View
205
Download
1
Category
Preview:
Citation preview
Hallgrímur Pétursson
Eftir Elínu Emilíu
Fæðingarár og staðurHallgrímur Pétursson var fæddur árið 1614Og var prestur og eitt
helsta skáld Íslands á 17. öld og eitt almesta sálmaskáld allra tíma á Íslandi.
Hann var fæddur í Gröf á Höfðaströnd
Var sonur hjónanna Péturs Guðmundssonar og konu hans, Solveigar Jónsdóttur.
Uppvaxtarár Snemma flutti hann
að Hólum í Hjaltadal Hann var góður
námsmaðuren það hamlaði
honum að hann var baldinn og erfiður í æskuerfitt var að hemja
hann
Hann var síðan rekinn úr skólanum
Lærlingur í járnsmíði
Hallgrími var komið í nám í Lukkuborg eða í Gluckstadt, sem þá var
í Danmörku en nú í Þýskalandi
Hann nam málmsmíði þarAðeins 15 ára gamall
Hallgrími gekk ekki vel þar því honum fannst það of þung vinna
Námsárin í KaupmannahöfnHann var í nokkur ár
starfandi hjá járnsmiði í Kaupmannahöfn hitti þar Brynjólf
Sveinsson Sem seinna varð biskup í
Skálholti Brynjólfur kom honum í
nám í Frúarskóla Hallgrímur var þar við
nám í nokkur ár Hann sóttist það vel og
var kominn í efsta bekk árið 1636 um haustið
Námsárin í KaupmannahöfnÞetta haust komu
nokkrir Íslendingar til Kaupmannahafnar þeir höfðu lent í
Tyrkjaráninu 1627og verið úti í Alsír í tæpan áratug
Það var talið að þeir væru farnir að ryðgaÍ kristinni trú og jafnvel í
móðurmálinu
Í þessum hópi var kona nokkur frá Vestmannaeyjum, Guðríður Símonardóttirgift kona, en maður
hennar Eyjólfur Sólmundarson
hafði sloppið við að vera rænt
Íslenskur námsmaður var fengin til að fara yfir fræðin með þeim varð Hallgrímu fyrir
valinu
Hjónaband og barneignir
Hallgrímur og Guðríður urðu ástfangin og hann yfirgaf námið í Danmörku fór til Íslands með
Guðríðiþegar hópurinn var
sendur heimÞau komu að landi í
Keflavíksnemma vors 1637
Guðríður var þá ófrísk að fyrsta barni þeirra
Guðríður var allnokkru eldri en Hallgrímur
Þau settust að í Smákoti sem hét Bolafótur og var hjáleiga frá Ytri-Njarðvík
Hjónaband og barneignirEinhverja sekt munu
þau hafa orðið að greiðavegna þess að þegar
þau komu til Íslands var Guðríður ófrísk, gift kona
en reyndar hafði maður hennar dáið árið 1636.
Sektin var milduð vegna þess að Eyjólfur var dáinn
Hjónaband og barneignirÞau Guðríður áttu
nokkur börn samanaðeins eitt þeirra
komst upp og var það Eyjólfur elsta barnið
þeirraÁ Hvalsnesi fæddist 2
barnið þeirra, sem hann skírði SteinunniHún dó mjög ung og
syrgði Hallgrímur hana mjög
Starf hans sem presturÁrið 1644 losnaði
embætti prests á Hvalnesi Þá ákvað Brynjólfur
Sveinsson, Biskup í Skálholti, að vígja Hallgrím til þessa embættis
þrátt fyrir það að hann hafði ekki lokið prófi
Hann mun samt hafa verið fyllilega jafn vel menntaður og flestir þeir sem voru
vígðir prestar á Íslandi þá
Starf hans sem presturÁrið 1651 fékk séra
Hallgrímur starf sem presturÁ Saurbæ á
Hvalfjarðaströndfluttust þau hjónin
þangaðTalið er að þar hafi
Hallgrími líkað betur en á Hvalsnesi
LjóðÞau verk sem
Hallgrímur er þekktastur fyrir eru Passíusálmar hans og
sálmurinn Allt eins og blómstrið
eina sem kallaður hefur verið sálmurinn um blómið.
Þessi sálmur er alltaf sungin við jarðafarir á Íslandi.
Hérna er eitt erindi í fyrsta passíusálminum hans
Um herrans Kristí
útgang í grasgarðinn
Upp, upp, mín sál og allt mitt geð, upp mitt hjarta og rómur með, hugur og tunga hjálpi til. Herrans pínu ég minnast vil.
ÆvilokSíðustu ár sín bjó
Hallgrímur á Kalstöðum
Síðan á Ferstiklu á Hvalfjarðarströnd Hann dó þar 27.
október 1674Hallgrímur þjáðist af
sjúkdómnum sem dró hann til dauða en það var
holdsveiki
ÆvilokMargar kirkjur eru
kenndar við Hallgrím PéturssonHallgrímskirkja í Saurbæ á
Hvalfjarðarströnd byggð 1954– 1957
Hallgrímskirkja á Skólavörðuholti í Reykjavík byggð 1945– 1986
Einnig er lítil en falleg kirkja: Hallgrímskirkja Vindáshlíðar í Kjós Sú kirkja var áður í Hvalfirði en
var flutt eftir að Vindáshlíðarkonur höfðu mikið beðið fyrir að fá kirkju
Hallgrímskirkja Vindáshlíðar
Hallgrímskirkja í Saurbæ
Hallgrímskirkja á Skólavörðuholti