Çevrimiçi Kütüphane Kataloglarının Sosyal Kataloglama Uygulamaları ile Yeniden...

Çevrimiçi Kütüphane Kataloglarının Sosyal Ağlarla Yeniden Yapılandırılması: Yazılımlar ve Projeler

“ÜNAK İkibin10, "Bilgi Yönetimi 2.0: Sosyal Ağlarda Bilgi Hizmetleri7-9 Ekim 2010, Ondokuz Mayıs Üniversitesi , Samsun

Nevzat ÖZELAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Bölümüfacebook.com/nevzatozeltwitter/nozel

Tolga ÇAKMAKHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Bölümüfacebook.com/tcakmaktwitter.com/tolgacakmak

İçerik

◊ Bilgi Merkezlerindeki Gelişmeler◊ OPAC’lar ve Web 2.0 : OPAC 2.0◊ OPAC 2.0 Özellikleri◊ OPAC 2.0 Uygulamaları◊ OPAC 2.0’a yönelik proje ve yazılımlar◊ Sonuç

2

3

Bilgi Merkezlerindeki Gelişmeler

◊Bilgisayar ve Internet teknolojilerindeki gelişmeler,

◊Web 2.0 Uygulamaları,

◊Kullanıcı beklentilerinin değişmesi, + net kuşağı, dijital yerliler

◊Bilgi hizmetlerinin yeni teknolojiler kullanılarak verilmesi,

◊Kullanıcılarla etkileşimin yeni bir boyuta taşınması.

4

OPAC 2.0Web 2.0 uygulamaları ile geliştirilmiş OPAC’lar

Amaç; Değişen kullanıcı beklentilerine cevap vermekBilgi kaynaklarına ve kaynaklarla ilgili bilgilere erişimi kolaylaştırmak

Dijital Yerlilerin ve ağ kuşağındaki kullanıcıların;kütüphaneleri daha etkin bir şekilde kullanmalarına, kütüphaneleri sanal ortamlardan ziyaret etmelerinekullandıkları diğer ortamlara göre farklı bir davranış göstermeksizin bilgi aramalarına yardımcı olmaktadır

OPAC’lar ve Web 2.0 : OPAC 2.0

5

Kullanıcılar, OPAC’lardan Ne İster??

6

Kullanıcılar, OPAC’lardan Ne İster??

◊ bilgi kaynaklarının yerini, varlığını ve ödünç alma bilgileri, kaynaklara erişim sağlayacak yeni erişim noktalarını oluşturma,

◊ kaynak hakkında yorum ekleme

7

Kullanıcılar, OPAC’lardan Daha Başka Ne İster??

8

Kullanıcılar, OPAC’lardan Daha Başka Ne İster??

◊ başkalarının yorumlarını görme,

◊ kaynağın önizlemelerinden faydalanma,

◊ kaynakla ilgili web sayfalarına ulaşma.

OPAC 2.0

Sosyal ağ ve kataloglama uygulamalarının çevrimiçi kütüphane kataloglarına uyarlanması

Özellikleri;◊ Kullanıcıların bilgi merkezi koleksiyonunda bilgi ararken

koleksiyona katkı sağlama,

◊ Kullanıcıların diğer kullanıcılarla etkileşiminin artırılması,

◊ Bilgi kaynaklarına erişimde çok yönlülüğün sağlanması (etiketleme).

9

OPAC 2.0 Uygulamaları

Sosyal kataloglama sitelerinin etkisi;Kütüphanelerin otomasyon sistemlerinde;

◊ Web 2.0 özelliklerini eklemeleri◊ OPAC 2.0 ‘a yönelik yazılımları kendi sistemlerine

uyarlamaları◊ OPAC 2.0 özelliklerini taşıyan otomasyon sistemleri satın

almaları◊ Sosyal Kataloglama Sitelerince geliştirilmiş uygulamaları

kullanmaları (LTFL gibi)

10

◊ Sosyal Kataloglama Sitelerince Oluşturulan Uygulamalar

◊ Üniversite Kütüphaneleri ve Halk kütüphaneleri

◊ Dernekler

11

OPAC 2.0’a yönelik proje ve yazılımlar

LibraryThing For Libraries (LTFL)

◊ LibraryThing

◊ Kütüphane kataloglarını sosyal kataloglama uygulamalarından faydalanarak geliştirmeyi ve kullanıcılarla kütüphaneler arasındaki etkileşimi sağlamak.

12

LTFL

13

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Sosyal kataloglama konusunda hizmet veren uygulamaların yanı sıra, kütüphanelerin de kuruluş olarak kendi çevrimiçi kataloglarını açık kaynak kodlu yazılımlardan faydalanarak Web 2.0 uygulamalarıyla yapılandırmaktadırlar.

Açık kaynak kodlu yazılımlarda bir modül olarak yer alan SOPAC, John Blyberg tarafından geliştirilmiş ve Darien Library tarafından desteklenerek oluşturulmuştur. Drupal İçerik Yönetimi Sistemi ile birlikte kullanılarak kütüphane kataloglarında kullanılabilmektedir.

14

SOPAC, Locum ve Insurge

Sosyal kataloglama yazılımlarında SOPAC’a yardımcı rol üstlenen bir diğer program parçası ise Locum’dur. Locum, php tabanlı bir yapı içermekte; yapılandırdığı çevrimiçi kütüphane kataloglarında açık kaynak kodlu tam metin indeksleme motoru ve kullanıcı işlemlerine yönelik arayüz sağlamaktadır.

Yazılımın diğer parçası olan Insurge ise taşıdığı programatik mekanizma ve sosyal depolama yapısıyla sosyal kataloglama uygulamalarının uyarlanmasını sağlamasından dolayı sosyal çevrimiçi katalog’a “sosyal” ifadesini ekleyen parça olarak nitelendirilmektedir.

15

SOPAC, Locum ve Insurge

16

SOPAC, Locum ve Insurge

17

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

SOPAC, Locum ve Insurge

18

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

SOPAC, Locum ve Insurge

Wikiler;• Proje yönetiminde,• Yazılım projelerine ilişkin dokümanların oluşturulmasında• Doküman yönetiminde,• Ortak doküman oluşturma işlemlerinde,• Oluşturulan dokümanların değerlendirilmesinde,• Uzaktan eğitim uygulamalarında,• Çalışanlar için teknik desteğin sağlanması işlemlerinde• Pazarlama ve müşteri ilişkileri yönetiminde kullanılmaktadır

19

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Kurumlarda Enterprise 2.0 Uygulamalarının Kullanım Alanları

20

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

21

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

AquaBrowser

22

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

23

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

PennTags

24

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

MTagger

25

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

MTagger

26

MTagger

Encore

27

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Encore

28

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Encore

29

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Encore

30

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

University of Huddersfield Kütüphane Katalogu

31

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

University of Huddersfield Kütüphane Katalogu

32

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

University of Huddersfield Kütüphane Katalogu

33

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Primo

34

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Primo

35

Tolga ÇakmakKurumsal İçerik ve Bilgi Yönetimi Kapsamında Web 2.0 Teknolojileri: “Enterprise 2.0”ÜNAK ikibin10 07 – 09 Ekim 2010

Scriblio (WPopac)

36

Primo

37

Vufind

38

Vufind

39

Vufind

40

Sonuç

Çalışmada ele alınan tüm proje ve yazılımlar; çevrimiçi kütüphane kataloglarının sosyal kataloglama uygulamalarıyla bütünleştirilmesine katkı sağlamaktadır.

Sosyal Kataloglama Uygulamalarının çevrimiçi kütüphane kataloglarına uyarlanması, kütüphaneler için kullanıcı beklentilerini karşılama, onlarla etkileşime ve işbirliğine olanak tanıyan bir yapıyı sağlama bakımından fırsatlar sunmaktadır.

41

Ayrıca çevrimiçi kütüphane katalogları; etiket ekleme, görüş belirtme, oylama yapma, ödünç verme verilerini sunma

gibi özellikleri de kazanmaktadırlar.

42

Sonuç

Çevrimiçi Kütüphane Kataloglarının Sosyal Ağlarla Yeniden Yapılandırılması: Yazılımlar ve Projeler

“ÜNAK İkibin10, "Bilgi Yönetimi 2.0: Sosyal Ağlarda Bilgi Hizmetleri7-9 Ekim 2010, Ondokuz Mayıs Üniversitesi , Samsun

Nevzat ÖZELAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Bölümüfacebook.com/nevzatozeltwitter/nozel

Tolga ÇAKMAKHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Bölümüfacebook.com/tcakmaktwitter.com/tolgacakmak