หอง มนกเรยนจานวน 40 คน มครจานวน 7 คน

1.2 โรงเรยนวดโพธกลาง เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 27 คน มครจานวน 1 คน ดแลเดกทง 2 ชน จานวนเดกตอครผสอน 27 : 1 คน ระดบประถม ศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 77 คน มครจานวน 6 คน

1.3 โรงเรยนวดหวยลาด เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 28 คน มครจานวน 2 คน จานวนเดกตอครผสอน 14 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 78 คน มครจานวน 7 คน

2. ภาวะโภชนาการ ระดบชนอนบาล เดกระดบชนอนบาลโรงเรยนวดทาหน รอยละ 22.5 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 22.5 เตย รอยละ

32.5 ผอม และรอยละ 20 เรมอวน (ตารางท 1) เดกระดบชนอนบาลโรงเรยนวดหวยลาด รอยละ 7.1 ผอม ไมมเดกนาหนกนอยกวาเกณฑ เตยหรอ

อวนเลย (ตารางท 1)

ตารางท 1 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลทาหนระดบชนอนบาล

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยน วดทาหน

โรงเรยน วดหวยลาด

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 22.5 0.0 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑ 77.5 100.0 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 22.5 0.0 คอนขางเตย 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑ 77.5 100.0 คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 0.0 สงกวาเกณฑ 0.0 0.0

47  

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยน วดทาหน

โรงเรยน วดหวยลาด

นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 32.5 7.1 คอนขางผอม 0.0 0.0 สมสวน 47.5 92.9 ทวม 0.0 0.0 เรมอวน 20.0 0.0 อวน 0.0 0.0

ระดบชนประถมศกษา เดกระดบชนประถมศกษาโรงเรยนวดทาหน รอยละ 12.7 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 11.1 เตย

รอยละ 18.3 ผอม และรอยละ 8.7 เรมอวน (ตารางท 2) เดกระดบชนประถมศกษาโรงเรยนวดหวยลาด รอยละ 5.1 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 5.1 เตย

รอยละ 5.1 ผอม และรอยละ 10.3 เรมอวน (ตารางท 2)

ตารางท 2 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลทาหนระดบชนประถมศกษา

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยน วดทาหน

โรงเรยน วดหวยลาด

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 12.7 5.1 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑ 87.3 94.9 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 11.1 5.1 คอนขางเตย 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑ 88.9 94.9 คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 0.0 สงกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 18.3 5.1 คอนขางผอม 0.0 0.0 สมสวน 73.0 84.6 ทวม 0.0 0.0 เรมอวน 8.7 10.3 อวน 0.0 0.0

48  

ระดบชนมธยมศกษา เดกระดบชนมธยมศกษาโรงเรยนวดทาหน รอยละ 15 นาหนกนอยกวาเกณฑ รอยละ 5 เตย รอยละ

30 ผอม และรอยละ 17.5 เรมอวน (ตารางท 3)

ตารางท 3 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลทาหนระดบชนมธยมศกษา

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยนวดทาหน

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 15.0 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 0.0 นาหนกตามเกณฑ 85.0 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 0.0 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 5.0 คอนขางเตย 0.0 สวนสงตามเกณฑ 95.0 คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 สงกวาเกณฑ 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 30.0 คอนขางผอม 0.0 สมสวน 52.5 ทวม 0.0 เรมอวน 17.5 อวน 0.0

3. อาหารกลางวน 3.1 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนวดทาหน โรงเรยนจางเหมาใหบคคลภายนอกจดทาใหจากทบาน โดยครกาหนดรายการอาหารลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย อาหารจานเดยว และอาหารประเภทเสน เมนอาหารไมมเลอดและไขเปนสวนประกอบ มตบ 1 วน มผก 4 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 4)

49  

ตารางท 4 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนวดทาหน

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวสวย แกงสมมะละกอกระดกหม แกงจดรวมมตร นมจด องคาร ขาวสวย แกงเขยวหวานไก ไกตมขมนใสฟกเขยว นมจด พธ ขาวตมไก นมจด

พฤหส กวยเตยวไก นมจด ศกร ขาวมนไก นมจด

โรงเรยนวดทาหนมการสงเสรมกจกรรมดานการเกษตร โดยใหเดกนกเรยนทาแปลงปลกผกบรเวณโรงเรยน ดงรป

แปลงปลกผกของเดกนกเรยน

3.2 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนวดโพธกลาง โรงเรยนจดทาเองทงหมดโดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายวน จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกเปนขาวสวย เมนอาหารไมมเลอดเปนสวนประกอบ มตบ 1 วน มไข 2 วนใน 1 สปดาห มผกทกวน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 5)

ตารางท 5 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนวดโพธกลาง

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวสวย แกงเทโพ ผดแตงกวา นมจด องคาร ขาวสวย ตมขาไก ผดผกรวมมตร นมจด พธ ขาวสวย แกงสมผกรวม ไขดาว นมจด

พฤหส ขาวสวย แกงจดหมสบ ไขพะโล นมจด ศกร ขาวสวย แกงควไก ผดถวงอก นมจด

50  

การรบประทานอาหารกลางวนของเดกระดบชนอนบาล

โรงเรยนวดโพธกลางมการสงเสรมกจกรรมการเรยนรดานการเกษตรใหกบเดกนกเรยน โดยมศนยการเรยนรการเพาะเหดนางฟาและการเพาะเลยงปลาดกภายในโรงเรยน ดงรป

3.3 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนวดหวยลาด โรงเรยนจดทาเองทงหมดโดยมรายการอาหารท

วางแผนลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย อาหารประเภทเสน และอาหารจานเดยว เมนอาหารไมมเลอดและตบเปนสวนประกอบ มไข 2 วนใน 1 สปดาห มผกและผลไม 2 วน มขนมหวานไทย 3 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 6)

ตารางท 6 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนวดหวยลาด

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวมนไก ฝรง นมจด องคาร ขนมจนนายา ฟกทองเชอม นมจด พธ ขาวสวย แกงสมปลาทกบแตงกวา ลกตาลลอยแกว นมจด

พฤหส ขาวสวย ไกตมพะโลใสไข กลวยหอม นมจด ศกร ขาวสวย ไขดาวทรงเครอง ถวเขยวตมนาตาล นมจด

การรบประทานอาหารกลางวน

51  

4. นมและนาดม

โรงเรยนวดทาหน โรงเรยนวดโพธกลาง และโรงเรยนวดหวยลาดมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน และมบรการนาดมใหเดกดม ดงรป

5. กจกรรมทางกาย

5.1 โรงเรยนวดทาหนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 70 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง โตะปงปอง 2 แหง และสนามบาสเกตบอล 1 แหง

สนามฟตบอล

5.2 โรงเรยนวดโพธกลางมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 50 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง สนามแบดมนตน 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

สนามฟตบอล

52  

5.3 โรงเรยนวดหวยลาด มกจกรรมการออกกาลงกายทใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยน คอ เตน แอโรบก โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 64 x 85 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง สนามบาสเกตบอล 1 แหง สนามวอลเลยบอล 1 แหง และสนามเปตอง 1 แหง

สนามตะกรอและสนามวอลเลยบอล

6. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมา โรงเรยนวดทาหน โรงเรยนวดโพธกลาง และโรงเรยนวดหวยลาด ไมไดรบการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในการทากจกรรมของโรงเรยน แตโรงเรยนวดโพธกลางไดรบการสนบสนนจากบรษท ซ อ ซฯ และบรษท ปตท.ในการทากจกรรมของโรงเรยน

7. การใหความรเรองอาหาร

โรงเรยนวดหวยลาดมการใหความรเรองอาหารหลก 5 หม โดยการตดรปโปสเตอรไวบรเวณโรงอาหาร ดงรป

53  

ปจจยแวดลอมดานโภชนาการในโรงเรยน ตาบลรตภม อาเภอควนเนยง

1. ขอมลทวไปของโรงเรยน

ตาบลรตภมมโรงเรยน 4 โรง คอ โรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนบานยางงาม โรงเรยนบานควนเนยงใน และโรงเรยนบานหนองปลง

1.1 โรงเรยนวดคงคาวด เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 60 คน มครจานวน 2 คน จานวนเดกตอครผสอน 30 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 213 คน มครจานวน 12 คน

1.2 โรงเรยนบานยางงาม เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 9 คน มครจานวน 1 คน ดแลทง 2 ชน จานวนเดกตอครผสอน 9 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 52 คน มครจานวน 5 คน

1.3 โรงเรยนบานควนเนยงใน เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 17 คน มครจานวน 1 คน ดแลทง 2 ชน จานวนเดกตอครผสอน 17 : 1 คน ระดบประถม ศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 71 คน มครจานวน 6 คน

1.4 โรงเรยนบานหนองปลง เปดสอนระดบชนอนบาล และประถมศกษา ระดบชนอนบาลม 2 หอง มนกเรยนจานวน 35 คน มครจานวน 2 คน จานวนเดกตอครผสอน 18 : 1 คน ระดบประถมศกษาม 6 หอง มนกเรยนจานวน 108 คน มครจานวน 7 คน

2. ภาวะโภชนาการ ระดบชนอนบาล เดกระดบชนอนบาลโรงเรยนวดคงคาวด รอยละ 1.7 นาหนกนอยกวาเกณฑ ไมมเดกเตย รอยละ 1.7

ผอม และรอยละ 3.3 อวน (ตารางท 1) เดกระดบชนอนบาลโรงเรยนบานควนเนยงในทกคนมภาวะโภชนาการตามเกณฑสมสวน (ตารางท 1)

ตารางท 1 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลรตภมระดบชนอนบาล

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยน วดคงคาวด

โรงเรยนบาน ควนเนยงใน

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 1.7 0.0 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑ 98.3 100.0 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกมากกวาเกณฑ 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 0.0 0.0 คอนขางเตย 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑ 100.0 100.0

54  

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยน วดคงคาวด

โรงเรยนบาน ควนเนยงใน

คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 0.0 สงกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 1.7 0.0 คอนขางผอม 0.0 0.0 สมสวน 95.0 100.0 ทวม 0.0 0.0 เรมอวน 0.0 0.0 อวน 3.3 0.0

ระดบชนประถมศกษา เดกระดบชนประถมศกษาโรงเรยนวดคงคาวด รอยละ 2.3 นาหนกนอยกวาเกณฑ ไมมเดกเตย รอย

ละ 2.3 ผอม และรอยละ 7.5 อวน (ตารางท 2) เดกระดบชนประถมศกษาโรงเรยนบานควนเนยงใน รอยละ 2.8 เรมอวน และรอยละ 1.4 อวน ไมม

เดกทมปญหาโภชนาการขาด (ตารางท 2)

ตารางท 2 ภาวะโภชนาการของเดกนกเรยนตาบลรตภมระดบชนประถมศกษา

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยน วดคงคาวด

โรงเรยนบาน ควนเนยงใน

นาหนกตามเกณฑอาย (รอยละ) นาหนกนอยกวาเกณฑ 2.3 0.0 นาหนกคอนขางนอยกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑ 97.7 95.8 นาหนกคอนขางมากกวาเกณฑ 0.0 2.8 นาหนกมากกวาเกณฑ 0.0 1.4 สวนสงตามเกณฑอาย (รอยละ) เตย 0.0 0.0 คอนขางเตย 0.0 0.0 สวนสงตามเกณฑ 100.0 100.0 คอนขางสงกวาเกณฑ 0.0 0.0 สงกวาเกณฑ 0.0 0.0 นาหนกตามเกณฑสวนสง (รอยละ) ผอม 2.3 0.0 คอนขางผอม 0.0 0.0 สมสวน 90.2 95.8 ทวม 0.0 0.0

55  

ภาวะโภชนาการ

โรงเรยน วดคงคาวด

โรงเรยนบาน ควนเนยงใน

เรมอวน 0.0 2.8 อวน 7.5 1.4

3. อาหารกลางวน

3.1 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนจดทาเองทงหมด โดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารจานเดยว เมนอาหารไมมเลอดเปนสวนประกอบ มตบ 1 วน มไข 2 วน มผก 2 วน มผลไม 3 วน มขนมหวานไทย 2 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 3)

ตารางท 3 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนวดคงคาวด

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวสวย ตมขาไก ฝรง นมจด องคาร ขาวสวย แกงสมปลาท แกงจดเตาห เงาะ นมจด พธ ขาวสวย แกงเผดปลาดก ไขพะโล ถวเขยวตม นมจด

พฤหส ขาวสวย แกงสมกงผกรวม ไขลกเขย ฟกทองแกงบวด นมจด ศกร ขาวผดสามส แอปเปล นมจด

การรบประทานอาหารกลางวน อาหารกลางวนของเดกนกเรยน

โรงเรยนวดคงคาวดมการสงเสรมกจกรรมดานการเกษตร โดยใหเดกนกเรยนทาแปลงปลกผกและเพาะเหด ดงรป

เรอนเพาะเหดของโรงเรยน

56  

3.2 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนบานยางงาม โรงเรยนจดทาเองทงหมดโดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารจานเดยว เมนอาหารไมมเลอดและไขเปนสวนประกอบ มตบ 1 วน มผกทกวน ใน 1 สปดาหมเมนซาคอ แกงจดหมสบกบผก (ตารางท 4)

ตารางท 4 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนบานยางงาม

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร นมจด ขาวสวย พะแนงหม แกงจดหมสบกบผก นมจด องคาร นมจด ขาวสวย แกงกะทปลาดก ไกตมฟกกบแครอท นมจด พธ นมจด ขาวสวย แกงกะทไกหนอไม ตมกระดกหมเหดหอม นมจด

พฤหส นมจด ขาวหมแดง นมจด ศกร นมจด ขาวสวย แกงสมปลากบผกรวม แกงจดหมสบกบผก นมจด

การรบประทานอาหารกลางวน อาหารกลางวนของเดกนกเรยน

3.3 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนบานควนเนยงใน โรงเรยนจดทาเองทงหมดโดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารจานเดยว เมนอาหารไมมเลอดเปนสวนประกอบ มตบ 2 วน มไข 2 วน มผกทกวน มผลไม 3 วน มขนมหวานไทย 2 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 5)

ตารางท 5 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนบานควนเนยงใน

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย

จนทร ขาวสวย ผดผกรวมมตรหมใสตบ แกงเขยวหวานไกใสตบ กลวยหอม

องคาร ขาวผดกระเพราไกใสตบถวฝกยาว ไขดาว ฟกทองเชอม

พธ ขาวสวย แกงสมปลาทผกรวม ตมขาไกใสเหดนางฟา กลวยไข

พฤหส ขาวสวย พะแนงไกใสหนอไม ผดบวบใสไข สบปะรด

ศกร ขาวสวย แกงสมหมหวผกกาด แกงจดเตาหหมสบผกกาดขาว ฟกทองแกงบวด

57  

อาหารกลางวนของเดกนกเรยน

3.4 รายการอาหารกลางวนของโรงเรยนบานหนองปลงโรงเรยนจดทาเองทงหมด โดยมรายการอาหารทวางแผนลวงหนาเปนรายสปดาห จากรายการอาหารใน 1 สปดาหทผานมา อาหารหลกมทงขาวสวย และอาหารจานเดยว เมนอาหารไมมเลอดและตบเปนสวนประกอบ มไข 1 วน มผกทกวน มผลไม 2 วน และใน 1 สปดาหไมมเมนซา (ตารางท 6)

ตารางท 6 รายการอาหารกลางวนและอาหารวางของโรงเรยนบานหนองปลง

วน อาหารวางเชา อาหารเทยง อาหารวางบาย จนทร ขาวผดกระเพราไก ไขดาว นมจด องคาร ขาวหมแดง ผลไม นมจด พธ ขาวสวย ตมยารวมมตร นมจด

พฤหส ขาวสวย แกงสมผกรวม หมหวาน นมจด ศกร ขาวสวย แกงจดเตาหหมสบผกกาดขาว ผลไม นมจด

การรบประทานอาหารกลางวน อาหารกลางวนของเดกนกเรยน

4. นมและนาดม

โรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนบานยางงาม โรงเรยนบานควนเนยงใน และโรงเรยนบานหนองปลงมนมใหเดกดมฟรเปนนมจดทกวน และมบรการนาดมใหเดกดม ดงรป

58  

โรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนบานยางงาม

โรงเรยนบานควนเนยงใน โรงเรยนบานหนองปลง

5. กจกรรมทางกาย

5.1 โรงเรยนวดคงคาวดมกจกรรมการออกกาลงกายททางโรงเรยนจดใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยนคอ กายบรหาร โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 60 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง โตะปงปอง 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง สนามวอลเลยบอล 1 แหง และสนามเปตอง 1 แหง

สนามฟตบอล

5.2 โรงเรยนบานยางงามมกจกรรมการออกกาลงกายททางโรงเรยนจดใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยนคอ กายบรหารประกอบเพลงสตรคณ โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 2 คาบตอสปดาห สถาน ทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 50 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง โตะปงปอง 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

ทากายบรหารประกอบเพลงสตรคณ

59  

5.3 โรงเรยนบานควนเนยงใน มกจกรรมการออกกาลงกายทใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยน คอ กายบรหาร โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตร 1 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 15 x 26 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง สนามแบดมนตน 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง สนามบาสเกตบอล 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

สนามบาสเกตบอล

5.4 โรงเรยนบานหนองปลง มกจกรรมการออกกาลงกายทใหนกเรยนทาพรอมกนทงโรงเรยนคอ เตนแอโรบก โรงเรยนมชวโมงพละศกษาในหลกสตรชนประถมศกษาตอนตน 1 คาบตอสปดาห ชนประถมศกษาตอนปลาย 2 คาบตอสปดาห สถานทออกกาลงกายทกวางทสดประมาณ 60 x 100 เมตร มสนามฟตบอล 1 แหง สนามตะกรอ 1 แหง และสนามวอลเลยบอล 1 แหง

6. การสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนมในรอบ 1 ปทผานมา

ในรอบ 1 ปทผานมาโรงเรยนวดคงคาวด โรงเรยนบานยางงาม โรงเรยนบานควนเนยงในและโรงเรยนบานหนองปลงไมมการสนบสนนจากบรษทเครองดม/ขนม ในการทากจกรรมของโรงเรยน แตมโรงเรยนบานยางงามทไดรบเงนสนบสนนจากบรษท ดปปโปรดกส (ประเทศไทย) จากด และโรงเรยนบานควนเนยงในไดรบการสนบสนนจากวทยาลยเกษตรสงขลาในการทากจกรรมของโรงเรยน

7. การใหความรเรองอาหาร

โรงเรยนบานยางงามและโรงเรยนบานควนเนยงในมการใหความรเรองอาหารหลก 5 หม โดยการตดรปโปสเตอรไวบรเวณโรงอาหาร ดงรป

60  

เอกสารอางอง

1. สานกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส และผสงอาย (สท.) กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (พม.). มาตรฐานศนยเดกเลกแหงชาต: คมอการดาเนนงานตามมาตรฐาน. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ หจก.เทพเพญวานสย; 2556. หนา 7-8.

2. กรมพลศกษา.ความหมายและขอบเขตของสนามแตละประเภท. 2554. (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.dpe.go.th/form_download/description.pdf.

3. ครดอย.คอม มนา ประวง. เครองเลนสนาม: สนามเดกเลน. 2552. (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.gotoknow.org/posts/203170.