View
5
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Public Procurement Research Centre (PPRC) – www.pprc.eu
Gemeentelijke zorginkoop in beeldGemeentelijke samenwerking, opdrachtgeverschap en procedures
NEGOMETRIX kennis-event 11-10-2018
Ir. Niels UenkPublic Procurement Research Centre / OnderzoekerUniversiteit Utrecht / Promovendus
2
11 oktober 2018
AGENDA
1. Gemeentelijke samenwerking bij inkoop sociaal domein
2. Gemeentelijk opdrachtgeverschap
3. Instrumenten en inkoopprocedures
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Achtergronden onderzoek
4
11 oktober 2018
ACHTERGRONDPPRC inkooponderzoek sociaal domein
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
2015
Wmo ‘nieuwe taken’
2018
Jeugdhulp en huishoudelijke hulp
PIANOo / VWS ‘monitor gemeentelijke zorginkoop 2018’
(Alle contracten vanaf 2015, dekking: 97%)
(Alle contracten geldend in 2018, dekking 80-100%)
Gemeentelijke samenwerking bij inkoop Wmo en Jw
6
11 oktober 2018
SAMENWERKING BIJ ZORGINKOOP
Wmo nieuwe taken 2015
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Omvang inkoopcoalitie Aantalinkoopcoalities
Totaal aantal leden (percentage van totaal)
1 gemeente 24 24 (6%)
2 tot 4 gemeenten 25 75 (20%)
5 tot 9 gemeenten 29 197 (52%)
10 of meer gemeenten 6 83 (21%)
NB. Gemiddeld 4,4 gemeenten per aanbesteding
Bron: CPB en PPRC, 2015
7
11 oktober 2018
SAMENWERKING BIJ ZORGINKOOP2015 Wmo
Wmo nieuwe taken 2015
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
90.0%
100.0%
0 - 10.000 10.001 -25.000
25.001 -100.000
100.001 -175.000
175.001+
zelfstandigsamen
Bron: CPB en PPRC, 2015
8
11 oktober 2018
SAMENWERKING BIJ ZORGINKOOP
Jeugdhulp
• Inkoop in 42 jeugdhulpregio’s
• 393 gemeenten / 42 regio’s ≈ 9 gemeenten per
aanbesteding
• Samenwerkingsverbanden twee keer zo groot als voor
Wmo-voorzieningen
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
9
11 oktober 2018
SAMENWERKING IN 2018Samenwerkingsverbanden per 2018
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Bron: Monitor gemeentelijke zorginkoop 2018, PPRC
Omvang samenwerking verschilt per zorgvorm. Anno 2018:
• Wmo huishoudelijke hulp: 2,5 gemeenten
• Wmo individuele begeleiding: 3,7 gemeenten
• Wmo beschermd wonen: 8,2 gemeenten (centrumtaak)
• Jeugdhulp Ambulante hulp (excl. Ggz): 7,5 gemeenten
• Jeugdhulp GGZ: 9,9 gemeenten
• Jeugdhulp JB/JR: 10,3 gemeenten
10
11 oktober 2018
TRENDSSamenwerkingsverbanden per 2018
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
2015 2016 2017 2018Aantal uitbestedingen 86 27 39 25Aantal gemeenten 382 88 126 37Gemeenten per uitbesteding
4,4 3,3 3,2 1,5
Uitbestedingen Wmo ‘nieuwe taken’ 2015-2018
Bron: Monitor gemeentelijke zorginkoop 2018, PPRC
Percentage zelfstandig inkopende gemeenten:• 2015: 6%• 2018: 21%
11
11 oktober 2018
TRENDS EN DUIDINGSamenwerkingsverbanden per 2018
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
• Trend is dat steeds meer gemeenten in kleinere verbanden of
zelfstandig inkopen
• Wmo loopt daarin voor op jeugdhulp, maar jeugdhulp lijkt te volgen
Observaties en duiding:
• Gemeenten kiezen eigen koers (geen compromis meer)
• Lastig om in grote samenwerkingsverbanden een heel nieuw model
neer te zetten (maar het kan wel!)
• Grote impact voor zorgaanbieders (administratieve lasten)
• Financiële tekorten katalysator voor versnippering
Gemeentelijk opdrachtgeverschap
13
11 oktober 2018
PROCEDURE / OPDRACHTGEVERSCHAP
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Inkoopprocedure
Inrichting sociaal domein:
model van opdrachtgeverschap
14
11 oktober 2018
MODELLEN OPDRACHTGEVERSCHAP
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Welke sturingsrol wil de gemeente vervullen?
Twee benaderingen te zien:
1. “ik ben niet de professional” à professional is bepalend2. “ik neem de verantwoordelijkheid” à gemeente is bepalend
Ad 1: gemeente contracteert aanbieder(s) voor organisatie toeleiding en uitvoering
Ad 2: gemeente organiseert toeleiding en contracteert aanbieders voor uitvoering
NB: keuze aanbieder op andere plek!
15
11 oktober 2018
MODELLEN OPDRACHTGEVERSCHAP
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Veel mogelijkheden:
• AWBZ spelen
• Veiling model
• Populatiegebonden bekostiging (één hoofdaannemer)
• Regisseursmodel – input
• Regisseursmodel – resultaten
• En allerlei varianten
16
11 oktober 2018
MODELLEN OPDRACHTGEVERSCHAP
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
AWBZ’tje spelen:• Contracten met budgetgarantie • Beperkt aantal zorgaanbieders (in concurrentie
gecontracteerd)• Producten met tarieven om budget ‘af te tikken’
Populatiegebonden bekostiging:• Contract met vast budget• Één hoofdaannemer (die zelf onderaannemers zoekt)• Verantwoordelijk voor bepaalde zorg voor hele
populatie
17
11 oktober 2018
MODELLEN OPDRACHTGEVERSCHAP
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Regisseursmodel:• Raamcontracten voor interventies met standaard-
voorwaarden• Ongelimiteerd aantal zorgaanbieders (die aan
kwaliteitseisen voldoen)• Cliënt kiest zelf zijn zorgaanbieder• Een onafhankelijke regisseur* maakt
ondersteuningsplan, voert casusregie, ziet op goede uitvoering
• Twee varianten:• Interventies ‘uurtje-factuurtje’ (PxQ) inkopen en
inzetten• Interventies resultaatgericht inkopen en inzetten
18
11 oktober 2018
VOOR EN NADELEN IN ELK MODEL
• Elk model heeft voor en nadelen:
• Prikkels voor innovatie
• Keuzevrijheid cliënt?
• Beheersbaarheid
• Perverse prikkels
• Marktordening en positie onderaannemers
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
19
11 oktober 2018
TRENDS EN DUIDING OPDRACHTGEVERSCHAP
Trends (Wmo)
• AWBZ’tje spelen sterft uit
• Regisseursmodel de nieuwe ‘status quo’
• Bekostiging van inzet (PxQ) komt het vaakst voor, maar gemeenten
bewegen naar resultaatbekostiging (nu 1 op de 3)
• Er is veel interesse voor populatiebekostiging, maar slechts enkele
gemeenten doen dit
• Jeugdhulp volgt trends Wmo
• Bij jeugdhulp: hoe complexer de zorg, hoe vaker PxQ bekostiging
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Inkoopprocedures en instrumenten
21
11 oktober 2018
INTRODUCTIE ‘INSTRUMENTEN’
Gemeenten hebben vier keuzes voor organisatie jeugdhulp en Wmo-
ondersteuning:
1. Zelf doen
2. Uitbesteden – subsidie verstrekken
3. Uitbesteden – overheidsopdracht aanbesteden
4. Uitbesteden – openhouse model
Keuze relevant voor het juridische kader: welke regels gelden!
ALLEEN AANBESTEDEN BIJ EEN OVERHEIDSOPDRACHT!
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
22
11 oktober 2018
INSTRUMENT: HET BEELD UIT 2018Conform de inkoopdocumenten van gemeenten
Instrument Percentage in WMO
Percentage in Jeugd
Eigen beheer 0% 0%Overheidsopdracht 92% 76%
Subsidie 4% 3%Open House 3% 21%
N = 1590 N = 2548
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Bron: Monitor gemeentelijke zorginkoop 2018, PPRC
23
11 oktober 2018
OVERHEIDSOPDRACHT VERSUS OPEN HOUSE
• Volgens recente uitspraken van het Europese Hof van Justitie kwalificeren
opdrachten onder bepaalde voorwaarden niet als overheidsopdracht,
maar als een ‘Open House’:
• open toegang voor alle aanbieders die aan kwaliteitseisen voldoen;
geen selectiviteit (keuze door gemeente) ogv gunningscriteria
• Overeenkomst op basis van vooraf vastgestelde prijs en kwaliteit
• De wijze waarop veel gemeenten zorg inkopen (onder de noemer
overheidsopdracht) blijkt binnen deze voorwaarden te passen!
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
24
11 oktober 2018
INSTRUMENTMet materiele kwalificatie overheidsopdracht
Instrument Percentage in WMO Percentage in JeugdEigen beheer 0% 0%
Overheidsopdracht* 8% 7%
Subsidie 4% 3%
Open House 88% 90%
N = 1590 N = 2548
Volgens strikte definitie van overheidsopdracht, dus waarin een gemeente wél een keuze maakt tussen zorgaanbieders in de gunning van de opdracht.
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Bron: Monitor gemeentelijke zorginkoop 2018, PPRC
25
11 oktober 2018
INTRODUCTIE PROCEDURESVerschillen tussen zorgvormen
Diverse procedures:
• Meervoudig onderhandse procedure
• Openbare procedure
• Klassieke (selectieve) aanbesteding
• Prestatie-inkoop (selectief)
• Procedure voor sociale en andere specifieke diensten
• Zeeuws model
• Dialooggericht (bestuurlijk aanbesteden)
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
26
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
INSTRUMENTEN EN PROCEDURESGemeentelijke zorginkoop per 2018
Uitbesteden
Subsidie
Open House
Overheids-opdracht
Klassiek aanbesteden
SAS-procedure
Selectief
Prestatie-ink.
Dialooggericht
Zeeuws model
11 oktober 2018
27
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
NADER BESCHOUWDGemeentelijke zorginkoop per 2018
Uitbesteden
Subsidie
Open House
Overheids-opdracht
NIET aanbesteden!
11 oktober 2018
28
11 oktober 2018
AANBESTEDINGSPROCEDURES
Procedure Percentage in WMO
Percentage in Jeugd
Meervoudig onderhands 4% 5%Openbare procedure -
selectief3% 8%
Zeeuws model 29% 43%Dialooggericht
(‘bestuurlijk aanbesteden’)
61% 44%
Prestatie-inkoop 1% 1%Onbekend 1%
N = 1470 N = 1938
NB. Alleen gemeenten die een overheidsopdracht als instrument hanteren, volgens de ‘ruime’ definitie van overheidsopdracht.
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Vragen?
30
11 oktober 2018
CONTACT GEGEVENS
Niels UenkPPRC BV
Het Stations Gebouw6741 DE Lunteren
Niels.Uenk@pprc.eu06 16 38 25 62
Public Procurement Research Centre - www.pprc.eu
Recommended