View
14
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
1
RAPORT PËRFUNDIMTAR I AUDITIMIT
FINANCIAR NË
“SHOQËRINË E PARË FINANCIARE TË ZHVILLIMIT,
FAF SH.A”
Tiranë, më Dhjetor 2017
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
2
Nr. Përmbatja
I. PËRMBLEDHJE EKZEKUTIVE
II. HYRJA
a. Opinioni
b. Bazat për opinion
c. Objektivat dhe qëllimi
d. Identifikimi i çështjes
e. Përgjegjësitë e strukturave drejtuese
f. Përgjegjësitë e audituesve
g. Kriteret e vlerësimit
h. Standardet e auditimit
III. PËRSHKRIMI I AUDITIMIT
IV. KONKLUZIONE DHE OPINIONI I AUDITIMIT
V. DOKUMENTE SHOQËRUESE
Faqe
3-3
4
4
5
5
5-6
6-7
7-8
8
8-25
26
27
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
3
PËRMBLEDHJE EKZEKUTIVE
Mbështetur në Ligjin nr.154/2014, datë 27.11.2014 “Mbi organizimin dhe funksionimin e
Kontrollit të Lartë të Shtetit”, Kontrolli i Lartë i Shtetit përfundoi fazën paraprake të auditimit
në Shoqërinë e Parë Financiare të Zhvillimit (FAF Sh.a) në bazë Njoftimit të fillimit për
auditim të miratuar nga Kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit me nr. 933 prot, datë 05.09.2017,
për auditimin “Auditim i Pasqyrave financiare”.
Qëllimi i punës sonë lidhet me garantimin e sigurisë së arsyeshme nëse pasqyrat financiare në
tërësi paraqesin anomali materiale, të cilat identifikohen si pasaktësi apo gabime që mund të
kenë ekzistuar, për të konkluduar me një raport auditimi që përfshin një opinion. Siguria e
arsyeshme është një nivel i lartë sigurie, por nuk garanton që auditimi i kryer në përputhje me
standartet mundëson identifikimin e çdo gabimi apo anomalie që mund të ekzistojë. Anomalitë
mund të lindin nga gabimet apo mashtrimet dhe konsiderohen si materiale, nëse individualisht
ose në tërësi influencojnë vendimet ekonomike të përdoruesve të pasqyrave financiare.
Përveç standardeve të ISSAI, ne gjithashtu aplikojmë edhe gjykimin dhe skepticizmin tonë
profesional në punën audituese. Gjithashtu ne:
-Identifikojmë dhe përpunojmë riskun e anomalive materiale të pasqyrave financiare, për shkak
të gabimeve apo mashtrimeve, planifikojmë dhe kryejmë procedura auditimi sipas risqeve të
identifikuara, dhe grumbullojmë evidencë të mjaftueshme e të përshtatshme për formulimin e
opinionit tonë. Risku që vjen nga mos identifikimi i këtyre anomalive për shkak të mashtrimeve,
është më i lartë se ai i gabimeve, sepse mashtrimi mund të përfshijë falsifikime, fshirje të
qëllimshme, keqinterpretime, apo edhe mungesë të qëllimshme të kontrollit të brendshëm.
-Krijojmë një ide fillestare mbi kontrollin e brendshëm në mënyrë që të planifikojmë procedurat
e auditimit që i përshtaten situatës aktuale, por jo duke patur si qëllim kryesor dhënien e një
opinioni mbi efektivitetin e kontrollit të brendshëm.
-Vlerësojmë nëse politikat kontabile të zgjedhura nga stafi drejtues janë të duhura dhe të
arsyeshme.
-Krijojmë një konkluzion final nëse çështjet rutine të kontabilitetit janë kryer në mënyrën e
duhur dhe bazohemi në evidencën e marrë nga auditimi, për ekzistencën e ndonjë dyshimi
material mbi ngjarjet apo kushtet që mund të çojnë në një dyshim edhe më të madh mbi aftësinë
e institucionit për të funksionuar normalisht. Nëse ne arrijmë në konkluzionin se ekziston një
pasiguri e arsyeshme, ne duhet t‟i kushtojmë më tepër rëndësi këtyre çështjeve gjatë auditimit
tonë, dhe të modifikojmë opinionin.
- Konkluzionet tona janë të bazuara në punën audituese, deri në përgatitjen e raportit të
auditimit. Megjithatë, ngjarje apo kushte specifike në të ardhmen mund të ndryshojnë situatën
aktuale të institucionit.
-Vlerësojmë informacionin e përgjithshëm, strukturën dhe përmbajtjen e pasqyrave financiare,
duke përfshirë edhe shënimet, për të evidentuar nëse pasqyrat financiare përfaqësojnë
transaksione rutinë dhe ngjarje të prezantuara drejt.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
4
OPINIONI I AUDITIMIT:
Duke qenë se kemi dyshime të arsyeshme për mundësi mashtrimi material dhe të përhapur që
mund të perfshijë të gjitha hallkat e drejtimit dhe vendimarrjes si dhe faktin që çdo përfaqësim
prej tyre është i cënuar në besueshmëri, nga mashtrimi dhe thyerje të legjislacionit në fuqi,
mungesës së venies së informacionit të plotë në dispozicion për marrjen e evidencave të
përshtatshme për të dhënë një opinion.; si dhe faktit që nuk mund të shmangemi nga auditimi i
institucionit , si dhe në të gjitha rastet kur nuk mund të arrihet siguria e arsyeshme dhe kur
dhënia e një opinioni me rezervë në raportin e audituesit është e pamjaftueshme në rrethanat
përkatëse për qëllimet e raportimit për përdoruesit e pasqyrave financiare, SNA-të kërkojnë që
audituesi të refuzojë të japë një opinion, bazuar në standardet INTOSAI, ISSAI 1240; ISSAI
1250; si dhe ne gjykimin professional të audituesit per te mos u shprehur, refuzojmë të japim
opinion mbi pasqyrat financiare.
BAZAT PËR OPINIONIN:
Ne e kemi kryer auditimin tonë në përputhje me Standardet Ndërkombëtare të Auditimit të
Sektorit Publik (ISSAI). Përgjegjësitë tona lidhur me këto standarde janë përshkruar më
hollësisht në seksionin “Përgjegjësitë e Audituesit për Auditimin e Pasqyrave Financiare”,
pjesë e raportit tonë përfundimtar. Ne jemi të pavarur kundrejt subjektit të audituar, e theksuar
kjo në ISSAI-n 10- Deklarata e Meksikës mbi Pavarësinë e SAI-t, si dhe ISSAI 30- Kodi Etik.
Ne i kemi përmbushur përgjegjësitë tona etike, në përputhje me standardet e sipërpërmendura.
Gjithashtu, ne besojmë se dëshmitë e marra gjatë punës sonë audituese janë të mjaftueshme dhe
të përshtatshme për të siguruar bazat për përgatitjen e opinionit të auditimit.
Për të arritur në këtë opinion u mbështetëm në standardet INTOSAI ISSAI 1240 - Përgjegjësia
e audituesit në lidhje me mashtrimin në auditimin e pasqyrave financiare; ISSAI 1250 –
Respektimi i Ligjeve dhe Rregulloreve në auditimin e pasqyrave financiare.
HYRJE:
Në zbatim të Njoftimit për fillim të Auditimit nr. 933 datë 05.09.2017, miratuar nga Kryetari i
KLSH, në FAF Sh.a,. Nga subjekti FAF Sha u parashtrua kërkesa për mundësinë e shtyrjes së
afatit të auditimit për shkak të ngarkesës së punës, kërkesë e cila u mor në konsideratë nga ana e
KLSH , por me kushtin që auditimi do të rifillonte jo më vonë se data 15 Tetor 2017. Referuar
rregullores së brendshme si dhe Manualit të Auditimit Financiar nga data 15.10.2017 deri më
datën 17.11.2017 u kryen të gjitha takimet paraprake si dhe u kërkua zyrtarisht dokumentacioni
i nevojshëm për planifikimin e auditimit dhe përcaktimin e fushave me risk mbi bazën e të cilit
do hartohej dhe program i auditimit. Puna paraprake për Auditimin u krye nga Grupi i Auditimit
me përbërje:
Marjola LLanaj, Përgjegjës grupi
Nerënxa LLapashtica, Auditues
Irma Idrizaj, Auditues
Helena Solis, Auditues
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
5
Auditimi u krye mbi evidenca të dokumentuara, për vlerësimin e saktësisë së aktiviteteve dhe
transaksioneve financiare, çështjeve që lidhen me organizimin, vlerësimin e saktësisë së
informacioneve në të gjitha aspektet materiale në përputhje standartet e zbatueshme të
raportimit financiar, mbi bazën e te cilit ndërtohen Pasqyrat Financiare të FAF Sh.a .
Qëllimi i auditimit:
Qëllimi i auditimit të pasqyrave financiare është të rrisim shkallën e besimit të përdoruesve të
pasqyrave financiare, nëpërmjet shprehjes së një opinioni nga ana jonë nëse pasqyrat
financiare janë përgatitur në të gjitha aspektet materiale, në përputhje me kornizën e
zbatueshme të raportimit financiar, si një mekanizëm kontrolli për të siguruar përgjegjshmërinë
financiare.
Nga auditimi paraprak i ushtruar në Subjektin Shoqëria e Parë Financiare të Zhvillimit, FAF
Sh.a, bazuar në njoftimin nr. 933, datë 05.09.2017, miratuar nga Kryetari i Kontrollit të Lartë të
Shtetit, mbi Auditimin e pasqyrave financiare për vitin e mbyllur në 31 dhjetor 2016, me qëllim
dhënien e një opinioni nëse këto pasqyra paraqisnin drejt, në të gjithë aspektet materiale,
pozicionin dhe performancën financiare të Shoqërisë në përputhje me standardet e zbatueshme
të raportimit financiar, u konstatuan veprime apo mosveprime në kundërshtim me dispozitat
ligjore dhe aktet nënligjore në fuqi, nga të cilat kanë ardhur pasoja me ndikim të dukshëm në
menaxhimin dhe mirëfunksionimin e institucionit, duke cënuar interesat publike apo ato
shtetërore të garantuara me ligj.
Kjo përgjegjshmëri ka të bëjë drejtpërdrejt me menaxhimin e shëndoshë financiar si dhe me
faktin që, rezultatet e përdorimi i burimeve janë të paraqitura drejt dhe në përputhshmëri me
kornizën e raportimit financiar.
Audituesit shtetërorë do të japin sigurinë ose jo nëse informacioni i paraqitur mbi shpenzimin e
parave publike në programet publike përfaqëson në mënyrë të përshtatshme situatën financiare.
Objektivat e auditimit:
Objektivat specifike të auditimit ose pohimet për marrjen e garancive për besueshmërinë e
pasqyrave financiare do të jenë:
Pohimet rreth klasave të transaksioneve dhe ngjarjeve për periudhën nën auditim si; përkatësia,
plotësia, saktësia, periudha, klasifikimi, ligjshmëria dhe rregullsia.
Pohimet rreth gjendjeve të llogarive në fund të periudhës si; ekzistenca, të drejtat dhe detyrimet,
plotësia, vlerësimi dhe alokimi.
Pohimet rreth prezantimit të shënimeve shpjeguese si; transaksione, të drejtat dhe detyrimet,
plotësia, klasifikimi dhe kuptueshmëria, saktësia dhe vlerësimi.
Identifikimi i çështjes:
Auditimit të pasqyrave financiare është të rrisim shkallën e besimit të përdoruesve të pasqyrave
financiare, nëpërmjet shprehjes së një opinioni nga ana jonë nëse pasqyrat financiare janë
përgatitur në të gjitha aspektet materiale, në përputhje me kornizën e zbatueshme të raportimit
financiar, si një mekanizëm kontrolli për të siguruar përgjegjshmërinë financiare.
Përgjegjësia e Drejtimit të Shoqëria e Parë Financiare për Zhvillim:
Drejtimi i FAF sh.a është përgjegjës për përgatitjen dhe prezantimin e saktë të pasqyrave
financiare në përputhje me Kuadrin e Raportimit financiar të Sektorit Publik, Standardet
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
6
Kombëtare të Kontabilitetit, si dhe kontrollin e brendshëm të nevojshëm për përgatitjen e
pasqyrave financiare, për të shmangur gabimet apo mashtrimet. Personat përgjegjës për
drejtimin janë përgjegjës për kontrollin e procesit të raportimit financiar.
Përgjegjësitë e Audituesve të Kontrollit të Lartë të Shtetit mbi Auditimin e Pasqyrave
Financiare:
Objektivat e punës sonë lidhen me garantimin e sigurisë së arsyeshme nëse pasqyrat financiare
në tërësi paraqesin anomali materiale, të cilat identifikohen si pasaktësi apo gabime që mund të
kenë ekzistuar, për të konkluduar me një raport auditimi që përfshin një opinion. Siguria e
arsyeshme është një nivel i lartë sigurie, por nuk garanton që auditimi i kryer në përputhje me
standardet mundëson identifikimin e çdo gabimi apo anomalie që mund të ekzistojë. Anomalitë
mund të lindin nga gabimet apo mashtrimet dhe konsiderohen si materiale, nëse individualisht
ose në tërësi influencojnë vendimet ekonomike të përdoruesve të pasqyrave financiare.
Përveç standardeve të ISSAI, ne gjithashtu aplikojmë edhe gjykimin dhe skepticizmin tonë
profesional në punën audituese. Gjithashtu ne:
-Identifikojmë dhe përpunojmë riskun e anomalive materiale të pasqyrave financiare, për shkak
të gabimeve apo mashtrimeve, planifikojmë dhe kryejmë procedura auditimi sipas risqeve të
identifikuara, dhe grumbullojmë evidencë të mjaftueshme e të përshtatshme për formulimin e
opinionit tonë. Risku që vjen nga mos identifikimi i këtyre anomalive për shkak të mashtrimeve,
është më i lartë se ai i gabimeve, sepse mashtrimi mund të përfshijë falsifikime, fshirje të
qëllimshme, keqinterpretime, apo edhe mungesë të qëllimshme të kontrollit të brendshëm.
-Krijojmë një ide fillestare mbi kontrollin e brendshëm në mënyrë që të planifikojmë procedurat
e auditimit që i përshtaten situatës aktuale, por jo duke patur si qëllim kryesor dhënien e një
opinioni mbi efektivitetin e kontrollit të brendshëm.
-Vlerësojmë nëse politikat kontabile të zgjedhura nga stafi drejtues janë të duhura dhe të
arsyeshme.
-Krijojmë një konkluzion final nëse çështjet rutine të kontabilitetit janë kryer në mënyrën e
duhur dhe bazohemi në evidencën e marrë nga auditimi, për ekzistencën e ndonjë dyshimi
material mbi ngjarjet apo kushtet që mund të çojnë në një dyshim edhe më të madh mbi aftësinë
e institucionit për të funksionuar normalisht. Nëse ne arrijmë në konkluzionin se ekziston një
pasiguri e arsyeshme, ne duhet t‟i kushtojmë më tepër rëndësi këtyre çështjeve gjatë auditimit
tonë, dhe të modifikojmë opinionin. Konkluzionet tona janë të bazuara në punën audituese,
deri në përgatitjen e raportit të auditimit. Megjithatë, ngjarje apo kushte specifike në të ardhmen
mund të ndryshojnë situatën aktuale të institucionit.
-Vlerësojmë informacionin e përgjithshëm, strukturën dhe përmbajtjen e pasqyrave financiare,
duke përfshirë edhe shënimet, për të evidentuar nëse pasqyrat financiare përfaqësojnë
transaksione rutinë dhe ngjarje të prezantuara drejt.
Ne komunikojmë me drejtuesin për të kryer në kohë planifikimin, për përmbajtjen e auditimit
dhe gjetjet, duke përfshirë edhe të metat e kontrollit të brendshëm, që ne kemi identifikuar gjatë
auditimit tonë.
Gjithashtu, ne u mundësojmë drejtuesve një deklaratë në lidhje me kërkesat etike të pavarësisë
sipas të cilave ne kemi kryer punën tonë audituese, dhe komunikojmë me ta në rastet kur
ekziston konflikt interesi apo çështje të tjera lidhur me etikën.
Ne identifikojmë çështjet më të rëndësishme lidhur me auditimin e pasqyrave financiare të
periudhës aktuale dhe i përshkruajmë ato në raportet e auditimit, me përjashtim të rasteve kur
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
7
kuadri ligjor nuk lejon vënien në dispozicion të tyre për publikun ose në raste të rralla kur vetë
ne vendosim që këto çështje nuk duhet të përfshihen në raport për shkak të pasojave negative që
publikimi i tyre mund të sjellë në publikun e gjerë.
Dokumentimi i rezultateve të auditimit:
Nga audituesit u përgatit dokumentacioni i auditimit i mjaftueshëm për të mundësuar dhe
kuptuar natyrën, kohën dhe shtrirjen e procedurave të auditimit paraprak të kryera në përputhje
me standardet përkatëse dhe kërkesat e zbatueshme ligjore dhe rregullatore, rezultatet e këtyre
procedurave dhe evidencat e marra të auditimit, si dhe çështje të rëndësishme, që dolën gjatë
auditimit, përfundimet e arritura në drejtim të tyre dhe gjykimet e rëndësishme profesionale të
bëra në arritjen e këtyre konkluzioneve. Ky dokumentacion u konsiderua i përshtatshëm dhe i
rëndësishëm për të konfirmuar dhe mbështetur opinionet dhe raportin e audituesve dhe shërbeu
si një burim informacioni për përgatitjen e tyre. Në përfundim të auditimit në terren mbi bazën e
të dhënave të grumbulluara, u përgatit ky Raport Auditimi.
Kriteret e vlerësimit:
Ne e kemi kryer procedurat paraprake të auditimit në përputhje me Standardet Ndërkombëtare
të Auditimit të Sektorit Publik (ISSAI). Përgjegjësitë tona lidhur me këto standarde janë
përshkruar më hollësisht në seksionin “Përgjegjësitë e Audituesit për Auditimin e Pasqyrave
Financiare”, pjesë e raportit tonë përfundimtar. Ne jemi të pavarur kundrejt subjektit të
audituar, e theksuar kjo në ISSAI-n 10- Deklarata e Meksikës mbi Pavarësinë e SAI-t, si dhe
ISSAI 30- Kodi Etik. Ne i kemi përmbushur përgjegjësitë tona etike, në përputhje me standardet
e sipërpërmendura. Gjithashtu, ne besojmë se dëshmitë e marra gjatë punës sonë audituese janë
të mjaftueshme dhe të përshtatshme për të siguruar bazat për përgatitjen e opinionit të auditimit.
Standardet INTOSAI ISSAI 1240 - Përgjegjësia e audituesit në lidhje me mashtrimin në
auditimin e pasqyrave financiare; ISSAI 1250 – Respektimi i Ligjeve dhe Rregulloreve në
auditimin e pasqyrave financiare, si më poshtë:
Skepticizmi profesional: Përgjegjësia e audituesit për të mbajtur një qëndrim me skepticizmit
profesional gjatë auditimit, siç parashikohet në SNA, trajtohet nga ISSAI 1200.
ISA 250 - Shqyrtimi i ligjeve dhe rregulloreve në auditimin e pasqyrave financiare. ISA 250
përdoret për auditimin e pasqyrave financiare për periudhat që fillojnë pas datës 15 dhjetor
2009.
ISA 250 trajton përgjegjësitë e auditesit për të shqyrtuar ligjet dhe rregulloret në një auditim të
pasqyrave financiare. ISA nuk zbatohet për angazhime të tjera të sigurisë në të cilat audituesi
është angazhuar posaçërisht për të testuar dhe raportuar për përputhshmërinë me ligjet ose
rregulloret specifike.
Fushëveprimi i ISA 250: Ky Standard Ndërkombëtar i Auditimit (ISA) merret me
përgjegjësinë e audituesit për të shqyrtuar ligjet dhe rregulloret në një auditim të pasqyrave
financiare. Ky standartd nuk zbatohet për angazhime të tjera të sigurisë në të cilat audituesi
është angazhuar posaçërisht për të testuar dhe raportuar për përputhshmërinë me ligjet ose
rregulloret specifike.
Raportimi i mospërputhshmërisë në Raportin e Auditimit të Pasqyrave Financiare. Nëse
audituesi konstaton se mospërputhshmëria ka një efekt material te pasqyrat financiare dhe nuk
është pasqyruar në mënyrë e duhur në pasqyrat financiare, auditesi duhet që, në përputhje me
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
8
ISA 705, të shprehin një opinion të kualifikuar ose një opinion të kundërt mbi pasqyrat
financiare.
Nëse audituesi nuk siguron evidencat e mjaftueshme të auditimit nga personat e ngarkuar
me qeverisje, për të vlerësuar nëse ka ndodhur ose ka gjasa të ndodhë mosrespektimi i
ligjeve apo rregulloreve të cilat mund të jenë material për pasqyrat financiare, audituesi
duhet të shprehë një opinion të kualifikuar ose të refuzojë të japë një opinion mbi
pasqyrat financiare në bazë të kufizimit të fushëveprimit të auditimit në përputhje me ISA
705.
Nëse audituesi nuk është në gjendje të përcaktojë nëse mos përputhshmëria ka ndodhur për
shkak të kufizimeve të imponuara nga rrethanat apo nga ndikimi i drejtuesve ose personave të
ngarkuar me qeverisje, audituesi duhet të vlerësojë efektin e opinionin të auditimit në përputhje
me ISA 705.
Standardet e Auditimit:
Auditimi u bazua në:
-Ligjin nr. 154/2014, datë 27.11.2014 “Për organizimin dhe funksionimin e Kontrollit të Lartë
të Shtetit”,
-Manuali i Auditimit Financiar ,Referencë në Standardet Ndërkombëtare të Auditimit (ISSAI) të
INTOSAI-t dhe Standardet Ndërkombëtare të Auditimit (ISAI) të IFAC.
Praktikat e ndjekura në kryerjen e auditimit, janë mbështetur në ISSAI ISSAI 1240; ISSAI
1250:
Metodat dhe teknikat e kontrollit të përdorura nga audituesit gjatë auditimit konkluduan në
metodologjinë e aplikuar gjatë planifikimit në auditimin e të dhënave të siguruara nga vetë
subjekti. Objektivi i audituesve ishte identifikimi dhe vlerësimi i risqeve e anomalive materiale
në pasqyrat financiare si edhe nivelin e pohimeve, nëpërmjet të kuptuarit e njësisë dhe mjedisit
të saj, duke përfshirë kontrollin e brendshëm të njësisë dhe duke krijuar kështu bazën për
hartimin dhe implementimin e përgjigjeve kundrejt risqeve të vlerësuara të gabimeve material
që konsistoi në vlerësimin e kontrolleve të brendshme në institucion sa i takon: (a) hartimit; (b)
implementimit; dhe (c) funksionimit të të 5-të komponentëve të kontrollit të brendshëm.
Vlerësimi i kontrollit të brendshëm u krye nëpërmjet testeve të kontrolleve.
II. PËRSHKRIMI I AUDITIMIT.
Shoqëria e Parë Financiare për Zhvillim FAF sh.a, është krijuar me VKM nr. 904, datë
29.07.2001 “Për miratimin e Strategjisë për përcaktimin e autoriteteve përgjegjëse për krijimin e
Shoqërisë së Parë Financiare të Zhvillimit FAF sh.a dhe likujdimin e Fondit të Financimit të
Zonave Malore.
Në zbatim të VKM-së së mësipërme, është krijuar shoqëria tregtare “Shoqëria e Parë Financiare
e Zhvillimit-FAF” e formës “shoqëri aksionere (sh.a), me kapital 100% shtetëror, me aksioner
të vetëm Ministrin e Financave.
Akti i Themelit për krijimin e Shoqërisë së Parë Financiare të Zhvillimit FAF sh.a, është hartuar
më datë 24.11.2008, rregjistruar në QKR më datë 31.12.2008 dhe identifikuar me NIPT
K82431002V.
Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit, FAF Sh.a është Subjekt Financiar, jobankë, që jep
kredi direkt Individëve dhe Ndërmarrjeve të Vogla dhe të Mesme (SME) në zonat gjysëm
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
9
urbane dhe urbane të Shqipërisë rurale dhe të disfavorshme, të cilat në shumicën e rasteve janë
të paarritshme prej bankave.
FAF sh.a e krijuar në fillim të vitit 2009, trashëgoi aktivitetin e Fondacionit FFZM, në zbatim të
Strategjisë “Për shndërrimin e „Fondit të Financimit të Zonave Malore – FFZM‟, e miratuar me
Vendim të Këshillit të Ministrave nr. 904, datë 27.06.2008, duke konsoliduar më tej misionin e
FFZM-së.FAF sh.a është regjistruar në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit (QKR) më
31.12.2008.
Misioni i “FAF” sh.a është: “Të kontribuojë për rritjen ekonomike të zonave malore dhe
përgjithësisht më të varfëra të Shqipërisë, duke i ofruar klientëve të synuar, hyrje në shërbime
financiare të qëndrueshme dhe në përputhje me nevojat e tyre investuese, dhe qëllimet e
aktivitetit.”
- Të mbështesë zhvillimin e ekonomisë lokale duke ofruar shërbime financiare.
- Të përgjigjet ndaj kërkesave për kredi të mikrobizneseve dhe të investimeve të nivelit të vogël
dhe të mesëm.
- Të kontribuojë për një përdorim më të gjerë dhe për të rritur më tej produktet dhe shërbimet
financiare në zonat malore/rurale që janë edhe më pak të mbështetura.
- Të nxisë krijimin dhe zhvillimin e bizneseve të reja dhe fuqizimin e bizneseve ekzistuese.
Forma dhe mënyra e organizimit si dhe kuadri ligjor brenda të cilit njësia parashikohet të kryejë
veprimtarinë për të cilën është krijuar dhe funksionon duke theksuar dhe prioritarizuar fushat
sipas rëndësisë dhe impaktit në arritjen e objektivave dhe qëllimit të përgjithshëm tënjësisë.
FAF sh.a e ka shtrirë aktivitetin e kredidhënies në të gjitha qarqet e Shqipërisë, duke e zgjeruar
aktivitetin e kredidhënies me 27 degë, që mbulojnë rreth 85% të territorit të Shqipërisë. në:
Tiranë, Durrës, Burrel, Bulqizë, Peshkopi, Elbasan, Gramsh, Librazhd, Pogradec, Korçë,
Ersekë, Përmet, Tepelenë, Gjirokastër, Sarandë, Lushnje, Berat, Skrapar, Vlorë, Lezhë,
Shkodër, Pukë, Kukës, Has, Tropojë, Mirditë.
Struktura drejtuese e FAF Sh.a konsiston sipas niveleve më poshtë:
• Aksionerët (Ministri i Financave dhe Ekonomisë);
• Këshilli Mbikqyrës i përbërë nga Zj.I.M, Z. A.Ç, Zj.A.K., Zj.M.L. dhe Z.Ll.P..
• Administratori (Menaxheri i Përgjithshëm). Z.D.Q., Administrator i FAF sh.a,
FAF është përgjegjës për menaxhimin e aseteve dhe operacionet në përgjithësi Aksionierët e
FAF sh.a janë autoriteti organizativ më i lartë. Aksionierët janë përgjegjës për politikat dhe
strategjitë në përgjithësi të Shoqërisë. Këshilli Mbikëqyrës zakonisht mblidhet katër herë në vit,
por mund të bëjë më shumë takime në varësi të nevojave. Administratori, i mbështetur nga stafi
menaxherial i Shoqërisë, është përgjegjës për menaxhimin e aseteve dhe operacionet e
përditëshme të FAF-it.
Nga ana e grupit të auditimit nën drejtimin e Drejtorit të Departamentit u hartua lista e
dokumentacionit dhe informacionit drejtuar subjektit që do të auditohet (FAF sha.a) dhe ju
përcoll zyrtarisht nëpërmjet postës elektronike (i gjithë komunikimi është i dokumentuar), me
kërkesën që këto dokumenta të na viheshin në dispozicion me qëllim planifikimin e detajuar të
auditimit si dhe përcaktimin e fushave me risk dhe shkallën e materialitetit.
Lista e dokumentacionit të kërkuar: Nr. Kërkesa
1 Struktura organizative dhe ndryshimet ne te gjate vitit 2016
2 Ndryshimet ne personel kyc gjate vitit 2016
3 KomitetiiAuditimit (perbejrja, procesverbalet e mbledhjevegjatevitit 2016)
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
10
4 BordiDrejtues (perberja, vendimet, relacionet, dheprocesverbalet e mbledhjeve per vitin 2016)
5 Pasqyratfinanciaretemiratuaranga BD dheaudituarangaaudituesiijashtem per vitin 2016
6
Nje kopje teletres per drejtimin nga Audituesi I Jashtem dhe raportet e tjera te auditit te jashtem per vitin 2016,
ecurine e zbatimit te rekomandimeve te lena nga auditi e jashtem nder vite
7 Raportet e auditit te brendshem per vitin 2016, dhe ecurine e zbatimit te rekomandimeve te lena
8
Rregulloret, manualet dhe udhezimet e brendshme ne fuqi ne 2016 dhe qe regullojne aktivitetin operacional dhe
financiar
9 Aktet qe rregullojne punen e Komiteteve te ndryshme, vendimet dhe procesverbalet e mbledhjeve per vitin 2016
10 Harten e proceseve, rreziqevedhekontrolleve per adresimin e rreziqeve
11 Buxhetin e miratuartevitit 2016 dherelacionetshoqerues, sidhendryshimet ne buxhetgjatevitit 2016
12 Rregulloren per hartimin, zbatimin, dhendjekjen e realizimittebuxhetitteaplikueshme per vitin 2016
13 Raportet e miratuaraperdiodiketerealizimittebuxhetit per vitin 2016 kuanalizohenvariancatndermjetplanitdherealizimit
14
Pasqyrat financiare tremujore dhe per vitin e mbyllur me 31 dhjetor 2016 shoqeruar me relacionin shpjegues (analize
analitike e ndryshimit nga periudha ne periudhe)
15 Rregullores “Përpolitikëndhemënyrën e administrimittërezervësvalutore”
16 PlaninStrategjik
17 ManualinKontabel ne fuqigjate 2016
18
Listen e llogarive bankare (te dhenat e llogarive) dhenxjerrjet e levizjeve per keto llogari per vitin 2016 dhe 3 mujorin
e pare te 2017
19 Listen e kredive me 31 dhjetor 2016 sidhe listen e kredivetematuruaragjatevititdheatyteleshuraragjatevitit 2016
20 Tedhenat e miratura per provigjonetdhevleresimetperiodiketecilesise se portofolittekredive per vitin 2016
21 Analaizatperiodike per vjetersine e tearketueshmevesi per kredinedhetetretet me sidomos me 31 Dhjetor 2016
22 Strukturen e pagavedheshperblimevedhe ate organikedhendryshimetgjatevitit 2016
23 Kontratat tip tepunesimit
24
Listen e personavetecilevei jane shkeputurmarredheniet e punesgjatevitit 2016.
Vendimetperkatesedhebenefitetndajketyrepersonaveteperllogariturasirrjedhoje
25 Listen e personaveteciletkanelidhurmarredhenie me FAF punegjatevitit 2016, perfshispecialistet e jashtemnese ka
26
Listepagesat e miratuara dhe deklarimin tatimor ne lidhje me to per te gjithe periudhen 2016, nxjerrjet e llogarive ne
lidhje me pagesat e kryerje ne lidhje me pagat dhe shperblimet
27 Planin/Grafikun e Prokurimeve dheRealizimin e tijgjatevitit 2016
28 Dokumentacioninmbeshtetes per prokurimet e kryeragjatevitit 2016 sipaskerkesavete KLSH
29 Rregulloren per procedurat e prokurimit ne fuqigjatvitit 2016
30 Bilancinvertetues me 31 dhjetor 2016
31 Libri I madh dhe nënllogaritë e tij me 31 dhjetor 2016
32 Inventarizimin e aktiveveteqendrueshmetetrupezuaradhetepatrupezuara me 31 dhjetor 2016
33
Ndryshimet ne listen e aktiveteqendrueshmegjatevitit 2016, transferimet, nxjerrjetjashteperdorimi, pakesimet,
zhvleresimet, shtesat, korrigjimetdhegjithepraktikatmbeshtesese ne lidhje me to
34
Llogaritjet shpenzimeve te amortizimit te aktiveve te qendrueshme te trupezuara dhe te patrupezuara dhe vleren e
mbeturneto per vitin 2016
35
Fletet kontabel dhe dokumentacioni mbeshtetes per te hyrjet manuale, shpenzimet e
perllogarituradherregullueseteregjistruaragjatevitit 2016
36 Listen e ceshtjeve gjyqesoretembyllura, filluara apo ne vazhdimgjatevititdhenjevleresimikostovefinanciareqeperfshin
37 Dokumentacionin mbeshtetes ne lidhje me ndryshimet ne zerin 'Provigjone'
38 Gjendjen e llogarisetearketueshmengatetretetdheshpenzimeteparapaguara me 31 dhjetor 2016
39 Gjendjen e llogariseshpenzimeteperllogarituradhedetyrimendajtreteve me 31 dhjetor 2016
Gjatë periudhës së planifikimit, pavarësisht gadishmërisë së shprehur nga Administratori,
dokumentacioni i listuar më sipër, nuk na u vu në kohë në dispozicion, dhe ai që u paraqit ishte
pjesor në shumicën e tyre.
-Më datë 02.11.2017 pranë KLSH në rrugë zyrtare u paraqit një ankesë nga z. A.S., ish
punonjës i FAF Sha, (ish-përgjegjës i sektorit të riskut të kredive) i cili denonconte raste të
shkeljeve ligjore në largimet nga puna të punonjësve, si dhe rekrutimët në punë .
-Me shkresën nr.7828/42 datë 17.11.2017 Ministria e Financave dhe Ekonomisë i drejtohet
KLSH me dërgimin e raportit përfundimtar të Inspektimit Financiar kryer në Shoqërinë e parë
financiare pë periudhën Janar - Qershor 2017, me Objekt të inspektimit financiar publik:
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
11
“Zbatimi i ligjshmërisë për veprimtarinë ekonomike-financiare dhe autoritetin drejtues e
menaxherial të subjektit “Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit, F.A.F sh.a.” për periudhën
Janar-Qershor 2017, në lidhje me:
Tenderat e realizuara për IT.
Shpenzimet e kryera për udhëtime e dieta të punonjësve.
Konfliktin e interesit të Këshillit Mbikqyrës.
Kredinë e dhënë për Administratorin dhe Drejtorin e Kredisë.
Pagesat për pagat e punonjësve sipas organikës dhe strukturës së miratuar.
Marëdhëniet me vlerësuesit e dosjeve dhe me përmbaruesit.
Nga inspektimi financiar i kryer për zbatimin e ligjshmërisë për veprimtarinë ekonomike-
financiare dhe autoritetin drejtues e menaxherial, të subjektit FAF sh.a është konstatuar sa
vijon:
Nga FAF sh.a nuk është marrë miratimi i Asamblesë së Përgjithshme, përfaqësuar nga Ministri
i Financave, në cilësinë e aksionerit të vetëm, për “Projekt Planin e Punës dhe Buxhetit, për
Vitin 2017 të Shoqërisë „Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit-FAF” sh.a, në kundërshtim me
nenin 135 të ligjit nr. 9901, datë 14.04.2008 “Për Tregtarët dhe shoqëritë Tregtare”, si dhe
nenin 13 të Statutit të shoqërisë.
Nga FAF sh.a nuk është marrë miratimi i Asamblesë së Përgjithshme, përfaqësuar nga
Ministri i Financave, në cilësinë e aksionerit të vetëm, për Vendimin e Këshillit Mbikqyrës nr.
24 datë 04.11.2016 “Për shtesë për investime dhe shtesë për pozicion pune të shoqërisë
“Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit- FAF” sh.a, në kundërshtim me nenin 135, pika 4 të
ligjit nr. 9901, datë 14.04.2008 “Për Tregtarët dhe shoqëritë Tregtare”, si dhe nenin 13 të
Statutit të Shoqërisë FAF sh.a.
Përcaktimi i nivelit të pagave, është bërë në kundërshtim me ligjin nr.10405, datë 24.03.2011
“Për kompetencat për caktimin e pagave dhe të shpërblimeve”.
Nuk janë zbatuar aktet ligjore dhe nënligjore në fuqi në fushën e prokurimit publik për blerjet
për mallra/shërbime/punë të ndryshme dhe konkretisht:
Në të gjitha procedurat e prokurimit të inspektuara, është konstatuar se kriteret e veçanta për
kualifikim, nuk përputhen me natyrën dhe përmasën e objektit që prokurohet si dhe nuk janë
dhënë argumentime mbi vendosjen e çdo kriteri.
Janë kualifikuar operatorë ekonomikë që nuk plotësojnë kriteret për kualifikim, të vendosura
në dokumentet e tenderit, në kundërshtim me nenin 53/3 të ligjit nr. 9643, datë 20.11.2006
“Për prokurimin publik”, i ndryshuar.
Kontratat me operatorët fitues janë lidhur me vlerat e ofruara pa Tvsh, ndërkohë që subjektet
fituese janë shoqëri me përgjegjësi të kufizuar të tatueshëm në TVSH, në kundërshtim me nenin
9 /1 të VKM nr.914, datë 29.12.2014 “Për Rregullat e Prokurimit Publik”, i ndryshuar.
Është blerë një automjet në kushtet e konfliktit të interesit, apo të konfliktit në dukje të
interesit, në favor të Kryetarit të Këshillit Mbikqyrës.
Kreditë e perfituara nga punonjësit FAF sh.a qendër, në zbatim të Vendimit të Asamblesë së
Përgjithshme nr. 32 datë 01.11.2016 “Për disa ndryshime në politikat e kreditit dhe rrezikut për
vitin 2016 të Shoqërisë së Parë Financiare të Zhvillimit – FAF sh.a janë dhënë në kushtet e
“Konfliktit të interesit”.
Nuk është zbatuar VKM nr. 870, datë 14.12.2011 “Për trajtimin financiar të punonjësve që
dërgohen me shërbim jashtë vendit” në respektimin e kufijve monetare të trajtimit të punonjësve
që kanë përfituar dieta për udhëtime jashtë vendit.
Nuk janë zbatuar rregullat e kontabilizimit të aseteve/mjete transporti, në zbatim të ligjit nr.
9228, datë 29.04.2004 “Për kontabilitetin dhe pasqyrat financiare”, i ndryshuar.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
12
Grupi inspektimit ka rekomanduar:
- Masa për shpërblim dëmi në shumën 625,000 lekë, 600 USD dhe 330 Euro nga personat
shkaktarë.
- Masa rregullative (7 masa) për subjektin e inspektuar.
- Masa disiplinore (9 masa).
Në këtë raport renditen një sërë shkeljesh ligjore të evidentuara në këtë shoqëri të cilat
konsistojnë në:
Në zbatim të vendimit të NPA-së nr.12/1, datë 13.06.2017, pika 1 “Konflikti i interesit të
Këshillit Mbikqyrës (procedura e blerjes së automjetit në vitin 2016), u inspektua praktika që
lidhet me procedurën e blerjes së automjetit nga Shoqëria FAF sh.a.
Në procedurën e prokurimit “Kërkesë për propozim” me objekt “Blerje e një automjeti” me
fond limit 1,583,340 lekë pa tvsh, rezultoi se:
- Është shpallur procedura e prokurimit nga Titullari i AK , ndërkohë që fondi i vënë në
dispozicion për blerjen e automjetit nuk është miratuar nga Ministri i Financave, në cilësinë e
Aksionerit, konform nenit 135 të ligjit nr. 9901, datë 14.4.2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë
tregtare”, i ndryshuar.
- Në dosjen e tenderit nuk administrohet argumentimi i kritereve të veçanta për kualifikim, në
kundërshtim me nenin 46/1 të LPP-së si dhe nenet 27, 61/ 2 të VKM Nr. 914, datë 29/12/2014
“Për Rregullat e Prokurimit Publik” i ndryshuar. Për këtë konstatim mbajnë përgjegjësi njësia e
prokurimit, Zj.B.M., Z.U.Q., Zj.K.S.
- Komisioni i vlerësimit të ofertave ka kualifikuar OE “ ” shpk, i cili nuk ka plotësuar
kriteret e veçanta për kualifikim si dhe specifikimet teknike të kërkuara në DT si më poshtë:
a. Bilanci i vitit 2014 nuk është i plotë pasi i mungojnë fletë, ndërsa bilanci i vitit 2015 është i
paçertifikuar nga autoriteti përkatës, në kundërshtim me kriterin financiar në shtojcën 7 të DT.
b. Nuk ka dorëzuar policën e sigurimit e vlefshme, për 6 muaj nga data e lidhjes së kontratës,
në kundërshtim me kriterin teknik të vendosur në shtojcën nr.7 të DT.
c. Nuk ka dorëzuar foton e mjetit në kundërshtim me kriterin teknik në pikën 4 në shtojcën 7 të
DT.
- Specifikimet e ofruara nga operatori fitues “ ” shpk nuk janë në përputhje me specifikimet
e kërkuara nga Autoriteti Kontraktor në shtojcën nr. 9 të DT dhe për disa zëra nuk është
shprehur fare se si do t„i ofrojë,
Nisur nga mangësitë e konstatuara, oferta e OE “ ” shpk, duhej të ishte refuzuar dhe tenderi
të anullohej, pasi fituesi ka qenë i vetmi ofertues në tender. Për sa më sipër, KVO ka vepruar në
kundërshtim me nenin 53/3 tëLigjit nr. 9643, datë 20.11.2006 “Për prokurimin publik” i
ndryshuar. Për shkeljet e mësipërme mbajnë përgjegjësi anëtarët e komisionit E.Xh.(kryetar),
O.D, S.D., D.H., Y.S.
Kontrata nr. 7771/2, datë 20.12.2016 është lidhur në vlerën e ofruar pa TVSH në shumën prej
1,400,000 lekë, ndërkohë që subjekti “ ” shpk, është shoqëri me përgjegjësi të kufizuar, i
tatueshëm me TVSH, në kundërshtim me nenin 9 /1 të VKM Nr. 914, datë 29.12.2014 “Për
Rregullat e Prokurimit Publik”, i ndryshuar. Për këtë konstatim mbajnë përgjegjësi njësia e
prokurimit e përbërë nga Brunilda Muca, Enrik Banushi, Klaudjana Soko
Me vendimin e Këshillit Mbikqyrës nr. 24, datë 04.11.2016 “Shtesë për investime dhe shtesë
për pozicion pune të Shoqërisë “Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit- F.A.F sh.a”, Këshilli
Mbikqyrës ka miratuar shtesë në planin e investimeve 2016, "Për blerjen e një automjeti”, me
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
13
fond limit në vlerën 2 milion lekë me tvsh. Vendimit i bashkëlidhet Memo-ja e datës
03.11.2016, konceptuar nga Z. E.Xh me detyrë, Drejtor i Departamentit të Burimeve Njerëzore
dhe Administrimit, me subjekt “Kërkesë për blerje automjeti dhe shtesë të një punonjësi të ri në
Strukturën Organizative të Shoqërisë në pozicionin e shoferit për nevoja të degëve të Shoqërisë
F.A.F. sh.a”, drejtuar Z.D.Q., me detyrë Administrator i Shoqërisë së Parë Financiare F.A.F.
sh.a. Bashkëlidhur këtij vendimi gjendet edhe propozimi i Administratorit “Për shtesë
investimesh dhe shtesë për një pozicion pune në strukturën organizative të F.A.F sh.a për vitin
2016”.
Nga inspektimi i kryer rezulton:
- Memo-ja e datës 03.11.2016 nuk shoqërohet nga një material ku të arsyetohet se çfarë
elementësh janë marrë parasysh për këtë kërkesë, çfarë reference është përdorur etj.
- Propozimi nuk përmban datë dhe as referencë se kujt i adresohet.
- Vendimi i Këshillit Mbikqyrës nr.24, datë 04.11.2016 “Shtesë për investime dhe shtesë për
pozicion pune të Shoqërisë “Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit- F.A.F sh.a” nuk është
miratuar nga Ministri i Financave (në cilësinë e aksionerit të vetëm), konform nenit 135, pika 4
të ligjit nr.9901, datë 14.4.2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”, i ndryshuar.
- Veprimet e kryera janë në kundërshtim me ligjin nr.9901, datë 14.04.2008, “Për tregtarët dhe
shoqëritë tregtare”, i ndryshuar, neni 135 “Të drejtat dhe detyrimet e Asamblesë së
Përgjithshme” pika 4, gërma (dh) dhe (ç) /Vendimet për investime, si dhe referuar Statutit të
Shoqërisë së Parë Financiare të Zhvillimit, F.A.F sh. të vitit 2008, neni 13 “Asambleja e
Përgjithshme”, gërma (ç)/ vendimet për investime, si dhe gërma (dh).
Për sa më sipër është ngarkuar me përgjegjësi Z.D.Q, Administrator, Këshilli Mbikqyrës i
përbërë nga; Zj.I.M, A.K, M.L, Ll.P, O.D, jurist i Shoqërisë/Sekretar i Këshillit Mbikqyrës dhe
Zj.A.Gj., Drejtor i Departamentit të Financës.
- Në dokumentacionin financiar të datës 06.01.2017, Raiffeissen Bank, për likujdimin e
asetit/makinë rezulton se:
Ështe likujduar “ ” sh.p.k në vlerën 1,680,000 lekë, për blerje automjeti.
Likujdimi është bërë në bazë të faturës tatimore nr.105 datë 22.12.2016 (i miratuar nga
komisioni i marrjes në dorëzim), fletë hyrje nr.21 datë 27.12.2016, si edhe kontratës
FAF/BA/11/16 “Blerje e një automjeti”, ndërmjet shoqërisë FAF sh.a dhe…….. (pa specifikuar
palën kontraktore).
Bashkëlidhur këtij likujdimi janë:
- Dokumentat standarde të tenderit/kushtet e përgjithshme, e paprotokolluar.
- Kushtet e veçanta të kontratës, ku përcaktohet kontraktuesi.
- Vlera e sigurimit të kontratës dhe kushtet e pagesës.
Referuar pasqyrave financiare të vitit 2016, nuk rezulton i përfshirë në asetet e qëndrueshme
në zërin “Mjete Transporti”, automjeti i blerë nga FAF sh.a.
Referuar raportimit të buxhetit për tremujorin e parë 2017, evidentohet të mos jetë kryer
kontabilizimi për asetin e blerë në vitin 2016 dhe të likujduar në vitin 2017.
Për sa më sipër konstatohet:
- Departamenti i Financës ka kryer likujdimin në mungesë të kontratës së lidhur për blerjen e
automjetit me kontraktuesin e blerjes së këtij aseti, “ ” sh.p.k.
- Nuk ka kontabilizuar veprimet për shtesat në llogarinë e mjeteve të transportit, për automjetin
e blerë.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
14
- Këto veprime janë në kundërshtim me ligjin nr.9228, datë 29.04.2004 “Për kontabilitetin dhe
pasqyrat financiare”, me ligjin nr. 10296, datë 08.07.2010 “Për menaxhimin financiar dhe
kontrollin”, i ndryshuar.
- Mos dokumentimi i shërbimeve të kryera me dokumenta justifikues e vërtetues, është shkelje e
disiplinës financiare dhe në kundërshtim me udhëzimin e Ministrisë së Financave nr. 30, datë
27.12.2011 “Për menaxhimin e aktiveve në njësitë e sektorit publik”, pika 34-36.
Ngarkohen me përgjegjësi Z.D.Q, Administrator i FAF sh.a dhe Zj.A.Gj., Drejtor i
Departamentit të Financës.
- Me shkresën nr.7828/15dhe 7828/16 ju kërkua informacion në lidhje me origjinën dhe ecurinë
e ndryshimit të pronësisë së automjetit, si dhe me ecurinë /historikun e TPL-së, sa vijon:
o Drejtorisë së Përgjithshme të Shërbimeve të Transportit Rrugor.
o Shoqërisë “ ” sh.p.k,
o Byrosë Shqiptare të Sigurimeve.
“ ” sh.p.k me shkresën nr.26, prot.1203, datë 27.06.2017 “Informacion në lidhje me
origjinën dhe ecurinë e ndryshimit të pronësisë së automjetit me targë AA 723 AM”,
protokolluar në Ministrinë e Financave me nr.7828/26, datë 29.06.2017, ka dërguar:
Kontratën noteriale të shitblerjes (nr.Rep 1069, nr.kol 231), datë 02.11.2016. Palë të
kësaj kontrate janë Shitësi/ Zj.I.M dhe Blerësi/Shoqëria “ ” sh.p.k.
Lejen e qarkullimit Nr.TRF2715712, si dhe çertifikatën e pronësisë së mjetit rrugor (AA
723 AM).
Drejtoria e Rregjistrimit, Licensimit e Certifikimit të mjeteve, me shkresën nr.11164/1, datë
23.06.2017, protokolluar në Ministrinë e Financave me nr.7828/25, datë 28.06.2017, ka dërguar
të dhënat nga sistemi i DPSHTRR-Tiranë, për automjetin e sipërcituar, i cili figuron në datë
14.06.2011, në pronësi të Zj.I.M. Në datë 22.11.2016, është rregjistruar ndryshimi i pronësisë në
favor të “ ”sh.p.k, dhe në datë 10.02.2017 është rregjistruar ndryshimi i pronësisë nga “ ”
sh.p.k, në favor të shoqërisë “Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit-FAF sh.a”.
Byroja Shqiptare e Sigurimit, me shkresën nr. 3596, datë 28.06.2017, protokolluar në
Ministrinë e Financave me nr.7828/28, datë 03.07.2017, bën me dije se për informacionin e
kërkuar duhet t‟i drejtohemi Autoritetit të Mbikqyrjes Financiare.
- Nga inspektimi i dekumentacionit të administruar lidhur me blerjen e automjetit rezulton:
Automjeti i blerë nga FAF sh.a. nga shoqëria “ ” shpk, ka qënë në pronësi të Zj.I.M me
detyrë Kryetare e Këshillit Mbikqyrës, e cila ja ka shitur koncesionarit “ ” sh.p.k, në muajin
Nëntor 2016, periudhë që korespondon me miratimin e fondit për “Blerje automjeti”, nga
Këshilli Mbikqyrës, Nëntor 2016.
Nisur nga faktet e mësipërme si dhe referuar shkeljeve të trajtuara sa më lart në këtë raport, për
blerjen e këtij automjeti, jemi në kushtet e konfliktit të interesit apo të konfliktit në dukje të
interesit, përcaktuar në pikën 1 dhe 4/a, të nenit 3, pikën 1/a/c/, të nenit 5 dhe nenit 23 të ligjit
nr.9367, date 07.04.2005 “Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve
publike” i ndryshuar, si dhe gërmen „a‟ dhe „g‟, të Ligjit nr.44/2015 “Kodi procedurave
administrative në RSH”.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
15
Per sa më sipër Zj.I.M. kryetare e Këshillit Mbikqyrës nuk ka zgjidhur konfliktin e interesit,
sipas përcaktimit të nenit 6 dhe pikës 1 dhe 2, të nenit 37 të ligjit nr. 9367, datë 07.04.2005 “Për
parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike” i ndryshuar.
Në kushtet kur edhe nga eprori (Ministri i Financave, në cilësinë e Aksionerit të Vetëm),
është e pamundur shmangia e konfliktit të interesit sipas pikës 4, të nenit 37, të ligjit nr.9367,
datë 07.04.2005 “Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve
publike” i ndryshuar, për arsye të pasojave të pakthyeshme, ngelet përgjegjësi e Zj. I.M dhe
për arsye se nuk provohet ana subjektive, përbën shkelje disiplinore/administrative.
Masa Administrative/disiplinore
1.Aksioneri i Shoqërisë “Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit FAF sh.a”:
- Në kushtet e konsumimit të konfliktit të interesit apo konfliktit në dukje të interesit, si dhe në
pamundësinë e riparimit të pasojës së sjellë, të shkarkojë nga detyra Zj.I.M., në cilësinë e
Kryetares së Këshillit Mbikqyrës, referuar pikës 1, të nenit 45 të ligjit nr.9367 datë 07.04.2005
“Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike” i ndryshuar, si
edhe të nenit 135 dhe 163, gërma “ç”, të ligjit nr.9901, datë 14.04.2008 “Për tregtarët dhe
shoqëritë tregtare”, i ndryshuar.
- Bazuar dhe në ligjin nr. 9901, datë 14.04.2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”, i
ndryshuar, neni 135, si dhe në statutin e shoqërisë, të ndërpresë përpara kohe mandatin e
anëtarëve të Këshillit Mbikqyrës, Zj.M.L., Zj.A.K., për mos kryerjen e detyrës, referuar pikës 6,
të nenit 167 të ligjit nr.9901, datë 14.04.2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”, i ndryshuar.
- Këshilli Mbikqyrës i Shoqërisë “Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit FAF” sh.a, bazuar në
statutin e shoqërisë dhe në ligjin nr.9901, datë 14.04.2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”,
i ndryshuar, në ligjin nr.7961, datë 12.07.1995 “Kodi i Punës”, i ndryshuar, neni 37, si dhe në
kontratën individuale të punës, të fillojë procedurën për zgjidhjen e menjëhershme të kontratës
së punës për Z.D.Q., Administrator i Shoqërisë FAF sh.a, për parregullsitë dhe shkeljet ligjore
të trajtuara në raportin e inspektimit financiar publik.
1. Administratori i Shoqërisë në zbatim të nenit 37 të ligjit nr. 7961, date 12.7.1995 “Kodi i
Punës”, i ndryshuar dhe në kontratat individuale të punës, të fillojë procedurat për
zgjidhjen e menjëhershme të kontratave të punës për:
- Zj.A.Gj., Drejtor i Departamentit të Financës.
- Z.A.B., Drejtor i Departamentit të Kredisë dhe Menaxhimit të Portofolit
- Z.U.Q., Drejtor i Departamentit Ligjor
Vërejtje “ paralajmërim për largim nga puna” për:
- Zj.T.K., specialist i pagave/Departamenti i Financës
- Z.E.Xh., Drejtor i Departamentit të Burimeve Njerëzore dhe Administrimit.
-
Vërejtje “ paralajmërim me shkrim” për :
- Znj. E.A., juriste e shoqërisë/Sekretare e Këshillit Mbikqyrës
I kërkohet Agjencisë së Prokurimit Publik, në zbatim të nenit 13, pika 2 të ligjit nr. 9643, datë
20.11.2006 “Për Prokurimin Publik”, i ndryshuar, për kompetencë, shqyrtimi dhe marrja e
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
16
masave administrative/disiplinore për personat përgjegjës, për moszbatim të procedurave ligjore
të prokurimit publik, sipas raportit të inspektimit financiar publik
Si dhe i janë rekomanduar Shoqërisë së Parë Financiare të Zhvillimit, FAF sh.a të marrë këto
masa:
- Në zbatim të VKM nr. 914, datë 29.12.2014 “Për miratimin e rregullave të prokurimit publik”,
në përbërje të komisioneve të vlerësimit të ofertave, të caktohen anëtarë, specialistë të fushës, të
mirëtrajnuar.
- Të sigurohet një ndarje e qartë e detyrave të zyrtarëve të përfshirë në hartimin e dokumenteve
të tenderit (grupit të punës për hartimin e specifikimeve teknike dhe kritereve të veçanta për
kualifikim dhe njësisë së prokurimit).
- Të dërgojë për miratim në Ministrinë e Financave programin ekonomiko-financiar për
parashikimin e treguesve financiarë, për vitin 2017, të miratuar nga Këshilli Mbikqyrës.
- Departamenti i Financës të mbyllë paradhëniet, si dhe të kryejë të gjitha veprimet për
punonjësit të cilët nuk dokumentojnë kryerjen e shërbimeve, në zbatim të legjislacionit në fuqi.
- Administratori dhe Komiteti i Kreditit dhe Rrezikut të revokojë/shfuqizojë kreditë e përfituara
në kushtet e “Konfliktit të interesit”, dhënë në zbatim të Vendimit të Asamblesë së Përgjithshme
nr.32 datë 01.11.2016 “Për disa ndryshime në politikat e kreditit dhe rrezikut për vitin 2016 të
Shoqërisë së Parë Financiare të Zhvillimit – FAF sh.a”. Deri në mbylljen përfundimtare të
marrëdhënieve juridiko–civile, për të gjithë periudhën, kreditë e përfituara i) nr.kontrate: AGR-
20013018-001; ii) AGR-20013043-001; iii) AGR-20013023-001, të trajtohen me kushte
tregtare, referuar nivelit të kreditimit të bankave të nivelit të dytë.
- Këshilli Mbikqyrës dhe Administratori të marrin masat e nevojshme për të miratuar nivelin e
pagave sipas pozicioneve të punës në përputhje me dispozitat ligjore të përcaktuara në ligjin nr.
10405, datë 24.3.2011 “Për kompetencat për caktimin e pagave dhe të shpërblimeve”.
- Këshilli Mbikqyrës dhe Administratori të marrin masa për përshtatjen e statutit të shoqërisë
me legjislacionin në fuqi, si edhe rishikimin e manualeve të departamenteve përkatëse.
Gjithashtu është kërkuar arkëtimi i menjëhershëm i vlerave monetare/detyrimeve të konstatuara
në raportin e inspektimit si dhe të bëhet derdhja në buxhetin e shtetit:
a. Për shumën 600 USD dhe 330 Euro, të përfituar padrejtësisht, për shpenzime udhëtimi e
dieta nga:
- Z.D.Q., në shumën 270 USD si dhe në shumën 135 Euro.
- Zj.D.A., në shumën 90USD.
- Zj.A.Z., në shumën 90USD.
- Zj.E.A., në shumën150 USD.
- Z.H.B., në shumën 45 Euro.
- Zj.G.H., në shumën 45 Euro.
- Zj.A.Gj., në shumën 105 Euro.
b. Për shpërblimin e përfituar padrejtësisht në shumën 625,000 lekë përkatësisht:
- Zj.E.A., në shumën 100,000 lekë.
- Z.M.S., në shumën 70,000 lekë.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
17
- Zj.T.D. në shumën 70,000 lekë.
- Z.I.B., në shumën 110,000 lekë.
- Zj.A.Z., në shumën 75,000 lekë.
- Zj.D.H., në shumën 70,000 lekë.
- Z.H.B, në shumën 130,000 lekë.
Me shkresën nr.1231 datë 23.11.2017 znj. M.H., ish punonjëse e Auditit të Brendshëm në
FAFA SHA, i drejtohet KLSH me një letër denoncuese mbi shkeljet ligjore që kryhen nga
Niveli Manaxherial-Këshilli Mbikqyrës dhe Administratori i Shoqërisë mbi:
-Ndryshimet e politkave të kreditit nga 21 % në 3 % për nivelin drejtues.
-tendera fiktivë
-pagesa bordi për persona të larguar nga bordi
-fonde të lira të cilat mbahen në banka të nivelit të dytë me % interesi pothuaj të papërfillshme
-Rekrutimet dhe largime nga puna,në mënyrë të paligjshme;
-Pagesa punonjësish të cilët nuk janë paraqitur fare në punë;
-Programi informatik është i aksesueshëm dhe jo i sigurt, pagesa të cilat shkojnë në mijra euro.
-Nga verifikimi i ankimimit të zj. M.H. nga Shoqëria FAF grupi i auditimit u vu në dijeni
me një sërë dokumentash të cilat konsiderohen në kundërshtim me politikat e kreditit dhe
riskut të Shoqerisë FAF pika 2.3 “Subjektet dhe fushat që do të kreditohen”, pikërisht
paragrafi i fundit i pikës 2.3.3 ku citohet se: “ Përjashtohen nga kredidhënia të gjithë
punonjësit e FAF sh.a si dhe “personat e lidhur me ta”. Për këta të fundit, mund të bëhet
përjashtim vetëm nëse nuk janë në “konflikt interesi” dhe pas një relacioni aprovues prej
një nga juristëve të Shoqërisë, u konstatua se :
Djali i Zj. M.H. ka marrë një kredi SME në shumën 10,000,000 lekë në datë 20.08.2010, me
afat 84 muaj, me interes 19%, me qellim kredie ”Rikonstruksion dhe blerje pajisje lokali”, me
debitore solidare teresisht M.H.H. dhe hipotekues: H.V.K, A.H.K, M.H.K, L.B.K.
- Për kredinë e djalit të saj E.H. janë likujduar gjithsej 8,262,469.00 lekë dhe aktualisht ka një
detyrim gjithsej prej 20,553,649.78, lekë nga i cili:
Principal 10,343,396. 34 lekë
Interesa 5,870,619.62 lekë
Penalitete 4,339,533.82 lekë
Sqarojmë që kjo kredi është nxjerrë jashtë bilancit me datë 31.12.2016 pas ekzekutimit të
kolateralit me datë 23.03.2016 dhe vazhdon të likujdohet në shuma të vogla nga paga e Zj. M.H
në shumën 19,850 lekë çdo muaj.
Kolaterali qe siguron kthimin e kredisë është pasuria: Truall + Ndërtesë me Nr. Pasurie 65/17,
vol. 2, Fq.30, z.k. 2679 me sip. totale 250m2 nga e cila Ndërtesë 70 m2, me adrese Kashar
Tiranë në pronësi të shtetasve H.V.K, A.H.K, M.H.K, L.B.K. Vlerësimi i kolateralit është kryer
nga vlerësuesja e kontraktuar nga FAF sh.a Znj. S.A.(K.) me vlerë 18,000,000 lekë.
-Zj. M.H.H ka marrë një kredi individuale në shumën 200,000 lekë me datë 20.12.2013, me afat
36 muaj, me interes 19%, me qellim ”Shtim mjete xhiro”, me debitore solidare terësisht E.A.H e
barrdhënës M.H.H. Barra siguruese është ”Krevat terapeutik” me pronësi të Znj. M.H.H me
vlerë 420,000 lekë.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
18
- Për kredinë e Znj. M.H. janë likuiduar 128,500.00 lekë dhe aktualisht ka mbetur me detyrim
në shumën 204,609.32 leke nga i cili:
Principal 127092.61 lekë
Interesa 36154.32 lekë
Penalitete 40,962. 39 lekë
Detyrime te tjera 400 lekë.
Kjo kredi ka dalë jashtë bilancit me datë 31.12.2016 dhe është duke u trajtuar si kredi në grup
për të cilën Znj. M.H. është debitore solidare.
Bashkëlidhur janë kartelat e kreditit dhe kartelat e pagesave të gjeneruara nga Sistemi
informatik ASPEKT.
- Trajtimi ekonomik i kredisë së debitorit E.A.H (i biri), Njësia e Kredisë me Probleme ka
filluar që në momentin e krijimit të saj.
Gjatë trajtimit ekonomik të kredisë së debitorit E.A.H janë vënë re vështirësi në pagimin e
kësteve mujore sipas planit të amortizimit, kjo për shkak të problemeve financiare në të ardhura
si rezultat i mosfunksionimit të biznesit privat, problemeve shëndetësore të familjarëve, por
edhe të disa kredive në sistemin financiar bankar.
Debitori E.A.H është kredimarrës edhe në një nga bankat e nivelit të dytë (BKT sipas raportit të
nxjerrë nga ekstrakti i BOA), gjë që krijoi vështirësi në likujdimin e kësteve mujore të rregullta
pranë FAF sh.a. Debitori/debitori solidar dhe hipotekuesit janë njoftuar disa herë zyrtarisht si
nëpërmjet vizitave në familje, vizitave në biznes dhe letrave paralajmëruese të dërguar me
postë.
Gjatë viteve 2010-2012 klienti ka paguar rregullisht ose me vonesa mujore, ndërsa gjatë vitit
2013 debitori ka vijuar me pagesa të parregullta të kësteve të kredisë, të cilat shtonin detyrimin
në vonesë.
Gjatë trajtimit ekonomik të kredisë, FAF sh.a ka shqyrtuar kërkesat e debitorit për ristrukturim
të huasë. Si e tillë, bazuar në kërkesën e debitorit, Politikave të Kreditit dhe Rrezikut dhe
Udhëzuesin e BOA për ristrukturimin e kredive të biznesit dhe gjendjen e rënduar shëndetësore
të debitores solidare (staf i FAF sh.a) ka aprovuar 2 herë ristrukturimin e kredisë së debitorit
E.A.H me shkresën nr. 20, datë 26.06.2012 dhe nr.43, datë 8.7.2013.
Me rigrafikim të kësteve të kredisë i jepej mundësi debitorit të vazhdonte veprimtarinë dhe
kapërcente vështirësitë ekonomike, duke shmangur edhe ndikimet negative sociale të sjella si
rezultat i vështirësive financiare.
Znj. M.H.H. në datë 20.12.2013 u financua me kredi në shumën 200,000 lekë, me afat 36 muaj
me qëllim “Blerje mjete xhiro”.
Ristrukturimi i kredisë së debitorit E.A.H dhe kredia e miratuar e Znj. M.H.H. u shoqërua me
kredi edhe në institucionet e tjera bankare, duke zgjidhur momentalisht problemet ekonomike të
biznesit.
Gjatë vitit 2014 dhe 2015 janë kryer pak pagesa mujore për kredinë, kjo sepse debitori kishte
disa këste mujore në institucione të ndryshme bankare.
Si rezultat i vonesave të konstatuara, në bashkëpunim me stafin e degës Tiranë dhe punonjësin e
Njësisë së Kredisë me Probleme është njoftuar me shkrim klienti në datë 06.05.2014 për
shlyerjen e menjëhershme të detyrimit të maturuar të papaguar. Komunikimi ka qënë i
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
19
vazhdueshëm edhe me debitoren solidare M.H.H duke i kërkuar shlyerjen e menjëhershme të
vonesave ose aktivizimin e procedurave ligjore në rast mospagese.
Pas njoftime të herë pas herëshme të deitorit/debitorit solidar/hipotekuesve dhe dërgimit të
letrave paralajmëruese, në datën 22.07.2014 është kërkuar fillimi i trajtimit ligjor të kredisë së
debitorit E.A.H. Gjyqi për debitorin E.A.H. u zhvillua në datë 07.11.2014 për të cilin u lëshua
Urdhëri i Ekzekutimit nr. 5954 datë e regjistrimit 30.10.2014.
Vendimi i Gjykatës i është komunikuar dhe dërguar me postë debitorit/ debitorit solidar /
hipotekuesve duke i bërë me dije për kostot financiare të ngarkuara dhe pasojat e fillimit të
proceseve përmbarimore, duke i ofruar marrëveshje për pagesa mujore dhe falje penaliteti sipas
politikave në fuqi.
Referuar email datë 20.11.2014 dhe shkresës nr. 1310 datë 15.12.2014, Njësia e Kredisë me
Probleme ka përgatitur praktikën për aktivizim të procedurave përmbarimore drejtuar Sektorit
Ligjor të FAF sh.a.
Si rezultat i masave të marra për kredinë e debitorit E.A.H dhe vendosjes së sekuetros mbi
pagën e debitores solidare, u krijuan vonesa në kredinë e klientes M.H.H. për të cilën pas
përfundimit të trajtimit ekonomik (kontakteve dhe njoftimeve shkresore) në datë 13.11.2015 u
kërkua fillimi i trajtimit ligjor të kredisë me kërkesën për Lëshim të Urdhërit të Ekzekutimit.
Urdhëri i Ekzekutimit me nr. 2859, datë 13.02.2016 i është komunikuar debitores /debitorit
solidar.
- Mbas përfundimit të trajtimit ekonomik të kredisë nga ana e Njësisë së Kredisë me Probleme,
Departamenti Ligjor ka kërkuar lëshimin e Urdhërit të Ekzekutimit në Gjykatën e Rrethit
Gjyqësor Tiranë, ku me vendim nr. REGJ. THEM 5954 të datës 07.11.2014 është lëshuar
Urdhëri i Ekzekutimit për detyrimin e mbetur sipas kontratës të huas me hipotekë me nr. 3460
REP dhe nr. 917 Kol i datës 23.07.2010.
Mbas lëshimit të Urdhërit të Ekzekutimit me kërkesën nr. 46 Prot, datë 02.02.2016, është
kërkuar fillimi i procedurave përmarimore pranë Zyrës Përmbarimore ........” sh.p.k për debitorin
E.A.H. Me datë 06.02.2015 përmbaruesi ka filluar procedurat përmbarimore duke Lajmëruar
debitorin për fillimin e Ekzekutit Vullnetar dhe me datë 06.05.2015 është lidhur kontrata e
shërbimit me Zyrën Përmbarimore. Duke qënë se debitori nuk ka shlyer detyrimin në fazën e
Ekzekutimit Vullnetar ka kaluar në Ekzekutim të Detyrueshëm ku përmbaruesi ka vendosur
sekuestro pranë QKR-së Tiranë, ZRVPP-së Tiranë dhe Bankave të Nivelit të Dytë. Me shkresë
nr. 2136 Prot 928 Regj datë 28.08.2015 është vendosur sekuestro ekzekutive mbi pagën e
debitores solidare Znj. M.H.H..
Me vazhdimin e procedurave përmbarimore debitori është njoftuar për caktimin e vlerës së
sendit të sekuestruar me marrëveshje mes palëve, ku në pamundësi të caktimit të cmimit me
marrëveshje, përmbaruesi me shkresë nr.2010 Prot. 928 Regj. Date 06.08.2015 ka caktuar Z.
D.D. si ekspert për vlerësimin e pasurisë së paluajtshme ku sipas aktit të vlerësimit nr. 928 Regj
datë 12.01.2016 pasuria është vlerësuar në shumën 5,520,000 lekë.
Me shkresë nr. 306, Prot. 928 Regj., datë 29.01.2016, FAF është lajmëruar për zhvillimin e
ankadit të parë për pasurinë e paluajtshme i cili u përmbyll pa asnjë ofertues. Me shkresen e
permbaruesit nr.468 Prot. Nr 928 Regj. Date 16.02.2016 jemi njoftuar per zhvillimin e ankandit
te dyte. Gjatë zhvillimit të ankandit të dytë prona është shitur në shumën 3,091,200 lekë,
blerësit Z. M.A.K.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
20
Shënim: Blerësi Z. M.A.K. që ka blerë pasurinë është pjestari i familjes së hipotekuesve, të cilët
kanë lënë garanci pasurinë për kthimin e kredisë.
Duke qënë se mbas shitjes së pronës, vlera e pronës nuk mbuloi gjithe detyrimin e debitorit,
përmarbruesi ka vazhduar proceduat përmbarimore duke vendosur sekuestro pranë Bankave të
Nivelit të Dytë dhe Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme etj.
Aktualisht është vendosur masa e sekuestros ekzekutive në pagën e debitores solidare Znj.
M.H.H. në shumën 20,000 lekë.
- Raporti i audituesve të panvarur “G.Th.” më datë 27.07.2017, për vitin 2016 kanë dhënë
“opinion me rezervë”. Në bazën e opinionit me rezervë citohet: “Sikurse është prezantuar në
shënimin 4 – Hua dhe Paradhënie neto për klientët dhe në shënimin 13-Të ardhura nga interesi
më 31.12.2016, shoqëria ka regjistruar interesa të përllogaritura, në shumën 9,906,054 lekë (në
vitin 2015 për 14,633,960 lekë) dhe të ardhura nga interesi, në shumën 211,955,878 lekë (në
vitin 2015 për 247,883,579 lekë). Interesat e përllogaritura nga moduli i sistemit kompjuterik të
kredisë kanë diferenca të përkohëshme, gjë e cila ka ndikuar në trasferimin e plotë të të dhënave
në modulin e sistemit të kontabilitetit.
Në mungesë të procedurave të përshtatëshme alternative të auditimit, ne nuk mund të
përcaktojmë nëse interesat e përllogaritura, të ardhurat nga interesi, si dhe provigjioni mbi
interesa te përllogaritura, paraqesin vlerat e plota dhe të duhura, apo nëse ndonjë regullim është
i nevojshëm në pasqyrën e pozicionit financiardhe pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve për
vitin e mbyllur më 31.12.2016”.
- Grupi i Auditimit evidenton në pasqyrën financiare në pikën 41 të SKK2 “Fluksi i parasë”
sipas metodës direkte citohet: “Të gjitha klasat kryesore të arkëtimeve dhe pagesave raportohen
ose bruto (pagesat e bëra për blerjet do të raportohen të ndara nga arkëtimet nga shitja), ose neto
(pagesat jepen neto pasi zbriten arkëtimet). Paraqitja bruto jep një informacion më të plotë.
Flukset kryesore të parasë nga veprimtaritë investuese përfshijnë: a.blerjet dhe shitjet e aktiveve
afatgjata materiale dhe jomateriale; b.blerjet dhe shitjet e njësive të kontrolluara dhe
pjesëmarrjeve; c. blerjet dhe shitjet e investimeve të tjera financiare (institucionet financiare
regjistrojnë blerjet dhe shitjet e investimeve afatshkurtra në veprimtaritë e shfrytëzimit); d. huat
e dhëna palëve të tjera (përveç institucioneve financiare, për të cilat huadhënia është veprimtaria
kryesore); e. arkëtimet e kthimit të huave (përveç institucioneve financiare, për të cilat
huadhënia është veprimtaria kryesore); f. interesi dhe dividendët e arkëtuara (përveç
institucioneve financiare, për të cilat këto arkëtime janë një pjesë e fluksit të parasë nga
veprimtaritë e shfrytëzimit; megjithatë, ekziston alternativa që edhe njësitë e tjera mund ta
regjistrojnë interesin dhe dividendët e arkëtuara në veprimtaritë e shfrytëzimit).
Në pasqyrat financiare të vitit 2016, të këtij institucioni, pika IV “Rritja e mjeteve monetare”
(I-mjete monetare nga aktiviteti i shfrytëzimit, në vlerë 97,905,150 lekë + II- fluksi monetar
nga veprimtaria investuese, në vlerë 4,343,896 lekë + III-fluksi monetar nga aktivitetet
financiare në vlerë 0 lekë), është në shumën 102,249,046 lekë, kur diferenca midis shumës së
mjeteve monetare në fund të periudhës dhe në fillim të saj është 88,190,451 lekë
(1,591,923,945 lekë dhe shumës së mjeteve monetare në fillim të periudhës janë 1,503,733,494
lekë). Pra kjo pasqyrë nuk kuadron për vlerën 13,058,595 lekë.
Gjithashtu kjo pasqyrë është plotësuar me shuma të të ndryshme nga auditorët e pavarur,
ku diferenca midis shumës së mjeteve monetare në fund të periudhës dhe në fillim të saj është
-264,774,471 lekë (229,065,721 lekë dhe shumës së mjeteve monetare në fillim të periudhës
janë 493,840,192 lekë). Kjo shumë është më e vogël se shuma në asqyrën e institucionit për
vlerën 352,964,922 lekë.
Grupi I auditimit evidenton se jashtë bilancit janë nxjerrë 2922 klientë me kredi të mbetura më
datë 30.11.2017 në shumën 1,208,638,312 lekë, nga të cilat vetëm për vitin 2016 numri I
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
21
kredive të nxjerra jashtë bilancit, me Vendim të Këshillit Mbikëqyrës është 210 klientë në
shumën 376,577,605 lekë.
Bazuar në standardet INTOSAI , duke qenë se kemi dyshime të arsyeshme për mundësi
mashtrimi material dhe të përhapur që mund të perfshijë të gjitha hallkat e drejtimit dhe
vendimarrjes si dhe faktin që çdo përfaqësim prej tyre është i cënuar në besueshmëri, nga
mashtrimi dhe thyerje të legjislacionit në fuqi, mungesës së venies së informacionit të
plotë në dispozicion për marrjen e evidencave të përshtatshme për të dhënë një opinion.;
si dhe faktit që nuk mund të shmangemi nga auditimi i institucionit , si dhe në të gjitha
rastet kur nuk mund të arrihet siguria e arsyeshme dhe kur dhënia e një opinioni me
rezervë në raportin e audituesit është e pamjaftueshme në rrethanat përkatëse për
qëllimet e raportimit për përdoruesit e pasqyrave financiare, SNA-të kërkojnë që
audituesi të refuzojë të japë një opinion, bazuar në standardet INTOSAI, ISSAI 1240;
ISSAI 1250; si dhe ne gjykimin professional të audituesit per te mos u shprehur, nuk
mund të japim opinion mbi pasqyrat financiare.
Për të arritur në këtë konkluzion u mbështetëm në standardet INTOSAI ISSAI 1240 -
Përgjegjësia e audituesit në lidhje me mashtrimin në auditimin e pasqyrave financiare; ISSAI
1250 – Respektimi i Ligjeve dhe Rregulloreve në auditimin e pasqyrave financiare, si më
poshtë:
Në Deklaratën e Limës, Kreu i Përgjithshëm, Seksioni 14 "Auditimi është një koncept i
natyrshëm në administrimin financiar publik, pasi krijon besim në menaxhimin e fondeve
publike. Auditimi nuk është një qëllim në vetvete, por një pjesë e domosdoshme e një sistemi
rregullator, qëllimi i të cilit është të zbulojë devijimet nga standardet e pranuara dhe shkeljet e
parimeve të ligjshmërisë, efikasitetit, efektivitetit dhe ekonomicitetit të menaxhimit financiar në
kohën e duhur për të bërë të mundur ndërmarrjen e veprimeve korrigjuese në raste të veçanta,
rritjen e përgjegjshmërisë, marrjen e kompensimit, si dhe parandalimin e shkeljeve të tilla”.
Pra, audituesit e sektorit publik, janë të vëmendshëm gjatë auditimit për ndodhitë e abuzimit. Në
këtë kontekst, Shënimi i praktikës shton një përkufizim shtesë: Abuzimi - përfshin veprime që
janë të mangëta ose të papërshtatshme kur krahasohen me veprimet që një person i kujdesshëm
do të ndërmerrte duke pasur parasysh praktikt më të arsyeshme dhe më të nevojshme në lidhje
me faktet dhe rrethanat. Abuzimi gjithashtu përfshin keqpërdorimin e autoritetit apo pozitës për
interesat financiare personale ose për interesat e një personi të afërt, famililjari osë
bashkëpunëtori. Abuzimi nuk përfshin domosdoshmërisht mashtrim, shkelje të ligjeve,
rregulloreve ose dispozitave të kontratës ose marrëveshjes së grantit. Abuzimi është një largim
nga koncepti i përshtatshmërisë, që lidhet me parimet e përgjithshme të menaxhimit të
shëndoshë të sektorit publik dhe sjelljes së zyrtarëve të sektorit publik.
Skepticizmi profesional: Përgjegjësia e audituesit për të mbajtur një qëndrim me skepticizmit
profesional gjatë auditimit, siç parashikohet në SNA, trajtohet nga ISSAI 1200.
Komunikimi me Autoritetet Rregullatore dhe Zbatuese: Kërkesat për raportimin e
mashtrimit në sektorin publik mund të jenë subjekt i dispozitave specifike të mandatit të
auditimit ose legjislacionit dhe rregulloreve, në përputhje me paragrafin 43 të ISA lidhur me
komunikimin me një palë jashtë entitetit. Palët e tilla mund të përfshijnë autoritetet rregullatore
dhe zbatuese. Në disa raste, mund të jetë e detyueshme që të referohen indikacionet e
mashtrimit në organet hetimore dhe madje të bashkëpunojnë me organe të tilla për të përcaktuar
nëse ka ndodhur mashtrimi apo abuzimi. Në raste të tjera, audituesit e sektorit publik mund të
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
22
jenë të detyruar të raportojnë rrethana që mund të tregojnë mundësinë e mashtrimit ose abuzimit
tek organi kompetent i juridiksionit si në prokurori ose në polici. Audituesit e sektorit publik
janë të kujdesshëm për të shmangur ndërhyrjen në hetimet apo procedurat e mundshme ligjore.
Audituesit e sektorit publik duhet të njihen me ligjet dhe rregulloret në fuqi në lidhje me
raportimin, komunikimin dhe dokumentimin e indikacioneve ose dyshimeve të mashtrimit. Për
më tepër, audituesit e sektorit publik mund ta konsiderojnë të nevojshme marrjen e këshilla
ligjore për çështjet që kanë të bëjnë me indikacionet e mashtrimit.
Përgjegjësitë e Audituesit - Një auditues që kryen një auditim në përputhje me ISA është
përgjegjës për arritjen e një sigurie të arsyeshme që pasqyrat financiare në tërësi, nuk kanë
gabime materiale të shkaktuara nga mashtrimi apo gabimi. Për shkak të kufizimeve të një
auditimi, ekziston një rrezik i pashmangshëm që disa gabime materiale të pasqyrave financiare
nuk mund të zbulohen, edhe pse auditimi është planifikuar siç duhet dhe është kryhet në
përputhje me ISA.
Faktorët e rrezikut të mashtrimit - Ngjarje apo kushte që tregojnë një nxitje ose presion për të
kryer mashtrime ose të ofrojnë një mundësi për të kryer mashtrime.
Procedurat e auditimit që janë përgjegjëse ndaj rreziqeve që lidhen me sistemin e
kontrollit. Menaxhmenti është në një pozitë unike për të kryer mashtrime për shkak të aftësisë
së menaxhmentit për të manipuluar të dhënat e kontabilitetit dhe për të përgatitur pasqyrat
financiare mashtruese për arsye që kontrollet nuk funksionojnë në mënyrë efektive. Edhe pse
niveli i riskut të kontrollit ndryshon nga një entitet në tjetrin, rreziku është gjithsesi i pranishëm
në të gjitha entitetet. Për shkak të mënyrës së paparashikueshme në të cilën do të mund të
ndodh, ekziston një rrezik i gabimeve materiale për shkak të mashtrimit.
Audituesi e ka të pamundur të vazhdojë angazhimin. Nëse, si rezultat i anomalive që
rezultojnë nga mashtrimet apo mashtrimet e dyshuara, audituesi ndeshet me rrethana të
jashtëzakonshme që vënë në dyshim aftësinë e audituesit për të vazhduar kryerjen e auditimit,
audituesi duhet: (a) Të përcaktojë përgjegjësitë profesionale dhe ligjore që duhet zbatohet në
këto rrethana, duke përfshirë përgjegjësinë për të raportuar te drejtuesit ose, në disa raste, edhe
te autoriteteve rregullatore; (b) Të shqyrtohet nëse është e përshtatshme të tërhiqet nga
angazhimi, kur tërheqja është e mundur sipas ligjit ose rregullores në fuqi; dhe (c) Nëse
audituesi tërhiqet: (i) Diskuton me nivelin e duhur të drejtimit dhe ata të ngarkuar me
qeverisjen, tërheqjen e audituesit nga angazhimi dhe arsyet për tërheqjen; dhe (ii) Të përcaktojë
nëse ka një kërkesë profesionale ose ligjore për t'i raportuar personit ose personave që kanë bërë
emërimin e audituesve ose, në disa raste, autoriteteve rregullatore, tërheqjen e auditorit nga
angazhimi dhe arsyet për tërheqjen. (Ref: Paragrafi A54-A57).
Shembuj të rrethanave që tregojnë mundësinë e mashtrimit. Më poshtë janë shembuj të
rrethanave që mund të tregojnë mundësinë që pasqyrat financiare mund të përmbajnë një gabim
material që rezulton nga mashtrimi. Mospërputhjet në të dhënat e kontabilitetit, përfshinë:
• Transaksionet që nuk janë të regjistruara në mënyrë të plotë, në kohë ose janë regjistruar në
mënyrë të parregullt në lidhje me shumat, periudhën e kontabilitetit, klasifikimin ose politikën e
njësisë.
• Bilancet ose transaksionet e pambështetura ose të paautorizuara.
• Rregullimet e minutës së fundit që ndikojnë dukshëm në rezultatet financiare.
• Ankesa rreth mashtrimit të supozuar. Dëshmitë në konflikt ose mungesa, duke përfshirë:
• Dokumentet e zhdukura.
• Dokumentet që janë ndryshuar.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
23
• Ndryshime të pazakonta të bilancit, ose ndryshime në tendencat ose raportet e rëndësishme të
pasqyrave financiare ose marrëdhëniet - për shembull, të arkëtueshmet rriten më shpejt se të
ardhurat.
• Mospërputhje të pazakonta midis të dhënave të njësisë.
• Diferencat e pashpjegueshme ose jo të shpjeguara në mënyrë të mirë midis llogarisë së
llogarive të arkëtueshme dhe llogarisë së kontrollit, ose ndërmjet llogarisë së klientit dhe
llogarisë së arkëtueshme të llogarive.
• Mungesa e kontrolleve.
• Inventari i humbur ose pasuritë fizike me përmasa të konsiderueshme.
• Evidenca elektronike që nuk disponohen ose mungojnë, në kundërshtim me praktikat ose
politikat e mbajtjes së të dhënave të njësisë.
• Pamundësia për të prodhuar evidenca. Marrëdhënie problematike ose të pazakonta midis
audituesit dhe menaxhmentit, duke përfshirë:
• Mohimin e qasjes në të dhënat, objektet, punonjësit e caktuar, konsumatorët, shitësit ose të
tjerë nga të cilët mund të kërkohet dëshmi e auditimit.
• Presione të panevojshme kohore të vendosura nga menaxhmenti për të zgjidhur çështjet
komplekse.
• Vonesa të pazakonshme nga ana e subjektit për vënien në dispozicion të informacionit të
kërkuar.
• Mosgatishmëria për të lehtësuar qasjen e audituesit në dosjet kryesore elektronike për testim
nëpërmjet përdorimit të teknikave të auditimit.
• Mohimi i qasjes në në operacioneve kyçe të IT-së, duke përfshirë sigurinë, operacionet dhe
personelin e zhvillimit të sistemeve.
• Mosgatishmëria për të trajtuar mangësitë e identifikuara në kontrollin e brendshëm në kohën e
duhur.
• Mosgatishmëria nga menaxhmenti për të lejuar audituesi të takohet privatisht me ata të
ngarkuar me qeverisjen.
• Politikat e kontabilitetit që duket se janë në kundërshtim me normat e tregut.
• Ndryshime të shpeshta në vlerësimet e kontabilitetit që nuk duket se rezultojnë nga rrethanat e
ndryshuara.
• Toleranca e shkeljeve të kodit të sjelljes së subjektit.
ISA 250 - Shqyrtimi i ligjeve dhe rregulloreve në auditimin e pasqyrave financiare. ISA 250
përdoret për auditimin e pasqyrave financiare për periudhat që fillojnë pas datës 15 dhjetor
2009.
ISA 250 trajton përgjegjësitë e auditesit për të shqyrtuar ligjet dhe rregulloret në një auditim të
pasqyrave financiare. ISA nuk zbatohet për angazhime të tjera të sigurisë në të cilat audituesi
është angazhuar posaçërisht për të testuar dhe raportuar për përputhshmërinë me ligjet ose
rregulloret specifike.
Fushëveprimi i ISA 250: Ky Standard Ndërkombëtar i Auditimit (ISA) merret me
përgjegjësinë e audituesit për të shqyrtuar ligjet dhe rregulloret në një auditim të pasqyrave
financiare. Ky standartd nuk zbatohet për angazhime të tjera të sigurisë në të cilat audituesi
është angazhuar posaçërisht për të testuar dhe raportuar për përputhshmërinë me ligjet ose
rregulloret specifike.
Raportimi i mospërputhshmërisë në Raportin e Auditimit të Pasqyrave Financiare. Nëse
audituesi konstaton se mospërputhshmëria ka një efekt material te pasqyrat financiare dhe nuk
është pasqyruar në mënyrë e duhur në pasqyrat financiare, auditesi duhet që, në përputhje me
ISA 705, të shprehin një opinion të kualifikuar ose një opinion të kundërt mbi pasqyrat
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
24
financiare.
Nëse audituesi nuk siguron evidencat e mjaftueshme të auditimit nga personat e ngarkuar
me qeverisje, për të vlerësuar nëse ka ndodhur ose ka gjasa të ndodhë mosrespektimi i
ligjeve apo rregulloreve të cilat mund të jenë material për pasqyrat financiare, audituesi
duhet të shprehë një opinion të kualifikuar ose të refuzojë të japë një opinion mbi
pasqyrat financiare në bazë të kufizimit të fushëveprimit të auditimit në përputhje me ISA
705.
Nëse audituesi nuk është në gjendje të përcaktojë nëse mos përputhshmëria ka ndodhur për
shkak të kufizimeve të imponuara nga rrethanat apo nga ndikimi i drejtuesve ose personave të
ngarkuar me qeverisje, audituesi duhet të vlerësojë efektin e opinionin të auditimit në përputhje
me ISA 705.
Nëse audituesi ka identifikuar ose dyshon për mosrespektimin e ligjeve dhe rregullave,
audituesi duhet të përcaktojë nëse ka përgjegjësi për të raportuar palët jashtë subjektit. (Ref:
Paragrafi A19-A20).
ISQC 1 kërkon që eksperti i jashtëm kontabël të marrë informacionin e nevojshëm, para se të
pranojë një angazhim me një klient të ri, kur të vendosë nëse do të vazhdojë një angazhim
ekzistues si dhe kur të konsiderojë pranimin e një angazhimi të ri me një klient ekzistues.
Informacioni i mëposhtëm ndihmon partnerin e angazhimit (audituesin) në përcaktimin nëse
konkluzionet e arritura në lidhje me pranimin dhe vazhdimin e marrëdhënieve me klientin janë
të përshtatshme:
• Integriteti i pronarëve kryesorë, menaxhimit kryesor dhe atyre të ngarkuar me qeverisjen e
subjektit; • Nëse ekipi i angazhimit është kompetent për të kryer angazhimin e auditimit dhe ka
aftësitë e nevojshme, duke përfshirë kohën dhe burimet; Nëse eksperti i jashtëm kontabël dhe
ekipi i angazhimit janë në përputhje me kërkesat përkatëse etike; dhe
• Çështje të rëndësishme që kanë lindur gjatë angazhimit të tanishëm ose të mëparshëm të
auditimit dhe implikimet e tyre për vazhdimin e marrëdhënies.
Nëse, si rezultat i një gabimi, që rezulton nga mashtrimi ose nga mashtrimi i dyshuar, audituesi
ndeshet me rrethana të jashtëzakonshme të cilat vënë në dyshim audituesin për të vazhduar
kryerjen e auditimit, audituesi duhet: (a) Të përcaktojë përgjegjësitë profesionale dhe ligjore të
zbatueshme për rrethanat, duke përfshirë nëse ka një detyrim që audituesi duhet të raportojë tek
personi ose personat që kanë bërë emërimin e audituesit ose, në disa raste, tek autoritetet
rregullatore; Konsideroni nëse është e përshtatshme të tërhiqet nga angazhimi, ku tërheqja është
e mundur sipas ligjit apo rregullores në fuqi; dhe (c) Nëse audituesi tërhiqet: (i) Diskuton me
nivelin e duhur të drejtimit dhe ata të ngarkuar me qeverisjen, tërheqjen e audituesit nga
angazhimi dhe arsyet për tërheqjen; dhe (ii) Të përcaktojë nëse ka një kërkesë profesionale ose
ligjore për t'i raportuar personit ose personave që kanë bërë emërimin e audituesit ose, në disa
raste, autoriteteve rregullatore, tërheqjen e audituesit nga angazhimi dhe arsyet për tërheqjen.
Implikimet e mashtrimit të identifikuar varen nga rrethanat. Për shembull, një mashtrim në
dukej i parëndësishëm mund të jetë i rëndësishëm nëse përfshin menaxhmentin e lartë. Në
rrethana të tilla, besueshmëria e evidencave të mbledhura më parë mund të vihet në pikëpyetje,
pasi mund të ketë dyshime në lidhje me plotësinë dhe vërtetësinë e evidencave dhe
dokumentacionit të kontabilitetit. Gjithashtu mund të ketë një mundësi për bashkëpunim duke
përfshirë punonjësit, menaxhimin ose palët e treta.
Audituesi nuk mund të vazhdojë angazhimin - Shembuj të rrethanave të jashtëzakonshme që
mund të lindin dhe që mund të vënë në dyshim aftësinë e audituesit për të vazhduar kryerjen e
auditimit përfshijnë: • Subjekti nuk merr masat e duhur lidhur me mashtrimet që audituesi i
konsideron të nevojshme, edhe kur mashtrimi nuk është material në pasqyrat financiare; •
Konsiderata e audituesit për rreziqet materialeve për shkak të mashtrimit dhe rezultatet e testeve
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
25
të auditimit tregojnë një rrezik të konsiderueshëm për mashtrimin i cili është i përhapur; •
Audituesi ka shqetësime të konsiderueshme në lidhje me kompetencën ose integritetin e
menaxhimit ose te atyre që janë ngarkuar me qeverisje.
Për shkak të shumëllojshmërisë të rrethanave që mund të lindin, nuk është e mundur të
përshkruhet në mënyrë përfundimtare, kur tërheqja nga një angazhim është e përshtatshme.
Faktorët që ndikojnë në përfundimin e audituesit përfshijnë implikimet e një anëtari të
menaxhimit ose të atyre që janë të ngarkuar me qeverisjen (që mund të ndikojnë në
besueshmërinë e përfaqësimeve të menaxhmentit).
Për sa parashtruar më sipër, bazuar në fakte të dokumentuara,grupi auditimit ka baza për
dyshime të arsyeshme lidhur me vërtetësinë dhe paraqitjen e drejtë të ndërtimit dhe hartimit të
pasqyrave financiare të FAF Sh.a. ne nuk jemi në gjendje për të marrë evidencën e nevojshme
dhe të besueshme të auditimit për të patur një bazë për dhënien e opinionit të auditimit.
Për këtë arsye, Grupi i auditimit nuk mund të shprehi një opinion për pasqyrat financiare dhe e
konsideron të pamundur dhënien e një opinioni mbi pasqyrat financiare të shoqërisë. Arritja në
këtë konkluzion bazohet në Standardet Ndërkombëtare të miratuara nga INTOSAI :
ISA 240 i cili trajton përgjegjësitë e audituesit në lidhje me mashtrimin në një auditim të
pasqyrave financiare. Në mënyrë të veçantë, trajton mënyrën se si duhet të zbatohen ISA 3152
dhe ISA 3303 në lidhje me rreziqet e gabimeve materiale për shkak të mashtrimit.
ISA 250 : Nëse audituesi nuk siguron evidencat e mjaftueshme të auditimit nga personat e
ngarkuar me qeverisje, për të vlerësuar nëse ka ndodhur ose ka gjasa të ndodhë mosrespektimi
i ligjeve apo rregulloreve të cilat mund të jenë material për pasqyrat financiare, audituesi duhet
të shprehë një opinion të kualifikuar ose të refuzojë të japë një opinion mbi pasqyrat financiare
në bazë të kufizimit të fushëveprimit të auditimit në përputhje me ISA 705.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
26
III. KONKLUZIONE DHE OPINIONI I AUDITIMIT
Baza për opinionin (ISSAI 1240 - 12501):
Mbështetur në standardet INTOSAI dhe në Manualin e Auditimit Financiar të KLSH-së,
Rregullores së Brendshme të Kontrollit të Lartë të Shtetit, nr.107 datë 08.08.2017, miratuar nga
Kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit, për subjektin Shoqëria e Parë Financiare e Zhvillimit
FAF Sh.a, në mungesë të vënies së informacionit dhe evidencave në dispozicion nga Shoqëria
FAF Sh.a, si dhe për shkak të dyshimeve të arsyeshme të ngritura mbi baza të dokumentuara për
mundësi mashtrimi dhe korrupsioni, në nivelin drejtues të Shoqërisë Këshilli Mbikëqyrës,
Administratori i shoqërisë si dhe niveli i mesëm dhe i ulët i punonjësve të shoqërisë;
Duke qenë se nuk mund të shmangemi nga auditimi i institucionit, si dhe mundësia e
devijimeve materiale dhe të përhapura nga mashtrimi dhe thyerjet e legjislacionit në fuqi edhe
nga strukturat drejtuese, nuk mundësojnë marrjen e evidencave të përshtatshme për të dhënë një
opinion.
Duke qenë se kemi dyshime të arsyeshme që ka mundësi për mashtrim material dhe të përhapur
që mund të përfshijë të gjitha hallkat e drejtimit dhe vendimmarrjes dhe faktin që çdo
përfaqësim prej tyre është i cënuar në besueshmëri, si dhe mungesës së vënies së informacionit
në dispozicion, bazuar në standardet INTOSAI, ISSAI 1240; ISSAI 1250; si dhe në gjykimin
profesional të audituesit për të mos u shprehur, me opinion mbi pasqyrat financiare.
Për sa parashtruar më sipër, si dhe në të gjitha rastet kur nuk mund të arrihet siguria e
arsyeshme dhe kur dhënia e një opinioni me rezervë në raportin e audituesit është e
pamjaftueshme në rrethanat përkatëse për qëllimet e raportimit për përdoruesit e pasqyrave
financiare, SNA-të kërkojnë që audituesi të refuzojë të japë një opinion ose të tërhiqet (të japë
dorëheqjen) nga angazhimi, kur tërheqja është e mundur sipas ligjit apo rregulloreve të
zbatueshme.
Konkluzion/Opinion:
Bazuar në fakte, grupi auditimit ka baza për dyshime të arsyeshme lidhur me vërtetësinë dhe
paraqitjen e drejtë të ndërtimit dhe hartimit të pasqyrave financiare të FAF Sh.a, sepse nuk jemi
në gjendje për të marrë evidencën e nevojshme dhe të besueshme të auditimit për të patur një
bazë për dhënien e opinionit të auditimit.
Për këtë arsye, Grupi i auditimit refuzon të shprehi një opinion për pasqyrat financiare dhe e
konsideron të pamundur dhënien e një opinioni mbi pasqyrat financiare të shoqërisë.
Arritja në këtë konkluzion bazohet në Standardet Ndërkombëtare, të miratuara nga
INTOSAI :
ISA 240: I cili trajton përgjegjësitë e audituesit, në lidhje me mashtrimin në një auditim të
pasqyrave financiare. Në mënyrë të veçantë, trajton mënyrën se si duhet të zbatohen ISA 3152
dhe ISA 3303 në lidhje me rreziqet e gabimeve materiale për shkak të mashtrimit.
ISA 250: Nëse audituesi nuk siguron evidencat e mjaftueshme të auditimit nga personat e
ngarkuar me qeverisje, për të vlerësuar nëse ka ndodhur ose ka gjasa të ndodhë mosrespektimi i
ligjeve apo rregulloreve, të cilat mund të jenë material për pasqyrat financiare, audituesi duhet
të shprehë një opinion të kualifikuar, ose të refuzojë të japë një opinion mbi pasqyrat financiare
në bazë të kufizimit të fushëveprimit të auditimit në përputhje me ISA 705.
1 ISSAI 1240;1250 Standartet INTOSAI:
Përgjegjësia e audituesve për të raportuar kur përballen me raste të mashtrimit në një auditim të Pasqyrave
financiare . marrja parasysh e ligjeve dhe rregulloreve gjate auditimit te Pasqyrave financiare.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Raport Përfundimtar për Auditimin e ushtruar në “ Shoqëria e pare financiare
e zhvillimit “FAF Sh.a”
27
VI. DOKUMENTACIONI SHOQËRUES
Pjesë përbërëse e Raportit të Auditimit është edhe dokumentacioni i mbajtur si më poshtë :
1-Ankesa e z. A.S.
2-Ankesa e zj. M.H.
3- Raporti i Inspektimit Financiar
4- Dokumentacioni mbi kredite e mara nga znj. M.H..
Për sa më sipër paraqitet ky Raport Përfundimtar Auditimi.
KONTROLLI I LARTË I SHTETIT
Recommended