และวิธีการตรรกศาสตร์ ... · 2017. 3. 8. ·...

วเคราะหการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ดวยเทคนคภมสารสนเทศ และวธการตรรกศาสตรคลมเครอ

Lower Yom River bank Erosion Analysis with Geo-information technigues and Fuzzy Logic Method

สกญญา เมองนก

วทยานพนธระดบปรญญาตร เสนอภาควชาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร

เพอเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาภมศาสตร

มกราคม 2560 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยนเรศวร

อาจารยทปรกษา ประธานบรหารหลกสตรวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาภมศาสตร และ

หวหนาภาควชาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม ไดพจารณาวทยานพนธระดบปรญญาตร เรอง “วเคราะหการพงทลายตลงแมน ายม

ตอนลาง ดวยเทคนคภมสารสนเทศและวธการตรรกศาสตรคลมเครอ” เหนสมควรรบเปนสวนหนง

ของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต ของมหาวทยาลยนเรศวร

…………………………………………………………………………………

(ผชวยศาสตราจารย รอยเอก ดร.อนชต วงศาโรจน)

อาจารยทปรกษา

…………………………………………………………………………………

(อาจารยประสทธ เมฆอรณ)

ประธานบรหารหลกสตรวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาภมศาสตร

…………………………………………………………………………………

(อาจารย ดร.ชาญยทธ กฤตสนนทกล)

หวหนาภาควชาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ประกาศคณปการ

ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงในความกรณาของทปรกษาวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย รอยเอก ดร.อนชต วงศาโรจน ทไดสละเวลาอนมคามาเปนทปรกษาพรอมทงใหค าแนะน าตลอดระยะเวลาในการท าวจยฉบบน ทไดกรณาใหค าแนะน า ตลอดจนแกไขขอบกพรองของวจยดวยความเอาใจใส จนท าใหวจยฉบบนส าเรจลลวงได อยางสมบรณและทรงคณคา

ขอขอบพระคณคณาจารยสาขาวชาภมศาสตรทกทานทสงสอนถายทอกวชาความรตางๆ ใหกบผ วจย เพอทจะน าความรความสามารถทไดเรยนรมาใชใหเกดประโยชนสงสดตอไปและใหค าแนะน าขอเสนอแนะเพมเตม จนวทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงอยางสมบรณ

ทายทสดแหงความส าเรจในการศกษาน ขอขอบคณ บคคลในครอบครวอนเปนทรก ทให

ก าลงใจกบผวจยตลอดมาและดแลชวยเหลอในทกๆ ดาน

คณคาและคณประโยชนอนพงจะมจากวทยานพนธฉบบน ผ วจยขอมอบและอทศแดผ ม

พระคณทกๆ ทาน ผวจยหวงเปนอยางยงวางานวจยนจะเปนประโยชนตอผ ทมความสนใจบางไม

มากกนอย

สกญญา เมองนก

ชอเรอง วเคราะหการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ดวยเทคนคภมสารสนเทศ

และวธการตรรกศาสตรคลมเครอ

ผศกษาคนควา สกญญา เมองนก

ทปรกษา ผชวยศาสตราจารย รอยเอก ดร.อนชต วงศาโรจน

ประเภทสารนพนธ วทยานพนธ วทบ. สาขาวชาภมศาสตร,

มหาวทยาลยนเรศวร, 2559

ค าส าคญ ตลง, การพงทลายตลง, ตรรกศาสตรคลมเครอ, เทคนคภมสารสนเทศ

บทคดยอ พนทแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร พบปญหาพงทลายตลงรมฝง

แมน ายมเกดขนอยเปนประจ าทกป สงผลใหเกดอนตรายตอคณภาพชวตของผ ทอาศยอยในพนท

ดงกลาวอยเสมอ การศกษาครงนมวตถประสงคเพอวเคราะหพนทเสยงตอการพงทลายตลงรมฝง

แมน ายมตอนลาง เขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร ดวยเทคนคภมสารสนเทศและวธตรรกศาสตร

คลมเครอ

โดยวเคราะหการเปลยนแปลงบรเวณรมตลง และประเมนผลกระทบการพงทลายของตลง

แมน ายมตอนลาง ในชวง 20 ปทผานมา หาอตราการเปลยนแปลงของตลงแมน ายมและวเคราะห

หาความเสยงการพงทลายดงกลาวดวยเทคนคตรรกศาสตรคลมเครอ เพอเปนขอมลในการปองกน

ผลกระทบและแกไขใหกบหนวยงานทดแลรบผดชอบตอไป

ผลการศกษาพบวาชวง 10 ปแรก (พ.ศ.2538 -2547) พบพนทเสยงเฉพาะฝงตะวนออก

เปนพนทเสยงคอนขางนอย 1.50 เมตรตอป ในเขตเทศบาลต าบลสามงาม บานรงนก และพนท

เสยงนอย 1.01 เมตร ตอป ในเขตพนทบานทาแห

ตอมาในชวง 10 ปหลง (พ.ศ. 2548 –2557) พบพนทเสยงทงฝงตะวนออกและตะวนตก ไดแก 1.1)

บรเวณฝงตะวนออกของล าน ายม เสยงปานกลาง 2.61 เมตร ตอปในเขตพนทบานรงนก พนทเสยง

คอนขางนอย 1.60 เมตร ตอป ในเขตพนทบานจระเขผอม เทศบาลต าบลสามงาม 1.2) บรเวณฝง

ตะวนตกของล าน ายม พบพนทเสยงนอย 1.06 เมตร ตอป ในเขตพนทเทศบาลต าบลสามงาม บาน

จระเขผอมและบานรายชาโด

จากผลการศกษาขางตน ตลงแมน าเกดการเปลยนแปลงขนตลอดเวลา และมอตราการเปลยนแปลงมากหรอนอยมสาเหตทส าคญมาจากลกษณะทางกายภาพของพนท การเปลยนแปลงลกษณะล าน า ความเจรญทางสงคมและเศรษฐกจ อกทงวธการตรรกศาสตรคลมเครอสามารถประยกตใชรวมกบเทคนคภมสารสนเทศในการวเคราะหปญหาครงนไดอยางมประสทธภาพ

Title Lower Yom River bank Erosion Analysis with Geo-information technigues and Fuzzy Logic Method.

Author Sukanya Muengnok Advisor Captain Assistant Professor Dr. Anujit Vansarochana Academic Paper Thesis B.S. (Geography) Naresuan University, 2016 Keywords River bank, Riverbank erosion, Fuzzy logic, Geo-informatics

techniques

Abstract

Lower Yom river basin in amphoe samngam, phichit province, has river bank erosion in every year, affects for many people who live in that place. This study objects to analyze river bank erosion risk area, with Geo-informatics techniques and fuzzy logic method. Due to the analyzing of river bank changing data in 20 years period, and any effects of river bank erosion of Yom River with fuzzy logic technique, has found results as first 10 years (1995-2004) just only exposed rather lesser risk area as 1.5 meters / year, in eastern part of the river. Latter 10 year period (2005-2014) has found risk area on both sides of Yom river banks, there are; 1.1) Eastern bank found moderately risk 2.61 meters / year, in the Ban rangnok area, and rather lesser risk 1.6 meters / year in Ban chorakaepom, Tambol Samngam. 1.2) Western bank found lesser risk 1.06 meters / year in Ban chorakaepom and Ban raichado, Tambol Samngam. As above mentioned, all river banks have more changing in all times, as according to physical factors, river course shift, and also socio-economic phenomenon. As well, fuzzy logic method, can be applied with Geo-informatics techniques, for analyze this problem as further efficiency.

สารบญ

บทท หนา

1 บทน า................................................................................................................ 1 1.1 ความเปนมาของปญหา................................................................................. 1

1.2 จดมงหมายของการศกษา.............................................................................. 2

1.3 ขอบเขตของงานวจย..................................................................................... 2

1.4 นยามศพทเฉพาะ.......................................................................................... 3

1.5 กรอบแนวความคด........................................................................................ 5

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ................................................................. 6 2.1 ลกษณะพนทศกษา………………………………………………............... 6

- ลกษณะภมประเทศ อ าเภอสามงาม............................................... 6

- แมน ายมตอนลาง ในเขตจงหวดพจตร ........................................... 6

2.2 การพงทลายของตลง............................................................................. 7

- ตลงของล าน าตางๆ....................................................................... 7

- สาเหตการพงทลายของตลง.......................................................... 8

- ลกษณะการพงทลายของตลง........................................................ 9

2.3 การวเคราะหตรรกศาสตรคลมเครอ หรอ ฟซซลอจก (Fuzzy Logic).......... 10

- แนวคดพนฐานเกยวกบฟซซลอจก................................................. 10

- เซตแบบฉบบ (classical set) หรอเซตทวนย (crisp set)................. 11

- ฟงกชนความเปนสมาชก.............................................................. 13

- ขนตอนการประมวลผลแบบฟซซลอจก.......................................... 14

- ชนดของระบบกฎฟซซ.................................................................. 16

2.4 งานวจยทเกยวของ............................................................................... 17

3 วธด าเนนการวจย....................................................................................... 20

3.1 การจดเกบและรวบรวมขอมล................................................................... 20

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

3.2 เครองมอทใชในงานวจย.......................................................................... 21

3.3 การประมวลผล...................................................................................... 21

- การแปลขอมลดาวเทยม................................................................. 21

- หาคา NDWI ดชนผลตางความชนของน า......................................... 21

- ก าหนดจดทมความเสยงตอการกดเซาะตลง.................................... 22

- ค านวณหาอตราการเปลยนแปลงของตลงแมน า............................... 22

3.4 วเคราะหขอมล....................................................................................... 22

- วเคราะหปจจยทมอทธพลตอการพงทลายตลง โดยวธการฟซซลอจก... 22

- การก าหนดตวแปรผลลพธฟซซดฟซซฟเคชนระยะถดถอยของตลงแมน า 23

- การก าหนดขอบเขตเชงภาษา (Fuzzy linguistic)................................. 24

4 ผลการด าเนนงานวจย................................................................................ 25

พนทเสยงตอการพงทลายตลงป พ.ศ. 2538 – 2547 ในชวงระยะเวลา 10 ป....... 27

พนทเสยงตอการพงทลายตลงป พ.ศ.2548 - 2557 ในชวงระยะเวลา 10 ป......... 34

พนทเสยงตอการพงทลายตลง ปพ.ศ.2538 -2557 ในชวงระยะเวลา 20 ป.......... 42

5 บทสรป....................................................................................................... 49 สรปและอภปรายผลการวจย.......................................................................... 49

ขอเสนอแนะ................................................................................................. 51

บรรณานกรม.......................................................................................................... 54

ประวตผวจย........................................................................................................... 56

สารบญภาพ

ภาพ หนา

1 ขอบเขตพนทศกษา …………………………………..............…………………. 3

2 กรอบแนวคดงานวจย……………………………………………………………… 5

3 ตวอยางรปตดของโคงล าน าทมตลงเปนแบบผสม…………........................…… 7

4 ตวอยางการพงทลายเนองจากกดเซาะของตลง………………….........………… 8

5 การพงทลายบรเวณผวลาด………………………………………………………. 9

6 การพงทลายเปนระนาบ……………………………………….............………… 9

7 การพงทลายแบบเลอนหมน……………………………………………………… 10

8 ตรรกะแบบจรงเทจ (Boolean logic) และ ตรรกะแบบคลมเครอ (Fuzzy Logic) 11

9 แนวทางในการตดสนใจของปญหา……………………………….…………… 11

10 การประมวลผลแบบฟซซลอจก……………………………………………….. 14

11 การแปลงขอมลน าเขาฟซซ โดยการสรางความเปนสมาชก………………….. 14

12 การสรางการเกบขอมล เปนกฎการควบคมระบบ……………………………. 15

13 การแปลงขอมลการน าเขาเปนฟซซเซต………………………………………. 15

14 การสรปเหตผลฟซซ…………………………………………………………… 15

15 กลมของกฎฟซซ……………………………………………………………….. 16

16 ฟงกชนการเปนสมาชกของขอมลน าเขาท 1 (ระยะถดถอยของตลงแมน า)…… 24

17 ฟงกชนการเปนสมาชกของขอมลน าเขาท 2 (การใชประโยชนทดน)………….. 24

18 ต าแหนงพนทเสยงตอการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ป พ.ศ.2538 – พ.ศ.2547……………………………………….. 27

19 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร

ชวงปพ.ศ.2538 – 2547 มการถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป…………. 28

20 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร

ชวงป พ.ศ.2538 - 2547 มการถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป............. 29

21 ต าแหนงพนทเสยงตอการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ป พ.ศ.2548 – พ.ศ.2557………………………………………. 35

สารบญภาพ(ตอ)

ภาพ หนา

22 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร

ชวงป พ.ศ.2548 - 2557 มการถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป…………… 36

23 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร

ชวงป พ.ศ.2548 - 2557 มการถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป…………… 37

24 ต าแหนงพนทเสยงตอการพงทลายตลงแมน ายมตอนลางในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ป พ.ศ.2538 – พ.ศ.2557.............................................................. 43

25 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร

ชวงป พ.ศ.2538 -2557 มการถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป.................. 44

26 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร

ชวงป พ.ศ.2538 -2557 มการถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป.................. 45

สารบญตาราง

ตาราง หนา

1 แสดงคณสมบตการด าเนนการของฟซซเซต………………………………….. 13

2 แสดงขอมลภาพดาวเทยม……….……………………………………………. 20

3 แสดงการใชประโยชนทดน……….……………………………………………. 21

4 แสดงการเทยบคาตวแปรขอมลน าเขา (Quantized) ระยะถดถอยของตลงแมน า 23

5 แสดงการเทยบคาตวแปรขอมลน าเขา (Quantized) การใชประโยชนทดน........ 23

6 แสดงการก าหนดตวแปรผลลพธฟซซ ระยะถดถอยตลงแมน า............................ 24

7 แสดงผลวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป

ป พ.ศ.2538 – 2547..................................................................................... 30

8 แสดงผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป

ป พ.ศ.2538 – 2547..................................................................................... 31

9 แสดงผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป

ป พ.ศ.2548 – 2557.................................................................................... 38

10 แสดงผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป

ป พ.ศ.2548 – 2557.................................................................................. 39

11 แสดงผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป

ปพ.ศ.2538 -2557.................................................................................... 46

12 แสดงผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป

ปพ.ศ.2538 -2557.................................................................................... 47

บทท 1

บทน า

1.1 ความเปนมาของปญหา

ลมน ายมอยทางภาคเหนอของประเทศไทย มลกษณะลมน าทวางตวตามแนวทศเหนอลงมาทศใต ตนก าเนดมาจากดอยขนยวม บรเวณทวเขาผปนน า ซงเปนลมน ายมตอนบน อยในเขตจงหวดพะเยา จากนนไหลออกสพนทราบขนาดใหญลมน ายมตอนกลางในจงหวดแพร และไหลเขาสหบเขาทางตะวนตก กอนทไหลลงทางทศใตเขาสทราบลมน ายมตอนลางทจงหวดสโขทย ไหลคขนานมากบแมน านานผานจงหวดพษณโลก จงหวดพจตร และจงหวดนครสวรรค รวมความยาวตลอดล าน าประมาณ 735 กโลเมตร แมน ายมตอนลางจะมความแคบกวาแมน ายมตอนบนและมล าน าคดเคยว ไหลเขาสเขตจงหวดพจตรทต าบลก าแพงดน อ าเภอสามงาม ไหลผานอ าเภอโพธประทบชาง อ าเภอโพทะเล อ าเภอบงนารางและบางสวนของอ าเภอเมอง โดยจะไหลไปบรรจบกบแมน านานทบานเกยชย อ าเภอชมแสง จงหวดนครสวรรคจากนนจะไหลรวมกนลงสแมน าเจาพระยา มความยาวทงสน 124 กโลเมตร ตลอดแมน ายมในเขตจงหวดพจตร ดานทศเหนอมเขตตดตอกบอ าเภอบางระก า จงหวดพษณโลก ดานทศตะวนตกมเขตตดตอกบ อ าเภอวชรบารม อ าเภอสามงาม อ าเภอโพธประทบชาง อ าเภอบงนาราง อ าเภอโพทะเล ดานทศตะวนออกมเขตตดตอกบอ าเภอสามงาม บางสวนของอ าเภอเมอง อ าเภอโพธประทบชาง อ าเภอบงนาราง อ าเภอโพทะเล ดานทศใตมเขตตดตอกบอ าเภอชมแสง จงหวดนครสวรรค ในเขตจงหวดพจตรพนททวไปเปนทราบลมแมน ายมและแมน านาน โดยมพนทลาดเทจากทศเหนอ ในเขตอ าเภอสามงามแลวคอยๆ ลาดต าลงไปทางทศใตในเขตอ าเภอโพธประทบชาง อ าเภอบงนาราง อ าเภอโพทะเล พนททางทศตะวนตกของแมน ายมมลกษณะลาดเทจากทศตะวนตกไปทางทศตะวนออก สภาพภมอากาศอยภายใตอทธพลของลมมรสมตะวนตกเฉยงใต และลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ) ความชนสมพทธเฉลยรายป 79.8 เปอรเซนและปรมาณฝนเฉลยรายป 1,294.7 มลลเมตร พนททตดแมน ายมสวนใหญเปนพนทลมราบต าน าทวมถง ในฤดน าหลากน าจากแมน ายมจะเออลนตลงทวมพนทราบลมต าทกป ทมปรมาณน ามากในพนทจงหวดทางภาคเหนอ จงจดไดวาในเขตจงหวดพจตรจดเปนพนทรบน าจากแมน ายมตอนบนท าใหเกดน าไหลหลากรนแรงและลนตลงในฤดฝนและน า แ ห ง จน เห น เน นทรายกลางแมน า ในฤดแ ล ง ของ พ น ท ร าบล ม ต า แม น า ย ม

2

จากลกษณะทางภมประเทศของแมน ายมตอนลาง ในเขตจงหวดพจตร ตลงในหลายพนทขาดเสถยรภาพทางเทคนคธรณ เกดการกดเซาะของตลงตามแนวของแมน าในพนททอยระหวางแมน ายม สงผลกระทบตอทอยอาศย การด ารงชวตของประชาชนรมฝงแมน าและสรางความเสยหายตอสงปลกสรางตามแนวตลงแมน าซงเปนพนทชมชน ท าใหเกดความเสยหายตอสาธารณปโภคพนฐาน ถงแมวา จะมโครงการกอสรางเขอนปองกนตลงตามแนวแมน ายมตอนลางเกดขน แตในบางพนทของการเกดปญหาการกดเซาะตลงทเกดปญหารนแรง

จากปญหาดงกลาว ผท าวจยเหนวาปญหาทเกดขนในพนทแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร เปนปญหาทเกดขนอยเปนประจ าทกปจากปจจยทางกายภาพทสงผลกระทบตอมนษยทงทางตรงและทางออมท าใหเกดอนตรายตอคณภาพชวตของผ ทอาศยอยในพนทรมตลงแมน ายมในเขตจงหวด พจตร จ าเปนตองมแนวทางการปองกนและแกไข ทจะชวยลดความเสยงทจะเกดอนตรายกบประชาชนทอาศยอยในพนท

งานวจยในครงนจงมแนวคดในการใชเทคนคภมสารสนเทศหาการเปลยนแปลงบรเวณรมตลงแมน ายมตอนลางในแตละชวงป และประเมนผลกระทบการพงทลายของตลงแมน ายมตอนลาง ในชวง 20 ปทผานมาตอจากนนหาอตราการเปลยนแปลงของตลงแมน าแลวน ามาวเคราะหหาความเสยงการพงทลายในพนทดวยตรรกศาสตรคลมเครอ เพอเปนขอมลในการปองกนผลกระทบและแกไขใหกบหนวยงานทดแลรบผดชอบตอไป 1.2 จดมงหมายของการศกษา 1) เพอวเคราะหพนทเสยงตอการพงทลายตลงรมฝงแมน ายมตอนลาง เขตอ าเภอ สามงาม จงหวดพจตร ดวยเทคนคภมสารสนเทศและวธตรรกศาสตรคลมเครอ 1.3 ขอบเขตของงานวจย 1) ขอบเขตพนทศกษา รมตลงแมน ายมตอนลางทง 2 ฝง ไมนอยกวา 6 เมตร ในพนท เขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร

3

ภาพ 1 ขอบเขตพนทศกษา : เขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร 2) ขอมลภาพถายดาวเทยมและระยะเวลาทใชในการศกษาวเคราะห ระยะเวลา

20 ป แบงเปน 3 ชวง 1.4 นยามศพทเฉพาะ

ตลง (bank) คอ สวนของฝงทไมลาดรมแมน าล าคลอง. (พจนานกรมไทย

ราชบณฑตยสถาน) ลมน า (Watershade) คอ พนทบนผวโลกทรบ รวบรวมน าผวดน จากแหลงตางๆ

ใหไหลไปทจดใดจดหนงโดยม ขอบเขตของพนทเปนแนวแบงทางไหลของน าทไหลกบลมน าขางเคยง (เกยรตศกด จนทรา,ความรเบองตนเกยวกบเขอนปองกนตลงสวนท 1)

พนทราบน าทวมถง ( floodplain) คอ “ พนทราบรมฝงแมน า ซงเกดจากการกระท าของ แมน า รวมทงจากการตกตะกอนเพมขนขณะน าทวม ” ในตอนตนอาจเกดจากการตกตะกอนสวนทเปนโคงน าดานใน ตอมาอาจมการตกตะกอนทบถมเพมขนไดจากการทมน าทวม ท าใหระดบของ floodplain สงขนได (เกยรตศกด จนทรา,ความรเบองตนเกยวกบเขอนปองกนตลงสวนท 1)

การกดเซาะตลง (Bank Erosion) คอ การกดเซาะเปนการกระท าทเกดขนจากการ ไหลของน าผานผวตลง ซงการไหลของน าท าใหเกดหนวยแรงเฉอนกระท ากบผวตลง หากหนวยแรงดงกลาวมขนาดสงเกนกวาก าลงตานทานแรงเฉอนของผวดน จะเกดการพดพาหรอกดเซาะ

4

เอาผวดนไหลหลดออกไปได การกดเซาะนเกดขนไดทงบรเวณลาดตลงและทองน าการกดเซาะทองน าบรเวณตนตลงเปนสาเหตส าคญทท าใหตลงเกดการพงทลาย และสงผลตอการเปลยนแปลงหนาตดและทศทางการไหลของแมน า นอกจากนยงท าใหปรมาณตะกอนในล าน าเพมสงขนดวย (ดร.เสถยร เจรญเหรยญ,ความรเบองตนเกยวกบเขอนปองกนตลงสวนท 2)

การขาดเสถยรภาพทางเทคนคธรณ (Geotechnical Instabilities) การพงทลายของ ตลงจากการขาดเสถยรภาพเกดขนเมอก าลงตานทานแรงเฉอนของดนไมเพยงพอทจะตานหนวยแรงท กระท ากบตวตลงได สาเหตการพงทลายของตลงเนองจากการขาดเสถยรภาพทส าคญ ไดแก (ก) การลดระดบน าในล าน าอยางกะทนหน ท าใหแรงดนน าในดนสง ก าลงของดนลดลง (ข) ตลงทมชนดนทรายบางๆ อาจเกดแรงดนน าในมวลดนสง จนเกดการกดเซาะเมดดนออกเปน โพรง (Piping) สงผลใหดนสวนบนพงทลายตามลงมา (ค) แรงตงผว (Capillary) สามารถท าใหตลงประเภทดนทรายมความชนสงกวาความชนธรรมชาตของตวตลงได แตเมอตลงแหงตว แรงตงผวดงกลาวจะหายไป ท าใหตลงขาดเสถยรภาพและ พงทลายลงมา (ดร.เสถยร เจรญเหรยญ,ความรเบองตนเกยวกบเขอนปองกนตลงสวนท 2)

ดชนผลตางความชนของน า NDWI (Normalized Difference Water Index) ดชนผลตางความชนของน า หมายถง ดชนความแตกตางของน าปกต จะน าเสนอการส ารวจระยะไกลจากภาพดาวเทยมของพนทแหลงน า

ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographicn information system: GIS) หมายถง กระบวนการท างานเกยวกบขอมลขอมลเชงพนทดวยระบบคอมพวเตอรทใชก าหนดขอมลและสารสนเทศทมความสมพนธกบต าแหนงในเชงพนท และท าการสอความหมายในเรองการเปลยนแปลงทสมพนธกบเวลา การรบรจากระยะไกล (Remote sensing: RS) หมายถง การไดมาซงขอมลเกยวกบวตถพนทหาขอมลเกยวกบสงตางๆ พนทและปรากฏการณตางๆ ดวยการวเคราะหขอมลทไดจากเครองมอทใชเกบขอมล ซงเครองมอบนทกขอมลโดยปราศจากการเขาไปสมผสกบวตถเปาหมาย ทงนอาศยคณสมบตของคลนแมเหลกไฟฟาเปนสอการไดมาซงขอมลใน 3 ลกษณะ คอ ชวงคลน รปทรงสณฐานของวตถบนพนผวโลก และการเปลยนแปลงตามชวงเวลา

การใชประโยชนทดน (Land use) หมายถง ลกษณะการใชประโยชนทดนเพอน าไป ใชประโยชนในเนอดนของคนในชมชนทถอครองและทททสาธารณะ โดยพจารณาเจตนาการน าไปใชในดานตางๆ ซงจะพจารณาตามลกษณะการใชประโยชนทดนของทดนผนนนๆ เปนเกณฑ เชน ทอยอาศย ทนา พชไร พชสวน เปนตน

5

1.5 กรอบแนวคดการวจย การศกษาวจยเรอง วเคราะหการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ดวยเทคนคภม

สารสนเทศและวธการตรรกศาสตรคลมเครอ มกรอบแนวคดในการศกษา ดงภาพ 2

ภาพ 2 กรอบแนวคดงานวจย

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

งานวจยในครงนไดศกษาเอกสารในหวขอ พนทแมน ายมตอนลางในเขตจงหวดพจตร การพงทลายตลง การวเคราะหตรรกศาสตรคลมเครอ และการทบทวนเอกสารงานวจยทเกยวของ เพอน ามาสนบสนนการวจย มรายละเอยดตามล าดบดงตอไปน 2.1 ลกษณะพนทศกษา

1) ลกษณะภมประเทศ อ าเภอสามงาม ตงอยรมฝงแมน ายมตอนลาง มเนอท 338.08 ตร.กม.พนทสวนใหญเปนทราบลม มแมน ายมไหลผาน ในฤดน าหลากหรอฤดฝนน าจะไหลเขาทวมพนทบรเวณทราบลมเปนบรเวณกวางทางฝงทศตะวนตกของแมน า สามารถแบงตามลกษณะไดเปน 2 สวน คอ - บรเวณฝงตะวนตกของแมน ายม เปนพนทน าทวมถงในฤดน าหลาก โดยน าจากแมน าจะไหลลนตลง และในฤดแลงจะประสบปญหาการขาดแคลนน า เนองจากน าในแมน ายมแหง - บรเวณฝงตะวนออกของแมน ายม เปนพนททอยในเขตชลประทาน มพนงกนน าจากแมน ายมไมใหไหลลนตลงเขาทวมพนทการเกษตรกรรม สภาพภมอากาศโดยทวไปเปนแบบมรสมม 3 ฤด ฤดรอนชวงเดอน กมภาพนธ-พฤษภาคม ฤดฝนชวงเดอนพฤษภาคม-ตลาคม ฤดหนาวชวงเดอนพฤศจกายน –มกราคม อณหภมเฉลย ประมาณ 32-34 องศาเซลเซยส ปรมาณน าฝน เฉลย ประมาณ 1,626.6 มม.

2. แมน ายมตอนลาง ในเขตจงหวดพจตร (ดงภาพ 1) ไหลลงมาจากจงหวดพษณโลกผานเขตอ าเภอสามงาม อ าเภอโพธประทบชาง อ าเภอบงนาราง และอ าเภอโพทะเล ไหลไปบรรจบกบแมน านาน ทอ าเภอเกยชย จงหวดนครสวรรค แมน าไหลผานจงหวดพจตรมความยาว 124 กโลเมตร มปรมาณน าไหลสงสด 900 ลกบาศกเมตรตอวนาท พนทลมน าประมาณ 1,276,750 ไร ทางทศตะวนตกของแมน ายม พนทสวนนมลกษณะลาดเทจากทศตะวนตกไป ทางทศตะวนออก ซงพนททตดแมน ายมจะเปนพนทลมต าน าทวมถง ในฤดน าหลากน าจากแมน ายมจะเออลนตลงทวมพนทลมต าอยเสมอ มพนทการเกษตรประมาณ 883,039 ไร ซงปรมาณน าทไหลมาจากทางตอนบนเขตจงหวดพษณโลกมปรมาณมากเออลนตลงทวมพนทลมต ารมแมน ายม โดยเฉพาะฝงตะวนตกของแมน ายม เขตอ าเภอสามงาม อ าเภอโพธประทบชาง อ าเภอบงนารางและ

7

อ าเภอโพทะเล สาเหตเกดจากแมน ายมตอนบนเขตจงหวดพษณโลกมขนาดใหญ (ความจประมาณ 500 ลบ.ม./วนาท) แตในเขตจงหวดพจตรจะมขนาดเลก (ความจประมาณ 400 ลบ.ม./วนาท) อกทงสภาพแมน ายมในปจจบนมสภาพรก และมการรกล าเขตทางน าไหลอกดวย อกทงในจงหวดพจตรตงอยบนแองน าเจาพระยาตอนบน :ซงเปนแหลงสะสมตวของตะกอนตามทราบลม และเปนแหลงสะสมของตะกอนตามลานตะพกแมน า พบตามแนวสองฝงของแมน ายม 2.2 การพงทลายของตลง จะกลาวถงกระบวนการทเกยวของกบการพงทลายตลง รวมถงสาเหตและลกษณะการพงทลายโดยสงเขป

1) ตลงของล าน าตางๆ สามารถจ าแนกออกไดเปน 3 ประเภทตามลกษณะของดนได ดงตอไปน 1.1 ตลงทมความเชอมแนน (Cohesive Banks) เปนตลงทประกอบจากดนประเภทท มความเชอมแนน (Cohesive Soil) หรอดนเหนยวเปนส าคญ ตลงประเภทนมความตานทานตอ การกดเซาะเนองจากการไหลของกระแสน าไดด 1.2 ตลงทไมมความเชอมแนน (Non-Cohesive Banks) เปนตลงทประกอบจากดนประเภททไมมความเชอมแนน(Non-Cohesive Soil) เชน ทราย หรอกรวด การยดเหนยวระหวางอนภาคของเมดดนอาศยเพยงแรงเสยดทานระหวางอนภาคเปนหลก ตลงประเภทนมความตานทานตอการกดเซาะเนองจากการไหลของกระแสน า 1.3 ตลงแบบผสม (Composite Banks) เปนตลงทพบเหนไดทวไปในแมน าทมการน า พาตะกอน ตลงประเภทนประกอบดวยดนทมความเชอมแนนและไมมความเชอมแนนวางตวเปนชนๆ (ดงภาพ 3) ทแสดงตวอยางรปตดของโคงล าน าทมตลงเปนแบบผสม ชนลางของตลงเปนดน ประเภททไมมความเชอมแนนทถกกดกรอนและพดพาไดงาย เชน ทราย หรอกรวด สวนชนบนของ ตลงเปนดนประเภททมความเชอมแนน เชน ดนเหนยว ซงเกดจากการตกตะกอนและทบถมของ อนภาคละเอยดจากการไหลหลากของน าบนผวดน

ภาพ 3 ตวอยางรปตดของโคงล าน าทมตลงเปนแบบผสม ทมา กรมโยธาธการ และผงเมอง (2549)

8

2) สาเหตการพงทลายของตลง สามารถจ าแนกออกไดเปน 3 สาเหต ดงน 2.1 การกดเซาะตลง (Bank Erosion) การกดเซาะเปนการกระท าทเกดขนจากการไหลของน าผานผวตลง ซงการไหลของน าท าใหเกดหนวยแรงเฉอนกระท ากบผวตลง หากหนวยแรงดงกลาว มขนาดสงเกนกวาก าลงตานทานแรงเฉอนของผวดน จะเกดการพดพาหรอกดเซาะเอาผวดนไหล หลดออกไปได การกดเซาะนเกดขนไดทงบรเวณลาดตลงและทองน า การกดเซาะทองน าบรเวณตน ตลงเปนสาเหตส าคญทท าใหตลงเกดการพงทลาย และสงผลตอการเปลยนแปลงหนาตดและทศ ทางการไหลของแมน า นอกจากนยงท าใหปรมาณตะกอนในล าน าเพมสงขนดวย

ภาพ 4 ตวอยางการพงทลายเนองจากกดเซาะของตลง ทมา กรมโยธาธการ และผงเมอง (2549)

2.2 การขาดเสถยรภาพทางเทคนคธรณ (Geotechnical Instabilities) การพงทลายของตลง จากการขาดเสถยรภาพเกดขนเมอก าลงตานทานแรงเฉอนของดนไมเพยงพอทจะตานหนวยแรงท กระท ากบตวตลงได สาเหตการพงทลายของตลงเนองจากการขาดเสถยรภาพทส าคญ ไดแก (ก) การลดระดบน าในล าน าอยางกะทนหน ท าใหแรงดนน าในดนสง ก าลงของดนลดลง (ข) ตลงทมชนดนทรายบางๆ อาจเกดแรงดนน าในมวลดนสง จนเกดการกดเซาะเมดดน ออกเปนโพรง (Piping) สงผลใหดนสวนบนพงทลายตามลงมา (ค) แรงตงผว (Capillary) สามารถท าใหตลงประเภทดนทรายมความชนสงกวาความชน ธรรมชาตของตวตลงไดแตเมอตลงแหงตว แรงตงผวดงกลาวจะหายไป ท าใหตลงขาดเสถยรภาพ และพงทลายลงมา 2.3 การพงทลายของตลงในรปแบบท (1) และ (2) รวมกน การพงทลายของตลงสวนใหญ เรมเกดจากการกดเซาะและผลจากการกดเซาะท าใหตลงขาดเสถยรภาพและพงทลายลงมา

9

3) ลกษณะการพงทลายของตลง สามารถจ าแนกไดเปน 4 ลกษณะ ดงน 3.1 การพงทลายบรเวณผวลาด (Shallow Failure) โดยทวไปเกดกบตลงทเปนดนประเภท ดนทราย ระนาบการพงทลายจะอยในระดบตนและขนานไปกบลาดของตลง การพงทลายของตลง ในลกษณะนเกดขนเนองจากความลาดเอยงของตลงสงกวาแรงเสยดทานภายในของเมดดน โดยเฉพาะถามน าไหลซมผานในตลงท าใหการพงทลายในลกษณะนเกดไดงายขน ( ภาพ 5)

ภาพ 5 การพงทลายบรเวณผวลาด ทมา กรมโยธาธการ และผงเมอง (2549)

3.2 การพงทลายเปนระนาบ (Planar Failure) หรอการวบตแบบบลอก (Block Failure) โดยทวไปจะเกดขนกบตลงทมความชนปานกลาง ถาดนตลงบรเวณผวบนเกดการแตกในลกษณะ แตกราวเนองจากแรงดง (Tension Crack) และมน าอยในรอยราวดงกลาว จะท าใหการวบตใน ลกษณะนเกดไดงายขน (ดงภาพ 6)

ภาพ 6 การพงทลายเปนระนาบ ทมา กรมโยธาธการ และผงเมอง (2549)

3.3 การพงทลายแบบเลอนหมน (Rotational Failure) โดยทวไปเกดขนกบตลงทเปนดน ประเภทดนเหนยวมความสงปานกลางถงสงมาก สาเหตการพงทลายของตลงในลกษณะน อาจ เกดขนเนองจากมชนดนออนอยใตตลงหรอทองน าหรอเกดจากการลดระดบน าในแมน าอยาง กะทนหน (ดงภาพ 7)

10

ภาพ 7 การพงทลายแบบเลอนหมน ทมา กรมโยธาธการ และผงเมอง (2549)

2.3 การวเคราะหตรรกศาสตรคลมเครอ หรอ ฟซซลอจก (Fuzzy Logic) เปนแนวคดเกยวกบการวเคราะหเชงตรรกะ ทแตกตางไปจากตรรกะแบบเดมๆทเราคนเคยกน ซงมกจะมเพยง ถกกบผด ใชหรอไมใช หรอวากนแบบดจตอลกคอ 0 กบ 1 นนเอง โดยสามญส านกแลว หากเราสามารถวเคราะหเหตการณตางๆในเชงตรรกะไดวา นนถก นผด นนใช นไมใช กถอวาเปนตรรกะทมความชดเจน ไมมความคลมเครอใดๆ แตกมเหตการณหลายอยางทในความเปนจรงแลวสรางความยงยากใจใหแกผวเคราะหวาตรรกะควรเปนอยางไร ซงระบบฟซซ เปนระบบดานคอมพวเตอรทท างานโดยอาศยซลอจกทคดคนโดย L. A. Zadeh ในป ค.ศ. 1965 เปนผลงานวทยานพนธระดบปรญญาเอก ฟซซลอจกจงเปนตรรกะทอยบนพนฐานความเปนจรง แสดงใหเหนวา ทกสงบนโลกแหงความเปนจรงไมใชมเฉพาะสงมความแนนอนเทานน แตมหลายสงหลายเหตการณทเกดขนอยางไมเทยงและไมแนนอน (uncertain) อาจเปนสงทคลมเครอ (fuzzy) ไมใช ชดเจน (exact)

1) แนวคดพนฐานเกยวกบฟซซลอจก L. A. Zadeh (1965) ไดเสนอแนวคดตรรกะแบบฟซซ (fuzzy logic) เปนเครองมอทชวยในการตดสนใจภายในใตความไมแนนอนของขอมลโดยยอมใหมความยดหยนได ใชหลกเหตผลทคลายการเลยนแบบวธความคดท ซบซอนของมนษย ฟซซลอจกมลกษณะทพเศษกวาตรรกะแบบจรงเทจ (Boolean logic) เปนแนวคด ทมการตอขยายในสวนของความจรง(partial true) โดยคาความจรงจะอยในชวงระหวางจรง (completely true) กบเทจ (completely false) สวนตรรกศาสตรเดมจะมคาเปนจรงกบเทจเทานน (ดงภาพ 8)

11

ภาพ 8 ตรรกะแบบจรงเทจ (Boolean logic) และ ตรรกะแบบคลมเครอ (Fuzzy Logic)

ทมา ดดแปลงมาจาก ดร.พยง มสจ (2552) การแสดงใหเหนแนวทางในการตดสนใจของปญหาทงหมดมเพยงสวนนอย ทเปนสงทแนนอน (certainty) ทเหลอคอสงทไมแนนอนซงประกอบดวยความไมแนนอนทมลกษณะ แบบสมและความไมแนนอนทมลกษณะเปนฟซซหรอคลมเครอ ทมากกวารอยละ 40 เพราะปญหาสวนมากเกยวกบการตดสนใจของมนษยซงจะตดสนใจตามพนฐานความคดของตนเปนหลก (ดงภาพ 9)

ภาพ 9 แนวทางในการตดสนใจของปญหา ทมา ดร.พยง มสจ (2552)

ฟซซจะสรางวธทางคณตศาสตรทแสดงถงความคลมเครอ ความไมแนนอนของระบบทเกยวของกบความคดความรสกของมนษย เมอพจารณาสวนประกอบตาง ๆ ในความไมแนนอนเพอก าหนดเงอนไขในการตดสนใจ (Decision making) โดยอาศยเซตของความไมเปนสมาชก (Set membership)

2) เซตแบบฉบบ (classical set) หรอเซตทวนย (crisp set) เปนเซตทม คาความเปนสมาชก เปน 0 หรอ 1 {0, 1} เทานน เซตในทฤษฎเซตแบบฉบบจะมขอบเขตแบบแขง (sharp boundary) ซง เปนขอบเขตทตดขาดจากกนแบบทนททนใด เซตแบบฉบบมการก าหนด คาความเปนสมาชกตามแนวคดเลขฐานสอง โดยทตวแปรหนงๆ จะมคาความเปนสมาชกเพยงสองคาคอ 0 ไมเปนสมาชก และ 1 เปนสมาชก รปแบบคณตศาสตรของเซตแบบฉบบมรปดงน

12

μA(x)={{1, 𝑋 ∈ 𝐴2, 𝑋 ∉ 𝐴

สมการ 1

เมอ A เปนเซตแบบฉบบหรอเซตแบบทวนย x เปนสมาชกในเซต μA เปนคาความเปนสมาชกใน

เซต และ μA(x) เปนฟงกชนความเปนสมาชกในเซต A - ฟซซเซต (Fuzzy Set) เปนเซตทมขอบเขตทราบเรยบ ทฤษฎฟซซเซตจะครอบคลม

ทฤษฎเซตแบบฉบบ โดยฟซซเซตยอมใหมคาความเปนสมาชกของเซตระหวาง 0 และ 1 ในโลกแหงความเปนจรง เซตไมใชมเฉพาะเซตแบบฉบบเทานน จะมเซตแบบฟซซดวย ฟซซเซตจะมขอบเขตแบบฟซซ ไมใชเปลยนแปลงทนททนใดจากขาวเปนด า การใชเซตแบบดงเดมจงไมเหมาะสม นยามของฟซซเซต ก าหนดให X เปนเซตทไมวาง ฟซซเซต A สามารถแสดงลกษณะเฉพาะ ไดจากฟงกชนความเปนสมาชก

μA(x) : X→ [0,1] สมการ 2

เมอ μAสามารถตความเปนคาของความเปนสมาชกภาพของตวประกอบ x ในฟซซเซต A ส าหรบแตละ ฟซซเซต สามารถเขยนเปนเซตของคล าดบ ดงสมการ 3

A = {(𝑋, μA(𝑋))| ∈ 𝑋} สมการ 3 เมอ A หมายถง ฟซซเซต A X หมายถง สมาชกของเซต (set membership)

μA(X) หมายถง ฟงกชน ความเปนสมาชก (membership function) μA(X) บางครงแทนดวย A(X) X หมายถงเอกภพ สมพทธ (universe) หรอประชากร ถา X = {x1,x2,x3,...,xn} เปนเซตจ าและ A ฟซซเซตใน X ซงเปนชนดวยต (discrete) และจ ากด สญกรณ (notation) ของฟซซเซต เขยนไดเปน

สมการ 4

เมอพจน μA(Xi)| Xi , i=1,2,…..,n หมายถงคาความเปนสมาชก μA(Xi) ของ Xi ในเซต A และเครองหมายบวก หมายถง ยเนยน Union โดยทวไป มการด าเนนการ (operation) คอ Union Intersection และ Complement (ดงตาราง 1)

13

ตาราง 1 คณสมบตการด าเนนการของฟซซเซต

ทมา วลาวลย ประสมทรพย (2554) 3 ฟงกชนความเปนสมาชก

ฟงกชนความเปนสมาชก (membership function) เปนฟงกชนทมการก าหนดระดบความ เปนสมาชกของตวแปรทตองการใชงาน โดยเรมจากการแทนทกบตวแทนทมความไมชดเจนไมแนนอน และคลมเครอ ดงนนสวนทส าคญตอคณสมบตหรอการด าเนนการของฟซซ เพราะรปรางของ ฟงกชนความเปนสมาชกมความส าคญตอกระบวนการคดและแกไขปญหา โดยฟงกชนความเปน สมาชกจะไมสมมาตรกนหรอสมมาตรกนทกประการกได ชนดของฟงกชนความเปนสมาชก ชนดของฟงกชนความเปนสมาชกทใชงานทวไปมหลายชนด รปแบบกฎฟซซ ถา ขอตง ดงนน ขอยต

IF premise (antecedent) THEN conclusion (consequent) ในระบบฟซซองคความรสามารถแสดงในรปประโยคขอความขางตนเปนทรจกกนดในนาม “รปแบบฐานกฎถา-ดงนน” (IF-THEN rule-based form) หรอ รปแบบนรนย (deductive form) ใน รปแบบการแสดงอนมาน หากเราทราบความจรง (ขอตง ขอสมมตฐาน หรอขอนา) แลวเราสามารถ อนมาน หรอหาขอสรปความจรงอกอยางหนงทเรยกวาขอ ยตหรอขอตาม การแสดงรปแบบองค ความรน เรยกวา องคความรตน (shallow knowledge) ซง คอนขางมความเหมาะสมในบรบทของ ภาษา เนองจากเปนการแสดงประสบการณของมนษยและองค ความรเชงศกษา ส านก (heuristics) ในรปแบบประโยคภาษามนษยทใชในการสอสารทวไป แตไมเปน รปแบบองค ความรทลกล า แบบทเปนการรเอง เปนโครงสราง เปนฟงกชน หรอเปนพฤตกรรมของวตถ รอบ ๆ ตวเรา อยางทเรยกวา อปนย (inductive) ระบบกฎฟซซเปนสงทมประโยชนในการจดรปแบบของระบบทซบซอนทสามารถสงเกตได โดยมนษย เพราะระบบเหลานสามารถแสดงดวยตวแปรภาษา ในขอน าและขอตามของกฎได ตวแปร ภาษาสามารถน าแสดงเชงธรรมชาตดวยฟซซเซตและตวเชอมตรรกะของเซตเหลานน

14

3) ขนตอนการประมวลผลแบบฟซซลอจก ขนตอนการประมวลผลแบบฟซซลอจกมรปแบบการท างานเปน 5 ขนตอน (ภาพ 10) และขนตอนดงตอไปน

ภาพ 10 การประมวลผลแบบฟซซลอจก ขนตอนท 1 เปนการแปลงการน าเขาขอมล(Input) แบบทวนยเปลยนเปนการน าเขาขอมล (Input) แบบตวแปรฟซซ โดยจะสรางฟงกชนความเปนสมาชก โดยไมจ าเปนตองมลกษณะเดยวกน ขนกบคณลกษณะของแตละการน าเขาขอมล (Input) และความส าคญตอผลของขอมล ทนาสนใจโดยฟงกชนจะมลกษณะเปนการ ก าหนดภาษาสามญ เพอใหเปนฟซซการน าขอมล (Input) ดงภาพ 11

ภาพ 11 การแปลงขอมลน าเขาฟซซ โดยการสรางความเปนสมาชก ขนตอนท 2 เปนการสรางความสมพนธระหวางการการน าเขาขอมลทงหมดทเกยวของกบผลทออกมา อาศยหลกการของการหาเหตและผล อาจจะสรางการเกบขอมล การคาดการณจากการตดสนใจของ มนษย หรอคาจากการทดลอง โดยเขยนเปนกฎการควบคมระบบ ซงจะมลกษณะอยในรปแบบ ถา (If) และ (And) หรอ (Or) ซงเปนภาษาสามญ น ากฎทงหมดมาประมวลผลรวมกน เพอการหาตดสนใจท เหมาะสม ดงภาพ 12

1.การน าเขาขอมล (Input)

3.วธการท าเปนคาคลมเครอ (Fuzzification)

4.วธการท าคาฟซซใหเปนคาปกต (Defuzzification)

2.การสรางความสมพนธ (Membership

Function)

5.การน าออกขอมล (Output)

Input Membership

Membership Function

Crisp Input Fuzzy Input

15

ภาพ 12 การสรางการเกบขอมล เปนกฎการควบคมระบบ ขนตอนท 3 เปนการหาผลลพธฟซซทไดออกมา โดยการน ากฎการควบคมทสรางขน ในขนตอนท 2 มาประมวลผลกบ ฟซซขอมลน าเขาโดยใชวธการทางคณตศาสตร เพอน าคาทไดประมวลผล ดงภาพ 13 ซงวธการท าเปนคาคลมเครอ (Fuzzification) วธการทนยมใชในการตความหาเหตผลเลอกใช Max-Min method และ Max-Dot method

ภาพ 13 การแปลงขอมลการน าเขาเปนฟซซเซต ขนตอนท 4 เปนขนตอนสดทายหรอขนตอนการสรปเหตผลฟซซ โดยจะเปลยนฟซซผลลพธทไดออกมาใหเปนคาปกตและวธการหาจดศนยถวง (Central of Gravity) เพอน าคาทไดมาใชในการตดสนใจเพอควบคมระบบในสถานการณนนๆ ดงภาพ 14

ภาพ 14 การสรปเหตผลฟซซ วธการท าคาฟซซใหเปนคาปกต (Defuzzification) วธการทเปนเทคนคการเลอก

คาสงสด หรอสรปหาเหตผลจากหลาย ๆ เซตมาเพยงคาเดยว ซงเปนการใชคาสงสดของคาระดบการเปนสมาชก จากการกระท าหลายๆ แบบ และเลอกกระท าเพยงรปแบบเดยว

วธการหาจดศนยถวง (Central of Gravity: COG) เปนวธการเฉลยผลทไดจากการตความหา เหตทนยมใชในปจจบน คาทไดจะค านวณจดศนยถวงโดยรวมจะหาไดจากการประมาณคาจากสมการ 5

Rules

Inference Fuzzy Input

Fuzzy Input

Rules

Fuzzification

Fuzzy Fuzzy

Mathematic

Defuzzification Fuzzy Crisp

16

4) ชนดของระบบกฎฟซซ ในการประมาณคาฟงกชน (function approximation) ระบบกฎฟซซทใชม 3 ชนดใหญ ไดแก (1) รปแบบ Madani (2) รปแบบ Takagi-Sugeno-Kang (TSK) และ (3) รปแบบ Standard Additive Model (SAM) รปแบบ Madani รวมผลการวนจฉย (inference) ของกฎ โดยวธการ ซอนทบ (superimposition) จากกฎหลาย ๆ ขอ ซงไมเปนแบบบวกกน จงเรยกระบบแบบนวาเปน nonadditive rule model แตส าหรบ TSK และ SAM มการวนจฉยแบบรวมคาน าหนก (weighted sum) จากหลายๆ กฎเพอรวมเปนขอสรปสดทาย จงเรยกระบบแบบนวา additive rule model การ จดกลมของระบบกฎแบบฟซซแสดงในภาพ 15

ภาพ 15 กลมของกฎฟซซ

สมการ 5

17

2.4 งานวจยทเกยวของ จากงานวจยของ(Kabir Uddin, Basanta Shrestha, and M. Shamsul Alam, 2011)

ไดท าการศกษาลกษณะการเปลยนแปลงของตลง ซงเกดจากการกดเซาะรมฝงแมน า Jamuna ประเทศบงคลาเทศ โดยใชการส ารวจระยะไกลและเทคนคภมศาสตรสารสนเทศ ในการระบแนวโนมความออนแอและการเปลยนแปลงสณฐานวทยา เพอตรวจสอบศกษาพฤตกรรมของแมน า ในชวงการเปลยนแปลงของแมน าทผานมาท าใหทราบถงการพงทลายของตลงและอตราการตกตะกอน (Matti Kummu, X.X. Lu, Akchousanh Rasphone, Juha Sarkkula, and Jorma Koponen 2007)ไดศกษาการเปลยนแปลงตลงรมแมน าโขงในแตละชวงป เพอประเมนผลกระทบการกดเซาะตลง ในพนท เวยงจนทร-หนองคาย โดยการแสกนภาพถายอทกศาสตร ใหเปนแบบดจทลและใชภาพถายดาวเทยม Spot 5 เปรยบเทยบ และวเคราะหหาการเปลยนแปลงรมฝงแมน าในแตละชวงเวลาในการระบพนทกดเซาะในแตละฝงซงอตราการกดเซาะเฉลยประจ าปส าหรบฝงขวาและฝงซาย (วลาวณย ประสมทรพย, 2554) การศกษาพนทเสยงตอการพงทลายตลงรมฝงแมน าแมกลอง จงหวดกาญจนบร โดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร น าภาพถาย พ.ศ. 2517, พ.ศ.2537 และ พ.ศ. 2541 ซอนทบกนเพอหาระยะถดถอยของตลงแมน าและวเคราะหปจจย 2 ตวคอ ทมอทธผลในการสรางเขอนปองกนตลงโดยผานขนตอนประยกตใชวธฟซซ จากผลการศกษาพบวา พนททมความเสยงมากถงเสยงปานกลางเปนพนทมโอกาสในการถดถอยอยางตอเนอง สวนพนททมความเสยงนอย อาจจะเกดการถดถอยและไมเกดการถดถอยในชวงป พ.ศ.2517-2537 และกอาจเกดการถดถอยในชวงป พ.ศ. 2537-2541 ซงอาจเกดจากลกษณะทางภมศาสตรและลกษณะทางกายภาพของแมน าเองรวมทงกจกรรมตางๆทเกดจากมนษย (C. Liang, M. B. Jaksa and B. Ostendorf, 2012) การใชภมสารเทศภมศาสตรเบองตนในการวเคราะหความไมแนนอนของรมตลงแมน า Murray ตอนลาง โดยใชภาพถายความละเอยดสงทางอากาศและขอมลความสง DBMS แบบดจตอล นอกจากนนมการท ารปแบบเรขาคณตเปน 2 มตรปตดขวางสวนรมตลงทรด ซงแสดงเสถยรภาพความชน และวเคราะหรวมกบปจจยสภาพดน พบวา ระดบน าทสงมผลความมนคงของเสถยรภาพของตลงซงถาระดบน าต าลงจะเกดการกดเซาะตลง (สรญญา ทองชาตและคณะ, 2548) ศกษาการพงทลายของตลงแมน าโขงตอนกลางโดยการรวบรวมขอมลภยพบตและท าการศกษาความไมแนนอนทเปนปจจยการกระตน และตวแปรในการวเคราะหเสถยรภาพ น ามาประยกตกบระบบสารสนเทศภมศาสตร พบวารปแบบของภย

18

พบตสวนใหญเปนการลาดของดนเลอนหมนซงเกดจากการกดเซาะบรเวณเชงลาดดานลางและการลดระดบของแมน าและรปแบบทเปนปจจยการกระตนของการสรางเขอนปองกนตลงในแตละบรเวณทมกระบวนการและวสดทใชแตกตางกน (เทดพงศ แสงระว และคณะ, 2558) ท าการศกษาพฤตกรรมการพงทลายทางกายภาพของคนดนถม บรเวณจดรอยตอระหวางคนดนถมกบโครงสรางทางชลศาสตร เปรยบเทยบการพงทลายของคนดนทมความหนาแนน ในการบดอดทตางกน โดยการสรางแบบจ าลองของคนดนเหนยว 1.78x1.88x0.48 m เพอศกษาพฤตกรรมการวบตของคนดนทคาความ หนาแนนในการบดอด 3 คา คอ 100%, 90% และ80% มอตราการไหลท 0.0168 m3/s. จากการศกษาพบวา ลกษณะการพงทความหนาแนน100% เกดการกดเซาะทผวหนาของดนเพยงเลกนอย ลกษณะการพงทความ หนาแนน 90% เกดการกดเซาะทผวหนาดนมากขนแตยงไมเกดพงทลาย ของคนดน สวนลกษณะการพงทความหนาแนน 80% เกดการทรดตวทเรว ขนและกดเซาะมากขนและเกดการพงทลายทบรเวณจดรอยตอระหวางคด ดนถมกบโครงสรางทางชลศาสตรสงผลใหเสถยรภาพของคนดนเกดการ เสยหายมากทสดจงสรปไดวาการบดอดคนดนทไมไดตามมาตรฐานจะสงผล ใหเกดความเสยหายตอคนดนถมอยางรนแรงจะทาใหคนดนถมเกดการวบต ไดเรวกวาคนดนถมทบดอดตามมาตรฐาน (สรต เสมหมด, ธนต เฉลมยานนท และ ธนนท ชบอปการ, 2553) ศกษาเสถยรภาพของตลงคลองอตะเภา ในบรเวณอ าเภอหาดใหญ โดยใชแบบจ าลองเสถยรภาพของตลงและการกดเซาะ (Bank stability and toe erosion model) ซงมสวนประกอบทส าคญ 2 สวนไดแก การกดเซาะทตนตลงและเสถยรภาพของตลง ผลการศกษาวเคราะหหาความออนไหวของ แบบจ าลอง (Sensitivity analysis) พบวาระดบน าและความลาดชนของทองคลองเปนตวแปรทส าคญตอการกดเซาะและเสถยรภาพของตลงคลองอตะเภา (ปานทพย มถาวร, อภรฐ ปลองมาก.2553) ท าการศกษาหาแนวทางทเหมาะสมในการปองกนปญหาการกดเซาะตลง ในพนทแมน าทาจน ต าบลบางระก า จงหวดนครปฐม โดยศกษาแนวทางการกดเซาะตลงดวยกน 3 วธ คอ การปองกนการกดเซาะตลงโดนการสรางเขอนปองกนตลง การปองกนตลงโดยวธ Jat grouted piles และวธการปองกนตลงโดยวธ Rock Gabion จากผลการศกษาพบวา การปองกนการกดเซาะตลงโดยวธ Rock Gabion เปนวธทเหมาะสมทสด เพราะเปนวธทสะดวกและสามารถท าไดรวดเรวไมตองอาศยความรความเขยวชาญ มากนกในการกอสราง

19

(กตโรจน มะลาไวย, 2554) ศกษาปญหาและแนวทางการแกไขการพงทลายตลงของพนงและตลงล าหวยแคนในเขตเทศบาลต าบลโนนศลา อ าเภอโนนศลา จงหวดขอนแกน ในการวเคราะหคณสมบตพนฐานและคณสมบตทางวศวกรรมของชนดนล าหวยแคน พบวาเปนดนปนทรายดนตะกอนตามการจ าแนกระบบเอกภพ ซงเปนดนทสามารถถกกดเซาะไดงาย มมเสยดทานในดนมคานอยกวาความลาดชนตามธรรมชาต ดวยเหตนตลงล าหวยแคนจงมเสถยรภาพความลาดและความตานทานการกดเซาะทต า จงมการเสนอแนวทางการแกไข 2 แนวทาง คอ

1.การคาดตอนกรตพรอมเรยงหนใหญ 2.การใชลกฟกทรายทบบนผนงล าหวย

พบวาแนวทางท 2 มความเหมาะสมทสด เนองจากมตนทกในการกอสรางนอยเหมาะสมกบพนท (ยพา และคณะ, ม.ป.ป.) การศกษาเกยวกบการพยากรณน าทวมโดยแบบจ าลองฟซซลอจก บรเวณลมน ายม อ าเภอเมอง จงหวดสโขทย รปแบบของฟงกชนการเปนสมาชกไดจากการรางกราฟความถของขอมลระดบน าในอดต ซงพบวารปแบบสามเหลยมโดยแบงเปน 3 ขน ( ต า,ปานกลาง,สง) มรปแบบทเหมาะสมทสด จากการศกษาพบวาแบบจ าลองฟซซลอจกสามารถใชไดด และมประสทธภาพ 90 %

บทท 3

วธด าเนนงานวจย ในการวเคราะหการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร ดวยเทคนคภมสารสนเทศ และวธการตรรกศาสตรคลมเครอครงน มวธด าเนนการดงน 3.1. การจดเกบและรวบรวมขอมล

1) ขอมลปฐมภมไดมาจากการเกบรวบรวมขอมลจากการภาคสนามและขอมลจากหนวยงาน เชน ขอมลแผนท และขอมลภาพดาวเทยม

- ขอมลลมแมน าภาคเหนอ - ขอมลเสน Contour 2 เมตร จาก กรมชลประทานท 3 พษณโลก - ขอมลภาพดาวเทยมในพนทศกษา ทมา https://earthexplorer.usgs.gov/

ตาราง 2 แสดงขอมลภาพดาวเทยม 2) ขอมลทตยภม ไดรบมาจากขอมลทบคคลหรอหนวยงานไดท าการศกษาหรอ รวบรวมไวแลว เชน เอกสารงานวจย บทความ

- ส านกหอสมดมหาวทยาลยนเรศวรจงหวดพษณโลก - เอกสารงานวจยทเกยวของ - ขอมลการใชประโยชนทดน ซงแบงเปน 10 ประเภทตามแผนผงการใชประโยชนดนท

จ าแนกประเภท โดยใชเกณฑในพนททมผลกระทบตอการด ารงชวตมากทสด ดงตาราง 3 จากกรมโยธาธการและผงเมอง (กฎกระทรวงมหาดไทย ฉบบท 449,2543)

Satellite sensor Path/Row Date/Year

Landsat 5 TM 130/049 8/10/2538 Landsat 5 TM 130/048 27/10/2538 Landsat 5 TM 130/049 30/10/2548 Landsat 5 TM 130/048 28/10/2548 Landsat 8 TIRS 130/049 09/09/2557

21

ตาราง 3 การใชประโยชนทดนแบงตามประเภทตามแผนผงการใชประโยชนทดนและ จดอนดบความส าคญตามลกษณะพนททมผลกระทบตอการด ารงชวตจากมากไปนอย

3.2 เครองมอทใชในงานวจย

อปกรณคอมพวเตอรและโปรแกรมส าเรจรปทใชเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล คอ โปรแกรมภมศาสตรภมสารสนเทศ GIS และโปรแกรมส ารวจการรบรระยะไกล RS โปรแกรม

Microsoft office 2013 3.3 การประมวลผล

3.3.1 น าภาพดาวเทยม ดงตาราง 2 น าเขาสกระบวนแปลขอมลภาพดาวเทยมและท าการ (Raster Mosaic) ในปพ.ศ.2538 path130/roe049 กบ พ.ศ.2538 path130/roe048 และ ปพ.ศ.2548 path130/roe049 กบ พ.ศ.2548 path130/roe048 ในสวน ป พ.ศ.2557 ไมตองท าการ (Raster Mosaic)จากนน clip พนทศกษา ในแตละชวงป

3.3.2 น าไปหาคา NDWI (Normalized Difference Water Index) ดชนผลตางความชน ของน า โดยใชสมการ 6

𝑁𝐷𝑊𝐼 =(𝑁𝐼𝑅−𝑆𝑊𝐼𝑅)

(𝑁𝐼𝑅+𝑆𝑊𝐼𝑅) สมการ 6

NIR = ชวงคลนใตสแดงใกลหรออนฟราเรดใกล (Band 4) SWIR = อนฟราเรดคลนสน (Landsat 5 Band 5 และ Landsat 8 Band 6)

ล าดบความส าคญ การใชประโยชนทดน (LAND USE)

1 พนทอยอาศยหนาแนนมาก 2 พนทอยอาศยหนาแนนปานกลาง 3 พนทอยอาศยหนาแนนนอย 4 พนทสถาบนศกษา 5 พนทสถาบนศาสนา 6 พนทสถาบนราชการ 7 พนทโครงการโทรคมนาคมและการขนสง 8 พนทชนบทและเกษตรกรรม 9 พนทอตสาหกรรมเฉพาะ 10 พนทโลงเพอนนทนาการและรกษาคณภาพสงแวดลอม

22

จากนน Reclassify แยกสใหเหนแมน าทชดเจน เพอการน าไปดจไทซ (Digitize) เสนแมน า ป พ.ศ.2538 ป พ.ศ.2548 และป พ.ศ.2557 และก าหนดจดทมความเสยงตอการกดเซาะตลงแตละชวงป

3.3.3 ก าหนดจดทมความเสยงตอการกดเซาะตลงป พ.ศ.2538 ป พ.ศ. 2548 ป พ.ศ.2557 โดยท าการ To KML แมน าในแตละชวงปและ Contour 2 เมตรจากนนน ามาทบซอนกนจ านวน 40 จดของแตละชวงป และวดระยะหางของแมน าแตละชวงป น าไปพจารณาการกดเซาะตลง

1) พจารณาการกดเซาะตลงปพ.ศ. 2538 – 2547 หาพนทถกกดเซาะ 2) พจารณาการกดเซาะตลงปพ.ศ. 2548 – 2557 หาพนทถกกดเซาะ 3) พจารณาการกดเซาะตลงปพ.ศ. 2538 – 2557 หาพนทถกกดเซาะ

3.3.4 ค านวณหาอตราการเปลยนแปลงของตลงแมน า (อดล และคณะ , ม.ป.ป. )ไดอาง ถงทตลงหายไปไดถงการค านวณการหาระยะแนวตงฉากกบตลง (สน สนสกล และคณะ) วาสามารถอธบายถงระยะทตลงหายไปไดจากการค านวณโดยใช สมการท 7-9 ในการอธบาย

พนทถดถอยของตลงแมน าตอป = พนททถกกดเซาะ

ระยะเวลาทใชในการเปรยบเทยบ สมการ 7

ระยะในแนวตงฉาก = พนททถกกดเซาะ

ระยะทางทถกกดเซาะในแตละบรเวณ สมการ 8

ระยะถดถดถอยของตลงแมน า = ระยะในแนวตงฉาก

ระยะเวลาทใชในการเปรยบเทยบ สมการ 9

3.4 วเคราะหขอมล 3.4.1 วเคราะหปจจยทมอทธพลตอการพงทลายตลง โดยท าการออกแบบฟซซลอจก

(Fuzzy logic controller) ประกอบดวยการท าฟซซฟเคชนของขอมลน าเขา (Fuzzyfication) เปนการหาคาขอมลน าเขาระบบ หาชวงฟซซของขอมลน าเขา และท าการสรางระดบการเปนสมาชกทสามารถเปนไปได โดยขอมลน าเขา 2 ตว คอ 1) คาระยะถดถอยของตลงแมน า (Regression of river bank RB) หาจากสมการ 6-8 และน ามาแบงเกณฑการจดระดบผลกระทบทเกดจากความเสยง ซง (สวรรณ , 2553) ไดกลาววา ผลกระทบ หมายถง ผลกระทบของเหตการณหนงเปนการวดผลทเหตการณนนจะมตอองคกร โดยทวไปแบงเปน 5 ระดบ ตอไปน (1) รนแรงมาก (Calasrophie) (2) มาก (Major) (3) ปานกลาง (Moderate) (4) นอย(Minor) (5) ไมส าคญ (Insignificant) (Land use ,U) หาไดจากตาราง 4

23

2) การใชประโยชนทดนแบงตามประเภท และจดล าดบความส าคญตามลกษณะพนททมผลตอการด ารงชวตน าเขาทง 2 ตวแปรผานขนตอนฟซซฟเคชน โดยการเปรยบเทยบคาตวแปรขอมลน าเขา แสดงดงตาราง 4 และ 5

ตาราง 4 การเทยบคาตวแปรขอมลน าเขา (Quantized) ระยะถดถอยของตลงแมน า

ตาราง 5 การเทยบคาตวแปรขอมลน าเขา (Quantized) การใชประโยชนทดน

Land use (L) Quantized

พนทอยอาศยหนาแนนมาก (L10) 100 พนทอยอาศยหนาแนนปานกลาง (L9) 90 พนทอยอาศยหนาแนนนอย (L8) 80 พนทสถาบนการศกษา (L7) 70 พนทสถาบนศาสนา (L6) 60 พนทสถาบนราชการ (L5) 50 พนทโครงการคมนาคมและขนสง (L4) 40 พนทชนบทและเกษตรกรรม (L3) 30 พนทอตสาหกรรมเฉพาะ (L2) 20 พนทโลงเพอนนทนาการและการรกษาคณภาพสงแวดลอม (L1) 10 3.4.2 การก าหนดตวแปรผลลพธฟซซดฟซซฟเคชนระยะถดถอยของตลงแมน าไดตาราง 6

ตาราง 6 การก าหนดตวแปรผลลพธฟงซ ระยะถดถอยตลงแมน า

Regression of river bank (RB) Quantized

RB ≥ 5 5

3.75 ≤ RB < 5 4 2.50 ≤ RB < 3.75 3

1.25 ≤ RB < 2.50 2

0 ≤ RB < 1.25 1

Output status Assigned value H 1

RH 0.964

M 0.868

RL 0.688

L 0.504

24

3.4.3 การก าหนดขอบเขตเชงภาษา (Fuzzy linguistic) และก าหนดคาความเปนสมาชก (Grade of membership function) ของ Fuzzy subset ตางๆ ทระดบควอไทซทแตกตางกน เปนภาษาทใชในระบบการควบคมแบบฟซซลอจกซงในทนแบงระดบของฟซซทใชกบตวแปรขอมลน าเขา และผลลพธ ดงน 1) High (H) : มาก 2) Relatively (RH) : คอนขางมาก 3) Medium (M) : กลาง 4) Relatively (RL) : คอนขางนอย 5) Low (L) : นอย จากนนท าการก าหนดรปรางของกราฟฟงกชนการเปนสมาชกของขอมลน าเขาทง 2 ตว และผลลพธในรปแบบรปสามเหลยมเนองจากใชงานงายและเขาใจงายไมซบซอน แสดงดงภาพ 16-17

ภาพ 16 ฟงกชนการเปนสมาชกของขอมลน าเขาท 1 (ระยะถดถอยของตลงแมน า)

ภาพ 17 ฟงกชนการเปนสมาชกของขอมลน าเขาท 2 (การใชประโยชนทดน)

บทท 4

ผลการวจย

การศกษาวเคราะหการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ดวยเทคนคภมสารสนเทศและวธการตรรกศาสตรคลมเครอ โดยการใชเทคนคภมสารสนเทศหาการเปลยนแปลงบรเวณรมตลงแมน ายมตอนลางในแตละชวงป ประเมนผลกระทบการพงทลายของตลงแมน ายมตอนลาง ในชวง 20 ปทผานมา น ามาวเคราะหหาความเสยงการพงทลายในพนทดวยตรรกศาสตรคลมเครอ ซงผลการศกษา ดงตอไปน ขอมลภาพถายดาวเทยม ป พ.ศ. 2538 – 2547 ในชวงระยะเวลา 10 ป จากการก าหนดจดเสยง 40 จด ทเสยงตอการพงทลายตลงและสงผลกระทบตอการใชประโยชนทดนและประชาชน พบวาพนทรมตลงแมน ายม ตลอดล าน า จากการวเคราะหโดยเปนพนททมความเสยงคอนขางต า จ านวน 2 จด คอ ต าแหนงท 6 ฝงตะวนออกเขตเทศบาลต าบลสามงาม และ ต าแหนงท 15 ฝงตะวนออกบานรงนก พนททมความเสยงนอยจ านวน 38 จด คอ ต าแหนงท 2 ฝงตะวนออก บานทาแห ต าแหนงท 12 ฝงตะวนออก บานจระเขผอม ต าแหนงท 18 ฝงตะวนออก บานหวยชน ต าแหนงท 4 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 9 ฝงตะวนออก บาน วงแดง ต าแหนงท 8 ฝงตะวนตก บานรายชาโด ต าแหนงท 16 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 20 ฝงตะวนออก ไมละเมาะ ต าแหนงท 6 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 5 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 14 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 19 ฝงตะวนออก บานใหม ต าแหนงท 5 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 16 ฝงตะวนออก บานรงนก ต าแหนงท 11 ฝงตะวนออก ไมละเมาะ ต าแหนงท 14 ฝงตะวนออก บานกระทมน าเดอน ต าแหนงท 17 ฝงตะวนออก บานรงนก ต าแหนงท 7 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 2 ฝงตะวนตก บานก าแพงดน ต าแหนงท 13 ฝงตะวนตก พนทลม+นาขาว ต าแหนงท 1 ฝงตะวนตก บานทาแห ต าแหนงท 8 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 19 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 7 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 3 ฝงตะวนออก บานวงปลาท ต าแหนงท 10 ฝงตะวนตก บานวงลกชาง ต าแหนงท 15 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 13 ฝงตะวนตก บานจระเขผอม ต าแหนงท 11 ฝงตะวนตก บานจระเขผอม ต าแหนงท 4 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 17 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 1 ฝงตะวนออก บานทาแห ต าแหนงท 10 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 3 ฝงตะวนตก บานก าแพงดน ต าแหนงท 18 ฝง

26

ตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 9 ฝงตะวนตก บานรายชาโด ต าแหนงท 12 ฝงตะวนตก บานกระทมน าเดอด ต าแหนงท 20 ฝงตะวนตก บานใหม ดงแสดงในภาพ 18 และผลลพธพนททมระยะถดถอยของตลงทมากกวา 1 เมตรตอป และ พนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป แสดงในภาพ 19-20 และมรายละเอยดแสดงดงตาราง 7 – 8

27

ภาพ 18 ต าแหนงพนทเสยงตอการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร ป พ.ศ.2538 – พ.ศ.2547

28

ภาพ 19 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ชวงปพ.ศ.2538 - 2547มการถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป

29

ภาพ 20 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ชวงป พ.ศ.2538 - 2547 มการถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป

30

ตาราง 7 ผลวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป พ.ศ.2538 - 2547

จดท X Y ต าแหนง พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย

ความเสยง การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก (m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10) 2 628589.85 1826080.5 เทศบาลต าบลสามงาม 422.68 20.56 42.27 14.96 1.50 คอนขางนอย 90

1 629296.74 1817261 บานรงนก 709.32 26.63 70.93 13.19 1.32 คอนขางนอย 90

3 630090.25 1833622 บานทาแห 186.52 13.66 18.65 10.10 1.01 นอย 100

31

ตาราง 8 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป พ.ศ.2538 – 2547

จดท

X Y ต าแหนง พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย

ความเสยง การใชประโยชน

แตละชวงป(m2) แตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10) 1 632362.84 1820046.52 บานจระเขผอม 487.09 22.07 48.71 5.70 0.57 นอย 90 2 629524.08 1815737.92 บานหวยชน 335.74 18.32 33.57 1.37 0.14 นอย 30 3 629830.39 1827789.97 เทศบาลต าบลสามงาม 310.47 -17.62 31.05 4.92 0.49 นอย 90 4 628641.13 1824292.77 บานวงแดง 286.49 16.93 28.65 3.95 0.40 นอย 80 5 628550.58 1824415.71 บานรายชาโด 217.10 -14.73 21.71 4.67 0.47 นอย 100 6 628693.97 1816417.28 บานรงนก 208.62 14.44 20.86 2.06 0.21 นอย 80 7 630888.6 1814211.18 ไมละเมาะ 107.62 -10.37 10.76 0.25 0.02 นอย 30 8 628353.74 1825635.57 เทศบาลต าบลสามงาม 104.43 10.22 10.44 3.71 0.37 นอย 70 9 628433.12 1826042.8 เทศบาลต าบลสามงาม 95.31 -9.76 9.53 1.74 0.17 นอย 100 10 628970.87 1817135.84 บานรงนก 91.78 -9.58 9.18 1.73 0.17 นอย 80 11 630490.93 1814422.72 บานใหม 89.99 -9.49 9.00 0.96 0.10 นอย 60 12 629091.97 1826624.06 เทศบาลต าบลสามงาม 87.21 -9.34 8.72 1.50 0.15 นอย 10 13 628673.57 1816619.55 บานรงนก 81.76 -9.04 8.18 2.44 0.24 นอย 80 14 631802.52 1820838.64 ไมละเมาะ 75.88 8.71 7.59 2.25 0.22 นอย 30 15 629826.22 1818274.36 บานกระทมน าเดอด 71.12 -8.43 7.11 1.33 0.13 นอย 90 16 628965.06 1816557.02 บานรงนก 66.96 -8.18 6.70 0.77 0.08 นอย 30 17 628485.2 1825491.06 เทศบาลต าบลสามงาม 59.32 7.70 5.93 0.94 0.09 นอย 50

32

ตาราง 8 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป พ.ศ.2538 - 2547 (ตอ)

จด X Y ต าแหนง

พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย ความ เสยง

การใชประโยชน ท แตละชวงป(m2) แตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10) 18 629935.77 1834017.68 บานก าแพงดน 58.96 7.68 5.90 0.71 0.07 นอย 60 19 629156.49 1817581.91 พนทลม+นาขาว 55.12 -7.42 5.51 0.04 0.00 นอย 30 20 630543.75 1834997.37 บานทาแห 50.12 7.11 5.01 0.83 0.08 นอย 80 21 628847.58 1824713.77 บานวงแดง 47.51 6.59 4.75 0.73 0.07 นอย 80 22 630367.23 1814418.66 บานใหม 46.92 -6.85 4.69 3.52 0.35 นอย 100 23 628501.89 1825123.2 เทศบาลต าบลสามงาม 41.63 -6.45 4.16 1.61 0.16 นอย 90 24 629933.73 1830236.6 บานวงปลาท 36.16 -6.01 3.62 0.69 0.07 นอย 70 25 629118.34 1823776.09 บานวงลกชาง 35.49 5.96 3.55 0.15 0.02 นอย 80 26 628607.83 1816624.75 บานรงนก 35.02 5.92 3.50 0.25 0.03 นอย 80 27 632322.04 1819745.68 บานจระเขผอม 34.37 5.86 3.44 1.02 0.10 นอย 90 28 631617.29 1819700.3 บานจระเขผอม 23.92 -4.89 2.39 1.18 0.12 นอย 80 29 629445.15 1827153.22 เทศบาลต าบลสามงาม 23.32 4.83 2.33 0.74 0.07 นอย 90 30 629956.02 1814787.92 บานใหม 17.94 -4.24 1.79 0.27 0.03 นอย 80 31 630851.02 1835102.67 บานทาแห 17.60 -4.20 1.76 0.45 0.04 นอย 80 32 629022.57 1824288.61 บานวงแดง 17.08 -4.13 1.71 0.30 0.03 นอย 80 33 629740.26 1832975.31 บานก าแพงดน 15.10 3.89 1.51 0.23 0.02 นอย 80 34 630162.53 1814489.97 บานใหม 9.54 3.09 0.95 2.61 0.26 นอย 90

33

ตาราง 8 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป พ.ศ.2538 - 2547 (ตอ)

จด X Y ต าแหนง

พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย ความ เสยง

การใชประโยชน ท แตละชวงป(m2) แตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10) 35 628793.23 1824214.38 บานรายชาโด 7.10 2.67 0.71 0.15 0.02 นอย 80 36 629144.32 1818117.73 บานกระทมน าเดอด 4.74 -2.18 0.47 0.82 0.08 นอย 30 37 630679.71 1814224.3 บานใหม 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 นอย 30

34

ขอมลภาพถายดาวเทยม ป พ.ศ.2548 - 2557 ในชวงระยะเวลา 10 ป จากการก าหนดจดเสยง 40 จด ตลอดล าน าทเสยงตอการพงทลายตลงและสงผลกระทบตอการใชประโยชนทดนและประชาชน พบวาพนทรมตลงแมน ายมเปนพนททมความเสยงปานกลาง 1 ต าแหนง คอ ต าแหนงท 17 ฝงตะวนออก บานรงนก พนททมความเสยงคอนขางนอยคอ ต าแหนงท 12 ฝงตะวนออก บานจระเขผอม ต าแหนงท 7 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 10 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 6 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 2 ฝงตะวนออก บานทาแห พนททมความเสยงนอยคอ ต าแหนงท 5 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 19 ฝงตะวนออก บานใหม ต าแหนงท 18 ฝงตะวนออก บานหวยชน ต าแหนงท 2 ฝงตะวนตก บานก าแพงดน ต าแหนงท 3 ฝงตะวนตก บานก าแพงดน ต าแหนงท 20 ฝงตะวนออก ไมละเมาะ ต าแหนงท 15 ฝงตะวนออก บานรงนก ต าแหนงท 13 ฝงตะวนออก บานจระเขผอม ต าแหนงท 17 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 14 ฝงตะวนออก บานกระทมน าเดอด ต าแหนงท 3 ฝงตะวนออก บานวงปลาท ต าแหนงท 1 ฝงตะวนออก บานทาแห ต าแหนงท 16 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 10 ฝงตะวนตก บานวงลกชาง ต าแหนงท 4 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 1 ฝงตะวนตก บานทาแห ต าแหนงท 7 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 18 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 8 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 15 ฝงตะวนตก บาน รงนก ต าแหนงท 6 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 11 ฝงตะวนออก บานจระเขผอม ต าแหนงท 20 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 16 ฝงตะวนออก บานรงนก ต าแหนงท 9 ฝงตะวนตก บานรายชาโด ต าแหนงท 12 ฝงตะวนตก บานกระทมน าเดอด ต าแหนงท 14 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 19 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 5 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 9 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 11 ฝงตะวนตก บานจระเขผอม ต าแหนงท 4 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 8 ฝงตะวนตก บานรายชาโด ต าแหนงท 13 ฝงตะวนตก พนทลม+นาขาว ดงแสดงในภาพ 21 และผลลพธพนททมระยะถดถอยของตลง ทมากกวา 1 เมตรตอป และ พนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป แสดงในภาพ 22 - 23 และมรายละเอยดแสดงดงตาราง 9 – 10

35

ภาพ 21 ต าแหนงพนทเสยงตอการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร ป พ.ศ.2548 – พ.ศ.2557

36

ภาพ 22 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ชวงป พ.ศ.2548 - 2557 มการถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป

37

ภาพ 23 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ชวงป พ.ศ.2548 - 2557 มการถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป

38

ตาราง 9 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป ป พ.ศ.2548 – 2557

จดท X Y ต าแหนง

พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอยของ ความเสยง

การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10)

1 632364.76 1820068.89 บานจระเขผอม 1672.28 -40.89 167.23 16.05 1.60 คอนขางนอย 90 2 628965.44 1816548.86 บานรงนก 1483.97 38.52 148.40 26.06 2.61 ปานกลาง 30 3 628492.07 1825490.24 เทศบาลต าบลสามงาม 519.84 22.80 51.98 16.01 1.60 คอนขางนอย 50 4 629021.43 1824284.63 บานวงแดง 515.78 22.71 51.58 13.74 1.37 คอนขางนอย 80 5 628443.07 1826039.64 เทศบาลต าบลสามงาม 457.84 21.40 45.78 10.58 1.06 นอย 100 6 628599.01 1826053.4 เทศบาลต าบลสามงาม 326.73 -18.08 32.67 12.68 1.27 คอนขางนอย 90 7 630103.47 1833622.67 บานทาแห 294.51 -17.16 29.45 13.40 1.34 คอนขางนอย 100

39

ตาราง 10 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป ป พ.ศ.2548 – 2557

จดท X Y ต าแหนง

พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย ความเสยง

การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10)

1 630484.63 1814415.91 บานใหม 735.29 27.12 73.53 9.61 0.96 นอย 60

2 629537.38 1815750.6 บานหวยชน 453.29 -21.29 45.33 1.82 0.18 นอย 30

3 629927.97 1834017.14 บานก าแพงดน 364.39 19.09 36.44 6.46 0.65 นอย 60

4 629736.04 1832974.93 บานก าแพงดน 331.18 18.20 33.12 7.67 0.77 นอย 80

5 630887.46 1814205.22 ไมละเมาะ 190.80 13.81 19.08 0.45 0.04 นอย 30

6 629318.64 1817245.45 บานรงนก 176.07 -13.27 17.61 4.36 0.44 นอย 90

7 632325.81 1819741.17 บานจระเขผอม 152.30 -12.34 15.23 3.78 0.38 นอย 90

8 629960.52 1814785.87 บานใหม 148.79 -12.20 14.88 1.82 0.18 นอย 80

9 629826.18 1818282.79 บานกระทมน าเดอด 144.32 12.01 14.43 2.90 0.29 นอย 90

10 629928.23 1830238.98 บานวงปลาท 111.46 10.56 11.15 2.35 0.23 นอย 70

11 630837.04 1835099.11 บานทาแห 86.97 -9.33 8.70 1.64 0.16 นอย 80

12 628676.65 1816407.91 บานรงนก 70.65 8.41 7.06 0.90 0.09 นอย 80

13 629122.25 1823776.08 บานวงลกชาง 70.31 8.39 7.03 4.48 0.45 นอย 80

14 629848.26 1827784.39 เทศบาลต าบลสามงาม 59.83 -7.73 5.98 0.68 0.07 นอย 90

40

ตาราง 10 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป ป พ.ศ.2548 - 2557 (ตอ)

จดท X Y ต าแหนง

พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย ความเสยง

การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10)

15 630540.61 1835005.1 บานทาแห 50.59 7.11 5.06 1.10 0.11 นอย 80

16 628496.53 1825123.01 เทศบาลต าบลสามงาม 50.40 -7.10 5.04 1.28 0.13 นอย 90

17 630164.33 1814503.35 บานใหม 43.60 -6.60 4.36 6.08 0.61 นอย 90

18 628853.75 1824710.32 บานวงแดง 43.44 6.59 4.34 0.84 0.08 นอย 80

19 628600.34 1816623.47 บานรงนก 33.13 5.76 3.31 0.26 0.03 นอย 80

20 628342.19 1825634.09 เทศบาลต าบลสามงาม 28.99 -5.38 2.90 1.24 0.12 นอย 70

21 631810.53 1820835.48 บานจระเขผอม 25.64 -5.06 2.56 0.85 0.09 นอย 30

22 630678.12 1814222.48 บานใหม 25.54 5.05 2.55 3.00 0.30 นอย 30

23 628664.42 1816620.51 บานรงนก 12.06 -3.47 1.21 0.26 0.03 นอย 80

24 628792.76 1824202.62 บานรายชาโด 10.35 3.22 1.04 0.26 0.03 นอย 80

25 629160.5 1818114.97 บานกระทมน าเดอด 5.74 -2.40 0.57 0.04 0.00 นอย 30

26 628987.07 1817116.21 บานรงนก 4.96 -2.23 0.50 0.10 0.01 นอย 80

27 630371.12 1814424.38 บานใหม 3.52 -1.88 0.35 0.16 0.02 นอย 100

28 629083.55 1826628.89 เทศบาลต าบลสามงาม 3.27 -1.81 0.33 0.05 0.00 นอย 10

41

ตาราง 10 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป ป พ.ศ.2548 - 2557 (ตอ)

จดท X Y ต าแหนง

พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย ความเสยง

การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10)

29 628648.43 1824309 บานวงแดง 1.88 -1.37 0.19 0.03 0.00 นอย 80

30 631622.33 1819680.52 บานจระเขผอม 0.55 -0.74 0.05 0.02 0.00 นอย 80

31 629449.56 1827151.79 เทศบาลต าบลสามงาม 0.21 0.46 0.02 0.01 0.00 นอย 90

32 628570.38 1824412.61 บานรายชาโด 0.18 -0.43 0.02 0.00 0.00 นอย 100

33 629164.06 1817582.66 พนทลม+นาขาว 0.02 -0.14 0.00 0.00 0.00 นอย 30

42

จากขอมลภาพถายดาวเทยม ปพ.ศ.2538 - 2557 ในชวงระยะเวลา 20 ป จากการก าหนดจดเสยง 40 จด ทเสยงตอการพงทลายตลงและสงผลกระทบตอการใชประโยชนทดนและประชาชน พบวาพนทรมตลงแมน ายมตลอดล าน า จากการวเคราะหโดยเปนพนททมความเสยงนอยคอ ต าแหนงท 7 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 17 ฝงตะวนออก บานรงนก ต าแหนงท 2 ฝงตะวนตก บานก าแพงดน ต าแหนงท 4 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 16 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 3 ฝงตะวนตก บานก าแพงดน ต าแหนงท 12 ฝงตะวนออก บานจระเขผอม ต าแหนงท 10 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 19 ฝงตะวนออก บานใหม ต าแหนงท 17 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 9 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 8 ฝงตะวนตก บานรายชาโด ต าแหนงท 10 ฝงตะวนตก บานวงลกชาง ต าแหนงท 1 ฝงตะวนตก บานทาแห ต าแหนงท 7 ฝงตะวนตก บานรายชาโด ต าแหนงท 1 ฝงตะวนออก บานทาแห ต าแหนงท 8 ฝงตะวนออก บานวงแดง ต าแหนงท 15 ฝงตะวนออก บานรงนก ต าแหนงท 16 ฝงตะวนออก บานรงนก ต าแหนงท 14 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 15 ฝงตะวนตก บานรงนก ต าแหนงท 5 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 5 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 19 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 13 ฝงตะวนตก พนทลม+นาขาว ต าแหนงท 13 ฝงตะวนออก บานจระเขผอม ต าแหนงท 9 ฝงตะวนตก บานรายชาโด ต าแหนงท 11 ฝงตะวนตก บานจระเขผอม ต าแหนงท 4 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 20 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 6 ฝงตะวนตก เทศบาลต าบลสามงาม ต าแหนงท 12 ฝงตะวนตก บานกระทมน าเดอด ต าแหนงท 3 ฝงตะวนออก บานวงปลาท ต าแหนงท 11 ฝงตะวนออก ไมละเมาะ ต าแหนงท 14 ฝงตะวนออก บานกระทมน าเดอด ต าแหนงท 8 ฝงตะวนตก บานใหม ต าแหนงท 2 ฝงตะวนออก บานทาแห ต าแหนงท 20 ฝงตะวนออก ไมละเมาะ ต าแหนงท 18 ฝงตะวนออก บานหวยชน ต าแหนงท 6 ฝงตะวนออก เทศบาลต าบลสามงาม ดงแสดงในภาพ 24 และไดผลลพธพนททมระยะถดถอยของตลงทมากกวา 1 เมตรตอป และ พนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป แสดงในภาพ 25 - 26 และมรายละเอยดแสดงดงตาราง 11 – 12

43

ภาพ 24 แสดงต าแหนงพนทเสยงตอการพงทลายตลงแมน ายมตอนลาง

ในเขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร ป พ.ศ.2538 – พ.ศ.2557

44

ภาพ 25 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม

จงหวดพจตร ปพ.ศ.2538 -2557 มการถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป

45

45

ภาพ 26 ต าแหนงพนทเสยงของตลงแมน ายมตอนลาง ในเขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร ชวงปพ.ศ.2538 -2557 มการถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป

46

ตาราง 11 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงมากกวา 1 เมตรตอป ปพ.ศ.2538 -2557

จดท

X Y ต าแหนง พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย

ความเสยง

การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10)

1 628514.80 1825491.34 เทศบาลต าบลสามงาม 930.37 30.50 46.52 23.16 1.16 นอย 50

47

ตาราง 12 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป ปพ.ศ.2538 -2557

จดท

X Y ต าแหนง พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย ความ

เสยง

การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10) 1 628965.32 1816587.41 บานรงนก 920.49 30.34 46.02 18.88 0.94 นอย 30

2 629909.15 1834018.40 บานก าแพงดน 716.51 26.77 35.83 11.18 0.56 นอย 60 3 629854.77 1827780.12 เทศบาลต าบลสามงาม 642.87 -25.35 32.14 9.08 0.45 นอย 90 4 628673.13 1816405.80 บานรงนก 522.08 22.85 26.10 5.62 0.28 นอย 80 5 629715.45 1832974.15 บานก าแพงดน 487.73 22.08 24.39 10.36 0.52 นอย 80 6 632361.44 1820027.89 บานจระเขผอม 354.32 -18.82 17.72 2.81 0.14 นอย 90 7 629024.03 1824307.68 บานวงแดง 345.12 18.58 17.26 10.33 0.52 นอย 80 8 630499.91 1814437.74 บานใหม 310.81 17.63 15.54 4.64 0.23 นอย 60 9 629972.36 1814785.13 บานใหม 270.07 -16.43 13.50 3.48 0.17 นอย 80 10 628647.56 1824307.86 บานวงแดง 241.97 15.56 12.10 3.28 0.16 นอย 80 11 628564.28 1824412.27 บานรายชาโด 229.83 -15.16 11.49 4.90 0.24 นอย 100 12 629096.17 1823773.50 บานวงลกชาง 205.70 14.34 10.29 9.51 0.48 นอย 80 13 630538.34 1835011.99 บานทาแห 201.43 14.19 10.07 3.80 0.19 นอย 80 14 628349.09 1825634.87 บานรายชาโด 183.65 -13.55 9.18 5.58 0.28 นอย 90 15 630846.62 1835101.30 บานทาแห 182.81 -13.52 9.14 3.75 0.19 นอย 80 16 628859.98 1824708.89 บานวงแดง 181.82 13.48 9.09 3.11 0.16 นอย 80

48

ตาราง 12 ผลการวเคราะหพนททมระยะถดถอยของตลงนอยกวา 1 เมตรตอป ปพ.ศ.2538 -2557 (ตอ)

จดท X Y ต าแหนง

พนทถกกดเซาะ ระยะทางถกกดเซาะ พนทถดถอย ระยะในแนว ระยะถดถอย ความเสยง

การใชประโยชน

ในแตละชวงป(m2) ในแตละชวงป(m) (m2/y) ตงฉาก(m) ของตลงแมน า(m/y) ทดน(L1-L10)

33 631805.53 1820837.06 ไมละเมาะ 13.30 3.65 0.67 0.34 0.02 นอย 30

34 629826.26 1818270.78 บานกระทมน าเดอด 12.82 3.58 0.64 0.31 0.02 นอย 90

35 630161.82 1814486.49 บานใหม 12.35 -3.51 0.62 1.20 0.06 นอย 90

36 630086.42 1833620.9 บานทาแห 12.28 -3.50 0.61 0.34 0.02 นอย 100

37 630887.89 1814221.63 ไมละเมาะ 11.83 3.44 0.59 0.03 0.00 นอย 30

38 629522.23 1815735.04 บานหวยชน 8.81 -2.97 0.44 0.03 0.00 นอย 30

39 628589.86 1826077.47 เทศบาลต าบลสามงาม 6.17 2.48 0.31 0.13 0.01 นอย 90

49

บทท 5

บทสรป สรปและอภปรายผลการวจย

การวเคราะหพนทเสยงตอการพงทลายตลงรมฝงแมน ายมตอนลาง เขตอ าเภอสามงามจงหวดพจตร ดวยเทคนคภมสารสนเทศและวธตรรกศาสตรคลมเครอ ซงงานวจยของ(Kabir

Uddin, Basanta Shrestha, and M. Shamsul Alam. 2011) ทไดท าการศกษาลกษณะการเปลยนแปลงของตลง โดยใชการส ารวจระยะไกลและเทคนคภมศาสตรสารสนเทศ ในการระบแนวโนมความออนแอและการเปลยนแปลงสณฐานวทยา สอดคลองกบการวจยครงนโดยการใชขอมลภาพถายดาวเทยม LANDSAT 5 TM และ LANDSAT 8 TIRS (ดงตาราง 3 แสดงขอมลภาพถายดาวเทยม) ใน 3 ชวงป คอ ป พ.ศ. 2538 –2547 ป 2548 – 2557 และ ป 2538 – 2557 ในพนทศกษา อ าเภอสามงาม แบงเปน 11 หมบาน 1 เทศบาลต าบล โดยก าหนดพนทเสยง 40 จด ตลอดรมตลงแมน ายมทง 2 ฝง ไมนอยกวา 6 เมตร ในเขตอ าเภอสามงาม จงหวดพจตร

งานวจยในครงนพบวา ชวง 10 ป พ.ศ.2538 - 2547 พนทเสยงจ านวน 40 จดพบวาพนทเสยงคอนขางนอย มระยะถดถอยของตลงแมน ามากทสด 1.50 เมตรตอปต าแหนงท 6 ฝงตะวนออกเขตเทศบาลต าบลสามงาม และนอยทสด 1.32 เมตรตอป ต าแหนงท 15 ฝงตะวนออก บานรงนก พนทเสยงนอย มระยะถดถอยของตลงแมน ามากทสด 1.01 เมตรตอปต าแหนงท 2 ฝงตะวนออก บานทาแห และนอยทสด 0 เมตรตอปต าแหนงท 20 ฝงตะวนตก บานใหม

ชวง 10 ป พ.ศ. 2548 – 2557 พนทเสยงจ านวน 40 จดพบวาพนทเสยงปานกลาง ระยะถดถอยของตลงแมน ามากทสด 2.61เมตรตอปต าแหนงท 17 ฝงตะวนออก บานรงนก พนทเสยงคอนขางนอย มระยะถดถอยของตลงแมน ามากทสด 1.60 เมตรตอปต าแหนงท 12 ฝงตะวนออกบานจระเขผอม ต าแหนงท 7 ฝงตะวนออกเทศบาลต าบลสามงาม และนอยทสด 1.27 เมตรตอป ต าแหนงท 6 ฝงตะวนออกเทศบาลต าบลสามงาม พนทเสยงนอยมระยะถดถอยของตลงแมน ามากทสด 1.06 เมตรตอปต าแหนงท 5 ฝงตะวนตกเทศบาลต าบลสามงามและนอยทสด 0 เมตรตอปฝงตะวนออกเทศบาลต าบลสามงาม ตะวนออกบานวงแดง ฝงตะวนตกบานจระเขผอมฝงตะวนตกบานรายชาโดและพนทลมนาขาว

และชวง 20 ป พ.ศ. 2538 - 2557 พนทเสยงจ านวน 40 จดพบวาเปนพนทเสยงนอยทงหมด ระยะถดถอยของตลงแมน ามากทสด 1.16 เมตรตอปต าแหนงท 17 ฝงตะวนออกเทศบาลต าบลสามงาม นอยทสด 0 เมตรตอป ฝงตะวนออกบานหวยชนและปาไมละเมาะ

50

50

จากผลการศกษาขางตนตลงแมน าเกดการเปลยนแปลงขนตลอดเวลา และมอตราการเปลยนแปลงมากหรอนอยขนอยกบหลายปจจยซงท าใหการพงทลายของตลงในต าแหนงพนทตางๆ มสาเหตทส าคญมาจากลกษณะทางกายภาพของพนท การเปลยนแปลงลกษณะล าน า ความเจรญทางสงคมและเศรษฐกจ ซงสอดคลองกบ (วลาวลย ประสมทรพย,2554) ไดพฒนาแบบจ าลองต าแหนงเสยงตอการพงทลายตลงโดยวธฟซซลอจก ในการหาต าแหนงเสยงตอการพงทลายของตลง

51

51

ขอเสนอแนะ 1. การศกษาในพนทแมน ายมตอนลางในเขตจงหวดพจตร bพนทสวนใหญเปนพนทราบลมแมน ายม จงควรมการศกษาพนทรบน าทวม 2.เลอกใชขอมลภาพถายดาวเทยมทมความละเอยด ในการศกษาการกดเซาะตลง 3. ศกษาพนทอนๆ ทมลกษณะล าน าคลายเคยงกนเพอน ามาเปลยนเทยบ

52

บรรณานกรม

53

53

บรรณานกรม

กตโรจน มะลาไวย. (2554). ปญหาและแนวทางแกไขการพงทลายของผนงและตลงล าหวย

แคน, ปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร, นครราชสมา

คณะท างานจดการความร กรมโยธาธการและผงเมอง. (2549). การออกแบบเขอน

ปองกนตลง. ใน พชยา ทวเลศ วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา)

ส านกควบคมการกอสราง, ความรเบองตนเกยวกบเขอนปองกนตลง สวนท 2 (หนา 2-25).

ดร.พยง มสจ. คณะเทคโนโลยสารสนเทศ สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ (ม.ม.ป.)

ฟซซลอจก (fuzzy logic)แหลงทมา:http://suanpalm3.kmitnb.ac.th/teacher/phayung

/powerpoint.asp?pno=1, 12 เมษายน 2559

ยพา ชดทอง, วภาดา แซอง และเมธ สายมงคล, (2545.) การศกษาเกยวกบการพยากรณน า

ทวมโดยแบบจ าลองฟซซลอจก บรเวณลมน ายม อ าเภอเมอง จงหวดสโขทย

ปรญญานพนธ, มหาวทยาลยรงสต; กรงเทพมหานคร

สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร. (2556).ระบบลมน าลมน ายม(ออนไลน).

แหลงทมา:http://www.haii.or.th/wiki/index.php&oldid=12391. 5 มนาคม 2559

ส านกงานจงหวดพจตร. (2555).บรรยายสรปจงหวด พจตร(ออนไลน).

แหลงทมา: http://103.28.101.10/briefprovince/filedoc/66000000.pdf,3 มนาคม 2559

สภาอตสาหกรรมจงหวด.(2556). ภมศาสตรจงหวด พจตร(ออนไลน).แหลงทมา

:http://www.ftiprovince.or.th/province/province.aspx?id=39. 5 มนาคม 2559

วลาวณย ประสมทรพย (2554). การพฒนาหาแบบจ าลองต าแหนงเสยงตอการพงทลายตลง

โดยวธฟงซ. วทยานพนธ, มหาวทยาลยศลปากร, กรงเทพมหานคร.

ปางทพย มถาวร, อภรฐ ปลองมาก (2553). การศกษาการปองกนการกดเซาะตลง ในเขต

พนท ต าบลบางระก า อ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม (โครงงานวศวกรรม

ชลประทาน). มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน, นครปฐม.

Kabir Uddin, Basanta Shrestha and M. Shamsul Alam, (2011). Assessment of

Morphologlcal Changes and Vulnerability of River bank erosion Alongside the

River Jamuna using Remote Sensing. GIS and Remote Sensing Analyst, Division

Head, International Centre for Integrated Mountain Development (ICIMOD), GPO

54

54

Box- 3226, Khumaltar, Lalitpur, Kathmandu, Nepal and Professor, Department of

Geography & Environmental Studies, University of Rajshahi, Bangladesh

C. Liang, M.B. Jaksa and B. Ostendorf (2012). GIS-Based back Analysis of River Bank

Instability in the Lower River Murray. School of Civil, Environmental and Mining

Engineering, University of Adelaide, SA 5005, Australian

C. Liang, M.B. Jaksa and B. Ostendorf (2015). Identifying areas susceptible to high risk

of river bank collapse along the Lower River Murray. School of Civil,

Environmental and Mining Engineering, University of Adelaide, SA 5005,

Australia

55

ประวตผวจย

56

56

ประวตผวจย

ชอ - นามสกล สกญญา เมองนก

วน เดอน ป 4 กมภาพนธ 2537 อยปจจบน 155 หม 5 บานหนองยาง ต าบลหนองไมกอง อ าเภอไทรงาม

จงหวดก าแพงเพชร 62150 ประวตการศกษา พ. ศ. 2559 วท.บ. (ภมศาสตร) มหาวทยาลยนเรศวร เกรดเฉลย 2.37

พ. ศ. 2555 ระดบมธยม(วทย-คณต) โรงเรยนไทรงามพทยาคม ต าบลไทรงาม อ าเภอไทรงาม จงหวดก าแพงเพชร 62150 เกรดเฉลย 3.48

พ. ศ. 2549 ระดบประถมศกษา โรงเรยนวฒนราษฎรศกษา ต าบลประชาสขสนต อ าเภอลานกระบอ จงหวดก าแพงเพชร

62170