View
57
Download
4
Category
Preview:
Citation preview
KATKILANMAMIŞ VE DEMİR KATKILANMIŞ
TiO2 İNCE FİLMLERİN
SOL-GEL SPİN KAPLAMA YÖNTEMİ İLE
BÜYÜTÜLMESİ VE ANALİZLERİ
ÇAĞRI ERTÜRK
1
2
TiO2 ’NİN ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMALARI
TiO2 İNCE FİLM BÜYÜTME YÖNTEMLERİ
SOL – GEL SPIN KAPLAMA İLE İNCE FİLM BÜYÜTME YÖNTEMLERİ
ANALİZLER
TiO2, titanyumun doğal
oksiti dir.
Titanyumun oksijenle yüksek bir birleşme
eğilimi vardır.
Bu oksit titanyumun daha fazla kimyasal
reaksiyona girmesini engeller.
Böylece TiO2 korozyona karşı
Dayanıklı hale gelir.
nitrik asit, kromik asit, asetik asit, kalsiyum
klorid, amonyum klorid, kostik soda, deniz
suyu, sülfür dioksit vb.
TiO2 üç farklı kristal yapıda bulunabilir.
3
Titanyum
Yer kabuğunda bol
bulunur
Metalik
Gümüşi parlak renk
Hafif
esnek
Aşınmaya dayanıklı
Korozyona karşı
dayanıklı 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d2
Titanyum dioksit
Parlak Beyaz
Yarı iletken
Hidrofobik
fotokatalizör
TiO2
(Titanyum Dioksit)
4 Ref. : [1-7]
TiO2’nin Kristal Yapıları
5 Ref. : [8]
Yarı iletken
n-tipi
Yüksek Kırılma indisi (2.08- 2.13)
Geniş Bant Aralığı (~3.2eV)
Yüksek Erime Noktası (~1843oC)
Toksik Değil
Fotokatalizör
TiO2’nin Özellikleri
6
Gıda Sanayi
Optik devreler
Elektronik veri depolama
Hava ve suyun arındırılmasında
Kaplama malzemesi
Elektrokromik cihazlar
Güneş gözeleri
Gaz sensörleri
TiO2’nin Kullanım Alanları
TiO2’ye Yabancı Malzemeler Katkılanarak,
Elektriksel, Optik ve Fiziksel, Yapısında
Değişiklik Yapılabilir
Metal
Lantan
Potasyum
Krom
Vanadyum
Demir
Kobalt
Alüminyum
Metal olmayan
Azot
Sülfür
Karbon
7 Ref. : [9-15]
Katkılama sonucunda TiO2 filmlerin
bant enerjisi morötesi bölgeden,
görünür bölgeye doğru kaymaktadır;
böylece görünür bölgedeki hassasiyeti
modifiye edilebilmektedir.
8
370nm 410nm 617nm
%6,25 Fe katkılı TiO2
(2.0eV)
Ref. : [16-18]
Buhar Biriktirme
Sıçratma
İyon Demeti Ekme
Sol-Gel Spin Kaplama
9
TiO2 İNCE FİLM
BÜYÜTME YÖNTEMLERİ
SOL GEL SPİN KAPLAMA İLE
İNCE FİLM BÜYÜTME YÖNTEMİ
10
11
Spin kaplama cihazı genel olarak 3
kısımdan oluşur.
• Spin Kaplama Bölümü
• Vakum pompası
• Hava Motoru
Maximum Devir: 10.000
Alttaş Büyüklüğü: 7mm – 150mm
1) Kimyasal Damlatma Penceresi
2) Kontrol Paneli
3) Alttaşın Tutturulduğu Yüzey
Spin Kaplama Cihazı
12
SOL-GEL SPİN KAPLAMA
YÖNTEMİ
AVANTAJLARI DEZAVANTAJLARI
Yüksek Sıcaklık ve Vakum
Gerektirmez
Kullanılan Kimyasallar Çevre
ve İnsan Sağlığına Zararlı
Olabilir Kullanılan Sarf Malzemeleri
Diğer Yöntemlerde
Kullanılanlara Göre Daha Az
Tüketilir
Elde Edilen İnce Filmlerde
Karbon ve Hidroksil
Kalıntıları Oluşabilir
Homojen Kalınlıkta Film Elde
Edilebilir
Yüzey Pürüzlülüğü ve
Gözeneklilik Kontrol
Edilebilir Çözeltinin Ömrü
Kısadır Süreçler Dinamik Olarak
Kontrol Edilebilir
13
X – Işını Kırınım Analizi
Ref. : [19]
ANALİZLER
Cam alttaş üzerine biriktirilmiş 450o
de 3 saat ısıtılmış katkısız ve Fe
katkılı TiO2 örnekleri
25.3o , 37.8o , 48.0o lere karşılık
gelen kırınım pikleri sırası ile
(101) , (004) ve (200) dir.
Bu kırınım tepeleri ANATAZ
yapıya aittir.
14
Tüm örnekler ANATAZ yapıya
sahiptir.
Demir oranı arttıkça, pikler zayıflayıp
genişlemektedir.
Piklerin genişlemesi, demir iyonlarının
TiO2’nin kristal örgüsünün içine
girdiğini gösterir.
Kristal örgünün içine giren demir
iyonları, Ti-O bağlarının kırılmasına
ve Fe-O bağlarının oluşmasına neden
olur.
Fe-O bağları Ti-O bağlarından daha
kısadır. Bu durum kristal yapının
hacminin küçülmesine yol açar ve
daha küçük kristal parçacıklarının
oluşmasını sağlar.
Ref. : [19]
a) Katkısız TiO2 b) %10 Fe - TiO2
Ref. [20] 15
Atomik Kuvvet Ölçümü
Ref. : [20] 16
Uv-Vis Ölçümü
Alttaş: Cam
Örneklerin sıcaklığı: 400oC
Fe katkılama sonucunda
380-800 nm arasındaki soğurma özelliği
güçlendirilmiştir
Bunun nedeni Fe iyonlarının TiO2’nin İB
ile DB arasındaki boşluğu işgal ederek
bant aralığının azalmasına yol açar.
Bu sonuçlar göz önünde bulundurulduğunda TiO2 tabanlı, güneş
pillerinde ve foto-kataliz uygulamaların görünür bölgedeki verimi
artırılmış olunur.
Planlanan Çalışma
Sol-Gel Spin Kaplama
Yöntemini Kullanarak
Katkısız ve Fe Katkılı TiO2
İnce Film Büyütmeyi
Ve
Büyüttüğümüz Filmlerin Analizlerini Yapmayı
Hedefliyoruz.
17
KAYNAKLAR 1. Pascual J, Camassel J and Mathieu H 1978 Phys. Rev. B 18 6842
2. Amtout A and Leonelli R 1995 Phys. Rev. B 51 6842
3. Tang H, Lévy F, Berger H and Schmid P E 1995 Phys. Rev. B 52 7771
4. Mattsson A and Österlund L 2010 J. Phys. Chem. C 114
5. Wyckoff R W G 1963 Crystal Structures vol 1 (New York: Wiley)
6. Horn M, Schwerdtfeger C F and Meagher E P 1972 Z. Kristallogr. 136 273–81
7. Hermann C, Lohrmann O and Philipp H 1937 Strukturbericht Band II 19281932 (Leipzig: Akademische Verlagsgesellschaft MBH)
8. sol-jel yöntemi ile hazırlanan TiO2 ince filmlerin optik özelliklerinin belirlenmesi
9. Zhang, X. W.; Lei, L. C. Mater. Lett. 2008, 62, 895.
10. Niishiro, R.; Kato, H.; Kudo, A. Phys. Chem. Chem. Phys. 2005,7, 2241.
11. Iketani, K.; Sun, R. D.; Toki, M.; Hirota, K.; Yamaguchi, O. Mater. Sci. Eng., B 2004, 108, 187.
12. Borgarello, E.; Kiwi, J.; Gratzel, M.; Pelizzetti, E.; Visca, M. J. Am. Chem. Soc. 1982, 104, 2996
13. Asahi, R.; Morikawa, T.; Ohwaki, T.; Aoki, K.; Taga, Y. Science 2001, 293, 269.
14. Umebayashi, T.; Yamaki, T.; Tanaka, S.; Asai, K. Chem. Lett. 2003, 32, 330.
15. Yang, X.; Cao, C.; Hohn, K.; Erickson, L.; Maghirang, R.; Hamal, D.; Klabunde, K. J. Catal. 2007, 252, 296.
16. D. Singh, S.D. Sharma, K.K. Saini, C. Kant, N. Singh, S.C Jain, C.P Sharma, “Dielectric and Structural Properties of Iron Doped Titanate Nano composites, IEEE International Workshop on the Physics of Semiconductor Devices (IWPSD), pp. 870-871, 2007.
17. C.L. Luu,Q.T. Nguyen, S.T. Ho, Advances in Natural Science: Nanoscience and Nanotechnology, pp. 1-5, 2010.
18. M. Kumar, D.Kumar, microelectronics Engineering, Vol. 87, pp. 447-450, 2010.
19. Preparation of Fe3+-doped TiO2 nanoparticles and its photocatalytic activity under UV light.
20. Preparation and photocatalytic properties of Fe-doped TiO2 nanoparticles.
18
19
Recommended