View
221
Download
4
Category
Preview:
Citation preview
Skąd się wzięła perspektywa?Co to jest perspektywa?Co to jest szraf?Co to jest kompozycja architektoniczna bryły? Co to jest kompozycja rysunku? Co to jest architektura krajobrazu? Jak zacząć?
ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4 ROZDZIAŁ 5 ROZDZIAŁ 6 ROZDZIAŁ 7
Spis treści
NA POCZĄTEK TROCHĘ TEORII
008014030034037042048
09. Martwa natura 1 10. Martwa natura 211. Architektura z natury12. Przyroda z natury 13. Człowiek z natury14. Martwa natura z popiersiem
RYSUNEK Z NATURY
086089094100106110
01. Konstrukcja sześcianu02. Punkty zbiegu poza kartką 03. Konstrukcja elipsy04. Inne bryły 05. Kompozycja z taboretów06. Przystań07. Szklarnia08. Alejka parkowa
KONSTRUKCJEPODSTAWOWE
050055058065071074077081
33. Krzewy34. Drzewa35. Inna roślinność36. Niebo37. Projekt ogrodzenia38. Projekt skweru39. Projekt ogrodu
ARCHITEKTURA I KRAJOBRAZ
170176189201207214220
23. Wnętrze mieszkania I: Salon 24. Wnętrze mieszkania II: Kuchnia 25. Wnętrze mieszkania III: Łazienka 26. Wnętrze kawiarni27. Dom marzeń28. Punkt widokowy29. Architektura i woda30. Miejsce do siedzenia31. Statek kosmiczny32. Miasto przyszłości
TROCHĘ PROJEKTOWANIA
148151153155157159161163165167
40. 3. punkt zbiegu I: Perspektywa „żabia”
41. 3. punkt zbiegu II: Perspektywa „ptasia”
42. Konstrukcja odbicia43. Konstrukcja cienia I: Sześcian44. Konstrukcja cienia II: Bryły złożone45. Pojazdy46. Postać ludzkaSpis ilustracji
DLA ZAAWANSOWANYCH
226
231
235243255272284293
15. Kiosk w mieście16. Altana ogrodowa17. Chata tradycyjna18. Dwór murowany19. Willa Decjusza20. Wnętrze kościoła21. Uliczka wielozbiegowa22. Galeria handlowa
PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE
114117121126130134138143
09. Martwa natura I 10. Martwa natura II11. Architektura z natury12. Przyroda z natury 13. Człowiek z natury14. Martwa natura z popiersiem
RYSUNEK Z NATURY
086089094100106110
Co
to
je
st p
ers
pe
kty
wa
?
018
Konstrukcja perspektywy linearnejopiera się na założeniu, że wszystkie liniepoziome, które widzimy, spotykają się nalinii horyzontu w tzw. punktach zbiegu(których jest teoretycznie nieskończeniewiele). Warto podkreślić, że linie poziomenie spotykają się na horyzonciew sposób przypadkowy.
Tak jak linię horyzontu, punkty zbiegutrudno zauważyć w rzeczywistości. Odle-głość od obserwatora do horyzontu jestdość duża i rzadko kiedy spotykamy dwielinie proste tak długie, żeby faktycznie się„spotkały”. Ale nawet gdy punkt zbiegu niejest widoczny, łatwo sobie wyobra-zić, gdzie się znajduje.
To co widzimy zależy do tego, na jakiejwysokości się znajdujemy. Zmiana miej-sca powoduje podniesienie się, lub obni-żenie horyzontu oraz zmianę kąta nachyle-nia linii zbiegowych. Mimo to linie równo-ległe zawsze będą dążyć do wspól-nych punktów zbiegu.
Kiedy obiekt obserwujemy z bardzowysoka, albo z bardzo niska, dodatkowopojawia się tzw. 3. punkt zbiegu (pporów-naj: strona 026 oraz TTemat 40 i 441).
Co to są punkty zbiegu?
Jeśli dwie linie w rzeczywistościsą do siebie równoległe, to w per-spektywie będą dążyć do jedne-go wspólnego punktu zbiegu.
horyzont
horyzont
punkt zbiegu
punkt zbiegu
horyzont
horyzont
horyzont
fot.
T12
fot.
T13
fot.
T16
fot.
T15
fot.
T14
Tak jak linię horyzontu, punkty zbiegutrudno zauważyć w rzeczywistości. Odle-głość od obserwatora do horyzontu jestdość duża i rzadko kiedy spotykamy dwielinie proste tak długie, żeby faktycznie się„spotkały”. Ale nawet gdy punkt zbiegunie jest widoczny, łatwo sobie wy-obrazić, gdzie się znajduje. To, co widzimy, zależy do tego, na ja-kiej wysokości się znajdujemy. Zmianamiejsca powoduje podniesienie lub obni-żenie horyzontu oraz zmianę kąta nachy-lenia linii zbiegowych. Mimo to linierównoległe zawsze będą dążyć dowspólnych punktów zbiegu. Kiedy obiekt obserwujemy z bardzowysoka albo z bardzo niska, dodatkowopojawia się tzw. 3. punkt zbiegu (porów-naj: strona 026 oraz Temat 40 i 41).
Co
to
je
st p
ers
pe
kty
wa
?
025
Do tej pory omawialiśmy układy per-spektywiczne, których założeniem był po-rządek. To znaczy elementy, które sięw nich pojawiały stały w stosunku do sie-bie równolegle.
W rzeczywistości jest to układ, któryspotykamy najczęściej, bo porządek jestnienaturalny. Na rysunku daje nam on mo-żliwość łączenia perspektywy pro-stej z ukośną lub kilku ukośnych.
Łączenie układów nie zwalnia nas jed-nak z obowiązku stosowania odpowiednichskrótów perspektywicznych, prostowaniapionów (chyba, że to ujęcie z 3. punktemzbiegu), oraz umieszczania wszyst-kich punktów zbiegu na horyzoncie.
Oczywiście taki układ powoduje, żeilość linii konstrukcyjnych rośnie, co nie-doświadczonego rysownika może przytła-czać. Jednak po nabyciu pewnej wprawy,tworzenie złożonych konstrukcji nie spra-wia większych problemów, a rysunki zys-kują na atrakcyjności. Nie dość, że wyglą-dają bardziej realistycznie, to równocześ-nie mogą tworzyć bardzo efektow-ne, dynamiczne kompozycje.
Co to są układy wielozbiegowe?
Układ wielozbiegowy to taki,w którym elementy nie stoją dosiebie równolegle, a to znaczy, że mają indywidualne punktyzbiegu.
fot.
T39
fot.
T40
fot.
T38
fot.
T37
horyzont
horyzonthoryzont
Do tej pory omawialiśmy układy pers-pektywiczne, których założeniem był po-rządek. To znaczy elementy, które sięw nich pojawiały, stały w stosunku do sie-bie równolegle.
W rzeczywistości ten układ spotyka-my najczęściej, bo porządek jest nienatu-ralny. Na rysunku daje nam on możliwośćłączenia perspektywy prostej z uko-śną lub kilku ukośnych. Łączenie układów nie zwalnia nas jed-nak z obowiązku stosowania odpowiednichskrótów perspektywicznych, prostowaniapionów (chyba, że to ujęcie z 3. punktemzbiegu) oraz umieszczania wszyst-kich punktów zbiegu na horyzoncie. Oczywiście taki układ powoduje, żeilość linii konstrukcyjnych rośnie, co nie-doświadczonego rysownika może przytła-czać. Dopiero po nabyciu pewnej wprawy,tworzenie złożonych konstrukcji nie spra-wia większych problemów, a rysunki zys-kują na atrakcyjności. Nie dość, że wyglą-dają bardziej realistycznie, to równocześ-nie mogą tworzyć bardzo efektow-ne, dynamiczne kompozycje.
Co
to
je
st a
rch
ite
ktu
ra k
rajo
bra
zu?
042
Co to jest architektura krajobrazu?
Architektura krajobrazu, jako dzie-dzina wiedzy i twórczości artystycznej, wy-wodzi się od architektury i urbanistyki.Łączy problematykę projektowania kraj-obrazu z szeroko pojętymi zagadnieniaminauk przyrodniczych. Na kompozycję kraj-obrazową składają się rozmaite bryływ konkretnym układzie przestrzennym. Sąto twory przyrody, dzieła inżynierii, miasta,wsie, pola uprawne, ogrody, ele-menty małej architektury.
W niniejszym podręczniku przedsta-wiamy zagadnienia postrzegania krajob-razu z punktu widzenia architekta –rysownika (wwięcej w: Rozdział 6: Architek-tura i Krajobraz).
Krajobraz to fizjonomia środowiskadanego obszaru, na którą składają się na-stępujące czynniki: ukształtowanie te-renu, woda (morza, rzeki, jeziora, stawy)i rodzaj ich wizualnego wpływu na otocze-nie. Obejmuje również rodzaj pokrycia, za-równo naturalnego, jak i antropogenicz-nego, czyli powstałego w wyniku działal-ności człowieka. Charakter krajobrazu jestściśle związany z szerokością geograficz-ną a także z wysokością nad poziomemmorza. Te dwa czynniki mają wpływ naszatę roślinną, ale również na niektórecechy architektoniczne obszaru(np.: wysokość i kształt dachów).
Krajobraz jest traktowany jako żywyorganizm całości środowiska (jego wi-dzialna postać), które nas otacza. Poniż-szy rozdział ukazuje jego zróżnicowaniegłównie pod względem graficznym.
W niniejszym zestawieniu wybranychzostało pięć głównych odmian krajobra-zów, które rysownik znać powinien:
1. KRAJOBRAZ NATURALNYTo krajobraz z przewagą nnaturalnych
elementów przyrodniczych nad elemen-tami wynikającymi z działalności czło-wieka. Może to być krajobraz leśny, górski,pasterski, rolniczy. Z powodu niewielkiejingerencji człowieka, przyroda żyje i roz-wija się tu harmonijnie.
2. KRAJOBRAZ OTWARTYRodzaj obszaru (krajobrazu) odzna-
czającego się naturalnym, szerokim wid-nokręgiem. Dobrymi przykładami kraj-obrazu otwartego są np. osiedla wiejskie,uprawy rolnicze, łąki, zbiorniki wodne,drogi, zabytki architektoniczne w krajob-razie, etc.
3. KRAJOBRAZ ZIELONYJest to określenie terenów związa-
nych z szeroko pojętą przyrodą, z domina-cją elementów zielonych (las, drzewa, łąki,krzewy), ale także w powiązaniu z wodą,górami etc.
4. TEREN ZURBANIZOWANYW kategoriach plastycznych, jest to
obszar z dominacją elementów urbanis-tycznych, architektonicznych, technicz-nych, a nawet częściowo przemysłowych.Nazwa „krajobraz zurbanizowany” bywaczęsto używana do określenia stref pod-miejskich, obejmując np. tereny przej-ściowe między miastem a wsią.
5. TEREN ZIELONYTo pojęcie używane jest do określenia
szeroko pojętej zzieleni planowanej, np.parki, ogrody, skwery, bulwary, promenadyi inne formy związane ze sztuką ogrodową.Określenie to najczęściej bywa stosowanei używane w odniesieniu do terenów miej-skich. Mówimy wówczas ogólnie o „tere-nie zielonym” w mieście.
Zacznijmyod definicji
Co to jest krajobraz?
rys.
T35
fot.
T69
3. KRAJOBRAZ ZIELONY Jest to określenie terenów związa-nych z szeroko pojętą przyrodą, z domina-cją elementów zielonych (tworzywa roślin-nego - las, drzewa, łąki, krzewy), ale takżew powiązaniu z wodą, górami etc.
4. TEREN ZURBANIZOWANY W kategoriach plastycznych jest toobszar z dominacją elementów urbanis-tycznych, architektonicznych, technicz-nych, a nawet częściowo przemysłowych.Nazwa „krajobraz zurbanizowany” bywaczęsto używana do określenia stref pod-miejskich, obejmując, np. tereny przej-ściowe między miastem a wsią.
W niniejszym podręczniku przedsta-wiamy zagadnienia postrzegania krajobra-zu z punktu widzenia architekta–rysow-nika (więcej w: Rozdział 6: Architekturai Krajobraz).
RO
ZD
ZIA
Ł 1
: N
a p
ocz
ąte
k t
roch
ę t
eo
rii
SKALA. •
przykład A
przykład B
przykład C
im wyższy jest obiekt, tym ho-ryzont na kartce powinien być niżej
KOMPOZYCJA STATYCZNA. •
najszersza jej część znajdujesię na spodzie
Zacznijmy od definicji
Środki wyrazu
ściśle związany z szerokością geograficz-ną, a także z wysokością nad poziomemmorza. Te dwa czynniki mają wpływ na sza-tę roślinną, ale również na niektóre cechyarchitektoniczne obszaru (np. wy-sokość i kształt dachów).
1. KRAJOBRAZ NATURALNY To krajobraz z przewagą naturalnychelementów przyrodniczych nad elemen-tami wynikającymi z działalności czło-wieka. Może to być krajobraz leśny, gór-ski, pasterski, rolniczy. Dzięki niewielkiejingerencji człowieka, przyroda żyje i roz-wija się tu harmonijnie.
2. KRAJOBRAZ OTWARTY Rodzaj obszaru (krajobrazu) odzna-czającego się naturalnym, szerokim wid-nokręgiem. Dobrymi przykładami krajo-brazu otwartego są, np.: osiedla wiejskie,uprawy rolnicze, łąki, zbiorniki wodne,drogi, zabytki architektoniczne w krajob-razie, etc.
055
RO
ZD
ZIA
Ł 2
: K
on
stru
kcj
e p
od
sta
wow
e
rys.
009
Pole widzenia ludzkich oczu nie pozwala nam widziećrównocześnie dwóch punktów zbiegu (dla jednej bryły o ką-tach prostych). W perspektywie ukośnej jeden punkt zbiegumoże pojawić na kartce, ale najczęściej oba wyjdą poza jejkrawędzie. Jak wtedy rysować zbiegi?
Punkty zbiegu poza kartką
TEMAT 02:
Pu
nk
ty z
bie
gu p
oza
ka
rtk
ą
056 ZAKRES WIDZENIAŻeby lepiej uzmysłowić sobierealne odległości punktów zbie-gu od siebie, zaznaczyliśmy naschemacie obok przykładowe uję-cie zgodne z optyką ludzkiegooka. Model A to ujęcie, któregobędziemy używać w większościtematów podstawowych.
SIATKA ZBIEGÓWZanim ustawimy na kartce bryły, mu-simy się nauczyć prostej i przydatnejkonstrukcji siatki zbiegów. Pozwalanam ona właściwie określić kieruneklinii zbiegowych, nawet jeśli ich punktyzbiegu znajdują się poza kartką.
krok 1Zaczynamy od narysowania poziomejlinii horyzontu, która powinna znaleźćsię mniej więcej na ⅘ wysokości kar-tki. Potem dodajemy w dowolnym miej-scu linię pionową, która będzie służyćjako pion pomocniczy.
krok 2Teraz rysujemy dwie linie pod różnymikątami, które biegną do punktów zbie-gu gdzieś poza kartką. Ich kąty nachyle-nia mogą być dowolne, ale dobrze bybyło, gdyby wyraźnie się różniły od sie-bie. W ten sposób stworzyliśmy 3 piono-we odcinki różnej długości. Dwa na kra-wędziach kartki, zaczynające się na koń-cu linii zbiegu i kończące się na horyzon-cie a trzeci na pionie pomocniczym.
krok 3Następnie każdy z powstałych odcin-ków dzielimy na 4 równe części. Mo-żemy tego dokonać, używając jako „li-nijki” naszego ołówka.
krok 4Wystarczy połączyć punkty ze sobą, że-by stworzyć precyzyjną siatkę zbiegów.Gdyby przedłużyć jej linie, trafiłyby dotych samych punktów zbiegu. Siatkęoczywiście możemy w zależności od po-trzeb dowolnie zagęszczać i powiększać.
rys.
003
rys.
010
horyzont
horyzont
057
Pu
nk
ty z
bie
gu p
oza
ka
rtk
ą
FAZY POWSTAWANIATeraz zastosujemy poznaną kon-strukcję siatki zbiegów do ułoże-nia martwej natury z wyobraźni.
krok 1Zaczynamy od narysowania horyzontu.Następnie konstruujemy siatkę zbie-gów zgodnie z poznanym na poprzed-niej stronie Modelem A.
krok 2Za pomocą siatki zbiegów tworzymy sze-ścian bazowy. Jego zbiegi powinny biec„równolegle” do linii siatki zbiegów. Najego podstawie tworzymy „podłogę” na-szego rysunku. Używamy w tym celukonstrukcji siatki perspektywicznej (po-równaj: strona 053).
krok 3Na tak przygotowanym podłożu układa-my sześciany różnej wielkości.
krok 4Możemy ożywić kompozycję, wycinająckostkę z wybranego sześcianu za po-mocą konstrukcji przedstawionej poni-żej. Następnie przyjmujemy kierunekźródła światła i wykańczamy rysunekszrafem (porównaj: strona 055).
WYCINANIEŻeby wyciąć kostkę o wielkości ⅛ sze-ścianu (czyli mały sześcian o boku rów-nym połowie boku dużego sześcianu),musimy w jego boki wrysować prze-kątne. Z ich pomocą możemy znaleźćkrawędzie kostki. Wystarczy poprowa-dzić teraz linie do punktów zbiegu, żeby„wyciąć” zadany element.
rys.
009
rys.
011
horyzont
081
RO
ZD
ZIA
Ł 2
: K
on
stru
kcj
e p
od
sta
wow
e
rys.
038
Najczęściej punkt zbiegu w takim ujęciu znajduje sięw centrum pola widzenia obserwatora, czyli na środku kart-ki. Przesuwamy go w bok celowo, aby przełamać symetrięwystępującej w tym temacie perspektywy jednozbiegowej.
Alejka parkowa
TEMAT 08:
Ale
jka
pa
rkow
a
082
KONSTRUKCJA ŁAWKIJednym z niewielu elementów tejkompozycji, gdzie wyraźnie bę-dzie widać perspektywę, jest ław-ka. Jej proporcje mogą się różnićod proponowanych, ale wyso-kość całkowita nie powinna prze-kraczać ½ wysokości człowieka.
krok 1Zaczynamy tradycyjnie od sześcianu ba-zowego, którego, za pomocą konstruk-cji siatki perspektywicznej (porównaj:strona 053) powiększamy do zadanychproporcji.
krok 2Następnie wyznaczamy linie, na któ-rych zbudujemy pochylone nogi ławki.Powinny one stworzyć identyczne trape-zy, oba w odległości ½ sześcianu odkrawędzi ławki. Równocześnie tworzy-my linie pochylonego oparcia.
krok 3Teraz nadajemy grubość nogom orazpłaszczyznom siedziska i oparcia.
krok 4Między nogami ławki wrysowujemy po-przeczki, a blaty siedziska i oparcia dzie-limy na poszczególne deski. Wykańcza-my rysunek szrafem oraz konstruujemycień rzucony (porównaj: strona 270).
rys.
039
rys.
040
Ale
jka
pa
rkow
a
084 PRZYKŁADY
fot.
016
fot.
014
fot.
015
fot.
017
RO
ZD
ZIA
Ł 3
: R
ysu
ne
k z
na
tury
086
rys.
044
TEMAT 09:Martwa natura I
Rysowanie z natury rządzi się swoimi prawami, ale zna-cząco nie różni się od tworzenia podobnych kompozycji z wy-obraźni. Temat ten jest niezmiernie ważny, ponieważ poja-wia się na egzaminach wstępnych prawie wszystkichuczelni o profilu architektonicznym.
087
Ma
rtw
a n
atu
ra
KOMPOZYCJAI POMIARYMoże się zdarzyć, że martwa na-tura, którą mamy narysować,jest wyjątkowo szeroka i ciężkozmieścić ją w pionie na kartce.Oczywiście można obrócić kart-kę i rysować w poziomie, ale bry-ły będą wtedy bardzo małe i tymsamym nieefektowne. Jeśli te-mat egzaminacyjny nie mówi wy-raźnie, że martwa natura ma nakartce zmieścić się cała, propo-nujemy narysować tylko jej naj-ciekawszy fragment.
krok 1Analizujemy martwą naturę w poszuki-waniu najciekawszego ujęcia.
krok 2Proponowane ujęcie skupia się wokółplamy draperii, która stanowi najbar-dziej atrakcyjny graficznie element tłakompozycji. Dodatkowo, pojawiają siętu bryły o największych kontrastach.
krok 3Następnie powinniśmy zbadać propor-cje poszczególnych elementów wzglę-dem siebie oraz względem innych brył.Używamy do tego ołówka, który trzyma-my w wyprostowanej ręce. Kciukiem od-kładamy wielkości i porównujemy je zesobą. Najlepiej jest znaleźć jedną chara-kterystyczną wielkość (tutaj jest to „a”,czyli wysokości największego, „bazowe-go” sześcianu) i porównywać ją do innych.
krok 4Na to ujęcie nałożyliśmy kilka przykła-dowych wielkości, żeby pokazać zbież-ność niektórych proporcji. Małe sześcia-ny mają wysokość równą ⅓ wysokościnaszego „a”. Pozostałe elementy zos-tały tak dobrane, aby łatwo porównaćich proporcje z wielkością sześcianu ba-zowego.
BONUSW tym ćwiczeniu użyjemy metody„szybkiego szkicu”. Polega ona na bar-dzo szybkim, „plamowym” przeniesie-niu brył martwej natury od razu na dużąkartkę. Jej szkicowy charakter pozwalana szybkie poprawki. Żeby zapoznać sięz alternatywną metodą „złotego po-działu” zobacz: Temat 10.
fot.
018
a
⅔a
⅓a a
Ma
rtw
a n
atu
ra
088 FAZY POWSTAWANIAPo zmierzeniu proporcji wszyst-kich elementów przenosimy wy-niki tych obliczeń na szkic.
krok 1Tworzymy uproszczony zarys wszyst-kich obiektów. Na razie pamiętamytylko o najważniejszych wielkościach,nie skupiamy się na detalach. Na tymetapie ważna jest kompozycja na kart-ce, nie poprawność zbiegów czy pre-cyzja wykonania.
krok 2Jeśli układ brył na rysunku nam odpo-wiada, zaczynamy konstruować bryły,najpierw te największe. Graniastosłupo podstawie ośmioboku na razie uprasz-czamy do sześcianu.
krok 3Schematyczne obrysy brył przekształ-camy w precyzyjną konstrukcję, weryfi-kując powstałe nieścisłości. Sprawdza-my, które bryły są ustawione w stosunkudo siebie równolegle i prowadzimy ich li-nie konstrukcyjne do tych samych punk-tów zbiegu. Zaznaczamy plamę draperii.
krok 4Żeby łatwiej ocenić proporcje elemen-tów rysujemy zarówno to, co widzimy,jak i to, co jest przysłonięte przez innebryły. Uszczegóławiamy konstrukcję gra-niastosłupa (porównaj: strona 067). Nadraperię nanosimy uproszczone linie„konstrukcyjne” reprezentujące krawę-dzie fałd. Obserwujemy kierunek pada-nia światła i wykańczamy rysunek szra-fem, zgodnie ze stanem rzeczywistym(porównaj: strona 086).
ŚWIATŁOCIEŃW tej kompozycji pojawiają się bryłyo różnych kolorach. Musimy ich barwyuprościć do właściwych odcieni szaro-ści. Kolory takie jak czerwony, grana-towy, ciemnozielony, brązowy będą narysunku ciemne. Żółty, jasnoniebieski,jasnozielony – jasne. WAŻNE: Nawet jeśli w rzeczywistościświatło było rozproszone, na rysunku kon-trasty powinny być mocne i wyraziste.WAŻNE: Rysowanie z natury nie zwal-nia nas z precyzyjnej konstrukcji wszys-tkich brył, wszystko jedno czy widzimyje całe, czy nie.
rys.
044
rys.
045
rys.
169
Drz
ewa
183
rys.
182
Inn
a r
ośl
inn
ość
197
RO
ZD
ZIA
Ł 6
: A
rch
ite
ktu
ra i
kra
job
raz
214
rys.
209
TEMAT 38:Projekt skweru
Skwer, inaczej zieleniec to niewielki obszar miejski,któremu nadano formę kompozycji ogrodowej. Przykład po-wyżej (Place du Petit Sablon w Brukseli) ma kompozycję re-gularną, zdominowaną na pierwszym planie przez kolisteukłady ligustru.
215
Pro
jek
t sk
we
ru
PROJEKTOWANIEPowinniśmy zacząć od widokuz góry, czyli rzutu. W drugim eta-pie należy przygotować wzornikposzczególnych elementów, któ-re wypełnią skwer oraz nadać imcechy wspólne.
SKWER HISTORYCZNYW założeniach tego typu pojawiały sięzarówno układy geometryczne (np.o stylizacji barokowej czy klasycystycz-nej), jak też swobodne (których rozwójprzypadł na koniec XVIII wieku). Skweryhistoryczne były często zdominowaneprzez małą architekturę w formie per-goli, altany lub pomnika (porównaj: stro-na 047).
wytycznePonieważ skwer to założenie ogrodowe,powinien mieć cechy konkretnego stylu(np.: naturalistyczny, angielski, kaligra-ficzny czy romantyczny). Obiekty małejarchitektury muszą być stylistycznie po-wiązane z rzutem.
rys.
210
rys.
211
Pro
jek
t sk
we
ru
216
SKWER NOWOCZESNYSkwer tego typu to kompilacja dotych-czasowego dorobku ogrodnictwa, ak-tualnych tendencji oraz odważna, częstoasymetryczna, złożona z kontrastowychkształtów forma. Mała architektura mo-że być zdominowana przez stal i beton.
wytyczneW tym przypadku projektant ma więk-szą swobodę w doborze środków wyra-zu. Układ skweru może być abstrakcyj-ny, nawiązujący formą do malarstwa no-woczesnego. Może to też być zabawaw zestawianie prostych kształtów geo-metrycznych (porównaj: strona 164).
DOBÓR UJĘCIAPo zakończeniu etapu projektowania,czas przejść do rysunku. Zestawiliśmyze sobą po dwa ujęcia dla każdego roz-wiązania. Jedno, analogiczne dla obuprojektów i drugie, które ma na celuuwypuklić najbardziej atrakcyjny frag-ment założenia.
rys.
213
rys.
212
217
Pro
jek
t sk
we
ru
PRZYKŁADYry
s. 21
4ry
s. 21
5
247
Ko
nst
ruk
cja
cie
nia
I:
Sze
ścia
n
S3: SZEŚCIANAby skonstruować cień od dowol-nej bryły, potrzebujemy dwóchpunktów: źródła światła oraz pod-stawy źródła światła. Linie bieg-nące z tych punktów przetną się,tworząc kontury plamy cienia. W widoku z góry (poniżej)) możnadostrzec, że cień od sześcianu jestw rzeczywistości powiększonymkwadratem, a linie, które go two-rzą, zbiegają się. To cecha cha-rakterystyczna cienia od światłasztucznego.
ZA POMOCĄ TRÓJKĄTA Zazwyczaj zarówno źródło światła, jaki jego podstawa znajdują się poza kra-wędzią rysunku (inaczej niż na tymprzykładzie). Ułatwimy sobie ich znaj-dowanie, posługując się trójkątem. Je-go dola krawędź wyznacza oś linii bieg-nących do podstawy źródła światła,a krawędź ukośna wyznacza kąt pada-nia promieni światła (a tym samym jestosią biegnącą do samego źródła świa-tła). Oznaczenie S3 informuje, że jest tojedno z ujęć cienia od światła sztucz-nego.
krok 1Dla uproszczenia umieściliśmy źródłoświatła − lampę − w zasięgu wzroku.
krok 2Prowadzimy linie od źródła światła dogórnych narożników sześcianu i prze-dłużamy je w dół do „podłogi”.
krok 3Następnie rysujemy linie od podstawyźródła światła przez dolne narożnikisześcianu.
rys.
254
Ko
nst
ruk
cja
cie
nia
I:
Sze
ścia
n
248 S3: SZEŚCIAN 2Rysunek poniżej przedstawia fi-nałową fazę pracy nad cieniem.Linie konstrukcyjne zostały usu-nięte.
krok 4Żeby stworzyć kwadrat – podstawę cie-nia od sześcianu, musimy znaleźć punk-ty przecięcia się linii od źródła światłaz liniami biegnącymi od podstawy źródłaświatła. Następnie łączymy te punkty li-niami, które biegną do tego samegopunktu zbiegu co sześcian.
krok 5Zamykamy kwadrat cienia liniami, któ-re powinny biec do drugiego punktu zbie-gu, zgodnymi również z perspektywąsześcianu.
krok 6Wykańczamy bryłę szrafem, zgodniez kierunkiem źródła światła. Pamięta-my o kontrastach na bryle, a także nastyku sześcianu i tła.
rys.
254
Ko
nst
ruk
cja
cie
nia
II:
Bry
ły z
łożo
ne
262 S3: CIEŃ OD KULIZaczynamy od skonstruowaniakuli (porównaj: strona 063). Tękonstrukcję również oprzemy nasześcianie. W widoku z góry (po-niżej) można dostrzec, że cień odkuli to elipsa. Jeśli w widoku z gó-ry płaszczyzna cienia jest elipsą,to w perspektywie będzie owa-lem. Nie będzie można do jegosprawdzenia użyć osi, ponieważjest on zdeformowany skrótemperspektywicznym. OznaczenieS3 informuje, że jest to jednoz ujęć cienia od światła sztucz-nego.
krok 1Przez środek kuli prowadzimy linię odźródła światła. Kiedy narysujemy liniędo niej prostopadłą, otrzymamy osieelipsy, którą musimy zrzutować na „po-dłogę”, aby stworzyć cień od kuli.
krok 2Następnie opisujemy na powstałej elip-sie kwadrat, którego krawędzie pozio-me są zgodne z liniami zbiegowymi sze-ścianu. Przez punkty A prowadzimy linieod źródła światła i rzutujemy je na pod-łogę. Z punktów A opuszczamy piony dodolnych krawędzi sześcianu – tworzymypunkty B. Linie od podstawy źródła świa-tła, które przejdą przez punkty B, prze-tną się z liniami od źródła światła, two-rząc punkty C. Zwróćmy uwagę, że dol-ne krawędzie sześcianu zbiegają się nahoryzoncie, minimalnie inaczej niż linieod podstawy źródła światła.
krok 3Analogicznie rzutujemy dolne narożnikikwadratu opisanego na elipsie. Po po-łączeniu obu punktów F i C otrzymamyprostokąt, z którego wytniemy owal cie-nia rzuconego.
rys.
262
263
Ko
nst
ruk
cja
cie
nia
II:
Bry
ły z
łożo
ne
S3: CIEŃ OD KULI 2Rysunek poniżej przedstawia fi-nałową fazę pracy nad cieniem.Linie konstrukcyjne zostały usu-nięte.
krok 4Analogicznie jak w konstrukcji walcaprzewróconego (porównaj: strona 260)rzutujemy punkty G (porównaj: Temat03).
krok 5Następnie przenosimy na „podłogę”punkty H (porównaj: Temat 03). Teraz,korzystając ze zrzutowanych punktów Gi H, wyznaczamy owal cienia. W prze-ciwieństwie do zwykłej, poziomej elip-sy, nie jesteśmy w stanie sprawdzić po-prawności naszej konstrukcji za pomo-cą osi elipsy.
krok 6Wykańczamy bryłę szrafem, zgodniez kierunkiem źródła światła.
rys.
262
RO
ZD
ZIA
Ł 7
: D
la z
aa
wa
nso
wa
nyc
h
272
rys.
267
TEMAT 45:Pojazdy
Nawet dla zaawansowanych rysowników tematyka tanie jest łatwa. Postaramy się przybliżyć sposoby rysowaniakilku charakterystycznych pojazdów, których konstrukcję za-czniemy od prostych brył geometrycznych. Na końcu tematuprzybliżymy kilka bardziej skomplikowanych pojazdów.
277
Po
jazd
y
VANKolejny pojazd jest nieco prostszydo narysowania od poprzedni-ków, ponieważ jest jednobryłowy.Łatwo go zmienić w minibus, ka-retkę pogotowia, radiowóz czychoćby w małą wywrotkę. Na tejstronie analizujemy proporcjetego typu pojazdu. Możemy teżzobaczyć czwartą – finałową fazęrysunku, gdzie pojazd osadzonyjest w kontekście.
rys.
274
rys.
275
rys.
276
Po
jazd
y
278 FAZY POWSTAWANIA Rysowanie pojazdu zaczynamy oduproszczenia go do sześcianów.
krok 1Pojazd dostawczy wpisuje się w prosto-padłościan o długości 2 sześcianów. Je-go przednia ściana wpisuje się w pro-stokąt, a nie kwadrat, dlatego trzeba jąodpowiednio zwęzić. Horyzont znajdujesię mniej więcej w ½ wysokości pojazdu(jego wysokość to ok. 280 cm). Jest toperspektywa właściwa dla osoby siedzą-cej. Zaznaczamy prostopadłościany, któ-re posłużą nam do wykreślenia kół.
krok 2Wpisujemy linie tworzące kształt nadwo-zia. Ważne jest precyzyjne odtworzeniekrzywizn karoserii.
krok 3Uzupełniamy bryłę detalami, przyjmu-jemy kierunek źródła światła i wykań-czamy rysunek szrafem.
krok 4 (poprzednia strona)Pojazd powinien być osadzony w kon-tekście (np. budynki przemysłowe) z wy-raźnie zaznaczonym cieniem rzuconym(porównaj: Temat 43 i 44).
ŚWIATŁOCIEŃW pojeździe dostawczym pojawiają sięplastikowe zderzaki oraz osłony w dol-nej części nadwozia, które są nielakie-rowane i matowe. Refleksy świetlnei odbicia mogą pojawić się na karose-rii. Wygięta szyba przednia równieżmoże odbijać światło.
rys.
276
Recommended