Energetika i održivi razvoj - rgf.bg.ac.rsrgf.bg.ac.rs/predmet/RO/V semestar/Energetika i odrzivi...

Energetika i održivi razvoj, Energetska postrojenja

Energetika

Literatura:Đajić, Energetski izvori i postrojenjaĐajić, Energija za održivi svet

World Energy Council, www.worldenergy.orgInternational Energy Agency, www.iea.orgBritish Petroleum, www.bp.com

Energetika i održivi razvoj

Problem energije uz vodu i hranu predstavlja jedan od ključnih problema čovečanstvaSve veće potrebe u energiji kao i promene koje se dešavaju na svetskom tržižtu energije i sve veći uticaj proizvodnje energije na životnu sredinu doprineli su da Energetika, Ekologija, Ekonomija i Efikasnost postanu jedinstveni problem čovečanstvaStrateški ciljevi za 21. vek:

Pristupačnost u smislu cena,Raspoloživost u smislu dovoljnih količina,Prihvatljivost u smislu očuvanja životne sredine

Istorijski razvoj i važnost energetike

Povezanost energetike sa ostalim privrednim granama, podloga ukupnog razvoja svake zemlje Stalan rast potreba energije (rast broja stanovnika i rast životnog standarda)

0

1

2

3

4

5

6

7

1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000Br

oj s

tano

vnik

a, m

ilijar

deZemlje Centralne i Istočne Evrope Zemlje OECD

Zemlje u razvoju Svet

Globalna potrošnja primarne energije

Povećanje stanovništva sveta po grupacijama zemalja u periodu 1960-2000.godina

Istorijski razvoj

DrvoDrveni ugalj (za potrebe topljenja metala)

Ugalj(Kina 1000 godina pre nove ere, Stari Rim, Engleska XII vek)Pronalazak parne mašine 1760. godina-industrijska revolucijaOsnovni izvor energije do polovine XX veka

Istorijski razvoj

NaftaMesopotamija za potrebe osvetljenja pre 9000 godinaPrva duboka bušotina 1859. godine u PensilvanijiPatentiranje i razvoj SUS motora: 1877. Otto, 1897. Diesel

Istorijski razvoj

Prirodni gasStara Persija za religiozne potrebe, Kina pre 2200 godinaPrvi gasovod dužine 23 km 1884. godine, Pitsburg

Električna energijanajplemenitiji vid energijemogućnost proizvodnje korišćenjem svih izvora energijePronalazak parnih i vodnih turbina veće snage u XIX veku omogućio značajan razvoj proizvodnje

Nuklearna energijaRazvoj započeo 1942. godine ostvarenjem kontrolisane fisije jezgra uranaEksperimentalna elektrana 1954.godine u blizini Moskve, a 1956.godine prva komercijalna elektrana u Velikoj BritanijiAkcident u elektrani Ostrvo tri milje 1979. godineAkcident u Černobilu 1986.godine

Istorijski razvoj

Obnovljivi izvori energije (OIE)Sunčeva energija,Biomasa,Drvo i drveni ugalj,Geotermalna energija,Energija plime i oseke,Energija morskih talasa,Termalni gradijent mora,Vučna energija životinja,Hidroenergija,Vetar.

Energetske krize i posledice na razvoj energetike i privrede

Društveni proizvod i potrošnja energije u zemljama OECD Potrošna primarne energije i svetske cene

nafte

1teu-tona ekvivalentnog uglja 1teu=29.3GJ

1ten-tona ekvivalentne nafte 1ten=42GJ

Ukupna potrošnja primarne energije u svetu

Struktura ukupne potrošnje primarne energije u svetu

Izvor IEA

Energetske krize i posledice na razvoj energetike i privrede

Nekad

Razvoj energetike

i sad ....

Problemi očuvanja životne sredine

problem globalnog zagrevanja

Osnovni pojmovi

EnergetikaEnergijaIzvori energijePodela izvora energije

Akumulisani (kinetička, potencijalna, unutrašnja) i prelaznioblici (mehanička, električna, toplotna)Primarni, sekundarni, korisni

Primarni izvori (oblici) energije, nalaze se u prirodi ili se u njoj pojavljuju, samo neki se mogu koristiti u prirodnom obliku

Konvencionalni i nekonvencionalni, s obzirom na nivo korišćenjaObnovljivi i neobnovljivi, s obzirom na prirodnu obnovljivost

Osnovni pojmovi

Primarni izvori:Nosioci hemijske energijeNosioci potencijalne energijeNosioci nuklearne energijeNosioci kinetičke energijeNosioci toplotne energijeNosioci energije zračenja

Transformacije primarne energije:

SagorevanjeDestilacijaDegazolinažaNuklearne reakcijeTurbinske transformacijeTransformacija energije zračenja

Osnovni pojmovi

Ukupna potrošnja primarne energije je najširi agregatni pokazatelj potrošnje energije.

sa stanovišta izvora bilansira se kao zbir proizvodnje, neto uvoza, promene zaliha primarne energije i neto uvoza i promene zaliha sekundarne energijeSa stanovišta potrošnje bilansira se kao zbir finalne potrošnje i potrošnje u transformacijama

Finalna potrošnja energije –je deo ukupne energije koji je dostavljen potrošačima van energetskog sektora, obuhvata i energetske proizvode koji se koriste kao sirovine

Energetski izvori sveta

Kategorizacija i klasifikacija energetskih rezerviiskoristive rezerve mogu se eksploatisati uz današnju tehnologiju, ekonomski opravdano (skraćno rezerve)poznate rezerve, ubrajaju se sve količine za koje se može predpostaviti da se nalaze u poznatim nalazištima kojima su istražnim radovima definisani kvalitet i karakteristike ležišta (skraćeno resursi)ukupne iskoristive, poznate uvećane za dodatne ili verovatne rezerve koje se dobijaju procenom (skraćeno potencijali)