HEYELAN AFETİNİN İZLENMESİ YUKARI AĞCAGÜNEY …

SAMSUN - 2018

HEYELAN AFETİNİN İZLENMESİ: YUKARI AĞCAGÜNEY ÖRNEĞİ (SAMSUN) 

Emre Doğramacıa, Emre Çoşkunlua, Aytek Ersana, Erkin Tekina, Kıvanç Çalışkana, K. Gökhan Sancaka, Levent Uçarlıa

Teşkilat Yapısı

Afet ve Acil Durum Yönetimi BaşkanlığıDr. Mehmet GÜLLÜOĞLU İl teşkilatıdır.

İlçe teşkilatı yok

SAMSUN

İçişleri Bakanı Süleyman SOYLU

Hizmet Binası ve Tesisleri

İAADYM

İL MD.İDARİ 

BÖLÜM

AR.KUR.BRL.MİSAFİRHANE

MUTFAK/YEMEKHANE

KÖPEK EĞİTİM MERKEZİ

AR.KUR. DEPOLARI

ULAŞTIRMA VE TEKNİK İŞLERİ

AR.KUR. BRL. EĞİTİM ALANI

KONFERANS SALONU

3

Personel Durumu

1 04

14 6

0

72 1 2 1

41

60

14

1 1 2 4

91

1 1 26

1 1 2

GİH 43THS 116SHS 6YHS 2

TOPLAM 167 KİŞİ

GİH26%

THS69%

SHS4%

YHS1%

4

Müdürlüğümüz,  7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlere İlişkin Kanun kapsamında gerekli iş ve işlemler yapmaktadır.

KANUN

Yukarı Ağcagüney Mahallesi

İnceleme alanı; Çarşamba İlçesi’ne bağlı Yukarıağcagüney mahallesidir. Mahalleilçe merkezine ~14 km ve Samsun il merkezine ~38 km. mesafededir. Mahallegenel olarak düşük eğimli bir topoğrafyaya sahiptir.

İnceleme Alanı Tanıtımı

Belde merkezi bölgenin önemli akarsularından Abdal Deresi üzerinde içme‐kullanma‐sanayi suyu ihtiyacına yönelik kurulan Çakmak Baraj Gölü kıyısındadır.Bölgede gözlenen hakim formasyon; çakıltaşı, kumtaşı‐marn, silttaşlarındanoluşan Üst Eosen yaşlı Sarıyurt Formasyonu’dur (Ts)

İnceleme Alanı Jeolojisi

İnceleme Alanı

11.03.2011 Tarihli Arazi Fotoğrafları

Afet Durumu (03/2011)

Afet Durumu (03/2011)

Afet Durumu (03/2011)

Afet Durumu (03/2011)

Jeofizik Çalışmalar (06/2011)

Haziran 2011

2.03.04.05.06.07.08.010.012.014.016.018.010.012.014.016.018.020.024.028.032.036.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

9.0

10.0

11.0

12.0

13.0

14.0

15.0

16.0

17.0

18.0

19.0

20.0

21.0

22.0

23.0

24.0

25.0

26.0

27.0

28.0

29.0

30.0

31.0

32.0

33.0

34.0

35.0

36.0

37.0

38.0

36.2-38.2

34.2-36.2

32.2-34.2

30.2-32.2

28.2-30.2

26.2-28.2

24.2-26.2

22.2-24.2

20.2-22.2

18.2-20.2

16.2-18.2

14.2-16.2

12.2-14.2

10.2-12.2

8.2-10.2

6.2-8.2

4.2-6.2

Jeofizik Çalışmalar (06/2011)

Mart 2012

Jeofizik Çalışmalar (03/2012)

Jeofizik Çalışmalar (09/2012)

Eylül 2011

Jeofizik Çalışmalar (09/2012)

Jeofizik Çalışmalar (09/2012)

Örnek 1 (kot 168 m)

Örnek 2(kot 118 m)

Ağcagüney

Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü İnceKesit Laboratuvarı’nda ince kesitlerinin mikroskobik vemakroskobik olarak incelenmesi sonucunda birimin fliş fasiyesinitemsil ettiği tespit edilmiş olup; içeriğindeki kayaçların kumtaşı,silttaşı, kireçtaşı, marn ve kiltaşı olduğu görülmüştür.

Jeolojik Çalışmalar

Arazide alınan kayaç örneklerinin ince kesitlerinin incelenmesinin yanında, sahadaki mevcut kütle hareketininnedenlerini ve zemin karakterini belirlemek amacıyla derinlikleri 40‐60 m. arasında değişen 6 adet temel sondajçalışması yapılmış, genel itibariyle 12‐15. m. arası derinliklerde yer yer bol jips arabantlı‐saçınımlı ve karbonatlı,yüksek plastisiteli kil, rezidüel zeminlerin altında ise kiltaşı ve marn birimlerinin yer aldığı gözlenmiştir.

Jeolojik Çalışmalar

Heyelan afetinin Çakmakbaraj gölü ile ilişkisininbelirlenmesi amacıyla 3sondaj lokasyonundalitolojik birimlerinsüreksizlik‐su hareketiilişkisi tespitine yönelikçift lastikli basınçlı sudeneyi yapılmış olup;jeolojik birimlerin genelanlamda Az geçirimli‐geçirimsiz olduğubelirlenmiştir.

Jeolojik Çalışmalar

Heyelan aktivitesine bağlı yer değiştirmelerin zamana göre belirlenmesi vedeğerlendirilmesi amacıyla, 3 adet sondaj kuyusuna inklinometre boruları yerleştirilerekölçümler yapılmıştır.

Jeolojik Çalışmalar

Yanal hareketin en fazla gözlendiği bölgede, ~ 92m. kotunda açılan kuyu ölçümüne 31/10/2012tarihinde başlanılarak 2 haftalık aralıklarlaölçümlere devam edilmiş ve alınan 3. ölçüm ilesondajın 9. m.’sinde 15 mm.’lik kaymanınmeydana geldiği görülmüştür. Aynı kuyuda 2 haftaaralıklarla ölçümler yapılmaya çalışılmış olsa da,13/12/2012 tarihinde kuyu içerisine indirilenprobun 9. metrede kaldığı ve inklinometreborusunun bu seviyeden kırıldığı anlaşılmıştır.

Jeolojik Çalışmalar

Topoğrafyada meydana gelen deformasyonların ortaya konulabilmesi için,Yunus EmreMevkiinde 11 adet (4’ü hareket etmeyen, 7’si hareket halinde olduğu düşünülen), MevlanaMevkiinde ise 15 adet (4’ü hareket etmeyen, 11’i hareket halinde olduğu düşünülen)ölçüm noktası zeminde betonlanarak işaretlenmiştir,

10.12.2012 ‐ 05.04.2013tarihleri arasında Jeodezikölçümleri alınan noktaların 88‐339 cm aralığında hareketettiği belirlenmiştir.

Jeodezik Çalışmalar

Aralık 2012 - Temmuz 2018 itibariyle tek katlı yığma binanın 10,12 m. yer değiştirdiği belirlenmiştir.

Jeodezik Çalışmalar

Aralık 2012 - Temmuz 2018 itibariyle iki katlı yığma binanın 6,32 m. yer değiştirdiği belirlenmiştir.

Jeodezik Çalışmalar

Heyelan Duyarlılık AnaliziAnaliz için literatürde sıkça kullanılan bir yöntem olan Frekans OranıMetodu (Frequency Ratio, FR) kullanılmıştır. Piksel boyutu 25*25olarak tanımlanmıştır. 8 adet parametre ile analiz işlemleritamamlanmıştır. Envantere alınan 749 adet heyelan kütlesinden; 149tanesi (% 20) analiz sonrası kontrol edilmek üzere ayrılmıştır.

Kullanılan Parametreler;

•litoloji•eğim•bakı•yükseklik•akarsuya yakınlık•yola yakınlık•erozyon•eğrilik

Heyelan Duyarlılık Analizi

Yapılarda Gözlenen Hasarlar

Yapılarda Gözlenen Hasar

Mart 2011

Eylül 2011

35

Yapılarda Gözlenen Hasar

Şubat 2012

36

Yapılarda Gözlenen Hasar

Mart 2018

Mart 2018

37

Yapılarda Gözlenen Hasar

Mart 2011

38

Yapılarda Gözlenen Hasar

Mart 2018

39

Yapılarda Gözlenen Hasar

Mart 2018

40

Yapılarda Gözlenen Hasar

Mart 2018

41

Yapılarda Gözlenen HasarAralık 2012 – Temmuz 2018

42

Yollarda Gözlenen Hasar (2011-2018)

43

Tarım Arazilerinde Gözlenen Hasar

Mart 2011

Mayıs 2011

45

Tarım Arazilerinde Gözlenen Hasar

Eylül 2011, atım miktarı ~4 m

Mart 2012, atım miktarı ~8 m

Mart 2012, atım miktarı ~8 m

Yüksek Gerilim Hattı

Hak sahiplerine afet konutları 2014 yılında teslim edilmiştir.

Afet Konutları

Afet Konutları

50

Sonuçlar• Samsun İli Çarşamba İlçesi Yukarı Ağcagüney Mahallesi sınırlarında meydanagelen heyelan afeti düşük-orta eğime sahip olan topoğrafyada gözlenmektedir.

• Heyelan aktivitesinin gelişimine ve ilerlemesine etken faktörün “yer altı suseviyesinin yüksek olması ve mevcut jeolojik birimlerin (özellikle jipsli seviyelerin)yer altı suyu ile temas etmesi” olarak belirlenmiştir.

• 40 ailenin bulunduğu 52 konut (1 yıkık) ve 7 ahır/depo/samanlığın Müdürlüğümüztarafından tahliyeleri gerekli görülmüş, hak sahibi kabul edilen ailelere konutlarıyapılarak teslim edilmiştir.

•Yüksek gerilim hatlarında gözlenen sorunlar ilgili kurumlara iletilmiş, gerekliönlemlerin alınması sağlamıştır.

• Bölge heyelan afetine duyarlı olduğundan Samsun İl Afet ve Acil DurumMüdürlüğü’nce arazi çalışmaları yapılarak kontrol altında tutulmaktadır.

TEŞEKKÜRLER

Emre DOĞRAMACISamsun AFAD

Jeoloji Mühendisiemre.dogramaci@afad.gov.tr

537 983 33 32