View
21
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Alçak Yoğunluklu Polietilen
Orta Yoğunluklu Polietilen
Yüksek Yoğunluklu Polietilen
Yüksek Yoğunluklu Polietilen
Yüksek Performanslı Polietilen
Minimum Gerekli Mukavemet(Uzun süreli hidrostatik testte elde edilen extrapole mukavemet değeri)
- Standart Boyut Oranı(D/e = Dış çapın et kalınlığına oranı)
Dizayn Gerilimi(Tüm hesaplamalarda kullanılan temel parametre)
Seri Numarası(Dizayn geriliminin basınç sınıfına oranı)
PE bir boru tanımlanırken min. iki temel parametre kullanılmalıdır:PE sınıfı+PN; PE Sınıfı+SDR; SDR+PN
• MRS kullanılarak σ (Dizayn Gerilimi)hesaplanır.
• σ hesaplanırken Emniyet Kaysayısı (C)kullanılır.
• C, hammaddenin türüne ve servise (su, gazvb) bağılı olarak değişir.
• σ kullanılarak belirli bir çap için basınçsınıfı ve et kalınlığı hesaplanır.
PE Sınıfı MRS (MPa) C σ (MPa)
PE63 6,3 1,25 5,0PE80 8,0 1,25 6,3PE100 10,0 1,25 8,0
e = et kalınlığıPN = işletme basıncı
D = dış çapσ = dizayn gerilimi
MALZEME KAZANCI %33
İç Çap327.4 mm
İç Çap352.6 mm
Et Kalınlığı(s) 36.3 mm
Et Kalınlığı(s) 23.7 mm
PE63 PE100
41.40 kg/mt 28.097 kg/mt
• Malzemenin tatbik edilen bir gerilime karşı dayanma gücünü gösterir.
• Bu tanım özellikle iç basınca karşıdayanım gücünü ifade eder.
• PE100 borular diğer sınıf PEmalzemeler ile mukayese edildiğinde özellikle iç basınç dayanımı yönündenen kuvvetli PE boru malzemesi olarak öne çıkar.
• Malzemenin tatbik edilen bir gerilime,genellikle üst yüklemeye karşıdeformasyon mukavemetini gösterir.
• Üst Yükleme Dayanımı (RingStiffness)olarak da ifade edilir.
• Bu özellik daha çok basınçsız, cazibeli boru sistemlerinde öne çıkar ve önem arz eder.
• Et kalınlığının doğrudan bir fonksiyonudur.
• Kolay Şekil Alma olarak da ifade edilir.
• Malzemenin aldığı bir darbe sonrasıkırılma/çatlamadan önceki enerjiyi absorbe edebilme kabiliyetidir.
• Diğer alternatiflerle mukayese edildiğinde PE darbe mukavemeti enyüksek olan malzemedir.
• Malzemenin her türlü kimyasal maddeye karşı mekanik ve fizikselözelliklerini ne ölçüde koruyabildiğini göstermektedir.
• Boru sistemleri tasarlanırken sıcaklık değişimlerinden doğabilecek genleşme/büzülme hareketleri için gerekli pay verilmelidir.
• “PE100 Tatbikatı” isimli dökümanda sıcaklık değişimlerine bağlı olarak boru boylarına göre genleşme /büzülme miktarları verilmiştir. (sf. 37)
• Bir sistemde 50 yıl üzerinde ömür isteniyorsa, 20°C’nin üzerindeki işletme sıcaklıklarında işletme basıncının düşürülmesi tavsiye edilir.
• “PE100 Tatbikatı” isimli dökümanda sıcaklık artışına karşı basınç düzeltme faktörleri verilmiştir. (sf. 37)
• 60°C’yi aşan sıcaklıklar tavsiye edilmemektedir.• PE’nin mekanik özellikleri çok düşük
sıcaklıklarda dahi kullanımını mümkün kılar.• Testler PE’nin yumuşaklığını -60°C’de bile
koruyabildiğini göstermiştir.• İşletme durumunda malzemenin düşük sıcaklık
iletkenliği boru içindeki malzemenin donmasınıgeciktirir.
Farklı et kalınlığındaki farklı malzemeler EF
kaynak ile birleştirilebilir.
Aynı et kalınlığındaki aynı malzemeler alın
kaynağı ile birleştirilebilir.
Aynı et kalınlığındaki farklımalzemeler, çalışma basıncı doğru seçilmek kaydı ile alın kaynağı ile
birleştirilebilir.
PE80 SDR11 : PN12,5PE100 SDR11 : PN10
Sistem Çalışma Basıncı : 10 Bar(Test Standardına göre “kaynak faktörü>0,80” olmak kaydı ile)
Birleştirme yöntemi seçilirken;Ø110mm çapa kadar borular için EF kaynağı,Ø125mm (geçiş çapı) için EF veya alın kaynağı,
Ø140mm ve üzeri çaplar için alın kaynağı,tavsiye edilmektedir.
NEDEN ?* Büyük çaplarda EF malzeme kullanımı ekonomik değil.
(Her 6 veya 12mt.de bir manşon!)* Düz hatlarda alın kaynağı ile ilave ek parça kullanımı
olmadan birleşim sağlamak mümkün.* Küçük çaplarda kangal üretim olduğu için kullanılan EF ek
parça maliyeti çok değiştirmiyor.* Alın kaynağında iç cidardaki dudak oluşumu küçük çaplarda
göz ardı edilemez
• ELEKTROFÜZYON EK PARÇALARElektrofüzyon kaynağına uygun
• KONFEKSİYON EK PARÇALARElektrofüzyon ve alın kaynağına uygun
ÜRETİMØ630MM DIŞ ÇAPA KADAR YYPE BORU(110mm çapa kadar kangal, 125mm ve üstü 6 veya 12mt boylarda)KONFEKSİYON EK PARÇALAR
TEDARİKEF EK PARÇALAR (İTHAL)BÜYÜK ÇAPLI KONFEKSİYON EK PARÇALAR (YERLİ)
PE100’ÜN ÜSTÜN ÖZELLİKLERİi) Hafiflik ve kullanım kolaylığıii) Esneklik (Yer hareketlerine karşı üst düzey
dayanım: - malzeme- döşeme tekniği)
iii) İyi kaynak özellikleriiv) Dayanıklılıkv) Sağlamlıkvi) Basınç anında ek yerlerinden çıkma ve kopma
olmamasıvii) Çatlamaya karşı dirençviii) Sıfır Korozyonix) Kimyasal etkilere karşı dirençx) Düşük sürtünmexi) Diğer PE malzemelerin giremediği alanlardan pay
alabilmesi (yüksek iç basınç dayanımı çeliğe karşıPE’nin dezavantajını ortadan kaldırmıştır)
ÇELİK BORU İLE PE BORUTOPLAM MALİYET MUKAYESESİ
ORAN : ÇELİK/PE
ÇAP (MM) 80 100 150 200
MALZEME 1,1 1,0 0,9 0,7
MONTAJ/YERLEŞTİRME 1,3 1,4 1,7 1,8
HAFRİYAT/HENDEK 1,2 1,2 1,2 1,2
TOPLAM 1,21 1,21 1,22 1,14
İşletme ve bakım maliyetleri : + avantaj!
En önemli kriter: “Üst Yükleme Dayanımı”
SR = EI/Dm3 (kN/m2)
E: Elastisite modülüI: Atalet momenti
Dm: Ortalama Boru Çapı
SDRPE PVC SR, kN/m2
33 51 226 41 421 33 817 26 16
13,6 21 32
Üst yükleme değerleri ve toprak gruplarına göre yer altına döşenen boruların eğilme miktarları belirlenir.
18/02/00 Tarihli İller Bankası YYPE Boru İhalesi
Dış Çap = Ø500mmBasınç = PN4Min σ = 5 MPaAlternatifler: PE100 PN4 SDR41 SR<2 kN/m2
PE80 PN4 SDR33 SR=2 kN/m2
PE63 PN4 SDR26 SR=4 kN/m2
• Teknik olarak PE100 kullanımı mümkün değil!• PE80 veya PE63 teklif edilmeli.• Fiyat analizi yapıldığında ekonomik olarak en
uygun mazleme : PE63• Teklif edilen malzeme : PE63 PN4 SDR26 SR=4 kN/m2
Recommended