BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN TSM OBEZİTE DANIŞMA MERKEZLERİNDEN BEKLENTİLERİ

BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN TSM OBEZİTE DANIŞMA

MERKEZLERİNDEN BEKLENTİLERİ

Uzm Dr. Yasemin COŞKUN

Kronik Hastalıklar > Bulaşıcı Hastalıklar

DSÖ 57 milyon ölümün 36 milyonu Kronik HastalıklardanTürkiye’de ölümlerin %80’i Kronik Hastalıklardan

Kronik hastalıklar Risk FaktörleriKalp-Damar Hastalıkları, Kanser Obezite, Hareketsizlik, AlkolKronik Solunum Yolu Hastalıkları, Diyabet Tütün, Hiperlipidemi, Hiperglisemi

Obezite vücutta aşırı ölçüde yağ dokusu bulunması

DSÖ 300 milyonun üstünde insanı etkilemekteYaklaşık 1 milyar kişi ise aşırı kilolu

Çalışma Obezite

TURDEP I %22,3 Türkiye genel)

TURDEP II %36 Türkiye (genel)

TURDEP II %41 Bursa

TBSA %41 Kadın%20,5 Erkek%30,3 Genel%3 Morbid Obez

Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, Obezite ve Endokrinolojik Hastalıklar Prevalans Çalışması-II (TURDEP-II ) Ocak 2010-Haziran 2010 tarihleri arasında 15 ilden 540 merkezde tamamlanmıştır

Türkiye Beslenme Sağlık Araştırması (TBSA)Sağlık Bakanlığı tarafından 81 ilde 2010 yılında yapılmıştır

Ülke Olarak Şişmanlıyoruz

Türkiye’de Diyabet, Obezite, HT Sıklığı Çalışması (TURDEP-I) 1997-1998, ≥20 yaş erişkin popülasyon

Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı 2013-2017’ye revize edildi

Sağlık Kuruluşlarında Obezitenin Teşhisi ve Tedavisine Yönelik Önlemler

Strateji ‘’Sağlık Kuruluşlarına Başvuran Bireylerin Fazla Kiloluluk Ve Obezite Açısından Değerlendirilmeleri ve Tedavilerinin Sağlanması’’

Aktivite ‘’Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında Obezite Üniteleri Kurulması’’

Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı 2013-2017

Sağlık Kuruluşlarında Obezitenin Teşhisi Ve Tedavisine Yönelik Önlemler

Strateji ‘’Sağlık Personelinin obezitenin tanı ve tedavisi konularında bilgilerinin aktarılmasına ve topluma yönelik uygulamaların yaygınlaştırılmasına katkı sağlanması’’

Obezite Danışma Birimi personelinin eğitimi

Bölgedeki obezite sıklığının azaltılmasına yönelik programlar geliştirilmesi

Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı 2013-2017

Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Bağlı Birimleri Performans Değerlendirme Kılavuzu

Kriter Tavan puan Değerlendirme Yöntemi

Obezite ile mücadele hizmetleri 600 (Obezite Danışmanlığı Verilen TSM Sayısı/Toplam TSM Sayısı)x Tavan Puan

PLANLANANLAR• TSM’lerde Obezite Danışma Merkezi kurulması

• İldeki 3 büyük TSM(Osmangazi, Nilüfer, Yıldırım) başta olmak üzere TSM’lerde diyetisyen görevlendirilmesi için çalışma başlatılması gerekiyor

• Aile Hekimleri tarafından tespit edilen obez hastalara Obezite Danışma Merkezinde obezite danışmanlığı verilmesi

Program devam ediyor ve güncelleniyor

Program devam ediyor

Beslenme Dostu OkulHALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ-MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

İŞBİRLİĞİ

19 OKULUMUZ“BESLENME DOSTU OKUL”

İlimizde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 1500 okul bulunmakta

Beslenme dostu okul sayımız yetersiz!

2013-2014 Eğitim-Öğretim yılında sayının artması için TSM bölgelerindekiokullara yönelik çalışmalar yapılmalı

Türkiye’de 15gr/günDSÖ önerisinin 3 katında

TSM Obezite Danışma Merkezlerine başvuran hastalara obezitenin yanısıra tuz tüketiminin azaltılmasına yönelik bilgilendirme de yapılmalı

TSM HALK EĞİTİM ÇALIŞMALARI YAPILMALI

Sağlıklı Beslenme

Diyabet

Fiziksel aktivite

Tuz

Aile Hekimliği ‘’Mesleki Gelişim Programında’' Obezite eğitimi yapılıyor

Ulusal fiziksel aktivite rehberi hazırlandı

Aile Hekimlerine ‘’Obezite ile Mücadele El Kitabı’’ dağıtımı yapılacak

Sağlık Bakanlığı

I. BASAMAKTA OBEZİTE TAKİBİ

TSM Örgütlenmesi

Aile HekimiTespit/tetkik Kayıt Sevk kriteri ???? Obezite Ünitesine yönlendir

TSM Obezite Danışma Merkezi

- Halk Eğitimi - Hasta Takibi ??? TSM’den Eğitime Katılan Kişiler Diyetisyen Egzersiz Uzmanı Psikolog

18.5-22.9 ZAYIF23-24.9 NORMAL25-29.9 HAFİF ŞİŞMAN30-34.9 OBEZİTE (I. Derece)35-39.9 CİDDİ OBEZİTE (II. Derece) 40 – ++ İLERİ DERECEDE OBEZİTE (MORBİD OBEZİTE)

BKI DEĞERLENDİRME TABLOSU

Hastane

TSM

Aile Hekimi

MORBİD OBEZ HASTA

Aile Hekimi yatağa bağımlı morbid obez hastayı mutlaka Bilmeli!!! Bildirmeli!!!•Morbid Obez takip formunun e-mail ve yazılı olarak Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Şubesine bildirmeli

Morbid Obez hastayı tedavi için bölge hastanesine sevk etmeli

İlk başvuru yeri TSM olanlar Anamnezi alınır

TSM Obezite Danışma Merkezi/Aile Hekimliği Birimi İletişim Formu doldurulur BKİ ölçümleri yapılır, obezite durumu tespit edilir

BKI normal sınırlarda değilse, kişiler kendi aile hekimlerine iletişim formu ile yollanır

İlk başvuru yeri Obezite Danışma Merkezi ise hastanın Aile Hekimine Obezite Danışma Merkezi kayıt bilgisi bildirilir

Aile hekimi tarafından yönlendirilenler Anamnezi alınmış, fizik muayenesi yapılmış

BKİ ölçülmüş, obezite durumu saptanmış

Tetkikleri yapılmış, değerleri normal sınırlarda olanlar

Herhangi bir kronik hastalığı olmayanlardır

Obezite Danışma Merkezine Başvuru

Aile Hekimi, Fizik Muayene ardından rutin tetkiklerini isterTetkik sonuçları normal ise ve psikiyatrik vb. sorunu yok ise Obezite Danışma Merkezine görüşme için yönlendirir

Tetkik sonuçlarında I.basamakta çözülemeyecek bir sorun varsa hastaneye gönderir ve sonucunu izler

Hastanede değerlendirildikten sonra hastayı aile hekimi tekrar görür

Hastanın sorunu çözülmüşse tekrar Obezite Danışma merkezine yönlendirir

TSM Obezite Danışma Merkezi

Eğitime katılan Toplum Sağlığı Personeli

Diyetisyen (Mevcut olan TSM’ler için)

•Eğitim verir

Diyet programını hazırlarFiziksel aktivite konusunda program yaparİzlem dosyasını hazırlarSonraki görüşme için randevu verir

Psikolog (Mevcut olan TSM’ler için)

Görüşme yapar Gerektiğinde sonraki görüşme için randevu verirHastanede değerlendirilen

kişide kronik hastalık ya da I.basamakta obezite tedavisine engel bir durum saptanmışsa tedavisi hastanede sürdürülür

TSM- OBEZİTE DANIŞMA MERKEZİ/ İŞ AKIŞI-1Hasta Aile Hekimine başvurur

Diyetisyen ve psikolog sonraki görüşmelerde herhangi bir sağlık sorunu fark ederse, konu hakkında bilgi notu ile birlikte kişiyi Aile Hekimine yönlendirir

TSM- OBEZİTE DANIŞMA MERKEZİ/ İŞ AKIŞI-2

Antropometrik ölçümleri yapılır(0-5 yaş ve 5-19 yaş gruplarının, Sağlık Bakanlığı’nın belirlemiş

olduğu persentil tabloları kullanılarak değerlendirilmesi, 19 yaş ve üzerindeki kişilerin Beden Kitle İndeksi, bel ve kalça ölçümlerinin yapılması)

Değerlendirme Formu Doldurulur

Sağlıklı Beslenme Ve Fizik Aktivite Konusunda Bilgilendirme yapılır

Sağlıklı Beslenme Ve Fizik Aktivite Konusunda El Broşürü verilir

Kişi direk TSM ye başvurursaAile hekiminden yönlendirilirse

TSM Obezite Danışma Merkezinin Amacı

TSM’ye başvuran kişilere etkin danışmanlık •Antropometrik ölçümler için tartı, boy ölçer, mezura temin edilmeli

•Antropometrik ölçümleri doğru yapılmalı

•Kullanılan ölçüm cihazlarının kalibrasyonunun yapılması sağlanmalı,

•Telefon ile danışmanlık almak üzere başvuran bireyler birime yönlendirilmeli

•Danışmanlık hizmetinde bireye motivasyonal yaklaşımda bulunulmalı Halk eğitimleri planlamalı ve yürütülmeli, İlgili formlar her ay düzenli olarak İl Halk Sağ.Müd. Bulaşıcı Olmayan Hast. Ve Programlar Şubesine iletilmeli

• Birim için gerekli olan malzeme, materyal, broşür, poster vb. ihtiyaçları tespit edilmeli, talepte bulunulmalı ve sürekliliği sağlanmalıdır

OBEZİTE DANIŞMANLIĞI

Güvenilir olma Bilgili olma Becerili olma İyi bir danışmanlık ortamı oluşturma

Güvenilir Olma Hasta Hakları gereğince bireyi bilgilendirmeli

Fizik mekanın ve ortamın uygunluğunu sağlayarak bireyin mahremiyetini korumalı

Kişinin haklarına saygı duymalı

Kişinin güvenini kazanmada duyarlı olmalı

Açık, anlaşılır ve yalın konuşmalı

Yeterli zaman ayırabilmeli

İlk başvuruda danışma için birimin iletişim bilgileri verilmeli

II. BASAMAKTA OBEZİTE TAKİBİ

Kamu Hastanelerinde Obezite Birimi

Devlet Hastanesi-Üniversite-EAHII. Basamak Obezite Birimi/Beslenme Polikliniği Eğitim-Danışmanlık Tespit-Tetkik Ayakta Tedavi-Takip

Aile Hekimi TSMObezite Birimi

AİLE HEKİMİNİN 2. BASAMAĞA SEVK EDECEĞİ HASTALAR

Uygun kilo verme programı ve eğitime rağmenYeterli diyet ve egzersize rağmen kilo veremeyenler

BKİ 40 üzeri olan, obezite ile ilişkili hastalığı olanlar, cerrahi tedaviye uygun olanlar

Cushing sendromu, tedaviye cevapsız hipotiroidi, insülinoma, polikistik over sendromu, hipogonadizm, büyüme hormonu yetersizliği gibi durumlar

Kişide eşlik eden ruhsal bir hastalık belirtisi veya bulgusu olanlar(Depresyon, tıkınırcasına yeme bozukluğu gibi) ruh sağlığı kliniklerine yönlendirme

Genetik sendromlardan şüphelenildiğinde

OBEZİTE DANIŞMA BİRİMİ BAŞVURU KAYNAKLARI

www.beslenme.gov.tr

www.bhsm.gov.tr

Bursa Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Programlar Şubesi

BESLENME EĞİTİMİVE

DANIŞMANLIĞI

HazırlayanProf. Dr. Türkan Kutluay Merdol

Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri FakültesiBeslenme ve Diyetetik Bölümü

TSM’lere dağıtımı yapılan Beslenme Bilgi Serisi

SONUÇ

• Obezite tüm dünyada salgın şeklinde yayılmakta

• Sağlık harcamalarında artışla beraber ülkelerin

ekonomilerine ağır yükler getirmektedir

Obeziteden korunmaya yönelik çabalar bu hastalık ile mücadelenin temelini oluşturur

Bu amaç doğrultusunda birinci basamak sağlık çalışanlarımıza büyük görevler düşmektedir

ÖNEMLİ OLAN Obeziteyi iyi tedavi etmek değil

Obeziteden korunmaktır

BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜBULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR VE

PROGRAMLAR ŞUBESİ

İLETİŞİM İÇİN:

Telefon: 0 (224) 808 30 00

e-Posta: obezite@bhsm.gov.tr

www.bhsm.gov.tr