Argamjaani chuluu

Preview:

Citation preview

Эх

Мөчлөг

Тулгуур цогцолбор

Тулгуур өгүүлбэр

Тулгуур үг

Дөнгөж хөлд орж буй хүүхдэд гарт нь чулуу бариулж, тэнцүүлж өгдөг.Миний гарт буурал ижийн минь бариулсан чулуу урд Өнжүүлийн чулуу байсан. Өөрөө би чулуу танихын аргагүй нялх байсан ч намайг тэнгэр газрын дунд тэнцүүлсэн чулуу Өнжүүлийн гэдэгт эргэлздэггүй.

Хааяа би нутагтаа очиж, тэнэж яваад тэр чулуун дээр гишгэчхээгүй л байгаасай гэж боддог. Гишгэчихсэн байлаа ч миний чулуу надад хилгэнэхгүй, харин ч намайг “босоогоороо” яваад баярлаж ч болох...

Б.Лхагвасүрэн

ЧУЛУУ

stone

Чулууны талаар хэн юу Чулууны талаар хэн юу мэдэх вэ?мэдэх вэ?

Чингисийн чулууны

бичиг

Хүрлийн үеийн сүг зураг

Тамга

Хадны сүг зураг

Төрсөн нутгаасаа хол явж Төрсөн нутгаасаа хол явж байгаа хүмүүс нутгийнхаа байгаа хүмүүс нутгийнхаа чулууг авч явдгийн учир юу чулууг авч явдгийн учир юу вэ?вэ?

Сүлдэт баганын дэргэдэх ширхэг ганц чулуунаас эх орон минь эхэлдэг.

ЗорилгоЗорилго

Тоомойн Очирхүү “Аргамжааны Тоомойн Очирхүү “Аргамжааны чулуу “шүлгийн агуулга, уран чулуу “шүлгийн агуулга, уран сайхантай танилцах, улмаар сайхантай танилцах, улмаар шүлгээр дамжуулан унасан шүлгээр дамжуулан унасан газар угаасан ус, эх орноо газар угаасан ус, эх орноо хайрлаж,эх орноороо бахархах хайрлаж,эх орноороо бахархах үзэл сэтгэлтэй болох.үзэл сэтгэлтэй болох.

Товч намтар

Эцгийн нэр :Тоомой

Нэр:Очирхүү

Төрсөн газар: Говь-Алтай аймгийн Тонхил сум

Төгссөн сургууль: Тонхил сумын дунд сургууль, хүн эмнэлгийн техниккум, Москва хотын коммунист намын дээд сургууль

Анхны бүтээл: ”Хулдын даваанд”

Уран бүтээлээс: ”Сэтгэлийн үер”, “Тэнгэрийн хаяаны од”, “Аргамжааны чулуу”, “Урам хайрла”, “Улаанбаатар минь баяртай”, “Чулууны магтаал”

Бичлэгийн хэлбэр: Шүлэг, найраглал, дууль, роман

Гавьяа шагнал: Ч. Лодойдамбын болон МЗЭ-ийн шагнал

Төө зайгүй хайртай эх орноо санаж Түмэн бээрийн чанадаас бодол бэлчээн суухадТаталт сайтай дуран шиг нэхэн дурсах сэтгэлд

миньТанхил багын зураг нэгд нэгэнгүй тодрох юмӨргөн ширтийн зуслан нүдний өмнө илхэнӨвст судгийн эхэнд аргамжааны чулуу тодхонГучин жилийн тэртээ яг л байсан газрааГурвалжин хөх чулуу явсан ч үгүй янзаарааХэн нэгний морин аргамжаатай байгаа харагданаХэнзхэн ногооны үнэр анхилж байх шиг бодогдоноУнаа морио бөхлөхтэйгээ болж дээ хүү минь гэжУрамшуулж хэлсэн эцгийн минь үгБядгүй балчир насны минь бяцхан гарын оромтой

цугАргамжааны тэр л чулуунд арилшгүй үлдсэн бийШирхэгхэн ганц чулуу ч сэтгэлийн угт уяатайСэрүүн Алтай нутагтаа би хүлэг морь шиг

аргамжаатайАргамжааны тэрхэн чулууг тойрон идэшлэх хүлэг

шигАяа эх орон чамдаа би тоосны үзүүрээс эргээстэй

Аргамжааны чулуу

Б тээлч үБ тээлч үдаалгавардаалгавар

1.1. Аргамжаа гэдэг үгийн утгыг тайлбарла.Аргамжаа гэдэг үгийн утгыг тайлбарла.

2.2. Аргамжааны ганцхан чулуунд юу юу Аргамжааны ганцхан чулуунд юу юу уяатай байна вэ? уяатай байна вэ?

3.3. Шүлгийн ур маягийг жишээгээр Шүлгийн ур маягийг жишээгээр тайлбарла.тайлбарла.

4.4. Шүлэгт эх орны тухай сэтгэгдлээ уугуул Шүлэгт эх орны тухай сэтгэгдлээ уугуул нутаг, уулын чулуутайгаа хэрхэн холбон нутаг, уулын чулуутайгаа хэрхэн холбон дүрсэлсэн бэ?дүрсэлсэн бэ?

Морь мал уяж торгоох урт Морь мал уяж торгоох урт сур, дээс, олс.сур, дээс, олс.

Аргамжааны чулуу

Хүлэг морьБяцхан гарын ором

Эцгийн хэлсэн урмын үг

Нутгаа санасан сэтгэл

бодитой

хийсвэр

Ширхэгхэн ганц Ширхэгхэн ганц чулуу нь ччулуу нь ч сэтгэлийн угт сэтгэлийн угт уяатайуяатай

Сэрүүн Алтай нутагтаа Сэрүүн Алтай нутагтаа биби хүлэг морь хүлэг морь шиг аргамжаатайшиг аргамжаатай

сэтгэлийн угтсэтгэлийн угт

Чулуу Чулуу уяатай уяатай

Би аргамжаатайБи аргамжаатай

нутагтаанутагтаа

Аргамжааны тэрхэн чулууг тойрон Аргамжааны тэрхэн чулууг тойрон идэшлэх идэшлэх хүлэг шигхүлэг шиг

Аяа эх орон чамдаа Аяа эх орон чамдаа би би тоосны үзүүрээс тоосны үзүүрээс эргээстэйэргээстэй

Хүлэг морь БиХүлэг морь Би

Аргамжааны Эх оронАргамжааны Эх орон

чулуучулуу

уяатай

холбоотой

“Төрж өссөн эх орны тухай бодол санааг өссөн төрсөн нутгийн ширхэг чулуунд шингээж, малчин ардынхаа өвөрмөц зан заншилтай холбож чадсан”

Д.Оюунбадрах

“Оройд нь од мичид гялалзсан догшин сүрлэг уулс сүүхийн, их хэцийн омголон цагаан салхи шүлгээс нь сэнгэнэж байх шиг санагддаг. Би ийм шүлгийг нь “Уулын шүлэг” гэж нэрлэх дуртай.

Д.Пүрэвдорж

Д гнэлтүД гнэлтү

Энд зөвхөн чулууг чулуу чигээр нь биш Энд зөвхөн чулууг чулуу чигээр нь биш амьдрал, хүний сэтгэл болгон хувиргаж амьдрал, хүний сэтгэл болгон хувиргаж тэгснээрээ эх орноо хайрлах эгэл хүний тэгснээрээ эх орноо хайрлах эгэл хүний сэтгэлийн ертөнцийн хувирал болгон сэтгэлийн ертөнцийн хувирал болгон үзүүлжээ.үзүүлжээ.

Унасан газар, угаасан ус, амьсгалсан агаар, Унасан газар, угаасан ус, амьсгалсан агаар, жаргал зовлон нэгт ард, эх хэл, уламжлалт жаргал зовлон нэгт ард, эх хэл, уламжлалт соёл, төр ёс, хууль цааз, соёл, төр ёс, хууль цааз, ширхэг ганц ширхэг ганц чулуучулуу хүртэл эх орон минь юм. хүртэл эх орон минь юм.

1.”1.”Сүлдэт баганын дэргэдэх Сүлдэт баганын дэргэдэх ширхэг ганц чулуунаас эх ширхэг ганц чулуунаас эх орон минь эхэлдэгорон минь эхэлдэг”-”-гэсэн үгийн гэсэн үгийн санааг дэлгэрүүлэн эх зохион бичих. санааг дэлгэрүүлэн эх зохион бичих. 80-100 үг80-100 үг

2.Шүлгийг цээжлэн уран тод уншиж 2.Шүлгийг цээжлэн уран тод уншиж сурах.сурах.