View
102
Download
5
Category
Preview:
DESCRIPTION
MADDENİN ÖZELLİKLERİ. ASİTLER BAZLAR TUZLAR. HAZIRLAYAN : GÖKÇE FORTACI. ASİTLER. Asit kelimesi latincede “ ekşi” anlamına gelen bir kelimedir. Yani ekşi tat veren maddeler asit özelliğine sahiptir. ASİT :Suda çözündüğünde hidrojen iyonu ( H+ ) verebilen maddelere “asit” denir. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
MADDENİN ÖZELLİKLERİ
ASİTLER BAZLAR TUZLAR
HAZIRLAYAN :GÖKÇE FORTACI
ASİTLER
Asit kelimesi latincede “ekşi” anlamına gelen bir kelimedir. Yani ekşi tat veren maddeler asit özelliğine sahiptir.
ASİT:Suda çözündüğünde hidrojen iyonu ( H+ ) verebilen maddelere “asit” denir.
HCl → H+(suda) + Cl-(suda) (Hidroklorik asit) CH3COOH → CH3COO-(suda)+H+(suda) (Asetik asit) H2SO4 → 2H+(suda) + SO2-(suda) (Sülfürik asit) H3PO4 → 3H+(suda) + PO43-(suda) (Fosforik asit)
Örneklerde gördüğünüz asitlerin hepsinin içerisinde hidrojen elementi
vardır. Ancak hidrojen elementi içeren her şey asit değildir.
Örneğin NH3(Amonyak)bileşiği yapısında hidrojen elementi bulunmasına rağmen asit değil bazdır.
Su içinde H olmasına
rağmen asit değildir. Su
nötrdür!!
CH4 (metan gazı) ya da C2H5OH (Etil Alkol) de İçerisinde H
olduğu halde ASİT DEĞİLDİR!!!
Etil AlkolMetan Gazı
Bunun dışında (COOH) köküne sahip bileşikler ve CO2 - SO2-NO2 gazları (içinde H elementi olmasa
bile) asittir!!!
CO2 ve SO2 gazları H elementi içermezler. Bu gazlar yağmur damlalarında çözündüklerinde asit
olarak yere düşer. Asit yağmurları bu şekilde oluşur
CO2+H2O → 2H+ + CO32- SO2+H2O → 2H++ SO32-
Sulu çözeltilerinde büyük oranda H iyonlarına ayrışabilen asitlere
kuvvetli asit denir.
Kuvvetli Asitler
Hidroklorik asit – HCl
Günlük hayatta tuz ruhu olarak bilinir. Kuvvetli bir asittir. Tuvalet ve banyo temizlemede kullanılır
Ayrıca , Midemiz de seyreltik hidroklorik asit salgılayarak besinleri parçalar. Bu salgının fazlalaşması midede ülsere sebep olur.
Temizlik için kullandığı tuz ruhundan zehirlendi
Mersin'in Tarsus ilçesinde tuz ruhu ile evinde temizlik yapan bir kişi zehirlenerek hastanelik oldu.Edinilen bilgiye göre, Ali Karademir (31), Yeni Mahalle, 4037 Sokak 13 numaradaki evinin bir odasında yere dökülen boyayı tuz ruhu ile temizlemek istedi. Temizlik sırasında odada fazla kalan Ali Karademir zehirlendi.Ailesinin durumu fark etmesi ile Tarsus 70. Yıl Devlet Hastanesi'ne götürülen Karademir, yoğun bakıma kaldırıldı.Evli ve 1 çocuk babası olduğu öğrenilen Karademir'in hayati tehlikeyi atlatamadığı bildirildiTarih: 17.07.2009-12:24:47
H2SO4 - Sülfirik Asit
Günlük hayatta Zaç Yağı olarak bilinir.
Boya sanayinde ve patlayıcılarda kullanılır
Araba akülerinde sülfirik asit vardır.
Nitrik asit : HNO3
Günlük hayatta KEZZAP olarak bilinir.
Temizlik işlerinde kullanılır
Kezzabın Zararları
Bergen
BAZI ASİTLER:
1. Hidroklorik asit : HCl
2. Nitrik asit : HNO3
3. Sülfürik asit : H2SO4
4. Karbonik asit : H2CO3
Kuvvetli asitler çok tahriş edici ve yakıcıdır.Tahta, kağıt, kumaş, et gibi
birçok maddeyi kısa sürede parçalayabilir.
Asitler etin rengini değiştirebilir
Hücreleri parçalar
Kağıdı karartır
Kayaları aşındırır
Mermer , tebeşir gibi maddelerin yapısını bozar..
»Kuvvetli asitlerin
asla
»TADINA BAKILMAZ
»EL DEĞDİRİLMEZ
»YA DA KOKLANMAZ
Suda iyonlaşmaları sırasında az miktarda H iyonu bırakan asitlere ise ZAYIF ASİT denir.
Zayıf asitlerin tadına bakılabilir , EKŞİDİR
Zayıf Asitler…
Malik Asit Sitrik asit Asetik asit
Laktik Asit
Meşrubat ve kola da karbonik asit
Karınca da Formik Asit Üzüm de Tartarik Asit
Turunçgillerde Askorbik Asit
Folik Asit
Oleik Asit Butirik Asit
ASİTLER
Limon,elma,sirke,erik vb besinlerin ekşi olmasının nedeni asit içermeleridir.
Asit çözeltilerini başka sıvılardan ayırt etmek için turnusol kâğıdı kullanılır.
Bir maddeyi başa maddeden ayırt etmeye yarayan maddelere
ayıraç ya da indikatör denir.
Asitler mavi turnusol kağıdını
kırmızıya çevirir
Kolaylık….
Annem KIZARTIR ( Asit KIRMIZIya)
BABAM MORARTIR (Baz Maviye Çevirir)
Asitlerin sulu çözeltileri elektrik akımını iletirler
Deney da (HCL) bir asittir ve düzeneğin lambası yanmıştır..
Asitler metallerle etkileşerek hidrojen gazı ve tuz açığa çıkarırlar.
Asitler metallere aşındırıcı etki yaparlar. Bu özelliğinden dolayı
asitler metal kaplar içerisinde değil, cam ya da plâstik kaplarda saklanır.
Asitler bazlarla nötürleşme tepkimesi yaparak tuz ve su oluştururlar.
Asit + Baz → Tuz + Su + Isı
Asit + Baz → + +
Özetle ASİTLER
ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ
1- Tadları ekşidir. 2- Asitler yakıcı özelliğe sahiptir. 3- Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. 4- Asitler metallerle( Zn ve Mg) etkileşerek hidrojen gazı açığa
çıkarırlar. Asit + Metal → Tuz + Hidrojen gazı Asitler bu özelliklerinden dolayı metal kaplarda saklanmamalıdırlar. 5- Asitler mavi turnusol kağıdının rengini kırmızıya çevirirler. (Asitlerin ayıracı MAVİ TURNUSOL KAĞIDIDIR) 6- Asitler bazlarla nötralleşme tepkimesi yaparak tuz ve su
oluştururlar. Asit + Baz → Tuz + Su 7-Hepsinin yapısında hidrojen (H) vardır ve sulu çözeltilerine (suda
çözündüklerinde) hidrojen iyonu (H+) verirler.
Beher bardağına bir miktar su konur. Üzerine derişik sülfürik asit
azar azar dökülür.Böylece asit çözeltisi elde edilir.
DİKKAT:
Asit üzerine su dökülmez! Sıçrar / Patlar
Asit nasıl sulandırılır?
NOT
NOT
Asit yanıklarında cilt bol su ile
ya daseyreltik baz çözeltisi (sıvı
sabun) ile yıkanmalıdır ( Nötürleştirme Tepkimesi)
SORU: Asit çözeltilerinin metaller üzerine etki ederek aşağıdakilerden hangisi açığa çıkar?
A ) Asit B ) Metal C ) Hidrojen D ) Oksijen
SORU : Bir sulu çözeltiye asit özelliği kazandıran iyon aşağıdakilerden hangisidir?
A ) OH- B ) Cl- C ) Na+ D ) H+
SORU : Asit + Baz ? + Su
Soru işareti yerine ne yazılmalıdır?
A ) Oksijen B ) Baz C ) Hidrojen D ) Tuz
BAZLAR
BAZLAR
Sulu çözeltilerine hidroksit OH- iyonu verebilen maddelere baz denir.
Başlıca bazlar;
NaOH , KOH , Ca(OH)2 , NH4(OH) , Mg(OH)2 , Fe(OH)3 VE NH3 tür.
Kuvvetli Bazlar..
Kuvvetli bazlar suda çözündüklerinde yüzde yüz iyonlaşırlar.
yakıcı ve tahriş edici özelliktedir.
Bazlar acı tattadır.Fakat bazı çeşit bazlar zehirlidir. Bu yüzden tadına bakmamak gerekir.
Kuvvetli bazlar
Sud- Kostik (Sodyum Hİdroksit – NaOH)
Nem çekici, kaygan, suda çözünen bir maddedir. Deterjan, sabun yapımında,
ayrıca tıkanmış boruları açmakta kullanılır
Kuvvetli bazlar
Potas-Kostik ( KOH-Potasyum Hidroksittir.)
Arap sabunu ve şampuan üretiminde, gübre sanayinde ve pil yapımında kullanılır
Zayıf Bazlar..
Suda çözündüklerinde az miktarda OH iyonu verebilen maddeler zayıf bazlardır…
Zayıf Bazlar..
Amonyak –NH3Renksiz, keskin kokulu, sıvı bir bileşiktir. Çamaşır suyu yapımında, boya, ilaç gibimadde üretiminde kullanılır
Amonyağın buharı göze, burna ve solunum yoluna zarar verir.
BAZLAR
BAZLAR
Günlük hayatımızda BAZLAR genel olarak temizlik maddesi olarak otaya
çıkarlar.örneğin
sabunDiş macunu
Çamaşır sodası
şampuan
DeterjanKabartma tozu
BAZLAR
BAZLAR
BAZLAR
BAZLARIN ÖZELLİKLERİ
Turnusol kağıdının rengini maviye çevirirler.
Bazların sulu çözeltileri elektrik akımını iletirler
Deney da (NAOH) bir asittir ve düzeneğin lambası yanmıştır..
Bazların asitlerle reaksiyonundan tuz ve su oluşur.
Bazların tadları acıdır. Bu yüzden sabun ağzımıza ve gözümüze
değdiğinde acı verir.
BAZLAR
BAZLARIN ÖZELLİKLERİ
Bazlar ele kayganlık duygusu verirler.
Çözeltilerinde OH iyonu verirler
BAZLAR
DİKKAT!!!
Bazların tadına bakılmaz
Baz yanıklarında cilt bol su ile ya da limon suyu ya da
sulandırılmış sirkeyle yıkanmalıdır!!
Temizlikte kullandığımız çamaşır suyu, tuz ruhu gibi maddelerin ambalajlarının üzerinde “Deri ile temasından kaçınınız”, “Tahriş edicidir” ya da “Aşındırıcı” gibi uyarılar bulunmaktadır.
Ayrıca bu maddelerin ambalajlarının üzerinde bazı tehlike işaretleri bulunmaktadır. Bunlara dikkat etmeli ve dikkatli kullanmalıyız.
ASİTLER BAZLAR
pH KAVRAMI
Asitler suda çözündüklerinde H+ iyonu
Bazlar suda çözündüklerinde OH- iyonunu oluştururlar.
Asit ya da baz çözeltilerindeki H ve OH derişimleri ile ilgili olarak geliştirilen bir kavram vardır.
ASİTLER BAZLAR
pH KAVRAMI
Bu kavrama pH denir. Bir çözeltinin
pH değerine göre asit, baz ya da nötr
özellik gösterdiği belirlenebilir.
ASİTLER BAZLARpH KAVRAMI
Sulu bir çözeltide pH değeri 7 ise çözelti nötr özellik
gösterir.
Sulu bir çözeltide pH değeri 7 den küçük ise çözelti asidik
özellik gösterir.
Sulu bir çözeltide pH değeri 7 den büyük ise çözelti bazik
özellik gösterir.
ASİTLER BAZLAR
pH-metre
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
01 M HCl
Maden suyuLimon
Portakal
Domates
İdrar
KanSaf su
Kabartma tozu
Deniz suyu
Magnezya sütü
Evlerde kullanılan amonyak
1 10-14
10-1 10-13
10-2 10-12
10-3 10-11
10-4 10-10
10-5 10-9
10-6 10-8
10-7 10-7
10-8 10-6
10-9 10-5
10-10 10-4
10-11 10-3
10-12 10-2
10-13 10-1
10-14 1
B
A
Z
İ
K
A
S
İ
D
İ
K
[H3O+] [ HO- ] PH Bazı maddelerin PH değeri
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
01 M HCl
Maden suyuLimon
Portakal
Domates
İdrar
KanSaf su
Kabartma tozu
Deniz suyu
Magnezya sütü
Evlerde kullanılan amonyak
1 10-14
10-1 10-13
10-2 10-12
10-3 10-11
10-4 10-10
10-5 10-9
10-6 10-8
10-7 10-7
10-8 10-6
10-9 10-5
10-10 10-4
10-11 10-3
10-12 10-2
10-13 10-1
10-14 1
B
A
Z
İ
K
A
S
İ
D
İ
K
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
01 M HCl
Maden suyuLimon
Portakal
Domates
İdrar
KanSaf su
Kabartma tozu
Deniz suyu
Magnezya sütü
Evlerde kullanılan amonyak
1 10-14
10-1 10-13
10-2 10-12
10-3 10-11
10-4 10-10
10-5 10-9
10-6 10-8
10-7 10-7
10-8 10-6
10-9 10-5
10-10 10-4
10-11 10-3
10-12 10-2
10-13 10-1
10-14 1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
01 M HCl
Maden suyuLimon
Portakal
Domates
İdrar
KanSaf su
Kabartma tozu
Deniz suyu
Magnezya sütü
Evlerde kullanılan amonyak
1 10-14
10-1 10-13
10-2 10-12
10-3 10-11
10-4 10-10
10-5 10-9
10-6 10-8
10-7 10-7
10-8 10-6
10-9 10-5
10-10 10-4
10-11 10-3
10-12 10-2
10-13 10-1
10-14 1
B
A
Z
İ
K
A
S
İ
D
İ
K
[H3O+] [ HO- ] PH Bazı maddelerin PH değeri
pH-metre
pH-metre
pH-metre
ASİTLER BAZLAR
ASİTLER BAZLAR
ASİTLER-BAZLAR-TUZLAR
TUZLAR
Asit ve bazların nötürleşmesinden meydana gelir.
Asitlerin (-) kutupları ile bazların (+) gruplarının birleşmesiyle oluşan iyonik katılara tuz denir.
Tuz oluşumunda anyon ve katyon grupları arasında iyonik bağ oluşur.
ASİTLER-BAZLAR-TUZLARTUZLAR
Çok sert yapılı olup kristalize halde bulunurlar.
Örneğin; NaCl (yemek tuzu), CaCo3 (kireç tuzu), … tuzlar grubuna
girer.
ASİTLER-BAZLAR-TUZLAR
TUZLAR Katı halde iyonlar birbirlerine sıkı sıkıya
bağlandıkları için tuzlar katı halde elektrik akımını iletmezler.
Eritildiklerinde ve suda çözündüklerinde
oluşan (+) ve (-) iyonlarla elektrik akımını iletirler.
Tuzlar özetle…
Katı ve kristal haldedirlerKatı halde iken elektrik akımını
iletmezler.Sulu çözeltileri elektrik akımını
iletirler.Asit ve bazların nötrleşme tepkimesi
sonucu oluşurlar.Turnusol kağıdına etkileri yoktur.
NÖTRALLEŞME TEPKİMESİ
Asitler ile bazların bir araya gelmesiyle oluşan tepkime sonucu nötr olan tuzlar ve su oluşur. Bu tepkimelere Nötralleşme Tepkimesi adı verilir.
Asit + Baz → Tuz + Su NaOH + HCl → NaCl + H2O (Baz) (Asit) (Tuz) (Su) H2SO4 +Ca(OH)2 → CaSO4 + 2H2O (Asit) (Baz) (Tuz) (Su) HNO3 + KOH → KNO3 + H2O (Asit) (Baz) (Tuz) (Su)
Ağız sağlığımız için asitli içeceklerden ve yiyeceklerden uzak durmalı, bu maddeleri tükettikten sonra bazik özelliğe sahip olan diş macunu ile
dişlerimizi fırçalayarak (Nötürleşme tepkimesi)asitlerin dişlerimize zarar
vermesini engellemeliyiz.
Besinlerin sindirimini yapan midenin bu işlemi mide asidi ile gerçekleştirdiğini ve bu yüzden fazladan içeceğimiz veya yiyeceğimiz asitli yiyeceklerin midemizde asit derecesini yükselteceğini reflü, gastrit ve ülser gibi rahatsızlıklara neden olabilir. Bu tür rahatsızlıklarda bazik mide ilaçları kullanılır ( Nötürleşme)
Recommended