View
1
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
PROEF COEUR DE BOEUF IN TUNNEL
Proefcode: GB15 TORS01
In opdracht van: PCG vzw
Technisch comité bio
Karreweg 6
B-9770 Kruishoutem
Tel ++ 32 (0)9 381 86 86
Fax ++ 32 (0)9 381 86 99
pcg@pcgroenteteelt.be
Door: PCG vzw
Karreweg 6
B-9770 Kruishoutem
Tel ++ 32 (0)9 381 86 86
Fax ++ 32 (0)9 381 86 99
pcg@pcgroenteteelt.be
Rawijs - Alex Floré
Koning-Albertlaan 101
B- 9080 Lochristi
Proefverantwoordelijke: Justine Dewitte
Studieverantwoordelijke: Saskia Buysens
Directeur: Bruno Gobin
Datum: 28 maart 2016 (veld bijwerken)
Studieverantwoordelijke Directeur
Dr. ir. S. Buysens Dr. B. Gobin
rap_gb15 tors01 Pagina 2 van 16
Abstract
De rassenkeuze van vruchtgroenten in koepel is niet zomaar over te nemen van
verwarmde kas. Aangezien de mogelijkheden voor klimaatsturing in koepel veel geringer
zijn, is het gebruik van resistente/minder gevoelige rassen voor ziekten en koude
tolerante rassen des te belangrijker. Van de verschillende types tomaat, is coeur de
boeuf het gevoeligst. Niet enkel voor Phytophthora, maar zeker ook voor Cladosporium
(Fulvia fulva) dient de teler waakzaam te zijn.
Biotelers vragen zich wel vaker af of tomatenplanten enten voor een tunnelteelt al dan
niet interessant is. Binnen deze proef wordt ook de productie en kwaliteit vergeleken van
geënte en ongeënte planten.
Tevens zal tijdens de teelt op het PCG een klimaatproef worden uitgevoerd om na te
gaan wat het effect is van hogere temperaturen op enerzijds de planten, en anderzijds de
Cladosporiumaantasting.
In deze rassenproef komen EXP 868 en Gourmandia (beiden Clause) als beste rassen uit
de proef, vooral door hun goede productie. Het mindere kantje aan EXP 868 is de
houdbaarheid, bij Gourmandia is dit Cladosporiumgevoeligheid. De trostomaat Tovit 1411
(Enza) die mee opgenomen was in proef ter bevestiging dat hij Cladosporium resistent is,
is dit weldegelijk ook in deze proef. De druk was echter niet zo hoog tijdens dit droge en
zonnige seizoen.
Dat enten een meeropbrengst creëert bij tomaten is niks nieuws. Dat deze
meeropbrengst voldoende is om op te wegen tegen de meerkost van het enten in een
koepelteelt, is aangetoond in deze proef als we het gemiddelde van de meeropbrengst
hanteren van de verschillende rassen. In deze proef varieerde de meeropbrengst van
enten van 792 gram tot 6097 gram, afhankelijk van het ras. Hoe groter het verschil, hoe
groter het voordeel van enten uiteraard. Of het verschil in opbrengst tussen al dan niet
enten voor elk type tomaat in dezelfde grootorde ligt, zal verder onderzoek moeten
uitwijzen.
Het klimaat opdrijven naar temperaturen hoger dan 40°C gedurende meer dan 2h is
mogelijk in een koepelteelt tijdens een zonnige najaarsdag. Het effect van de hoge
temperaturen, en daarmee samengaande hoge RV, op witziekte is in deze proef positief.
Er was te weinig Cladosporium aantasting om hierover conclusies te trekken. De planten
kunnen dergelijke hoge temperaturen echter heel moeilijk aan. De kwaliteit van bloem en
vrucht gaat hierdoor sterk achteruit.
rap_gb15 tors01 Pagina 3 van 16
Inhoud
1 Inleiding ....................................................................................................... 4
2 Materiaal en methoden ................................................................................. 4 2.1 Objecten .................................................................................................. 4
2.2 Proefdesign .............................................................................................. 6
2.3 Proefveld / infrastructuur ........................................................................... 6
2.4 Draaiboek ................................................................................................ 6
3 Resultaten en bespreking ............................................................................. 8 3.1 Resultaten ................................................................................................ 8
3.2 Bespreking ..............................................................................................13
4 Besluit ........................................................................................................ 15
5 Samenwerking ........................................................................................... 16
rap_gb15 tors01 Pagina 4 van 16
1 Inleiding
De rassenkeuze voor vruchtgroenten in koepel is niet zomaar over te nemen van deze in
verwarmde kas. Aangezien de mogelijkheden voor klimaatsturing in koepel veel geringer
zijn, is het gebruik van resistente/minder gevoelige rassen voor ziekten en koude
tolerante rassen des te belangrijker. Van de verschillende types tomaat, is coeur de
boeuf het gevoeligst. Niet enkel voor Phytophthora, maar zeker ook voor Cladosporium
(Fulvia fulva) dient de teler waakzaam te zijn.
Biotelers vragen zich wel vaker af of tomatenplanten enten voor een tunnelteelt al dan
niet interessant is. Binnen deze proef wordt ook de productie en kwaliteit vergeleken van
geënte en ongeënte planten.
Tevens zal tijdens de teelt op het PCG een klimaatproef worden uitgevoerd om na te
gaan wat het effect is van hogere temperaturen op enerzijds de planten, en anderzijds de
Cladosporiumaantasting.
2 Materiaal en methoden
2.1 Objecten
Tabel 1: Objecten PCG
Object Ras Zaadhuis Zaad behandeling
1 Cauralina Gautier Semences ncb
2 Corazon Clause ncb
3 Country Taste F1 Hild bio
4 Deko Uniseeds ncb
5 EXP 868 Clause ncb
6 Gourmandia Clause ncb
7 Rugantino Rijk Zwaan ncb
8 Tovit 1411* Enza ncb
9 Voluptuoso Clause ncb
10 EXP 800** Clause ncb
*Object 8: Tovit 1411: trostomaat. In 2014 getest in verwarmde kas en bleek
Cladosporium-resistent. In deze proef mee opgenomen ter bevestiging dat dit ras
resistent is tegen Cladosporium.
**Object 10: Exp 800: onvoldoende plantmateriaal geleverd dus onmogelijk om
statistisch te verwerken en aan te leggen in proef bij een teler.
rap_gb15 tors01 Pagina 5 van 16
Proefplan
7 pltn prod
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
Koepel
11 5 5 1 6 6 1 15 pr 2 16 3 2 25 2 3 26 9 3 35 1 4 36 pr 4
4 4 1 7 7 1 14 8 2 17 4 2 24 10 3 27 3 3 34 5 4 37 6 4
3 3 1 8 8 1 13 7 2 18 1 2 23 6 3 28 5 3 33 9 4 38 2 4
2 2 1 9 9 1 12 6 2 19 5 2 22 8 3 29 1 3 32 7 4 39 4 4
1 1 1
1
0 10 1 11 9 2 20 2 2 21 4 3 30 7 3 31 3 4 40 8 4
7 pltn prod
Koepel
12
7 pltn prod
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
obj par
5 5 5 6 6 5 15 10 6 16 3 6 25 pr 7 26 9 7 35 1 8 36 pr 8
4 4 5 7 7 5 14 8 6 17 4 6 24 2 7 27 3 7 34 5 8 37 6 8
3 3 5 8 8 5 13 7 6 18 1 6 23 6 7 28 5 7 33 9 8 38 2 8
2 2 5 9 9 5 12 6 6 19 5 6 22 8 7 29 1 7 32 7 8 39 4 8
1 1 5
1
0 pr 5 11 9 6 20 2 6 21 4 7 30 7 7 31 3 8 40 8 8
7 pltn prod
1,75 m
0,3 m 1,4 m
0,3 m
1,3 m
0,3 m
1,4 m
0,3 m
1,75 m
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
2.2 Proefdesign
Proefdesign Gerandomiseerde blokkenproef Aantal parallellen 4 Aantal objecten 10 Plotoppervlakte (m²) 4.86 Aantal planten/plot 12 Lengte plot (m) 5.4
Breedte plot (m) 0.9 Referentie Rugantino (Rijk Zwaan)
2.3 Proefveld / infrastructuur
Proefveld / infrastructuur PCG
GPS-coördinaten 50°56'39,8" N- 3°31'30.2" O
Land België
Gemeente Kruishoutem
Locatie proef Koepel 11 en 12
Voorgaande teelt Gekleurde radijs en cressen
Ras (+zaadhuis) Rassenproef
Zaaispecificaties (afstand en diepte) Deels geënt, deels niet
Aantal rijen per plot 1
Plantdichtheid 2,47 planten/m²
Plant afstand 0,45m in de rij; 0,9m tussen de rij
Opstelling Klimaatproef Hypothese: Cladosporium niet bestand tegen T>40°C, >2h lang Proefopzet: 1 koepel normaal klimaat, 1 koepel extremen opzoeken
Opvolgen van temperatuur en relatieve vochtigheid
2.4 Draaiboek
Zaaidatum geënt 02/04/2015; ongeënt 09/04/2015 Plantdatum 12/05/2015 Start oogst 15/07/2015 Klimaatproef 21/08/2015
Tabel 2: Bodemanalyse PCG
Datum Diepte (cm) NO3
--N NH4+-N EC
pHKCl (kg/ha) (kg/ha) (mS/cm)
06/05/2015 0-30 107 7 6.55 0.9
06/05/2015 0-30 89 5 6.60 0.8
26/05/2015 0-30 236 4 0.9
26/05/2015 0-30 168 < 4
0.8
16/06/2015 0-30 80 4 0.5
16/06/2015 0-30 28 < 4
0.3
07/07/2015 0-30 78 4 1.0
07/07/2015 0-30 20 < 4
0.5
28/07/2015 0-30 70 4 6.75 0.8
28/07/2015 0-30 35 4 6.64 0.4
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
Tabel 3: Bemesting
Datum kg/ha Meststof Samenstelling meststof (%)
N P2O5 K2O MgO
11/05/2015 1214 Ecomix 4 7 7 10
11/05/2015 1500 Ecomix 4 7 7 10
01/09/2015 714 Ecomix 4 7 7 10
Tabel 4: Algemene gewasbescherming
Datum Biologische bestrijder of toegepast middel
Te bestrijden Dosis/aantal per are
Methode
26/03/2015 Kleine plakvallen (geel) Witte vlieg 1.3 Kleur
02/07/2015 Enermix Witte vlieg 80 Eretmocerus eremicus & Encarsia
formosa
09/07/2015 Enermix Witte vlieg 80 Eretmocerus eremicus & Encarsia
formosa
30/07/2015 Kleine plakvallen (geel) Witte vlieg 1.3 Kleur
06/08/2015 Enermix Witte vlieg 468.75 Eretmocerus eremicus & Encarsia
formosa
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
3 Resultaten en bespreking
3.1 Resultaten
Tabel 5: Resultaten oogstgegevens rassen (15/07/2015 – 12/10/2015)
Object Totale productie Marktbaar
Niet marktbaar
gram/m² #
stuks/m² % gram/m²
# stuks/m²
vruchtgewicht (g)
% neusrot
Cauralina 17134 ab 62 bc 84,8 b 14528 bc 52 c 278 bcd 15,2 b
Corazon 15914 ab 63 bc 99,6 a 15843 abc 63 bc 251 cd 0,4 a
Country Taste F1
16443 ab 55 bc 97,4 a 16019 abc 54 bc 301 abc 2,6 a
Deko 16880 ab 54 bc 98,8 a 16669 abc 53 bc 310 ab 1,2 a
EXP 868 19267 a 58 bc 99,1 a 19086 a 57 bc 332 a 0,9 a
Gourmandia 18390 a 55 bc 99,9 a 18377 ab 55 bc 336 a 0,1 a
Rugantino 15697 ab 67 b 99,7 a 15640 abc 67 b 235 d 0,3 a
Tovit 1411 13480 b 90 a 99,3 a 13392 c 89 a 151 e 0,7 a
Voluptuoso 16285 ab 50 c 98,0 a 15956 abc 49 c 326 ab 2,0 a
EXP 800 18103 51 93,3 16905 48 353 6,7
Gemiddelde 16759 60 97,0 16241 59 287 3,0
p-waarde 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
20000
g/m²
Cauralina
Corazon
Country TasteF1Deko
EXP 868
Gourmandia
Rugantino
Tovit 1411
Voluptuoso
EXP 800
Figuur: Cumulatieve productie per ras (g/m²)
Tabel 6: Resultaten oogstgegevens geënt-ongeënt (15/07/2015 – 12/10/2015)
Object Totale productie Marktbaar
Niet marktbaar
gram/m² # stuks/m² % gram/m² # stuks/m² vruchtgewicht
(g) % neusrot
Geënt 18204 62 97,3 17703 61 303 2,7
Ongeënt 15016 61 97,5 14632 59 257 2,5
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
Tabel 7: Resultaten oogstgegevens geënt-ongeënt (15/07/2015 – 12/10/2015)
Object
Totale productie (gram/m²)
Verschil opbrengst geënt - ongeënt (gram/m²)
Geënt Ongeënt
Cauralina 18105 16163 1942
Corazon 17977
13850 4128
Country Taste F1 17986 14901 3084
Deko 19928
13831 6097
EXP 868 20212 18323 1889
Gourmandia 20761
16019 4743
Rugantino 18093 13300 4792
Tovit 1411 14093
12868 1224
Voluptuoso 16681 15889 792
Gemiddelde 18204 15016 3188
Tabel 8: Resultaten vruchtbeoordeling
Object Uniformiteit Gebruikswaarde Houdbaarheid na 7
dagen Houdbaarheid na
15 dagen
Cauralina 7.1 b 7.6 ab 8.0 ab 7.0 ab
Corazon 7.4 ab 7.9 ab 7.9 abc 5.9 ab
Country Taste F1 7.6 ab 8.0 a 8.1 a 6.5 ab
Deko 7.5 ab 7.6 ab 7.0 bc 5.3 b
EXP 868 7.3 b 7.8 ab 6.9 c 5.3 b
Gourmandia 7.0 b 7.6 ab 7.5 abc 6.0 ab
Rugantino 6.5 b 7.1 b 7.8 abc 6.6 ab
Tovit 1411 8.5 a 8.0 a 8.5 a 7.6 a
Voluptuoso 7.4 ab 7.9 ab 8.1 a 7.5 a
EXP 800 7.8 8.0 8.0 5.3
Gemiddelde 7.4 7.8 7.8 6.3
p-waarde 0.00 0.02 0.00 0.00
1= heterogeen slecht slecht slecht
9= uniform uitstekend uitstekend uitstekend
rap_gb15 tors01 Pagina 11 van 16
Tabel 9: Resultaten gewasbeoordeling
Object Uniformiteit Bladkleur Hoogte Openheid
gewas Gezondheid
gewas Bloemkwaliteit
*
Cauralina 7.5 ab 7.3 b 8.8 a 7.8 a 8.3 8.4 ab
Corazon 7.9 ab 7.6 b 5.6 bc 6.9 ab 9.0
7.5 bcd
Country Taste F1
7.1 ab 7.8 ab 5.8 bc 6.8 ab 8.5 8.8 ab
Deko 6.4 b 7.3 b 6.1 bc 7.3 ab 9.0
8.1 abc
EXP 868 7.5 ab 7.6 b 7.1 ab 7.3 ab 8.5 6.5 d
Gourmandia 6.9 ab 7.0 b 6.3 bc 7.6 ab 8.5
7.9 abcd
Rugantino 7.9 ab 7.6 b 5.3 c 7.0 ab 9.0 7.5 bcd
Tovit 1411 8.3 a 8.5 a 6.3 bc 6.6 b 8.8
9.0 a
Voluptuoso 8.0 ab 7.8 ab 7.0 abc 6.8 ab 8.5 6.8 cd
EXP 800 7.5 8.0 8.0 6.8 9.0 6.3
Gemiddelde 7.5 7.6 6.6 7.1 8.7 7.7
p-waarde 0.03 0.00 0.00 0.01 0.48 0.00
1= heterogeen bleek laag geslot
en slecht slecht
9= uniform donker hoog open uitstekend uitstekend
*Bloemkwaliteit: Als de stamper van de bloem te lang is (langer dan de kroonbladeren),
gaat de bevruchting moeizamer en is de bloemkwaliteit minder goed.
Tabel 10: Resultaten gewasbeoordeling teler
Object Gewasgezondheid Phytophthora Cladosporium Witziekte Botrytis
Cauralina 6,3 6,0 7,0 8,0 8,3
Corazon 8,0 7,3 6,5 8,0 8,8
Country Taste F1 7,3 7,5 5,8 7,5 8,5
Deko 7,5 7,5 7,8 7,0 8,0
EXP 868 7,0 7,0 6,5 7,3 7,8
Gourmandia 7,3 8,0 5,5 7,3 8,8
Rugantino 7,8 7,3 9,0 6,8 9,0
Tovit 1411 8,5 8,3 9,0 8,3 9,0
Voluptuoso 7,5 7,5 7,0 7,5 9,0
EXP 800
Gemiddelde 7,4 7,4 7,1 7,5 8,6
p-waarde
1= slecht slecht slecht slecht slecht
9= uitstekend uitstekend uitstekend uitstekend uitstekend
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
Klimaatproef
Grafiek: Verloop temperatuur en relatieve vochtigheid in koepel en buiten tijdens de
klimaatproef.
Tabel 11: Gewasbeoordeling na klimaatproef koepel 11
Plaats koepel 11
Verbranding vrucht
Verbranding bloem
Witziekte Phytophthora Cladosporium
Links (zonnekant)
9 6 6 9 9
Midden 9 7 4 8,5 8,5
Rechts (schaduwkant)
9 7 4 8,5 8,5
Uiteinden koepel 9 8 3 7 9
1= veel veel veel veel veel
9= geen geen geen geen geen
FOR_013H - Geldig vanaf 15/12/2014 PCG vzw - Karreweg 6 - 9770 Kruishoutem - T 09 381 86 86 - F 09 381 86 99
www.pcgroenteteelt.be - info@pcgroenteteelt.be BTW: 0416.682.702 - IBAN: BE87 1032 0465 3294 - BIC: NICABEBB - RPR: Oudenaarde
Tabel 12: Gewasbeoordeling na klimaatproef koepel 12
Plaats koepel 12
Verbranding vrucht
Verbranding bloem
Witziekte Phytophthora Cladosporium
Links (zonnekant) 4 6 7,5 8,5 9
Midden 7,5 6 7,5 8,5 8,5
Rechts (schaduwkant)
9 6 7,5 8,5 9
Uiteinden koepel 8 6 7 7 8.5
1= veel veel veel veel veel
9= geen geen geen geen geen
3.2 Bespreking
Rassen
Wegens het droge seizoen en zonnige weer dat we kenden in 2015 was er algemeen een
lage ziektedruk waardoor ook de ziektebeelden pas later kwamen of achterwege bleven.
Cauralina (Gautier Semences) behaalde een gemiddelde tot goede opbrengst en kwam
vrij vroeg in productie. Het aandeel vermarktbare product was echter iets minder dan
gemiddeld wegens het niet verwaarloosbare aandeel neusrot dat aanwezig was.
Cauralina had nog de echte typische hartvorm, in tegenstelling tot vele andere rassen.
Deze vorm wordt echter door de consument soms niet meer gerelateerd aan coeur de
boeuf. De planten groeiden snel, wat nadelig is in een lage koepel. Het gewas was vrij
open; de bloemkwaliteit scoorde goed. De algemene gewasgezondheid op het einde van
de teelt was minder dan gemiddeld, vnl. door aantasting van Phytophthora. Naar
witziekte toe scoorde het ras dan weer iets beter dan gemiddeld.
Corazon (Clause) scoorde iets minder dan gemiddeld in opbrengst. Tijdens de
vruchtbeoordeling en de gewasbeoordeling bij aanvang van de teelt konden geen
extremen opgemerkt worden. Aan het einde van de teelt stond het gewas er nog vrij
gezond bij. Er was een beetje Cladosporium aanwezig; naar witziekte scoorde het ras
beter dan gemiddeld.
Country Taste F1 (Hild): De opbrengst en sortering van Country Taste was gemiddeld
ten opzichte van de andere rassen. De vruchten waren kwalitatief en gedurende 7 dagen
goed houdbaar. De bloemkwaliteit was goed. Tijdens de gewasbeoordeling aan het einde
van de teelt was er wel behoorlijk wat Cladosporium aanwezig. De overige parameters
scoorden gemiddeld.
Deko (Uniseeds) scoorde gemiddeld qua opbrengst. Tijdens de vruchtbeoordeling bleek
dat de vruchten iets minder goed bewaarden dan voor vele andere rassen. Het gewas
stond aan het begin van de teelt al niet zo uniform; naar ziektegevoeligheid scoorde dit
ras gemiddeld tot goed.
EXP 868 (Clause) behaalde de beste opbrengst van alle rassen opgenomen in proef. De
vruchten waren duidelijk grover van sortering en minder lang houdbaar dan gemiddeld.
rap_gb15 tors01 Pagina 14 van 16
Het gewas groeide vrij snel ten opzichte van de andere rassen; de bloemkwaliteit
scoorde minder dan gemiddeld, maar dit bleek geen belemmering naar productie toe.
Tijdens het einde van de teelt kon waargenomen worden dat het ras gemiddeld tot iets
minder scoorde qua gevoeligheid naar ziekten toe.
Gourmandia (Clause) bracht ook duidelijk meer dan gemiddeld op en had het hoogste
vruchtgewicht. Uit de grafiek bleek dat dit ras al vroeg tot productie komt in vergelijking
met de andere rassen. Tijdens de vruchtbeoordeling konden geen extremen opgemerkt
worden. Aan het einde van de teelt bleek dat het ras niet zo gevoelig was voor
Phytophthora, echter wel voor Cladosporium.
Rugantino (Rijk Zwaan) had een vrij fijne sortering en behaalde een opbrengst die iets
lager lag dan gemiddeld. De vruchten tijdens de beoordeling waren iets minder uniform.
Het gewas groeide meer gedrongen, wat een voordeel is in koepel. Aan het einde van de
teelt bleek geen Cladosporium aanwezig; voor witziekte bleek het ras wel behoorlijk
gevoelig.
Tovit 1411 (Enza) was een buitenbeentje in de proef. Dit was de enige trostomaat
opgenomen in de proef. Vorig teeltseizoen behaalde dit ras hele mooie resultaten naar
Cladosporium resistentie. Om deze resultaten te bevestigen werd hij nogmaals in koepel
meegenomen. De Cladosporium resistentie kon hij ook dit teeltseizoen bevestigen.
Voluptuoso (Clause) behaalde een gemiddelde opbrengst. Doordat het vruchtgewicht
hoger was dan het gemiddelde, kwamen er per m² iets minder stuks af. De vruchten
kenmerkten zich door een goede houdbaarheid. Tijdens de ziektebeoordeling scoorde het
gewas gemiddeld.
EXP 800 (Clause): Er werden te weinig planten aangeleverd van dit ras doordat dit
moeizamer kiemde. Hierdoor konden de gegevens niet statistisch verwerkt worden. De
productie van EXP 800 kwam iets later laat op gang dan voor vele andere rassen en was
beduidend hoger dan gemiddeld. De vruchten hadden een grove sortering. Tijdens de
bewaarproef bleek dat deze minder lang houdbaar waren dan gemiddeld. De stamper
van de bloemen was vrij lang wat de bestuiving zou kunnen bemoeilijken; toch
reflecteerde zich dit niet in een lagere opbrengst.
Enten of niet?
Uit de proef blijkt dat enten effectief een meeropbrengst opleverde ten opzichte van het
ongeënte object. De meeropbrengst is afhankelijk van het ras en varieerde tussen de
792 gram/m² en 6097 gram/m². De meeropbrengst werd voornamelijk veroorzaakt door
een hoger vruchtgewicht. Het aantal stuks/m² bleef stabiel. Of de meeropbrengst
opweegt ten opzichte van de meerkost is afhankelijk van de verkoopprijs van de
tomaten.
Richtinggevende berekening per plant:
Gemiddelde meerkost enten: 0,70€/plant
Gemiddelde meeropbrengst: 1,29 kg/plant
Gemiddelde prijs doorheen seizoen aan de groothandel/veiling: 1,76 €/kg
Gemiddelde prijs rechtstreeks aan de consument: 2,99 €/kg
Gemiddelde extra winst door enten in koepelteelt (verkoop groothandel/veiling):
1,29 kg/plant * 1,76 €/kg = 2,27 €/plant
rap_gb15 tors01 Pagina 15 van 16
Rekening houdend met meerkost plantgoed:
2,27€/plant – 0,70 €/plant = 1,57 €/plant
Gemiddelde extra winst door enten in koepelteelt (verkoop rechtstreeks aan de
consument): 1,29 kg/plant * 2,99 €/kg = 3,86 €/plant
Rekening houdend met meerkost plantgoed:
3,86 €/plant – 0,70€/plant = 3,16 €/plant
Klimaatproef
Ondanks het feit dat er heel weinig Cladosporium aanwezig was in de kas door het droge
en zonnige seizoen, werd toch besloten om de klimaatproef te laten doorgaan op een
zonnige dag tijdens de late zomer (21/08/2016). Er werd beslist om de proef niet later
op het seizoen toe te passen om zeker te zijn dat de gewenste temperatuur kon bereikt
worden met het aanwezige zonlicht.
In koepel 11 werd het huidige klimaat aangehouden. Koepel 12 werd kort voor de
middag gesloten. De temperatuur van de koepels, de buitentemperatuur en de RV van
koepel 12 werden gedurende het experiment opgevolgd.
De temperatuur van 40 °C werd vlot bereikt. Om 16h werd beetje bij beetje gelucht
zodat het gewas tegen de avond terug op het normale klimaat was.
Bij de beoordeling enkele dagen nadat de klimaatproef heeft plaatsgevonden, kon
opgemerkt worden dat er in koepel 11, waar het normale klimaat aangehouden werd, er
meer actieve witziekte aanwezig was. De planten van koepel 12, waar de hoge
temperaturen aangehouden werden, vertoonden minder actieve witziekte. Wel daalden
de vrucht- en bloemkwaliteit drastisch door verbranding. Aan de zonnekant was de
gewasstand algemeen negatiever. Het ras trostomaat is algemeen beter bestand tegen
de hogere temperaturen dan de coeur de boeuf tomaten.
De aantasting van Cladosporium was te gering om hierover besluiten te kunnen trekken.
4 Besluit
In deze rassenproef komen EXP 868 en Gourmandia (beiden Clause) als beste rassen uit
de proef, vooral door hun goede productie. Het mindere kantje aan EXP 868 is de
houdbaarheid, bij Gourmandia is dit Cladosporiumgevoeligheid. De trostomaat Tovit 1411
(Enza) die mee opgenomen was in proef ter bevestiging dat hij Cladosporium resistent is,
is dit weldegelijk ook in deze proef. De druk was echter niet zo hoog tijdens dit droge en
zonnige seizoen.
Dat enten een meeropbrengst creëert bij tomaten is niks nieuws. Dat deze
meeropbrengst voldoende is om op te wegen tegen de meerkost van het enten in een
koepelteelt, is aangetoond in deze proef als we het gemiddelde van de meeropbrengst
hanteren van de verschillende rassen. In deze proef varieerde de meeropbrengst van
enten van 792 gram tot 6097 gram, afhankelijk van het ras. Hoe groter het verschil, hoe
groter het voordeel van enten uiteraard. Of het verschil in opbrengst tussen al dan niet
enten voor elk type tomaat in dezelfde grootorde ligt, zal verder onderzoek moeten
uitwijzen.
Het klimaat opdrijven naar temperaturen hoger dan 40°C gedurende meer dan 2h is
mogelijk in een koepelteelt tijdens een zonnige najaarsdag. Het effect van de hoge
temperaturen, en daarmee samengaande hoge RV, op witziekte is in deze proef positief.
rap_gb15 tors01 Pagina 16 van 16
Er was te weinig Cladosporium aantasting om hierover conclusies te trekken. De planten
kunnen dergelijke hoge temperaturen echter heel moeilijk aan. De kwaliteit van bloem en
vrucht gaat hierdoor sterk achteruit.
5 Samenwerking
Deze proef kadert binnen het Landbouw & Visserij-project BIOROOTS – BIOlogische
gewasbeschermingsstrategiën demonstreren onder Reële Omstandigheden Op vraag van
de biologische TuinbouwSector.
Recommended